FEN BİLGİSİ LABORATUARIFEN BİLGİSİ LABORATUARI

YRD.DOÇ.DR.YRD.DOÇ.DR.N.İZZET KURBANOĞLUN.İZZET KURBANOĞLU

HENDEK EĞİTİM FAKÜLTESİHENDEK EĞİTİM FAKÜLTESİ

LABORATUARDA KULLANILAN LABORATUARDA KULLANILAN ARAÇ-GEREÇLERARAÇ-GEREÇLER

TÜPLER

DENEY TÜPÜ SANTRİFÜJ TÜPÜ FOLİN-WU TÜPÜ

TÜPLERTÜPLER

Deney Tüpü: Kimyasal reaksiyonların gerçekleştirildiği veya çözeltilerin konulduğu, uzun, içi boş cam malzemelerdir. Ateşe dayanıklı olanlar pyrex camdan yapılmıştır. Isıtma veya kaynatma deneylerinde tüp hiçbir zaman ¼’ten fazla doldurulmamalıdır. Çünkü sıvı kaynama sırasında taşabilir.

Santrifüj Tüpü: Karışımdaki farklı fazları birbirinden ayırmak için kullanılan, basınca dayanıklı camdan yapılmış, konik, silindirik, dereceli ve kapaksız tüplerdir.

Folin-wu Tüpü: Kanda kantitatif şeker ölçümü için kullanılır. Dip kısmı, oksidasyonu önlemek amacıyla balon gibi bombelidir. Dar bir boyundan sonra yukarı doğru genişleyen özel tüplerdir.

BEHERBEHER

Çeşitli hacimlerdeki sıvıların konabildiği, Çeşitli hacimlerdeki sıvıların konabildiği, içindeki sıvıyı kolayca boşaltmaya olanak içindeki sıvıyı kolayca boşaltmaya olanak sağlayacak şekilde üst kenarında çıkıntısı sağlayacak şekilde üst kenarında çıkıntısı bulunan, geniş ağızlı, silindirik, ısıya bulunan, geniş ağızlı, silindirik, ısıya dayanıklı, alttan düz cam kaplardır. dayanıklı, alttan düz cam kaplardır. Hacimleri 5ml’den 5000 ml’ye kadar Hacimleri 5ml’den 5000 ml’ye kadar değişirdeğişir..

BEHERBEHER

ERLENERLEN Dar bir boyun ve alta doğru genişleyen bir Dar bir boyun ve alta doğru genişleyen bir

yapıya sahip konik cam kaplardır. Mümkün yapıya sahip konik cam kaplardır. Mümkün olduğu kadar fazla buharlaşması istenen olduğu kadar fazla buharlaşması istenen solüsyonların kaynatılmasında, rahatça solüsyonların kaynatılmasında, rahatça karıştırılmaya imkan veren yapısı nedeniyle karıştırılmaya imkan veren yapısı nedeniyle titrasyonlarda ve başka genel amaçlar için titrasyonlarda ve başka genel amaçlar için kullanılırlarkullanılırlar..

KADEHKADEH Ağızları geniş, dipleri dar cam kaplardır. Ağızları geniş, dipleri dar cam kaplardır.

Genellikle idrar koymak için kullanılırGenellikle idrar koymak için kullanılır..

ÖLÇÜÖLÇÜ SİLİNDİRLERİ (MEZÜRSİLİNDİRLERİ (MEZÜR))

Silindir biçiminde, çeşitli çap, boy ve Silindir biçiminde, çeşitli çap, boy ve hacimde, üzerinde hacim göstergesi çizgiler hacimde, üzerinde hacim göstergesi çizgiler bulunan cam kaplardır. Kapaklı veya bulunan cam kaplardır. Kapaklı veya kapaksız olabilirler. Bunlar, büyük bir kapaksız olabilirler. Bunlar, büyük bir hassasiyetle çalışmayı gerektirmeyen ölçüm hassasiyetle çalışmayı gerektirmeyen ölçüm işlemlerinde kullanılırlarişlemlerinde kullanılırlar..

ÖLÇÜÖLÇÜ SİLİNDİRLERİ (MEZÜRSİLİNDİRLERİ (MEZÜR))

HUNİLERHUNİLER

Sıvıların süzülmesinde ve dar boyunlu Sıvıların süzülmesinde ve dar boyunlu kaplara aktarılmasında kullanılır. Plastik, kaplara aktarılmasında kullanılır. Plastik, cam ve porselenden yapılmış olanları cam ve porselenden yapılmış olanları vardır. İyi bir süzme için en uygun huniler vardır. İyi bir süzme için en uygun huniler 580 açılı hunilerdir.580 açılı hunilerdir.

HUNİLERHUNİLER

KAPSÜLLERKAPSÜLLER Çeşitli büyüklükte, ağızları daha geniş, dip Çeşitli büyüklükte, ağızları daha geniş, dip

kısımları dar, cam veya porselenden kısımları dar, cam veya porselenden yapılmış kaplardır.yapılmış kaplardır.

BAGETBAGET Karıştırma, sıvı aktarma gibi işlerde kullanılan Karıştırma, sıvı aktarma gibi işlerde kullanılan

içi dolu cam çubuklardır. Çeşitli boy ve çapta içi dolu cam çubuklardır. Çeşitli boy ve çapta olurlar.olurlar.

BALONBALON

Alt kısmı geniş ve şişkin, üst kısmı ince bir Alt kısmı geniş ve şişkin, üst kısmı ince bir boyun şeklindedir. Altı düz veya yuvarlak boyun şeklindedir. Altı düz veya yuvarlak olabilir. Çeşitli hacimlerde olabilirler. olabilir. Çeşitli hacimlerde olabilirler. Solüsyonların hazırlanmasında kullanılır. Solüsyonların hazırlanmasında kullanılır. Isıtılmaları gerektiğinde bir amyant üzerine Isıtılmaları gerektiğinde bir amyant üzerine konularak kullanılabilirkonularak kullanılabilir..

BALONBALON

ÖLÇÜ BALONLARIÖLÇÜ BALONLARI(BALON JOJELER)(BALON JOJELER)

Belli hacimde, alt kısımları yuvarlak ve Belli hacimde, alt kısımları yuvarlak ve şişkin, üst kısımları silindirik, ince uzun şişkin, üst kısımları silindirik, ince uzun boyunlu kapaklı cam kaplardır. Boyun boyunlu kapaklı cam kaplardır. Boyun kısmında bir kalibrasyon çizgisi bulunur. kısmında bir kalibrasyon çizgisi bulunur. Bu çizgiye kadar aldıkları sıvı miktarı Bu çizgiye kadar aldıkları sıvı miktarı üzerlerinde yazılıdır. Çeşitli hacimlerde üzerlerinde yazılıdır. Çeşitli hacimlerde bulunur. Hassas solüsyonlar ve ayıraç bulunur. Hassas solüsyonlar ve ayıraç hazırlanmasında, bir maddeyi belli oranda hazırlanmasında, bir maddeyi belli oranda seyreltmek gibi işlemlerde kullanılır.seyreltmek gibi işlemlerde kullanılır.

ÖLÇÜ BALONLARIÖLÇÜ BALONLARI(BALON JOJELER)(BALON JOJELER)

PİSETPİSET Distile su kullanımı için gerekli kaplardır. Cam veya Distile su kullanımı için gerekli kaplardır. Cam veya

plastik olabilir.plastik olabilir. Pisetler 3 şekilde kullanılır:Pisetler 3 şekilde kullanılır:

a)a)Fazla miktarda su gerekli olduğu zaman piset Fazla miktarda su gerekli olduğu zaman piset kavranır ve lastik tıpanın fırlamaması için baş parmak kavranır ve lastik tıpanın fırlamaması için baş parmak ile bastırılarak kısa ucuna doğru eğilir.ile bastırılarak kısa ucuna doğru eğilir.

b)b)Daha az su ihtiyacı kısa uçtan üfleyerek sağlanır. Su Daha az su ihtiyacı kısa uçtan üfleyerek sağlanır. Su aşağıya eğik uçtan çıkar.aşağıya eğik uçtan çıkar.

c)c)Çok az miktarda su ihtiyacında ise önce kısa uçtan Çok az miktarda su ihtiyacında ise önce kısa uçtan üflenerek bir miktar su çok dikkatlice ve hafifçe üflenerek bir miktar su çok dikkatlice ve hafifçe üfleyerek küçük damlacıklar halinde istenilen kaba üfleyerek küçük damlacıklar halinde istenilen kaba aktarılır.aktarılır.

PİSETPİSET

PİPETLERPİPETLER

PİPETLER

VOLÜMETRİK(BÜLLÜ) DERECELİ(TAKSİMATLI)

MİKRO OTOMATİK

Bir solüsyondan belli hacimde sıvı almaya Bir solüsyondan belli hacimde sıvı almaya yarayan özel cam borulardır.yarayan özel cam borulardır.

PİPETLERPİPETLER

Volumetrik (Büllü) Pipet:Volumetrik (Büllü) Pipet: Bunların ortalarında şişkin bir Bunların ortalarında şişkin bir kısım bulunur. Uç kısımları ince ve uzundur. Bül, her kısım bulunur. Uç kısımları ince ve uzundur. Bül, her ünite hamca tekabüle eden yüzey sahasını ve pipetin ünite hamca tekabüle eden yüzey sahasını ve pipetin içini örten su ıslaklığından kaynaklanan hata payını içini örten su ıslaklığından kaynaklanan hata payını azaltır. İnce kısımlarından birinin üzerinde bir çizgi azaltır. İnce kısımlarından birinin üzerinde bir çizgi bulunur. Bu çizgi ile pipetin sıvı çekilen ucu arasındaki bulunur. Bu çizgi ile pipetin sıvı çekilen ucu arasındaki bölümün aldığı sıvı miktarı bülün üzerinde yazılıdır. bölümün aldığı sıvı miktarı bülün üzerinde yazılıdır. Bazı büllü pipetlerde alt uçta da çizgi bulunur. O zaman Bazı büllü pipetlerde alt uçta da çizgi bulunur. O zaman bülün üzerinde yazılı rakam iki çizgi arasındaki sıvının bülün üzerinde yazılı rakam iki çizgi arasındaki sıvının miktarıdır.miktarıdır.

Dereceli (Taksimatlı) Pipet:Dereceli (Taksimatlı) Pipet: Bu tür pipetlerin düz ve Bu tür pipetlerin düz ve dar bir boşlukları vardır. Bu pipetlerin taksimatları dar bir boşlukları vardır. Bu pipetlerin taksimatları suya göre yapılır ve doğrulukları maksimum suya göre yapılır ve doğrulukları maksimum kalibrasyon işaretine göre garanti edilmiştir.kalibrasyon işaretine göre garanti edilmiştir.

Mikropipetler:Mikropipetler: Çok küçük hacimleri aktarmak için Çok küçük hacimleri aktarmak için kullanılan hassas pipetlerdir. Bunların kullanılan hassas pipetlerdir. Bunların derecelendirilmesi genellikle cıva ile yapılır. Hacimleri derecelendirilmesi genellikle cıva ile yapılır. Hacimleri 0,01- 0,1 ml arasında değişir.0,01- 0,1 ml arasında değişir.

Otomatik Pipet:Otomatik Pipet: Mikro ve makro olmak üzere iki gruba Mikro ve makro olmak üzere iki gruba ayrılabilir. Sıvı, kolaylıkla değiştirilebilen uca bir ayrılabilir. Sıvı, kolaylıkla değiştirilebilen uca bir piston yardımı ile çekilip boşaltılabilir. Hassas piston yardımı ile çekilip boşaltılabilir. Hassas deneylerde tercih edilirler. Bir deneyin seri halde deneylerde tercih edilirler. Bir deneyin seri halde yapılmasını sağlar.yapılmasını sağlar.

PİPETLERPİPETLER

PİPETLERİN KULLANIMIPİPETLERİN KULLANIMIa)a)Önce pipet üst ucuna yakın kısmından sağ elin baş Önce pipet üst ucuna yakın kısmından sağ elin baş

parmağı ve son üç parmağı arasında tutulmalıdır. İşaret parmağı ve son üç parmağı arasında tutulmalıdır. İşaret parmağı ise sıvıyı çekince akmaması için üst ucu tıkamaya parmağı ise sıvıyı çekince akmaması için üst ucu tıkamaya hazır olacak şekilde serbest olmalıdır.hazır olacak şekilde serbest olmalıdır.

b)b)Pipetin uç kısmı alınacak sıvı içine daldırılır. Pipetin uç kısmı alınacak sıvı içine daldırılır. Pipetin ucu yeteri kadar sıvı içine daldırılmalıdır ve pipete Pipetin ucu yeteri kadar sıvı içine daldırılmalıdır ve pipete sıvıyı çekerken hava girmemesine dikkat edilmelidir.sıvıyı çekerken hava girmemesine dikkat edilmelidir.

c)c)Hafif bir emme ile sıvı pipetin üst ucundaki işaret Hafif bir emme ile sıvı pipetin üst ucundaki işaret çizgisine kadar çekilir. Çizgiyi geçince, pipetin ucu işaret çizgisine kadar çekilir. Çizgiyi geçince, pipetin ucu işaret parmağı ile kapatılır. Pipet sıvı içinden çekilir. Alt ucu parmağı ile kapatılır. Pipet sıvı içinden çekilir. Alt ucu süzgeç kağıdı ile kurulanır ve pipetin ucunda sıvılar silinir.süzgeç kağıdı ile kurulanır ve pipetin ucunda sıvılar silinir.

d)d)Üst ucu tıkayan işaret parmağının baskısı Üst ucu tıkayan işaret parmağının baskısı hafifletilerek fazla sıvının işaret çizgisi veya üst çizgiye hafifletilerek fazla sıvının işaret çizgisi veya üst çizgiye kadar gelmesi sağlanır. Burada dikkat edilecek nokta sıvının kadar gelmesi sağlanır. Burada dikkat edilecek nokta sıvının oluşturduğu içbükey hattın en dibindeki noktanın oluşturduğu içbükey hattın en dibindeki noktanın kalibrasyon çizgisi ile çakışmasını sağlamaktadır.kalibrasyon çizgisi ile çakışmasını sağlamaktadır.

e)e)Sıvının boşaltılacağı kabın kenarına pipetin ucu Sıvının boşaltılacağı kabın kenarına pipetin ucu temas ettirilir. Pipetteki sıvı işaret parmağının basıncı temas ettirilir. Pipetteki sıvı işaret parmağının basıncı hafifçe kaldırılarak yavaş bir şekilde boşaltılmalıdır. Bu hafifçe kaldırılarak yavaş bir şekilde boşaltılmalıdır. Bu sırada işaret parmağı tamamen kaldırılmamalıdır. Sıvı sırada işaret parmağı tamamen kaldırılmamalıdır. Sıvı yavaşça akmalı,boşalmasını sağlamak için üfleyerek akışı yavaşça akmalı,boşalmasını sağlamak için üfleyerek akışı arttırılmamalıdır.arttırılmamalıdır.

f)f)Üst kısmında halka şeklinde çepeçevre bir işaret Üst kısmında halka şeklinde çepeçevre bir işaret taşıyan pipetlerde son kalan sıvı üflenerek boşaltılır. Bu taşıyan pipetlerde son kalan sıvı üflenerek boşaltılır. Bu işareti taşımayan pipetlerde asla üfleme yapılmaz.sadece işareti taşımayan pipetlerde asla üfleme yapılmaz.sadece pipetin ucu sıvının boşaltıldığı kaba hafifçe değdirilerek iyice pipetin ucu sıvının boşaltıldığı kaba hafifçe değdirilerek iyice boşalması sağlanır.boşalması sağlanır.

BÜRETLERBÜRETLER Titrasyon için kullanılırlar. Büretler de bir Titrasyon için kullanılırlar. Büretler de bir çeşit pipettir, fakat bunların boşaltma ucundaki çeşit pipettir, fakat bunların boşaltma ucundaki sıvının akışını kolayca kontrol edebilmek için bir sıvının akışını kolayca kontrol edebilmek için bir kapama musluğu vardır. Kapasitesi 2 ml veya daha kapama musluğu vardır. Kapasitesi 2 ml veya daha az olanlarına mikrobüret denir. Büretler yağdan az olanlarına mikrobüret denir. Büretler yağdan tamamıyla temiz olmalıdır. Büretler içine konan tamamıyla temiz olmalıdır. Büretler içine konan çözeltiler genellikle normal çözeltilerdir.çözeltiler genellikle normal çözeltilerdir.

Büret önce ‘0’ çizgisini aşacak şekilde bir Büret önce ‘0’ çizgisini aşacak şekilde bir huni yardımıyla doldurulur. Alttaki musluk sağa huni yardımıyla doldurulur. Alttaki musluk sağa sola çevrilerek içindeki sıvı bir miktar akıtılarak sola çevrilerek içindeki sıvı bir miktar akıtılarak büretin hiçbir kısmında hava kabarcığı kalmaması büretin hiçbir kısmında hava kabarcığı kalmaması sağlanır. Alt kısımlarda musluk civarında kalan sağlanır. Alt kısımlarda musluk civarında kalan hava kabarcıklarını uzaklaştırabilmek için bazen hava kabarcıklarını uzaklaştırabilmek için bazen büreti birkaç kez doldurup boşaltmak gerekebilir. büreti birkaç kez doldurup boşaltmak gerekebilir.

Hava kabarcığı kalmayınca şunlar yapılmalı:Hava kabarcığı kalmayınca şunlar yapılmalı:

a)a)Büret yeniden üst çizgisini aşacak şekilde Büret yeniden üst çizgisini aşacak şekilde doldurulur.doldurulur.

b)b)Huni çıkarılır. Çıkarılmazsa,ayarlanacak Huni çıkarılır. Çıkarılmazsa,ayarlanacak olan üst sınır düzeyi huniden akan sıvı ile değişip olan üst sınır düzeyi huniden akan sıvı ile değişip bozulur ve titrasyon hatalı olur.bozulur ve titrasyon hatalı olur.

c)c)Alt musluk açılarak sıvı yüzeyinin konveksliği Alt musluk açılarak sıvı yüzeyinin konveksliği ‘0’ çizgisine teğet olacak şekilde ayarlanır. Böylece ‘0’ çizgisine teğet olacak şekilde ayarlanır. Böylece büret titrasyona hazır hale getirilmiş olur.büret titrasyona hazır hale getirilmiş olur.

BÜRETLERBÜRETLER

BEKBEK

Hava gazı, doğal gaz veya bütan gazı ile Hava gazı, doğal gaz veya bütan gazı ile çalışan, alev sağlayan aletlerdir. Alt çalışan, alev sağlayan aletlerdir. Alt taraflarında bulunan metal disk sağa sola taraflarında bulunan metal disk sağa sola çevrilerek alevin çok veya az havalı yanması çevrilerek alevin çok veya az havalı yanması sağlanabilir. Bekler ısıtma gerektiren sağlanabilir. Bekler ısıtma gerektiren deneylerde kullanılırdeneylerde kullanılır..

İSPİRTO LAMBASIİSPİRTO LAMBASI

Geniş gövdeli bir şişeye ispirto Geniş gövdeli bir şişeye ispirto doldurulur. İspirtonun içine bir fitil daldırılır doldurulur. İspirtonun içine bir fitil daldırılır ve şişenin kapağındaki yarıktan fitilin ucu ve şişenin kapağındaki yarıktan fitilin ucu çıkarılır. Üst kısmını kapatabilecek ayrı bir çıkarılır. Üst kısmını kapatabilecek ayrı bir kapağı da vardır. İspirto lambası ısıtma kapağı da vardır. İspirto lambası ısıtma deneylerinde kullanılır.deneylerinde kullanılır.

HAVANHAVAN

Katı maddeleri küçültüp toz haline Katı maddeleri küçültüp toz haline getirmeye yaradığı gibi, katı bir maddeyi bir getirmeye yaradığı gibi, katı bir maddeyi bir sıvı içinde ezerek dağıtmaya, böylece sıvı içinde ezerek dağıtmaya, böylece çözünmesini kolaylaştırmaya yarar. Cilasız çözünmesini kolaylaştırmaya yarar. Cilasız porselen, cam, çelik gibi çeşitli maddelerden porselen, cam, çelik gibi çeşitli maddelerden yapılıryapılır..

HAVANHAVAN

MAŞAMAŞA Isıtılacak bir kabı emniyet ile tutmaya yara. Isıtılacak bir kabı emniyet ile tutmaya yara.

Metal veya tahtadan yapılabilir.Metal veya tahtadan yapılabilir.

SÜPOR (PORT-TÜP)SÜPOR (PORT-TÜP)

Deney tüpleri, büretler, balon ve benzeri Deney tüpleri, büretler, balon ve benzeri gereçleri dik konumda veya belirli bir gereçleri dik konumda veya belirli bir seviyede tutmak için kullanılan tahta,metal seviyede tutmak için kullanılan tahta,metal veya plastikten yapılmış araçlardır. Değişik veya plastikten yapılmış araçlardır. Değişik ebatlarda olabilir.ebatlarda olabilir.

FIRÇAFIRÇA

Tüp ve diğer cam malzemelerin mekanik Tüp ve diğer cam malzemelerin mekanik temizliği için kullanılır. Bir çalışma temizliği için kullanılır. Bir çalışma yapılırken kullanılan malzemeler hemen yapılırken kullanılan malzemeler hemen akan su altında yıkanmalı ve fırça ile akan su altında yıkanmalı ve fırça ile mekanik temizliği yapılmalı.mekanik temizliği yapılmalı.

SPATÜLSPATÜL

Toz veya küçük parçalar halindeki Toz veya küçük parçalar halindeki maddeleri almak için kullanılır. Metal veya maddeleri almak için kullanılır. Metal veya porselenden yapılmışlardır. Kimyasal porselenden yapılmışlardır. Kimyasal madde içine sokulacak spatülün çok temiz madde içine sokulacak spatülün çok temiz olması gerekir.olması gerekir.

AMYANT TELAMYANT TEL

Ani ısıtma ve ani ısıtmadan doğabilecek Ani ısıtma ve ani ısıtmadan doğabilecek patlamaların önüne geçmek için bek alevi patlamaların önüne geçmek için bek alevi ile ısıtılacak malzeme arasındaki direkt ile ısıtılacak malzeme arasındaki direkt ilişkiyi kesen malzemelerdir. Yani ısıtma ilişkiyi kesen malzemelerdir. Yani ısıtma deneyi yaparken cam malzemenin ısıdan deneyi yaparken cam malzemenin ısıdan etkilenmesini önlemek amacıyla kullanılır.etkilenmesini önlemek amacıyla kullanılır.

ÜÇGEN TELÜÇGEN TEL

Çok küçük kapların ısıtılması için sac Çok küçük kapların ısıtılması için sac ayağının üzerine konulan malzemelerdir. ayağının üzerine konulan malzemelerdir. Cam malzemenin ısıdan etkilenmesini Cam malzemenin ısıdan etkilenmesini önlemek amacıyla kullanılırönlemek amacıyla kullanılır..

SAC AYAĞISAC AYAĞI

Isıtma deneylerinde ispirto lambası veya Isıtma deneylerinde ispirto lambası veya bek alevi üzerine konur. Üzerine amyant tel bek alevi üzerine konur. Üzerine amyant tel veya üçgen tel yerleştirilir. Cam malzeme veya üçgen tel yerleştirilir. Cam malzeme bunun üzerine konarak içindeki madde bunun üzerine konarak içindeki madde ısıtılır.ısıtılır.

STATİFSTATİF

Büret ve diğer cam malzemelerin Büret ve diğer cam malzemelerin tutturulması için metalden yapılmış ayak ve tutturulması için metalden yapılmış ayak ve çubuk kısmından ibaret aletlerdir.çubuk kısmından ibaret aletlerdir.

REAKTİF ŞİŞELERİREAKTİF ŞİŞELERİ

Hazırlanan reaktiflerin saklanmasında Hazırlanan reaktiflerin saklanmasında kullanılır. Reaktiflerin büyük bir çoğunlu kullanılır. Reaktiflerin büyük bir çoğunlu ışıktan etkilenir ve bozulur. Bu yüzden ışık ışıktan etkilenir ve bozulur. Bu yüzden ışık geçirmeyen renkli şişelerde saklanması geçirmeyen renkli şişelerde saklanması gerekir. Reaktif şişelerinin hacimleri gerekir. Reaktif şişelerinin hacimleri 25 ml’ den 1000 ml’ ye kadar değişir.25 ml’ den 1000 ml’ ye kadar değişir.

REAKTİF ŞİŞELERİREAKTİF ŞİŞELERİ

DAMLALIKLI ŞİŞELERDAMLALIKLI ŞİŞELER

Bunlar genel olarak 50 ml’ liktirler. Renksiz Bunlar genel olarak 50 ml’ liktirler. Renksiz veya koyu renkli camdan yapılmışlardır. veya koyu renkli camdan yapılmışlardır. Kapakları olukludur. Şişe eğildiği zaman Kapakları olukludur. Şişe eğildiği zaman içindeki solüsyonun damla damla akmasını içindeki solüsyonun damla damla akmasını sağlar. Boya solüsyonları ve indikatörler sağlar. Boya solüsyonları ve indikatörler için kullanılabilir.için kullanılabilir.

PETRİ KABIPETRİ KABI

Az miktardaki katı maddeleri veya katı Az miktardaki katı maddeleri veya katı kültür vasatlarını saklamak için kullanılan kültür vasatlarını saklamak için kullanılan cam kaplardır.cam kaplardır.

SAAT CAMISAAT CAMI

Az miktardaki katı maddelerin ısıtma ve Az miktardaki katı maddelerin ısıtma ve kurutma işlemlerinde kullanılan konkav kurutma işlemlerinde kullanılan konkav yapılı cam malzemelerdiryapılı cam malzemelerdir..

TERAZİTERAZİ

Özellikle çözelti hazırlanması sırasında katı Özellikle çözelti hazırlanması sırasında katı maddelerin tartılması ve biyolojik doku maddelerin tartılması ve biyolojik doku örneklerin ağırlıklarının belirlenmesi için örneklerin ağırlıklarının belirlenmesi için kullanılan, hassasiyet oldukça yüksek kullanılan, hassasiyet oldukça yüksek aletlerdir. Kaba ölçümler için düşük aletlerdir. Kaba ölçümler için düşük hassasiyetli teraziler, ince ölçümler için hassasiyetli teraziler, ince ölçümler için hassas teraziler kullanılır.hassas teraziler kullanılır.

DİSTİLE SU CİHAZIDİSTİLE SU CİHAZI

Biyokimyada yapılan tüm deneyler saf su ile Biyokimyada yapılan tüm deneyler saf su ile yapılmalıdır. Çünkü, çeşme suyunun içeriği, yapılmalıdır. Çünkü, çeşme suyunun içeriği, yapılan deneylerin sonuçlarını etkiler. Çeşme yapılan deneylerin sonuçlarını etkiler. Çeşme suyu bir hortumla distile su cihazının içine suyu bir hortumla distile su cihazının içine girer. Rezistanslar ile ısınır ve buharlaşır. Su girer. Rezistanslar ile ısınır ve buharlaşır. Su buharı borulardan geçerken soğur ve buharı borulardan geçerken soğur ve yoğunlaşır. Aletin ucundaki hortum aracılığı yoğunlaşır. Aletin ucundaki hortum aracılığı ile yoğunlaşan su dışarı alınır. Bu şekilde elde ile yoğunlaşan su dışarı alınır. Bu şekilde elde edilen su damıtılmıştır ve içindeki birçok edilen su damıtılmıştır ve içindeki birçok maddeden arınmıştır.maddeden arınmıştır.

DEİYONİZE SU CİHAZIDEİYONİZE SU CİHAZI

Bu cihaz da saf su temininde kullanılır. Bu cihaz da saf su temininde kullanılır. Uzun kolonları vardır. Bu kolonlar içine Uzun kolonları vardır. Bu kolonlar içine iyon değiştirici reçineler konmuştur. Su, iyon değiştirici reçineler konmuştur. Su, kolonlardan geçerken içindeki iyonlar kolonlardan geçerken içindeki iyonlar reçineler tutulur. Sonuçta elde edilen su reçineler tutulur. Sonuçta elde edilen su iyonlarından arınmıştır.iyonlarından arınmıştır.

MANYETİK KARIŞTIRICIMANYETİK KARIŞTIRICI

Hazırlanan bir solüsyonda bulunana Hazırlanan bir solüsyonda bulunana maddelerin iyice erimesi ve karışmasını maddelerin iyice erimesi ve karışmasını sağlamak için kullanılır. Sıcaklık ve devir sağlamak için kullanılır. Sıcaklık ve devir sayısı ayarlanabilir. Solüsyonun içine iyi sayısı ayarlanabilir. Solüsyonun içine iyi karışmayı sağlamak için bakla (stirbar) karışmayı sağlamak için bakla (stirbar) atılır ve manyetik karıştırıcının üzerine atılır ve manyetik karıştırıcının üzerine konur. Alet çalıştırılır ve kısa sürede madde konur. Alet çalıştırılır ve kısa sürede madde tamamen karışmış olur.tamamen karışmış olur.

BENMARİBENMARİ(ÇALKANTILI SU BANYOSU)(ÇALKANTILI SU BANYOSU)

Bazı analizlerde,hazırlanan deneyler belli bir Bazı analizlerde,hazırlanan deneyler belli bir süre,belli bir sıcaklıktaki suda inkübasyona süre,belli bir sıcaklıktaki suda inkübasyona bırakılmalıdır. Bu amaçla benmari kullanılır. bırakılmalıdır. Bu amaçla benmari kullanılır. Cihaz dakikada 0-200 arası salınım yapabilir. Cihaz dakikada 0-200 arası salınım yapabilir. Tank içindeki suyun sıcaklığı 0-100 Tank içindeki suyun sıcaklığı 0-100 00C arasında C arasında kontrol edilebilir. Cihaz iki üniteden oluşmuştur. kontrol edilebilir. Cihaz iki üniteden oluşmuştur. Birinci ünite, çalkalama işlemini yapan mekanik Birinci ünite, çalkalama işlemini yapan mekanik sistemi de bünyesinde bulunduran tank; ikinci sistemi de bünyesinde bulunduran tank; ikinci ünite ise, tankın içindeki suyu sabit sıcaklıkta ünite ise, tankın içindeki suyu sabit sıcaklıkta tutan kontrol ünitesidir.tutan kontrol ünitesidir.

DESİKATÖRDESİKATÖR Bunlar; bir kapak, bir de alt kısmına sülfürik Bunlar; bir kapak, bir de alt kısmına sülfürik

asit, anhidrid kalsiyum klorid gibi kurutucu asit, anhidrid kalsiyum klorid gibi kurutucu madde konana geniş cam kaplardır. İyice madde konana geniş cam kaplardır. İyice kapanmasının sağlamak için kapak yüzeyi kapanmasının sağlamak için kapak yüzeyi tıraşlıdır. Hava geçişini önlemek için kapak tıraşlıdır. Hava geçişini önlemek için kapak kenarları vazelinlenir. Reaktifleri ve diğer kenarları vazelinlenir. Reaktifleri ve diğer maddeleri rutubetten korumak için maddeleri rutubetten korumak için kullanılırlar. Bazı desikatörlerin kapağında kullanılırlar. Bazı desikatörlerin kapağında havayı boşaltmaya yarayan musluklu bir cam havayı boşaltmaya yarayan musluklu bir cam boru vardır. Bu tip desikatörlere ‘vakumlu boru vardır. Bu tip desikatörlere ‘vakumlu desikatör’ denir.desikatör’ denir.

DAĞITICILARDAĞITICILAR

Belli miktardaki sıvının çok sayıda tüplere Belli miktardaki sıvının çok sayıda tüplere eşit hacimlerde dağıtımını sağlayan eşit hacimlerde dağıtımını sağlayan aletlerdir. 1ml-20ml arası hacimlerde sıvı aletlerdir. 1ml-20ml arası hacimlerde sıvı dağıtımını yapabilirler deneylerin seri halde dağıtımını yapabilirler deneylerin seri halde kolayca yapılmasını sağlar.kolayca yapılmasını sağlar.

ÇEKER OCAKÇEKER OCAK

Tüm laboratuarlarda çeker ocak olmalıdır. Tüm laboratuarlarda çeker ocak olmalıdır. Çeker ocak bir takım zararlı olabilecek Çeker ocak bir takım zararlı olabilecek buharların uzaklaştırılmasında ve buharların uzaklaştırılmasında ve laboratuarların havalandırılmasında laboratuarların havalandırılmasında kullanılır.kullanılır.

VORTEKSVORTEKS

Sabit bir mil üzerinde dönen tek bir döner Sabit bir mil üzerinde dönen tek bir döner başlığa sahip olan bu aletler, deney tüpü başlığa sahip olan bu aletler, deney tüpü içindeki reaktiflerin karışarak homojen içindeki reaktiflerin karışarak homojen hale gelmesini sağlarlar. Tüp döner başlığa hale gelmesini sağlarlar. Tüp döner başlığa hafifçe üstten bastırıldığında başlık hafifçe üstten bastırıldığında başlık otomatik olarak çalışır. Dönüş hızı,istenilen otomatik olarak çalışır. Dönüş hızı,istenilen hıza ayarlanmak sureti ile tüp içeriği hıza ayarlanmak sureti ile tüp içeriği karıştırılmış olur.karıştırılmış olur.

FIRINFIRIN

Laboratuarda fırınlar; kuru kimyasallar, Laboratuarda fırınlar; kuru kimyasallar, ekstreler,cam kaplar ve elektroforez ekstreler,cam kaplar ve elektroforez tabakaları için kullanılırlar. Günlük tabakaları için kullanılırlar. Günlük sıcaklık kontrolleri yapılmalıdırsıcaklık kontrolleri yapılmalıdır . .

ETÜVETÜV

Yıkanmış malzemelerin kurutulmasında, Yıkanmış malzemelerin kurutulmasında, hazırlanan deneylerin beli bir süre belli bir hazırlanan deneylerin beli bir süre belli bir sıcaklıkta inkübasyona bırakılmasında, sıcaklıkta inkübasyona bırakılmasında, bakteriyolojide sterilizasyon işleminde bakteriyolojide sterilizasyon işleminde kullanılır. Üzerinde sıcaklık ve zaman ayarı kullanılır. Üzerinde sıcaklık ve zaman ayarı yapabilecek düğmeler vardıryapabilecek düğmeler vardır..

SHAKERSHAKER

Hazırlanan deney tüplerinin bir süre için Hazırlanan deney tüplerinin bir süre için belli bir hızda çalkalanmasını sağlar. belli bir hızda çalkalanmasını sağlar. İnkübasyon sırasında çalkalanma istenen İnkübasyon sırasında çalkalanma istenen deneylerde kullanılır. Çalkalanma sıklığı deneylerde kullanılır. Çalkalanma sıklığı ayarlanabilir.ayarlanabilir.

SAHLİ HEMOMETRESİSAHLİ HEMOMETRESİ Kanda hemoglobin tayini için çeşitli metotlar Kanda hemoglobin tayini için çeşitli metotlar

ortaya atılmıştır. Oksihemoglobin ve demir ortaya atılmıştır. Oksihemoglobin ve demir tayinie dayanan fotoelektrik kolorimetreler ve tayinie dayanan fotoelektrik kolorimetreler ve asit hematin renk tayinine dayanan sahli ve asit hematin renk tayinine dayanan sahli ve Haden Hauser aletleri en sık kullanılanlarıdır.Haden Hauser aletleri en sık kullanılanlarıdır.

Sahli hemogolobinometreler kanda hemoglobin Sahli hemogolobinometreler kanda hemoglobin miktarını saptamak amacı ile kullanılan en miktarını saptamak amacı ile kullanılan en basit yöntemdir. Eritrositlerin dilüe asit ile basit yöntemdir. Eritrositlerin dilüe asit ile hemoliz edilmesi ile oluşan rengin standart renk hemoliz edilmesi ile oluşan rengin standart renk ile karıştırılmasına dayanan kolorimetrik bir ile karıştırılmasına dayanan kolorimetrik bir yöntemdir.yöntemdir.

TERMOMETRETERMOMETRE

Kinetik ölçümler ve diğer sıcaklığa hassas Kinetik ölçümler ve diğer sıcaklığa hassas ölçümlerde, su banyosunda termometre ölçümlerde, su banyosunda termometre kullanımının önemi büyüktür. Isıtma kullanımının önemi büyüktür. Isıtma banyolarında cam-likit termometre, banyolarında cam-likit termometre, termistör ve elektronik termometreler termistör ve elektronik termometreler kullanılmaktadır. Sıcaklığı ölçmek için kullanılmaktadır. Sıcaklığı ölçmek için kullanılırlar. Termometrelerin doğru ölçüm kullanılırlar. Termometrelerin doğru ölçüm yapıp yapmadıkları 6 ay veya bir yıllık yapıp yapmadıkları 6 ay veya bir yıllık aralarla kontrol edilmelidir.aralarla kontrol edilmelidir.

pH-METREpH-METRESolüsyonların pH’ların ölçmede kullanılır. Bütün Solüsyonların pH’ların ölçmede kullanılır. Bütün cihazlarda, bazen ayrı ayrı, bazen de tek bir bölmeye cihazlarda, bazen ayrı ayrı, bazen de tek bir bölmeye yerleştirilmiş referans ve cam elektrotlar bulunur. yerleştirilmiş referans ve cam elektrotlar bulunur. Referans elektrotta meydana gelen sabit elektrik Referans elektrotta meydana gelen sabit elektrik potansiyeline karşı, Hpotansiyeline karşı, H++ konsantrasyonu ve pH konsantrasyonu ve pH değişmelerine hassas bir ucu bulunan cam elektrotta değişmelerine hassas bir ucu bulunan cam elektrotta meydan gelen potansiyel değişiklikleri ölçülür. Bu meydan gelen potansiyel değişiklikleri ölçülür. Bu elektrot çabuk kuruduğu için sürekli olarak distile su elektrot çabuk kuruduğu için sürekli olarak distile su içinde tutulmalıdır.içinde tutulmalıdır.

Elektrotun kalibrasyonu pH’ı bilinen standart Elektrotun kalibrasyonu pH’ı bilinen standart solüsyonlarla yapılır. Yumuşak bir bezle sildikten sonra solüsyonlarla yapılır. Yumuşak bir bezle sildikten sonra pH’ı ölçülecek olan sıvıya daldırılır. Skalada okunan pH’ı ölçülecek olan sıvıya daldırılır. Skalada okunan rakam solüsyonun pH’ıdır. Distile su ile iyice rakam solüsyonun pH’ıdır. Distile su ile iyice yıkandıktan sonra elektrot su dolu kabın içinde olacak yıkandıktan sonra elektrot su dolu kabın içinde olacak şekilde statifine (sabitleştirici) yerleştirilir.şekilde statifine (sabitleştirici) yerleştirilir.

SANTRİFÜJSANTRİFÜJBir solüsyondaki katı maddeleri sıvı kısmından kabaca Bir solüsyondaki katı maddeleri sıvı kısmından kabaca ayırmakta kullanılır. Çözeltideki maddelerin ayırmakta kullanılır. Çözeltideki maddelerin yoğunluklarına göre ayrımını sağlar. Santrifüj tüpleri yoğunluklarına göre ayrımını sağlar. Santrifüj tüpleri yerleştirilirken hepsinin eşit ağırlıkta olmalarına ve alete yerleştirilirken hepsinin eşit ağırlıkta olmalarına ve alete tam karşılıklı yerleştirilmelerine dikkat etmek gerekir. tam karşılıklı yerleştirilmelerine dikkat etmek gerekir. Dakikadaki dönme hızı ve süresi ayarlanır. Santrifüjler Dakikadaki dönme hızı ve süresi ayarlanır. Santrifüjler klinik laboratuarlarda genellikle kanın pıhtılaşmasını klinik laboratuarlarda genellikle kanın pıhtılaşmasını sağlayarak serum veya plazmayı ayırma amacıyla sağlayarak serum veya plazmayı ayırma amacıyla kullanılır. Bu amaçla 1000 gramda 10 dakika çevirme kullanılır. Bu amaçla 1000 gramda 10 dakika çevirme ideal bir ayrılmayı sağlar. Santrifüj tüplerine silikon jel ideal bir ayrılmayı sağlar. Santrifüj tüplerine silikon jel konması pıhtı ve serum arasında çözünmeyen bir bariyer konması pıhtı ve serum arasında çözünmeyen bir bariyer oluşmasını sağlar.oluşmasını sağlar.Santrifüjün dönüş hızını belirleyen birimler RCF-G Santrifüjün dönüş hızını belirleyen birimler RCF-G (reletive centrifugal force = rölatif santrifugal güç) ve (reletive centrifugal force = rölatif santrifugal güç) ve rpm (revolution per minute = dakikadaki devir rpm (revolution per minute = dakikadaki devir sayısı)’dır.sayısı)’dır.

Santrifüj tipleri:Santrifüj tipleri:

♦♦ klinik santrifüjlerklinik santrifüjler♦♦ hematokrit santrifüjlerhematokrit santrifüjler♦♦ yüksek hızlı santrifüjleryüksek hızlı santrifüjler♦♦ ultrasantrifüjlerultrasantrifüjler♦ ♦ soğutmalı santrifüjlersoğutmalı santrifüjler

SPEKTROFOTOMETRESPEKTROFOTOMETREBir çözelti içindeki madde miktarını çözeltiden geçen Bir çözelti içindeki madde miktarını çözeltiden geçen veya çözeltini tuttuğu (absorblanan) ışık miktarından veya çözeltini tuttuğu (absorblanan) ışık miktarından faydalanarak ölçme işlemini yapan cihazlara faydalanarak ölçme işlemini yapan cihazlara spektorofotometre adı verilir.spektorofotometre adı verilir.

Bu tür cihazlara bir çözeltinin ışığı absorblama ve Bu tür cihazlara bir çözeltinin ışığı absorblama ve geçirme miktarı okunabilir.Genel olarak bir geçirme miktarı okunabilir.Genel olarak bir spektrofotometrenin kısımları:spektrofotometrenin kısımları:

a)a)ışık kaynağıışık kaynağıb)b)dalga boyudalga boyuc)c)küvet(fotosel)küvet(fotosel)d)d)detektördetektöre)e)okuyucuokuyucu

Işık kaynağından gelen ışık, tek bir yarıktan Işık kaynağından gelen ışık, tek bir yarıktan geçirilerek monokromotik ışın demeti olarak geçirilerek monokromotik ışın demeti olarak dalga boyu ayarlayıcısına ulaşır. Dalga boyu dalga boyu ayarlayıcısına ulaşır. Dalga boyu ayarlayıcısı ile ışığın dalga boyu istenilen dalga ayarlayıcısı ile ışığın dalga boyu istenilen dalga boyuna ayarlanıp, tek bir yarıktan geçirilerek boyuna ayarlanıp, tek bir yarıktan geçirilerek küvete gönderilir. Küvetten geçen ışığın bir küvete gönderilir. Küvetten geçen ışığın bir kısmı çözelti tarafından tutulurken, geri kalan kısmı çözelti tarafından tutulurken, geri kalan kısmı detektöre gelir. Detektör küvetten geçen kısmı detektöre gelir. Detektör küvetten geçen ışığın şiddetini ölçen kısımdır. Buradaki fotosel ışığın şiddetini ölçen kısımdır. Buradaki fotosel veya fototüp üzerine düşen ışık elektrik veya fototüp üzerine düşen ışık elektrik akımına dönüştürülür. Bu elektrik akımı akımına dönüştürülür. Bu elektrik akımı okuyucuda değerlendirilir. Okuyucudan alınan okuyucuda değerlendirilir. Okuyucudan alınan değer ya absorbansa ya da transmittenstir.değer ya absorbansa ya da transmittenstir.

ELEKTROFOREZELEKTROFOREZYüklü taneciklerin veya moleküllerin elektrik Yüklü taneciklerin veya moleküllerin elektrik akımının etkisi ile birbirinden ayrılması için akımının etkisi ile birbirinden ayrılması için kullanılan cihazlardır.kullanılan cihazlardır.

Çeşitleri:Çeşitleri:a)a)kağıt elektroforezikağıt elektroforezib)b)nişasta jel elektroforezinişasta jel elektroforezic)c)selüloz asetat elektroforeziselüloz asetat elektroforezid)d)agaroz jel elektroforeziagaroz jel elektroforezie)e)poliakrilamid jel elektroforezipoliakrilamid jel elektroforezi

OTOANALİZÖRLEROTOANALİZÖRLER

Günlük testleri daha hızlı ve ve daha hassas Günlük testleri daha hızlı ve ve daha hassas bir şekilde ölçmeye yarayan otomatik bir şekilde ölçmeye yarayan otomatik aletlerdir.aletlerdir.