fcci upa bible zirnak september 20, 2009 zumtu nitin thlarau raal:

27
FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Upload: charles-russell

Post on 18-Jan-2016

215 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

FCCI

UPA BIBLE ZIRNAKSEPTEMBER 20, 2009

ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Page 2: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

THLARAU RAAL: NITHUMNAK:

TUMTAHMI: FAPA HMUIHMEL KENG SINSINNAK DINGAH

A THU: Sunglam raal, tisa mizia, nitin doneh tengteng ding pawl: RAHSUAH: Mi zokhal tisa sal, tisa ukmi (Rome 8:13) si loin Thlarau Thianghlim ukmi, kaihhruai mi (Rom 8:14) hnuai ah nung dingin. Nunah langdingmi: Pathian in a duh mi duh, a huat mi hua, nuam atimi nuam ti in a fial mi, a thu vekin nitin kekar, nung dingin

Page 3: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Ziangvek (kawhhran) kan si ding? (Knowing God’s will). Example: • R.C. Sproul’s experience of 5 people telling him five different things while choosing his career. He did not takethe five

option what five different people said to him “God told me that you take this job” but took the six option. Church discipline: Holiness• R.C. Sproul: “One morning I could not preach because the electricity of hatred in the congregation.” Year of conflict, year

of tear, identify, and become different church in 3 years; zero growth for three years.” Purification, humbling, that a must experience church must go thru. (This was his experience after dealing with a staff member who involved in adultery)

• In any church, discipline returns criticism for a short time but in a longrun, the Lord proofs it for purification, humbling of his church. Bethlehem Baptist Church, Minnesota,

• Top 10% or Bottom 10%: in the church, in the organization, no matter what?

What forms the mindset? Ed. Ziangrawl a thaw bik? • At the time of 5 years, 85% of personality is set, Charles Staylen• ¼ college student work away from college with their belief system, Charles Stalyley Bible in a zirhmi ah kan kaihhnget feufeu a tuk: • Raal pa hmanrua pawl: Tisa mizia, lungput, ruahnak, hmuhdan, pomdan, • Ziangtin na hmu? (Perspective) • Ziangtin na feel? (Feeling, human mental umpulses) • Rinhlelhnak (Doubt) • Duh mi: (Wants) • Duh lomi : (unwanted) • Phannak (Worry)

Page 4: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

ZIANGVEK KAWHHRAN KAN SI DING?

• LIBERAL; EVANGELICAL; CONSERVATIVE; FUNDAMENTAL

• KAWHHRAN DINPI MI, UMHRIMHRIM DING MI: 1. Pathian biaknak, Pathian thangtthatnak, le Pathian sunlawihnak (Mtt.

22:36-40); 2. Kawhhran milesa sawmdawlnak: Thlarau nun harhdam le

hmasawnak hrang sawm dawl aw tawn in Khrih dungthlun tu tha, nunthianghlim nei tu si dingin kaihhhruai le zirh awknak, (Mtt. 22:36-40; Mtt. 28:18-20);

3. Thuthangttha karhzai ternak: Leitlun khawmual tinah Thuthangttha karhzai ter in Khrih dungtluntu siter vivo dingin rawngbawlnak, (Mtt.28: 18-20).

Page 5: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Tisa mizia le thlarau Mizia:UI DUM LE UIRANG (tahtthimnak)

Page 6: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Ui Dum le Ruirawng rawl pawlTisa mizia rah: Gal 5: 19-21 Thlarau rah: Gal 5: 22-26

Cule minung tisa ih a tuahmi pawl tla cu: nupa sualnak, a thiang lomi ziaza, a mawi lomi thil tuahnak, 20milem biaknak le dawi le cam tla hi an si. Pakhat le pakhat ral awknak le sual awknak, iksiiknak le thinhengnak, tawh awknak, hamṭamnak le rem aw loin ṭhenṭhek awknak; 21nahsuahnak, zuritnak, zoh mawi loin laam le awn-aunak le hi bangtuk a dangdang tampi an tuah vivomi pawl hi an si. Ralrinnak thu hmaisa ih ka lo sim zo vekin ka nolh sal ding: cubangtuk a tuahtu pawl cu Pathian Uknak an co thei lo ding.

22Sikhalsehla Thlarau ih a rahsuahmi cu duhdawtnak, lungawinak, hnangamnak, lungsaunak, mi zaangfahnak, ṭhatnak, rintlak sinak,23nunnem tangdornak le suup theinak tla an si. Cubangtuk rah umnak ahcun daan cu a ṭul nawn lo. 24Cule Jesuh Khrih ih ta a si mi pawl cun an taksa hurnak le hiarnak pawl cu thinglamtah ah an khenthat zo. 25Thlarau in nunnak in pek zo ruangah kan nunnak khal hi Thlarau amah in a uk ding a si. 26Puarthau ding kan si lo; pakhat le pakhat thinṭeuter aw ding kan si lo; iksiik aw ding khal kan si lo

Page 7: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Himi tisa mizia lakah ziangmi in harsatna a lo pek bik?

• Tisa cak/hiarnak (Lust) : 35% • Thinhengnak (Anger) : 18% • Porh awknak (Pride) : 12% • Zeetnak (Sloth): 10% • Iksiknak (Envy) 10% • Hawngnak (Gluttony): 9% • Duh-amnak (Greed): 6%

Page 8: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Ziangtin na hmu?:• Exercise: Zaten mitsing, second 5, • Na insang, nangmah le nangmah, na kawhhran, na khawvel ziangtin na hmu? Hmuhdan dik: Pathian Thlarau Thianghlim hmaika (presence of God) ; Khrih ih taksa peng, kawhhran ; Pathian hnatuan tuanfial mi,

siahhlawh pawl. Zate nun ah, Pathian tumtah mi, Khrih (fapa bang sinsind ing) ; Na langdan ah Khrih hmuihmel hmuh ding a um maw? Na sunglamah ziang a um timi kha na hmel ah a lang!

• Leitlun milai thlarau mitcaw pawl:• Hi leitlun zumlotu pawl cu leitlun pathian in an mit a cawhter:• 2 Corinthians 4:4, Cupawl cun an zum duh lo, ziangah tile hi leikhawvel ih khawzing(pathian) in an thinlung cu thim

lakah a ret ringring (an mit a cawter) ruangah a si. Thuthang ṭha ih tleunak, Khrih sunlawinak ihsin a rami tleunak cu hmu hlah haiseh tiah cuih leikhawvel khawzing cun a phen ringring. Cule Khrih cu Pathian hmuihmel taktak a si. (The god of this age has blinded the minds of unbelievers, so that they cannot see the light of the gospel of the glory of Christ, who is the image of God.)

• Zumtu pawl cu mit ih hmuhthei mi si loin zumnak in nung dung kan si: • Hab 2:4; 4, “Si khal sehla, ka mifel pawl cu zumnak in an nung ding” ("See, he is puffed up; his desires are not upright

— but the righteous will live by his faith [a] )• Pathian khalin amah zumlotu pawl hnenah: • Deuteronomy 28:28, 28 BAWIPA in nan thinlung cu aa ko in a tuah ding; mitcawtnak nan tuar ding ih thinlung aanhai

in nan um ding. (The LORD will afflict you with madness, blindness and confusion of mind.)• John 12:40; “Pathian in an mit a cawtter ih, An thinlung khal a pitter. Cuti a si lo ahcun an mit in an hmu pang ding ih,

An thinlung in an thei pang ding; Ka lam an hoi pang ding ih, A dam tla ka damter pang ding, tiah Pathian in a ti,” * tiin a rak sim fawn. * ("He has blinded their eyes and deadened their hearts, so they can neither see with their eyes, nor understand with their hearts, nor turn—and I would heal them.")

Page 9: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Thlarau Mitcaw:

II COR. 4:3-7 , Thuthangtha cu leitlun Pathian-satan in an mit a cawhter mi pawl hnen ihsin thuhruk asi. Asinan, Khrih ah Pathian fale pawl hnenah theihter asi. Hrinthar, piantharnak in Pathian thawn pehzawm awknak thar nei in kan thlarau mit vanter mi kan si.

• Pawnlang biaknak in mitcaw: • Matt. 23:27-28: Farasi paw, lenglam sakhua nak men, sunglam thlammrawp vekin a thu mi pawl,

(Kuat pawnlam fai zetih sunglam bal tahtthimnak, Matt. 23:25-26) – Mitcaw pawlin mah le mah sualnak an hmu aw thei lo: Isa 65:3-6: I Jn 1:8-10– Pathian tihzah cu sual huat asi ti an thei lo: Thuf. 8:13 – A unau a huat tu cu mitcaw asi: I Jn 2:11; 3:15– Satan in milai mit a cawttet tikah:

• 1. Sumpai , leitlun thilri lennak 2. Lalnak, thuineihnak, larnak, 3. Tisa nuamnung cennak, hmangin mit a cawtter , cu pawl lawng hi an ruahsan mi asi, cu pawl cu an pathian asi.

• Thimlaha a vakmi, mitcaw pa: a unau a huatu• 1 John 2:11: Sikhalsehla a unau a huatu cu khawthim sungah a um a si; khawthim sungah cun a

tawivak ih thimnak in a mit a cawtter ruangah khuitawk lam ka pan ti hman a thei lo• Mitmal: naite lawng hmu thei tu: 2 Peter 1:4-9, • I Pet 1:4-9; Sikhalsehla hi ṭhatnak pawl a nei lotu cu mitmalmi a si ih naite lawng a hmu theitu a

si; hlanih a sualnak ihsin thianfaiter zomi a si hman kha a thei aw nawn lo

Page 10: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Thlara Mitvang

• Thlarau mitvang tertu cu Pathian asi: • Exodus 4:11 Cutikah Bawipa in, “Minung cu zoin so hmurka a pek? Zoin

so hnaset le ṭong thei lo khi a tuah? Zoin so khawhmuh theinak a pek? Asilole zoin so a mit a cawtter? BawipaKeimah ka si lo maw!

• Bible sung zohtthim ding: • Ezekiel 37:2-9, saruhro pawl nungter sal • Elisha le a siahhlawh pa: II Siangpahrang 6:15ff• Joseph : Semtirnak 50:20, A unau pawl sualtuah mi lakah Pathian kutcak

a hmu thei• Bawi Zesu, Zerusalem a zoh tikah thlarau thimnak le a siat lai ding mi a

hmu• Abraham le Lot: Lot cun leitlun lennak hrang lawng a hmu ih Abraham

cun Thlarau mit in a zoh

Page 11: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Feeling (ziangtin na feel)

• Jerimiah 17:9; 9 “Milai ih thinlung cu zoso a theithiam ding? Ziangdang hnakin mibum hmang bik a si; Damter dingah a harzet, a natnak a besia tuk!

• Exercise: Zaten mitsing: second 5• Tuini ah na lungawi lonak a um maw? A um asile

ziangruangah? Na lungawi lonak san in ziang a lo siatsuahsak? • Na lungawi lonak kha Pathian Pathian duhlo zawng thilcang

mi ruangah asi maw? • Nangmah milai duhlozawng a cangmi ruangah, lole na tisa

thinlung duhzawng, nangmai ruahnak vekin cang dingin na duh ruangah asi maw?

Page 12: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

DUH MI/DUH LO MI• Taksa caknak: nupa-sualnak

– Isau: rilrawng – David-tisa hiarnak, – Samson – Israel pawl (Moab nunau nunau pawl thawn): I Cor. 10:8, 24,000 people died (Number 25:1-18)

• • Sumpai, leitlun thil le ri •

– Lot insang: leitlun lennak – Jusdas-sumpai – Gehazi-sumpai – Saphari te nupa-leitlun thil

• • Porh awknak: Thuneihnak, Pathian pekmi hnakih sangsin duhnak •

– Evi-pride of life, lust of eyes, and fleshly desire – Absalom – Adam- anupi hnen ihsin – Korah, Moses dodal tu pawl

• 2) Biaknak duh mi – Cain

– Saul siangpahrang: Thulunlonak (Pathian hnakin biaknak thupitter)– Farasi

Page 13: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

III. Rinhlelh nak: • Pathian nung rinhlehnak, Pathian thuneihnak, rinhlelhnak • Zesu cu biak rero nan mi hrekkhat in an ringhlel lai thotho: • Matthew 28:17, When they saw him, they worshiped him; but some doubted.

Matthew 28:16-18, Dungthluntu pawlin Zesu kha an ringhlel, thla ah an neih: • Luke 24:38, He said to them, "Why are you troubled, and why do doubts rise in your minds?• Zumnak in tlangtthawn ter thei • Matthew 21:21, Jesus replied, "I tell you the truth, if you have faith and do not doubt, ….'Go, throw yourself into

the sea,' and it will be done.Mark 11:23, “ • Zumnak nei lo in tuah nak cu mawhsiat asi: Romans 14:23,• Ringhlelnak a neitu cun Bawipa hnen ihsin a dil mi pawl ngah dingah ruat aw hlah she! James 1:5-7 • • Paul’s confidence in the LORD: Romans 8:38; Philippians 2:14•

Pathian hnen ihsin a ra mi fimnak cu: free from doubts, James 3:17 • Rinhlelnak thawn a nungtu pawl zangfahnak langter ding: • Jude 1:22 ; Romans 15:1; [we ought to help carry the doubts and qualms of others] • • Rinhlelhnak hi Pathian in mi hremnak cikhat asi:• Deuteronomy 28: 28, 65, 66, Your life shall hang in doubt before you; day and night you shall be worried, and

have no assurance of your life.• John 10:24,.So the Jews surrounded Him and began asking Him, How long are You going to keep us in doubt and

suspense? If You are really the Christ (the Messiah), tell us so plainly and openly.

Page 14: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

I. Porh awknak (Pride):

• Pathian hnekih thiltha sawn thei vekin theih awknak lungput. Mai sinak taktak hnakih sang, thasawn in theih awknak, lungput. Puarthau nak, hngalnak, mah le mah tha tawkin theih awknak. Psalm 10:4, Mi ṭha lo in Bawipa cu zianghman ah a siar lo, “Pathian cun i hmu zik lo,” tiah puarthau in a ti. A ruahnak hmuahhmuah ah, “Pathian a um lo,” tihi a si.

• Pathian hnakin, mah le mah par ah porh awknak, thilri, dinhmun, mibur (sungkhat rualpi pawlpkom), milai fimnak, remruatnak, tvp, parah hngat awknak,

Page 15: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Porh awknak: Sual Tto-bul• Porh awknak cu thinlungput/mizia asi ih tongkam, ruahnak/suangtuahnak, tuahnak, mitmeng/mithmai ah a

lang: • i) Pathian dodalnak ; ii) Dihmun ah phunzainak iii) Midang soisel, dodal nak ; iv) A tumtah mi: Mah le mah

cawisan awknak ; v) Tobul: Milai sual mizia, tisa mizia ihsin a suak mi • • Lungput: Hihnak ih tha deuh ka phu, ka tlin, ka tlak (I deserve more than this?) • Vuivainak: Hi hnakih tam ka phu, ka phu tawk ka ngah o; Ziang a hring suak theu? • Midang hnakin ka tha deuh: Thlarau porh awknak, Annih vek mi tha lo ka si ve lo.• Lal/thuneihnak cuh awknak, dodalnak: ka sibi, ka tha bik, midang hnakin ka tha sawn, tling sawn ti ruahnak

ruangah tuanvo nei tu dodalnak a suahter• Nahsiknak/hamtamnak: Kan duhmi midang in an ngah, Midang thlawh comi lungawi pi thei lonak, upat tlak mi

upat thei lonak, dodal awknak, iksik awknak, halhsik awknak, sawisel awknak, phiar awknak, mai dinhmun ah lungawi tawk lonak,

• Mi thangsiatnak/relsiatnak: • Mi huatnak: Mi porh aw pawl huatnak: Mere Christianity, C.S. Lewis, “Porh awknak kan neih tam poh le

midang porh awknak kan hua sinsin.” • Ka dik ringring: • Rukruknak/thuphan pernak: • Nulepa hawm thawh awknak: • Thinheng sawisel/rel hua: (“Tlakbet nak ding ka nei nawn lo” MIthianghlimpa)• Nunsim hua: “Ka lutlunah ka samphang lawng a um”)• Pathian tumtah mi hnakin milai duhnak thupit ter sawn:

Page 16: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Pathian in mi puartho, porh aw pawl a hua:

Miphun/Hrinle hram, fimnak thiamnak, sinak, doctrine, thlarau le tisa porh awknak : • James 4:6……Pathian in mi puarthau a do, a hua ..4:6 Thufim 3:34 , Proverbs 16:5• Proverbs 6:16-17 Bawipa in a huat mi thil paruk a um,... Puarthau mithmai, • Proverbs 8:13 Bawipa ṭihzah cu sualnak huat khi a si. Hngalnak le puarthaunak, ..ka hua. • Mi Puartho pawl cu tiniam/siatsuah an si ding: • Proverbs 11:2 porh awmi pawl cun hmuhsuamnak an tong ding, Matthew 23:12 ; Luke

18:14 (farasi pa le siahkhawngtu pa) • Psalm 101:5; Psalm 12:3 ;• Proverbs 29:23 Puarthau hngalhngawnnak hin siatralnak ah a lo thlenter ding; • Proverbs 16:18 . Hngalnak in siatralnak a thlenter; Porh awknak in ṭumsuknak ah mi a

hruai. Psa 10:2 KJV." 2Mi ṭha lo pawl an puarthau ih Mi farah pawl an neh-nen, an hrem. Anmah ih kam ciami thang ah awk-aw hram hai seh. Luke 1:51 KJV 51A baan thacak a hawi ih mi puarthau pawl cu an tumtahnak thawn a ṭhekdarh ṭheh.

• 1 Pet 5:5, “Mi hngal pawl cu Pathian in a dodal ih tangdormi cu mithmai ṭha a pek a si,” *5:5 Thufim 3:34; Mat 23:12; Luk 14:11. tiah a ti

• (Lev 26:19 19Nan puarthau ringringnak cu ka balkiak thluh ding; • Prov 16:18 18Hngalnak in siatralnak a thlenter; Porh awknak in ṭumsuknak ah mi a hruai.

Page 17: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Tangdor cu cawisan asi dingih• Tangdormi cu cawisan an si ding: • 1 Peter 5:6 (NKJV), Pathian ih kut hnuai ah tangdorte in um uhla amah in caan a kim a ti tikah a lo

khaisaang leh ding• Psa 31:20 Na thladem hnuai ah himte in na ret hai, Mi phiarnak ihsin an luat. Na puuk sungah

hnangamte in na thup hai, An ral pawlih hmuhsuamnak in an luat a si. • • Porh awknak in buainak, harsatnak a suahter: • Proverbs 13:10 Puarthaunak cun harsatnak lawng a suahter; • Proverbs 16:18 (NKJV) 18Hngalnak in siatralnak a thlenter; Porh awknak in ṭumsuknak ah mi a hruai. • Proverbs 29:23 Puarthau hngalhngawnnak hin siatralnak ah a lo thlenter ding; • Prov 13:10 10Puarthaunak cun harsatnak lawng a suahter; Mi dang ruahnak thuron cu fimdeuhnak a si. • • Pathian mithmuh ihsin relh a theih lo: • Psalm 138:6. Bawipa cu a saang bikah a um nain mi nauta pawlih zawn a ruat. A mithmuhnak ihsin mi

puarthau an relh thei lo.

• Duhdawtnak neitu an puar thau lo: • 1 Corinthians 13:4 (NKJV) 4Duhdawtnak cu a thin a sau ih mi zaangfah a thiam; duhdawtnak cu mi a

iksiik lo, tluang a khawng lo ih a puarthau fawn lo. Proverbs 11:2 . 2Fimnak, ruahnak ṭha le thudik simmi theih theinak na neih theinak dingah a lo bawm theitu ding thufim a um a si.

Page 18: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Porh awknak cu milai tisa mizia ihsin a suak mi asi:

• Lei taksa ah thiamco thu simding kan nei lo: Khrih zoh thimding• Mark 7:21-23 Ziangah tile ṭhatlonak a tuahtertu ruahnak ṭha lo pawl cu minung sunglam ihsin a suakmi an si: nupa

sualnak, rukruk, mithah, 22ṭaangṭawm sualnak, duhham, thil siava dangdang tuah, mibum, a mawi lo zetmi thilsual tuah, iksiik, misimsiat, puarthau le aat-thlakza thil tuahnak, 23hi thil siava pawl hi minung thinlung sung ihsin a suakmi an si ih hi pawl hin mi an baalter a si,” tiah a ti.

• Romans 1:30 (NKJV, 30pakhat le pakhat an relsia aw. Pathian mitkem zawng in an nung, an hngal, an puarthau, anmah le anmah an porh aw, ṭhat lonak tuah dingah lamzin a phunphun an hawl, an nu le an pa thu an ngai lo;

• 2 Timothy 3:2 (NKJV), 2Mi tampi an tirh a fak ding, an hamṭam dingih an hngal an puarthau ding. Mi an hmuhsuam ding, an nu le an pa ih thu khal an el ding, lungawi hna an thiam lo ding ih biaknak khal ziangah an siar lo ding

• Colossians 3:23 (NKJV), 23Ziang hmuahhmuah nan tuah tinkim ah milai hrangah si loin Bawipa hrangah kan ṭuan ti thinlung nei in nan thinlung taktein ṭuan uh

• Obadiah 1:3-4 (NKJV). 3Na hngalnak in a lo bum ngah zo. Lungpuk sungah na um ih, Hmun saangzet ih na um ruangah na thinlung cun, ‘Zoso i dir thla theitu ding?’ tiah na ti. 4Muvanlai bangin vansaangzet ah zuang in na bu cu arsi lakah sak hman awla, Ka lo dir thla thotho ding,” tiah Bawipa in a ti.

• Psa 10:4 KJV." 4Mi ṭha lo in Bawipa cu zianghman ah a siar lo, “Pathian cun i hmu zik lo,” tiah puarthau in a ti. A ruahnak hmuahhmuah ah, “Pathian a um lo,” tihi a si.

• Psa 59:12 KJV." 12An hmur ah sualnak a um; An ṭongkam cu sual ṭongkam a si. An puarthaunak ah cun awk-aw haiseh. Mi an cam ih thuphan an per ruangah,

• 1 John 2:16For everything in the world—the cravings of sinful man, the lust of his eyes and the boasting of what he has and does—comes not from the Father but from the world.

Page 19: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Puarthaunak cu Khrih lungput, mizia thawn kalh aw mi asi:

• Phil 2:5. 5Nan thinlung put daan cu Khrih Jesuh ih thinlung put daan vekin siseh. 6Khrih cu Pathian sinak a nei ringring; Asinain Pathian bang dingah hranhram in a tum dah lo. 7Cu ai-ah, Amah ih lungtho tein, a sinak hmuahhmuah a taansan ih, hnen-um sinak la tahratin, Minung ah a cang ih minung pianzia in a piang. 8Tangdornak thinlung a nei ih, Pathian thu thlun in, Thinglamtah thihnak tiangin a tuar.

• Phil 2:9 9Curuangah a saang bik hmunah Pathian in a cawisaang ih, Hmin hmuahhmuah lakih cungnung bik hmin a pek.

• 2 Tim 3:2 KJV " 2Mi tampi an tirh a fak ding, an hamṭam dingih an hngal an puarthau ding. Mi an hmuhsuam ding, an nu le an pa ih thu khal an el ding, lungawi hna an thiam lo ding ih biaknak khal ziangah an siar lo ding

• 1 Tim 3:6 KJV." Zumnak lamah lungthleng pekte a si lo ding; culo ahcun a zum aw sual pang ding ih Satan cu hnon a rak ton vekin anih khal hnon a tong ve pang ding.

• 2 Tim 3:4 KJV;" 4Mi zuarthlai le mi phiarhmang an si ding ih helhlong ih a nungmi an si ding; an uang aw hngialhngial ding ih Pathian hnakin an tisa nomnak an duh sawn ding

• Prov 14:3 KJV 3Mi aa hngal in tamtuk an ṭong ih, Mifim pa ih ṭongkam in amah kha a humhim. • Bible sung tahtthim ding pawl:• Nebuchadnezzar Daniel 4:37b says,."• Siangpahrang Uzziah 2 Chronicles 26:1 (NKJV) 1• Uzziah cu mithiang lo ah a cang. Biakinn sungah a lut thei nawn lo ih a innsung lawngah a um; a hnaṭuan

hmuahhmuah cu an sawng ih a fapa Jotham in ram a uk. •

Page 20: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Porh awknak:Bible sung tahtthimnak pawl:

• Thuthlangpi khaikhawm zoh: (Exodus 18:10,11; Leviticus 26:19; Deuteronomy 8:11-14,17-20; Judges 9:14)

• Ahithophel (2 Samuel 17:23) : A thu kha David siangpahrang in a lunglo tikah amah le mah a awk thah aw aw.

• Naaman, tiva sungah kholh awknak a duh lo, (2 Kings 5:11-13) • Hezekiah, a lennak a suang, (

2 Kings 20:13; 2 Chronicles 32:31; Isaiah 39:2) • Uzziah, lennak in puarthau, Pathian ziangsiar lonak, (

2 Chronicles 26:16-19) • Haman, lalnak in Israel pawl thah a tum, (Esther 3:5;5:11,13;6:6;7:10) • Kings of Tyre (Ezekiel 28:2) • Nebuchadnezzar (Daniel 4:30-34;5:20)

Page 21: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

II. Iksiknak (Envy): Midang dinhmun, sinak, neihmi, pawl dawt nak, neih ve duhnak, iksiknak.• Iksiknak cu ruh hrangah canser nanak vek asi, Thuf 14:30 • Milai bal tertu ngaingai cu milai sunglam ihsin a suak mi asi, Mark 23:17(“Nupa sualnak, rukruk, mithah, 22ṭaangṭawm sualnak, duhham, thil siava

dangdang tuah, mibum, a mawi lo zetmi thilsual tuah, iksiik, misimsiat, puarthau le aat-thlakza thil tuahnak, 23hi thil siava pawl hi minung thinlung sung ihsin a suakmi an si ih hi pawl hin mi an baalter a si,”

• Mat 27:22; Judah mi pawl in Zesu an iksik • Mark 15:10, Puithiam pawlin Zesu an iksik ih Pilat hmaiah an hruai• James 3:16, Iksiknak le hamṭamnak lawng a umnak hmunah cun

buainak le ṭhat lonak a phunphun a um si. • Galatians 5:21, Rom 1: 29, Iksiknak cu leitlun tisa mi pawl mizia ih rah

asi• 1 Corinthians 13:4, Duhdawtnak cun mi a iksik lo:

Page 22: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Bible sung tahtthimnak

• Iksiknak thu tlangpi zoh ding: (Job 5:2,3; Psalms 37:1,7;49:16;73:3,17-20;112:10;) • Cain kha Abel parah (Genesis 4:4-8) • Sarah, Hagar (Genesis 16:5,6;21:9,10) • Philistines, Isaac (Genesis 26:14) • Rachel, Leah (Genesis 30:1) • Leah, Rachel (Genesis 30:15) • Laban's sons, Jacob (Genesis 31:1) • Joseph's brethren, Joseph (Genesis 37:4-11,19,20; Acts 7:9) • Joshua, Eldad and Medad (Numbers 11:28-30) • Miriam and Aaron, Moses (Numbers 12:1-10) • Korah, Dathan, and Abiram, Moses (Numbers 16:3; Psalms 106:16-18) • Saul, David (1 Samuel 18:8,9,29;20:31) • Haman, Mordecai (Esther 5:13) • The princes of Babylon, Daniel (Daniel 6:4) • Priests, Jesus (Matthew 27:18; Mark 15:10; John 11:47) • Jews, Paul and Barnabas (Acts 13:45;17:5)

Page 23: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

III. Tisa caknak (Lust): Taksa cak hiarhalnak

• Job 31:1, 1Sual duhnak thawn fala zoh lo dingah siatcam in thu ka kam zo. • ( "I made a covenant with my eyes not to look lustfully at a girl.) • Nahum 3:4, 4Asinain Nadab le Abihu cu Sinai nelrawn ah Bawipa ih hnenih a thianghlim lomi mei-ur

thawinak an pek ruangah an pahnih in thah an tong. Fa pakhat hman an nei lo; curuangah an pa Aaron a nun sung hmuahhmuah cu Eleazar le Ithamar in puithiam hna an ṭuan.

• Matthew 5:28, • 28Asinain kei cun: nunau kha hahio mit in a zohtu cu a thinlung in cu nu thawn ṭaangṭawm sualnak a tuah

zo, tiah ka lo ti.

• Romans 1:27, Cuvek thotho in mipa khal in nunau thawn pawl awk daan an tlansan ih an taksa hiarnak ruangah mipa le mipa an sualpi aw. Mipa in pakhat le pakhat cubangtuk ningzakza thilsual an tuah ruangah an thilsual tuah ruangih an hlawhman cu an parah a thleng.

• Taksa hiarnak sualnak: (Genesis 3:6; Exodus 20:17; Job 31:9-12; Psalms 81:12; Proverbs 6:24,) • Uiretnak• Mai ta si lomi dawtnak• Insang sualnak• Taksa diriamternak• Sodom khua sualnak

Page 24: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

IV. Hrawng (Gluttony):

• Taksa in a tul hnakih tam ei duhnak le kiangkap dinhmun zoh mawi lo ih ei-in duhnak.

• Proverbs 23: 1-2, 3: 1Uktu bawi thawn rawl na ei tikah, Na hmaiah zoso a um ti kha ṭhatein zoh aw. 2Rawlphammi na si ahcun sup aw deuh aw. 3A lo pekmi rawl thawthaw kha hahio hlah; Ziangahtile an lo bumnak rawl a si thei.

•Bible sung tahtthimnak:

• Thutlangpi khaikhawmtu: (Exodus 16:20,21,27; Numbers 11:32,33; Deuteronomy 21:20,21; Proverbs 23:2)

• Esau (Genesis 25:30-34; with Hebrews 12:16,17) • Israel (Numbers 11:4; with Psalms 78:18) • Sons of Eli (1 Samuel 2:12-17) • Belshazzar (Daniel 5:1)

Page 25: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

Thlarau raal: tisia mizia

Hi pawl hmangin nitin thlem kan si; mi zokhal tisa mizia in a uk mi cu a thi ding:

• Tisa cak/hiarnak (Lust) : • Thinhengnak (Anger) : • Porh awknak (Pride) : • Zeetnak (Sloth): • Iksiknak (Envy) • Hrawngnak (Gluttony)• Duh-amnak (Greed)

Page 26: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL:

THLARAU RAAL: NITHUMNAK:

TUMTAHMI: FAPA HMUIHMEL KENG SINSINNAK DINGAHA THU: Sunglam raal, tisa mizia, nitin doneh tengteng ding pawl: RAHSUAH: Mi zokhal tisa sal, tisa ukmi (Rome 8:13) si loin Thlarau Thianghlim ukmi, kaihhruai mi (Rom 8:14) hnuai ah nung dingin. Nunah langdingmi: Pathian in a duh mi duh, a huat mi hua, nuam atimi nuam ti in a fial mi, a thu vekin nitin kekar, nung dingin

Page 27: FCCI UPA BIBLE ZIRNAK SEPTEMBER 20, 2009 ZUMTU NITIN THLARAU RAAL: