Çocuklarda Büyüme ve Gelişmenin İzlemi

Uz Dr Fatma Kaya Narter10.03.2016

Büyüme

• Büyüme hücre sayı ve büyüklüğünün artmasına bağlı olarak vücut hacminin ve kütlesinin artmasıdır.

• Çocukluk döneminin en temel özelliği dinamik bir büyüme dönemi olmasıdır.

• Büyüme; genetik,sağlık ve beslenme etkileşiminin bir sonucudur

Büyümenin İzlenmesi

• Sağlıklı yaşam için çocuğun büyümesinin belirli aralıklarla standart büyüme eğrilerinde değerlendirilmesi, normalden sapmaların erken tanımlanıp çocukta kalıcı etkiler yapmadan önlenmelidir

• Normalden sapmanın erken farkedilmesi büyüme bozukluğu olan bir çocuk için hızlı değerlendirmenin kilit noktasıdır.

Amaç

SağlıklılığınDeğerlendirilmesi

Sürdürülmesi ve Geliştirilmesi

• Hastalık ve sakatlıkları önlemek • Hastalık riskini taramak• Hastalıkların erken tanı ve tedavisi• Çocuğun sağlıklı yetişmesi için aileye destek

Çocuk Sağlığı İzlem Aralıkları

Yaş grupları Ziyaret sıklığı

3-5. gün(taburculuktan 48 saat sonra)

1 defa

10-15.gün 1’er defa

1 ay (41.gün) 1 defa

2-12 ay 2,3,4,6,9,12. ay

13-36 ay 6 ay araile

3 -6 yaş Yılda bir

>6 yaş İki yılda bir

doğumda (ilk 24 saat içerisinde), taburculuk öncesi

• Bir çocuğun büyüme ve gelişmesinin değerlendirilmesi, benzer yaş ve cinsten sağlıklı çocuklarla kıyaslama ile yapılır.

• Biyolojik varyasyonlar nedeniyle yalnızca yaş için ortalama tek değerle kıyaslama yetersizdir, normal dağılımın alt ve üst sınırları dikkate alınmalıdır.

Büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesinde kullanılan başlıca

ölçütler :1. Vücut tartısı ve tartı alma hızı 2. Boy uzunluğu ve boy uzama hızı3. Baş çevresi ve baş çevresi artış hızı4. Vücut bölümlerinin birbirine oranı5. BMI (VKİ)6. Kemik olgunlaşması, diş gelişmesi7. Duyu organlarının gelişmesi8. Cinsel gelişme 9. Nöromotor, mental ve sosyal gelişme

Büyüme Eğrileri

• Zaman içinde vücutta oluşan hacim değişiklikleri (büyüme) en sağlıklı olarak büyüme eğrileri ile gösterilebilir.

• Normal çocukların izlenmesi ve aralıklı ölçümleriyle elde edilmiş standart büyüme eğrileri hazırlanmıştır.

• Bu eğriler çocuğun belirli yaşta sahip olması gereken ölçümlerin dağılımını ve alt ve üst sınırlarını gösterir.

Büyümenin izlenmesi

• Olcay Neyzi’nin hazırladığı Neyzi eğrileri (2008)• 2 yaş; mid-parenteral boy ile uyumlu• Down Sendromu, Turner Sendromu,Klinefelter

sendromu, CP, prematüre ve çok düşük doğum ağırlıklı bebeklerde; özel büyüme eğrileri

Büyümenin izlenmesi• Prematüre bebeklerde düzeltilmiş yaş

(postnatal yaş – prematürelik haftası)• Baş çevresi; 18 ay • Ağırlık; 24 ay• Boy; 30 aya kadar düzeltilmelidir.

BÜYÜME EĞRİLERİ - KIZ

BÜYÜME EĞRİLERİ - ERKEK

Ağırlık

• Bebek tartısı / Standart tartı• Soyularak bezsiz tartılmalı• Term bebek: ort kilo 3,2-3,4 kg• İlk 1 hafta-10 günde %7-10 tartı

kaybı• Doğum ağırlığına 10-15 günde

ulaşır

Ağırlık

• İlk 6 ayda normal bir çocuk haftada 150-250 g lık bir tartı artması gösterir.

• İkinci 6 aylık dönemde bu artış haftada 100 g a düşer.

• 1-2 yaş arası haftada 50 g kadar alır (2-2.5 kg). • Kabaca 4.ayda doğum tartısının iki, 1 yaşında

3 , 2 yaşında 4 katı olur.

Yaşa göre ortalama tartı bazı formüllerle kabaca hesaplanabilir :

• 3-12 aylıkta kg= yaş(ay)+9 2 • 1-5 yaşta kg = yaş (yıl)x2+8 • 6-12 yaşta kg = yaş (yıl) x 7 2

Boy

• Doğumda 48-52 cm dir. • İlk 3 ay 3.5 cm/ay = 10.5 cm/3 ay • 4-6 ay 2 cm/ay = 6 cm/3 ay• 6-9 ay 1.5 cm/ay =4.5 cm/3 ay• 9-12 ay 1.2 cm/ay =3.6 cm/3 ay• Üçer aylık dönemlerde 8+8+4+4 cm artar, bir yılda

toplam 24-28 cm uzar.

Stadiometreİlk iki yaş; yatarak ölçüm (2 cm fazla)

Boy

• 2-4 yaşlar arasında yılda 7.5-9 cm uzar.• 4 yaş puberte arası 5-6 cm/yıl• 1 yaşında doğum boyunun 1.5 katı, 4 yaşında 2

katı, 13 yaşında 3 katıdır. • 2 yaşından sonra boy = yaş(yıl)x 6+77 cm

formülünden kabaca hesaplanabilir

Pubertede boy

• Kızlar 11 yaşına kadar, erkekler 12 yaşına kadar %83-89’una erişir

• Puberte zirve boy artışı• Kızlarda 11.5-12 yaş (8.3 cm/yıl± 1.2 cm) ( BIII)• Erkeklerde 13.5-14 yaş (9.5 cm/yıl± 1.2 cm) ( PIII TIV)• Pubertal büyüme 2-4 yıl devam eder (7-12 cm/yıl) total pubertal boy uzaması: • Kızlarda 18-23 cm erkeklerde 25-30 cm• Menarş sonrası kızlar nadiren 5-7.5 cm’den fazla uzar

Boy

• 6-18 ay civarında kendi genetik potansiyeline göre eğrisi değişebilir (± 2 eğri)

• İki yaşındaki boyu hedef boyla korelasyon gösterir (± 5cm)

• Erkek: [(anne boyu+ 13) + baba boyu]/2Kız: [anne boyu + (baba boyu − 13)]/2

• Erkeklerde 2 yaş, kızlarda 18 aydaki boyun iki katı yaklaşık erişkin boyu kabaca tahmin ettirir

Baş çevresi• Esnemeyen, kağıt mezur• Posterior oksipital

protuberans – glabella• Doğumda ortalama: 35 cm• İlk 1 yaş; 12 cm/ yıl (ilk 3

ay 2cm/ay, daha sonra daha yavaş)

• 1. yaş ortalama 47 cm, daha sonra ortalama 10 cm büyüme

• Arka fontanel: 6 – 8 hafta

• Ön fontanel sıklıkla 9-12 aylarda, %90 18. ayda kapanır.

BüyümeYaş Günlük Tartı alımı

(g)Boy uzama hızı

(cm/ay)Baş Çevresi Artış Hızı

(cm/ay)0-3 ay 30 3.5 2

3-6 ay 204. ayda DTx2

2 1

6-9 ay 15 1.5 0.59-12 ay 12

1 yaşında DTx 3 1.2 0.5

1-3 yaş 8(1-2 yaş arası haftada 50 g)

(2 yaşında DTX4 )

1 0.252 yaşında erişkin

BÇ’sinin %90’ı

4-6 yaş 62-5 yaş 2 kg/yıl

7-8 cm/yıl 1 cm/yıl

6-11 yaş 3-3,5 kg 6-7 cm/yıl 3-18 yaş arası 5 cm

Vücut kitle indeksi

• 2 yaşın üzerinde kullanılır.• Kilo/boy2

• Değerlendirimesi yaşa göre değişmektedir bu nedenle çocuklar için geliştirilen VKI persentil eğrilerine göre değerlendirilir

• 5.5 yaşında en düşük adipoz doku• ≥ 95= Obezite• 85-95= Fazla kilolu

Büyüme eğrilerini nasıl değerlendirelim?

• Prematüre ,çok düşük doğum ağırlıklı bebek• Çoğunda kilo 2 yaşında, boy 2.5 yaşında

yakalar• Düzeltilmiş yaş kullanılmazsa fazla büyüme

geriliği tanısı!• kısa boylu ailelerde fazla büyüme geriliği

tanısı, ya da uzun boylu ailelerde büyüme geriliğinin farkedilmemesi!

İzlemde büyüme geriliği

• Ağırlığın <3p ya da 2’den fazla persentil düşmesi

• Boy <3 persentil veya >3persentil ama <midparenteral boy

• Boya göre kilo <5 p (akut az beslenme)• BMI<5 P, BMI>95

• Kısa boy; kronik hastalık ve malnütrisyon göstergesi olabilir.

• Yaşa göre boy ≥ 95 per; normal - ≤ 85 per; gerilik• <3 persentil, >3persentil ama <midparenteral

boy• Yetersiz büyüme hızı, persentil kaybı• Disproporsiyone boy kısalığı• >97 persentil

Vücut Oranları

• Doğumda baş ve gövde büyük• Pubertede ekstremiteler uzar• Alt segment(L): Symphysis pubis ile yer arasındaki

mesafe• Üst segment(U): Boy- Alt segment• U/L; Yenidoğan: 1.7, 3 yaş: 1.3, 7 yaş: 1.0• Kulaç uzunluğu: Kulaç uzunluğu – boy ; Yenidoğan: -

2.5 cm, 10-11 yaş: 0 cm, • Erişkin Erkek: + 5.3 cm, Erişkin Kadın: + 1.2 cm

Diğer Ölçümler

• Göğüs çevresi: - Doğumda GÇ < BÇ - 6. ayda GÇ = BÇ - > 6 ay GÇ > BÇ• 6 ay – 1 yaş arası BÇ >

GÇ olası patolojik.• Rikets, hidrosefali

• Kol çevresi:• Sol koldan, dirsek

ekstansiyonda iken - Yenidoğan: 10.5 cm - 1 yaş: 16.5 cm - 5 yaş: 17.5 cm

** 1 – 5 yaş arası < 12.5 cm olması malnütrisyon

Dişler6 ay civarında ilk olarak alt kesiciler3 yaşını tamamlamadan önce yaklaşık 20 dişİlk diş çıkması 13. aya kadar gecikebilir (+3 SD)Süt dişleri 6 yaştan sonra dökülmeye başlar ve 12 yaşa kadar devam ederS. Mutans kolonizasyonunun 2 yaşından önce kazanılması erken çocukluk ve sonraki çürükler için önemli bir risk!

Diş çıkmasında gecikme

• 13 aya kadar diş çıkmaması• Hipotiroidi,• hipoparatiroidi• ailesel• idiopatik (en sık)

Erken diş kaybı• Histiositoz X• Siklik nötroeni• Lösemi• Travma• İdiopatik

Lekelenme yada diş minesinde malformasyon

• Besinsel ya da metabolik bozukluklar

• Uzamış hastalık süreçleri• Tetrasiklin gibi ilaçlar

Adolesan Dönemde Fiziksel Büyüme ve Cinsel Gelişme

• Hızlı fiziksel büyüme• Boy uzama atağı: kızlarda; 9,5 – 14 yaşlarında

(doruk: ort 12 yaş), erkeklerde; 10,5 – 16 yaşlarında (doruk: ort 14 yaş) ……..

• 24 – 36 ay devam eder.• Boy uzama doruğu kızlarda; göğüs gelişimi evre

III’te, erkeklerde pubik kıllanma evre III’te, genital evre IV’de

• Önce bacaklarda uzama, 1 yıl sonra gövde uzaması• Kızlar ortalama 14 yaşta, erkekler ortalama 16

yaşta erişkin boylarının % 96’sına ulaşır

Erkek çocuklarda puberte

• Testislerin büyümesi ile başlar.• Testis hacminin > 4 cc olması cinsel gelişimin

başladığına işaret eder.• Orşidometre ( 1 – 25 cc)• Erişkin dönemde testis hacmi > 20 cc• Testis uzun çapı > 2 cm; pubertenin başladığını

gösterir.

Erkeklerde puberte gelişim evreleri• Evre I ( G I) Penis, skrotum ve

testisler henüz büyümeye başlamamış

• Evre II (G II) Skrotum ve testisler büyümeye başlamış. Skrotum derisi pembeleşip, kalınlaşmış.

• Evre III (G III) Skrotum ve testislerde belirgin büyüme var. Penis uzaması belirgin.

• Evre IV ( G IV) Skrotum derisi koyu renk almış. Skrotum ve testislerde belirgin büyüme, peniste uzama yanında kalınlaşma.

• Evre V (G V) Erişkin boyut ve şeklinde gelişim

• Evre I (PH I) Pubik kıllanma henüz başlamamış

• Evre II (PH II) Penis kaidesinde seyrek, fazla pigmente olmayan, ince ve düz kıllanma.

• Evre III (PH III) Kıllar daha kalın, daha koyu renkli, kıvrımlı. Penis kaidesinden çevreye doğru yayılarak genişlemiş. Perianal kıllanma görülebilir.

• Evre IV (PH IV) Kıllanma erişkine yakın bir alanda, koyu, kalın, kıvrımlı. Bu evrede; koltuk altı kıllanması, sakal ve bıyık oluşumu başlar.

• Evre V (PH V) Erişkin tipi kıllanma. Evre IV’e ek olarak bacak iç kısımlarında kıllanma.

Kızlarda puberte gelişim evreleri• Evre I (B I) Göğüsler henüz

gelişmeye başlamamış.• Evre II (B II) Areola ve papillanın

ufak bir yumru şeklinde kabarması ve areola çapında artış.

• Evre III (B III) Göğüs büyümüş, areola çapı daha fazla artmış. Areola ve göğüs kontörleri birbirinden ayrı değil.

• Evre IV (B IV) Areola ve papilla daha fazla büyümüş, göğüs kitlesi üzerinde kabararak ikinci bir kitle oluşturmuş.

• Evre V (B V) Göğüs erişkin tipte ve büyüklükte.areola geri çekilip göğüs kitlesi ile kaynaşmış, papilla dışa doğru kabarmış.

• Evre I (PH I) Pubik kıllanma henüz başlamamış.

• Evre II (PH II) Labia majora boyunca seyrek, fazla pigmente olmayan, ince düz kıllanma.

• Evre III (PH III) Kıllar daha kalın, koyu renkli, kıvrımlı ve sık, daha geniş bir alanda.

• Evre IV (PH IV) Kıllanma mons venerisi tamamen kaplamış, uyluk iç yüzlerine ulaşmış.

• Evre V (PH V) Erişkin tipi kıllanma

Puberte Bozuklukları

• Puberte Prekoks: Sekonder seks karakterlerinin normal zamandan 2-2.5 SD önce görülmesidir.

• Kızlarda; 8 yaş, erkeklerde; 9 yaş öncesi.

• Menarşın; 9,5 yaşından önce olması.

• Puberte Tarda: Sekonder seks karakterlerinin normal zamandan 2-2.5 SD sonra görülmesidir.

• Kızlarda 13 yaş, erkeklerde 14 yaş sonrası sekonder seks karakterlerinde gelişmeme

• Sekonder seks karakterlerinin başlangıcından itibaren 4.5 – 5 yıl içinde cinsel gelişimin tamamlanmaması.

GELİŞİMİN İZLENMESİ VE DESTEKLENMESİ

Gelişim

• Gelişim biyolojik fonksiyonların değişimi ve matürasyonunu belirler

• Motor ve mental gelişimi ‘’Genetik’’ ve ‘’Ortam’’ etkilemektedir

• Ortamdaki faktörler Anne ve çocuktaki hormonların yapısı Intrauterin ve doğum şartları Postnatal dönemdeki olaylar ve çevre faktörleri

NÖRO/GELİŞİMSEL İZLEM

Fizik MuayeneNörolojik MuayeneNörogelişimsel testler Ailenin bilgilendirilmesi

DÜZELTİLMİŞ YAŞ !(40 hf)….2-3 yaş

Durum Tespiti

İlerleme/Gecikme Tespiti

Erken yaklaşım için yönlendirme

Gelişimsel değerlendirmenin faydaları

• Gelişim normal ve risk yoksa Desteklemek için öneri verilir

• Çocuğun bir riski veya zorluk varsaErken tespit edilip bu zorluğa dikkat çekilmesi sağlanır

• İzlem aile merkezli olmalı!• Gelişimsel gecikme veya zorluk belirlemesinde

güvenilir ve geçerli araçlar kullanılmalıdır!

Gelişimsel Tarama Testleri

GRIFTH GELİŞİM SKALASI: (d) 1-24 ayGelişimi İzleme ve Destekleme Rehberi Düzeltilmiş 6-18 aylar arasında SIATT-II (d) 1-72 aylar arasında yapılabilen DENVER II

testleri • Stanford-Binet Zeka Ölçeği (2-18 yaş)• WISC-R Çocuklar için Zeka Ölçeği (6-16 yaş)

Ailelere ilk bir yaş sonrası

Yüksek riskli bebek

%10 Major nörolojik handikap

%20-50Minor Nörolojik

%70-90 Normal

Denver II(0-6 yaş)

• *Denver ll testi ile gelişim; *Kişisel sosyal *Kaba motor *İnce motor *Dil Uygulama Sıklığı • 3-6-9-12-15-18-24.aylar• 2-3 yaş arası• 5-6 yaş arası

Gelişimin İzlenmesi ve Desteklenmesi(Gelişim İzleme Rehberi)

• Çocuğunuzun gelişimi, işitmesi, konuşması, anlaşması, ellerini kullanması ve vücut hareketleri konusunda kaygı uyandıran bir durum var mı?

• Çocuğunuz istediklerini anlatabiliyor mu?• Çocuğunuz neleri anlıyor?• Elleri, parmakları ile neler yapıyor, bedenini nasıl hareket

ettiriyor?• Aile bireyleri ve yabancılar ile nasıl ilişki kuruyor?• Oyunları hakkında bilgi verir misiniz?

GIDR (1-36 ay)

GIDR (1-36 ay)

GIRD Rehberi (0-okul öncesi)

GIRD Rehberi (0-okul öncesi)

SIATT –Bebeklik ve Erken Çocukluk Dönemi Gelişim Tarama Testi (6-24 ay)

(F1: Genel gelişim/iletişime yönelik sosyal içerikli beceriler/

F1a: Konuşma öncesi beceriler/ F1b: Kelime kullanımı becerileri/ F2: Farkındalık içeren beceriler)

Uygulama Sıklığı : İlki tercihen düzeltilmiş 9. ayda ve normalse 2 yaşına kadar iki kez daha

Motor gerilik ve sorunlarda erken tanı

Yenidoğanda spontan motor aktivite anormallikleri

Anormal tonüs ve postürHipertoniİlkel refleks anormallikleri (Moro ve tonik ense

refleksinin kaybolmaması, geç kaybolması, aşırı alınması,asimetrik olması)

Nöromotor gelişimdeki ipuçları

Hipertoni• Normalde ilk 3 ayda kol ve bacaklardaki fizyolojik

hipertoninin daha sonra da devam etmesi• Süt çocuğunda opistotonus• Fleksor tonus, asimetrik postür• Alt değiştirmede güçlük gibi anormal yatış postürü• 1 yaş altında el tercihinin olması• Ellerini yumruk şeklinde tutma• Koltuk altlarından tutulup kaldırıldığında

bacaklarda çaprazlama• Tavşan gibi zıplayarak emekleme

İlkel refleksler (doğumdan itibaren)

ReflekslerDoğumda Başlangıç Süresi

Arama Doğumda 1 ay

Emme Doğumda 4-6 ay

Yakalama Doğumda 2 ay

Planter kavrama Doğumda 6-7 ay

Otomatik adım atma Doğumda 2 ay

Ayak yerleştirme Doğumda 2 ay

Moro Doğumda 4-6 ay

Tonik Labirent Doğumda 6 hf-3 ay

Galant Doğumda 2 ay

Aşağı paraşüt 8-9 ayda Ömür boyu

Gelişim basamaklarında motor ipuçlarıNormal Anormal

3 aylık Yüzüstü yatarken kolları üzerinde durabilİr, kafasını tutar ve kaldırır

Kafayı yerden kaldıramamasıKafayı geriye atmaBacaklarda sertlik

6 aylık Ayakta ağırlığını bacaklara verirYüzüstüne dönerEllerinden destek alarak oturur

Yığılarak oturmaKafasını yattıgı yerden kaldıramamaKollarını öne getirememeBacaklarda sertlik

9 aylık Oturabilir, nesneye uzanırEmeklerYüzüstü yattığı yerden döner

Oturtulunca kambur duruşEmekleme güçlüğüBacaklarının üstünde duramamaGövde ağırlığını taşıyamamaEl tercihi olmasıObjeye uzanamama

12 aylık Tutunarak adım atarNesneyi elden ele geçirir

Bacaklarda kollarda sertlikOtururken koldan destekParmak ucuna basma

15 aylık Yardımsız yürür Yardımsız yürüyemezParmak ucuna basarAyakta dengesiz durur

Alberta Infant Motor Scales

Alberta Infant Motor Scales

Alberta Infant Motor Scales

<25.p Öneride bulunup bir sonraki muayenede testi tekrarlamak

<5-10.p. Erken fizyoterapi ve bir sonraki muayenede testi tekrarlamak

<5. p Ağır gerilik. Çocuk nörolojisi ve fizyoterapi

Gelişim BasamaklarıYaş Kaba Motor Görsel- İnce

Motor/ Problem Çözme

Dil Sosyal

1 ay Yüz üstü yatarken kafasını kaldırırKol ve bacaklarını eşit kaldırır

Gözlerini fikse eder, orta hatta kadar takip eder, elleri ile sıkı kavraması vardır

Ses ile uyarılırZile tepki verir

Yüze bakar

2 ay Kafasını orta hatta tutar, sırt üstü yatarken göğsünü kaldırır

Sıkı kavrama azalır, orta hattı geçen nesneleri de takip eder

Sosyal gülümsemesi vardır (uyarıldıktan ya da konuşulduktan sonra)

Ebeveyni tanır

3 ay Yüzüstü önkollar üzerinde destekle durabilir, kafasını stabil şekilde yukarı kaldırır

Dairesel hareketleri izleyebilir, görsel tehlikelere tepki gösterir

Mırıldanmaya başlar(agulama)

Tanıdık kişiler ve cisimlere ulaşmaya çalışır

Yaş Kaba Motor Görsel- İnce Motor/ Problem Çözme

Dil Sosyal

4 ay Dönmeye başlar, dirsekleri üzerinde durur

Elleri orta hatta getirir, kolları uyum içinde uzatır

Sesli güler, sese yönelir

Etrafa bakmaktan hoşlanır

6 ay Desteksiz oturur, sırt üstü yatarken ayaklarını ağzına götürür

Nesneleri transfer eder

Agular, yandaki zil sesine yönelir

Yabancı kişileri algılar

9 ay Otururken kendi ekseni etrafında döner, emekler

İmmatur kıskaç hareketi ( grasp) yapar, biberonu tutar, nesneleri fırlatır

Net olmayan şekilde anne, baba der, el sallar, “hayır” dan anlar

Çevreyi keşfetmeye başlar, mimiklerle oyunlar oynar

12 ay Tek başına yürür Matür kıskaç hareketi yapar, cisimleri istemli olarak bırakır

Anne-baba dışında 2 kelime söyler, tek adımlı emir kiplerine uyar

Hareketleri taklit eder, çağırıldığında gelir, elbise seçimine yardımcı olur

Yaş Kaba Motor Görsel-Motor/ Problem Çözme

Dil Sosyal

15 ay Merdivenleri sürünerek çıkar, bağımsız olarak geri geri yürür

Karalamalar yapmaya başlar, 2 küpü üst üste koyar

4-6 kelime kullanır, kendine söylenen tek adımlı emri yerine getirir

Kaşık ve bardak kullanmaya başlar (15-18 ay)

18 ay Koşar, ayakta iken cisimleri düşmeden fırlatabilir

3 küp ile kule yapar, 2-3 sayfayı bir kerede çevirebilir

7-10 kelimelik kelime haznesi olur, 5 vücut kısmını bilir

Ebeveyni ev işlerinde taklit eder, diğer çocukların yanında oynar, onlara eşlik eder

24 ay Yardımsız yukarı – aşağı merdiven tırmanabilir

7 küp ile kule yapar, her seferde bir sayfa çevirebilir, ayakkabı ve kıyafetlerini çıkarabilir

Zamirleri uygun şekilde kullanır (ben, sen, bana), 50 kelimlelik kelime haznesi olur, 2 kelimelik cümleler kurabilir

İkili oyunlara başlar

Yaş Kaba Motor Görsel-Motor/ Problem Çözme

Dil Sosyal

3 yaş Merdivenleri ayaklarını değiştirerek çıkabilir, 3 tekerlekli bisiklet sürebilir

Daire çizebilir, elbiselerini tamamen kendisi çıkarabilir, düğmelerini çözebilir

Minimum 250 kelime kullanır, 3 kelimeli cümleler kurar, tüm zamirleri bilir

Grup oyunlarına katılır, oyuncaklarını paylaşır, ismini, yaşını, cinsiyetini tam olarak bilir

4 yaş Atlar, zıplar, merdivenleri ayaklarını değiştirerek inebilir

Kare çizebilir, düğmelerini kapatabilir, elbiselerini tamamiyle kendisi giyebilir, topu yakalar

Renkleri bilir, ezbere şarkı söyler, sorular sorar

Abartılı hikayeler anlatır, grup içinde tam olarak uyumla oyunlar oynar

5 yaş Alçak engellerden atlayabilir

Üçgen çizer, ayakkabı bağcıklarını bağlar, Gövdesi ve başı belli olan ninsan resmi çizer

İsmini yazabilir, kelimelerin anlamlarını sorar

Yarışmalı oyunlar oynar, kurallara riayet eder, ev işlerine yardım etmekten hoşlanırKendi giyinip soyunur

Dil Gelişiminde sorun belirten ‘’Kırmızı Bayraklar’’Yaş

Doğum •Sese karşı tepkisizlik varsa•İnsanlarla etlileşimde ilgisizlik varsa

2-4 ay İletişim çabasının olmaması

6 ay Agulama becerisinin kaybı, isteksizlik varsa

9 ay Sözel rutinleri anlamanın olmaması (el sallama, bay bay)

12 ay •Sözel rutinleri yoksa•Anne-baba kelimelerini kullanmakta başarısız ise•Daha önce kullandığı dil ve sosyal gelişim aşamalarda kayıp varsa

15 ay •Basit kelimeleri yoksa•3 kelime kullanamazsa•Basit yönergeleri takip edemez (‘’git ayakkabılarını getir’’

18-24 ay •Kelime hazinesi 50 kelimeden azdır•Konuşmalarının %50’den azı anlaşılıyorsa•2 kelimeli ifade yoksa

Dil Gelişiminde sorun belirten ‘’Kırmızı Bayraklar’’Yaş

24-36 ay (2-3 yaş) Sorulara baş sallayarak veya sözel olarak cevep veremiyorsa

36-48 ay (3-4 yaş) •Kelime hazinesi 200 kelimeden azsa•Konuşmalarının %75’inden azı yabancılar tarafından anlaşılıyorsa•2 aşamalı yönergeleri takip edemiyorsa•Soruları anlamsız şekilde aynen tekrarlıyorsa(ekolali)

48-60 ay(4-5 yaş) •Kelimenin başındaki ya da bazı bölümlerindeki sesleri kekeler•Konuşmaya katılamaz ya da basit bir hikayeyi anlatamaz

6 yaş ve 7 yaş Olgunlaşmamış ya da yanlış konuşma sesi üretimi

Normal uyku süreleri

DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER