:استاد

تهیه :کنندگان

...........................

...........................

پاییز 1392

مدیریت برای نفوذ بر .مدیریت و رهبری یکسان نیستند

در حالی که . دیگران متکی بر قدرت مقام رسمی است . رهبری از یک فرایند نفوذ اجتماعی است

رهبری به عنوان یک فرایند ؛ به معنی استفاده از نفوذ بدون زور برای هدایت و هماهنگی فعالیت های اعضا

یک گروه در جهت تحقق هدف و به عنوان یک صفت مجموعه ای از ویژگیهاست؛ که به کسانی که چنین

نفوذی را با موفقیت به کار می برند نسبت داده می شود .

آرتور جاگو چارچوبی برای منسجم کردن دیدگاه های

که از دو بعد تشکیل شده . رهبری ابداع کرده است: است کانون توجه -1

نوع نگرش – 2

. نوع اول

تئوری های صفات نوع سوم

مدل اقتضایی فیدلر

نوع دوم مطالعات میشیگان

نوع چهارم –تئوری مسیر

هدف مدل وروم یتون

منشا

صفات رهبری

تمرکز

رفتار رهبر

نگرش های خصوصیات رهبر 1.

نگرش های رفتاری2.

نگرش خصوصیات رهبری

اولین محققان رهبری این تصور را داشتند که رهبران مشهور دارای مجموعه ای از کیفیت ها و صفات

منحصر به فردی هستند که آنها را سرامد دیگران می بر این اساس موضوعات مورد بحث در تحقیق .کنند

:ها عبارت بودند از .شناسایی خصوصیات رهبری 1. ایجاد فنونی برای اندازه گیری2.

نگرش های رفتاری

محققان به مطالعه رهبری به عنوان یک 1940در اواخر سال

هدف این نگرش . فرایند قابل مشاهده رفتاری پرداختند .شناسایی رفتارهایی بود که با رهبری اثر بخش همراه هستند نگرش های رفتاری شامل مطالعات میشیگان ؛ مطالعات اوهایو و

.شبکه مدیریت می باشد

مطالعات میشیگان

یک برنامه تحقیقی در زمینه رفتار رهبری بوده که تحت هدف از این . هدایت رنسیس لیکرت انجام گرفت

مطالعه ، دست یافتن به یک الگوی رفتار رهبری بود، .که حاصل آن عملکرد و اثر بخشی گروهی باشد

مطالعات میشیگان

رفتار رهبر کارمند مدار رفتار رهبر کارمدار

مطالعات اوهایو

مراعات زیاد مراعات کم

ساخت دهی زیاد ساخت دهی کم

. به وجود آمده 1950و اوایل 1940در اواخر سال محققان با طرح پرسشنامه ای و استفاده از آن در

سازمان های صنعتی و نظامی ؛ادراک زیردستان از رفتار .واقعی رهبران را مورد ارزیابی قرار دادند

دو عامل اصلی برای رفتار رهبر شناسایی شد تحت .عناوین مراعات و ساخت دهی

توسط رابرت بلیک و جین موتن به عنوان چارچوبی برای

.آزمایش نوعی سرپرستی ابداع شد . دارای دو بعد یا دو طیف است

نشان دهنده توجه به تولید است ، بعد اول . نشان دهنده توجه رهبر به اشخاص است بعد دوم

:مدیریت تیمی 9-9 تعهد موفقیت در کار،حاصل

کارکنان،استقالل آنها در احساس اشتراک در هدف ،کار

ها ئ منافع سازمان و احترام .و اعتماد متقابل است

:مدیریت باشگاهی 9-1 جو دوستانه و محیط آرام کار پی آمد توجه اندیشمندانه به نیازهای

.کارکنان است

: مدیریت میانه روی 5-5 عملکرد مناسب کارکنان حاصل برقراری توازن بین الزامات کار و

.حفظ روحیه است

:اختیار و اطاعت 1-9 کارآیی حاصل سازمان دادن

به شیوه ای است که عامل انسانی کمترین تاثیر را در

.آن داشته باشد

:مدیریت بی خاصیت 1-1 تالش برای انجام کار تا حد عضو

. بودن صورت می گیرد

باال پایین توجه به تولید

باال

پایین

هم زمان درباره شخصیت . بیان شد 1968توسط فیدلر در سال طبق این تئوری . رهبر و پیچیدگی موقعیت اظهار نظر می کند

. اثربخشی رهبر بستگی به موقعیت دارد و وظیفه مداری فیدلر عبارت خاصی را تحت عنوان دو انگیزش

.برای توصیف خصوصیات رهبر ابداع کرد رابطه مداری هم معنی رفتار کار مداری و ساخت دهی انگیزش وظیفه مداری

رهبر بوده هم معنی رفتار کارمندمداری و مراعات انگیزش رابطه مداری

.رهبر است

ناخوشایند ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___خوش مشرب 8 7 6 5 4 3 2 1

الیق ____ ____ ___ ___ ___ ___ ___ ___بی کفایت 1 2 3 4 5 6 7 8

دوستانه ___ ____ ____ ____ ___ ___ ____ ___غیر دوستانه 1 2 3 4 5 6 7 8

:فیدلر مطلوب بودن با سه عامل تعیین می کند

اشاره به رابطه شخصی بین رهبر و : عضو –رابطه رهبر 1. .زیردست دارد

از چهار جزء تشکیل شده : انسجام وظیفه 2.

مسیر –گوناگونی هدف قابلیت تایید تصمیم ها صراحت تصمیم روشن بودن هدف

.ارد نیرویی که در نفس نقش رهبر قرار د: قدرت مقام . 3

مبستگی مثبت ه رابطه مدار

Lpc باال بهتربن است

همبستگی منفی ، وظیفه مدار Lpc پایین بهترین است

همبستگی منفی ، وظیفه مدار lpc پایین بهترین است

پایین باال

منسجم

همبستگی lpcبین

و عملکرد

قدرت مقام

انسجام

روابط رهبر با زیردست

مطلوبیت کلی موقعیت

پایین باال

غیر منسجم

قوی خوب

مطلوب ترین

پایین باال پایین باال

غیر منسجم منسجم

ضعیف

نامطلوب ترین

توسط مارتین ایوانز و رابرت هاوس ابداع 1970در سال

شد ؛ دارای نگرش اقتضایی است و تاکید روی موقعیت . و رفتارهای رهبر دارد

:نوع رفتار معرفی کرده 4تئوری مسیر هدف برای رهبر موفقیت خواه. 4مشارکتی . 3حمایتی . 2هدایتی

از نظر تئوری مسیر هدف دو عامل موقعیتی بر چگونگی رابطه :رفتار رهبر با رضایت زیردستان اثر می گذارد

ویژگی های شخصی زیردستان 1.

ویژگی های محیط 2.

: رفتار رهبر هدایتی - حمایتی - مشارکتی -

موفقیت - خواه

عوامل موقعیتی

:ویژگیهای شخصی زیردستان مکان کنترل

توانایی ادراک شده

عوامل موقعیتی

:ویژگیهای محیط انسجام وظیفه سیستم اختیار

گروه کاری

انگیزش کارکنان برای کار

در سال . سومین تئوری مهم رهبری در زمان حاضر است ، توسط وروم و یتون پیشنهاد شد و به تازگی به 1973

. وسیله جاگوکامل شد هدف این مدل حفظ کیفیت تصمیم به وسیله رهبر و

اطمینان یافتن از پذیرش تصمیم توسط زیردستان است .

.مدیر به تنهایی تصمیم می گیرد 1.

مدیر اطالعات را از زیردستان می گیرد ، اما خود به طور مستقل 2.زیردستان ممکن است در جریان قرار گیرند و . تصمیم می گیرد

.یا نگیرند مدیر هر یک از زیر دستان را به تنهایی در جریان موقعیت قرار می 3.

زیردستان . دهد و از آنها درخواست اطالعات و ارزیابی می کند یک گروه را تشکیل نمی دهند و مدیر نیز به تنهایی تصمیم می

. گیرد مدیر و زیردستان برای بحث درباره موقعیت ، یک گروه تشکیل 4.

.تشکیل می دهند اما مدیر است که تصمیم نهایی رو می گیرد مدیر و زیردستان برای بحث درباره موقعیت ، یک گروه را تشکیل 5.

.می دهند و تصمیم نهایی را اتخاذ می کند

عضو –تئوری مراوده رهبر 1. تئوری چرخه زندگی ، یا رهبری موقعیتی 2.

رهبر

زیردست 5

زیردست 4

زیردست 3

زیردست 2

زیردست 1

تئوری چرخه زندگی

وظیفه مدار

رابطه مدار

زیاد

رفتار

کم

آمادگی کارکنان= بلوغ کارکنان

پایین متوسط باال

جایگزینی رهبری1.

(کاریزماتیک ) رهبری عطیه الهی 2.

دیدگاه اسنادی 3.

رهبری به عنوان یک اقدام نمادین4.

عکس العملهای رهبر کارکنان

بدون جایگرینی

با جایگزینی

جایگزین های رهبری ویژگی های زیر دستان1. ویژگی های وظیفه 2. ویژگی های سازمان 3.

عکس العمل رهبر کارکنان

ویژگی های . پیشنهاد شده است 1977توسط رابرت هاوس در سال :رهبری عطیه الهی

.پیروان به درستی باورهای رهبری اطمینان دارند 1.

.باورهای پیروان شبیه باورهای رهبری است 2.

.پیروان رهبران را بدون قید و شرط قبول دارند 3.

.پیروان احساس تعلق و وابستگی به رهبرشان دارند 4.

. پیروان مشتاقانه از رهبر خود اطاعت می کنند 5.

پیروان احساس پایبندی عاطفی نسبت به سازمان و ماموریتشان 6. .دارند

.پیروان دارای هدف های متعالی می باشند 7.

پیروان بر ایین باورند که می توانند در کسب موفقیت در ماموریت 8. .گروهی سهیم باشند

دیدگاه اسنادی

رفتار دیگران را مشاهده می کنیم و سپس علت های آن را حدس می زنیم ، یا آن را به علت هایی

. که باعث این رفتار شدند اسناد می کنیم

رهبری به عنوان یک اقدام نمادین

در این دیدگاه اعتقاد بر این است که ، معنی واقعی رهبری در ماهیت نمادین که نقطه مقابل ماهیت

.ذاتی آن می باشد قرار دارد

پایان