fakton forum 2015 jan rotmans
TRANSCRIPT
twitter.com/janrotmans
Verandering van Tijdperk:unieke kans voor de vastgoedsector
Rotterdam, 05 November 2015
We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken
• Industriële revolutie
• Modernisering samenleving
• Machtswisseling
Laatste Kantelperiode
19de Eeuw vs 21ste Eeuw
industriële revolutie digitale revolutie
angst voor machines angst voor robots
langdurige onrust steeds meer onrust
sociale ongelijkheid sociale ongelijkheid
Marx Piketty
Verschillen
snelheid, omvang, impact, complexiteit is een
paar duizend keer groter dan in de 19de eeuw
Verandering van Tijdperk
1. samenleving krijgt andere ordening
2. economie krijgt nieuw fundament
3. nieuwe macht ontstaat
Samenleving 3.0
DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase
Horizontaal
Decentraal
Bottom-up
Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
Opbouw van Samenleving 3.0
We zitten hier
Kantelperiode
Overgang naar Samenleving 3.0
BurgerInitiatieven
Broodfondsen
Lokale energiemaatschappijen
Lokale zorg coöperaties
Explosieve Groei van Coöperaties
centraal
decentraal
top-downbottom-up
grote organisaties slimme, platte organisaties
systemen & structuren mensen & initiatieven
vast & starvloeibaar & flexibel
overheid regisseert overheid faciliteert
Oude Samenleving Nieuwe Samenleving
oude paradigma nieuwe paradigma
zelf organiseren anderen laten organiseren
geld gedreven waarde gedreven
zorgen voor zorgen dat
regisserenfaciliteren
Paradigma Wisseling
Kantelperiode = Chaos
disruptieve burger komt onstuitbaar dichterbij en richt zijn leefomgeving zelf
in
Economie 3.0
banken
financiële coöperaties
energiebedrijven google, tesla, van de bron
taxibedrijven Uber
hotelketens Airbnb
boekenwinkels Bol.com
platenmaatschappij Spotify
Oude Economie vs Nieuwe Economie
Uber geeft de klant
keuzevrijheid
transparantie betere prijs
en verspilt minder middelen
Disruptief Bedrijf Uber
Uber rush [supersnelle koeriersdienst]
Uber eats [versproducten & maaltijden]
Uber essentials [vervoer medicijnen]
Uber cargo [vervoer bedrijfsleven]
Uber mover [verhuizingen]
Uber verandert vervoersketen
Uber verbindt chauffeurs aan passagiers
Uber Digitaal Platform
Technologische Disruptie in Bouw
kans op disruptie is groot bij:
- verspilling
- klant te weinig keus heeft
- gebrek aan transparantie
binnen 5 jaar is er een uber voor de bouw
Economische Kanteling
- robotisering en automatisering
- digitalisering van productieproces
- ontbundeling & ontvlechting
- circulaire & bio-economie
Winkelen in 2025
De supermarkt weet dat jij een liefhebber bent van visWanneer je voor het visschap staat voel je je mobiel trillen
een op maat gemaakte aanbieding van verse tonijnDe aanbieding gaat uiteraard gepaard met een suggestievoor een passende witte wijn. Ook een aantalreceptsuggesties met tonijn komt voorbij op je beeldscherm
3D-Printer Verandert Bouwwereld
van massaproductie naar productie door de massa
voorraadbeheer, distributie, productie op locatie
open source co-creatie ontwerpomgeving
unieke nieuwe bouwproducten op maat
nieuwe industriële revolutiedigitale revolutie in de
maakindustrie
fundamentele verandering van:
hoe wij dingen maken en vooral wie het maakt
álles kan op een pc worden gemaakt!
iedereen wordt producent
Nieuwe Maakindustrie
Economie 3.0deeleconomie digitale economie
circulaire economie
maker-economie robot-economie
bio- en groene economie
Consument 3.0 autonoom pro-actief
prosument fabricent energieleverancier
ontwikkelaar bouwer ontwerper
hotelier filmer
Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam
Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat
Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht
Onderwijs van organisatie centraal naar leerling centraal
Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst
Traditionele Sectoren in Transitie
elk verdienmodel in elke sector van elk bedrijf
staat onder druk
Bouw Bedrijf 3.0
verdient niet zozeer geld met bouwen
maar met het faciliteren van de klant
decentrale energie
telecommunicatie
interieurinrichting
Energie Bedrijf 3.0
verdient niet zozeer geld met energie
maar met het faciliteren van de klant
energiebesparing
smart grids
wijk/buurt niveau
Zorg Bedrijf 3.0
verdient niet zozeer geld met zorg
maar met het faciliteren van de klant
van 100% naar 20% zorg
helpen met netwerk ontwikkelen
helpen met scholing & baan zoeken
3 van 5 bedrijven sneuvelenin kantelfase van transitie
Survival of the Fittest
niet de grootste bedrijven overleven,
ook niet de slimste bedrijven, maar
de meest wendbare bedrijven
Wat betekent dit voor de Vastgoedsector?
we hebben de afgelopen 60 jaar voor 6 miljoen
mensen gebouwd aan huizen, wegen, kantoren
komende 60 jaar bouwen we voor 600.000 mensen
Systeemfouten
Perverse Prikkels
financiële prikkels dwingen tot nieuwbouw
economische prikkels exploiteren omgeving
maatschappelijke prikkels sluiten klant buiten
we bouwen wel goed, maar niet de goede dingen
we bouwen vooral ten koste van leefomgeving
we bouwen niet wat de gebruiker wil
Transitie Vastgoedsectortransitie van de vastgoedsector is noodzakelijk
vannaar
aanbodvraag
product dienst
economischmaatschappelijk
Transitie
“van Bob de Bouwer
naar Victor de Verbouwer”
Visie op Duurzaam Vastgoed in 2040
Lessons
Lessons
Dutch Research Institute For Transitions
Wat betekent dit nu voor de vastgoedsector?
Kantelplan Vastgoed
hoe kunnen we de vastgoedsector laten kantelen?
focus op renovatie & transformatie
focus op duurzaamheid
klant in alles centraal
Focus op Renovatie
komende 10-20 jaar weinig nieuwbouw
focus op renovatie van bestaande gebouwde omgeving
afgelopen 60 jaar hebben we voor 7 miljoen mensen
huizen, gebouwen, infrastructuur gebouwd. Komende
tientallen jaren bouwen we voor 700.000 mensen
van eengezinswoningen tot diverse woningen
diversiteit aan doelgroepen
bestaande woningen transformeren
levensloopbestendig (veilig, comfort, adaptief)
Transformeren Woningen
Transformeren van Winkelgebieden moderne oplossingen om beleving te vergroten
sociale media
gastheerschap
klantgericht ondernemerschap
service, beleving, waarde
Transformeren Zorgcentra, Ziekenhuizen
moderne zorgcentra worden ontmoetingsplekken
moderne ziekenhuizen worden service centra
vraagt om transformatie van bestaande ziekenhuizen
patiënt komt in alles centraal te staan
Transformeren Scholen
moderne scholen worden campus met bedrijven
leren, werken, ondernemen in één
vraagt om transformatie van bestaande scholen
persoonlijk leertraject voor studenten
Focus op Duurzaamheid
verduurzaming van bestaande bouw
alle kantoren, winkels, ziekenhuizen bioscopen, sportgebouwen, kerken in 2030 energieneutraal
woningen loskoppelen van gas-infrastructuur
vraagreductie van 80% door optimale isolatie
resterende 20% duurzaam opwekken
zijn er al zo’n 1000 van in Nederland
Gasloze Woningen
bestaande kantoren energieneutraal maken
bestaande kantoren multi-functioneel maken
bestaande kantoren levensloopbestendig maken
Verduurzamen Kantoorgebouwen
Focus op Gebiedsontwikkeling 3.0niet meer via klassieke gebiedsexploitatie
wel via gebiedsontwikkeling van onderop
van naar
aanbodgestuurd vraaggestuurd
vastgoed gebiedswaarden
grondwinstengebiedsrendement
klant/gebruiker/burgerkomt in alles centraal te staan
onderscheid minstens 5 verschillende typen klanten
breng woon- en leefomgeving van klanten in kaart
faciliteer volledige behoefte(n) van klant
ontwikkel businessmodellen langs die lijnen
vraagt om transitie binnen vastgoedbedrijf
Dé klant/gebruiker bestaat niet
leiderschap nodig in de vastgoedsector
authentiek & bezield leiderschap
koplopers, verbinders & kantelaars
wie is de kantelaar in vastgoedsector?
Leiderschap
Nieuwe, groene gouden eeuwvoor bouwector vanuit
transitieperspectief