fahjan-imogebze2008-sonluelemanlar_01
TRANSCRIPT
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
1/71
SONLU ELEMANLAR YNTEM(SAP2000 UYGULAMASI)
I. Genel Kavramlar
Dr. Yasin [email protected]
http://www.gyte.edu.tr/deprem/
Deprem ve Yap Bilimleri GEBZE TEMSLCL
mailto:[email protected]:[email protected] -
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
2/71
SONLU ELEMANLAR YNTEM
Sonlu Elemanlar (SE) Yntemi, eitli mhendislikproblemlerine kabul edilebilir biryaklamla zmarayan birsaysal zm yntemidir.
Sonlu elemanlar yntemi ok gl ve ada birsaysal hesaplama yntemidir.
Son 40 ylda bilgisayarlarn hzl geliimine paralelolarak gelien saysal hesap yntemleri iinde oknemli bir yer tutmaktadr.
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
3/71
TARHE
lk kullanm 1950li yllarda naat Mhendisliindeoldu
Etkin kullanm bilgisayar teknolojisindeki gelimeler ilemmkn oldu
Bu say
sal yakla
m yntemi her ne kadar orijinalolarak yap sistemleri iin gelitirilmi olsa dadayand esaslarn genellii dolaysyla yntemakkanlar mekanii, zemin mekanii, uak
mhendislii nkleer mhendislik, kaya mekanii,elektromanyetik alanlar, termal analiz ve dahasayabileceimiz pek ok mhendislik ve fizik
problemlerinin zmnde ara olarak kullanlmaktadr
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
4/71
SE LE ZMLER
Sonlu Elemanlar Analizi fiziksel bir sisteminmatematik olarak ifade edilmesidir. Bu sistem alt
paralara ayrlabilen model olup, malzemezelliklerine ve uygulanabilir snrartlarna sahiptir
Sonlu Elemanlar (SE) dzensiz ve karmak
geometriye geometrisi sahip sistemlerinincelenmesine olanak salar. SEY deiik ve karmak malzeme zellikleri olan
sistemlerde uygulanabilir. rnein, Malzemeninheterojen (beton gibi) olmas, anizotrop(ahap gibi)olmas, nonlineer malzeme, .. Vs.
Kark ve sreksiz snr koullarnn ve
Yklemenin niform olmamas, sreksiz ve tekilyklerin sistemine dahil edilebilir,
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
5/71
SONLU ELEMANLAR MODELNNOLUTURULMASI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
6/71
GENEL SE LE STATIK - BETONARMETASARIM PROGRAMLARI
KARILATIRMA
SAP2000 STAAD Lusas
Adina
Genel SE Yazlm:
Bina, Kpr, Tank,Baraj, Endstri..Elemanlar: ubuk,
Kabuk, Yay, kat
deCad Probina
Sta4
Bina Analizi BetonarmeTasarm:
Detay, Pafta, Hesap RaporuElemanlar: Kolon, kiri,
Perde, Deme, etc..
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
7/71
BNA ANALZ BETONARME
TASARIMI YAZILIMLARI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
8/71
GENEL SE YAZILIMLARI
Frame
Shell
Solid
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
9/71
SE LE GEOMETR MODELLEME
Bir boyutlu ubuk eleman
ki boyutlu drtgen eleman boyutlu drtgenprizma (kat) eleman
ki boyutlu gen eleman
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
10/71
SE LE GEOMETR MODELLEME
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
11/71
MODELLEME TEKNKLER
Kurallar Basit stenilen Detay Amaca Uygun Zamana ve Maliyete Uygun
Dikkatli bir modelleme Sonular iyi yorumlamay gerektirir
Aralar
Elemanlar Snrartlar Yklemeler
SE kara kutu deildir.
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
12/71
MODELLEME BALAMADAN NCE
Dizayn
n amalar
n
n neler olduunubelirlemek gerekmektedir.
Neleri bilmeye ihtiyacn var.
SE neden yapyorsun? Dizayn kriteri nedir?
Yaplan dizayn deerlendirmek iin hangimhendislik kriteri kullanlacaktr.
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
13/71
MODELLEME RNEKLER
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
14/71
MODELLEME RNEKLER
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
15/71
MODELLEME RNEKLER
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
16/71
MODELLEME RNEKLER
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
17/71
SEY LEM ADIMLARI
1. Yap sonlu elemanlar ile modellenir (ayrklatrma)
2. Sistemin Global Akslar, Dmlerin Serbestlik
Dereceleri (DOF) ve Snrartlar Oluturur
3. Elemanlarin Rijitlik Matrisleri lokal aksendeoluturur [k]
4. Elemanlarin Rijitlik Matrisleri lokal aksenden Sistem
Global Aksanlari evirilir [k]=[T][k][k]
5. GlobalRijitlik Matris Oluturur [K]
6. Elemanlarin Ykleri Dm Noktalarna Aktarlr
7. GlobalYk Vektor Oluturur {F}
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
18/71
SEY LEM ADIMLARI (devam)
8. Sistem Matris Denklamlar zlr (GaussElimination)
[K]{u}={F}
[K]: Global Rijitlik Matrisi {u}: Bilinmeyen Deplasman vektr {F}: Sa taraf (kuvvet) vektr
9. Elemanlarn local deplasmalar GlobalDeplasmanlar vektrnden Elde edildikten sonra,
Kuvvetleri Hesaplanr
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
19/71
SSTEM SERBESTLIK DERECES
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
20/71
SSTEM TANIMLARI
Genel Eksenler (GLOBAL
COORDINATES): Tm yap
sistemininbulunduu ortam tanmlayan eksenlerdir.(Kartezyen koordinatlar X,Y,Z)
Yerel Eksenler (LOCAL COORDINATES):Elemann genel eksenlere gre yerleiminibelirleyen ve elemana ait olan koordinatlardr.
Adlandrmas (1,2,3) eklindedir.
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
21/71
GENEL VE LOKAL EKSENLER
SAP2000 de hem genel hem yerel eksen
tak
mlar
sa el kural
na uymaktad
r. kieksenin yerleimi bilindiinde dier ekseninbelirlenmesi bu kurala gre yaplmaktadr.
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
22/71
DM NOKTALARI
Sistemin d ortam ile birletii veya
elemanlar
n birbirleriyle birletii noktalard
r. SAP2000de dm noktalarna JOINT ad
verilmektedir.
SAP2000de dm noktalaradlar/numaralar ve koordinatlar iletanmldr.
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
23/71
DM NOKTALARI-SAP2000
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
24/71
MESNET ARTLARI (Restraints)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
25/71
MESNET ARTLARI (SAP2000)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
26/71
RJT DYAFRAM - CONSTAINTS
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
27/71
UBUK ELEMAN (FRAME )
Gerek sistemde iki boyutu nc boyutununyannda kk olan, elemann ekseni ve normal
kesitiyle tan
ml
olan elemana ubuk eleman ad
verilir. SAP2000de bu tr elemanlarFRAME olarak
adlandrlmaktadr.
SAP2000de ubuk elemanlar adlar/numaralar,balang biti noktalarn gsteren dm noktalarve kesit zellikleriyle tanmldr.
Bina tr sistemlerde kolon, kiri, baz durumlarda
perde, dili ve kaset demelerin dileri, sreklitemel, zgara temel elemanlar ubuk (FRAME)eleman kullanlarak modellenebilir.
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
28/71
UBUK ELEMAN RJTLK MATRS
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
29/71
UBUK ELEMAN
U DEFORMASYONLARI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
30/71
UBUK ELEMAN YEREL EKSENLER
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
31/71
TRUSS ELEMANLARLE UYGULAMA
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
32/71
UBUK ELEMAN UYGULAMASI
Kolonlar, kiriler, kemerler
UBUK ELEMAN U I KUVVETLERI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
33/71
VE POZITIF YNLERI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
34/71
KR KEST ZELLKLER
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
35/71
UBUK U RIJITLII (Rigid Ends)
UBUK U MAFASALLARI (END
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
36/71
UBUK U MAFASALLARI (END
RELEASES)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
37/71
UBUK ELEMANI YKLEMELERI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
38/71
KABUK (SHELL)
Yzeysel tayc elemanlar modellemek iinkullanlan elemandr.
SAP2000de bu tr elemanlarSHELL olarakadlandrlmaktadr. Bu Eleman PLATE ve MEMBRANE rijitlik
matrislerinden oluur SAP2000de SHELL elemanlar adlar/numaralar,
dm noktalar ve kesit gibi zellikleriyle tanmldr. SHELL eleman drtgen veya gen eklinde
olabilmektedir. Shell: Genel durumda yzeysel sistemleri
modellemek iin kullanlr (Kabuk, perde, deme,radye temel vb.)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
39/71
MEMBRANE (MEMBRAN)
Dzlemi iinde ykl yzeysel taycelemanlar modellemek iin kullanlr. (2boyutlu Perde Analizi)
y
x
z
I
J
K
L
uy
z
ux
uy
z
ux
uy
z
ux
uy
z
ux
Constant thickness
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
40/71
PLATE (PLAK)
Plate (PLAK) :Yalnzca dzlemine dik yklyzeysel tayclar modellemek iinkullanlr. (Demeler, Radye temel)
y
x
z
I
J
K
L
y
uz
x
Constant thickness
y
uz
xy
uz
x
y
uz
x
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
41/71
KABUK ELEMAN RJTLK MATRS
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
42/71
SHELL ELEMAN KUVVETLERI
Shell eleman kullanlarak bulunanzmlerde elde edilen i kuvvetlerbirimuzunlua etkiyen i kuvvetlerdir. Momentleriin pozitif ynler (kesitin altnda ekme
oluturan) eleman yerel eksenlerine greaadaki ekilde gsterilmektedir
SHELL ELEMAN KUVVETLERI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
43/71
SHELL ELEMAN KUVVETLERI
YNLER
KABUK ELEMAN UYGULAMALAR
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
44/71
KABUK ELEMAN UYGULAMALAR
at, kubbe, tonoz, katlanm plak, sandkkesitli kprler, kule,vb.
SONLU ELEMANLAR YNTEM LE RADYE TEMEL
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
45/71
PLAK ELEMANLER LE MODELEMES
KATI ELEMANI (SOLD )
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
46/71
KATI ELEMANI (SOLD )
x
xy
y
z
zy
zx xz
yz
xy
s
z
t
1
2
3
4
5
6
7
8
KATI ELEMANI LE MODELLEME
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
47/71
KATI ELEMANI LE MODELLEME
NONLNEER YAY ELEMANI (NLLNK)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
48/71
NONLNEER YAY ELEMANI (NLLNK)
2 BOYUTLU STRES ANALZ
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
49/71
2 BOYUTLU STRES ANALZ
Plane Stress Plane Strain Axisymmetric
YZEYSEL ELEMANLAR:
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
50/71
PLAIN STRAIN
x
z
y
Baraj Kesiti
SAP2000 STATK ANALZ
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
51/71
SAP2000 STATK ANALZ
ZDEER ANALZ (EIGENVALUE)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
52/71
ZDEER ANALZ (EIGENVALUE)
[K]- 2[M]=[0]
[K]:RijitlikMatrisi
[M]: KtleMatrisi
=sistemdoal
frekans
EDEER STATK ANALZ
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
53/71
EDEER STATK ANALZ
EDEER STATK ANALZ (SAP2000)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
54/71
EDEER STATK ANALZ (SAP2000)
DNAMK MOD BRLETRME
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
55/71
ANALZ
DNAMK MOD BRLETRME N
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
56/71
TASARIM SPEKTRA (SAP2000)
DNAMK MOD BRLETRME
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
57/71
ANALZ (SAP2000)
SAP2000 WEB SAYFASI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
58/71
SAP2000 WEB SAYFASI
http://www.comp-engineering.com/SAPManT.htm
http://www.comp-engineering.com/havuz/
http://www.comp-engineering.com/download.htm
http://www.comp-engineering.com/KAMPANYA.htm
ZAMAN TANIM ALANINDA LNEERANALZ (TIME HISTRORY)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
59/71
ANALZ (TIME HISTRORY)
ZAMAN TANIM ALANINDANONLNEER ANALZ (TIME
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
60/71
(
HISTORY)
KOMNASYONLAR (SAP2000)
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
61/71
O N S ON (S 000)
SAP2000 LE MODELEME
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
62/71
SAP2000 LE MODELEME
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
63/71
SAP2000 de hesap modeli oluturulurkenaadaki admlar izlenebilir
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
64/71
1. allacak temel birimler seilir.
2. New Model From Template seenei ile taslak
geometri oluturulur. 3. Kullanlacak malzeme trleri oluturulur.
DefineMaterials
4. Kullanlacak kesit zellikleri tanmlanr.DefineFrame SectionsDefineArea Sections
5. Hesap modelinde gerekli dzenlemeler yaplr. 6. Yklemeler tanmlanr.
DefineLoad Cases
SAP2000 de hesap modeli oluturulurkenaadaki admlar izlenebilir
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
65/71
7. zmleme iin kullanlcak yklemeler tanmlanr
DefineAnalysis Cases
8. Elemanlara ykler atanr.
AssignFrame/Cable/Tendon Loads
AssignArea Loads 10. Yklemeler kullanlarak yk birleimleri tanmlanr
DefineCombinations
11. zmleme yaplr.
12. Boyutlandrma yaplr.
MODELLEME PLANI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
66/71
Ne bulmaya alyoruz?
Yapy modellerken neler
dikkate alnacak ve neler ihmal edilebilir? Snr koullar ve ykler nelerdir?
Gerilmeleri, Deplasmanlar, Frekans, Burkulma veya
scaklk gibi deikenlerden hangilerini bilmenizgerekmektedir?
Sonlu elemanlar analizi sonularn dorulamak
amal elle basit hesaplamalar, deney sonular;yapnn nasl davranaca ve hangi rakamlarnanlaml olacana dair fikir verecektir.
TAIYICI SISTEMLERINDEALLETIRILMESI
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
67/71
DEALLETIRILMESI
BNA MODELLEME RNE
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
68/71
Statik Analizi
Dinamik Analizi Deme Analizi
SE LE BNE EREVESMODELLEMES
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
69/71
MODELLEMES
DNAMK ANALZ
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
70/71
SE LE DEME MODELLEMES
-
7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01
71/71