fahjan-imogebze2008-sonluelemanlar_01

Upload: yok-boele-bisi

Post on 05-Apr-2018

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    1/71

    SONLU ELEMANLAR YNTEM(SAP2000 UYGULAMASI)

    I. Genel Kavramlar

    Dr. Yasin [email protected]

    http://www.gyte.edu.tr/deprem/

    Deprem ve Yap Bilimleri GEBZE TEMSLCL

    mailto:[email protected]:[email protected]
  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    2/71

    SONLU ELEMANLAR YNTEM

    Sonlu Elemanlar (SE) Yntemi, eitli mhendislikproblemlerine kabul edilebilir biryaklamla zmarayan birsaysal zm yntemidir.

    Sonlu elemanlar yntemi ok gl ve ada birsaysal hesaplama yntemidir.

    Son 40 ylda bilgisayarlarn hzl geliimine paralelolarak gelien saysal hesap yntemleri iinde oknemli bir yer tutmaktadr.

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    3/71

    TARHE

    lk kullanm 1950li yllarda naat Mhendisliindeoldu

    Etkin kullanm bilgisayar teknolojisindeki gelimeler ilemmkn oldu

    Bu say

    sal yakla

    m yntemi her ne kadar orijinalolarak yap sistemleri iin gelitirilmi olsa dadayand esaslarn genellii dolaysyla yntemakkanlar mekanii, zemin mekanii, uak

    mhendislii nkleer mhendislik, kaya mekanii,elektromanyetik alanlar, termal analiz ve dahasayabileceimiz pek ok mhendislik ve fizik

    problemlerinin zmnde ara olarak kullanlmaktadr

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    4/71

    SE LE ZMLER

    Sonlu Elemanlar Analizi fiziksel bir sisteminmatematik olarak ifade edilmesidir. Bu sistem alt

    paralara ayrlabilen model olup, malzemezelliklerine ve uygulanabilir snrartlarna sahiptir

    Sonlu Elemanlar (SE) dzensiz ve karmak

    geometriye geometrisi sahip sistemlerinincelenmesine olanak salar. SEY deiik ve karmak malzeme zellikleri olan

    sistemlerde uygulanabilir. rnein, Malzemeninheterojen (beton gibi) olmas, anizotrop(ahap gibi)olmas, nonlineer malzeme, .. Vs.

    Kark ve sreksiz snr koullarnn ve

    Yklemenin niform olmamas, sreksiz ve tekilyklerin sistemine dahil edilebilir,

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    5/71

    SONLU ELEMANLAR MODELNNOLUTURULMASI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    6/71

    GENEL SE LE STATIK - BETONARMETASARIM PROGRAMLARI

    KARILATIRMA

    SAP2000 STAAD Lusas

    Adina

    Genel SE Yazlm:

    Bina, Kpr, Tank,Baraj, Endstri..Elemanlar: ubuk,

    Kabuk, Yay, kat

    deCad Probina

    Sta4

    Bina Analizi BetonarmeTasarm:

    Detay, Pafta, Hesap RaporuElemanlar: Kolon, kiri,

    Perde, Deme, etc..

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    7/71

    BNA ANALZ BETONARME

    TASARIMI YAZILIMLARI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    8/71

    GENEL SE YAZILIMLARI

    Frame

    Shell

    Solid

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    9/71

    SE LE GEOMETR MODELLEME

    Bir boyutlu ubuk eleman

    ki boyutlu drtgen eleman boyutlu drtgenprizma (kat) eleman

    ki boyutlu gen eleman

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    10/71

    SE LE GEOMETR MODELLEME

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    11/71

    MODELLEME TEKNKLER

    Kurallar Basit stenilen Detay Amaca Uygun Zamana ve Maliyete Uygun

    Dikkatli bir modelleme Sonular iyi yorumlamay gerektirir

    Aralar

    Elemanlar Snrartlar Yklemeler

    SE kara kutu deildir.

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    12/71

    MODELLEME BALAMADAN NCE

    Dizayn

    n amalar

    n

    n neler olduunubelirlemek gerekmektedir.

    Neleri bilmeye ihtiyacn var.

    SE neden yapyorsun? Dizayn kriteri nedir?

    Yaplan dizayn deerlendirmek iin hangimhendislik kriteri kullanlacaktr.

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    13/71

    MODELLEME RNEKLER

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    14/71

    MODELLEME RNEKLER

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    15/71

    MODELLEME RNEKLER

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    16/71

    MODELLEME RNEKLER

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    17/71

    SEY LEM ADIMLARI

    1. Yap sonlu elemanlar ile modellenir (ayrklatrma)

    2. Sistemin Global Akslar, Dmlerin Serbestlik

    Dereceleri (DOF) ve Snrartlar Oluturur

    3. Elemanlarin Rijitlik Matrisleri lokal aksendeoluturur [k]

    4. Elemanlarin Rijitlik Matrisleri lokal aksenden Sistem

    Global Aksanlari evirilir [k]=[T][k][k]

    5. GlobalRijitlik Matris Oluturur [K]

    6. Elemanlarin Ykleri Dm Noktalarna Aktarlr

    7. GlobalYk Vektor Oluturur {F}

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    18/71

    SEY LEM ADIMLARI (devam)

    8. Sistem Matris Denklamlar zlr (GaussElimination)

    [K]{u}={F}

    [K]: Global Rijitlik Matrisi {u}: Bilinmeyen Deplasman vektr {F}: Sa taraf (kuvvet) vektr

    9. Elemanlarn local deplasmalar GlobalDeplasmanlar vektrnden Elde edildikten sonra,

    Kuvvetleri Hesaplanr

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    19/71

    SSTEM SERBESTLIK DERECES

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    20/71

    SSTEM TANIMLARI

    Genel Eksenler (GLOBAL

    COORDINATES): Tm yap

    sistemininbulunduu ortam tanmlayan eksenlerdir.(Kartezyen koordinatlar X,Y,Z)

    Yerel Eksenler (LOCAL COORDINATES):Elemann genel eksenlere gre yerleiminibelirleyen ve elemana ait olan koordinatlardr.

    Adlandrmas (1,2,3) eklindedir.

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    21/71

    GENEL VE LOKAL EKSENLER

    SAP2000 de hem genel hem yerel eksen

    tak

    mlar

    sa el kural

    na uymaktad

    r. kieksenin yerleimi bilindiinde dier ekseninbelirlenmesi bu kurala gre yaplmaktadr.

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    22/71

    DM NOKTALARI

    Sistemin d ortam ile birletii veya

    elemanlar

    n birbirleriyle birletii noktalard

    r. SAP2000de dm noktalarna JOINT ad

    verilmektedir.

    SAP2000de dm noktalaradlar/numaralar ve koordinatlar iletanmldr.

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    23/71

    DM NOKTALARI-SAP2000

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    24/71

    MESNET ARTLARI (Restraints)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    25/71

    MESNET ARTLARI (SAP2000)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    26/71

    RJT DYAFRAM - CONSTAINTS

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    27/71

    UBUK ELEMAN (FRAME )

    Gerek sistemde iki boyutu nc boyutununyannda kk olan, elemann ekseni ve normal

    kesitiyle tan

    ml

    olan elemana ubuk eleman ad

    verilir. SAP2000de bu tr elemanlarFRAME olarak

    adlandrlmaktadr.

    SAP2000de ubuk elemanlar adlar/numaralar,balang biti noktalarn gsteren dm noktalarve kesit zellikleriyle tanmldr.

    Bina tr sistemlerde kolon, kiri, baz durumlarda

    perde, dili ve kaset demelerin dileri, sreklitemel, zgara temel elemanlar ubuk (FRAME)eleman kullanlarak modellenebilir.

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    28/71

    UBUK ELEMAN RJTLK MATRS

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    29/71

    UBUK ELEMAN

    U DEFORMASYONLARI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    30/71

    UBUK ELEMAN YEREL EKSENLER

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    31/71

    TRUSS ELEMANLARLE UYGULAMA

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    32/71

    UBUK ELEMAN UYGULAMASI

    Kolonlar, kiriler, kemerler

    UBUK ELEMAN U I KUVVETLERI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    33/71

    VE POZITIF YNLERI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    34/71

    KR KEST ZELLKLER

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    35/71

    UBUK U RIJITLII (Rigid Ends)

    UBUK U MAFASALLARI (END

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    36/71

    UBUK U MAFASALLARI (END

    RELEASES)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    37/71

    UBUK ELEMANI YKLEMELERI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    38/71

    KABUK (SHELL)

    Yzeysel tayc elemanlar modellemek iinkullanlan elemandr.

    SAP2000de bu tr elemanlarSHELL olarakadlandrlmaktadr. Bu Eleman PLATE ve MEMBRANE rijitlik

    matrislerinden oluur SAP2000de SHELL elemanlar adlar/numaralar,

    dm noktalar ve kesit gibi zellikleriyle tanmldr. SHELL eleman drtgen veya gen eklinde

    olabilmektedir. Shell: Genel durumda yzeysel sistemleri

    modellemek iin kullanlr (Kabuk, perde, deme,radye temel vb.)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    39/71

    MEMBRANE (MEMBRAN)

    Dzlemi iinde ykl yzeysel taycelemanlar modellemek iin kullanlr. (2boyutlu Perde Analizi)

    y

    x

    z

    I

    J

    K

    L

    uy

    z

    ux

    uy

    z

    ux

    uy

    z

    ux

    uy

    z

    ux

    Constant thickness

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    40/71

    PLATE (PLAK)

    Plate (PLAK) :Yalnzca dzlemine dik yklyzeysel tayclar modellemek iinkullanlr. (Demeler, Radye temel)

    y

    x

    z

    I

    J

    K

    L

    y

    uz

    x

    Constant thickness

    y

    uz

    xy

    uz

    x

    y

    uz

    x

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    41/71

    KABUK ELEMAN RJTLK MATRS

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    42/71

    SHELL ELEMAN KUVVETLERI

    Shell eleman kullanlarak bulunanzmlerde elde edilen i kuvvetlerbirimuzunlua etkiyen i kuvvetlerdir. Momentleriin pozitif ynler (kesitin altnda ekme

    oluturan) eleman yerel eksenlerine greaadaki ekilde gsterilmektedir

    SHELL ELEMAN KUVVETLERI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    43/71

    SHELL ELEMAN KUVVETLERI

    YNLER

    KABUK ELEMAN UYGULAMALAR

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    44/71

    KABUK ELEMAN UYGULAMALAR

    at, kubbe, tonoz, katlanm plak, sandkkesitli kprler, kule,vb.

    SONLU ELEMANLAR YNTEM LE RADYE TEMEL

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    45/71

    PLAK ELEMANLER LE MODELEMES

    KATI ELEMANI (SOLD )

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    46/71

    KATI ELEMANI (SOLD )

    x

    xy

    y

    z

    zy

    zx xz

    yz

    xy

    s

    z

    t

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    KATI ELEMANI LE MODELLEME

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    47/71

    KATI ELEMANI LE MODELLEME

    NONLNEER YAY ELEMANI (NLLNK)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    48/71

    NONLNEER YAY ELEMANI (NLLNK)

    2 BOYUTLU STRES ANALZ

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    49/71

    2 BOYUTLU STRES ANALZ

    Plane Stress Plane Strain Axisymmetric

    YZEYSEL ELEMANLAR:

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    50/71

    PLAIN STRAIN

    x

    z

    y

    Baraj Kesiti

    SAP2000 STATK ANALZ

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    51/71

    SAP2000 STATK ANALZ

    ZDEER ANALZ (EIGENVALUE)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    52/71

    ZDEER ANALZ (EIGENVALUE)

    [K]- 2[M]=[0]

    [K]:RijitlikMatrisi

    [M]: KtleMatrisi

    =sistemdoal

    frekans

    EDEER STATK ANALZ

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    53/71

    EDEER STATK ANALZ

    EDEER STATK ANALZ (SAP2000)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    54/71

    EDEER STATK ANALZ (SAP2000)

    DNAMK MOD BRLETRME

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    55/71

    ANALZ

    DNAMK MOD BRLETRME N

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    56/71

    TASARIM SPEKTRA (SAP2000)

    DNAMK MOD BRLETRME

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    57/71

    ANALZ (SAP2000)

    SAP2000 WEB SAYFASI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    58/71

    SAP2000 WEB SAYFASI

    http://www.comp-engineering.com/SAPManT.htm

    http://www.comp-engineering.com/havuz/

    http://www.comp-engineering.com/download.htm

    http://www.comp-engineering.com/KAMPANYA.htm

    ZAMAN TANIM ALANINDA LNEERANALZ (TIME HISTRORY)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    59/71

    ANALZ (TIME HISTRORY)

    ZAMAN TANIM ALANINDANONLNEER ANALZ (TIME

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    60/71

    (

    HISTORY)

    KOMNASYONLAR (SAP2000)

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    61/71

    O N S ON (S 000)

    SAP2000 LE MODELEME

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    62/71

    SAP2000 LE MODELEME

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    63/71

    SAP2000 de hesap modeli oluturulurkenaadaki admlar izlenebilir

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    64/71

    1. allacak temel birimler seilir.

    2. New Model From Template seenei ile taslak

    geometri oluturulur. 3. Kullanlacak malzeme trleri oluturulur.

    DefineMaterials

    4. Kullanlacak kesit zellikleri tanmlanr.DefineFrame SectionsDefineArea Sections

    5. Hesap modelinde gerekli dzenlemeler yaplr. 6. Yklemeler tanmlanr.

    DefineLoad Cases

    SAP2000 de hesap modeli oluturulurkenaadaki admlar izlenebilir

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    65/71

    7. zmleme iin kullanlcak yklemeler tanmlanr

    DefineAnalysis Cases

    8. Elemanlara ykler atanr.

    AssignFrame/Cable/Tendon Loads

    AssignArea Loads 10. Yklemeler kullanlarak yk birleimleri tanmlanr

    DefineCombinations

    11. zmleme yaplr.

    12. Boyutlandrma yaplr.

    MODELLEME PLANI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    66/71

    Ne bulmaya alyoruz?

    Yapy modellerken neler

    dikkate alnacak ve neler ihmal edilebilir? Snr koullar ve ykler nelerdir?

    Gerilmeleri, Deplasmanlar, Frekans, Burkulma veya

    scaklk gibi deikenlerden hangilerini bilmenizgerekmektedir?

    Sonlu elemanlar analizi sonularn dorulamak

    amal elle basit hesaplamalar, deney sonular;yapnn nasl davranaca ve hangi rakamlarnanlaml olacana dair fikir verecektir.

    TAIYICI SISTEMLERINDEALLETIRILMESI

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    67/71

    DEALLETIRILMESI

    BNA MODELLEME RNE

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    68/71

    Statik Analizi

    Dinamik Analizi Deme Analizi

    SE LE BNE EREVESMODELLEMES

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    69/71

    MODELLEMES

    DNAMK ANALZ

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    70/71

    SE LE DEME MODELLEMES

  • 7/31/2019 Fahjan-IMOGebze2008-SonluElemanlar_01

    71/71