evolucion do pensamento galeguista

14
EVOLUCIÓN DO EVOLUCIÓN DO PENSAMENTO GALEGUISTA PENSAMENTO GALEGUISTA 1. 1. PROVINCIALISMO PROVINCIALISMO 2. 2. REXIONALISMO REXIONALISMO 3. 3. IRMANDADES DA FALA IRMANDADES DA FALA (NACIONALISMO) (NACIONALISMO)

Upload: tamara88

Post on 26-May-2015

1.143 views

Category:

Business


7 download

TRANSCRIPT

Page 1: Evolucion Do Pensamento Galeguista

EVOLUCIÓN DO EVOLUCIÓN DO PENSAMENTO PENSAMENTO GALEGUISTAGALEGUISTA

1.1. PROVINCIALISMOPROVINCIALISMO2.2. REXIONALISMOREXIONALISMO3.3. IRMANDADES DA FALA IRMANDADES DA FALA

(NACIONALISMO)(NACIONALISMO)

Page 2: Evolucion Do Pensamento Galeguista

O PROVINCIONALISMOO PROVINCIONALISMO

InnovadoresInnovadores

Anti-ilustradosAnti-ilustrados

RománticosRománticos

ProvinciaProvincia CristianismoCristianismo

AldraxeAldraxe

TerritorioTerritorio

HistoriaHistoria

LiberalismoLiberalismo

GALICIAGALICIA

O provincialismo foi un movemento político que surxiu en Galicia (España) arredor de 1840 no seo do Partido Progresista. Introduce o historicismo. A derrota do pronunciamento de SOLISSOLIS supón a desbandada do grupo, que teñen que fuxir de Galicia. Rosalía De Castro, M. Murguía e outros tantos recollen a herdanza ideolóxica dos precursores, converten ós fusilados de Carral nos seus primeiros mártires, reinician o desenvolvemento do discurso galeguista e promoven o rexurdimento literario do galego Este período constituiu un dos primeiros antecedentes do galleguismo e do nacionalismo gallego.

Page 3: Evolucion Do Pensamento Galeguista

A ÉPOCAA ÉPOCA

CONSTITUCION 1837CONSTITUCION 1837 CONSTITUCION 1845CONSTITUCION 18451.1. Liberalismo progresistaLiberalismo progresista

2.2. Soberanía nacionalSoberanía nacional

3.3. Ampla declaración de dereitosAmpla declaración de dereitos

4.4. División de poderesDivisión de poderes

5.5. Ausencia de confesionalidade Ausencia de confesionalidade católica católica

6.6. Aspiracións progresistasAspiracións progresistas

7.7. Introducción dunha segunda cámara Introducción dunha segunda cámara (o Senado)(o Senado)

8.8. Veto de leisVeto de leis

9.9. Disolución do parlamentoDisolución do parlamento

10.10. Sistema electoral censitario e Sistema electoral censitario e restrinxidorestrinxido

1.1. Liberalismo moderadoLiberalismo moderado

2.2. Soberanía compartida poloSoberanía compartida polo

Rey e as CortesRey e as Cortes

1.1. Ampliación dos poderes executivoAmpliación dos poderes executivo

2.2. Diminución do poder lexislativoDiminución do poder lexislativo

3.3. Exclusividade da relixión católicaExclusividade da relixión católica

4.4. Administración centralAdministración central

5.5. Supresión da Milicia NacionalSupresión da Milicia Nacional

6.6. Restricción do dereito o votoRestricción do dereito o voto

Page 4: Evolucion Do Pensamento Galeguista

ANTOLIN FARALDOANTOLIN FARALDO

Natural de Betanzos(1822-1853), estudou na universidade de Santiago de Compostela. Era un gran apaixonado da historia e da lectura.

En 1842 incorpórase como xornalista, e durante o pronunciamento progresista de Solís (Revolución de 1846) xogou un papel fundamental. Tralo sonado fracaso da revolta, vese obligado a exiliarse a Portugal .

Déspois é condenado en rebeldía pero Déspois consegue a amnistía.

Instalase en Madrid onde segue defendendo as ideas progresistas.

Page 5: Evolucion Do Pensamento Galeguista

O BANQUETE DE CONXOO BANQUETE DE CONXOO O 2 de marzo2 de marzo de de 18561856 tivo lugar o tivo lugar o

Banquete de Banquete de ConxoConxo. Tratábase dun . Tratábase dun acto de confraternación entre os acto de confraternación entre os obreiros e artesáns e os estudantes. O obreiros e artesáns e os estudantes. O banquete constituíu un xesto de índole banquete constituíu un xesto de índole socialistasocialista, o cal suscitou o enfado dos , o cal suscitou o enfado dos sectores máis poderosos da sectores máis poderosos da CompostelaCompostela da época. Funcionou como un atentado da época. Funcionou como un atentado contra o esquema social tradicional contra o esquema social tradicional preconcebido, de modo que estudantes preconcebido, de modo que estudantes (de clases pudentes, a maioría) e (de clases pudentes, a maioría) e artesáns compartiron pan e mesa.artesáns compartiron pan e mesa.

Sabemos que ao banquete asistiron Sabemos que ao banquete asistiron personalidades da talla de personalidades da talla de Aurelio AguirreAurelio Aguirre (quen pronunciou un (quen pronunciou un discurso) e de discurso) e de Eduardo PondalEduardo Pondal (quen (quen recitou uns versos en español da súa recitou uns versos en español da súa autoría). E aínda se especula se a poeta autoría). E aínda se especula se a poeta galega máis recoñecida, galega máis recoñecida, Rosalía de CastroRosalía de Castro, estivo presente ou , estivo presente ou non.non.

O que si sabe é que o Banquete de Conxo O que si sabe é que o Banquete de Conxo converteuse nun acontecemento de converteuse nun acontecemento de grande importancia simbólica e real grande importancia simbólica e real dentro da historia de dentro da historia de GalizaGaliza, , transformándose nunha parte transformándose nunha parte significativa da nosa memoria colectiva.significativa da nosa memoria colectiva.

Page 6: Evolucion Do Pensamento Galeguista

O REXIONALISMOO REXIONALISMO

TradiciónTradición

ConservadorConservador

LiberalLiberal

RexeneracionismoRexeneracionismo

EtniaEtniaAldraxeAldraxe

AutonomíaAutonomía

HistoriaHistoria

VolksgeistVolksgeist

RomanticismoRomanticismo

GALICIAGALICIA

O rexionalismo supón unha fase intermedia no proceso evolutivo do galeguismo, xa que se sitúa a medio camiño entre o movemento galeguista anterior (o provincialismo) e o posterior (o nacionalismo).Os fracasos do carlismo e do republicanismo federal no Sexenio estimulan minoritariamente un achegamento o galeguismo, co que este pasa a ter no seu seo tres correntes: a liberal, herdeira do provincialismo, encabezada por Manuel Murguía; a tradicionalista, dirixida por Alfredo Brañas; e a federalista, a menor de todas, representada por Aureliano J. Pereira.

Page 7: Evolucion Do Pensamento Galeguista

A RESTAURACIÓN (1876-1923)A RESTAURACIÓN (1876-1923)

Bases do sistema político da restauración(1876/1898)

Constitución de 1876

Lei Asociacións

(1891)

Sufraxio Universal

(1890)

Bipartidismo Fraude electoral

P. Liberal(Sagasta)

P. Conservador

Caciquismo

A partir de 1898:CRISE DO SISTEMA POLÍTICO DA RESTAURACIÓN (1898-1923)

Page 8: Evolucion Do Pensamento Galeguista

A partir de 1898:CRISE DO SISTEMA POLÍTICO DA RESTAURACIÓN (1898-1923)

Crise de 1898 Descomposición do Sistema

Rexeneracionalismo

PerdaDas

colonias

Problemas políticos

Conflictos sociais

Problemas militares

Partidosdinásticos

División e crise de

liderazgo

CataluñaGalicia,

País Vasco

NACIONALISMOSPeriféricos

Republicanos E

socialistasAsamblea

De Parlamentarios

DICTADURA DE PRIMO DE RIVERA (1923/1929)

SindicatosUXT, CNT

Semanatráxica

FolgaXeral

“Pistolerismo”

FracasoEn

Marrocos

Annual (1921)

Page 9: Evolucion Do Pensamento Galeguista

A. BRAÑASA. BRAÑAS E E M. MURGUIAM. MURGUIA

Alfredo Brañas (Alfredo Brañas (CarballoCarballo, , 18591859 - - Santiago de CompostelaSantiago de Compostela, , 19001900), defendía o rexionalismo tradicionalista: fundamentada na ), defendía o rexionalismo tradicionalista: fundamentada na historia na etnia e na relixión. Brañas, en 1890 participa na creación da Asociación Rexionalista Galega no que Brañas historia na etnia e na relixión. Brañas, en 1890 participa na creación da Asociación Rexionalista Galega no que Brañas fala por primeira vez de fala por primeira vez de GaliciaGalicia como nacionalidade. como nacionalidade. FanlleFanlle redactar as redactar as Bases xenerais do rexionalismo e a súa Bases xenerais do rexionalismo e a súa aplicación a Galiciaaplicación a Galicia, as Bases, influenciadas polas , as Bases, influenciadas polas Bases de ManresaBases de Manresa, no que presenta un modelo práctico de , no que presenta un modelo práctico de descentralizacióndescentralización. .

Manuel Murguía Manuel Murguía ((ArteixoArteixo, , 18331833 e falecido na e falecido na CoruñaCoruña 19231923) foi un historiador galego que impulsou o ) foi un historiador galego que impulsou o RexurdimentoRexurdimento e creou a e creou a Real Academia Galega. Defendía o rexionalismo liberal .Foi nomeado presidente daReal Academia Galega. Defendía o rexionalismo liberal .Foi nomeado presidente da Asociación Rexionalista GalegaAsociación Rexionalista Galega (ARG), a primeira organización política de signo decididamente galeguista. Nos Xogos Florais de Tui de 1891, faríase (ARG), a primeira organización política de signo decididamente galeguista. Nos Xogos Florais de Tui de 1891, faríase reivindicación do uso público do galego, lingua en que Murguía pronunciaría o discurso inaugural. En 1892 foi reivindicación do uso público do galego, lingua en que Murguía pronunciaría o discurso inaugural. En 1892 foi destinado á destinado á Biblioteca Universitaria de SantiagoBiblioteca Universitaria de Santiago posto que exercería ata a súa xubilación en 1905. posto que exercería ata a súa xubilación en 1905.

Con 72 anos xorde en Murguía a idea de crear unha Academia Galega da Lingua, coñecida co nome de Con 72 anos xorde en Murguía a idea de crear unha Academia Galega da Lingua, coñecida co nome de A Cova CélticaA Cova Céltica. . Tamén en Murguía xurdiu a teima de crear un dicionario da lingua galega. O día Tamén en Murguía xurdiu a teima de crear un dicionario da lingua galega. O día 25 de agosto25 de agosto de de 19061906 aprobouse a aprobouse a creación da creación da Real Academia GalegaReal Academia Galega, que presidiría ata á súa morte. , que presidiría ata á súa morte.

Page 10: Evolucion Do Pensamento Galeguista

REAL ACADEMIA GALEGA-1906REAL ACADEMIA GALEGA-1906

O 30 de setembro de 1906, data oficial da súa constitución de iure no salón da Reunión Recreativa e Instructiva de ArtesanosRecreativa e Instructiva de Artesanos . .

Os interlocutores en Galicia desta feliz iniciativa serán os persoeiros que se reunían na Libreiría Rexional de Uxío Carré Aldao que, con sede na rúa Rego de Auga, contaba con Manuel Murguía como cabeza visible. Este, a pesar das difíciles circunstancias persoais, motivadas polo Decreto do seu cesamento como funcionario en 1905, asume a responsabilidade fundacional consciente da necesidade dunha institución prestixiosa con capacidade para proxectar cara ao futuro o noso rexurdimento cultural.

Ocupan a presidencia Andrés Martínez Salazar (1923), Francisco Ponte Blanco (1923-1926), Eladio Rodríguez González (1926-1934) e Manuel Lugrís Freire (1934-1935).

Page 11: Evolucion Do Pensamento Galeguista

NACIONALISMO (1916-1936)NACIONALISMO (1916-1936) O O nacionalismonacionalismo é unha é unha ideoloxíaideoloxía e e

un un movemento social e políticomovemento social e político que que surxiu xunto co concepto de surxiu xunto co concepto de naciónnación..

O galeguismo político é moito mais O galeguismo político é moito mais feble que o de Catatuña e o do País feble que o de Catatuña e o do País Vasco.Vasco.

O rexionalismo pervive durante os O rexionalismo pervive durante os tres primeiros lustros do século XX e tres primeiros lustros do século XX e en 1916-1918 transfórmase en en 1916-1918 transfórmase en nacionalismo.nacionalismo.

En 1931 fundase o Partido En 1931 fundase o Partido Galeguista que dotará ó Galeguista que dotará ó nacionalismo dun medio de acción nacionalismo dun medio de acción moderno e eficaz que incrementará moderno e eficaz que incrementará rapidamente os seus efectivos e a rapidamente os seus efectivos e a súa influencia políticasúa influencia política

FederalismoFederalismo

AutonomíaAutonomía

HeteroxéneaHeteroxénea

CulturaCultura

AsociaciónAsociación

NaciónNación

GALICIAGALICIA

Page 12: Evolucion Do Pensamento Galeguista

NACIONALISTASNACIONALISTAS

Naceu en Rianxo o 30 de xaneiro de 1886 e morreu no exilio —en Bos Aires— o 7 de xaneiro de 1950. Pai do nacionalismo galego, Castelao foi un intelectual comprometido coa terra e co país. Na súa persoa reuníanse as facetas de narrador, ensaísta, dramaturgo, debuxante e político galego, chegando a ser a figura máis importante da cultura galega do século XX. Ademais, estudou medicina.

Foi un escritor e intelectual galego, membro da Xeración Nós nado en Ourense o 5 de marzo de 1888 e falecido na mesma cidade o 10 de abril de 1976. Deputado polo partido Nacionalista de Ourense en 1931 e de novo en 1936 polo partido Galeguista, representa xunto a Risco e a Figueira Valverde o nacionalismo conservador e católico.

(Ourense, 1 de outubro de 1884 - 30 de abril de 1963) foi intelectual galego do século XX,

membro da xeración Nós e considerado un dos maiores teóricos do nacionalismo galego.[1]

Constitúe unha das figuras máis importantes e complexas da historia da literatura galega.

Home procedente dunha familia acomodada, dun grande nivel cultural, cuxa aportación á

literatura galega asentou as bases do nacionalismo galego e da nova narrativa

galega.

(Vivero (Lugo, España), 2 de octubre de 1881 - La Coruña, 4 de marzo de 1936) fue un escritor en gallego, periodista y político español. Fue uno de los principales líderes del galleguismo de preguerra. Promotor das Irmandades da Fala, na Coruña. Deputado nas Cortes de Madrid en 1931 pola ORGA-FRG no 36 volveu a obter escano en Madrid e nesta vez nas listas da Fronte Popular

Page 13: Evolucion Do Pensamento Galeguista

OBXECTIVOS DAS IRMANDADESOBXECTIVOS DAS IRMANDADES

Objetivos prioritarios: Objetivos prioritarios: Autonomía integral para Galicia. Autonomía integral para Galicia. Autonomía municipal. Autonomía municipal. Ingreso de Galicia en la Liga de las Naciones. Ingreso de Galicia en la Liga de las Naciones. Busca de unas bases para hacer posible un Busca de unas bases para hacer posible un federalismofederalismo con con

PortugalPortugal. .

Objetivos para Galicia:Objetivos para Galicia: El El poder legislativopoder legislativo se encomendaba a un parlamento gallego se encomendaba a un parlamento gallego

elegido directamente por el pueblo. elegido directamente por el pueblo. El El poder judicialpoder judicial estaría siempre desarrollado por ciudadanos estaría siempre desarrollado por ciudadanos

gallegos. gallegos. Régimen tributario propio, sin intervención del poder central. Régimen tributario propio, sin intervención del poder central. Cooficialidad del Cooficialidad del castellanocastellano y el gallego. y el gallego. Igualdad de derechos de la Igualdad de derechos de la mujermujer. . Supresión de la Diputaciones Provinciales. Supresión de la Diputaciones Provinciales. Legislación social en las competencias que se estimen no Legislación social en las competencias que se estimen no

exclusivas del Estado. exclusivas del Estado. Plena potestad docente. Plena potestad docente. Administración (no construcción) de los Administración (no construcción) de los ferrocarrilesferrocarriles. . Fijación del cupo de fuerzas que se estimen precisas para Fijación del cupo de fuerzas que se estimen precisas para

mantener el orden en el país. mantener el orden en el país. Control de la política económica, bancos no excluidos. Control de la política económica, bancos no excluidos. Sustantividades del Sustantividades del derecho foralderecho foral gallego. gallego. Recuperación por parte de las aldeas de los montes Recuperación por parte de las aldeas de los montes

comunales. comunales. Soberanía estética de Galicia (que se conserve en las Soberanía estética de Galicia (que se conserve en las

construccións el estilo digno y propio de cada marco construccións el estilo digno y propio de cada marco geográfico). geográfico).

Page 14: Evolucion Do Pensamento Galeguista

O PARTIDO GALEGUISTAO PARTIDO GALEGUISTA O O Partido GaleguistaPartido Galeguista foi un partido fundado foi un partido fundado

en decembro de en decembro de 19311931 de carácter de carácter nacionalista galegonacionalista galego e con relevancia na política e con relevancia na política da da Segunda RepúblicaSegunda República. O seu órgano de . O seu órgano de prensa foi prensa foi A Nosa TerraA Nosa Terra e a sección xuvenil, a e a sección xuvenil, a Federación de Mocedades GaleguistasFederación de Mocedades Galeguistas, , fundouse en xaneiro de 1934 e contaba con fundouse en xaneiro de 1934 e contaba con 1.000 afiliados. 1.000 afiliados.

O 5 e 6 de decembro de 1931 o O 5 e 6 de decembro de 1931 o Partido Galeguista de PontevedraPartido Galeguista de Pontevedra convoca a convoca a VII Asemblea Nacionalista co propósito de VII Asemblea Nacionalista co propósito de crear un partido nacionalista. Á convocatoria crear un partido nacionalista. Á convocatoria acoden 32 grupos e acoden 32 grupos e irmandadesirmandades, entre os que , entre os que destacan o destacan o Grupo Autonomista GalegoGrupo Autonomista Galego de de VigoVigo, , Labor GaleguistaLabor Galeguista e o e o Partido Nazonalista Republicán de OurensePartido Nazonalista Republicán de Ourense. . Tamén participan representantes da Tamén participan representantes da Federación de Sociedades GalegasFederación de Sociedades Galegas de de ArxentinaArxentina e da sección arxentina da e da sección arxentina da ORGAORGA..

Nesta Asemblea decídese a disolución das Nesta Asemblea decídese a disolución das Irmandades da FalaIrmandades da Fala integrándose os seus integrándose os seus membros no membros no Partido GaleguistaPartido Galeguista que nace que nace nese momento. O acordo de constitución nese momento. O acordo de constitución reclama, por primeira vez na historia de reclama, por primeira vez na historia de Galicia, o dereito de Galicia, o dereito de autodeterminaciónautodeterminación e e proclama, como primeiro obxectivo político, a proclama, como primeiro obxectivo político, a redacción dun Estatuto de Autonomía. redacción dun Estatuto de Autonomía.