euskal herriko hirugarren sektorea
DESCRIPTION
EUSKAL HERRIKO HIRUGARREN SEKTOREA. Sektore garrantzitsuena eta handitzen doana. Garraio Sistema. Euskal Herriak kokapen estrategikoa du. Atlantikoko Europar ardatza eta Penintsulako Ebro Bailararen artean. Errepide loturak ondo garatuta daude. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
EUSKAL HERRIKO HIRUGARREN SEKTOREA
Sektore garrantzitsuena eta handitzen doana
Euskal Erkidego
EspainaEuropa
Batasuna
Lehen Sektorea
1.18 % 5.90 % 2.10 %
Industria 28.56 % 16.01 % 20.80 %
Eraikuntza 8.83 % 10.76 % 5.90 %
Zerbitsuak 61.42 % 67.30 % 71.20 %
Garraio Sistema
• Euskal Herriak kokapen estrategikoa du.
• Atlantikoko Europar ardatza eta Penintsulako Ebro Bailararen artean.
• Errepide loturak ondo garatuta daude.• Kontinente eta Penintsula arteko konesioa eta
Atlantiko eta Mediterraneoaren artean.
Bide Nagusiak: A8, N1, A68…
Tren sistema Abiadura Handiko Trena garatzen ari da; Eukal“Y”a debatearen muinean dago.
Baduzu informazioa? Baduzu iritsirik?
•
Trenbide sistema ere kokapen geografikoarekin lotuta dago:
Penintsula eta kontinentearen paso naturala.
Bertoko trenbide sisteman FEVE eta Eusko Trenbideak “Cercanias”: Topo,
Urdaibai, Ezkerraldekoa, Bilbao-
Donosti,
Bilboko Metroa
Hegaz bidaiak garapen handia eduki dute kostu urriko hegaladiekin: Ryan Air, Easy Jet…
Loiu, Hondarribia,
Foronda, BAB
Itxas garraioaItxas garraioa garrantzitsuagoa da merkantzirako, bidairientzako baino
• Euskal Herriko kostaldea betidanik egon da lotuta munduarekin itsasoaren bitartez.
• Portu Portu garrantzitsuak: garrantzitsuak: Santurtzi, Pasaia, Santurtzi, Pasaia, Baiona...Baiona...
• Beste arazo berri bat Pasaiako Pasaiako kanpoko portua.kanpoko portua.
Autobus Zerbitzua
• Autobus zerbitzu publikoak Euskal hiribuetakoak
• Asmatu:• Bilbobus
• CTSS• Tuvisa
• Villavesa• STAB
Herrien arteko konpainiak: Bizkaibus, Pesa, La Burundesa,
Alegria, Continental…
Egunkariak
• Berria egunkari bakarra euskraz.
• Gaztelaniaz, Correo, Diario Vasco, Gara, Diario de Noticias.
• Astekariak: Aizu, Argia or Cosumer…
TelebistakTelebistak• EITBEITB bertoko telebista publikoa.
– Etb 1: Euskaraz– Etb 2: Gazteleraz
• Espainiako TelebistakEspainiako Telebistak Euskal Herrian dauzkate bulegoak.– TVE,– Tele 5, – Antena 3, – Canal Cuatro…
Editorialeak
• Elhuyar• Elkar • Sua • Txalaparta• Ibaizabal-Edelvives• Deusto Mensajero• Armiarma
Telekomunikazioak
• EuskaltelEuskaltel bertoko telefono enpresa da
• Beste konpainiak:
Vodafone,
Movistar, Amena…
OsakidetzaOsakidetza: Euskal Herriko Osasun zerbitzu publikoa
osasun sistemaosasun sistema ondo kontsideratuta dago, sistema garatu eta modernoa.
Eta ondo prestatutako profesionalak ditu.
“Cruces” Hospitala
• EEAko Hospital garrantzitsuena.
Opuseko Unibertsitate Hospitala Iruñean
Hezkuntza sistema
• Euskal Hezkuntzaren historia: Errepublikarekin, Eusko Gobernuak antolatu zuen; Hezkuntza politika.Hezkuntza politika.
• ““Euskara”Euskara” da gakoa Hezkuntza sisteman.
Haur eskolak• Umeen eskola
bitan bananduta, “ikastola” publikoak eta eskola erlijiosoak.
• Hizkuntzaren araberan bi eredu daude:
• A: Gaztelania• B: Mistoa• D: Euskara
Eskola Erlijiosoak• Betidanik Hezkuntza erlijio erlijio ordenen esku ordenen esku egon daegon da:
• Zeintzuk ezagutzen?
Salesianosak, Marianistak, Karmelitak, Mercedarioak, Irlandesak…
Bigarren Hezkuntza Institutuak
• 16 urterarte ikasleek derrigorrezko hezkuntza, legez, zihurtatuta daukate.
• Hemen ere bananduta dago publiko eta kontzertatuen artean.
UPV-EHU
• Franco hil ostean sortu zen EHU, unibertsitate publikoa.
Leioa, San Sebastianeta Vitoria-
Gazteiz Campusak
Deustoko Unibertsitatea
• Jesuiten Unibertsitatea; Bilboko burgesiarentzako sortua
Mondragon Unibertsitatea
• Unibertsitate berria “Mondragón Corporación Cooperativa”ren beharrei erantzuteko sortua
•Arrasaten dago kokatuta
MerkataritzaMerkataritza
Betiko MerkatuakBetiko Merkatuak: Arraindegiak, Harategiak, Baserriko produtuen
postuak urritzen doaz.
Betiko dendakdendak ere krisian daude eta astiro baina desagertzen ari dira.
Zentru komertzialak arruntagoak dira. Zerbitzu desberdinak batzen dute :
Erosketak, Aisialdia…
Supermerkatu Kateak Euskal Herrian :
• Eroski; MMondragon CCorporacion CCooperativarena
• Carrefour; frantsesa.• Dia, espainola• ...
• Komertzio an nibel desberdinak daude:
• Kaleko saltzaileetatik Deparment Storesetara
• Azkenaldian firma handiak inposatzen Azkenaldian firma handiak inposatzen daude haien eredua (frankiziak) betiko daude haien eredua (frankiziak) betiko famili komertzioei.famili komertzioei.
OstalaritzaOstalaritza oso sektore garrantzitsua da.
• Euskal Herria ezaguna da bere sukaldaritzagatik
Pintxoak oso landutako mokaduak dira gaur egun goi
mailako bitxiak batzutan.
Restoranteak
• Euskal Sukaldaritza nazioartean baloratuta dago eta hemengo sukaldariak errespetu handiz tratatuak.
Pub eta Diskotekak: Ezagutzen baten bat?
Bertoko Aurrezki KutxakAurrezki Kutxak: bbk, Kutxa Vital, CAN, Euskadiko Kutxa.
• Banko sistema Banko sistema :
• Banco Bilbao eta Banco Vizcaya batu ziren BBVan gero Argentariarekin BBVA sortuz.
Funtzionarioak
• Eusko Jaurlaritza garatu du bere funtzionario zerbitzua gehi“Diputaziokoak”.
• Nafarroan gobernu forala dugu.
• Euskal Herri kontinenala: Mendebaldeko Pirineoetako Departamentuan barne dago.
Euskal Parlamentuaren egoitza Vitoria-Gazteizen dago. Eusko Jaurlaritzaren
administrazioak bezala.
Kirolak
• Kirol Estadio desberdinak ditugu Euskal Herria.
• Buesa Arena
(TAU Baskonia)• Futbolarenak?
Futbola
Kirol Errege:
San Mames,
Anoeta,
Medizorroza,
Reyno de Navarra.
(Euskal Selekzioa)
Kiroldegiak
Kontzertu aretoak, Teatroak.
• Nongokoak dira: Gayarre, Arriaga, Antzoki zaharra, Casino, Social
Zinema
• Donostiako Donostiako Nazioarteko Nazioarteko zinemaldia zinemaldia Festibal garrantzitsuena Euskal Herrian
Kontzertu Areto polibalenteak: Kursaal, Baluarte, Euskalduna
• MuseoakMuseoak:• Artium• Arte Eder• San Telmo• ChillidalekuChillidaleku• PakearenaPakearena• OteizarenaOteizarena
• Guggenheim:Guggenheim:• Museoa Bilboren Zerbitzu
aldaketaren motorea izan da.
Turismoa Euskal Herrian
“Ven Y Cuentalo”Ven Y Cuentalo”
Turismoaren Figurak–%3,5 BPG eta %3,5 lanpostuak
–%30 aisialdi turismoa eta %70 negozioak (feriak eta kongresoak barne)
–Etorritakoak 2004: 1,750,343 (+ 10% over 2003):
– %71 Espainiakoak– %29 Nazioartakoak:
Frantzia 110,058 Erresuma Batua 83,795 Alemania 49,781 Italia 46,469 USA – Kanada 42,096
19. Mendearen Turismoa
• 19. mendearen bukaeran jaiotzen da turismoa. Frantziar eta Espainiar aristokrazia aukeratu zuten Euskal Kostaldea.
• Helburua nagusiak: Biarritz, Donostia, Lekeitio...
• Horrela Kostaldea da, helburu nagusia.
Ondartzak• La Arena, Sopelana, Laida, Laga, Lekeitio,
Saturraran, Zarautz, Donostia, Hondarribia, Hendaia, Biarritz…
DonostiakoDonostiako Kontxa Kontxa
Resorts
• Euskal kostaldearen erakargarritasuna klimatologiak mugatzen du.
• Hotelak, dendak eta jatetxeak udaldean daukate aro oparoena.
Mendiak
• Barneko Turismoa garatzen ari da.
Nekazal TurismoaNekazal TurismoaAzken urtetan Baserria eta bere inguru lasaia,
hiritarren helburu bihurtu da.Arlo berria den nekazarien ekonomiarentzako
laguntza izan daitekena.
• Euskal Herriko hiriak lehen mailako turismo helmugak dira: Baiona, Iruñea, Tutera, Elorrio, La Guardia, Getaria, Donibane Garazi…
MonumentoHistorikoak
• Eraikin historikoak erakargiak ditugu.
• Eraikin erlijiosoak adibide interesgarriak: Gazteiz, Loiola, Xabier, Baiona, Arantzazu...
Santiagoko Bidea
Bi bide igarotzen dira Euskal Bi bide igarotzen dira Euskal Herritik, kostaldekoa eta NafarraHerritik, kostaldekoa eta Nafarra
Bertoko Folklore• Euskal Kultura, antzinatasun handikoa eta
erakargia turistentzat.
• Euskal Jaiak oso ezagunak dira, sektorerako aukera ederra:
• Aste Nagusiak, San Fermin...