etkili bir sunum nasıl yapılır
TRANSCRIPT
ETKİLİ BİR SUNUM NASIL
YAPILIR?
Yard.Doç.Dr.Ayşe Selda Tekiner
Dr.Hatice Bilgin
Etkili bir sunum yapmak lezzetli bir yemek yapmaya benzer,ikisininde mutfağı çok
önemlidir!
Gerek eğitim,gerek iş yaşamınız boyunca,düşünce,araştırma ve
çalışmalarınızı aktaracak sunumlar hazırlamanız sizin için
kaçınılmaz!!!!
Bu sunumu dinledikten sonra
etkili bir sunum hazırlamak
için gereken tüm bilgileri
öğrenmiş olacaksınız!!
Tanımlar
Sunum:’’İletilmek istenilen mesaj(lar)ın doğrudan bir biçimde karşı tarafa aktarılması işidir.’’
Etkili Sunum:’’Arzulanan sonuca ulaşılmaya yönelik…’’
Genel Bilgiler
İletişim
• İnsanlar sizi ve düşüncelerinizi iletişim kurabilme yeteneğinize göre değerlendirecektir.
• Sunumunuzun %60-90’ı iletişim kurma yeteneğinize bağlıdır.
İyi haber:Yeteneklerinizi
geliştirebilirsiniz!!!
İletişim
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Dinleme Konuşma Okuma Yazma
%45
%30
%16
%9
Öğrenme
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Dinleme Konuşma Okuma Yazma
%45
%30
%16
%9
Öğrenme Yetişkinler nasıl öğrenir?
• Sorun odaklıdır,
• Gerçek yaşam deneyimi ister,
• Deneyimlerine uygunluk arar,
• Eğitim konusunda söz sahibi olmak ister,
Devam
• Farklı öğrenme biçim ve hızlarına sahiptir,
• Takım çalışması ister, • Ancak 8-10 dakika yoğunlaşır, • Sonuçları kısa sürede görmek ister…
Beynin Yeni Bilgileri Öğrenmesi ve Hafızada Tutması
• Görsel
• İşitsel
• Duyusal
• Duyduklarımızın %20’sini, • Gördüklerimizin %30’unu, • Duyduklarımızın ve gördüklerimizin
%50’sini, • Duyduklarımız, gördüklerimiz ve
denediklerimizin %90’ını hatırlar ve öğreniriz.
Yine de tüm iletişimin %70’i, • Yanlış anlaşılır, • Yanlış yorumlanır, • Reddedilir, • Çarpıtılır, • Duyulmaz?!
Sunum Kaygısı
Ölüm korkusu kadar gerçektir.
• Titreyen eller / ayaklar / dizler
• Kırmızı yanaklar,
• Titrek bir ses tonu,
• Mide bulantısı,
• Hafıza kaybı, vb
Son dönem sunum kaygısı ve…
ölüm
Sunum kaygısı;
• Bedeninizin hazırlanmanız için sizi uyarma yolu,sunum üzerinde olumlu etkileri var,
• Orta düzeyde olduğu takdirde tamamen
NORMAL!!! • Durumu ciddiye almanızı sağlar, • Konuşmaya başladıktan hemen sonra geçer, • Veeee.. Katılımcılar tarafından genelde
farkedilmez.
Sunum Kaygısının Nedenleri?
• Ne olacak sorusuna verilecek cevabın olmaması, bilinmezlik! • Kontrolü kaybetme korkusu, • Çatışma korkusu, • Yedek plan eksikliği, • Konunun ilginç olmaması, • Dikkat dağınıklığı, • Herkes bana bakıyor?! • Acaba unutur muyum?
Konuşma korkusunu nasıl yenersiniz?
1. Dinleyicileri Tanıyın Onlar düşman değil sadece meraklılar….
•Büyüklük? •Bilgi düzeyleri? •Motivasyonları? •Neden oradalar? •Ne bekliyorlar? •Kaç kişi?
2.Muhtemel sorulara karşı hazırlık yapın
Prova yapın!!!
PROVA yapın!!!
PROVA YAPIN!!!
3.Fiziksel ve zihinsel olarak kendinizi hazırlayın
• Ağır yemek yemeyin! • Gazlı içecek içmeyin! • Sunum yapacağınız yere erken gelin, ortama
alışın! • Gerektiğinde size yardımcı olabilecek bir kişi
belirleyin ve ön sıralarda olmasına dikkat edin!
Etkili sunum için;
• Sunum öncesinde yapılması gerekenler
• Sunum sırasında yapılması gerekenler
• Sunum sonrasında yapılması gerekenler
SUNUM ÖNCESİ 1-SUNUMUN AMACINI BELİRLEYİN
2-SUNUMUN PLANLAMASINI YAPIN
3-SUNUMA HAZIRLIK
4-SUNUM YAPACAĞINIZ YERİ VE KULLANACAĞINIZ TEKNİK DONANIMI TANIYIN
5-DİNLEYİCİLER HAKKINDA BİLGİ SAHİBİ OLUN
1-SUNUM AMACINI BELİRLEYİN
• Bilgilendirme amaçlı mı? • İkna etme amaçlı mı? • Eğlendirme amaçlı mı?
• NE BAŞARMAK İSTİYORSUNUZ?
2-SUNUM PLANLAMASI YAPIN
• Ana düşüncelerin ya da temel kavramların özetlenmesi ve kaygı veya diğer nedenlerle rotadan çıkmamak için sunum taslağı önemli
• Etkili bir sunumun;
»%15’i giriş »%70’i gelişme »%15’i sonuç
• Süre önemli!!
3-SUNUMA HAZIRLIK
• Font büyüklüğü ve yazı karakteri • Renk seçimi • Alanı kullanma • Yoğunluk • Animasyon • Slaytları kontrol!!
3- SUNUMA HAZIRLIK
• FONT BÜYÜKLÜĞÜ
»Okunması kolay olan bir font seçin »Başlık 28,altındaki yazılar 22
puntodan küçük olmasın »Siz ekrana yakınsınız,katılımcılar
uzakta »İki metre öteden bilgisayara bakın
»Vurgulamayı renklerle yapın
Tahoma Comic Sans MS Arial
32 pt 32 pt 32 pt
28 pt 28 pt 28pt
24pt 24pt 24 pt
20 pt 20 pt 20 pt
18pt 18 pt 18 pt
14 pt 14pt 14 pt
•YAZI KARAKTERİ
Serif yazı tipi; • Daha çok okunmak üzere yazılan metinlerde
• Harflerin uçlarında bulunan çıkıntılar takibi
kolaylaştırır.
• Serif, aşağıdaki harflerde bulunan kırmızı uzantılardır.
• Serif kategorisindeki yazı tiplerinden bazıları: Georgia, Times New Roman.
Sans-serıf yazı tipi; • Harflerin uçlarındaki uzantılara sahip olmayan
karakterlerdir. • Sunumlarda önerilen yazı karakteridir. • Sunumlarda okunması daha kolaydır. • Sans-Serif kategorisindeki yazı tiplerinden
bazıları: Arial, Helvetica, Tahoma ve Verdana
3- SUNUMA HAZIRLIK
• RENK SEÇİMİ
Şemada karşılıklı bulunan renkler birlikte kullanıldığında iyi bir kontrast oluşturur. Örnek:yeşil zemine mavi yazı
RENK SEÇİMİ
• Kırmızı, sarı ve turuncu arka plan renkleri göz yorar ve konsantrasyonu zorlaştırır.
Bu yazıya 45 dk bakabilirmisiniz?
Ya buna?
ya da buna?
RENK SEÇİMİ
• Koyu bir arka plan üzerine beyaz
karakter, eğer dinleyiciler uzaktaysa tercih edilmemelidir.
RENK SEÇİMİ
• Kırmızı arka planda mavi renk yazı seçimi kötüdür, yazılar okunmaz
• Mavi arka planda kırmızı renk kullanımı yanıp sönme etkisi yaratır.
RENK SEÇİMİ
• Dinleyiciler arasında renk körü olabileceğini unutmayın!!
3-SUNUMA HAZIRLIK
• ALANI KULLANMA
• Slayt çerçevesinde dengeli bir dağılım gerekli.
• Boş alan mümkün olduğunca az olmalı. • Gerekirse yazı büyüklüğü ayarlanarak
boşluklar dengelenmeli. • Grafik ve yazılara dikkat !
ALAN KULLANIMI Yanlış
LA basıncı LV basıncını geçtiğinde, LV’ nin erken diyastolik pasif hızlı doluşu başlar. Basınçların çaprazlaştığı bu noktayı LA basıncı ve LV’ nin gevşeme hızı belirler. Erken diyastoldeki myokardiyal uzamanın başlangıcında, hızında, uzunluğunda bölgesel farklılıklar olmasına ventriküler heterojenite veya diyastolik asinerji denir. Relaksasyonun zamanlamasında bölgesel farklılıklar olmasına ise asenkroni denir
ALAN KULLANIMI Doğru
LA basıncı LV basıncını geçtiğinde, LV’ nin erken diyastolik pasif hızlı doluşu başlar. Basınçların çaprazlaştığı bu noktayı LA basıncı ve LV’ nin gevşeme hızı belirler. Erken diyastoldeki myokardiyal uzamanın başlangıcında, hızında, uzunluğunda bölgesel farklılıklar olmasına ventriküler heterojenite veya diyastolik asinerji denir. Relaksasyonun zamanlamasında bölgesel farklılıklar olmasına ise asenkroni denir
3-SUNUMA HAZIRLIK
• YOĞUNLUK
• Bir slaytta en çok 7-9 satır olmalı
• İkiden fazla grafik olmamalı
• Salondaki en arka sıradan tüm slayt okunabilmeli
• Slayt söylenecek şeyin hatırlanması içindir,
tüm cümleyi okumak için değil
Yoğunluk Örnek
3-SUNUMA HAZIRLIK
• ANİMASYON CANLANDIRMA
• Uygun yerde kullanıldığı zaman dikkati istediğimiz bir noktada yoğunlaştırabilir.
• Fazlaca kullanıldığı zaman dikkati konu dışına çekebilir.
3-SUNUMA HAZIRLIK
• SLAYTLARI KONTROL!!
• SLYTLARI KNTROL EDN!
• İNSNLAR YAZIM VE İMLA YANLŞLARNDN HSLNMZ??
4-SUNUM YAPACAĞINIZ YERİ VE KULLANACAĞINIZ TEKNİK DONANIMI
TANIYIN
•GÖRSEL MALZEMELERİN ETKİN KULLANIMI
Bilgisayar/powerpoint sunu kullanımı Asetat kullanımı Bildiri kullanımı Tepegöz kullanımı Pointer kullanımı
4-SUNUM YAPACAĞINIZ YERİ VE KULLANACAĞINIZ TEKNİK DONANIMI
TANIYIN
• SUNUM YAPACAĞINIZ YER
• Katılımcı ve koltuk sayısı,
• Oturma düzeni,
• Işık,
• Görsel / işitsel ekipman,
• Dikkat dağıtıcı unsurlar?
SUNUM SIRASINDA
ETKİLİ BİR KONUŞMACI;
• Bilgi kontrolünün sahibidir. • Doğru ses tonunu kullanır. • Doğru sözcükleri kullanır. • Vücut dilini iyi kullanır. • Doğru yerdedir. • Yararlı ve anlamlı görsel materyal kullanır.
•BİLGİ KONTROLÜNÜN SAHİBİDİR
• Konunuzu iyi bilin. • Konuştuğunuz şey hakkında bilgi sahibi olun. • Uygulayın. • Bir daha uygulayın. • Prova yapın. • Bir daha prova yapın. • Kendinize güvenin. • Samimi bir giriş yapın.
•DOĞRU SES TONUNU KULLANIR. • A:Açıklık–Kolaylıkla anlaşılabilecek basit sözcükler
kullanılmalıdır. • Y:YüksekSesli–Herkes sizi duyabilmedir. • İ:İddialı–Konu hakkındaki bilginize,hazırlığınıza ve
kendinize güvenen bir duruş sergilemelisiniz. • D:Durakla–Söylediklerinizi katılımcıların
anlamasına izin verecek biçimde durmalısınız.
•DOĞRU SÖZCÜKLERİ KULLANIR.
• A–Ana hatları açıklayın.
• D–Bu konuda düşüncenizi belirtin.
• Ö–Örnek kullanın.
• A–Ana hatlara geri dönün.
•VÜCUT DİLİNİ İYİ KULLANIR
• Göz teması kurun, • Ellerinizi kullanın, • İyi bir duruş (postur) sergileyin, • Çevrede yavaş bir biçimde dolaşın, • Arkanızı dönerek konuşmayın…
•VÜCUT DİLİNİ İYİ KULLANIR
• Yüz ifadenize dikkat edin,
• Mimik ve jest kullanın,
• Mahrem mesafeye dikkat edin,
• Sallanmayın.
Mahrem Mesafe
Katılımcılarla ilgilenebilme sınırı
Sunum ortamı:80-150 cm
50cm Kişisel alan
Katılımcılarla ilgilenebilme sınırı:400cm
•DOĞRU YERDEDİR
• Kürsünün önünde durun,
• Arkasında kalırsanız yalnızca bedeninizin üst kısmı görünür.
• Kendinizi savunmada hissedersiniz.
• Temiz ve düzenli bir kıyafet giyin, • Mimiklerinizi, vücudun üst kısmı aracılığıyla
verin.
SUNUM SONRASINDA
• ETKİLİ KAPANIŞ
• Şu sorular sorulabilir!!
• Ne öğrendik? • Oturumda ele alınan en önemli öğrenme noktası
nedir? • Bugüne kadar ki davranışlarla ilgili olarak neyin
farkına vardınız? • Bundan sonra ne yapmayı düşünüyorsunuz?
• KÖTÜ KAPANIŞ
• Özür dileme
• Atlanılan bölümlerden bahsetme
• Sözü uzatma
SUNUM SONRASINDA • SORULAR
• Bu bölümde yapılması gerekenleri dört aşamada toplamak mümkündür
–Dinleyin –Tekrarlayın – Cevaplayın –Sonraki soruya geçin
Göz temasını kaybetmeyin
•KASITLI SORULAR
– Soru için teşekkür edin
– Tartışmaya girmeyin
– Cevabınızı uzatmayın
– Cevabı bilmiyorsanız söyleyin
Devam
– Sözünü kesmeyin – İyice anlamadan cevap vermeyin – Cevaplandırmadan önce biraz
bekleyin
SAKİN OLUN
SUNUM SONRASINDA
• Sözlü geri bildirimleri alın!
• Değerlendirme formu dağıtın?
Annemi dinlediğiniz
için teşekkürler