etkİleŞİm tasarim temellerİ

of 76 /76
BTÖ - 411 İnsan - Bilgisayar Etkileşimi ETKİLEŞİM TASARIM TEMELLERİ Ders Adı : BTÖ-411 İnsan Bilgisayar Etkileşimi Ders Sorumlusu : Yrd. Doç. Dr. Hakan TÜZÜN Hazırlayanlar : Serap TEKELİOĞLU Mustafa BAYRAM Yeliz KUŞKAYA Zafer YILMAZ Volkan ULUÇINAR Adem ÖZGÜR 2009 – 2010 Öğretim Yılı Bahar Dönemi Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü 06532 Beytepe/ANKARA

Author: zarek

Post on 19-Mar-2016

91 views

Category:

Documents


4 download

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ETKİLEŞİM TASARIM TEMELLERİ. Ders Adı : BTÖ-411 İnsan Bilgisayar Etkileşimi Ders Sorumlusu : Yrd. Doç. Dr. Hakan TÜZÜN Hazırlayanlar : Serap TEKELİOĞLU Mustafa BAYRAM - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

  • TASARIM

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Tasarm

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Tasarlama szc, ngilizce ve Franszca da ki design kelimesi karl olarak kullanlmaktadr. Tasarm; hedefleri snrllklar dahilinden gerekletirmektir.Tasarm; bir amaca ynelik dnsel retimdir. Tasarm, zihinde canlandrlan biimdir. Tasarm Nedir?

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Tasarm iinde ;Fakllklar bulmaHayal kurmaSorgulamaYaratc dnmeEletirel dnme Akl yrtmegibi st dzey zihinsel srelerin tasarm yapmada nemli bir yeri vardr.Tasarm

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    "Doal olarak meydana gelmemi her ey aslnda bir ekilde tasarlanmtr.."

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    HedefTasarmn amac ne? Bilgisayar gelitirmekKim iin? Grme engelliler iinNe istiyorlar?Rahat bir ekilde kullana bilecekleri bilgisayarTasarm eleri

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    SnrllklarHangi materyali kullanmalyz?Magneclay( ya bazl madde), Braille alfabesi, Ses cihaz..Standartlarmz neler? 9 dme(braille alfabesi) , Hareketli yzey,2D-3D GrntSre ve maliyet???? Yl ??? $Tasarm eleri

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    dnlerHedefler ya da snrllklarn karlanmas iin hangilerinden vazgeilecek?Tasarm gerekletirmek iin imkanlar neticesinde baz hedeflerden dn vermek zorunda kalabilirsiniz.Tasarm eleri

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Materyallerinizi anlayn

    nsan;Psikolojik SosyalFizikselBak alarstekleriHatalarBilgisayar;KstllklarKapasitesiAralarzellikleriniArtlarnTasarmn Altn Kural

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    nsanlar hata yapabilirler ancak sistemler bu hatalar ve bu hatalarn sonularn azaltc ynde tasarlanmallardr.

    nsanlarn hatalarnn sebepleri ayrntl olarak incelenir ve bilinirse buna uygun tasarmlar yaplarak bunlarn olumalar aza indirgenebilir.

    Hatasz Kul Olmaz

  • TASARIM SREC

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Ne isteniyor?AnalizlerTasarmGerekletir ve harekete geirn rnTasarm Sreci

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    htiyalarNe var? Ne isteniyor?AnalizlerDzenleme ve anlamaTasarmNe yaplacak nasl kararlatrlacakTekrarlama ve n rnlerGerekten neye ihtiya olduunu bulmak!Uygulama ve Harekete GeirmeBasamaklar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Snrl zaman trade-off tasarlayn

    kullanlabilirlik?Problemlerin bulunmas ve zm?Ne zeceine karar vermek?

    Muhteem sistemler kt tasarlanryiye tasarma fazla emek harcamakancak bunlarn hepsini nasl yapabilirim!!

  • KULLANICI MERKEZKullanclarnz bilinKiilikleriKltrleri

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Onlar kim?Muhtemelen siz deilsiniz!Onlarla konuunOnlar izleyinHayal gcnz kullannKullanclarnz Bilin

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Temsil edebilecek bir kullanc kullann.Ahmet ne dnr?Ayrntlar sorundurOnu gerek yapar.Kiilik

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Dorudan incelemeBazen zordurevdePsikiyatrik sabrlar,

    Aratrma paketleriCevaplama eleriDuvardan dinlemek iin bardak, kameransanlara kendi dnyalarn amalar iin verilenler onlara ne anlaml geliyorsa onu kaydederler.

    Kltrel Aratrma

  • SENARYOLAR

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Tasarm iin hikayelerDierleri ile etkileime geDier modellere geerliini denetleDinamikleri anlaDorusallkZaman dorusaldr- hayatmz dorusaldrAncak alternatifler gstermez

    Senaryolar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    SenaryolarSenaryolar Sisteme Doru Dorusal Bir Yol

    AvantajHayat ve zaman dorusaldrAnlamak kolaydr (hikayeler doaldr)Somuttur DezavantajSeenek yoktur, dallanmalar yoktur, zel koullar yoktur.stemeden yaplan hareketleri karr.

    yleyseBirden fazla senaryo kullannBirden fazla yntem kullann

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Scenario for proposed movie playerSenaryolar

  • NAVGASYON

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Aralarn belirleButonlar, yazlar, menlerEkran ve Pencereler(Mantksal gruplama)Navigasyon tasarm uygulamasD ortamlarBasamaklar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Aralar belirlemeElemanlar, taglar, etiketlerEkran ve PencerelerBenzer menlerin gruplanmasNavigasyonSitenin yaplandrlmasD ortamlarWeb tarayc, d linkler

    Web siteleri

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Aralar belirlemeButonlar, numaralar, renk, kEkran yerleimiNavigasyon tasarmAracn modlarOrtamGerek dnyaFiziksel aralar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Bu uygulamay kim kullanacak? Nasl dnebilirler?Bununla ne yapacaklar?Balarken dnn?

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Yerel yapBir sayfann yaplanmas zerineGenel yapSitenin yaps, sayfalar aras geiKapsaml durumDier uygulamalarla ilikiYaplanma zerine dnn

  • Yerel YapBir sayfann yaplanmas zerine

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    hedefbalang

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Nerede olduunu bilmeNeler yapabileceini bilmeNereye gidiyor olduunu bilmek veya neler olacanNeler yapm olduunu ve nereye gelmi olduunu bilmek

    Drt olgu zerinde durun

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Neredesin? - Ekmek krntlar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Yanllkla aramalar engellemek iin kilitleyinKilidi kaldrmak iin - c + yes tularna basnBirok defa yaplr.Eer kilit unutlursaCepte yes tuuna basarsaTelefon rehberine giderTelefon rehberinde c rehberi sil? yes Onayla Modlar

  • Global yapSitenin yaps sayfalar aras gei

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Hiyerarik

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Uygulamann ksmlarEkranlar ya da ekran gruplar

    Tipik fonksiyonel dalm

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Derinlik zordur!

    Miller in 7 2 kuramKsa sreli bellek, men boyutu deil

    En Uygun?Her ekranda birok eAncak ekran ierisinde yaplandrlmYnlendirme hiyerarisi

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    A Diyagramlar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Ne neye nclk eder?Ne ne zaman olacak?Dallanma ve dngler ierir?Hiyerari dnda, daha fazla grevA Diyagramlar

  • Kapsaml DurumDier uygulamalarla etkileim

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Platform standartlar, tutarllkStil konular

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Kes, kopyala, yaptr..Fonksiyonel konular

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Uygulamalar aras geiGml uygulamalar(hava durumu)Farkl uygulamalara eriim(E-posta, ikonlar..)

    Navigasyon konular

  • Ekran Tasarm ve Yerleim

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Temel lkelerGruplandrma, Yaplandrma, SralamaHizalamaBeyaz Alann Kullanm

    Ekran tasarm ve Yerleim

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Mantksal Fiziksel

    Gruplama ve yaplandrma

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Mantksal eleri gruplamak iin kutular kullann.Balk ve nemli yerleri belirtmek iin fontlar kullann.Grup ve elerin Sralanmas -Ssleme

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Yazlarnz soldan saa doru yani; sol tarafa hizalayn.

    Aye KULN, UmutHayat akan bir sudur.Alfa Yaynlar2008Aye KULN, UmutHayat akan bir sudur.Alfa Yaynlar2008zel efektler iin iyidir ama ayrt etmek zordur.Biraz skcdr ancak okunur.Grup ve elerin Sralanmas -Hizalama - metin

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Muhittin zgraziye SonsesRknettin KaygusuzBediha StksyrlmHayati TehlikeMuhittin zgraziye SonsesRknettin KaygusuzBediha StksyrlmHayati Tehlike

    zgr, MuhittinSonses, aziyeKaygusuz, RknettinStksyrlm, BedihaTehlike, Hayati

    Soyadlarn ayrt etmeyi kolaylatrn.

    Grup ve elerin Sralanmas -Hizalama - isimler

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Saylardan hangisi en byk?

    532.56 179.3 256.317 15 73.948 1035 3.142 497.6256Grup ve elerin Sralanmas -Hizalama - numaralar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Grsel olarak: uzun numara = byk numara,

    Ondalk saylar sralayn ya da saylar hizalayn.

    627.865 1.005763 382.583 2502.56 432.935 2.0175 652.87 56.34Grup ve elerin Sralanmas -Hizalama - numaralar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Aralklar ayrmak zordur.

    biskvi75 ekerleme120 ikolata35 meyveli sakz27 meyve suyu 85Grup ve elerin Sralanmas -ok stunlar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    kili satr renkleri satr.

    biskvi75 ekerleme120 ikolata35 meyveli sakz27 meyve suyu 85Grup ve elerin Sralanmas -ok stunlar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    izgisel yollar kullann.

    biskvi75 ekerleme120 ikolata35 meyveli sakz27 meyve suyu 85Grup ve elerin Sralanmas -ok stunlar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Ya da adi hizalama yapn.

    biskvi 75 ekerleme 120 ikolata 35 meyveli sakz 27 meyve suyu 85Grup ve elerin Sralanmas -ok stunlar

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Boluk Kullanm -Datmak iin boluk

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Boluk Kullanm -Karmak yaplar iin boluk

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Boluk Kullanm -Vurgulamak iin boluk

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    elerin gruplanmas;

    Yiyecek moduPiirme zamanBuz zme ayarlarFiziksel kontroller

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    elerin gruplanmaselerin sralanmas

    44- Balat22- Scaklk33- Piirme zaman11- Istma tipiFiziksel kontroller

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    elerin gruplanmaselerin sralanmasSslemeFarkl ilevler iin farkl renklerlikili butonlarn evresine izgiFiziksel kontroller

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    elerin gruplanmaselerin sralanmasSslemeHizalamaButonlarn iindeki yaznn ortalanmasFiziksel kontroller

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    elerin gruplanmaselerin sralanmasSslemeHizalamaBo alanGruplamaya yardm etmek iin aralklarFiziksel kontroller

  • AFFORDANCES TEKRARLAMA ve PROTOTPLEME

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Bir nesnenin, kendisiyle bir eyler yaplabilmesini salayan vasflar anlamna geliyor. rnein cam krabilirsiniz ya da kahve bardan sapndan tutup kaldrabilirsiniz. Elmay srabilirsiniz ya da tutup atabilirsiniz. Sandalyeye oturabilirsiniz yada zerine kp bozulan ampl deitirebilirsiniz.

    Affordance da belirleyici olan, nesneyle ne yaplabileceini sadece sezgisel olarak anlayabiliyor olmamzdr. (Uyarc, bilgilendirici, anlamay kolaylatran bir metin veya szck olmakszn)Affordances(Salarlk)

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Bir bakma gdleme grevi de yapyor.Ne alglyorsan onu yapma eiliminde oluyorsun.rnein;Yerdeki bir ta, bir fareye, bir kediye ve bir insana deiik salarlklar (affordances) sunar. Ta fareye saklanlabilirlik salarln sunarken, ayn ta insan iin frlatlabilirlik salarl sunar. Bir nesne, deiik etmenlere deiik olanaklar sunar.

    Affordances(Salarlk)

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Affordances(Salarlk)

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Prototip: Detaylandrma ve seri retim aamasna gemeden nce retilen rnek rn. (Model)

    zellikle kompleks rnler iin arttr.

    Tekrarlama ve Prototipleme

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Tekrarlama ve Prototipleme

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Olana kadar Ylmak yok !Tekrarlama ve Prototipleme

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    Neden Prototipleme Yaplr?

    rnn grsel ve ilevsel kontrolleri yaplr.Olabilecek tasarm hatalar tehis edilir.Birden fazla komponent ieren rnlerin birbirlerine geme detaylar ve paralarn uyumu kontrol edilebilir. Prototipler, tasarm ekibi, imalat ekibi ve pazarlama ekibi arasndaki iletiimi ve ortak alma verimliliini arttrr. Prototipin son hali seri retimin yaplmas iin kalp olur. Tekrarlama ve Prototipleme

    BT - 411 nsan - Bilgisayar Etkileimi

    KaynakaKitap KaynaklarHuman-Computer nteraction

    nternet Kaynaklarhttp://www.plastosel.com/ug-objet-prototip.htmlhttp://end.aytasarim.com/index.php?option=com_content&task=view&id=49&Itemid=1http://www.zecinteraktif.com/e-destek/sistem-ve-yazilim/yazilim-gelistirme-ve-prototip-235.htmlhttp://www.zaplat.com/etiket/prototiphttp://tr.wikipedia.org/wiki/Prototiphttp://www.comp.lancs.ac.uk/~dixa/teaching/rome2003/docs/rome-ch05.pdf