TRONG ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2017

CHUYÊN ĐỀGIẢI CHI TIẾT BÀI TẬP ESTE - LIPIT

Tổng hợp và biên soạn: Hoàng Tăng Luy |Face & Tell: 0935 677 442

MÃ ĐỀ 201

Câu 41: Công thức nào sau đây có thể là công thức của chất béo?

A. CH3COOCH2C6H5. B. C15H31COOCH3.

C. (C17H33COO)2C2H4. D. (C17H35COO)3C3H5.

Câu 56: Thủy phân hoàn toàn m gam chất béo bằng dung dịch NaOH, đun nóng, thu

được 9,2 gam glixerol và 91,8 gam muối. Giá trị của m là

A. 89. B. 101. C. 85. D. 93.

Câu 60: Phát biểu nào sau đây là sai?

A. Ở điều kiện thường, chất béo (C17H33COO)3C3H5 ở trạng thái rắn.

B. Fructozơ có nhiều trong mật ong.

C. Metyl acrylat, tripanmitin và tristearin đều là este.

D. Thủy phân hoàn toàn chất béo luôn thu được glixerol.

Câu 61: Cho 19,1 gam hỗn hợp CH3COOC2H5 và H2NCH2COOC2H5 tác dụng vừa đủ với

200 ml dung dịch NaOH 1M, thu được dung dịch chứa m gam muối. Giá trị m là

A. 16,6. B. 17,9. C. 19,4. D. 9,2.

Câu 67: Cho các phát biểu sau:

(a) Chất béo là trieste của glyxerol với axit béo.

(b) Chất béo nhẹ hơn nước và không tan trong nước.

(c) Glucozơ thuộc loại monosaccarit.

(d) Các este bị thủy phân trong môi trường kiềm đều tạo muối và ancol.

(e) Tất cả các peptit đều có phản ứng với Cu(OH)2 tạo hợp chất màu tím.

(g) Dung dịch saccarozơ không tham gia phản ứng tráng bạc.

Số phát biểu đúng là

A. 2. B. 5. C. 3. D. 4.

(e) : Sai (thuộc chương peptit).

(g) : Đúng (thuộc chương cacbohiđrat).

Câu 71: Cho a mol este X (C9H10O2) tác dụng vừa đủ với 2a mol NaOH, thu được dung

dịch không có phản ứng tráng bạc. Số công thức cấu tạo phù hợp của X là

A. 3. B. 4. C. 2. D. 6.

Câu 72: Este Z đơn chức, mạch hở, được tạo thành từ axit X và ancol Y. Đốt cháy hoàn

toàn 2,15 gam Z, thu được 0,1 mol CO2 và 0,075 mol H2O. Mặt khác, cho 2,15 gam Z

tác dụng vừa đủ với dung dịch KOH, thu được 2,75 gam muối. Công thức của X và Y

lần lượt là

A. CH3COOH và C3H5OH. B. C2H3COOH và CH3OH.

C. HCOOH và C3H5OH. D. HCOOH và C3H7OH.

Câu 80: Hỗn hợp E gồm este đơn chức X và este hai chức Y (X, Y đều no, mạch hở). Xà

phòng hóa hoàn toàn 40,48 gam E cần vừa đủ 560 ml dung dịch NaOH 1M, thu được

hai muối có tổng khối lượng a gam và hỗn hợp T gồm hai ancol có cùng số nguyên tử

ESTE TRONG ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2017

cacbon. Đốt cháy toàn bộ T, thu được 16,128 lít khí CO2 (đktc) và 19,44 gam H2O. Giá

trị của a gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 43,0. B. 37,0. C. 40,5. D. 13,5.

ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Ở TRANG SAU

Tổng hợp và biên soạn: Hoàng Tăng Luy |Face & Tell: 0935 677 442

41.D 56.A 60.A 61.B 67.D 71.B 72.B 80.A

Câu 56: A

nNaOH = 3n ( )3 5 3C H OH = 0,3 mol

BTKL: m chất béo = m glixerol + m muối – m NaOH = 9,2 + 91,8 – 0,3.40 = 89 gam.

Câu 60: A vì (C17H33COO)3C3H5 là chất béo không no → trạng thái lỏng.

Câu 61: B

hỗn hợp + NaOH → muối + C2H5OH

m 2 5C H OH = n NaOH = 0,2 mol

BTKL: m muối = m hỗn hợp + m NaOH – m 2 5C H OH = 19,1 + 0,2.40 – 0,2.46 = 17,9 gam.

Câu 67: D

(a), (b), (c), (g): đúng

(d): sai vì có thể tạo 2 muối và nước nếu là este của phenol, hoặc tạo muối và

anđehit…

Câu 71: B

C9H10O2 (k = 5) → este đơn chức tác dụng với NaOH với tỉ lệ 1:2

→ este của phenol.

Không có phản ứng tráng bạc → không phải là este của axit fomic.

và C2H5COOC6H5

→ có 4 đồng phân thỏa mãn.

Câu 72: B

Cách 1:

Nhận xét n2CO > n

2H O → loại đáp án D (vì D là este no, đơn chức

nên n2CO = n

2H O )

Vậy theo ba đáp án còn lại thì Z là este đơn chức, không no có 1 nối đôi trong

phân tử → nZ = n2CO – n

2H O = 0,025 mol → số C = 4 → loại A

M muối RCOOK = ,

,

2 75

0 025 = 110 (C2H3COOK) → đáp án B.

Cách 2:

Este RCOOR’ → muối RCOOK mà m este < m muối → MR’ < MK (39)

→ chỉ có đáp án B thỏa mãn.

Câu 80: A

ESTE TRONG ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2017

Cách 1:

n ancol T = n2H O – n

2CO = 1,08 – 0,72 = 0,36 mol

→ số C = ,

,

0 72

0 36 = 2 : C2H5OH: a mol và C2H4(OH)2: b mol

, ,

, ,

x y 0 36 x 0 16

x 2y 0 56 y 0 2

BTKL: 40,48 + 0,56.40 = m muối + 0,16.46 + 0,2.62 → m muối = 43,12 gam

Cách 2:

n ancol = n NaOH → m ancol = m C + m H + m O

= 0,72.12 + 1,08.2 + 0,56.16 = 19,76 gam.

BTKL: m muối = 40,48 + 0,56.40 – 19,76 = 43,12 gam.

Tổng hợp và biên soạn: Hoàng Tăng Luy |Face & Tell: 0935 677 442

MÃ ĐỀ 202

Câu 46: Xà phòng hóa CH3COOC2H5 trong dung dịch NaOH đun nóng, thu được muối

có công thức là

A. C2H5ONa. B. C2H5COONa.

C. CH3COONa. D. HCOONa.

Câu 57: Hiđro hóa hoàn toàn 17,68 gam triolein cần vừa đủ V lít khí H2 (đktc). Giá trị

của V là

A. 4,032. B. 0,448. C. 1,344. D. 2,688.

Câu 64: Hỗn hợp X gồm axit axetic và metyl fomat. Cho m gam X tác dụng vừa đủ với

300 ml dung dịch NaOH 1M. Giá trị của m là

A. 27. B. 18. C. 12. D. 9.

Câu 69: Cho 0,3 mol hỗn hợp X gồm hai este đơn chức tác dụng vừa đủ với 250 ml

dung dịch KOH 2M, thu được chất hữu cơ Y (no, đơn chức, mạch hở có tham gia phản

ứng tráng bạc) và 53 gam hỗn hợp muối. Đốt cháy toàn bộ Y cần vừa đủ 5,6 lít khí O2

(đktc). Khối lượng của 0,3 mol X là

A. 29,4 gam. B. 31,0 gam.

C. 33,0 gam. D. 41,0 gam.

Câu 73: Chất X tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hai chất Y và Z. Cho Z

tác dụng với dung dịch AgNO3 trong NH3 thu được chất hữu cơ T. Cho T tác với dung

dịch NaOH lại thu được Y. Chất X là

A. CH3COOCH=CH2. B. HCOOCH3.

C. CH3COOCH=CH-CH3. D. HCOOCH=CH2.

Câu 77: Đốt cháy hoàn toàn 9,84 gam hỗn hợp X gồm một ancol và một este (đều

đơn chức, mạch hở), thu được 7,168 lít khí CO2 (đktc) và 7,92 gam H2O. Mặt khác,

cho 9,84 gam X tác dụng hoàn toàn với 96 ml dung dịch NaOH 2M, cô cạn dung dịch

thu được m gam chất rắn khan, Giá trị của m là

A. 13,12. B. 6,80. C. 14,24. D. 10,48.

ESTE TRONG ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2017

46.C 57.C 64.B 69.C 73.A 77.D

Câu 57: C

n2H = 3.n ( )17 33 3 3 5C H COO C H = 3.0,02 = 0,06 mol hay 1,344 lít

Câu 64: B

Axit axetic và metyl fomat có chung CTPT: C2H4O2

n2 4 2C H O = n NaOH = 0,3 mol hay 18 gam.

Câu 69: C

Este đơn chức nhưng n X : n KOH = 0,3 : 0,5 → có este của phenol (0,2 mol) và

este kia (0,1 mol) và Y là anđehit CnH2nO

0,1 mol CnH2nO + 0,25 mol O2 → 0,1n mol CO2 + 0,1n mol H2O

BTNT Oxi: 0,1 + 0,25.2 = 0,3n → n =2 hay C2H4O.

X + KOH → muối + C2H4O + H2O

BTKL: m X + 0,5.56 = 53 + 44.0,1 + 18.0,2 → m X = 33 gam.

Câu 73: A

T + NaOH → Y vậy Y là muối của axit trong este → Z: anđehit → loại B.

Z → T → Y: Z và T có cùng số cacbon → A đúng.

Câu 77: D

BTKL ta được m2O = 12,16 gam hay 0,38 mol → n

OX

= 0,32 mol

n2H O > n

2CO → n ancol no = n2H O – n

2CO = 0,12 mol → n este = 0,1 mol

Gọi a, b lần lượt là số cacbon trong ancol và este.

n2CO : 0,12.a + 0,1.b = 0,32 → 6x +5y = 16

→ x = 1 (CH3OH); y = 2 (C2H4O2 hay HCOOCH3).

m chất rắn = m HCOONa + m NaOH dư = 0,1.68 + 0,092.40 = 10,48 gam

Tổng hợp và biên soạn: Hoàng Tăng Luy |Face & Tell: 0935 677 442

MÃ ĐỀ 203

Câu 59: Xà phòng hóa hoàn toàn 17,8 gam chất béo X cần vừa đủ dung dịch chứa 0,06

mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được m gam muối khan. Giá trị của m

là

A. 19,12. B. 18,36. C. 19,04. D. 14,68.

Câu 61: Để tác dụng hết với a mol triolein cần tối đa 0,6 mol Br2 ưong dung dịch. Giá

trị của a là

A. 0,12. B. 0,15. C. 0,30. D. 0,20.

Câu 65: Cho 0,1 mol este X (no, đơn chức, mạch hở) phản ứng hoàn toàn với dung

dịch chứa 0,18 mol MOH (M là kim loại kiềm). Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu

được chất rắn Y và 4,6 gam ancol Z. Đốt cháy hoàn toàn Y, thu được M2CO3, H2O và

4,84 gam CO2. Tên gọi của X là

A. metyl axetat. B. etyl axetat.

C. etyl fomat. D. metyl fomat.

Câu 76: Este X có công thức phân tử C8H8O2. Cho X tác dụng với dung dịch NaOH, thu

được sản phẩm có hai muối, số công thức cấu tạo của X thỏa mãn tính chất trên là

A. 6. B. 3. C. 4. D. 5.

Câu 77: Hỗn hợp X gồm phenyl axetat, metyl benzoat, benzyl fomat và etyl phenyl

oxalat. Thủy phân hoàn toàn 36,9 gam X trong dung dịch NaOH (dư, đun nóng), có

0,4 mol NaOH phản ứng, thu được m gam hỗn hợp muối và 10,9 gam hỗn hợp Y gồm

các ancol. Cho toàn bộ Y tác dụng với Na dư, thu được 2,24 lít khí H2 (đktc). Giá trị

của m là

A. 40,2. B. 49,3. C. 42,0. D. 38,4.

ESTE TRONG ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2017

59.B 61.D 65.B 76.C 77.A

Câu 59: B

n ( )3 5 3C H OH = 1

3n NaOH = 0,02 mol

BTKL: 17,8 + 0,06.40 = m muối + 0,02.92 → m muối = 18,36 gam.

Câu 61: D

n ( )17 33 3 3 5C H COO C H = 1

3 n

2Br = 0,2 mol.

Câu 65: B

MZ = 46 → C2H5OH → loại A, D.

MOH: 0,18 mol → M2CO3: 0,09 mol → nC

Y

= 0,2 mol → số C của Y = 2.

Câu 76: C

C8H8O2 (k = 5): este đơn chức của phenol

CH3COOC6H5 → 4 đồng phân.

Câu 77: A

n ancol + phenol = 0,4 mol mà n ancol = 2n2H = 0,2 mol → n phenol = 0,1 mol

X + NaOH → muối + ancol + H2O (n nước = n phenol)

BTKL: m muối = 36,9 + 0,4.40 – 10,9 – 0,1.18 = 38,4 gam

Tổng hợp và biên soạn: Hoàng Tăng Luy |Face & Tell: 0935 677 442

MÃ ĐỀ 204

Câu 50: Chất nào sau đây không phản ứng với H2 (xúc tác Ni, to)? A. Triolein. B. Glucozơ. C. Tripanmitin. D. Vinyl axetat. Câu 60: Xà phòng hóa hoàn toàn 178 gam tristearin trong dung dịch KOH, thu được m

gam kali stearat. Giá trị của m là

A. 200,8. B. 183,6. C. 211,6. D. 193,2.

Câu 62: Đốt cháy hoàn toàn một lượng este X (no, đon chức, mạch hở) cần vừa đủ a

mol O2, thu được a mol H2O. Mặt khác, cho 0,1 mol X tác dụng vừa đủ với dung dịch

KOH, thu được đung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là

A. 9,8. B. 6,8. C. 8,4. D. 8,2.

Câu 67: Este X mạch hở, có công thức phân tử C4H6O2. Đun nóng a mol X trong dung dịch NaOH vừa đủ, thu được dung dịch Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 4a mol Ag. Biểt các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Công thức cấu tạo của X là A. HCOO-CH=CH-CH3. B. CH2=CH-COO-CH3.

C. CH3COO-CH=CH2. D. HCOO-CH2-CH=CH2.

Câu 74: Cho hỗn hợp E gồm hai este X và Y phản ứng hoàn toàn với dung dịch NaOH, thu được sản phẩm gồm muối của một axit cacboxylic đơn chức và hỗn hợp hai ancol no, đơn chức, kế tiếp trong dãy đồng đẳng. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 27,2 gam E cần vừa đủ 1,5 mol O2, thu được 29,12 lít khí CO2 (đktc). Tên gọi của X và Y là A. metyl acrylat và etyl acrylat. B. metyl propionat và etyl propionat. C. metyl axetat và etyl axetat. D. etyl acrylat và propyl acrylat. Câu 78: Este X đơn chức, mạch hở có tỉ khối hơi so với oxi bằng 3,125. Đốt cháy hoàn

toàn 0,2 mol hỗn hợp E gồm X và 2 este Y, Z (đều no, mạch hở, MY < MZ), thu được

0,7 mol CO2. Biết E phản ứng với dung dịch KOH vừa đủ chỉ thu được hỗn hợp hai

ancol (có cùng số nguyên tử cacbon) và hỗn hợp hai muối. Phân tử khối của Z là

A. 132. B. 118. C. 146. D. 136.

50.C 60.D 62.C 67.A 74.A 78.B

Câu 60: D

n ( )17 35 3 3 5C H COO C H = 0,2 mol

Cách 1: m17 35C H COOK = 0.2.3.(17.12 + 35 + 44 + 39) = 193,2 gam

Cách 2: BTKL: m muối = 178 + 0,2.3.40 – 0,2.92 = 193,2 gam

Câu 62: C

Este no, đơn chức, mạch hở → n2CO = n

2H O = a mol = n2O .

ESTE TRONG ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2017

BTNT Oxi: 2n este + 2a = 2a + a

→ n este = 0,5a mol → số C = 2 (HCOOCH3)

→ m HCOOK = 0,1.(45 + 39) = 8,4 gam.

Câu 74: A

BTKL ta được m2H O = 18 gam hay 1 mol

→ n2CO ≠ n

2H O nên X, Y là este không no → loại B, C.

n este = n2CO – n

2H O = 0,3 mol → số C = 4,3 → loại D.

Câu 78: B

MX = 100: C5H8O2

Số C của hỗn hợp E = 3,5 → ancol C2H5OH và C2H4(OH)2

Do MY < MZ → số C của Y < 3,5 → Y: HCOOC2H5

Vậy X: CH2=CH–COOC2H5 và Y: HCOOC2H5, Z: (HCOO)2C2H4

MZ = 118