eskişehir osmangazi Üniversitesi turizm ve otel ... · doç.dr. yaar sari – esogÜ turizm...

Doç.Dr. Yaşar SARI

www.yasarsari.com

Aralık-2013

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu

Microsoft Access Ders Notları

Doç.Dr. Yaşar SARI – ESOGÜ Turizm Fakültesi - www.yasarsari.com

I

İ Ç İ N D E K İ L E R

Sayfa No

GİRİŞ _________________________________________________________________ - 1 -

1. VERİTABANI SİSTEMLERİ ________________________________________ - 1 -

1.1. Temel Kavramlar _______________________________________________________ - 1 -

1.2. Veritabanı Sistemlerinin Özellikleri ________________________________________ - 2 -

1.3. Veritabanı Sistemleri ____________________________________________________ - 2 -

2. ACCESS NESNELERİ ______________________________________________ - 2 -

2.1. Veri Tipleri ____________________________________________________________ - 3 -

3. MS-ACCESS’İN ÇALIŞTIRILMASI __________________________________ - 3 -

4. MS-ACCESS’İ KAPATMA __________________________________________ - 4 -

5. MS-ACCESS’İN GENEL YAPISI ____________________________________ - 4 -

5.1. Yeni Veritabanı Oluşturmak ______________________________________________ - 5 -

5.2. Görünümler ____________________________________________________________ - 6 -

5.3. Tablo Oluşturmak _______________________________________________________ - 6 -

5.4. Tabloya Kayıt Girmek __________________________________________________ - 10 -

5.5. Form Oluşturmak ______________________________________________________ - 11 -

5.6. Sorgu Oluşturmak _____________________________________________________ - 11 -

5.7. Rapor Oluşturmak _____________________________________________________ - 13 -


- 1 -

GİRİŞ

Access Microsoft firması tarafından geliştirilmiş Microsoft Office paketi içinde yer alan ve

Windows işletim sistemi altında çalışabilen bir veritabanı uygulama yazılımıdır. Her ne kadar

yakın zamanda Office 2013 piyasaya sürülmüşse de burada hali hazırda yaygın kullanımı

devam eden Office 2010 içinde yer alan Access 2010 anlatılacaktır. Veritabanı, bir konuyla

ilgili çok sayıda kaydın tutulduğu bir bilgi havuzu olarak nitelendirilebilir. Veritabanı

yazılımları, veritabanı adı verilen bir veri dosyasında bilgi havuzunu oluşturmak ve bu veri

veritabanı dosyasından istenilen bilgi ya da bilgi grubunu istenilen şekilde alıp kullanabilmeye

olanak sağlamaktadır.

Piyasada Open Office, Star Office gibi bir çok başka Office yazılımı ve her Office yazılımı

içinde de bir veri tabanı uygulama yazılımı bulunmaktadır. Bununla birlikte piyasada en çok

kullanılan olması ve kolay kullanımı nedeniyle burada Microsoft Office paketi içinde yer alan

MS-Access veri tabanı uygulama yazılımı anlatılacaktır.

İlk başta kelime-işlem için Word, tablo-grafik için Excel, sunum için Powerpoint, veri

tabanı için Access ve e-mail işlemleri için Outlook yazılımlarını ayrı ayrı üretip piyasaya süren

Microsoft firması 1995 yılının başında bu yazılımları bir paket içinde birleştirerek Office 95

adıyla piyasaya sürmüştür. Daha sonra söz konusu bu paketi ilgili firma sürekli geliştirerek

Office 97, Office 2000, Office XP (2002), Office 2003, Office 2007, Office 2010 ve Office

2013 olarak yeni versiyonlar halinde piyasaya sürmeye devam etmiştir. Burada Office 2010

içinde yer alan Access 2010 anlatılacaktır.

1. VERİTABANI SİSTEMLERİ

Bilgi çağında veriyi düzenli-planlı saklamak, veriye hızlı ulaşmak, değişik veriler

arasında ilişkiler kurmak ve kullanmak önemli hale gelmiştir.

Bu ihtiyaçları genel olarak Veritabanı Sistemleri denilen yazılımlar karşılamaktadır.

Veritabanı sistemleri belli standartlar çerçevesinde veriye ulaşma, veri güvenliği gibi

hizmetler vermektedir.

Üçüncü parti yazılımlar ile veritabanı sistemleri üzerinden veri kayıt sistemleri için

çözümler geliştirilir.

1.1. Temel Kavramlar

Veri

Bir anlamı olan ve kaydedilebilen gerçekler olarak ifade edilmektedir. (Bir kişinin ismi,

adresi, telefon numarası vs.). Olguların, kavramların veya talimatların, insan tarafından veya

otomatik yolla, iletişim, yorumlama ve işleme amacına uygun bir biçimde ifadesidir (ANSI

Tanımı)


- 2 -

Veritabanı

Sistematik erişim imkanı olan, yönetilebilir, güncellenebilir, taşınabilir, birbiri arasında

tanımlı ilişkiler bulunabilen veriler kümesine verilen isimdir.

Mini-dünya

Hakkındaki bilgilerin bir veritabanında saklandığı, gerçek dünyanın belli bir parçası olarak

ifade edilmektedir. Bir üniversitedeki öğrenci ve ders bilgileri gibi.

Veritabanı Yönetim Sistemi (VYS)

Bilgisayarda saklanacak bir veritabanının yaratılmasını ve bakımını sağlayacak yazılım

paketine verilen isimdir.

Veritabanı Sistemi (VTS)

Veritabanı Sistemi, verinin kendisi ve veriyi kullanan uygulamaların oluşturduğu bütün

olarak ifade edilmektedir.

1.2. Veritabanı Sistemlerinin Özellikleri

Verilerin düzenli kümesidir,

Birbiriyle ilişkili verilerden oluşur,

Gereksiz tekrarlardan arındırılmıştır,

Çok kullanıcıya destek verir,

Erişim veritabanı yöneticisi tarafından denetlenir,

Performans ve güvenlik dikkate alınmıştır,

Farklı veritabanı sistemleri arasında veri aktarımı standartlar üzerinden yapılabilir,

SQL ismi verilen bir standart sorgulama dili ile veriler sorgulanabilir, değiştirilebilir.

1.3. Veritabanı Sistemleri

Oracle

MySQL

Access

SQL Server

Postre SQL

Sybase

Vs.

2. ACCESS NESNELERİ Tablo, sorgu, form, rapor, makro, modül ve sayfalar Access nesneleridir.

Tablo: Veritabanının temel nesnesi tablolardır. Bilgilerin asıl tutulduğu yer tablodur. Diğer

veritabanı nesneleri tablolar esas alınarak oluşturulur. Bir veritabanında birden çok tablo


- 3 -

bulunabilir. Tablolar satırlar ve sütunlar biçiminde düzenlenmiştir. Her bir satır kayıt (record),

her bir sütun ise alan (field) olarak adlandırılan bilgilere karşılık gelir.

Sorgu: Tablolardaki çok sayıda kayıt içerisinden istenilen kriterlere uyan kayıtları

seçerek görebilmek için kullanılan bir nesnedir.

Form: Tablolara bilgi girişini kolaylaştıran ve daha anlaşılır bir ekran görüntüsü ile

çalışmayı sağlayan nesnelerdir. Paket programlardaki kullanıcı ara yüzü olarak düşünülebilir.

Rapor: Tablolardaki bilgileri kağıda aktarabilmek için değişik şekillerde sayfa dizaynları

oluşturmak için kullanılır.

Makro: Birkaç Access komutunun tek bir işlem sonucunda yapılabilmesini sağlamak için

kullanılır.

Modül: Makrolar ile aynı amaç için programlama dili komutları ile yazılan küçük program

parçalarıdır.

Sayfa: Tablo bilgilerinin Internet ya da intranet üzerinden kullanılmasını sağlayan bir tür

web sayfasıdır.

2.1. Veri Tipleri

Tarih/Saat: Tarih ve saat türündeki bilgiler için tanımlanır.

Sayı: Rakamlardan oluşan veri türleridir.

Metin: Alfabetik ifadelerden oluşan (isim, soyad gibi) verilerdir.

Not: Açıklama bilgilerinden oluşan uzun verilerdir.

Arama Sihirbazı: Birden çok veri içinden bir verinin seçilmesini sağlayan liste ya da

açılır pencere tipinde veri girişine olanak sağlayan yapıyı oluşturmayı sağlar.

Para birimi: Parasal değerler için tanımlanır. Bu tür alanlara 15 basamak tamsayı,

ondalıktan sonra da 4 basamak bilgi girilebilir.

Otomatik sayı: Bu tür alandaki sayı değeri girilen her kayıtta otomatik olarak artar.

Evet/Hayır: Mantıksal alan türüdür. İki ihtimalli bilgiler için kullanılır.

Köprü: Internet üzerinden bağlantı kurulacak web adresleri girilecekse bunun için

köprü türü alan tanımlanır. Bu alandaki bilgiye tıklandığında eğer internet bağlantısı

varsa belirtilen web adresine gidilebilir.

OLE nesnesi: Veritabanına resim, ses, film gibi nesnelerin eklenmesi için kullanılır.

3. MS-ACCESS’İN ÇALIŞTIRILMASI Microsoft Access programı değişik şekillerde çalıştırılabilir:

1. Başlat düğmesini tıklayın.

2. Farenin okunu Tüm Programlar üzerine getirin.

3. Microsoft Office ve Microsoft Office Access 2010 seçeneği üzerini tıklayın.

Ya da :


- 4 -

Eğer bilgisayarınızın masaüstü ekranında Microsoft Access’e ait kısayol simgesi varsa bu

simgeyi çift tıklayın.

4. MS-ACCESS’İ KAPATMA Microsoft Access programını kapatmanın da değişik yolları vardır:

Office düğmesinden Kapat komutunu tıklayın.

Ya da :

Alt tuşunu basılı tutarak D tuşuna arkasından da K tuşuna basın.

Ya da :

Ctrl tuşunu basılı tutarak W tuşuna basın.

Ya da:

(Alt tuşunu basılı tutarak F4 işlev tuşuna basın.

Ya da :

Ctrl tuşunu basılı tutarak F4 işlev tuşuna basın.

NOT: Access’den çıkmadan önce hazırladığınız veri tabanı dosyasını, tablo, sorgu,

form ve sayfaları son haliyle kaydetmiş olmalısınız. Eğer kaydetmediyseniz Access size

kaydedip kaydetmeyeceğinizi soracaktır. Vereceğiniz karara göre çıkan seçeneklerden birini

tıklayarak Access’den çıkarsınız ya da Access’de kalarak veri tabanı tasarımı işlemine

devam edersiniz.

5. MS-ACCESS’İN GENEL YAPISI MS-Access çalıştırıldığında standart olarak aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi Access

üzerinde veri tabanı tasarım çalışmalarının yapıldığı ana ekran görüntüye gelir.


- 5 -

Access programı çalıştırıldığında

Yeni boş bir veritabanı oluşturulabilir,

Daha önce oluşturulan bir veritabanı dosyası açılabilir,

Hazır şablon veritabanları kullanılarak yeni bir veritabanı dosyası oluşturulabilir.

5.1. Yeni Veritabanı Oluşturmak

Yeni boş veritabanı başlığı altında yer alan ‘Boş veritabanı’

tıklandığında ekranın sağına oluşturulacak veritabanı dosyasının adını ve

konumunu belirleyebileceğimiz aşağıda görülen iletişim ekranı

görüntülenir. Burada veritabanı adı ve kaydedilecek konum seçildikten sonra ‘oluştur’

düğmesi tıklanarak veri tabanı dosyası oluşturulmuş olur.

Not: Access 2003’ün dosya uzantısı .mdb

iken Access 2010’nunki .accdb’dir. Bizim veri

tabanı dosyasına verdiğimiz isme bu uzantı

eklenir. Örneğin: Veritabanı1.accdb gibi.

‘Oluştur’ düğmesi tıklandığında veri tabanı

dosyasından yararlanarak tablo, sorgu, form

ve rapor gibi tasarımları oluşturmak üzere

aşağıdaki görüntü ekrana gelir:

Bu görüntüdeki seçeneklerden yararlanarak tablo, sorgu, form ve rapor oluşturulabileceği

gibi, değişik görüntü modlarına geçilebilir veya oluşturulan tasarımlar kaydedilebilir.


- 6 -

5.2. Görünümler

MS-Access’de ‘Alanlar’ yada ‘Giriş’ sekmesi altında yer

alan yanda görüldüğü gibi ‘Görünümler’ grubundaki

‘Görünüm’ düğmesi tıklanarak görüntülenen ‘Veri sayfası

görünümü’, ‘Tasarım görünümü’ gibi değişik görünümlerde

çalışmak mümkündür.

Not: Görünüm düğmesi tıklanarak görünüm listesinden istenilen görünüm türüne

geçilebilir.

5.3. Tablo Oluşturmak

Veritabanı dosyasının veri deseni ve verinin değişik alanlarla ilişkilendirilmesi Tablo

seçeneği altında yapılmaktadır. Örneğin bir kayda ait hangi özelliklerin girilmesi için hangi

alanlar oluşturulacak, alan türleri ne olacak, alanlara kaç karakterlik bilgi girilecek vb. gibi.

Tablo oluşturmak için ‘Oluştur’ sekmesi altında yer alan ‘Tablolar’ grubundan ‘Tablo’

düğmesi tıklanır. Bu durumda yeni oluşturulan tablo için aşağıdaki veri sayfası görünümü

ekrana gelecektir.

Tablo oluşturulurken ‘Tasarım’ görünümünde çalışmak daha kolaydır. Bunun için

‘Görünüm’ düğmesi tıklanarak ‘Tasarım görünümü’ne geçilir. ‘Tasarım görünümü’

tıklandığında tablo’ya bir isim verilmesi istenir. Burada isim olarak Tablo1 verilmiştir.

İstenilen isim yazılıp ‘Tamam’ düğmesi tıklandığında aşağıdaki tasarım görünümü

elde edilir:


- 7 -

Tasarım görünümünde tablo hazırlarken tablonun başlıklarını oluşturacak her bir alanın alan

adını, veri türü ve alanın özellikleri ayrı ayrı belirlenir.

Alan adı verilirken boşluk bırakılabilir, Türkçe noktalı harf kullanılabilir. Ancak veriler başka

veri tabanına aktarılırken ya da modül ile sorgu oluşturulurken sorunlar yaşanabilir. Bu

yüzden alan isimlerinde mümkün olduğunca İngilizce karakterlerden oluşan küçük harfler ve

boşluk yerine de alt tire kullanılmalıdır. Örneğin: adi_soyadi gibi. Alan adı en fazla 64

karakter uzunluğunda olabilir.

Alanlara Girilebilecek Veri Türleri

Metin: Alfabetik ve sayısal türde her türlü bilgi girilebilen alan türüdür. En fazla 255

karakter bilgiden oluşmalıdır.

Not: Bir tablo alanı için metin türünün uzunluğu yetmiyorsa not türü seçilebilir. Bu tür

alanlara 65535 karaktere kadar bilgi girilebilir.

Sayı: Tabloda üzerinde işlem yapılabilecek sayısal değerlerin girilebileceği alan

türüdür. Sayısal alanların alan boyutunu belirlerken aşağıdaki boyut türleri seçilebilir :

- Bayt: 0 ile 255 arasında değer girilebilir.

- Tamsayı: -32768 ile 32767 arasında değer girilebilir.

- Uzun tamsayı: -2.147.483.648 ile 2.147.483.647 arasında değer girilebilir.

- Tek ve Çift: Çok büyük sayılar için ve ondalıklı sayılar için kullanılan veri tipleridir.

Tarih/Saat: Tarih ve saat türündeki bilgiler için tanımlanır.


- 8 -

Para birimi: Parasal değerler için tanımlanır. Bu tür alanlara 15 basamak tamsayı,

ondalıktan sonra da 4 basamak bilgi girilebilir.

Otomatik sayı: Bu tür alandaki sayı değeri girilen her kayıtta otomatik olarak artar.

Evet/Hayır: Mantıksal alan türüdür. İki ihtimalli bilgiler için kullanılır. Örneğin;

Askerliğini yaptı/yapmadı, disiplin cezası var/yok gibi.

Köprü: Internet üzerinden bağlantı kurulacak web adresleri girilecekse bunun için

köprü türü alan tanımlanır. Bu alandaki bilgiye tıklandığında eer internet bağlantısı

varsa belirtilen web adresine gidilebilir.

OLE nesnesi: Veritabanına resim, ses, film gibi nesnelerin eklenmesi için kullanılır.

Tablo oluşturulduktan gerekli tanımlamalar yapıldıktan sonra oluşturulurken verilen

isim ile (burada Tablo1) kaydedilir.

Arama Sihirbazı: Birden çok veri içinden bir verinin seçilmesini sağlayan liste ya da

açılır pencere tipinde veri girişinin yapılmasını sağlayan alan türüdür.

Alan Biçimi (Biçim)

Bir alana girilen bilginin o alandaki yerleşimi ve görünümü alan özelliklerinde biçim özelliği ile

gösterilir. Özellikle metin türündeki alanların biçimini tanımlarken aşağıdaki karakterler

kullanılabilir:

< Büyük harfle girilen bilginin küçük harfte görünmesini sağlar.

> Küçük harfle girilen bilginin büyük harfle görünmesini sağlar.

Giriş Maskesi

Bir alana bilgi girişi yaparken kullanıcının bilgi girmesine yardımcı olmak ve sınırlama

getirerek yanlış bilgi girilmesini önlemek için oluşturulan bir yapıdır.

Resim Yazısı

Bilgi girişi sırasında, bilgi alanları tanımlanmış adlarıyla görüntülenir. Eğer bilgi alanının

başlığının başka bir metin olması isteniyorsa bu başlığın resim yazısı kutusuna yazılması

gerekir.

Varsayılan Değer

Hazırlanan bir tabloya bilgi girişi yapılırken o alanda başlangıçta görüntülenmesi istenen

değerdir.

Geçerlik Kuralı

Bir alana girilecek bilgiye giriş sınırlaması getirmek için kullanılan bir özelliktir. Örneğin 0 ile

100 arasında olmasını istiyorsak, “BETWEEN 0 AND 100” veya “>=0 AND <=100” şeklinde

değer girilebilir.

Geçerlik metni

Geçerlik kuralı verilen alana bilgi girişi sırasında girilen bilgi bu kurala uymuyorsa ekranda

görülecek hata uyarısı bu özellikte belirtilir.


- 9 -

Gerekli

Tablodaki bir alana bilgi girişi zorunlu tutulmak isteniyorsa bu özellik için Evet seçili olmalıdır.

Sıfır uzunluk izni

Bu özellik sadece metin türü alanlar için geçerlidir. Bu özellik Evet değerini taşırsa ilgili alana

bilgi girişi yapmadan geçilebilir.

Sıralı

Tablo kayıtlarının o alandaki bilgiye göre sıralanıp sıralanmayacağı bu özellikte belirtilir.

Burada Evet (yineleme var) seçili ise o alana göre sıralama olur ve o alanda aynı değeri

taşıyan birden fazla kayıt bulunabilir. Evet (yineleme yok) seçili ise olana göre sıralama yine

olur, ancak o alana aynı değeri taşıyan birden fazla kayıt girilemez.

Unicode Sıkıştırma

Bu özellik 2 bytelık bilgiyi 1 byte yer tutacak şekilde sıkıştırır. Bu özellik sadece metin türü

alanlarda geçerlidir.

NOT: Veri türü için alan boyutu bilgisini gerekli olduğu kadarda tutmakta fayda vardır. Tablo

çok büyüdüğünde saklama biriminde gereğinden fazla yer işgal edebilir.

Birincil Anahtar (PrimaryKey)

Tablo ile çalışırken bir kayda tek bir alanı ile ulaşmak istenebilir.

Öğrenci numarası ile o öğrencinin adına, soyadına, bölümüne, derslerine veya plaka

numarası ile o arabanın modeline, rengine, sahibinin adı soyadı ve adres bilgilerine

gibi. Bu durumda bu özellikteki alanlar birincil anahtar olarak işaretlenebilir.

Birincil anahtar ayrıca tablonun indexlenmesi (bazı özelliklere göre sıralaması) ve

böylece hız kazanmak için de kullanılır.

Bir alanı birincil anahtar yapmak için tablo açık ve alan seçili iken tasarım şeridindeki

Birincil Anahtar düğmesine tıklanır.

Veya seçili alana sağ tıklayıp gelen menüden Birincil Anahtar seçeneği seçilir.

Bazı durumlarda birden fazla alanı birincil anahtar olarak tanımlamak gerekebilir.

Örneğin, alinan_ders tablosunda ogrenci_no ve ders_kodu alanları beraber birincil

anahtar olmalıdır. Çünkü tek başlarına alanı tanımlayamazlar. Bir öğrencinin birden

fazla dersi olabilir. Bir dersi alan birden fazla öğrenci olabilir.


- 10 -

5.4. Tabloya Kayıt Girmek

MS-Access tablolarına bilgi girişi doğrudan tablodan yapılabilir. Bunun için bilgi girilecek

tablo seçili iken ‘Görünüm’ düğmesinden ‘Veri Sayfası Görünümü’ seçeneği tıklanır. Bu

durumda aşağıdaki görüntü ekrana gelir. Tabloda her satır ayrı bir kaydı ifade etmektedir. En

son kayıttan sonraki boş satır yeni kayıt eklemek için kullanılır. Bu son satıra yeni bir kayıt

girilmeye başlandığında o satırın bir altına tekrar boş bir satır eklenir. Yeni kayıt girişi böylece

devam eder. Her alana bilgi girildiğinde Enter, TAB yada yön tuşlarından sağ–sol yön

tuşlarına basılarak bir sonraki yada önceki bir alana geçilebilir.


- 11 -

5.5. Form Oluşturmak

Form, tabloya bilgi giriş yapmanın başka bir yoludur. Paket programlardaki kullanıcı ara

yüzü gibi ekranlar oluşturulur. Form oluşturmak için öncelikle ‘Oluştur’ sekmesi tıklanır.

Sonra da ‘Formlar’ grubundan ‘Form’ düğmesi tıklanır. Bu durumda aşağıda da görüldüğü

gibi, bir defada bir kayda ait tüm alanların görüntülendiği form oluşturularak ‘düzen

görünümü’nde görüntülenir.

Düzen görünümü modunda veri tabanına Tablo1 kullanılarak girilen kayıtlar görüntülenir.

Form modunda veri tabanına yeni kayıtlar da eklenebilir ya da var olan kaydın silinmesi de

mümkündür. Bunun için ‘Görünüm’ düğmesi tıklanarak ‘Form görünümü’ne geçmek

gerekir. Formu kaydetmek için ise Office düğmesinden yada hızlı erişim araç çubuğundan

kaydet tıklanır. Ekrana gelen ‘Farklı Kaydet’ iletişim kutusunda forma verilmek istenen isim

yazılarak ‘tamam’ düğmesi tıklanır. Örneğin Form1 gibi. Bu durumda verilen isim sol

taraftaki ‘Tüm tablolar’ başlığı altında Tablo1 ifadesi altında görüntülenecektir.

5.6. Sorgu Oluşturmak

Sorgular, tablolardaki çok sayıda kayıt içerisinden istenilen kriterlere uyan kayıtları

süzerek görmemizi sağlayan veritabanı nesneleridir. Sorgu oluşturmak için öncelikle ‘Oluştur’

Düzen görünümü modunda veri tabanına Tablo1 kullanılarak girilen kayıtlar görüntülenir.

Form modunda veri tabanına yeni kayıtlar da eklenebilir ya da var olan kaydın silinmesi de

mümkündür. Bunun için Özel başlığı altında yer sol bölmedeki Form seçili iken ‘Görünüm’

düğmesi tıklanarak ‘Düzen Görünümü’ne geçmek gerekir. Formu kaydetmek için ise Dosya

menüsünden Kaydet seçeneği yada hızlı erişim araç çubuğundan kaydet tıklanır. Ekrana

gelen ‘Farklı Kaydet’ iletişim kutusunda forma verilmek istenen isim yazılarak ‘tamam’

düğmesi tıklanır. Örneğin Form1 gibi. Bu durumda verilen isim sol taraftaki ‘Özel’ başlığı

altında Tablo1 ifadesi altında görüntülenecektir.

5.7. Sorgu Oluşturmak

Sorgular, tablolardaki çok sayıda kayıt içerisinden istenilen kriterlere uyan kayıtları

süzerek görmemizi sağlayan veritabanı nesneleridir. Sorgu oluşturmak için öncelikle

‘Oluştur’ sekmesi ardından da ‘Sorgular’ grubundan ‘Sorgu Tasarımı’ düğmesi tıklanır. Bu

durumda sorgu oluşturmak için aşağıdaki sorgu tasarımı oluşturma ekranı görüntülenir.

Düzen

Görünümü


- 12 -

Bu ekranda ‘Tabloyu Göster’ iletişim kutusunda sorgu oluşturmada kullanılacak tablonun

seçilmesi için daha önce oluşturulmuş tablo isimleri görüntülenir. Hangi tablodaki alanlar

sorgu oluşturmada kullanılacaksa o tablo tıklanarak aşağıdan ‘Ekle’ düğmesi tıklanır. Bu

durumda seçilen tablo içindeki alanlar bir liste halinde görüntülenir. Bu durumda ‘Tablo

Göster’ iletişim kutusu ‘Kapat’ düğmesi tıklanarak kapatılır. Bundan sonra sorguda

kullanılacak kriterleri belirlemek üzere aşağıdaki görüntü kullanılır.


- 13 -

Üstteki görüntüde kriter olarak soyadı alanının kullanılacağı, soyadı ‘SARI’ olanların

görüntülenmesi için bir sorgu tasarlanmıştır. adı ‘Ali’, soyadı ‘SARI’ ve doğum tarihi

’01.01.1990’ olanları görüntüle şeklinde birden çok kriter kullanılarak da sorgu oluşturulabilir.

Sorgu istenilen şekilde tasarlandıktan sonra kaydedilmesi gerekir. Sorguyu kaydetmek için

ise Dosya menüsünden yada hızlı erişim araç çubuğundan kaydet tıklanır. Ekrana gelen

‘Farklı Kaydet’ iletişim kutucuğunda sorguya verilmek istenen isim yazılarak ‘tamam’

düğmesi tıklanır. Örneğin Sorgu5 gibi. Bu durumda verilen isim sol taraftaki ‘Özel’

bölmesinde Tablo1 ifadesinin altında görüntülenecektir. Oluşturulan kriterlere uygun

kayıtların görüntülenmesi için ‘Özel’ bölmesinde yer alan Sorgu5 ifadesinin çift tıklanması

yeterlidir. Bu durumda yukarıda oluşturulan sorgu kriterine göre yapılan görüntüleme

aşağıdaki gibi olacaktır.

Üstteki görüntüde görüldüğü gibi oluşturulan sorgu tasarımına uygun olarak veri tabanındaki

kayıtlar içinden sadece soyadı SARI olan kayıtlar görüntülenmiştir.

5.8. Rapor Oluşturmak

Rapor, tablolardaki alanlar dikkate alınarak veri tabanındaki kayıtların düzenli bir sayfa

dizaynı oluşturarak kağıda basılması amacıyla kağıt görünümünün oluşturulması için

kullanılır. Raporlar doğrudan tabloyu esas alarak hazırlanırsa tablodaki tüm alanlar dikkate

alınarak veri tabanındaki tüm kayıtların kağıda baskı görünümü oluşturulur. Tabloda yer alan

belli alanlara ait bilgiler kağıda basılmak istenirse, bu durumda raporu hazırlamak için bir

sorgu oluşturarak bu sorguyu esas almak daha uygun olacaktır.


- 14 -

Rapor oluşturmak için öncelikle hangi tablo ya da sorgu rapor oluşturmada esas

alınacaksa ekranın sol taraftaki ‘Özel’ bölmesindeki ilgili tablo ya da sorgu çift tıklanarak

seçilir. Sonra ‘Oluştur’ sekmesi ardından da ‘Raporlar’ grubundan ‘Rapor’ düğmesi tıklanır.

Tablo1 seçilerek oluşturulan rapora ait görüntü aşağıdadır.

Oluşturulan raporu kaydetmek için Dosya menüsünden yada hızlı erişim araç çubuğundan

kaydet tıklanır. Ekrana gelen ‘Farklı Kaydet’ iletişim kutucuğunda rapora verilmek istenen

isim yazılarak ‘tamam’ düğmesi tıklanır. Örneğin Rapor1 gibi. Bu durumda verilen isim sol

taraftaki ‘Özel’ başlığı altında Tablo1 ifadesinin altında görüntülenecektir. Raporu kağıda

bastırmak için öncelikle ekranın sol tarafındaki ilgili rapor ismi çift tıklanarak seçilir ardından

da Dosya menüsünden ‘Yazdır’ komutu kullanılır.

eskişehir osmangazi Üniversitesi turizm ve otel ... · doç.dr. yaar sari – esogÜ turizm...

Documents