erp donanìm alt yapìsì olusturulmasì

Upload: ilkoltulu

Post on 31-May-2018

216 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/14/2019 erp donanm alt yaps olusturulmas

    1/4

    ERP SSTEMLERNDE DONANIM ALT YAPISININ KURULMASINA YNELKAAMALI BR MODEL

    Zeki Aya, Rfat G. zdemir, Ahmet Ylmaz

    stanbul Kltr niversitesi, Endstri Mhendislii Blm, 34191, stanbul

    zet : Gnmzde globallemenin neden olduu youn ve ykc rekabet rzgarlar dnyafirmalarn olduka zor durumda brakmaktadr. Bunun doal bir sonucu olarak bu younrekabet ortam ve dier zorlayc etkiler firmalar ileri teknolojileri kullanmaya ynlendirmitir.Bu ileri teknolojilerinin en nemlilerinden birisi hi kukusuz tm firma tedarik zincirini batansona iine alan ve her aamada bilgisayar teknolojisinden yararlanan kurumsal kaynak planlama( ERP ) sistemleridir. Fakat firmalarn bu tr sistemleri kurmas iin gerekletirmesi gerekenok nemli admlar vardr. Bu da ancak belli bir program erevesinde adm adm tmhususlarn sistematik bir ekilde gerekletirilmesi ile mmkn olabilmektedir. Bu almakapsamnda ise bir ERP sistemine ait donanm alt yapsnn kurulmasna ynelik olarak aamal

    bir model nerilmektedir. Bu model ierisinde gze arpan en nemli iki ad

    m, firma ihtiyalar

    dorultusunda en uygun yazlmn seilmesi ve buna uygun donanm alt yapsnn kurulmasdr.Ksaca bu almada sadece daha nce firma tarafndan belirlenmi bir yazlm dikkate alnarakgerekli donanm alt yapsnn aamal bir ekilde nasl kurulacan ortaya koyan bir modelsunulmaktadr. Donanm seimi iinde fayda/maliyet analizinden yararlanlmaktadr. nk butr yatrmlar uzun vadeli, yksek yatrm ve aba gerektiren almalardr. Ayrca almaierisinde ERP yazlmlar ile ilgili olarak temel bilgiler, donanm konfigrasyonunuilgilendirdii kadar ile de ele alnmaktadr.

    Anahtar Kelimeler: Kurumsal kaynak planlamas ( ERP ), fayda / maliyet analizi ve proje

    planlama

    A STEP-BY-STEP MODEL FOR IMPLEMENTATION OF ERP SYSTEMS :HARDWARE INFRASTRUCTURE

    Abstract : Lately, the winds of globalism have put most companies into difficult conditions in

    the world because of the raising effects of globalism. As the results of this, the world companies

    have been forced to use advanced manufacturing systems because of the hard market and other

    conditions in the world market.One of the most important of these advanced manufacturing

    systems is enterprise resource planning systems ERPs, which no doubt integrate all business

    functions including overall activities in a company by using computer technology. But, there are

    very important steps for companies that should realzie in order to implement these kinds of the

    systems. This is barely accomplished systematically through a step-by-step implementation of

    all activities defined based upon a project plan. In the scope of this study, a step-by-step modelis advised to companies in order to implement hardware infrastructure of an ERP system. Two

    of the steps in this study are the most important those among the others; the selection of the

    software based on conpany`s needs, and the establishing hardware infrastructure based on the

    selected software. Shortly, a step-by-step model is presented on how to implement a hardware

    infrastructure for an ERP system based on the software selected before by the company`s

    management. For the selection of the hardware, benefit / cost analysis is used because these

    kinds of invesment are long-term and need more capital and efforts than other projects. On the

    other hand, in this study, necessary basic information regarding ERP softwares is given for

    setting up hardware configuration.

    Keywords :Enterprise Resource Planning ( ERP ) systems, benefit / cost analysis and project

    planning

    1

  • 8/14/2019 erp donanm alt yaps olusturulmas

    2/4

    1. Giri

    Gnmzde firmalar tarafndan zellikle nemsenen ve ilgi gren iki strateji vardr. Bunlardanbirincisi istenilen miktar ve kalitede zamannda ve en ucuza retmektir. Dieri ise bu hedeflerigerekletirmeye ynelik yaplmas gereken ynetimle ilgili kararlardr. Globallemeye dorugiden yeni dnya dzeninde firmalar arasndaki rekabet yer ve lke snrlarnn tesinde farkl

    boyutlara tanmtr. rnlerde, sipariin alnmasndan teslim edilinceye kadar geen tmsreteki faaliyetlerle ilgili olarak yaplan en ufak art veya eksiler firmalar bir ok adan farklnoktalara ulamasna neden olmaktadr. Bu yzden rn ile ilgili rekabet edebilirlik iin nemliniteliklerden olan kalite, maliyet, istenilen miktarda ve zamannda teslimat gibi konular oknem kazanmtr. Bu niteliklerin iyiletirilmesine ynelik olarak yaplan almalarn en ndegeleni phesiz ERP sistemleri ile ilgili olmaktadr. ERP en basit tanmla bir firma iinde batansona yerine getirilen tm firma fonksiyonlarnn bilgisayar teknolojisi yardm ile entegre halegetirilmesidir ( ekil 1.1 ). Doal olarak tm bu fonksiyonlar firma iinde farkl blmler( pazarlama ve sat, retim, finans ve muhasebe, teslimat vb. ) tarafndan yerine getirilenfaaliyetler btndr. ERP sistemlerinin hzl geliimi ve ilgili olduu alann neminden dolay

    bu konuda faaliyet gsteren baz danmanlk ve yazlm firmalar domutur. Bu firmalarmodler bir mimari yap iinde gelitirdikleri rnlerini piyasaya sunmaktadrlar.ERP sistemleriinsan hayatn kolaylatran pazarlamadan retime kadar olan grevlerin bilgisayar destei ileyaplmasn salayan bir dizi kompleks ilevlere sahiptir. ERP sistemlerinin modler yaplarsayesinde farkl ilevleri olan departmanlar tam uyumlu ve gerek zamanl olarak bilgi paylamolanana sahip olmulardr. Bu da grevlerin daha kolay, verimli ve az masrafl olarakyaplmasn salamaktadr.

    ekil 1.1 Bir ERP sistemine ait blmleraras bilgi paylam konfigrasyonu

    Ancak doru olarak kurulamayan ve firma ihtiya ve btesi hesaplanmadan ya da iyi bir planlama yaplmadan giriilen ERP sistem yatrmlar sonuta hayal krklna yolamaktadrlar. Bunun gibi kt sonulanan ERP projelerinin okluu durumun ciddiyetiniaikar olarak gstermeye yetmektdir. Bununla birlikte hedeflenen iin yaplamamasnn yannda

    bir ERP projesine balang maliyeti dahi ok byk oranlarda masrafl iken projenin ortasndadoabilecek hata ya da yanl uygulamalarn getirecei mali kayplar irketleri iflasn eiinegetirecek kadar byk olabilir. Bu koullarda her irketin ihtiyalar ve yapabilecekleri farklolduundan kendilerine uygun program en iyi artlarda kurma ynnde yaplan almalaranem vermeleri gerektii aikardr. Doabilecek kt sonular engellemek iin programseiminden sistemlerin uygulamasna kadar geen sreci iyi analiz etmek ve etkileyebilecek hertrl etkeni nceden grerek planlamasn yapmak gerekir. phesiz donanm alt yaps

    kullan

    lan ERP sistemlerinin sorunsuz ve yeterli bir ekilde al

    mas

    ve kullan

    lmas

    nda ba

    2

  • 8/14/2019 erp donanm alt yaps olusturulmas

    3/4

    aktrlerden biridir. Ancak bu tarz donanmlarn yksek maliyeti dnlmesi gereken diernemli hususlardan biridir. Satn alnabilecek yanl yzlerce para israfn yannda ihtiyacdakarlamamas sonucunda boa yaplan yatrm olarakirketlerin karsna kabilir. Bu almakapsamnda ise bir ERP sistemine ait donanm alt yapsnn kurulmasna ynelik olarak aamal

    bir model nerilmektedir. Bu model ierisinde gze arpan en nemli iki adm, firma ihtiyalardorultusunda en uygun yazlmn seilmesi ve buna uygun donanm alt yapsnn kurulmasdr.Ksaca bu almada sadece daha nce firma tarafndan belirlenmi bir yazlm dikkate alnarakgerekli donanm alt yapsnn aamal bir ekilde nasl kurulacan ortaya koyan bir modelsunulmaktadr. Donanm seimi iinde fayda/maliyet analizinden yararlanlmaktadr. nk butr yatrmlar uzun vadeli, yksek yatrm ve aba gerektiren almalardr. Ayrca almaierisinde ERP yazlmlar ile ilgili olarak temel bilgiler, donanm konfigrasyonunuilgilendirdii kadar ile de ele alnmaktadr.

    2. lgili literatr

    ERP sistemlerinin kurulmas ile ilgili olarak literatrde bir ok alma vardr. Aada ise bu

    almalardan bazlar bu bildiri konusu ile direk ilgili olduundan ele alnmtr : Bir almadayazarlar ERP, CRM ve SCM sistemleri entegre etmek iin bir yaklam nermektedirler( Chorafas, 2001 ). ERP projeleri ncesinde yaplmas gerekenlerle ilgili olarak yaplan biralmada durum bir Trk firmas iin incelenmitir. Yazar bu konudaki problemlerin zmiin nerilerini sunmaktadr ( Sar, 2004 ). Dier bir almada ise ERP sistemlerinin mteriilikileri ile ilgisini aklamaktadr ( Nienhaus and Specker, 2004 ). Ana firma ve tedarikisistem entegrasyonu almas ise ERP sistemlerinde datm ili ilgili gzel bir rnek tekiletmektedir ( Dalolugil, 2004 ). Dier bir almada ERP sistemlerini ve geliimini anlatananlatan bir sunum var ( Sullivan, 2001 ). Endstriyel IT sistemlerinde sistem analizi isimlialmada ise ERP sistemlerinin bir paras olan sistem ileyileri hakknda bilgilerverilmektedir ( Aydoan, 2004 ). Bir almada da doru program semek iin yaplmasgerekenlerle ilgili olarak faydal tavsiyeler ortaya konmaktadr. SAP programnn bilgi

    depolamas ile ilgili olarak hazrlanan dier bir almada SAP sistemninin ileyii baarl birekilde anlatlmaktadr ( Inmon, 1999 ).

    3. Adm adm gelitirme modeli

    Bu alma kapsamnda yukarda da ifade edildii gibi bir ERP sisteminin aamal olarak naslgerekletirilebilecei ile ilgili olarak aamal bir model nerilmektedir. Bu modelde tm birkurulum sreci ele alnmakta birlikte alma alan itibari ile donanm alt yapsnn kurulmaszerinde younlalmtr. Aada ilgili admlar verilmektedir ;

    1) Firma hedeflerinin belirlenmesi : Firma hedefleri orta ve uzun vade olarak ele al nma-ldr. nk bundan sonraki tm almalar bu hedefler dorultusunda gerekle-

    tirilmektedir.2) Firma mevcut koullarn belirlenmesi ( mevcut durum analizi ): Firma ihtiyalar

    belirlendikten sonra firmann mevcut durum analizinin yaplmas. ERP sistemi ile ilgiliolan blm ve i fonksiyonlarnn analizi. Dier bir deyile konu ile ilgili olarak firmagenel fotorafnn karlmas

    3) Yazlm seimi : Firma ihtiya ve durumuna gre en uygun yazlmn seilmesi. Bualma kapsamnda yazlm seimi konusu donanm seimini ilgilendirdii kadar ileele alnmaktadr.

    4) Kaba proje plan ve proje takmnn oluturulmas : Bu proje sresince alacak ya dasorumlu olacak kiilerin belirlenmesi ve yeterliliklerinin onanmas. Bu kiiler firmanndeiik blmlerini kapsayacak birekilde saptanmaldr. En az bir kiinin karar vermeyetkisine sahip olmas ve srekli ynetim destei iin st ynetimden olmaldr. Ayrca

    balang durumu iin kaba bir proje plannn yaplmas gerekmektedir.

    3

  • 8/14/2019 erp donanm alt yaps olusturulmas

    4/4

    5) Detayl proje plan ( yaplacak grevlerin tam olarak tarifi ve kaynak tahsisi ) :Yaplacak ilerin net olarak belirlenmesi ve mevcut kaynaklarnn uygun ekilde bugrevlerin yerine getirilmesine uygun olarak tahsisinin yaplmas. Sonradan kabileceksrpriz olaylarn nceden grlerek nlem alnmas. Bu ma iin detayl bir proje planhazrlanmal ve st ynetim tarafndan onaylanmaldr. Firmann durumu ve alanlarn

    performas gz nne alnarak doru ve tutarl bir planlama ile firmann tam net olarakhedeflerini grmesi salanarak en etkin alma dzeninin salanmas

    6) Donanm alt yapsnn kurulmas : ERP yazlmnn kullanmnda gerekli olacakminimum donanm alt yapsnn eksiksiz bir ekilde belirlenmesi iin kullanlacakkriterlerin belirlenmesi. Bu kriterler firma hedeflerine ve yazlm zelliklerine balolarak belirlenmelidir. Daha farkl trdeki donanm altermnatifleri iin fayda/maliyetanalizi yaplarak en uygun alternatifin hesaplanmas. Belirlenen kriterler kapsadhususlardan bazlar ise ; bilgisayar tipleri ve zellikleri ( hafza, kapasite, hz vb. ) hemsunucu hem de son kullanclar iin belirlenmelidir, ek donanmlar ( yazclar vb. ), veritaban ( MS SQL, Oracle vb. ) ve iletim sistemleri de ( windows 2000 vb. ).

    7) Personel eitimi : ERP sistemleri ile ilgili olarak ilk nce proje ekibindeki personeleitilmelidir. Daha sonraki aamada ise her bir ekip yesi ERP sisteminin kullanm ileilgili olarak dierlerini ( son kullanclar ) eitecektir. Tm eitim almalar pilotalmalar balayncaya kadar tamamlanmaldr. Bu eitimler kapsamnda her personelkendi ile ilgili olan ksmlar ( ekran, men vb. ) renecek ve daha sonradan ortayakabilecek hususlar ve karlaca problemlerle ilgili olarak pratik yapma imkan

    bulacaktr.8) Sistemin kurulumu ve pilot almalar : Donanm ve yazlm konfigrasyonlarnn ve

    veri taban yapsnn firma ii faaliyetleri kullanlarak dar bir blgede bir sre iin testedilmesi. Bu alma sonucunda sistemde ortaya kan eksiklerin belirlenmeli vegiderilmelidir.

    9) Tam devreye alma : Kurulan sistemin tam olarak devreye alnmas ve bu sradaolabilecek ve nceden kestirilemeyen eksikliklerin giderilmesi, yazlmn ve donanmn

    tam adaptasyonu ve bu esnada gereken ayar ve gelitirmelerin yaplmasdr.

    4. Sonu ve neriler

    Bu admlar eksiksiz olarak uygulandnda firmalarn ERP yatrmlar ile ilgili olarak ( zellikledonanm alt yaps ) sonradan oluabilecek sorun ve ikayetlerinin byk ksmnn nnegeilebilecektir. Bylece firmalar yanl bilgi ve uygulamalardan kaynaklanabilecek sorunlardaha balangta belirleyerek gerekli nlemleri alacak, geri dn ok zor olan bir ERPsisteminin kurulum ve uygulamas srecinini baarl bir ekilde tamamlayacaktr. nkyaplabilecek her yanl ERP uygulamalarnn baarsn, personel motivasyonunu, firma

    performansn ve doal olarak kurulum maliyetlerini olumsuz ynde etkileyecektir.

    5. KaynaklarAydoan, D., Endstriyel IT sistemlerinde sistem analizi, 2004http://www.danismend.com/konular/projeyon/PRJ-ENDUSTRIYEL%20IT%20SISTEMLERI.HTMDalolugil, O, HPde ana firma ve tedariki sistem, 2004http://www.bilisimzirvesi.com.tr/tr/download/sunum/hp-04-06.pptChorafas, D. N.,Integrating, ERP, CRM, supply chain management and smart materials,Library of Congress Cataloging -in-Publication-Data, CRC Press LLC Auerbach, 2001.Inmon, W.H.,SAP and Data Warehousing , Kiva Productions, 1999Nienhaus, J. ve Specker, A., Functionality of CRM software, 2004http://www.lim.ethz.ch/crm/Functionality%20of%20CRM%20Software.pdfSar, H.C., ERP projeleri ncesinde yaplmas gerekenler, 2004http://www.bestdm.com/erp_projeleri_oncesinde.pdf

    Sullivan, W.E., Introduction to ERP, Sunu notlar, Virginia Commonwealth University, 2001

    4