ergenlİk dÖnemİ ve aİle-genÇ İletİŞİmİ

ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ

ERGENLİK DÖNEMİ VE AİLE-GENÇ İLETİŞİMİ

REHBERLİK SERVİSİ1

Mehmet YAMANPsk. Dan. ve Rehber Öğretmen


ERGENLİK

Toplumdan topluma,

Devirden devire,

Kişiden kişiye,

Farklı özellikler gösterir.

Aynı toplumun çeşitli kesimlerinde bile bu farklılıklar söz konusudur.

2


ERGENLİĞİN TANIMI İnsanın içinde fırtınaların koptuğu

Sosyal

Psikolojik

Fiziksel değişimlerin bir arada yaşandığı

Çocuklukla erişkinlik arasında yer alan

Hızlı bir BÜYÜME, GELİŞME ve OLGUNLAŞMANIN olduğu

Gelecekteki yaşantıyı belirleyen dönem olarak tanımlayabiliriz.

3


ERGEN

BENCİLLİK

UYUM

ÇOCUKLUK

NEŞE

İSYAN ETME

İTEN

REDEDEN

4

DDDDDDD

YARDIMSEVERLİK

UYUMSUZLUK

CİDDİYET

KEDER

BOYUN EĞME

İSTEYEN

BEKLEYEN

ERGENİN PROBLEMLERİ

Fiziksel görünüş ve sağlık

Evde ve dışarıda toplumsal ilişkiler

Karşı cinsle olan ilişkiler

Okul ödevleri, gelecekle ilgili planlar

Cinsel ve törensel davranışlar

Mali durum5



ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Büyüme ve değişim evresidir.

Yeni arayışlar içinde olduğu bir çağdır. Kendini aramaktadır. Kendi kişiliğine çeki düzen vermeye çalışır.

6



Cinsel uyanışla birlikte yeni ruhsal özellikler ve davranışlar kendini gösterir.

Zor beğenen ve çabuk tepki gösteren bir genç olur.

7



Duyguları hızlı bir iniş çıkış gösterir.

Çabuk sevinir çabuk üzülür,Çabuk sinirlenir,Olur olmaz şeyleri sorun yapar. Tepkileri önceden kestirilemez olur. .

8



Derslere ilgisi azalmış, çalışma düzeni bozulmuştur.

İstekleri artmıştır.

Kendisine tanınan hakları yetersiz bulur.

Ana babanın uyarılarına birden tepki gösterir, ters yanıtlar verir.

9



Bağımsızlık çağıdır

Evde pek durmak istemez

Dönüş saatine aldırmaz

Yemeğe geç kalır

Gece dışarı çıkmak ister

Evde oturmak ona işkence gibi gelir

10



Ana-babasını eleştirir

Öğütlerle davranışlar arasındaki tutarsızlığı yüze vurur.

Ana-babasının hoşuna gitmeyecek davranışlarda bulunur.

Ana- babasına karşı çıkmış olmak için karşı çıkar.

Saçma da olsa bazı fikirleri savunmaktan zevk alır.

11



Dağınık ve savruk olur.

Sık sık bir şeyler devirip kırar, sakarlardır.

Oburlaşır, durmadan bir şeyler atıştırırlar.

12



Kendisini arkadaşlarıyla karşılaştırır, gruplaşmalar olur.

Ana, babasından değişik olma çabası onu boşluğa itmiştir. Bu boşluğu arkadaşlarıyla doldurmak ister.

Argo konuşur, kendine dert ortağı ve sırdaş seçer.

Grup dışına itilmemek için kendisine aykırı davranışlarda bulunur.

13



Hayranlık ve tutkuların bol olduğu dönemdir

İlgileri artmış gelgeç hevesleri çoğalmıştır.

İdealler geliştirir ,kendilerine bir rol-model seçerler- öğretmen, sporcu, bir şarkıcı gibi.

Kahramanlarına yada idollerine benzemek isterler, odasına, eşyalarına resimlerini, posterlerini asar.

Duvarlara astığı renkli resimlere ve posterlere karışılmasını istemez. Gürültülü müziğe bayılır.

14



Günlük tutmaya başlar. Şiir ve öykü yazmaya özenir. Kendinden habersiz yazdıklarının okunmasına büyük tepkiler gösterir.

15



Toplumsal olaylara ve politikaya ilgi artar.

Kulaktan dolma ya da ödünç alınmış düşünceler savunulur.

Büyüklerle tartışmaya girişir.

Özet düşüncelere sahip olurlar.

16


ERGENLİK DÖNEMİNDE DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI

Kaygılar

Depresyon

İntihar davranışı-teşebbüsü

17


YEME BOZUKLUKLARI

Aşırı kilo kaybı,

Aşırı yeme ve kusma,

Vücut ağırlığı ile ilgili algıda bozukluk

18


ERGENLİK DÖNEMİNDE DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI

Saldırganlık,

Aşırı uygunsuz ve toplumsal normlarla uyuşmayan hareketler,

Toplumsal ilişkilerden geri çekilme

Kişisel bakımda düşme,

19


SUÇ VE ŞİDDETE EĞİLİM Çocuklukta ihmal edilen,

Aşırı katı veya dengesiz,

Fiziksel cezalandırmaya- dayağa dayalı yetişen,

Ana-baba-çocuk ilişkisinde karşılıklı düşmanlığın yaşandığı,

Aile kaynaşmasının yok olduğu,

Ana-babanın ilgisizliği,

Ana-babanın çocuğu reddi

durumlarında

ortaya çıkabilir.

20


ERGENLİĞİN SONLANMASI Dengeliliğin artması

Problemleri karşılama yöntemleri

Yetişkinlerin müdahalelerinde azalma

Duygusal sakinliğin artması

Gerçekçiliğin artması

Olgunluk sembollerine karşı ilgi

Topluma karşı sorumlu bir davranış kazanmayı istemek ve buna ulaşmak

21


ERGENLİĞİN SONLANMASI Evlilik ve aile hayatına hazırlanması

Bilimsel bir dünyaya ayak uyduracak değerleri geliştirmesi

Kişinin kendi fizik yapısını, erkek ya da kadın cinsel rolünü kabul etmesi bu role uygun davranış geliştirmesi

Ana babasından ve diğer yetişkinlerden duygusal olarak kopup bağımsızlığını kazanması

22


ERGENLİĞİN SONLANMASI Bir meslek seçebilmesi

Toplumsal yetişkin bir birey olabilmek için gerekli bilgi ve yetenekleri kazanması

Duygusal bağımsızlığı kazanma ve kendisi ile ilgili önemli kararları kendi başına verebilmesi,

23


ERGENLİĞİN SONLANMASI Arkadaş ilişkilerinde kabul görmesi

Arkadaşlık becerileri, işbirliği, liderlik yeteneklerini geliştirebilmesi,

Çatışan değerleri uzlaştırma ve kendi yaşına özgü bir yaşam felsefesi geliştirebilmesi,

24


ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞ ETME

Ana baba olarak ana görevimiz, çocuklarımızı bağımsız, verimli ve sorumlu bir şekilde yaşayabilecek duruma getirmek olmalıdır.

25


AİLELERİN ERGENLİK DÖNEMİYLE BAŞETME YOLLARI

Ailelerin baş etme hazırlıklarına ERKEN başlaması, çocukları ve

kendileri için en iyi yoldur.

26



Bebeklik döneminden itibaren

-sağlıklı,

-karşılıklı sevgi ve saygıya dayalı

-tutarlı

ilişkiyle yetişen gençlerde

ERGENLİK DAHA RAHAT YAŞANIR...

27


Bu konularda önceden bilgi sahibi olma tıpkı AŞI gibi, koruyucu ve rahatlatıcı olur.

28



Çocuğun doğumundan itibaren ilişkiye zaman ayrılması sağlıklı iletişim için önemlidir.

29


SORUNLARA YAKLAŞIM Sorunlara ortaklaşa yaklaşınız.

Diyalog kurmada istekli olunuz

Diyalogu siz başlatın.

Objektif olun,

Ergenin gözüyle görmeye çalışın.

30


UNUTMAYINIZ;

İyi tarafları hatırınızda kalsa da, sizlerde aynı sorunları yaşamışsınızdır. Bunu düşünerek iki kuşağın düşüncelerini

birleştirmek için çaba harcayınız.

31


BEN SENİN YAŞINDAYKEN.... “Ben senin yaşındayken”diye başlayan ve kendinizi öven konuşma

biçiminden sakınmalısınız.

Gerçekçi olmaya özel çaba sarf ediniz. Genç için yetişkinleri kendi yaşlarında ve sürekli çalışkan, başarılı, düşünceli, saygılı, anlayışlı, çok sevilen,her türlü kusurdan uzak !!!! bir kişi olarak düşünmek oldukça zordur.

32



Ergenlik dönemi özellikleri hakkında bilgilenin ve bu bilgilerinizi çocuklarınızla paylaşın.

33


DİSİPLİN Sınırları ve özgürlükleri hakkında çocuğunuza bilgi verin.

Yaşlarına uygun,yeteri kadar özgürlük sağlamak, gelişmelerini olumlu yönde destekleyecektir.

Onlara nefes alma imkanı tanıyın.

Severken boğmayın.

34


DENETİM Sürekli denetim altında tutmayın.Bunu isteseniz de

başaramazsınız.

Kendisine güvendiğinizi samimi olarak ve davranışlarınızla gösteriniz.

Yapacağı yanlış bir davranışın, her şeyden önce kendi kişiliğine saygısızlık olacağı temasını işleyiniz.

Otokontrolün gelişmesi için ailede ve toplumda bazı sorumluluklar verin.

35


GÖRÜŞLERİNİ ALMA Ailede herhangi bir sorun olduğunda gencin de görüşlerini alınız.

Onu

aile içi sevinçlerden ve üzüntülerden ne kadar soyutlarsanız, o kadar

yetişkinlikten uzaklaştırırsınız.

36


SEVGİ Anlamı bilinen ve yerinde kullanılan “SEVGİ İLACI” gerçekten

birçok sorunun çözümünde çok etkilidir.

Sevginizi gizlemeyin.

“İçinden sevmek” şeklinde bir sevgi türü yoktur.

Sevgi saydam olmalıdır.

37


SEVGİ

Sevgi ön şartlı ve koşullu olmaz

Sevgi şartsız olduğu zaman anlam taşır.

Sevgi ekmek , su ve hava gibi temel ihtiyaçlardan birisidir.

38


SEVGİ

Sevginin en anlamlı ifadelerinden birisi hoşgörüdür.

Gencin kendisini tanıyıp,yeteneklerini geliştirmesine yardım eder.

39


İLETİŞİM Çocuklar ve gençler sizin söylediklerinize değil, yaptıklarınıza dikkat

eder.

Bu açıdan kuru kuruya nasihat eden bir anlayışı benimsemeyin.

Onu duyun,dinleyin ne dediğini anlamaya çalışın.

40


İLETİŞİM

Mutsuz ve üzgün olduklarında bile, sizlerle konuşmalarını yüreklendirecek ilişki tarzı geliştirin

41


İLETİŞİM

Ergenin sağlıklı eğitimi ancak okul ile ailenin iletişimi ile gerçekleşir.

Tek başına okul ya da tek başına aile onun eğitiminden istediği sonucu alamaz.

Okul başta olmak üzere her türlü sosyal kuruma sorumluluk düşmekte.

Ancak en büyük pay yine aileye düşmektedir.

42


ÖZELLİK

Özel hayatına kesinlikle saygı gösteriniz. Örneğin kapısını vurmadan odasına girmeyiniz.

Ona gelen bir mektubu açmayınız. Günlüğünü karıştırmayınız.

Bazen günlük en iyi arkadaş olabilir. Yaşadıklarını yazdıkça rahatlarlar.

İleride bu anılara, tıpkı çocukluk resimlerine

baktığı zaman gibi gülümseyerek bakacak ve hatırlayacaktır.

43



Ondan kesinlikle mükemmel olmasını beklemeyiniz .

Ufak tefek hataları görmezden geliniz.

Onu iyi komşu çocukları ile kıyaslamayınız.

Tenkitte cömert olduğunuz kadar övgüde ve takdirde de cömert olunuz.”

44



Gence bir davranışı öğretmenin en iyi yolu ondan beklediklerimizi ona vermektir .

45



Kesin ama adil olmalı,

Onların haklarına saygılı olmayı onların bize saygısından önde tutmalıyız .

46



Ona çok kızdığınızda hemen bağırıp cezalandırmayın

Kızdığınızda derin derin soluk alın ya da koşun, bisiklete binin...

Rahatlayın. Bir şekilde enerji harcayın,çünkü enerji harcamak içimizdeki duyguları atmaya yardım eder.

Olaylar henüz sıcakken doğru düşünemeyebiliriz

47



Yetişkinler bile bir problemle karşılaştığında sağduyulu ve sakin davranmakta zorlanırlar,

Bizim yapamadıklarımızı ergenden beklememeliyiz.

48


BEN ERGENİM

Geliştirebileceğim yeteneklerim var,

Hatalarımı görebileceğim algılarım,

Onları düzeltebileceğim aklım.

Enerji doluyum,

Kendimi en yalnız hissettiğimde bile

Yanımda ben varım.

49


BEN ERGENİM

Şu an yaşadığım güçlükler ,

Geleceğe yatırım,

Kendimi ve olanaklarımı geliştirme yolundaki

İnancım bana hep destek.

50


BEN ERGENİMEvet bunlarla beraber ;

Yüzümde sivilcelerim olabilir,

Elimin kolumun sürekli büyümesine alışamadım,

Kararsızlık yaşadığım anlar olabiliyor,

Ani tepkiler veriyorum,

Eleştiriden pek hoşlanmadığımda oluyor,

51


BEN ERGENİM

Ama gelişiyorum

Kendime yardım etmeliyim

Kendi kendime konuşurum

İyi bir şeyler olduğunda kendimi ödüllendiririm

Hata pek yapmam ama yapınca da uzun uzun düşünmem

52


BEN ERGENİMBazen kendime mükemmel biri gibi gelirim

Bazen de çok berbat göründüğümü düşünürüm

Başkalarına hoş görünmek

Benim için önemlidir

Kendime güvenirim

İstersem aşamayacağım güçlük yoktur.

Artık çocuk değilim, GENCİM. 53

ZİYA GÖKALP ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ54

ergenlİk dÖnemİ ve aİle-genÇ İletİŞİmİ

Documents