www.gencakademi.info Ben Dnyann En Akll nsanym Erdal DEMRKIRAN Beyaz Sanat Yaynclk ye Filmcilik Tic. Ltd. ti. Kaygszca Sunar Copyright0 2002 Erdal Demirkran Eserin her hakk. Erdal Demirkran'a aittir. Ksmen ya da tamamen almana, oaltmana ya da kopya etmene gerek yoktur, istersen bir tane de sen yazabilirsin. www.erdaldemirkiran.com Kitap Ad: Ben Dnyann En Akll insanym Bizim Ekip O Adam Gelmi Gemi En Byk air Mucize Bir Adam lgn Grafiker Gzatan Ic^rgl Imlalayan Adam Usta Adamlar iini iyi Tapanlar Erdal DEMlRKIRAN Ak Akif Timurhan ZEVRAKl Dr. Abdullah Servet TERZLER Berivan VARGN Takup iMEK Deniz Hayriye KAYNAK Arif KURUMAHMUT Erkam Matbaas Pusula Reklam Tantm Ltd. 1. Basm : Mays 2002 2. Basm : Ekim 2002 3. Basm : Aralk 2002 ISBN: 975-7254-01-0 Beyaz Sanat Yaynclk & Filmcilik Tic. Ltd. ti. Saadettin Tatan Cad. No: 5 irinevler / STAJBUL Tel: (0212) 552 00 04 - Faks: (0212) 653 93 80 www.kashnakashna.com www.beyazsanat.com Cam krklaryla sslenmi yollarda ayaklar kanaya kanaya benimle birlikte yryen babama, neredeyse kendim kadar sevdiim anneme, beraberce gemiler yaktmz eim 3ef/e, yandaki manyak kzm Berf/ne ve tm insanlk alemine ithaf imdir. iindekiler l . Bil Kendini! l. Yetenek mi Dedin? O da Ne?

3 . eyindeki Korkun Tarla... * . Baar 5 . aresizlik Mucizesi 6 . Karar Verme 7 . Ben Dnyann n /^k// /nsan/ym # . /^s/a Vazgeme 9 . Beyin Kemiren Bcekler 10. Uyku lgnl l ] . Trkiye iin 12 . Telkin ve artlanmalar 13 . Tm Keramet Senin Baksnda &izli W - 55 57 - 67 6? - 1W 105 - l IH 115 - 11? 131 - IH? 151 - 166 161 - 1?1 l?? - 235 237 - 25? 161 - 277 27? - 2?2 BflyOfc /at "3en "Dnyann En Akll insanym" dediimde dostlarm bana: "A\adem bu kadar akllsn, neden sen de Edison gibi, Einstein gibi, Newton g/ti... bir eyler icat etmiyorsun?' dedil&r. 3en de onlar hakl buldum... r\ma galiba biraz yanl anlam olacam ki, ben ampul icat etmek yerine Edison icat etmeye karar verdim. Bugnlerde "Kaslna" adn verdiim kendi retimle "dahi" yetitiriyorum, Edison yetitiriyorum, Einstein yetitiriyorum, Nevston yetitiriyorum.. 3u kitabmla "Kastora retilen"nin hi olmazsa bir ksmn seninle de paylamak istedim. "zebilmen umuduyla." Erdal DEM'RKJ'RAN , Dnyann E-n fikll insan 1. Blm Bil Kendini! "Yzyllardr tm dnrler, tm dinler, herkes... 'kendini bil' dye baryor ama duyan ok az. Bu sefer duyabilmen umuduyla..." F- Bil Kendini Bir kartal hikayesi Bir rivayete gre; drt tavuk, bir kartal yuvasna gidip bir yumurta aldlar. Yumurtay kmese getirdiklerinde, kmeste bulunan dier tavuklar grdkleri bu yumurtann ok byk bir tavua ait olduunu dndler. Zaman geti, yumurtay getirenler de unuttu, onlar da bu yumurtann byk bir tavua ait olduuna inandlar. ...Bir anne bulundu yetim yumurtaya, kuluka balad. Ksa bir zaman sonra yumurta krld. inden simsiyah kanatl, ilgin gagal tuhaf bir tavuk kt...Herkes ok mutluydu, bylesini ilk defa grmlerdi. Anne tavuk, dersler vermeye balad yavrusuna: "Bak yavrum, yerden bulduun bcei yle ye! Arpay, buday byle yel". Anne tavuk her gn yeni eyler retiyordu yavrusuna. Byk tavuk annesinin her sylediini yapyordu. Tehlikelere kar nasl davranacan jiajretti annesi: "Bak yavrum, eer kedi buradan gelirse aksi istikamete doru ka, uradan gelirse buraya ka..."

Byk tavuk bydke gzelleiyordu. Olduka uzun kanatlar vard. Ara sra dierleri onun kanatlarna bakmak iin geliyorlard... ; > v j; ;*u Bir gn anne tavuk yavrusuna havadan gelen tehlikelere kar kendisini nasl savunacan anlatrken byk tavuun gz, gkyznden szlerek korkun bir ihtiamla gei yapan bir baka canlya iliti. Anne bu ne? dedi byk tavuk. Ha o mu? O kartal yavrum, kularn padiah... - Ne de gzel uuyor! - Evet yavrum! Ama sen sakn ona zenme. Asla onun gibi olamazsn! Sen bir tavuksun. Senden nce baban, deden, amcan, hepsi ona zendi; ama hibiri onun gibi uamad... Sen bir tavuksun ve bir tavuk gibi yaamalsn. O gnden sonra byk tavuk, mr boyuncia arka bahede kartaln ihtiaml geiini izleyip i ekti... Ve her seferinde "Keke ben de bir kartal olup uabilseydim!" dedi. Yine bir gn siyah kanatl byk tavuk ihtiaml kartal izlerken lp gitti... Onu bir tavuk gibi defnettiler ki hakikatte len bir kartald. "Bir kartal gibi doup, bir tavuk gibi yaayan ve kartallara zenip sonunda bir tavuk gibi len binlerce kartal var." Yl 2002, yer dnya... u anda kendi gcnn farkna varmadan, hep bakalarna zenen binlerce, yz binlerce, milyonlarca, hatta milyarlarca insan var, yeryznde. Ne byk ac! Hibir ey grnd gibi deil, sevgili dostum. Hibir ey anlatld gibi deil... Her duyduuna inanma! Buna bile... Hibir ey grnd gibi deildir. Tek kl elik kaps olan bir oda dn! Kap kilitli ve anahtar da kapnn aksi istikametindeki dolabn iinde! Bil Kendini Bir deprem olduunda kapya m koarsn, yoksa anahtarn bulunduu dolaba m? Elbette ki dolaba, yani aslnda anahtara... nk anahtar olmadan sz konusu kap sadece bir duvar mesabesindedir... imdi de bu odada bir kamerann olduunu ve olup biteni kaydettiini varsay ve dn. Daha sonra bu grntleri izleyenler senin kapya deil de ters istikamete kotuunu grdklerinde "Bu adam ne yapyor, kap nerede, o nereye kouyor?" diyeceklerdir. Halbuki sen dorusunu yaptn. Belki kapya komadn ama o kapy amak iin doru istikamete, anahtara kotun. te bazen terse gidiyor gibi gzksen de dze gidiyor olabilirsin. Tpk bazen dze gidiyor gibi gzksen de terse gidiyor olabilecein gibi... Olaslk hesaplar Yllarca okullarda olaslk hesaplar anlatld bizlere. Hani u bir torbada on top var mevzuu... nce soruyu hatrla: Bir torbada on top var: drd yeil, krmz, ikisi mavi, biri beyaz. ektiim topun mavi olma olasl katr? Yaayan yaamayan, matematikle ilgisi olan olmayan herkes bu soruya yzde yirmidir diye cevap verecektir. Sen de... imdi her eyi, her sylenileni unut ve dinle! Yukardaki torbadan bir top ektiinde gelen topun mavi olma olasl gerekten yzde yirmi mi? Dn! Torbada drt deiik renkte top var gibi gzkse de aslnda sadece iki renk yok mu? Biri mavi top, dieri de mavi olmayan top. Sonu olarak ektiin top ya mavidir ya da deil. Demek ki yeil, beyaz ya da krmz gelirse, mavi deildir, mavi gelirse de mavidir. O halde cevap yzde yirmi deil, yzde ellidir.

14 1 5 Ben Dnyann En Akl, insanym Bir futbolcu on penalt atndan sadece birini gole evreblyorsa, on birinci penalt atn gole evirme ihtimal, yzde on mudur, yoksa yzde elli mi? Tabii ki yzde em. Att penalt ya gol olur ya da olmaz... Henz gereklememi her ne varsa hayata dair olma ihtimali mutlaka yzde ellidir. Ya olur ya da olmaz.' Elbette ki byle dnen bir insan asla armaz asla paniklemez, asla hayal krklna uramaz. nk\onun m her eyin olma ihtimali daima ayndr: Yzde elli... Belki de... Gncel olmas nedeniyle, dnyann en byk terr olayn biraz irdelemek istiyorum. Dnya Ticaret Merkezi ne yaplan feci saldrnn zerinden henz birka gn gemiti. Herkes bir yorum yapyordu. Trkiye'nin en ciddi TV kanallarndan birinde de bir pilot yorum yapt "Bence baarsz bir eylemdi, intihar pilotu az kalsn hede-TI skalyordu. Dikkat ettiyseniz, uan sa kanad duvara arpt. Hedeften yakla.k be met-e sapt. uak. Bu da bize ua kullananlarn profesyonel olmad konusunda ipucu veriyor. Ben olsaydm hedefi tam ortalardm." dedi. Fakat bizim pilotumuz, bir eyi bilmiyordu. Eer o binaya tam ortadan dal yaplsayd sadece on ve arka duvar yklacakt, uaktakilerden bakas lmeyecekti ve belki de bina yklmayacakt. Halbuki sa Kanadn sa duvara arpmas, n, arka ve yan duvar kolon-arn patlatt. Bina ykld. O halde terristler hedefi aslnda tam istedikleri gibi vurdular. nk binalar kt Bil Kendini Bu arada iin grnen ksmyla, belki de yaplmak istenen alakaszd. Dnsene olaydan sonra tm ABD TV'leri hi ara vermeden be gn dehet grntlerini yaynladlar ve bata ocuklar olmak zere, herkesin psikolojisi alt st oldu. Tm aileler ocuklarn psikologlara tad. Psikologlar btn bu olanlarn bir film olduunu anlatt ocuklara. Tam bu sralarda bir ksm psikolog bunun doru olmadn, ocuklarn psikolojilerinin daha da bozulacan ve onlarn bir daha da toparlanamayacan syledi. Hakikaten de doru. Bugnk olayn film olduuna inanan Amerikal bir ocuu dnsene, yllar sonra tm bu yaananlarn bir film olduunu sylediinde ne kadar komik olur. Kim bilir belki de terristlerin amac ocuklarn psikolojilerini bozup, 20 sene sonra salak bir Amerika retmekti. Kim bilir belki de bu hi akllarna bile gelmedi. Belki de bu facia diye bahsettiimiz olay sadece bir kazayd. Hibir ey grnd gibi deil ite ve tm ihtimaller halen %50. Dikkat! Elmann iinde ok bilmi bir kurt var... Uzayn sonsuz bir boluk olduu hemen hemen tm uzay bilimcilerin hemfikir olduu bir konudur. Dnyann gelmi gemi en byk fizikisi Albert Einstein bile sonsuz demiti uzaya. Acaba uzay gerekten sonsuz mu? Yoksa bu da m aslnda grnd gibi deil. ok byk ok... Bir zamanlar bir elmann iinde byk bir kurt yaarm. Akama kadar gezer dolar, gnn gn edermi. Akam oldu mu ocuklaryla birlikte oturup en keyifli tarafndan bir para elma yermi. ok mutluymu. Bir akam kanepesinin stne

16 17 Ben Dnyann En Akll insanym uzanm ve TV seyrederken, kainatn ne kadar byk olduunu dnm. Vay be! demi. uraya bak her taraf elmayla kaplanm, ucu buca yok. Sonsuz... Babam, sonunu bulan hi olmad derdi de ben inanmazdm. Bu sonsuzluun iinde ben neyim ki? Dndklerini ocuklarna da anlatm. Hepsi hayret iinde kalm. Yaadklar yerin bykl karsnda dehete dmler. Beraberce vay be deyip, uyumular... 'Peki sonundan ...Ve ok bilmi kurt sordu: sonra ne var?" nsanln tarihi kadar eskidir bu soru. Diyelim ki btn bunlarn bir sonu var. Peki o zaman sonundan sonra ne var? Ev mantyla hareket edildii iin, bu soru kafalar kurcalyor. Bu odadan getim br odaya geldim, sonra da tekine. Peki o son duvardan sonra ne var? Sonundan sonras ne? Bazen anlamaz olursun *da srar edersin. Ama i bitmitir. Artk anlayamazsn. Bu da o anlardan biri ite. Sonundan sonra Yaratcnn kudretinden baka bir ey yok! Kainat dnya, dnyann d yzn uzayn sonu, atmosfer diye tabir edilen yeri de yaratcnn gc olarak kabul et! Sonuta grdn her ne varsa yaama dair aslnda hepsi bir btnn paras. yle bir btn ki her eyi kuatm. yle bir btn ki her eyi kuatmakla kalmam, her zerrenin iine gizlenmi. Daha nasl anlatlr ki? Btn ite, btn! -;$rmM -::.-:. nrj ~

Bil Kendini ya alacak." dedi. Bir bakas "En ok gnei grnce ne yapacan ve buna kalbinin dayanp dayanamayacan merak ediyorum." dedi. Dieri "Bence bizi grnce ldracak!" diye yorum yapt... Herkes bir eyler syledi. ...Odann ok gizli ve hi kimsenin bulamayaca- ^ bir yerinde bulunan kaps, yirmi yl sonra nihayet ald. Herkes gen adamn tepkisinin ne olacan bekliyordu... Gen adam, kapnn aldn grnce aramad bile. ld! Yllarca zavall bir gl okyanus diye yutturdular bize! Amerika aslnda sper g filan deil, sadece mevcutlarn en iyisi. yle ki; ortada su birikintileri ve sadece birka tane gl varsa denize giremezsin. nk ortada deniz yok... Sonra sana "Byk su hangisidir?" dediklerinde, sen hi ekinmeden gle byk su dersin. Her ne kadar da ABD, bir okyanus gibi gzkse de aslnda o sadece bildiimiz en byk sudur. Hepsi bu! Eer bir gn insanolu kendi gcn kefederse ite o zaman Somali bugnk ABD olur ve o gn bizler, bugnn okyanuslarna kk su birikintileri diye bakarz. Artk ABD'yi bir gl, dierlerini de irili ufakl su biri- ! kintileri gibi dnmeli ve gerek okyanusa ulamay hayal etmelisin. Sadece bu felsefeyi hayata geirmekle bile dev-, rim yaparsn... | Yaplabilecek en byk hakszlk... Baz abiler yle bir laf ettiler: "nsan, beyninin en fazla yzde n kullanabilir. Einstein bile beyninin yzde beini kullanabilmitir." Niye yahu, niye? Elimin, cierimin, gzmn, kulamn yzde yzn kullanabiliyorum da, yine bir organm olan beynimin sadece yzde n kullanabiliyorum? Ayrca kinatta fazla veya eksik olan herhangi bir ey var m? Elbette ki yok! Olamaz da. Eer evrime inanyorsan, doa fazla olan eyleri zamanla yok eder veya yerine yenilerini koyar. Allah'a inanyorsan sonu yine deimez ve sen bilirsin ki Allah'n yaratt hibir ey fazla ya da eksik olamaz. nk O kusursuz yaratr... Madem kainattaki her ey tam kvamnda ve kararndadr; o halde neden beyin gibi bir organ, hem de yzde doksan yedi nispetinde fazladan yaratlm olsun ki? Einstein beyninin yzde beini kullanyorsa bu onun sorunudur. Ben yzde yzn kullandmdan en az kendim kadar eminim. HJ' Ya uzayl mimarlara ne dersin? g = r Baz kendini bilmezler be bin sene nce yaplan ve insanln yz ak olan piramitler iin: "Piramitler uzayllar tarafndan yaplmtr. nk insanlarn o devirde byle bir ey yapmalarnn ihtimali yoktur." diyorlar (Yzde lk bir beyinden bu beklenirdi zaten.) nsan gz, 4000 A - 7000 A arasndaki nlar al-9'lar. Yani biz grebiliyorsak orada 4000 A - 7000 A arasnda bir k miktar var demektir. Eer bize gre k 20

21 Ben Dnyann En Akll insanym Bil Kendini yoksa karanlksa; o ortamdaki k miktar bizim grme snrlarmz dndadr. Yani k miktar 4000 A nn altnda ya da 7000 A nin stndedir. O halde bizim grmyor olmamz n olmad anlamna gelmez. Sadece bizim grebilme kapasitemize gre vardr veya yoktur. Bazen senin gremediin yerde sradan bir kedi grebilir. O halde tm canllarn grebilme kapasiteleri farkl olduuna gre, k her zaman vardr ve k her zaman yoktur... Her eyin bir snr, bir sonu olduu gibi, insan aklnn 'da bir snr var tabii... Yzyllar nce yaplan piramitlerin insanst olduunu dnyor olmamz akl snrlarmzn daralm olmasnn bir sonucudur. nsan akl be bin sene nceki insana gre, kullanlan kapasite anlamnda olduka ciddi bir tahribata uram ve deer kaybetmitir. Ne yazk ki bu yava yava olduu iin fark edememiiz. Belki birden olsayd "N'oldu bize?" diye sorma ansmz olabilirdi. imdi ise gerilere dnp baktmzda piramitlere ve mumyalara hayret ediyoruz... Piri Reis'in haritasn bile uzayllarn izdiini dnp, Mimar Sinan' insan ustu go- ' ryoruz. Sokrates, Eflatun, Aristo... gibi dnrlere gp ile bakyoruz. Kmesteki kartal gibi... Yanl hesap benden dner... iribclll uey cnu*. ju.u~ s. Bilim adamlar insan beyninin yzde altmnn halen "nsan beyninin henz yzde krk zlm- --~.~ halen tr.1 muamma olduunu ve henz zlemediini sylemektedirler. Yanl hesap! Bir kahvehaneye gittiini ve bir ay istediini varsayalm. Garson sana ay getirdiinde, ocaktaki kalan ay miktarn bilebilir misin? Elbette ki hayr. Demlikte on dokuz bardak ay kald diyemezsin. Halbuki ay istemeden nce ocaa geip, demlikteki ay miktarn lebilseydin ve toplam yirmi bardak ay olduunu renseydin, sana gelen bir bardak ay olduuna gre on dokuz bardak ay kald diyebilecektin. Peki nasl oluyor da yzde yzn bilmedikleri bir eyin (beynin) zdkleri ksmna yzde krkn bulduk diyebiliyorlar. Bunu syleyenlerin veya buna inananlarn amac belli: in iinden kamadklar bir durumla veya soruyla karlanca; "Valla biz henz o ksmn zmedik." demek iin basit bir kurgulama bu... "Uyuyan nsan uyuduunu bilmez." Hayvan, hareket edebilen bir domatestir. ... .. ^9er insanolu uyuturulmasayd hi kimse "nsan nen bir hayvandr" diyen byk hayvan halen alk- ( mazd. Bundan yaklak iki bin be yz sene nce Aristo ^nsan dnen bir hayvandr." demi ve tarihe gemi. az dnen herkes, bu cmlenin ne kadar sama oldu-yunu anlar.

'22 23 Ben Dnyann En Akll insanym Bil Kendini nsan insandr, hayvan da hayvan. Birisi bana Mehmet'ten bahsederken, benim aklma hjblr zaman bir bcein dnen versiyonu gelmiyor... Bir gn bir kedi grm Aristo. Dnm ve "Allah Allah! Kediye bak, o da tpk benim gibi yiyor, iiyor, oalyor, yalanyor, lyor... Tek farkmz, ben d-nebiliyorum. O halde nsan dnen bir hayvandr." demi. Sen de yzyllarca alklamsn. Hepsi bu ha! Yahu ldracam, ne var bunda? imdi, ben de geen gn evde ieimi sularken fark ettim. iek de tpk bir hayvan gibi nefes alyor, besleniyor, byyor, oalyor, yalanyor, lyor... Tek fark var, hayvan gibi yer deitiremiyor. O halde: "Hayvan hareket edebilen bir bitkidir." dersem ben de tarihe geer miyim acaba? Kendine hakszlk etme. Sen bir insansn. Baka sze gerek yok. Bu arada hemen belirteyim. Aristo'yu yermek iin anlatmadm bunu. Byk bir dnr olduu su gtrmez bir gerektir. Ama byk bir dnr olmas gaf yapmayaca anlamna gelmez. Ben Aristo'ya tavr almyorum. Bu szne tavr alyorum. Yanl alklayamam. Deil Aristo, babam bile olsa... nanmadn alklamayacaksn. nandn da avularn patlayncaya kadar alklayacaksn. Reenkarne oldum! H? Birisi reenkarnasyon dedi, bir anda binlerce insan daha nce yaadn iddia etmeye balad. Halk arasnda ruh transferi olarak bilinen reenkarnasyon, bir anda bilim adamlarnn ilgi oda oldu. Bylece insanlar nceki yaamlarn daha net hatrlamaya baladlar. Bilim adamlar daha derinlemesine aratrd konuyu. Bir ksm hemen kabul etti reenkarnasyonu. Kimsenin, belki de hibir bilim adamnn aklna u soru gelmedi: nsann merkezi beyindir. Her trl faaliyet beyinle idrak edilir. Hatrlamak da beynin bir marifetidir. O halde nasl oluyor da, bir ruh bir baka bedene girince sz konusu ahs daha nceki yaadklarn hatrlyor? Eer bu doru ise, ruh transferi neticesinde kii gemiini filan hatrlyorsa, o zaman insann merkezi beyni deil ruhudur. Bu durumda da beyinle ilgili sylenen her ey boa kar. Ksacas reenkarnasyona evet demekle beyni reddetmek ayn eydir. ok basit bir rnek olacak belki ama bitkisel hayatta olan bir insann ruhu bedeninde olmasna ramen ne bir ac duyuyor, ne de herhangi bir ey hatrlyor. nk, beyin ilevini yitirmitir. Belden aas fel olan bir insann sz konusu blmnn beyniyle olan irtibat kesildii iin hibir ey hissetmez. Ama fel olan ksm canldr ve kan bir ekilde sirkle olmaktadr. Sonuta herhangi bir eyi hatrlayabilmek iin mutlaka beyne ihtiya var. Ruh sadece diri durmamz salayan bir mefhumdur. Hatta daha ileri giderek, "nsan ruhuyla bir "ayvann ruhu arasnda hibir fark yoktur. Tm farkllklar beyin oluturur." diyorum.

24 25 Ben Dnyann En Akll nsanym Bir aslan miyav dedi... Geenlerde bir ok televizyon kanalnda ormanlar kral aslann, bir ceylan yavrusunu evlat edindii ve onu tm tehlikelere kar koruduu byk bir ibret ve hayret vesikasym gibi sunuldu. Herkes-aknlkla izledi bu olay. Hatta bir arkadam o kadar ok etkilenmiti ki, ertesi gn kalabalk bir ortamda, "Bir aslan kadar olamadk, birbirimizi yiyoruz!" dedi. Ben de; "Birbirimizi yediimiz doru da "Bir aslan kadar olamadk" da ne demek? nsan olmay denesene! Ayrca bize kahraman gibi sunulan o aslan kesinlikle zrl bir yaratk. Aslan, aslan gibi davranmal. Ceylan yavrusunu yemeyen bir aslan kesinlikle zrldr." dedim. Hepsi beni ruhsuzlukla itham etti. Buna benzer haberler zaman zaman kar ve ben her seferinde glerek izler geerim. Bir aslan miyav diyorsa onun tedaviye ihtiyac vardr, ne gzel taklit yapt diyemezsin. "Bilim adam" yok, "Bilim adam adam." var... TV'lerde bir dolu tartmaya katlan, saatlerce konuan ve bilim adamym diye geinen insanlar en objektif gzln takarak bir izle. Hatta eline kat kalem al ve konumalar yaz. Sonra yaklak drt - be saat sren tartmayla ilgili notlarn gzden geir. Ka tanesi Benim iddiama gre, ka tanesi Benim aratrma sonularna gre, ka tanesi benim yaptm deney ve gzlem sonularna gre veya ka tanesi Benim teorime gre diye balam cmleye? Eer bulabilirsen bu cmlelerin altn Bil Kendini yo|^ krmz kalemle iz. Sonra krmzlar say. denecek kadar az. Gerekten ok ac. Darvvin, kendi teorilerinden vazgeti ^ bilim adamlar Darvvin'den vazgeerdi, ya. ba Evrim tartlrken, kimse 150 ksur ,, ayan Darvvin'in tesine geemiyor. Darwir\ Darvvin filan dedi veya Darvvine gre cmleler. Peki sen ne diyorsun be adam? l*s ., - - -^ y* rin Darvvin'in teorileri. Sen ne diyorsun? BenParwi bi dnyorum veya ben Darvvin'e katlmy0rlj(n der Darvvin'den baka kime veya neye ne katar /\||ah akih.a?' Fizik tartlrken, bu sefer Einstein'n tartlrken. mam Gazali'nin tesine geernjy0r kime Tp tartlrken de durum ayn. Hipol

26 27 Ben Dnyann En Akll k Alym 'yi, Hipokrat' aacaklarna. inet- caklarna, jbn . mendirler b|na' ar'n anlamak uruna kendimizden Bakai Eer & yandan da ev aulmlar Darwm'i anamayaj^onn dar Darvvin m '"9'1' aratrmalar yapsalard, irr^n, bir renmi olurdM in kalmazd ve bizler oktan geriye ka- 'auk. Hi g- Eer Eer bin biraz da fi2ji m adamlar sadece Einstein' anlam* lard. anl^aya alsalard, kim bilir neler K yerme ' ^ulacak- Eer fjki ey lan kadar js! "^ Omlar mam Gazali'yi anlamay^ ok daha bet yet>i anlamaya alsalard, u and, altk Dolacakt... W* yinesi-, iini iyi yapm * bu szlerim herkesi kapsamyor. r\ fazla TV'lem *Va alan birok bilim adam var. gerekten lar szlerineI9r^mezsin. Medyatik deildirler. Anlar OK gre diye hp irn teorime gre, benim arat^unku o^n Onlar y2|er lar|^r ve biz byle adamlar pek balarm* Biz Gallileov Ser>e sonra anlamak daha anlaml Gevmeyiz- gerekten dft arz. sonra da oturup alarz me^gelr ^__ nyormu diyerek. V dnya Eer bin karak, gere,m; Aratrmalardan ve gzlemler^ hep baka|a,9e uama abasysa ve sen her ^nyoiav 'nr aratrmalarn referans alyor^ seferin . san, l can. U^y 2Q Bil Kendini |l'c x nm ama sen asla bir bilim adam deilsin. Sen sadece kendini bilim adam zanneden bir bilim adam adamsn. Kzyorum...

Tartmalarda iki cephe olmasna kzyorum. Masann bir tarafnda tenaziyi savunan, dier tarafnda savunmayan adamlarn oturup tartmalarna kzyorum. Ben sucuyum, bucuyum diye artlanarak sz konusu platforma gelen bir insan, kar tarafn syledii ne olursa olsun inansa da, inanmasa da reddetmek zorunda hissedecektir kendini. Bunun uzants olarak bize yansyansa, hibir tartmann doruyu bularak neticelenmemi olmasdr. Bunun istisnas yok. Neden? nk kimse kimseyi dinlemiyor. Sus! Ona doduundan beri birileri susmaktan bahsetti. Susmann ne kadar kutsal olduunu anlattlar hep. Susmak altn, konumak gm dediler. Altnn gmten daha iyi olduunu, daha pahal olduunu da onlar syledi. Dnd. "Altn daha iyi ise ve susmak altnsa susaym o zaman" dedi. Bir gn konumak istedi, azn at, birileri hemen biber srd azna. Biber azn yakt. Susmann daha iyi olduuna tam olarak inand artk. Konumak azn yakyordu nk. Sustu. Biraz daha byd. Biberin acs kayboldu azndan. Bir daha konumaya kalkt, birileri e|iyle azn kapad. Her doru her yerde sylenmez ediler. Ara sra yalan sylemesi gerektiini o gn frendi. Sustu. 29 Ben Dnyann En Akll insanym n Ara sra asa da azn, doruyu sylemekten kork-tu hep. Susmay ok iyi rendi. ok gzel susuyor. Dinlemeyi bilmiyor, sadece susuyor. Arada Dr ko- , nusmas, gerektiinde de bildiini sylemiyor syle- mesTgerekeni sylyor. T.pk. ucuz dan.manlar g,b, .' Kendini ok iyi gelitirdi. Bilmiyorsan sus adam sansnlar sz ona ait. Geenlerde ona, sus-masam da dinlesem, dinleyie rense,m beni ; adam sanmasalar da, ben adam olsam ded. bm c, a ona 'sus' dedi. O imdi bizim mahallede oturuyor. Dediini yapt. Dinlemedi, sadece sustu ve b.z onu gerekten adam sandk. Asla susmamaksn. Dinlemelisin. Anlamaya almal-sm. Yanlsa savunduun, ben yanl JJY^^^ di dorusunu rendim. Sana teekkr edenrn.deme lisin. Ancak byle olursa, geliebiliriz. Aks. halde, horoz do v izlemeye devam... Efsaneleri seviyoruz. Bil Kendini Derler ki; "Aristo, dncelerini ekinmeden syle/0 ok rahat bir insand. Eski Yunan'da kle says zgr ms* saysnn yaklak iki katyd. nsanlar sylemekten kor lan szleri "Aristo byle demi, Aristo yle demi" , rek Aristo'ya mal ediyor ve bylece fikirleri yznden ularna dert almyorlard. Eer ifade insanlara ok sert g&1 se "Bunu ben sylemedim, Aristo sylemi!" diyorlar0 ' nk Aristo cesurdu ve her eyi syleyebilirdi." imdi kafan iki elinin arasna al ve dn. u ana K^ dar gelen ve Aristo dedi, Sokrates dedi, Eflatun dedi, fl men Diyojen dedi diye balayan tm szler acaba ger0K ten onlara m ait, yoksa hararetli hararetli savunduum1-' ( bu szlerin bir ou aslnda sradan insanlarn uydurm^ m? Efsane retmek, fikir retmekten daha zor. n^ efsane retmek iin bir de kahraman lazm. Seni kolay o& m yapmaya davet ediyorum- Dnmeye, fikir retmeye-'' Eer gerek bir bilim adamysan, sadece bilim . 'aryla ilgilenmek yerine, biraz da bilimin kendisiyle ilgile1' men gerekmez mi? Hakszlkta son nokta... EPey bir zaman da dahilerin doutan gelen ustu Suleri olduuna inandrldk... * Bu bir yetenek ii ' Onunki Allah vergisi ' Doduunda belliydi ' Herkes yapamaz

30 31 mekiin uramazd. Ben Daha ac,mas,z olanlar dava,, . ansl adam ekstra bir g meinde ampul nlerle tanma*'_--kullanabiliyor da ondan Bil Kendini Tm dnya yukarda ad. geen ve gemeyen mor-, ,P uvusturulmutur ve insanolu kendi eliyle kendi de-finle vo etmeyi baarmtr. Eer tersine bir aba sarf haS'nHik s anda hi kimse piramitlere hayret etmezdi, etSehinmz halen Edison'u konuuyor olmazd.k. nk ampul oktan demode olmu olurdu. Tm mucitler nce ayn eyi kefettiler: "Kendilerini..." Normal bir insan olman kafi! Sen bir dahi olarak dodun. Bunu ok rahat syleye-bilmelisin. "Ben insanm" der gibi... Dnsene acaba tekerlei bulan adam ben dahiyim demi myd? Hayr. O sadece insan olduunu sylyordu. Sonra, "Dahilik kavram knca dahiler ve dahi olmayanlar diye ayrdlar bizi. ilk snrlama da buydu. Halbuki nceleri sadece alan ve almayan insan vard. alan, bugn dhiyane saylabilecek eyler retiyordu. O halde dahi olmaya almak aslnda yersiz bir abadr. Yaplmas gereken sadece normal bir insan olmaya almaktr. Benim derdim de bu ite. Anorma-lize olmu insanl, yeniden normalize etmek... nce farknda olduunu gster: "Ben bir insanm. Beyninin her iki lobunu kullanan insan dahidir, diyor-'ar. Ben doduumda zaten iki lobumu da kullanyordum. Elimde olmayan nedenlerle bu ynm kreltildi. Ben tekrar rucularla chat'le, TV'yle. 33 Ben Dnyann En Akll insanym Bil Kendini ben olmak, normal bir insan olmak ve beynimi yaratlma uygun kullanmak istiyorum" de! Beyinle ilgili birka cmle... sadece hSd' i'61*80 hayal etmen 9erekmeZ' ^ sadece hayal edileni dnrsn! (Sol beyin) Halbuki bir kitap okurken durum ok farkM,, wL ?.y^L ! ,1 mu-

-j..~jv

te ska ge kalan, srekli tketen ve bir trl reteme yen, zor anlayan insanlar olmuuz. in gzel bir taraf var sa, o da; her eye ramen iki lobu tekrar bartrabiliyor ol mamzdr. \ Eer istiyorsan yapabilirsin. nce en mkemmel yaratk olduuna inan ve anlattklarm kendi hayatna uyarla! Sendeki hazinenin yannda Sleyman'n hazinesi de ka para? Sen yz milyar sinir hcresiyle (Nronla) dodun. Bunlardan yaklak on milyar beynine yerletirildi. Nronlar dier hcreler gibi artmaz. Aldn darbelerle, itiin sigarayla, kullandn alkolle, yalanman gerekesiyle ksmen azalr ama asla artmaz. Nronlar insanlarn bilgi bankasdr. Her nron ayr bir hazinedir ve binlerce bilgi ierir. Tm bildiklerine, nron denilen bu hcrelerden ularsn. Tecrbelerin de bu hcrelerin iinde gizlidir. Karar verirken de yine ayn ekilde bu hcrelerle irtibat kurarsn ve karar verme hzn, bu hcreler arasndaki balantlarn kvrak olmasyla dorudan ilgilidir... Sen de dier dahiler gibi, sahip olduun bilgilere annda ulaabilirsin. Olaylar, nesneler ve durumlar karsnda ok daha pratik ilikiler oluturabilir ve analitik dnmeyi baarabilirsin. Bu da mevcut loblarm arasndaki entegrasyon srecinin balamas anlamna gelir ve bylece sen ocukluunda braktn dehana yeniden kavumu olursun. Tabii ki aadaki egzersizleri ciddiye alp, haya'3 geirirsen... Her blmn sonunda verilen egzersizleri byk bir samimiyet ve itenlikle uygulamaya balarsan, birka gn sonra dnme hznda ok ciddi artlar olacan greceksin. Bu iin akas yok! 37 rn Ben Dnyann En Akll insany Egzersiz zaman Samalama Metodu Ama: Nesneler aras absrd ilikiler oluturarak beyin entegrasyonunu salamak. * '* Mesel; bir bak ve birkarpuzla ne yaparsn deseler, hemen hemen herkes "karpuzu keser ve yerim" diye cevap verir. Bu dorudur. nk kafamzda bu iki nesneyle ilgili iliki byle kurulmutur. Burada bak karpuzu kesmek iin vardr. Dolaysyla bunu tekrar dnmek sana hibir ey katmaz. Bilgini tekrarlam olursun! Halbuki karpuzu ban ucunda bir top gibi evirerek bir fotoraf ektirip, "en iyi fotoraf yarmasna" katlmak aklna hi gelmez. Veya ok byk bir karpuzun iinde bir bak fabrikas hayal etmek aklna gelmez. Halbuki bu hem absrd, hem de normalde olamayacak bir eydir ve beyinde yeni bir alma sebep olur. Toplamda da analitik dnmeni olumlu ynde etkiler... Kitap - Kalem "Kalemle bir kitap yazardm" dememen gerekiyor nk kitap ve kalemle ilgili bilgi ba byledir. Daha analitik dnebilmek iin yeni balar oluturabilmelisin. Kitaptaki her harfin kalemlerden olutuunu (l harfinin bir kalem olmas gibi) hayal et mesela! Bu ok kolay deil elbette. Dahi olmak istiyorsa11 eski alkanlklarn krmalsn. Tm anlatlanlar unut, ^ eyi yeniden yorumla! Greceksin ki bu hem ok keyi"1 Bil Kendini hem de ok anlaml olacak ve ekstradan da iki beynin arasndaki entegrasyonun yeniden kurulmasn salayacak.

iin Mant Bir bardak ay ve bir ay ka dn; ilk akla gelen "ay ka ile ay kartrmak"tr. Beyin bu ilikiyi ok abuk kurar ve resmeder. Oysa byk bir ay kayla ay servisi yapmak fikri hemen gelmez... Dolaysyla beyin zorlanr. Sa ve sol beyin sohbet ederek birbirine yaklamak zorunda kalr. te loblar Sollob - Sa lob -Sollob - Sa lob -Sol lob - Sa lob -Sol lob - Sa lob - Sol Sa Sol arasnda geen minik bir diyalog: Nesneleri veriyorum. Bir bardak m ay ve bir ay ka... Tamam ite ay kartr. Hayr yle deil! Allmadk bir ev istendi. , Nasl yani? Valla bilmiyorum. Daha nce hi , yapmadmz bir ey... Daha nce hi yapmadmz bir ey mi? Evet aynen yle. Hemen balasan iyi olur! Bulamyorum abi be! Zorla kendini mutlaka bulursun Buldum galiba! ay ka ile ay servisi yapmak... Harikasn valla! Krk yl dnsem aklma gelmezdi... 38 39 Ben Dnyann En Akll insanym Bil Kendini Halbuki var olan balantya ulamak iin geen diyalog sadece ilk iki cmleden ibarettir. Dolaysyla dnlmeyene younlamak, beynin iki lobu arasdaki diyalog miktarn ve artrarak, zihinsel geliimine pozitif etkiler yapacaktr. Bundan sonra etrafna bak ve her ne gryorsan aralarnda sama - sapan, olamayacak absrdlkte balantlar kur! Eer kurduun balant olabilecek trdense yeniden dene.

pucu: Kk nesneleri byt, byk nesneleri klt. Az olanlar oalt, ok olanlar azalt. Bolca renk kullan. Kurduun balantlar sahki yayormuasma canlandrmaya al. Btn bunlar aslnda allm dnce kalplarn ykmak iin. lk balarda ok kolay olacan zannettiin sama ilikileri yakalayamayabilirsin. Bu ok normal. Ancak denedike bu srecin hzlandn greceksin. Hzlanman loblararas geilerin hzlandna iaret eder. Bylece iki beyin birbirine yaklam olur. ki beyin birbirine yaklatka da daha analitik dnr, daha abuk kavrar ve snrlarn o derece zorlam olursun. Dnyann En Gzel iirleri Bil Kendini kendini... Kainatta yok bir deer, Bil kendini kendini... Kindar kirli ise eer, Sil kendini kendini... nsan derim sana hay hay, Hrmetli ol herkesi say, Kimse ile etme alay, Gl kendini kendini... Muhta gelse geri itme, Muhannete yakn gitme, Altn iken sakn etme, Pul kendini kendini... Zevraki der kt eyler, Boyun bker btn beyler, ster ise sultan eyler, Kul kendini kendini... Gerek kapasiten bir srahiyken neden sadece bir bardaklk ksmn kullanasn?! 40 41 2. Blm Yetenek mi Dedin? O da Ne? Yetenek dedikleri; tembeller in iyi bir kamuflajdan baka bir ey deildir... yetenek mi Dedin? O da Ne? Dnsene; o gne kadar ka milyar insan v. \^ yapt? Ama sadece Arimet tasn suda ykseldiimi^' etti. Yoksa o gne kadar suyun kaldrma kuvveti yoK du? , fi Dn! O gne kadar ka bin insan elma aacif1 ^ec& tnda oturdu ve kann kafasna elma dt de s Nevvton yerekimini fark etti... X5' Dn! O gne kadar ka milyar insan gaz la' yakt da sadece Edison ampul buldu... ^' Dn! O gne kadar ka yz bin insan fizikle w* ti da sadece Einstein E= mc2 dedi. V Peki bu nasl oluyor? Ayn eyler bakalarnn ^\^ Sina geliyor ama sadece bazlar olup bitenlere bir * veriyor ve sonra dnyay deitirebiliyor? ok ack. ,0' uze diye nitelendirilen bu insanlar konularna ^'^' sa n H adamlardl ki' ne gryorlarsa, neye baky^dir1' voriarn uAyuyorlarsa hemen kendi konularyla ilikil

herkes gibi onun elinde de bir tas var ama o tasa tm adanmlyla bakyor ve sama da eleri sylemekten ekinmiyordu. Kimin ne umursamyordu bile! Yar plak sokaa frlayn ye barabiliyordu... p' konus Tekrar etmek istiyorum: "Yetenek diye bir sev yoktur..." isteyen herkes herhangi bir konuda en iyi olma yi baarabilir. Zihinsel bir engelin yoksa sen de bir Edison olabilirsin, ihtiyacn olan tek ey beynindeki resim yapma merkezini harekete geirmektir. Baka bir ifadeyle iinde ki ressam canlandrmaktr. nce sen inan! Aya gideceini sylediinde henz 15 yanda b.r ocuktu Neil Armstrong. Herkes gd alav etti onunla. Onlar gldke o ciddileti, o'nl ral et ' e o mat ett. Insanm isteyip de yapamayaca hi- bir ey yoktu ona gre. Yllar sonra hakl ktn mda herkes hayret ve ibretle onu izlerken oK hli etmeden gayet olaan bir slupla aya ayak basan ilk insan olarak, insanla yle seslendi' "Bu adm bir -;n ok basit, insanl.k iinse dev bir sra- Daha ne olsun be abi... Vetenek diye bir py nsanlar tembelliinden uydurmular bu yetenek tabirini. Herhangi bir konuda az baarl olan bir insan, baarl olmak iin ihtiyac olan yetenein kendisinde olmadn ifade ederek, hakl olmaya alr. Bunu yaparken de baarl olanlara ok byk bir hakszlk yaptn bilmez. y' bilardo oynayan birine "yeteneklisin" demek o insann tm almalarm yok saymak demektir. Ne yaz,k ki bunu syleyen d& bilmez, sylenen de. Hatta yeteneklisin dedi1' mizde kar taraf ounlukla mutlu bile olur. 46 Belki de sen u anda dnyann en byk yazarsn! Eline hi kalem almadnsa biz veya sen bunu nasl anlayabiliriz ki!... Belki de sen dnyann gelmi gemi en byk te-nisisisin. Ama eline hi raket almadnsa bunu ne biz anlayabiliriz, ne de sen... Dnebiliyor musun? 21.yy'da birok insan herhangi bir konu hakknda bir ok kere, hem de hi denemeden benim o konuda yeteneim yok deyip kendini kenara ekebiliyor. Bylece kullanmad o ynn kendi eliyle topraa gmyor. ok ac ama u anda bir yerlerde mr boyunca kendini fark edemeyen ve lmek zere olan bir fizik dahisi, dnyay deitirecek bir lider, marsa gidecek bir astronot var. Kim bilir, belki de o sensin... Genlerinden medet umanlar da var... ad ar bir takm zel yeteneklerin babadan oula, resi a ^Z fen^' ^'k' Seii ne srmektedir. Halbuki iyi snn yapan k'1" Babann olunun da iyi resim yapyor olma-mame9enetI< yaplyla uzaktan yakndan ilgisi yoktur. Bu ta-resirn n yetl?me tarz ve ilgiyle ilgilidir. Bir ocuk babasnn yaptn grerek byrse resme kar bir ilgisi olu-

47 ym Ben Dnyann En Akll insan sur ve beynindeki resim merkezi aktif hale gelir. Sonu-ocuk da iyi resim yapar. yi resim yapan bir baba herhangi bir kreten bir ocuk alsa, onun da bir zaman sonra iyi resim yapaca muhakkaktr. Ayrca yetenek, genlerdeki bir ifreyse, niye Edi-son'un akrabalar da mucit deildi? Niye Mimar Sinan'n mimar bir akrabas yok? Niye Einstein'nn fiziki akrabalar yok? Niye Leonardo da Vinci'nin slalesinden kimse Mona Lisa benzeri bir eser verememi? Niye Piccasso'dan baka Piccasso yok? Niye Alexander Graham Bell'in akrabalar bir ey icat etmemi? NEDEN? yanda piyano alan Mozart iin ne diyecek- sin? Bazen ok erken yalarda inanlmaz beceriler sergileyen insanlar grrz. Mesela Mozart. Adam yanda piyano almaya balam. Yetenek diye bir ey yoksa bu nasl aklanabilir? Bilinalt denilen o muamma, esasnda bilinci de etkileyen "byk bilin" dzeyindedir. Ancak bilinalt kaytlarnn hayatmza yansmas bazen uzun sreler alabilecei gibi, bazen de annda yansr hayatmza. Bazen ok basit bir olay bile, durduk yerde iimizdeki dahiyi aa ka-rverir. Sanki bir patlama olur beynin bir yerlerinde. imek akmas gibi bir ey bu. Patlamann nerede olacan kimse kestiremez. Ancak patlama olduu esnada beynimizin hangi noktas aktifse, o blm harekete geer. Kim bilir belki de Mozart'taki bu mzik merkezinin patlamas, Mozart uyurken annesinin lk atmasyla gereklemitir. Ya da daha lmn ne olduunu bile bilmeyen bu ocuun ya- Yetenek mi Dedin? O da Ne? nnda bir yakn lmtr ve oradaki insanlarn alamas sebep olmutur bu patlamaya. gnin de sihirli bir lamban var... ocukken beyninde herhangi bir patlama otana-yanlar ne yapmal? Normal olan herkes istedii her eyi yapabilecek donanma sahiptir. yle dn: inde milyonlarca insan var senin... Ressam var, fiziki var, matematiki var, yazar var, heykeltra var, sapk var, hrsz var, ipsiz var, ipli var, arkc var, futbolcu var... var da var. En sevdiini se, ona younla, hayatn deisin! ocukluunda herhangi bir yetenek merkezini patlatamamlarsa, imdi sen yap bunu. Bilincinle bilinaltn birletir, byk bilince ula ve bitir ii. Byle davranman, daima o konuyu dnmeni salayacaktr. Bu da eninde sonunda sz konusu merkezin patlayaca anlamna gelir... iindeki insanlardan en ok kullandn hangisi ise, sen u anda osun. Eer elenmeyi ok seviyorsan, tercihini elence merak olan insan semek ynnde kullanmsn demektir. Zaten birini seip ona ok younlanca dierleri yava ya-va geri ekilecektir. Alaattin'in sihirli lambasmdaki gibi arlmcaya kadar da asla gelmeyecektir... Dnsene ii gc peete yakp tabak krmak, salara kadar dans etmek olan bir insann iindeki fizik dan ne diye "Bak tabaklar yere dt, demek ki yer e- 48 49 Ben Dnyann En Akll insan,y,m

yetenek mi Dedin? O da Ne? kimi var." desin ki?... , Newton aacn altnda otururken elmann dmesiyle fiziki olmad...Adam zaten aryordu. Yani beynindeki fizik dahisi hep tetikteydi onun. O halde kural ak, hedefi le yatp kalkarsan, hedefinle ilgili okuyup yazarsan, torunlarmz senin de adndan bahsederler ve yllar sonra sen de yz binlerce insana esin kayna olursun. Bu, gzleri grmeyen bir insann daha iyi duymas gibi bir eydir. Be duyusundan herhangi birini kaybeden birinin dier duyular daha iyi alr. Kr bir insan daha iyi duyar. Hem kr hem sar bir insan daha iyi tat alr, gibi... e yaramaz dediin adamlar ortadan kaldr ve baar. Tembel adam yok et mesel. Srekli mazeret bulan adam, ktmser adam, uykucu adam ortadan kaldr. imdi oka sihirli lamban. Baarmak isteyen, zm reten, hzl dnen adam iste. Adeta zeri toz tutmu biblo gibi sil onlar, parlat, harekete geir ve bak neler olacak... EgzerszZamani Ters El Metodu. sz konusu olunca, ilikisi ters iler. ^n farkl rie dr. Ama am may'"' -~ =>- ^^^**^s*^- ,u konuda ok ciddi almalar vardr. elimi =o i kullanabilmem iin bir ka'k icat etm.. Normal kak Babamn yapt kak. Babamm yapt., ka.kla sol elle yemek^ysmek imkansz olduu iin ben de mecburen sa elimi kullanmay og renmiim... Ters el metoduna gre kullandn elini deil, ters elini kullanman gerekiyor. Sa elini kullanan bir tenisi duun Sa elini kullandna gre beyninin sol yarm kresinde ner gelen yeni top iin alternatif bir vuru ba olusm^;; (havadan gelen top iin ayr, yerden gelen top m ayr 51 Ben Dnyann En Akll Yetenek m Dedin? O da Ne?

vurular... gibi) sz konusu tenisi, raketi sol eline alnca ayn kalitede vuru yapamaz. nk beyninin sa yarm kresinde alternatif vuru balan henz olumamtr, fyv cak stne gittike vuru kalitesi artacaktr. \ Alkanlklarn krmaya kalktnda tenisinin beyin loblar arasnda yukardaki karikatrde olduu gibi bir diyalog geecek ve bu da nars maddeyi harekete geirecektir. Bylece her ters el denemesinde entegrasyon devam edecek ve bizim tenisi hem iki elini kullanabilen bir oyuncu olacak, hem de her seferinde dahilie biraz daha yaklam olacaktr. Ters elle yaz yazmak: Tpk tenisi rneinde olduu gibi yaz yazdn elin sa elin ise; "A" harfi iin sol beyinde bir ok alternatif olumutur (kk a, byk A, el yazs ile a... gibi). Halbuki kalemi sol eline aldnda, sa beyin bu konuda tecrbesiz olduu iin sol beyinden yardm isteyecek ve bu da beyinler aras dostluk srecini hzlandracaktr. Beynindeki iki lobu, ayn binada yaayan ama birbiriyle konumayan iki komu, kendini de binann sahibiymi gibi dn! Onlar bartrmak sana dt. Hadi bir eyler yap! Ters elle her gn 15 dakika yaz yazmay dene! 1.Yarar: Entegrasyon. Bu egzersizi yaparken ilk gnler yaznn ok irkin ol duunu greceksin. Ama aradan 10-15 gn geince yava a yaznn dzeldiini grp mutlu olacaksn. Hatta ilk gn yazdn yazy sakla. 15. gn yazdn yazyla muka yese et ve ters elle yaz yazmann hi de zor olmadn gr. . - 2. Yarar: Ola ki bir gn... ki elini kullanabilen bir insan olarak ellerinden birine bir ey olsa bile tekini rahata kullanabilen bir insan ola caksn. . , ... 3. Yarar: Sorunlarndan kurtulacaksn Birok insan sorunlarn hayal ederek zme yolunu seer. Halbuki yazarak zm aramak; sorun zme yollarndan en pratii ve bizi sonuca en abuk gtren metottur. bir de Babasyla olan sorunu sadece dnerek zmeye kalkan bir gen, srekli "Babamla aram iyi deil. Allah kahretsin! Babamla aram iyi deil!" tarznda cmleler kurar. stelik bunu her sylediinde fkesi ve sorunu artarak da-ada byr. Binlerce defa ayn sz sylemesine ramen, e rar ettiini bir trl fark etmez ve bu sorun o istese de ha^ese.de bilinaltna yerleerek, onun duruuna, ruh aihi Kil ;UZne vansr- Sonuta sorununu gideremeyecei yeni skntlar balar. kad,ySa sorunu yazarak zecek olursa, sradan bir A4 9ia|y'a ii annda bitirebilir. 52 53 Ben Dnyann En Akll insanym Yetenek mi Dedin? O da Ne? Sorun: Babamla aram iyi deil.

TARAFLAR - \ a- Ben b- Babam c- Annem ? d- Kardeim e- Arkadalarm "Babamla aram dzeltmem iin ben ne yapabilirim ve onlardan nasl bir yardm isteyebilirim?" diye sorar; bu soruya bir cevap bulmak iin yazdka yeni zmler retir ve sorun ksa bir zamanda zlr. Dnerek veya hayal ederek sorununu zmeye kalkrsan binlerce tekrara maruz kalacan bir kez daha sylemek istiyorum. Halbuki yazarken durum deiir ve bir eyi defadan fazla yazamazsn. Yazarak sorun zme metodunun bir baka yarar da; sorunun, zlmesi gereken bir problem gibi alglanmasn salamasdr. Gel gr ki Trkiye'de bu yolu kullananlar yok denecek kadar az. Yukarda basit bir sorun zme teknii olarak sun duum yazarak sorun zme metodunu biraz daha abar tarak ters elini kullanarak denersen, inanlmaz sonucu ^ de grrsn. nk ters eli kullanmak, beynin dier lor"1 da harekete geirmektedir. ' ' - " Dnyann Er Gzel iirleri Anlayana... Azmi sular boup, ate yakamaz, Sanma ki irade inzivadan kamaz, Eer salamsa ruhunuz emin olun ki; Yollar yorup sizi, yllar ykamaz... 54 55 3. Blm Beyindeki Korkun Tarla. Tarla... En Verimli Tarlas: "Bilinalt." Hi kimse bilinalt denilen o yerle ilgili net bir ey -yleyemiyor. Nerededir, az gz var mdr, yenilen - ii-f n bir ey midir? Kimse bilmiyr' imdi ben aklyorum: Beyinde E-93 diye bir blge var, ite oras bilinalt. Ben \|| | uydurdum. Beynimiz muhteem bir alet olmasna ramen ok ilgintir ki bilinaltmz, baar veya baarszln ekline, trne veya byklne bakmakszn, sadece sonular karsnda senin tutumuna bal olarak kayt yapar. Baarsz olduunda, baarszl kabul edersen bilinaltnda baarszlk kayd yaplr. Ayn ekilde yine baarsz olduun halde, sonucu baar diye nitelendirilen, ayn bilinalt, ayn sonu iin baar kayd yapar. Bu kaytlar ok ciddi tutulur. Ve gn geldiinde ilgili kaytlar yapc veya ykc etkisiyle beraber ortaya kar. Eer srekli baarszlk kaydedilmise; yeni bir ie balarken bu bilgi geri dner ve Sana: "Sen zaten hep ba-ansz oluyorsun, yine baarsz olacaksn! Bouna urayorsun." der. daha h

baaryla ilgili kaytlar, baarszlk kaytlarndan /sa, bu sefer bir ie balarken "Sen hep baar-n. yme baaracaksn." der. ^ '!,rak; bilinaltma ne yklersen ykle, snunda mutlaka geri dnecektir. o. 59 Ben Dnyann En Akll insanym O halde sonular ifade etmek iin kullandn kelimelerle bilinaltn ister saysz baaryla , ister bir dnya baarszlkla doldurabilirsin. Baarl olmak iin phesiz ok ciddi bir destee ihtiyacn var. Belki bu destek sana ailen tarafndan verilmedi Belki evrende de kimse senin destekin olmad. Ama her eye ramen baarl olmak istiyorsan burnunur.dibindeki dostunu hatrla, onunla temasa ge. Bilinalt. Herkes bilir ama... Sokaa k yz kiiye, baar nedir? diye sor, alacan cevap bellidir. "Hedefe ulamak" Baarszlk nedir? diye sorsan, cevap yine bellidir: "Hedefe ulaamamak" Her ikisi de dorudur. Yani bir futbolcu herhangi bir mata iki gol atmay hedeflemi ve iki gol atmsa baarl, hi gol atamamsa baarsz olmu demektir. Ayn futbolcu eer iki gol atmay hedefleyip be gol atmsa ok baarl olmu demektir. Eer bilinaltnn baarszlk kayd yapmasn istemiyorsan ahsi szlndeki tm olumsuz szckleri kaldrp atmalsn. Mesela baarszlk kelimesi yerine yle W kelime bulup koymalsn ki sen bu durumdan bahsederken, bilinaltn baarszlnda bile olumlu kayt yapabilsin. Beyindeki Korkun Tarla... ' szcn bugn itibariyle tarihe grl Bunun iin harika bir fikrim var: ki gol atmay hedefleyen futbolcuyu dn! Hani iki gol atnca biz onu baarl saymtk, hani be gol atnca ok baarl saymtk da, hi gol atamaynca o irkin kelimeyi sylemitik: Baarszlk! Futbolcumuz hi gol atamam olsa bile, baarsz olmam, aksine baarl olmutur. Ama bu baar sadece az bir baardr... Tpk, hedefini ap be gol atnca baarl kelimesinin bana "ok' nicelemesini koyduumuz gibi, hedefinin altna dnce de 'az' nicelemesini koyabiliriz. Bylece futbolcumuz halkn dilinde baarsz saylsa bile; o, bu olumsuz cmleyi olumlu hale getirip "Ben baarl oldum ama bu baarm az. Daha baarl olabilirim. Bunu gerekletirebilmem iin alma tempomu artrmalym." diyecektir. Bylece, bilinalt olumsuzluk kayd yapmayacak ve bu kayt bir dier mata onu mahvedemeyecek, aksine dana baarl olma bilinciyle sahaya daha emin bir ekilde kmasn salayacaktr. Artk o iren kelime yerine 'az baar' tanmlama-vm.kullanyoruz. nk sahaya gol atmak iin kyorsun. r|l olmak iin az ya da ok bir aba sarf ediyor-ne olursa IOMK, baarl oldun demektir.

60 61 Ben Dnyann En Akll insamv Bilinaltna yen ilen havata yenilmi demekti^ 1 numaral forma... Byk bir kulbn yetenekli yedek kalecisiyrjj lk on bire girebilmek iin yllarca bekledi... zaman geti, kulp yeni sezonda asl kalecisiyle anlaamad. Gen kalecinin ryas gereklemi, 1 numaral for. may srtna geirip sahaya kmasna sadece bir haf ta kalmt. ? \ Teknik he/et yetenekli kaleciye gvenmediini ve kaleci aray na girdiini hem de basma ak bir toplantda dile getirdi. Aslnda profesyonel bir kulbn yapmamas gereken bir davrant bu. Aklamann yanks tam bir hafta srd. Yeni bir kaleci alamadklar iin mecburen yedek kalecile-riyle sahaya kacaklarn akladlar. Bylece bizim yedek kaleci, ilk defa ilk on birde kaleye geti. Ma balad- Yedekken harikalar yaratan gene kaleci inanlmaz ktyd. Akl almaz hatalar yapt. Yenildiler! Ma sonras teknik heyet, yle bir akla^ yapt: "Matan nce de sylediimiz gibi, kaleff miz iyi deil. BU ma kaleci hatalarndan dola/ kaybettik. Kaleci araylarmz srdryoruz Gen kaleci dier hafta daha kt oynadl " tk mahalle kalelerinin bile yemeyecei go|ler'. yordu. Hayatnda* ilk defa yakalad bu ir Beyindeki Korkun Tarla... sat bo yere harcad. 1 numaral formamn hakkn veremedi. Haki, ,kan teknik heyet, sonunda bir , , . buldu ve b izim gen kaleci adeta kaderine isi l rek yedek kulbesine geri dnd. e~ Acaba kaleci gerekten kt myd , tekmk heyetten ve medyadan etkilenip kt l\ * roln kabul ettii iin mi kt oynad.? kalec doldurdu. Sonuta bizim kale /u gzma tadar "utaymar geri dnd, ve 4t ba

Bey indeki Korkun Tarla... ikisi iin de ayn boyutta birer varbm Polyanna isiz kalsn... Markete gidip bir ekmek aidnda baarl bir alveri yaptn dn! ay ierken zerine dkmyorsan kendini baarl say! '? Trafikte kimseyle dalamadan evine dndnde kendi kendine ne kadar baarl bir yolculuk gerekletirdiini syle! Yemek yaparken, eer yemei yakmamsan ne kadar olaanst bir a olduunu dn!... Bilinaltnn gemite yapt hibir kayd yok ede-1 mezsin. Bu anlamda yarn itibaryla bugnk kaytlara mdahale etme ansn yok. Ancak yukardaki gibi keiden ya karabilirsen; bilinaltndaki (+) iaretlerini artrrsan, ks; bir zaman sonra (-) iaretleri hkmn kaybeder. Baars: olma korkun sana erer. Hatta baarsz olma korkunu y nebilmek iin dnsel anlamda ayrdn zaman da i'w harcayarak daha da baarl bir insan olup karsn. Egzerjz_Zamam Hayal dnyasndan zirveye... insan hayalleriyle vardr ya da yoktur. Anlaml bir ha-vat srebilmek, baarl olmak, mutlu olmak, zirveye kmak... ancak muazzam bir hayal gcyle mmkndr. Bir yerlerde ok uyuyan, srekli tembellik yapan mutsuz birini grdnde ona; gl hayalleri olup olmadn sor, olumsuz cevap alacana ya da o anda bir eyler uyduracana eminim. Gerek bu! Eer bir hayalin yoksa, yolunu bilmeyen bir yolcudan farkn yok demektir. Uzun lafn ksas; sradan hayallerin varsa sradan bir mr yaayacana inanabilirsin. Sra d, korkusuz ve zgr hayaller kurabiliyorsan bil ki sra d yaayacaksn. Sonu sra d olmasa dahi, mutlu bir insan olacan muhakkaktr. Sen her eyinle olaanst olmalsn, hayal gcnle

65 ,dek En A nsanim 0ey'n' i Korkun Tarla... , Cann hi su i^nl O susam. varsay, buna 'n rusun. Bir tasa su koV ^ al eline ve i. Kendin- *U "ok keyif alacaksn. e Can.n kola kola olduuna inan. basan. BU ekilde r... Eer bir seviyeye ula* 4n. metotlarla zece^ veye kacaksn.- *i bir zamanda kendini ' inan W, dudaklarn ku-i en son uymu gibi ahs, eminim b,az su koy ve onun gelmel, Bu tad al- dn nyann en byk basm n amas da yansl V Zevraki... Dalgalar ayyuka dese de taki, Ufukla birlese hatti revnaki, Hatta olsa dahi artan da yce, Yine bahrin stndedir Zevraki... Akn dalgasndan bulmadm halas, Annn etmiem Zevraki mahlas. Rhtmmz Rab'tr, rotamz ihlas, Byle yazm bize ezel evraki... Kader gemim ald kalbinden yara, Grnmez ki kam ku kadar kara, Gine de of demem okyanuslara, Olsa da Nuh'un o tufan vaki... Gnl gemisinde kalmz kaptan, Gemiiz nice bin korkun girdaptan, Nuh'un gemisi ki rd oktan, Ruhun bahrinde bakiyiz biz baki... Zevraki bu frtnann fevki yok, Srkler settar'a yanl evki yok, Lakin yalnz yolculuun zevki yok, Dolsa da derune dehrin ezvaki... 66 67 4. Blm Baar...

reddediyorum 6aan.- Basau*- *t ve baar. Baarl ol- /i? nru baarp, baarsz En basit forml: Srayta^oru mak bu kadar basitken insanlar" K iarn, anlayamyorum. Ben Dnyann En Akll insanyu aan- f ^^ A Mctiren sihirli kavram: Hayatla,, ^'

ikisinin de iini masann zerine boaltt ve "Bak an ne bunlardan birisi un dieri senin ilacn ve sei yaklak 20 gndr un iiyorsun." deyince 21 y,|. lk kabus sona erdi. inanmak byle bir ey ite. nanrsan bir mercimek tanesiyle kanseri yenebilirsin. nanmazsan dnyann en ge-limi antibiyotiklerini de verseler basit bir ba arsndan kurtulamazsn... Birileri nce kendilerine inandlar'. Sonra... Bir karar verdiler, kararlarna inandlar. Bir hedef belirlediler, hedeflerine inandlar. Bir program ( Eylem Plan ) yaptlar, programlarn inandlar. Basan Yapacan bu tercih aslnda bir n karar hkmndedir ve sen jkj yoldan birine inanmak zorundasn. Baka bir yol Artlk bir karar versen diyorum... vermek bir ii gerekletirmenin olmazsa olmaz kural^ ge||j ^r kararm yoksa deil dnyay, orab- n bile Htiremezsin. SaQl malsn: "K vap bulma. Bef bir ^arar vereD"men iin sadece bir ey yap-ne y9?1113^ istiyorum?" sorusuna bir ce- ne yapmak istiyorum? lar. Yapamam Yapabilirim Programlarn, eyleme geirdiler, eylemlerine inan* ...yzyUlardr sonu hi deimedi. Hep baardlar Basit bir tercih yap! Ya iz b.rak ya da is. Yaptm- -Yapamyorum -Yapyorum B olmak istiyorum olmak istiyorum olmak istiyorum ^rokrat olmak istiyorum. st. ve ans^'9'n her eyi yapabilirsin. Her ey mmkndr stedi9irw daima %50'dir. Peki o zaman seni tutan ne? Ne karar ver ve baarn iin ilk adm at! 74 75 Ben Dnyann En Ak"' insaniye Her eyi yapasin giren her eyi J^ rsn Veya herhan9l S **

sun. HEDEE Yaplan bir aratrmaya gre (aratrmay ben yaptm). ^rkinsan,n,n%97'sinin hedef, yok!" Basan-.. fin ne kadar byk? _^_ melen henz bir hedefin yok veya var ama ne. f -n 'bvTvCJk'0 hakknda bir bil9'n yk! Aada kafan 0 T rstrrrr^adan, olduka net ifadelerle birka tane hedef h' -i verd fcd im. Hedef konusunu bilmiyorsan anlamani| bi|i. n da F=3 pekitirmeni salayacak bu rnekleri dikkatle incele! . lc hedef rnekleri... K "BanM1^301 olmak istiyrum-" Bu bir nedef olamaz. Bu ancak bir k ^K^rardr. "Trkiye'de bir banka ynetmek istiyo- ^ ^^^ /H o f 11 r rum." ^it r olmak istiyorum" bir karardr, "kardiyolog olmak 7sti'y-Worum"birhedeftir- " Futt> C& 'cu olmak istiyorum" bir karardr, " \\Q^Q top oynamak js;,i3t'yorum" bir hedeftir. Hedef, u.asmaK iste^n olabi.men iin Dnsene Trkiye den mesateyi bilmiyorsun V a* km k nethal* Bu \&*^ bur|a benzer hedefler kk hedeflerdir. Yani beyin cerr^e^1-*11 olmay istemek kk bir hedeftir. hedef rnekleri... ^^. ,1 "Beyi n" ^ naklini gerekletirecek; ilk doktor 4nav k 'emek" b^^Vk hedeftir. -->-- --/---- n y fini belirleme zaman... 76 Herh .r-^ngi bir bankay ynetmek, kk bir pptr barrrr. Basna bakan olmay, istemek byk bir hedef- 77

Ben Dnyann En Akll nsaniyi- \ 0Hin satn yapmak, kk bir hedeftir ^s^V^^rv^s^bayOkb^e,, tir. T-,rkive 1 futbol liginde top oynamay istemek kQ. k, ^nn en pahah futbolcusu olmay istemek-,, hedeftir. Hedef Belirleme ?" Hedef - Sektr Piramidi Baa" Mutlak baar, iin, mutlak uu! niversiteye hazrlanan bir renci iin: Bir rekor denemesi SS ampiyonu Boazii . - ODT - T Marmara . - stanbul . Uluda . - Trakya . A..F. - ki yllklar Herhangi bir sektr iin: - Sektrn en iyisi - Profesyoneller Normal dzeydekiler - Amatrler Marmara niversitesini kazanmak istiyorsan, Boazii niversitesini hedeflemelisin, Boazii niversitesini kazanmak istiyorsan, derece yapmay hedeflemelisin. Demce yapmak istiyorsan, birinci olmay hedeflemelisin. Eer birinci olmak istiyorsan, gelmi gemi en yksek puan alabilmek iin tm sorulan hem de rekor bir zamanda yapmay hedeflemelisin. Ancak hedefin sadece SS ampiyonu olmak olmamal, bir rekor hedeflemelisin. Ben bu snavda gelmi gemi en iyi dereceyi elde edebilmek iin tm sorulan eksiksiz ve doru yapacam demelisin. U ama asla atmosferin dna kma... yo. Hedef belirlerken a gzl olmann hibir mahsuru Ostum- Hatta kanaatkar olmann hi anlam yok! Ma- 79 Ben Dnyann En Akll insany,r Basan. dem ki istediim her eyi (nsani snrlarm dahilinde) yapa bilecek donanma sahibim, o halde neden daha azyla yet neyim ki? Neden grosmarket sahibi olmak varken, s radar bir bakkal olmay tercih edeyim ki? Mantkl ol ve dtr seni bakkal olmaya iten nedir? A) 1. Gereke: Grosmarket kurabilmem iin nce bir bakkal ap, iletmem ve para kazanmam gerekiyor. Sonra kazandm parayla iimi biraz daha bytp, bir market

aabilirim! Bylece bu marketle ileride aacam grosmarkete birikim yapar, iimi daha da bytrm... 2025 ylnda da tm Trkiye'de grosmarketleri olan bir iletmeci olurum. B) 2. Gereke: Grosmarfcet bizim neyimize, kk bir bakkal bize yeter. orba paramz kar ite. Eer cevabn A kk veya benzeri bir eyse sorur yoktur. Ancak cevabn B kkna benziyorsa, sana bir iyi b* de kt haberim olacak. Kt haber: ok zgnm! Ksa bir zaman sone ., batacaksn. yi haber: Eer batmazsan mr boyu orba iece' sin. Hedef belirlerken, sz konusu piramitten bir n seip, ona ulamak iin bir de program yapacaksn program %100 uygulanamaz; ite bu sebepten Pir^ seecein noktann altnda kalacaksn. O halde yle f semelisin ki tm sapmalardan sonra istediin yere gelebilesin. Eer orbann devaml kaynamasn istiyorsan; ileride ii bytmeyi ve bir market amay planlayarak bakkal amalsn ki, tm sapmalardan, program aksaklklarndan sonra dahi bakkaln muhafaza edebilesin. Bu kadar esnaf neden kepenk indiriyor sence? Neden en kk bir kriz annda bile onlarca iyeri kapanyor? Neden? nk halkmzn %97'sinin hedefi yok! Kurduu iletmeyi sadece ayakta tutmaya alyor. Hedef orba iip akam da magazin program izlemekse elbette ki her eyden olumsuz etkilenir, mflisler kervanna katlrsn. ylesine bir Hikaye Vaktiyle Vehbi'nin de bir bakkal vard, Ahmet'in de. Vehbi saat 05:30'da bakkaln ap bymenin yollarn aratryordu. Srekli zengin olaca gnleri hayal ediyordu. Kendini tamamen iine adamt. Ekonomi ile ilgili haberleri hi karmyordu. Kendi hayal dnyasnda ka bin defa zengin olmutu kim bilir?... BU yzden yry de asla sradan bir bakkal gibi deildi. Dnyann en baarl insanym 9'b yryordu. Akam saat on ikiden nce dnmyordu evine. Gzne uyku girmiyordu. Bir an nce sat)ah olmasn istiyordu. ind aa kurmadl Vehbi- Be oldu mu kendili- yi sar" Uyanrdl- unk onun bir hedefi vard. Dnya-man kSacak P'anlan vard. Bu nedenle uykuyu bile za-ybl olarak gryordu. Drt saatten fazla uyu- 80 Basan. Ben Dnyann En Akll insanytT1 d pek grlm bir ey deildi. , Ahmet ise, saat sekize doru ayordu bakkaln. Biraz bulmaca zp veresiye defterine karalamalar yaparak, kapnn nnde, kk bir sehpann zerinde srtn gnee dnerek tavla atyordu manav arkadayla. En byk hayali manav tavlada mars etmekti. Hava kararnca Ahmet'in yznde ince bir tebessm oluurdu. "Evine gidip scak bir orba imekten daha gzel ne olabilir ki?" derdi. Saat sekiz olunca kepenkleri indirir, evinin yolunu tutard. orbasn ier imez uyur, sabah da inanlmaz glkte uyanrd. Kars ona "Kalk, ie ge kalyorsun!' dediinde, duymazdan gelip bir yarm saat daha uyurdu. En byk keyiflerinden biriydi uyandktan sonra biraz daha uyumak. Aradan yllar geti. Bakkal Vehbi, hedeflerine ulat, dnyann en zengin elli iadam listesine girmeyi baard. Vehbi Ko oldu. Aradan ayn yllar geti. Bakkat^Ahmet de hedeflerine ulat, manav Rza'y tavlada mars etmeyi baard. Ahmet Efendi oldu. Uzun lafn ksas...

Faaliyet gsterdiin sektr iyi bileceksin. Ahn efendi (D) olmak istiyorsan "C" noktasn, Vehbi Ko olmak istiyorsan, "Z" noktasn hedef almalsn ki her f ramen istediin yere gelebilesin. Bunun baka da W lu yok. Var m? Zirve (Z) Sektr Devi (A) Profesyoneller (B) Normal dzeydekiler (C) Amatrler (D) Hedefini ykselt. Yaptn ite en iyi olmay iste. Dnyay deitir... Unutma ki ansn hep %50. Sylenip duracana bir eyler yap. Trk ekonomisini beenmiyorsan kfredip sy-enmekten vazge! al. Kendini yetitir. Sonra gel, mali- oaKan ol, ekonomiyi dzelt... ansn %50. Mdfm"EToyet tekilatm beenmiyorsan, Emniyet Genel uu on ansn yine %50. 82 83 Ben Dnyann En Akll insan ZRVE SENNDR "Hibir eyin gerei hayalinden daha gzel olamaz." "" -y "*"""*"**" "* Kim bilir ne hayallerin vardr imdi senin. Harika bir ev satn almak m? Yoksa bir araba m, uak m istiyorsun? Yoksa niversiteyi kazanmak m senin en byk hayalin? Hayalin ne olursa olsun, ona ulanca iin tad kesin kaacaK'- Ve sen: Hepsi bu kadar myd? diyeceksin. Araba alrsn, ilk gn toz kondurmazsn ama bir hafta sonra demode olur. Ayn evki yaayamazsn. Hayalinde kullandn araba daha gzeldi sanki. Hani ok sevdiimiz bir elbiseyi alnz, bir hafta ts bozulmasn diye urarz da, sonra her ey tekrar normale dner ya! Emin ol ki; hayalin ne olursa olsun sonu budur. Aya kmak, ampul icat etmek... Ulanca cazibesini yitirir. yle garip ki, mrn verirsin. Ona, hayaline ulamak iin gee gndz alrsn. A kalrsn. Gebinde on liran olmaz bazen. Kar, k demeden yrrsn zdr yollarda. Ca"1 krklanyla dolu yollar, tepeler aarsn. Bir ama uruna r* yatn adarsn. Sonra bir gn olur istediin. Ularsn he^ fine. Artk gerek olmutur hayalin. Herkes senin ba

Ne gzel gnlerdi onlar. Ayamzda pabu yoktu. A yatardk ou gece. Sinemaya gittiimizde kral biz olurduk. Yevmiyemiz on lirayd. On lira byk para o zaman. Yetmi be liraya bir palto almtm hani. Gcr gcr yanyordu. Btn kzlar peime dmt. Daha heybetli gsteriyordu beni. Deie deie giyerdik. Kar yanca, ok souk olunca paltoyla yatardm. abuk eskidi palto. Bir gn kurusun d|ye sobann stne attm, etei yand. Mustafa'nn elinden gelirdi. Yaman adamd. Nur iinde yatsn! Ya-a yapt. Gel zaman git zaman gzmden bile esir-9edm paltom, elli yerinden yama yedi. nn k akardl- Drt kl geirdik Fatih sinemas- tosikiarsndaki bodrum katta- En buyk haya|im m- e almakt. imdi her eyim var ama o zaman- 84 85 Ben Dnyann En Akll Baar- -tlu deilim. O gnlere geri dnmek ijn ki kadar rTIT\Tli vermeye hazrm. Atk sefildik ama tm servet ok muti uy Neyar311"*3'' . v

halk bilin^ bir ifadeyle, tm hapishanelerin kald' - n. nm sfr olmas gerektiine gre, bunu iin su or^n u| n demek olmasna karn, Ista man hayal* ^direrek, su yzdesini bir puan aagy halk bilin^ elrldr Ama as)a iin sonu deildir. Var; kaldrdn! ki iin sonuna geldin. Tm ne olacak? Eer bunu baa 86 87 Bir gnn_zetj: Ben Dnyann En Akll nsany^, . ip Haili bir ok program yap-belki rte'?" _Q hmu b-,r-- program yapabilirsin ne r 3 , ...u..-,,Cm n MRmall program Kftm prog- p-o^^-'^S^^r-trC ki n rogramn . Ama bunu bir m- o dm. zamanda bir de vicdan ^.^^ kayd yapar... namayan her madde iin bir baarszm , uaili ne biliyorsun, imdi u ana kadar program a .^^ Rendine .,te hepsini unut. Her eye yeniden a^ ^ program ha- bu! Aradm program bu." d>yebllecefnan. Bakalarndan

zrla! Sadece sen hazrla, sadece sen yazma_ program- yardm alsan da inanmadn hibir e y ^ ^ ka,da yaz. na. Bu arada hayali program olmaz. Wiu ^ Birini evinde duvara as, birini de cebin 89 Ben Dnyann En Akll insany Basan Diyelim ki yukardaki program sen hazrladn. Art bir programn var. Ama program kltrn olmad jjn u gulayamyorsun. Son aamada uygulama ksmnda takld Uygulamalarn aada olduu gibi programnla eliiy0, Her yeri deil tabii. Ekstra eyler yapman gerektirmeyen ksmlarna uyuyorsun. Mesela dinlenme zaman dinleniyor-sun. Peki neden? 07:00 - 08:00 08:00 -17:00 Bir program uygulamak neden zor gelir insana? n k sz geen zaman dilimi bellidir. Saat 22:00 - 24:00 aras. Ba ve sonu var. Yani iki saatlik net bir kstlama var Biri sana bu zaman diliminde bir ey yapman emrediyor zgr olamyorsun. : Grdn gibi bir programn var ama uygulayamyor-sun. Byle bir program anlamsz olduu gibi, seni rahatsz ederek vicdan azab duymana da sebep olacaktr. imdi program yeniden gzden geirelim ve onu uygulanabilir hale getirelim. Nasl m? ite bu! insan her zaman mutlaka bir eyler yapar. Ama iyi, ama kotu. Program, olmad iin de ne yaptn, pek bilmez. O halde, nce, yapt.klarm, programa dntr ve ne- iamala?m o'ron ^mm ^ulayan-yorsan, uygu-lamalarn programa dntr. ?9n a^' oldun T' beenmedi9in ne varsa onu Orak 4ulvaMarip gelecek ama bu yeni prg- rum V'kanSJS6n mutlaka ba?ar|ya ula?rsn! 'arak US?' Prgram' aadaki gibi olmak Bularsan mutlaka baarya ularsn! 90 91 Ben Dnyann En Akll insan Basan

ku" d'ye : . devan, e,. nk pragram, Q,, ' Saatini 06'00'ya kur, saat tam 06:00'da uyan ve Sa. u , Q,,' anda saat 06:00 ve ben programma e,. nk rar yle yazyor. Saat tam 19:00'da eine: "Sevgilim, u anda senin le ilgilenemem nk programda TV izlemem gerektii ya. zyor. zgnm!" de ve TV izle. Saat 20:55'de bir arkadan ara ve "Hakan ben < anda dinlenmek zorundaym ve hemen dinlenmeye geiy rum. nk saat 21:00 ve yaptm programda dinle mem gerektii yazyor" de ve hemen yan yat, dinlenmeye ge. Dinlen! Saat 21:55'te bir baka arkadan ara ve "Merha dostum, naslsn? Ben sperim acayip dinleniyorum. ir saat tam 22:00 olunca TV izleyeceim. nk pTograr yle yazyor. Neyse hadi kapatmam lazm. Laf uzat Program kayor." de ve devam et. iddia ediyorum yukardaki programa en fazla iki dayanabilirsin. Belki de farknda olmadan senelerce program uyguladn. Ama ilk defa uurlu bir ekilde ne1 tn fark ediyorsun. Ne yaptn ve ne yapmadn fark edince, c arayacaksn. Eer gerekten samimiysen, sorunu mu zer ve programl yaamaya balarsn. - '; -'..-, -; ' ...ve Madem ki bir zaman aralnda bir eyler yapman istendii zaman doal bir tepki veriyor, kendini kavanoza sktrlm bir balina gibi hissediyorsun, o halde bu skc izelgeyi zgrletirdiinde sorun zlm demektir. Mesela programnda 22:00 iin bir karar ver ve 22:00 - 24:00 arasnda iinle ilgili almana sadece 15 dakika ayrmaya al. Program izelgeni "22:00 - 24:00 TV izle + 15 dakika konunla ilgili al" eklinde deitir. Bylece iki saatlik bir sreyi tamamen deil de, bu'srenin toplam 15 dakikasn programl bir ekilde iine ayrm olursun. TV yi iki saat kapatmak zor gelmesine ramen, 15 dakika kapatmak zor gelmez insana. Ama sakn bu sreyi abartma! Yani programa uyarak sadece 15 dakikan dergi - gazete veya kitap okumaya ayr. 16. dakikada brak. nk programda yle yazyor. Bugn ok keyif aldn-sabu uygulamadan, yarn iin programn yeniden gzden per. "22:00 - 24:00 TV izle + 25 dakika konunla ilgili ca-"? 9'bi yap. 19.00Allenle N9ili ksm da ayn ekilde ilavelerle ssle. -

u ana kadar bunu uygulayan herkes baarl QU Samimiysen, gerekten istiyorsan sen de yap ve karu maz baarya ula. EYLEM Artk tam anlamyla, tm hcrelerinle, tm varl^ sonuna kadar harekete geme zaman.,. imdi bir karar verdin, bir hedef belirledin, bir prog-ram yaptn ve bu program yaayabilmek iin program kltr de edindin. Yapacana sonsuz gveniyor musun' Eer cevabn evetse artk sana durmak yok! Hedefini herkese anlat! Arkadalarna, akrabalarna herkese. (Sadece hedefini anlat, nasl yapacan deil...! yle inanarak anlat, yle szler ver ki; vazgetiinde ala. konusu ol! Bu zor zamanlarda senin can simidin ""ota Vazgemek istediinde verdiin bu szler, senin "Baa--mak zorundaym, ne yapacam herkese syledim dnemem artk. Ben tm gemileri yakm bir insi eklinde bir cmle kurman salayacak ve yola devar eksin... en byk bilgsaya derhal Microsoft'a bir mektup yaz: Konunla ilgili tm kurumlarla yaz! rnein, bilgisayar mhendisiysen ve gelmi 9e^ en byk bilgisayar mhendisi olmaya karar venw 'a bir mektup yaz: MICROSOFT / nsan Kaynaklar Departman. Sayn Yetkili, Sizi ibretle izliyorum, bir dnya devi olmanza ramen dnyann gelmi gemi en byk bilgisayar mhendisini bnyenizde bulundurmamanz ok ilgi ekici. Neyi beklediinizi anlamak mmkn deil! Benimle en ksa zamanda irtibata geip, bu byk boluu doldurmanz neriyorum... Sayglarmla Faruk ZTRK "Dnyann En Byk Bilgisayar Mhendisi" Microsoft'a byle bir mektup yazdn dnebiliyor musun? Ben de biliyorum, sen henz o adam deilsin, he- nz en byk olmadn ama buna inannca kannn kaynaya- can ve artk yerinde duramayacan greceksin. Konu- urken insanlara Microsoft'la yaztn anlatacaksn. Hi -vap gelmese dahi kendini gelitirip hayal ettiin maka- 3 eriebilmek iin, snrsz bir itaha ulaacaksn. Bu da I, n09undz al|man anlamna geliyor ki, bu durumda ni- ^e d 3ya bakt'9mzda> sen bu inanla devam ettiin s- "ndki ?ada olmasa bile Trkiye'deki en iyi bilgisayar m- deil' tm devlere mektup gn" Cevap 9elmezse bile, ileride anlatacan rin olacak, buna emin ol! -nds olacan anlamna gelir 9,4 95 Ben Dnyann En Akll insan,, Bu arada aklndan "Bana deli derler!" tarznda K cmle geiyorsa hemen syleyeyim: "Brak desin|e Eer sana deli diyorlarsa bil ki doru yoldasn..."

Bak ben ne yaptm? * Bu yl 1 . Ligdeki futbol kulplerimizden biriv de bir motivasyon almas yapmak istedim. Hemen hemen hepsine gittim, hepsine e-mail gn-; derdim. Evet u anda aklna gelen o en byk kulplere de gittim. Henz hibiri teklifimi kabule! medi. Onlara "Beni takmnza psikolojik direkte olarak aln, sizi ampiyon yapaym." dedim, ret ransm olmad gerekesiyle kabul etmediler. "Peki o zaman bana yedek takmnz verir onlarla bir saat konuaym ve sizin A takmna la ma yapalm ve sizi gol yamuruna tutalm d; beni grn!" dedim yine kabul etmediler. Ben de "Bu adamlar u anda ampiyon olmak istemiyorlar herhalde" dedim ve geri dndm. nmzdeki sezon tekrar gideceim. Bu arada ngilizce'mi gelitirmeye alyorum. nk seneye Barcelona'ya da ayn teklifi yapacam, nk seneye Milan'a da, nter'e de... ayn teklifi yapacam. Kim bilir belki onlarn referans olunca, bizim ligden de bir kulp beni kabul eder... Ben u anda Babakandan muhtarlara, yazarlardan ..trlere, futbol kulplerinden dnyadaki dev irketlere ?.dar birok kii ve kurumla yazyor ve gryorum nlara her seferinde ok ok byk teklifler gtryorum nnden annda cevap alyorum, kiminden de iki yldr ha n cevap alamadm... kaybettim> ne kazand,m diye a, karma gurur verici bir tablo .kt. Binlerce in- " e lVtemrerek hayatlarn deitirmiim. Kendimi hi a' e oturabilirdim ve Anlarn hi- "O halde beni bir defa genlerinizde de* yin, neler yapabileceimi size gstereyim' cr dim, yine kabul etmediler. "Hi para pul istemiyorum, kulbn^ sadece bir saat seminer vermeme izin verin dim onu da kabul etmediler... ,4 , dunmeye balaynca, insann Ben byk a' y ,yr- "Ben ba?bakan olmak istiy- , as'n|n Bakan , lmak istl'yrum / Ben Dnya 9rTl! O zam ak istiyrum!- peki ama ya yapa- 2a ne olacak? Hayal kmkhma uramaz 96 97 Ben Dnyann En Akll nsanym Vermi olduum seminerlerde sk sorulan sorulardan bir tanesidir bu. Biraz ar olacak ama zgnm. Hayal Krkl aptal adam iidir. Sadece uursuz insanlar hayal krklna urar. uuru olmayan insana da aptal tanmlamas birebir uyar. lkokulu hatrlyor musun? Hani bir deney vard. Bardan iine bir miktar pamuk koyar sonra iine birka tane fasulye

atardk, suyunu da verince birka gn sonra boy boy, nur topu gibi fasulyelerimiz olurdu. Hatrla bakalm hi ardn m? "Aaa benim bardamdan fasulye kt." dedin mi hi? Hayr. Neden? nk fasulye ekmitin, karpuz bekleyemezsin. Niye karpuz kmad diye hayf-lanamazsn! Byle davranman iin ne ektiini unutmu olman gerek! uurluysan, ne yaptn biliyorsan, ektiin eyi bieceini bilirsin. niversiteye hazrlanan bir renciysen ve gnde sadece on be dakika alarak Boazii niversitesini hayal ediyorsan, sana ne dememi bekliyorsun? Gnde on saat uyuyup drt saat TV izliyor, drt saat chat yapp, sekiz saat alyorsan ve zengin olmay hayal ediyorsan, be ylda bir kitap bitiriyor ve kltrl bir adam olmay hedefliyorsan, sonra bir de hayal krklna uruyorsan sence de bir sorun yok mudur? Ne yaptn, nereye gittiini, nasl mcadele verdiini bileceksin. Ve dostum iini iyi yapacaksn. Mkemmeliyeti olacaksn. Yoksa hayatn hep kekelerle, ahlarla, vatlarla, thlerle ve hayal krklklaryla geer... Samimi olacaksn, kendine verdiin szleri tutacak sn! Ben baarl olmak istiyorum deyip yatyorsan, sen OT san olsan horlaman konusunda samimi olabilirsin. 98 Baar... Gzden kanlan bir dost. Garip u insanolu. ok garip! Herkese verdii sz tuttuu iin vnr, ben acayip merdim, drstm falan der de, asl tutmas gereken szleri tutmaz. Kendine verdii szleri hie sayar. nk kendine verdii sz tutmazsa kimseye kar rezil veya mahcup olmayacaktr. Gel gr ki asl yanlg bu ite! Kendini nemseyeceksin! Sen kendini sevmezsen, sen kendini nemsemezsen, sen kendine sayg duymazsan, sen kendine verdiin sz tutmazsan dier insanlar senin iin bunu niye yapsn ki? Aynaya bak burnunu sev. Karma, kocana, oluna, kzna bak, onlar sev. Arabana, evine, ceketine, anana, babana, kardeine bak, onlar sev. Sana ait ne varsa sev, sev, sev... Ve gnee bak, gnei sev. O da senin nk. Bak, hi aksatmadan grevini naslda yapyor gne. Senin iin her gn yeniden douyor. Dnya 24 saat ritimden hi bir ey kaybetmeden senin iin dnyor. Gezegenler, gne sistemi, kular aalar ne varsa hepsi senin iin var. Emin ol ki byle, dostum. Bir dnsene, sen lnce btn bunlarn ne anlam var? Gne domu, gne batm, dnya dnm, aa yeilmi, siyahm, deniz krmzym/, ma-viymi sana ne? imdi hayattasn ve hepsi senin. Kullan onlar, sahiplen! Zor olan yapp baka/arma gveniyorsun!!! 99 Zengin i adam isizliin had safhada olduu r lkede tesadfen karlat herhangi bir genle Ben Dnyann En Akl], "m sohbet etmeyee balad. Gen adam, iadamna olduunu syUeyince, iadam, onunla zel bira'f ma imzalayabi ileceini ancak birka tane art, , unu syledi. oldl Gen adsamn eitimi yetersizdi ama nemli ildi. Bu alat ilecek bir engeldi. Gen adam olduk6 zeki fakat bir CD kadar da tembeldi. *

f * te o g nden kalan bir diyalog: - ' t adam: Bak dostum, sen zeki bir adamsn Dediklerimi yap arsan seninle be sene sonra ala bilirim. : Elbette ki yaparm. Siz artlarn- GenAde z syleyin. adam: Gnde en fazla be saat uyuyacaksn. Her gn saat kitap okuyup okuduun ki' ilgili en az bir saaat yorum yapacaksn. Akam o na gidip bir fakOlte bitireceksin. ini mkemm ekilde takip edecek, asla pes etmeyeceksin. Ye kirler icat ederek*, iinde kendini gelitireceksin. Gen adarm ok heyecanland. GenAdaMn: Evet sonra? adam: Eer be sene boyunca bunlar elsiz yaparsan sanaa ^z veriyorum seni kendime gf mdr yapp 10OO.OOO $ da maa vereceim aan- Gen adam hi tereddt etmeden atlad... Gen Adam: Tamam hemen balayalm. iadam: Sosyal bir insan olabilmen iin hafta sonlar, d,l kurslarna, gece de resim ve gita kursla na katlacaksn. a Kursar- 1 00-000 $ ma- fedan,,: ruz. : Emin misin? Ge"S Adam: Elbette ki. 100 101 Ben Dnyann En Akili, jns gaa Brak herkesi, nce kendine gven! Evet dostum bakalarna gvendiin kadar kendine gvenmiyorsun. Byle bir teklifi Sabanc yapsa acaba kar kii direkt kabul ederdi dersin? Eitimlerimde bu soruyu sorduum zaman insanlarn %95'inin ben hemen kabul ederdim, dediklerini biliyorum. Demek ki Sabanc'ya gjj. vendii kadar kendine gvenmiyor insanmz. Byle olmamal, kendine gvenmelisin! stersen dnyay deitirebilir- sin. \EgzersjzZamam Aynadan yanstma metodu Yazlar aynadaki yansmalarna gre yaz... Bunu killere de uyarlayabilirsin. Yani kadn sol tarafna bir ekil veya resim yap, ayn resmin tersini kadn sa tarafna geir. u ana kadar hi ahap ev yapmam bir insan olduunu varsayyorum. "Ahap bir ev yapabilir misin?" desem, cevabn muhtemelen hayr olur. nk hi denemedin ve ayrca

ahap bir ev yaplmas gerekiyorsa evrendeki marangozdan destek almay dnrsn. Halbuki bir adada yalnz kalsan ve evrende hi kimse olmasa, yani ahap evi kendin yapmak zorunda kalsan, bunu ok rahat baarabilirsin. nk mecbursun, yalnzsn ve yaamak iin bunu baarmalsn. niversite sfizsvin Baarmak Bu metoda gre yaz yazma faaliyetlerimizi denetleyen sol beyin yaznn dz haliyle ilgilenirken, sa beyin yaznn aynada nasl yansdn hayal edecek ve bylece bu alma yaplrken her iki lob da ayn anda harekete ge-roi olacak ve bylece sekiz yanda topraa gmdn dahiliine bir adm daha yaklam olacaksn... Bu egzersizler iin yle her gn saatlerce zaman Ayrman gerekmiyor, aklna geldike yap! - be dakika. Ne bileyim ite, cann skldnda karalama olsun diye im-2a Bacana, bunu yap gibi... 102 103 Ben Dnyann En Akll in 5. Blm Dnyann En Gzel iirleri Hayat yolu Ba ho ortas ko ertesi bo, Sen iin sonuna bak en sonuna, ster srn ister yr ister ko, Sen iin sonuna bak en sonuna... Ey Zevraki zora zahmete bakma, Yokua srn de yenie akma, Umudun ummansa umuru takma, Sen iin sonuna bak en sonuna... aresizlik Mucizesi 104 aresizlik akll insan zirveye tar.. aresizlik Mucizesi Zirve Zaman... Hi trafik kazas atlattn m veya hi lmle burun buruna geldin mi sen? Hi lmn o korkun nefesini ensende hissettin mi? Hani souk sular boalr, birden boazn dmlenir, hani iin kalkar birden, tuhaf olursun. Hi byle bir ey yaadn m? lm korkusu insana, hayatn birka saniye iinde bir film eridi eklinde izleme frsat verir. lm korkusuyla tpk o film sahnelerinde olduu gibi, tm hayatn bir erit halinde gzlerinin nnden geer. Toplam kaza an be saniye olmasna ramen, otuz dakikada zor anlatacan kadar ok ey dnm olman neye balyorsun? ARESZLK PSKOLOJS...

lm korkusu yaayan insanlar inanlmaz yorulurlar. Fakat yorgunluktan ok, yaadklar duyguya korku derler. O i yle deil! Bir anda halsiz dmene korkun deil, beynini zorlaman sebep olmutur. Gnde sekiz saat alan bir insann, on alt saat altnda yorulmas gibi. aresiz insan, beynini alldk oranlarn dnda bir yzdeyle kullanr. Mesela aresiz zamanlarda yle yalanlar syleriz ki, eytan bile maallah der. O halde; kendini normal zamanlarda da aresiz his-sedebilirsen, beynini srekli yksek oranda kullanrsn. Ksa bir zaman sonra sz konusu yzdeye alan beyin, sen zel bir aba sarf etsen de etmesen de hzl alr. 107 Ben Dnyann En Akll insany,r aresizlik Mucizesi Kendini aresiz hissedip, zirveye kmak istiyorsan her zaman tek are olarak kendini gr. Birilerine gvenmek yerine, nce kendine gven. Bir karar verecein zaman elli insana danp kendine hi danmyorsan sorun var demektir. Unutma! are sensin. O ii senden bakas ze. mez. Haydi imdi zme de grelim. aresizlik adama ampul icat ettirir Atatrk'n baarl olmasnn altndaki sr da esasnda baarl olma mecburiyetinde gizlidir. Yani brr aresizlik sz konusudur. Tek arenin kendisi olduuna inanan Atatrk, Kurtulu Sava'nda inanlmaz bir deha sergilemitir. Ulusal mcadelenin nderliini yaparak mkemmel bir organizasyonu ortaya koymutur. Yine stanbul'un fethi srasnda havan topunun ve yryen kulelerin icad da bir aresizliin akl almaz rndr. II. Dnya savanda susuz alan motorun icadnda da aresizliin gc tm plaklyla gzler nne serilmitir. Edison'un karanlktan korkan bir adam olduunu biliyor muydun? Edison karanl aydnla evirebilecek tek insann kendisi olduuna inand. aresizdi ve baarmak zorundayd. Satlmaz ki alasn! Stok mtok yapasn... Telafisi asla mmkn olmayan bir mefhum: Zarnan Gitti mi gitmitir. Geri getirmek imkanszdr artk. Ne . kj bu kadar zel bir neme haiz olan bu mefhumu, ina-' ^az derecede hunharca harcayabiliyoruz. Timsah gibi n t enemizi aarak saatlerce TV izleyebiliyoruz. Hem de hjc dnmeden, ne verip ne aldmz hi hesap etmeden. Hesabn bileceksin. Muhasebeni iyi yapacaksn! Sadece TV izlerken deil, her zaman. u anda bile. "Ne veriyorum, ne alyorum" Hi dndn m, her yaptn i iin bir zaman harcadn? Hi dndn m hibir yerde satlmayan zamann neye karlk harcadn? Sor kendine; imdi sor: Ben u anda ne veriyorum, ne alyorum! Eer bu ticaretten memnun deilsen kapat kitab git. Daha krl bir yatrm yap! ABD'de bir okulda yaplan aratrmaya gre haftada 24 saat TV izleyen bir renci grubunun 14 saat TV izlenmesi salanyor. Sonu: Okuldaki iddet %25 nispetinde azalyor. Demek ki zaman verip yerine iddet alyorsun. Var m byle bir ticaret? Katrilyonlar verip alamayacan saatlerini ver, iddeti al!

Zaman, kymeti ancak bitince anlalan korkun bir hazine. Tm insanlar bu konudan saatlerce konumalarna ramen, zamann ne kadar kymetli olduundan dem vurmalarna ramen, maalesef uygulamada yetersiz kalmaktadrlar. Okey, piti, 51 masalarnda her nedense oyun bi-^ceye kadar saatle ilgilenen hi kimse yoktur. Oyun biter, veden karken tm oyuncular az birlii etmiesine ceyvah saat 12 olmu" diye sylenir. Halbuki 5 dakika n-qih Saate bakms fakat kafasn kuma gmen deve kuu 1 Amt o korkun gerekten... 108 109 'im Ben Dnyann En Akll insaniyi aresizlik Mucizesi ZAMAN TE... Zaman geiyor. imdi gzlerini kapat ve gidebildiin kadar gerilere git, yana, be yana... Su birikintilerinde stnn amur olmasndan, tnn bozulmasndan endie etmeden sek sek oynadn gnleri dn. Misket oynarken aldn keyfi, ilk aldn oyuncan hatrla. Sana "bir ark syle" dediklerinde, hibir kayg tamadan avazn kt kadar yksek sesle sylediin arkn hatrla... A gzlerini. imdi ka yandasn on be mi, otuz mu, krk be mi, yoksa altm m, hangisi? imdi syle gzn kapatp amandan daha hzl gemedi mi zaman? Peki o gnlerden geriye ne kald? Bir krk misket. Unutma! Gzn bir daha kapayp aacaksn ve mrn bitmi olacak. Belki o zaman elinde krk misketin de olmayacak! Olsa da ne kar ki zaten? Bir akam st geldin ve gn batmadan gideceksin... Zaman Makinesi Zaman byle ite. Peki hedefin ne ve ne kadar zam3' nn var? Diyelim ki 2015 ylnda Babakan olmak istiyr' sun? u anda 2002 ylndayz ve on senen var. Artk baarabileceini biliyorsun, ansn %50. dealine ulaabilmen iin ihtiyacn olan tek ey zaman sktrmak ve aresizlik psikolojisine girmektir. Reel olarak on senen olmasna ramen bir senen varm gibi dnebilirsen i biter. 2015'te babakan olursun. Peki ama nasl? Soru bu! Cevap: Takvimini on iki sene ileriye al, yl 2002 deil 2014 artk. Son bir seneye girdin, seneye babakansn, haydi buna inan ve sonra uyu da greyim seni. "Peki buna nasl inanacam?" te ikinci soru ve asl nemli olan soru da bu zaten: "Buna nasl inanacam?" Gnlk hayatnda kk deiiklikler yaparak, bunun iin bir alt yap hazrlamalsn. Mesel saatini on dakika ileri alarak balayabilirsin. Hemen yap. Yarn akam

sekiz haberlerini izlerken saatine bak, tebessm ederek unu syle "Trkiye'nin saati yine on dakika geri kalm." Artk kendine ait, bakalarnn kurmad ve kullanmad, sadece sana ait olan bir saatin var. Bakalar ne derse desin, sen kendi saatine inan! Saatini on dakika ileri alman, artk hibir randevuna Qe kalmayacan anlamna geliyor. Tabi eer inanmay aarabilirsen. Herhangi bir randevuna kar tarafn verdi- 9' saate uyarak gideceine, kendi saatine gre gidersen, sz konusu randevuna on dakika nce varr, randevuna ve Aacaklarna konsantre olursun. Ben yle yapyorum esela. Konferanslarma her seferinde on dakika nce gi- lp arat>amn iinde, hitap edeceim kitleye ve konuacak- 110 111 Ben Dnyann En Akll insaniyi^ aresizlik Mucizesi larma konsantre oluyorum. Bu bana mkemmellik kazandryor. imi daha ok sevmemi salyor. Ge kalmak saygszlktr... Bir adam: Efendim, zr dilerim ge kaldm, malum stanbul'da yayoruz. Trafik ok youn hem de kem km, gak guk... Bir baka adam: Bana ne kardeim, yola erken k, zamannda burada ol! Sz vermitin... Kendini her iki adamn da yerine koyarak dn. Ge kalan da madur, bekleyen de. Ge kalan, uyuyakalmm diyemeyeceine gre, uygun bir mazeret bulmak iin, yalan arayp tarayacak. Bekleyense, kaybettii zamanna yanacak. Bu nedenle ge kalmak saygszlktr. Hem bekleyene, hem de bekletene. Kimseyi bekletmeye hakkn yok! Zamandan daha kymetli hibir ey olmadna gre, zaman alanlardan da daha byk hrsz olabilir mi? Ben hastalk dnda (ki onu da saatler nceden bildiririm) asla ge kalmam. Oyunu hep kuralna gre oynarm. Ya da yeni oyun kurallar gelitirir, insanlar o kurallarla oynamaya ikna ederim. Egzersiz Zaman Kitap oku imdi: "Amma da yaptn hoca, bu da bir ey mi?" diyeceksin! "Elbetteki kitap okumak insan gelitirir. Bunu bir egzersiz olarak vermeye ne gerek vard?" diye devam edeceksin. Ancak, yz binlerce insann sadece kitap kapa okuduunu dnecek olursak, bunun ne kadar ciddi bir egzersiz olduunu sanrm daha iyi anlayabiliriz. Kitap okumak da yine beynin her iki lobunu harekete geiren en ciddi almalardan birisidir. Okurken, okuduunu anlayabilmen iin kelimeleri beyninin sol lobundan geirmek, dier lobunla da resmetmek veya canlandrmak zorundasn! Kitap okumak beyinler aras entegrasyon srecinde ciddi bir adm olduu gibi sosyal anlamda da seni glendirecek ve sana zgven kazanman anlamnda faydal olacak bir yoldur.

112 113 Ben Dnyann En Akll insanym Dnyann En Gzel iirleri Deildir... airlie koma kuzum ol sakin! Pazarda satlan kaftan deildir... Kedi yzden benzer amma velakin, Aslndan znden kaplan deildir... Elbette bulur la-mekan liman, Mana drbnyle mantk dmeni, Yarmayan on dokuz bin kat duman lim deryasnda kaptan deildir... Mahpeste kal daim grnme zahir! arap dahi olur mahzende mahir. Bir zen bulunur evvel ahir, Dnya botur amma hepten deildir. Brak ey Zevraki, akn brak, Usta olunmaz ki olmadan rak, airlik dediin size ok rak, ekerin mayas aptan deildir... 6. Blm Karar Verme. Karar vermeden su bile iemezsin! 114 Karar Verme... Yeni bir karar. Bir eyler deisin artk. Yeni kararlar al, yeni kararlar ver, bir eyler yap! Kararlarn artk kendin ver! Takviminin hangi yl gs-Iterdiini de kendin belirle. (Dnsene, douyorsun, ailen [seni sevgiyle adeta bouyor.) Zaman geiyor... yle ar [bir sevgiyle ykleniyorsun ki artk onlar olmadan hibir ey yapamyorsun. Bydke bu sevgiyi deyebilmek iin sen sevgiyle bouyorsun onlar. Kendi bana karar veremiyorsun, her eyi onlara danyorsun. Zaman geiyor, daha da byyorsun, bydke hep bir danmana ihtiyacn oluyor. Ailen yoksa mutlaka bir arkadana soruyorsun. Sonra da bir gn yalnz kalyorsun. Kimsesiz ve aresiz... Danacan kimse olmuyor, alyorsun. Hayr, byle deil... Senin zgr bir iraden var artk. Yapacan i ne olursa olsun, insanlarn fikrini al, sonra kendi kararn kendin ver. Unutma ki seninle ilgili en iyi kar senden bakas veremez ve senin en iyi dostun phesiz sensin, ks olduun sen. Hi takmadn, adam yerine bile koymadn sen. Kendi i sesini dinle, kendine kulak ver. Ne diyorsa iindeki adam, onu yap! Vur elini masaya ve yanl bile olsa kendin karar ver, sana ait bir karar... 117 Ben Dnyann En Akll insan Karar Verme.

Yazk oldu... J Bir gn bir maazaya gitmitim. gen ge|, di. lerinden birisine bir pantolon alacaklard. S^ konusu gen ieride pantolonu denerken dardaki-ler kendi aralarnda yle bir karar verdiler: Pantolon nasl olursa olsun ok iyi olmu diyelim. nk iimiz ok acil. Bu esnada, sanki iki tane uzun boy soba borusunu bacana geirmi bir korkuluk gibi karmza dikildi pantolonu alacak olan gen. Arkadalarna manken duruuyla glmsyordu. Pantolon tek kelimeyle irenti. - Nasl oldu? - Oooo sper! Yani bir adama pantolon bu ka dar yakr. Sanki sana zel dikmiler, hemen al! Dieri hemen atlad: - Valla bence de... u estetie bak! Sz konusu gen bu szler karsnda ok mutlu oldu ve hemen pantolonu sardrd. Fiyatn bile sormad. Arkadalar sevdii iin ald! Kendi iin deil sadece arkadalar iin ald o iren pantolonu. Oysa tam karsnda duran kocaman aynaya tek bir defa bile bakmay akl etmedi. Bana bak dostum, baarl olmak istiyor musun? Kendi kararn kendin vereceksin. Takvimini, saatini, karn, kocan, iini, gcn, okulunu... kendin belirleyeceksin. Brak, bakalar ne derse desin! Sen bildiini oku ve -tekrar ediyorum- asla unutma! ki: "Seni, senden ok hi kimse sevemez." Arkadam iin lme giderim "Arkadam iin lrm!" diyorsun, "Onun iin gn gece uyumam. Onun iin her ey yaparm!" diyorsun da neden kendin iin kln bile kprdamyor. Sen kendini hi sevmez misin be adam? Kabul etsen de etmesen de, senin en iyi dostun ken-dinsin. Bir arkada grubunda olduunu dn ve karnda duran aynaya bak. Yanndaki insanlarn hepsini aynada gr! Biraz sonra yanndaki arkadalarndan birisinin gittiini dn! Herkesi tek tek gnder ve aynaya tekrar tekrar bak. Her seferinde birileri aynadan kp gidecek ama sen asla kamayacaksn aynadan. Her baktnda aynada sen kaytsz artsz var olacaksn. Kendinden kaamazsn, kendini asla brakamazsn. Bu en sadk dostuna hak ettii deeri ver! Sylesene seninle birlikte mezara baka kim girer? Yalnzsn yleyse, kendinle bar ve kararlarn kendin ver; sen varsan her ey gzel ve anlaml, sen yoksan her ey bo. Gne bile... Tekrar baa dnelim. Hedef 2015 ylnda TC. Babakan olmak. "Ben babakan olmak istemiyorum" diye mrldanyorsan, hala dz bakyorsun demektir. Ben "baba- 118 119 Ben Dnyann En Akll insanym

kan olma" hedefini bir varsaym kabul ederek veriyorum. Sen istersen buraya IMF Bakan olmay koy, dnyann en iyi ressam olmay koy... (ama mutlaka bir hedef koy!) Yeni Takvime dair... Yeni takvime gre yl 2014 ve sadece bir yln var. te sana aresizlik psikolojisi. Bu yeni takvime inan ve bir sene ierisinde neler yapacan hayretle izle! Bu arada her yln son gn takvimi bir yl geri al! Yani 2015'i hi grme. On iki sene 2014'te yaa! Herkese sz ver: "2015'te babakannz benim." Bu balayc olacak insanlar birka ay sonra sana babakan lakabn takacaklar, bylece senin inancn daha da glenecek. Kendi efsaneni kendin yarat. Normal insanlarn 2015'i geldii zaman, sen canl yaynda efsane adamn yksn anlat. Btn dnya dinlesin! Ayrnt: u anda saat gecenin ikisi ve ben eitim iin geldiim Lleburgaz'da bir otel odasnda herkes uyurken yazyorum. Yl 24 Mays 2029 Perembe... 2030 ylnn efsane adamn yetitiriyorum. Uykum yine yok, tpk dn gibi. Ben nasl uyurum; tm dnya beni bekliyor! 2030 ylna sadece bir yl var ve ben bir sene sonra dnyay deitirmi olmalym. Kendimi seviyorum Karar Verme. Minik bir an Yllar nce bir sevgilim vard. Bakkald. Her sabah saat 06:15'te bakkal o aard. Ben de sabahn o saatinde kalkar, ona elik ederdim. Gece saat ikide de yatsam, te de yatsam, saat filan kurmadan sabah 05:30'da kendiliimden uyanrdm. Sadece Cumartesi gnleri bakkal, kz arkadamn babas aard ve ben o gn saat on ikiden nce uyanamazdm. Sevgilimi grmek benim tek hedefimdi ve beni uyandran, ona olan ar tutkumdan baka bir ey deildi. Uykularn kamal... Eer hedefin uykularn kanmyorsa sorun var demektir. Ya hedefin yanl, ya da hedefine inanmyorsun. Hangisi? Yeniden dn! Hedefin en az sevgilin kadar ekmeli seni, onun iin nasl uykusuz kalyorsan, hedefin iin de yle uykun kamal. Hzl Karar Verme nanlmaz yava karar veriyorsun. Ayakkab almaya gidiyorsun, on saatte karar veriyorsun. Bazen toplam iki ey arasnda seim yaparken bile dakikalar, saatler kaybe-. diyorsun. Neden byle? nk hata yapmamak iin konuyla ilgili tm bildiklerini gzden geirmek zorunda kalyorsun. Bu srenin uzun olmas bilgilerinin deerlendirilme aamasnn karmaklndandr. Karmak nk sen kendi kriterlerine gre deerlendirme yapmyorsun. Tm tandklarnn doru-yanl kriterlerini gzden geirmek zorunda 120 121 Ben Dnyann En Akll insanym , A- R/^rt met ne der, Ahmet kzar m, hissediyorsun kendini. Mer har. eyrende Rim varsa ner. Hatice beenir m? Kena en . n Bunu

kesin dndklerin, duun ^ ^ Verecein karar yapma! Bir kere de kendi ^^ senjn fldma bjr baRas|_ yanl bile olsa senin olsun-^ ^^ dora^da yan|| nn ya da senin karar vern fark ^ Her jkj durumda olma ihtimali asndan n ,. myt|aka %50,djr_ Q ha|de da kararnn doru olma n d |endirmi orsun? alternatifleri neden kendin . : t)ir zaman sonra, onlar olmadan Byle giderse, beli. P ^^^ basjt ey|erde karar kj? karar veremeyeceksin. K ka|d|mda bocalamayasm. vermeyi ren ki, yarr y A Velj pe Radar dnebi|ir Senin yerine Aye, Fatm- ne Radar ki?... Dnse de vereceg1 mma almas. ,.,, - ^oil' alkanlklarmzla yayo-Bildklermzle deg^^ a||kan|]klarmla yayor. ruz. ite sana bir frsat.- kazanmaya bak. Hzl karar sun, o halde yeni bir alK^' verme alkanl. u- nnv/ia ilgili binlerce bilgi barndran Herhangi bir konuV DQ j|tifaan nolanma. beynine, biraz ltfatte bul ^^ ^^ jek. yan hibir ey ve hi krns ^^ arasndan sa- ler bile iltifattan holanr ^ yaadl|m greceksin. dece birini sev, onun a .^.^ Q|mayacak] onu dana d. nk bu sadece kuru D verdiklerin hep ya- zenli, daha zeni, sulaya ^^ ^&^ .^ sa|am bj. nnda olacak, hep senini ^ dQ dnme intimali ola. - riyim." diyen adamn ^ b jne j|tifat eden, 122 maz ki. inanarak beynim * M Karar Verme... ben mkemmelim diyen birinin, beynini bo ilerle megul etmesini bekleyemezsin. Kendine gvenen insan, ilk balarda birka yanl karar verse de, kararlarnn kendine ait olmas nedeniyle mutlu olacaktr. Her eye ve herkese saygl ol! Hi olmazsa bakalarnn sylediklerine olan saygn kadar, ke