era eĞİtİm kİtabi
DESCRIPTION
SERVİS EĞİTİM KİTABI 2005 HYUNDAI ASSAN Teknik Servis Eğitimleri’nin temel amacı servis personelini en üst seviyede teknolojik bilgiler ile eğiterek, servis kalitesini arttırmak ve böylece müşteri memnuniyetini en üst düzeye çıkartmaktır. KASIM 2005, TUZLA / İSTANBUL HAOS TEKNİK SERVİS EĞİTİM MERKEZİ Saygılarımızla, MC Motor 1 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi MC Motor 2 Hyundai Teknik Servis Eğitim MerkeziTRANSCRIPT
ACCENT (MC) SERVİS EĞİTİM KİTABI
2005
ÖNSÖZ
Bu servis eğitim kitabı, Hyundai servislerinde çalışan personeli yeni modelimiz ACCENT (MC)’ye ilişkin servis bilgileri hususunda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Temel amaç, Hyundai personelimizin ACCENT (MC) hakkındaki bilgi ve becerilerini geliştirmektir. Böylece bu kitabın Hyundai personeline destek olacağına ve mesleki gelişmelerinde çok önemli rol oynayacağına inanıyoruz. HYUNDAI ASSAN Teknik Servis Eğitimleri’nin temel amacı servis personelini en üst seviyede teknolojik bilgiler ile eğiterek, servis kalitesini arttırmak ve böylece müşteri memnuniyetini en üst düzeye çıkartmaktır. Bu kitapta ACCENT (MC) ve üzerindeki tüm geliştirilmiş sistemler hakkında bilgiler verilmiştir. Kitaptaki tüm yazı ve resimler döküman hazırlandığı andaki en son bilgiler olup, bu kitabı ihtiyacınız olan temel bilgileri içeren daimi bir başvuru kaynağı olarak değerlendirebilirsiniz. Bu kitabın sizlere faydalı olmasını ümit eder, çalışmalarınızda üstün başarılar dileriz. Saygılarımızla, HAOS TEKNİK SERVİS EĞİTİM MERKEZİ KASIM 2005, TUZLA / İSTANBUL
MC Motor
1 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Motor
MC Motor
2 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
MC Motor
3 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1. Genel
MC'de 3 tip motor bulunur. 2 benzinli ve 1 Dizel CRDI. Bildiğimiz üzere MC benzinli motoru HMC'de ilk defa kullanılmamaktadır. CVVT modeli bulunmayan birçok araçta halen kullanılmaktadır. Alpha 1.6 ve 1.4 DOHC HMC tarafından geliştirilmiş olup halen KMC ve HMC tarafından üretilmektedir. Bu motorun montaj hattı Ulsan fabrikasında bulunmaktadır. Bu motor HMC tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Motorun kullanıldığı modeller arasında 1993 sonrasında Matrix, Gets, Accent, XD Elantra ve diğerleri bulunmaktadır. Kalitesindeki yüksekliğin sebebi de budur. Şimdi bu motorun 3. jenerasyonunu geliştirmekteyiz. Proje ismi triger zinciri sistemli Gamma'dır. Gamma motoru 2006'dan itibaren kullanıma sunacağız.
Genel Görünüm
Motor
Tork
Özellik
Triger Kayışı DLI Ateşleme Sistemi HLA CVVT yok LEV emisyon
ULEV Emisyon Bağımsız Ateşleme Kontrolü Sigara tipi Ateşleme Bobini CVVT, BOSCH PCM, CAN Arıza teşhis
VGT Turboşarj Bosch CP3 Euro 4 Emisyon Türbülans Kontrol (Sadece Euro 4) Triger zinciri
MC Motor
4 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
MC için, 2. jenerasyon Alpha motor kullanılır. Alpha temeli 1.5 litre olmakla birlikte 1.3, 1.4 ve 1.6 litrelik tipleri de bulunmaktadır. 1.3 & 1.4 litre hariç olmak üzere 1.5 ve 1.6 litre CVVT sistemine sahiptir. Fakat ihraç amaçlı MC'de sadece 1.6 litre motorda CVVT kullanılır. CVVT'li 1.5 litre motor iç pazara yöneliktir. 1.5 litre CRDI motor çok yenidir. Bu motorun hedeflediği bölge Avrupa ve iç pazardır. Şaşırtıcı derecede yüksek 110 ps hedef beygir gücünü 1.5 litre ile sağlar. Sahip olduğu yeni teknoloji CRDI CP3 sistemli VGT turboşarjdır. Motor hacmine göre 3 çeşidi vardır. 1.1, 1.5 ve 1.6 litre. Sonraki dönemde aynı özellikte euro 4 emisyonlu motoru da piyasaya sunmayı planlamaktayız.
1.1 Özellikler
Madde
Supap Mekanizması
Çap x Strok (mm)
Hacim (cm3)
Sıkıştırma oranı
Emme supapı zamanlaması
Emme supapı zamanlaması
Bobin Direnci
Buji
Motor yağ miktarı
Soğutma Miktarı
Termostat
Açılma(BTDC)
Kapanma(ABDC)
Açılma(BTDC)
Kapanma(ABDC)
Aralık (mm)
CVVT bulunmayan 1.4
Açılma
Tam
MC Motor
5 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2. Değiştirilen Parçalar Piston, piston segmanı, eksantrik mili, krank mili, biyel kolu, silindir kapağı, silindir kapak contası ve silindir bloğu gibi hareketli parçaların tamamı 1.4 ve 1.6 litre arasında paylaşılamaz. 1.6 Silindir bloğunun 1.4'ten ayırt edilmesi için, 1.4D/1.5D veya 1.6D gibi bir kodu bulmak amacıyla 4 numaralı silindir tarafına bakın. 1.4 ve 1.5 silindir bloğu 1.6 litre olarak kullanılamaz. Bunların ortak olarak kullanılamamasının sebebi, CVVT sisteminin bulunması ve 1.6 litre için genişletilen silindir yuvası boyutudur. Sadece emme ve egzoz supapı mekanizmasına ilişkin parçalar ortak olarak kullanılabilir. Alpha motorda bulunan bazı gürültü ve yağ tüketimi problemlerini gidermek için grafit kaplı pistonlar kullanılır.
Motor Parça Karşılaştırma
1.4 DOHC
(1.5L'den)
1.6 CVVT
(1.5L'den)
Krank mili Biyel kolu Emme manifoldu Eksantrik mili
Strok (83.5 ⇒ 78.1mm Uzunluk (131mm ⇒ 135mm) Boğaz uzunluğu: 20 mm arttırıldı Supap zamanlaması ayarı
Silindir bloğu Krank mili Piston Emme manifoldu Eksantrik mili
Yuva boyutu Strok Hacim yükseltildi Boğaz uzunluğu: 20 mm arttırıldı. CVVT Sistemi & Supap zamanlaması ayarı
Önceki Yeni Önceki Yeni
MC Motor
6 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1.6 litre motorda eksantrik mili çarkı 4 adet çarka sahiptir. Düşükten yükseğe, yüksekten düşüğe her geçiş 180 derece alır ve CVVT kontrolü ile daha yüksek kontrol hassasiyeti sağlar. 1.4 litre motorda merkezleme pimli tip çark kullanılmaya devam edilmektedir.
Emme Eksantrik Mili Çarkı Silindir Kapağı
1.6 Alpha motordaki bir büyük değişim PCM yeridir. PCM hava filtresi muhafazasının hemen sonrasına yerleştirilir. Ayrıca, bu yerleşim konumundan ötürü su sızdırmaz PCM kullanılır. Motor bölmesi içine PCM yerleşiminin kablo demeti uzunluğunun azaltılarak maliyetin düşürülmesi ve kablo demeti elektriksel arızalarının en aza indirilmesi ve bakım kolaylığı gibi avantajları vardır. Alpha 1.6 için Bosch M7.9.1 versiyon yazılım kullanılmakta ancak JB CVVT sistemli Bosch M7.9.8 versiyonunu kullanmaktadır. M7.9.8'in ana özellikleri arasında 2 çipli CPU, 400MHz saat hızı, su sızdırmazlık, 24 kanallı A/D dönüştürücü, 2 CAN Modülü, 154 pin konnektör, entegre tekerlek hız sensörü ara yüzü, 768K flash bellek vb. yer alır.
MC Motor
7 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Hi-scan kullanarak PCM ile iletişim kurmak için, sadece benzinli motorda DTC için KWR2000 yerine CAN iletişim modülü kullanıldığı için Can iletişim modülünü kullanmanız gerekir. Kullanılan Can protokol iletişim hızı 10kbps değerinden 38.4 kbps değerine yükselir. 16 OBD 2 konnektöründe CAN iletişimi için iki terminal yer alır. Bu yüzden, iletişimi denerken, bunu kullanmanız gerekir. CVVT Sistemi Beta 2.0'da bulunan ile çok benzerdir. Egzoz eksantrik mili krank mili tarafından hareket ettirilir. Emme ve egzoz arasında CVVT kumandası için zincir kullanılır.
1.6 litre motor için supap zamanlaması tabloda gösterildiği gibidir. "CVVT ayar konumu" olarak tam avans için 82 derece yarı değeri veya tam gecikme için 122 derece kullanılır. İki tip buji kullanılır, NGK ve Champion. 4 silindirin tamamı için tek bir tip bujinin kullanılması tavsiye edilir.
Egzoz Supapı Egzoz Supapı
Geçiş süresi : 228 °
Tam Avanslı Tam Gecikmeli Geçiş süresi : 236 °
MC Motor
8 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Verimi ve kontrol hassasiyetini arttırmak için bağımsız ateşleme sistemi sadece 1.6 litre motora uygulanır. TR, ECM tarafında bulunur.
Yakıt deposundan ısıtmalı yakıt dağıtım borusuna olan sirkülasyon nedeniyle, yakıt deposu içinde bulunan yakıt modülünde yakıtın regüle edildiği RLFS sistemi ile kıyaslandığında geleneksel geri dönüşlü tip yakıt sistemi çok daha fazla buharlaşmış yüksek sıcaklıkta gaz üretir. Resimde gösterildiği gibi sirkülasyonlu yakıt hattının azaltılması ile, RLFS yakıt sıcaklığını daha düşük düzeyde tutar ve buharlaşan gaz miktarını %25 ~ 30 nispetinde azaltır. RLFS'de bulunan ana parçalar yakıt deposuna daldırılan yakıt filtresi ve yakıt basıncı regülatörünün bulunduğu yakıt modülüdür.
3. Giriş ve Çıkış
Dağıtım borusu
Yakıt deposu
Enjektörler
Uygulanan araç
Filtre aralığı İlgili atölye kitabına bakın.
Yakıt pompası
MC Motor
9 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Endüktif tip CKP sensörü kullanılır. Bosch EMS sistemini kullandığınızda, Siemens'in hall IC tipi yerine endüktif tip CKP sensörünü tercih etmiş olursunuz. Elbette günümüzde CKP sensöründe hall ve endüktif tipi birarada bulunduran bir kart sözkonusu değildir. Bosch'un endüktif tipi tercih etmesinin nedeni sensörün çalışması için herhangi bir güç beslemesine ihtiyaç duymamasıdır. Örneğin araç bozuk bir yolda giderken, sensöre gelen güç beslemesindeki mikro düzeyde bir kesinti hall IC tipinde sensöre gelen voltajın kesilmesine ve aracın hemen durmasına neden olur. Buna karşın, endüktif tip güç beslemesi gerektirmediği için araç hareketini devam ettirir. MAF sensörü incelendiğinde, sensör üreticisi olarak Bosch yerine Siemens tercih edilmiştir. Önceki Bosch HFM 5 tipi ters akış algılamalı MAF sensöründe, daha hassas olsa bile sensör ucu yabancı maddelerle kolayca zarar görebilmekte ve yakıt sistemi problemlerine yol açmaktaydı. Siemens MAF sensörü ile hassasiyet Bosch seviyesinde değildir ancak sensör dayanımı arttırılmıştır. MAF sensörünü takarken montaj yönüne dikkat etmeniz gerekir. Yeni kullanılan bağımsız ateşleme sistemi dışında diğer sensör ve aktüatörlerde herhangi bir farklılık bulunmamaktadır.
Madde CVVT bulunmayan 1.4 Notlar Ateşleme bobini tertibatı
Buji Buji kablosu
MAP sensörü
MAF sensörü
Gaz kelebeği gövdesi
Enjektör
Oksijen sensörü
ECT sensörü
Vuruntu sensörü
Kurşunsuz
Piezo tip
Siemens VDO
Potansiyometreli tip ROSA Tipi
Zirkonyum tipi
NTC tipi Piezo tip
Endüktif tip
PCSV tertibatı
137 g/dk
MC Motor
10 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3.1 VSS Alımı Araç sensör sinyalinin tanımlanması biraz farklıdır. Araçta ABS veya OBD sistemi kullanıldığında, VSS yerine araç hızı için tekerlek hız sensörü kullanılır. Bu tekerlek sensörü ayrıca normal hızlanma durumunda tekleme algılaması için de kullanılır.
Şanzıman muhafazasına monte edilen VSS sadece göstergedeki araç hızı bilgisinin sağlanması içindir. Sinyal giriş hatları da araç özelliklerine göre oldukça farklıdır. Giriş pin yerleşimi için yukarıdaki tabloya bakınız. 3.2 Senkronizasyon Marş motoru dönerken, CKP sensöründen gelen CKP sinyali ECM'ye ulaşır. CKP ve CMP sinyalleri ECM'ye ulaştığında, enjeksiyon başlar ve ateşleme bunu takip eder. Resimde görüldüğü üzere hedef çarkın biçiminden ötürü CMP sinyalinin alımı biraz farklı gerçekleşir. Bu sadece CVVT bulunan 1.6 motor için böyledir. 1.4 litre motorda merkezleme pimli tip hedef çark hala kullanılmaktadır. CKP sensörü endüktif tiptir ancak CMP sensörü hall etkisinin kullanıldığı Hall IC tipidir.
M/T Giriş değişkeni
OBD-II
OBD-II yok
OBD-II
OBD-II yok
ABS Sinyali
ABS’li
ABS
ABS’li
Tekerlek Hız sensörü
Araç Hız sensörü
K 79, K 58 (K 64 açık)
ABS
ABS’li
ABS
ABS’li
ABS
Otomatik Giriş değişkeni
ABS Sinyali
Tekerlek Hız sensörü
Araç Hız sensörü
MC Motor
11 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Hi-scan pro güncel bilgisinde bulunan Syncro.State (CKP/CMP) senkronizasyonla ilgili ECM'nin mantıksal değerlendirmesi içindir. Normalde senkronizasyonda herhangi bir problem yaşamaz. Çalıştırma problemi durumunda çok yararlı olur. Eksantrik mili konumu CVVT ayar noktası içindir. Başlangıçta -8 derece gösterir. Sağ taraftaki resim değişir.
MC Motor
12 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3.3 Oksijen sensörü Zirkonyum tip oksijen sensörü kullanılır. Zirkonyum
(zirkonyum dioksit), platin elektrot ve bir ısıtıcıdan
oluşur. Bu oksijen sensörü, atmosferdeki oksijene
göre egzozda bulunan hava miktarına bağlı olarak
bir voltaj sinyali üretir.
Zirkonyum elemanın bir tarafı egzoz akışına diğer
tarafı ise atmosfere tellerle bağlanır. Her bir tarafta
zirkonyum dioksit elemana bağlı bir platin elektrot
bulunur. Platin elektrotlar üretilen voltajı yönlendirirler. Platin elektrotların veya zirkonyum dioksit
elemanların kirlenmesi veya korozyonu voltaj sinyali çıkışını azaltır.
Egzoz oksijeni içeriği yüksek iken, oksijen sensörü
voltajı düşer. Egzoz oksijen içeriği düşük iken,
voltaj çıkış yüksek olur. Egzoz gazındaki ve
atmosferdeki oksijen içeriği arasındaki fark
büyüdükçe voltaj sinyali o nispette yüksek olur.
Oksijen içeriğini kullanarak ECM hava yakıt
oranının zengin veya fakir olduğunu belirler ve
buna uygun olarak yakıt karışımını ayarlar. Zengin
bir karışım hemen hemen tüm oksijeni tükettiği için
voltaj sinyali 0.6 ~ 1V aralığında yüksektir. Fakir bir karışım zengin bir karışıma göre yanma
sonrasında daha fazla miktarda oksijene sahip olduğundan, voltaj sinyali 0.4 ~0.1V aralığında
düşüktür. Stokiyometrik hava yakıt oranında (14.7:1), voltaj çıkışı yaklaşık 0.45V olur.
Arka oksijen sensörü katalizörün uygun çalışıp çalışmadığının kontrol edilmesi için katalitik
konvertörün arka tarafında bulunur. Katalitik konvertör sonrasında oksijen yoğunluğu hızlanma veya
yavaşlama bulunmadığında 0.5V civarında bulunur.
Oksijen yoğunluğu ön oksijen sensörüne göre değişiyorsa, katalitik konvertör performansı düşük
demektir.
Egzos gazı
Hava
Pt-Dış elektrod Pt-İç elektrod Lambda
sensörü voltaj eğrisi
Voltaj sensörü
Katalitik son işlem yapılmadan motor emisyonları Katalitik son işlem sonrası motor emisyonları
Eg
zoz gazı emü
lsiyonu
Voltaj
Hava yakıt oranı
A- Lambda kontrol aralığı
(Katalitik konvertör penceresi)
MC Motor
13 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3.4 Kısa Dönemli Yakıt Kesme Son enjeksiyon süresini etkileyen ve hi-scan pro güncel bilgisi ile gözlemlenebilen iki farklı yakıt
kesme değeri mevcuttur, kısa dönemli kesme (Kısa F/T), ve uzun dönemli yakıt kesme (Uzun dönemli
rölanti ve uzun dönemli kısmi yük).
Kısa dönemli yakıt kesme oksijen sensörü geri beslemesini takiben temel enjeksiyon süresine geçici
bir ilave veya eksiltmedir. Uzun dönemli yakıt kesme temel enjeksiyon süresi hesaplamasının bir
parçasıdır ve ECM hafızasına kaydedilir. Kısa dönem oksijen sensörü geri beslemesine bağlı
olduğundan, sadece kapalı döngüde çalışır. Oksijen sensöründeki değişikliklere çabuk tepki verir.
Kısa dönem %0'a yakın değişiyorsa, çok az düzeltme yapılır veya hiçbir düzeltmeye ihtiyaç olmaz.
Kısa dönem yüzdesi pozitif iken, ECM süreyi uzatarak yakıt ilavesi yapar. Negatif yüzde ECM'nin
enjeksiyon süresini azaltarak yakıtı kestiği anlamına gelir. Kısa dönem değeri geçicidir ve kontak
kapatıldığında hafızada kalmaz. Ayrıca kısa dönem uzun dönemli yakıt kesmenin modifiye edilmesi
için kullanılır. Kısa dönem beklenenden daha uzun süre yüksek veya düşük kalırsa, ECM bu değeri
uzun dönemli yakıt kesmeye ilave eder veya çıkarır.
İyi
Sen
sör voltajı
Sen
sör voltajı
Kötü
Ön Arka
Sebebiyet veren koşullar
Tıkalı veya hasarlı katalitik konvertör Kirlenmiş yakıt Yanma aşağıdakilerde meydana gelen mekanik arızalarla bozulmuş: Bujiler Sıkıştırma Emme ve egzoz valfi CVVT sistemi
Emme havası kaçağı Çok düşük yakıt basıncı Enjektör valfi hasarlı veya tıkalı Motor sıcaklık sensörü hasarlı PCSV hasarlı ve sızıntı yapıyor AFS hasarlı
MC Motor
14 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3.5 Uzun Dönemli Yakıt Kesme Uzun dönemli yakıt kesme ECM hafızasına alınır ve temel enjeksiyon süresi hesaplamasının bir
parçası olduğundan kontak kapatılsa bile silinmez. Kapalı döngüde ve açık döngüde enjeksiyon
süresini etkiler. ECM kısa dönemli yakıt kesmeyi kullanarak uzun dönemli yakıt kesmeyi modifiye eder.
Ani değişimlere çabuk tepki vermez, sadece ECM'nin uzun dönemli yakıt kesmeyi modifiye etmek
amacıyla kısa dönemli yakıt kesmeyi kullanma kararı verdiği anda değişir.
Kısa dönemli yakıt kesmede olduğu gibi , uzun dönem %0 iken, temel enjeksiyon süresinde değişim
yapılmaz. Pozitif bir yüzde ECM'nin yakıt ilavesi yaptığını; negatif bir yüzde yakıt eksilttiğini gösterir.
Uzun dönem motor çalışma aralığında enjeksiyon
süresinin kontrol edilmesi için kullanılır. İkiye ayrılır ;
Uzun dönemli rölanti ve Uzun dönemli kısmi yük. Uzun
dönemli rölanti 920 dev/dk altında 24kg/saat hava
debisinde takip edilir. Emilen hava miktarı göreceli
olarak düşük kaldığından ilave veya eksiltme kontrolü
bu aralıkta uygulanır.
Uzun dönemli rölantiden farklı olarak, Uzun dönemli
kısmi yük %30 ~ 75 motor yükünde ve 40 ~200kg/saat
hava debisinde takip edilir. Bununla birlikte çok sayıda
düzeltme kontrolünden yararlanılır.
FRA-alan limitleri
(Çok çarpanlı düzeltme)
Hava debisi>30.4 kg/saat
>%30
Soğutma suyu sıcaklığı>80.3°C
RKA-alan limitleri (İlave düzeltme) Hava debisi<20.8 kg/saat Motor devri>880 dev/dk Soğutma suyu sıcaklığı>80.3C
<1000 dev/dk
MC Şanzıman
1 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Şanzıman
MC Şanzıman
2 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
İçindekiler
1. Otomatik şanzıman········································
1.1 Genel··································································
1.2 Özellikler····························································
1.3 O/D Off svici ······················································
1.4 Sinyal üreteci konnektörü································
1.6.2 Arıza emniyeti ·············································
2. Düz şanzıman ······················································
2.1 Teknik Özet························································
2.1.1 M5CFx, M6CFx ortak kullanımı ···················
2.1.2 Kama & Bilyalı tip senkromeç kaması········
2.1.3 Çoklu senkromeç konileri ···························
2.1.4 Vites değişimi kontrol tertibatı····················
2.1.5 Honlama işlemi ile taşlama ·························
2.1.6 Şanzıman kutusunun iki parçası ················
2.1.7 Temas bağlantı metodu ·······························
2.1.8 Gezer bilyalı rulman tertibatı·······················
2.1.9 Senkromeç göbeği ve manşon yönü··········
2.1.10 Uç boşluğu ·················································
2.2 Uygulama ··························································
2.3 Özellikler····························································
MC Şanzıman
3 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1. Otomatik Şanzıman 1.1 Genel
MC için kullanılan gelişmiş alpha otomatik şanzıman (A4AF3) modeli halen üretilmekte olan LC, TB modellerinde de kullanılmaktadır. U-1.5 Dizel motorda, yeni geliştirilen A4FCx modeli kullanılmış ancak ihraç edilen araçlara uygulanmamıştır, bu yeni şanzıman daha sonra ihraç edilecek HD (Yeni model XD) araçlarında kullanılacaktır.
- MC otomobilin global ölçekli üretiminde çeşitler.
Gen, Ortadoğu AB Avust. Kuzey Amerika
4DR 3DR 3DR 4DR 3DR 4DR 3DR Ulsan fabrikası
(Kore-CBU) '05.6 '06.1 '06.1 '05.6 '06.1 '05.7 '06.2
MT - - - - 1.4D
AT - - - -
MT α-II
1.6D
CVVT AT
MT - - - - U 1.5 VGT
AT - - - - - - -
Yakıt Tipi Kurşunsuz/Kurşunlu Kurşunsuz Kurşunsuz Kurşunsuz
Direksiyon simidi konumu LHD / RHD RHD LHD
Emisyon Euro 4 Euro 4 ABD : CAL 06
Kanada : FED 06
Ortadoğu AB Hindistan Gen
4DR 4DR 4DR 4DR ASSAN
(Türkiye fabrikası) '05.12 '06.1
HMI
(Hindistan fabrikası) '06.1 '06.1
MT MT 1.4D
AT α-II
1.6D
CVVT AT
MT U 1.5 VGT MT α-II
1.6D
CVVT AT Yakıt tipi Kurşunsuz
U 1.5 VGT MT Direksiyon simidi konumu LHD/RHD
Yakıt tipi Kurşunsuz Emisyon Euro 3
Direksiyon simidi konumu LHD
Emisyon Euro 4
MC Şanzıman
4 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Bu kısımda, araç modeline göre kullanılan şanzıman çeşitlerinden ve bazı teknik bilgilerden kısaca bahsedilecek olup MC otomobil gelişmiş alpha otomatik şanzıman (A4AF3) hakkında daha ayrıntılı bilgi için lütfen sistem eğitim kitaplarına bakınız.
1.2 Özellikler Vites oranı
İç Son Toplam 1000 dev/d'da araç hızı Motor
Vites Şanzıman
oranları Dişli oranları Vites oranı 175/70R13 185/65R14
1. 2.846 11.500 9.18 9.38
2. 1.581 6.388 16.52 16.88
3. 1.000 4.041 26.12 26.68
4. 0.685 2.768 38.13 38.95
1.4L
Geri 2.176
4.041*
8.793 12 12.26
1. 2.846 11.500 9.18 9.38
2. 1.581 6.388 16.52 16.88
3. 1.000 4.041 26.12 26.68
4. 0.685 2.768 38.13 38.95
1.6L
Geri 2.176
4.041
8.793 12 12.26
*: İsrail 1.4L (MC 3 Kapılı, TB F/L) için : 4.041 4.381
Çin
4DR BHMC
(Çin fabrikası) '06.4
MT 1.4D
AT
MT α-II
1.6D AT
Yakıt tipi Kurşunsuz
Direksiyon simidi konumu LHD
Emisyon Euro 3
İkisi arasında daha küçük konnektör motor
bölmesinde Bosch PCM bulunan otomatik
şanzıman içindir. (Sadece benzinli)
MC Şanzıman
5 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1.3 O/D Off svici MC'de anlık tip over drive off svici kullanılmaktadır. Önceki sistemde (İtme/çekme tipi sviç), kontak kapatılıp açılsa bile "O/D off' işlevi korunmaktaydı. Bunun sonucunda sürücü önceden svice basmış ise motoru çalıştırdığında 'O/D OFF' lambasını yanık bulduğu için kullanım zorluğuna yol açabilmekteydi. Anlik tip svicin kullanımı ile, kontak kapalı iken 'O/D OFF' işlevi 'kullanılamaz' olarak değiştirilir. (O/D OFF lambası TCM tarafından doğrudan kumanda edilir.)
1.4 Sinyal üreteci konnektörü Isı ve titreşime karşı direnci arttırmak için, 'Kablolu tip' PG-B yerine 'Konnektör tipi' kullanılır. Ayrıca PG-A ve PG-B konnektörleri ayrılarak sinyal gürültüsü azaltılır.
Kick-down svici
konnektörü
PG-B konnektörü
PG-A konnektörü
Kablolu tip Konnektör tipi
Eskisi:
PG-A ve PG-B için entegre bir
konnektör
MC Şanzıman
6 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2. Düz Şanzıman 2.1 Teknik Özet
MC için kullanılan yeni geliştirilmiş düz şanzıman (M5CFx) halen mevcut U-1.5 Dizel motorlu FC (Matrix) için kullanılmaktadır. [M5AF3: LC, TB] [M5CFx: MC, FC, XD, TB] 2.1.1 5 ve 6 vitesli şanzımanın ortak kullanımı (M5CFx, M6CFx)
M5/6CF1:1., 2.vites çift konili senkromeç
(Karbon bilezik)
M5/6CF2:1., 2. Üçlü konili senkromeç
Bilezik
Giriş mili
Çıkış mili
Şanzıman
kutusu Debriyaj muhafazası
Diferansiyel
6.vites dişlisi
5-vitesli 6-vitesli
MC Şanzıman
7 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.1.2 Kama & Bilyalı tip senkromeç kaması tertibatı kullanılmaktadır. 2.1.3 Çoklu senkromeç konisi kullanılır. (M5/6CF2 Üçlü (1. ,2.), Çift (3. – 5.) konili senkromeç) 2.1.4 Vites değişimi kontrol tertibatı modülü 2.1.5 NVH ve verim için honlama işlemi ile taşlama (2., 3., 4. çıkış dişlisi, Son dişli)
- Daha düşük dişli gürültüsü için optimize edilen diş profili
Bilya
Yay (iç)
Muhafaza
Karbon bilezikli
D/konisi (1.vites)
Boşta çalıştırma svici
Kontrol parmağı (İleri/Geri)
Vites kolu
Seçme kolu
Geri vites lambası
svici
Plastik pabuç
MC Şanzıman
8 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.1.6 Şanzıman kutusunun iki parçası ve güçlendirilmiş yapı 2.1.7 Çıkış milinde kullanılan temas bağlantı metodu (sadece 3. , 4. , 5.vitesler için) [Sökme] [Montaj]
'Temas bağlantı' metodu ile monte edildikleri için 5., 4. ve 3.vites dişlilerinin sökülmesi ve montajı sırasında bu dişlilerin ısıtılmaları gerekir.
Konik masuralı rulman
3.vites 4.vites
5.vites
Giriş mili
Bilyalı rulman
Debriyaj muhafazası
Şanzıman kutusu
MC Şanzıman
9 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.1.8 Gezer bilyalı rulman tertibatı kullanılmaktadır (kontrol parmağı ve vites hattı) M5/6CFx M5AF3, M5BF2
Kısım
Çalışma Yuvarlamalı/Kaymalı Yatak
→ En iyi vites kalitesi
Yuvarlamalı yatak
→ Vasat vites kalitesi
Uygulama VW Golf, Audi A6, Benz A190,
Toyota Camry HMC: XD, LC
2.1.9 Senkromeç göbeği ve manşon yönü - Giriş mili İki oluklu Üç oluklu
5. – (6.) 3. – 4.
Üç oluklu
Her iki taraf simetriktir (yön
yok)
MC Şanzıman
10 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
- Çıkış mili 2.1.10 Uç boşluğu
5. – (6.) 3. – 4.
1. - 2.
Üç oluklu Dört oluklu
0 – 0.05L
0 – 0.05L
0.05 – 0.10T
0.15 – 0.20T
MC Şanzıman
11 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.2 Uygulama Araç Motor M/T Notlar
FC
XD U-1.5 M5CF2
MC
α-II M5CF1 α-II :1.4L, 1.6L
TB U-1.5 M5CF2
• M6CFx bulunan araçta kullanılır : TBD
2.3 Özellik Parçalar M5/6CF1 M5/6CF2 M5AF3 M5BF2
*Maks. Tork (kg.m) 15.5 24 14.7 19
Vites 5. / 6. ← 5. ←
Uzunluk
(mm) Kutu+Muhafaza 380 380 383 ←
I/P∼O/P 70 78 70 ←
O/P∼DIFF 122 125 122 ← Şaft mesafesi
(mm) I/P∼DIFF 189 189 189 ←
Kutu tipi 2 adet ← 3 adet ←
Kavrama tipi İtme İtme İtme İtme/Çekme
Tipi Kablo Vites Kontrolü
Hatlar 3
ÜÇLÜ KONİ - 1., 2. - -
ÇİFT KONİ 1. , 2. , 3. 3. ~ 6. 1. , 2. ← SENK.
GERİ Tek SENK.
Dayanıklılık 250,000 km 200,000 km
Uygulanan Motor α-Ⅱ, Υ, U-1.1 β-II, U-1.5 α-Ⅱ, ε α-Ⅱ, β-II, D-1.5
* M5EF2 (MX için): 12.5 kg.m
- Vites oranı
Vites oranları Model Motor
1. 2. 3. 4. 5. Geri *FGR
Alpha 1.4L 3.615 2.053 1.370 1.031 0.837 3.583 4.056 M5CF1
Alpha 1.6L ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑
M5CF2 U-1.5 3.615 1.962 1.257 0.905 0.702 3.583 3.706
*FGR: Üretim öncesinde haber verilmeden değiştirilebilir.
MC MDPS
1 Hyundai Technical Service Training Center
MDPS (Motor Tahrikli Elektrikli
Direksiyon)
MC MDPS
2 Hyundai Technical Service Training Center
İçindekiler
1. Sistem tanıtımı ···············································
1.1 Genel··································································
2. Kontrol sistemi····················································
2.1 Sistem blok şeması ··········································
2.2 Tork sensörü ·····················································
2.3 Araç hızı sinyali·················································
2.4 Motor hızı sinyali···············································
2.5 Motor··································································
2.6 Güç besleme ·····················································
2.7 C-EPS kontrol modülü······································
2.8 Kontrol mantığı ·················································
Ekler ···········································································
1. Konnektör yerleşimi ···········································
2. GSL. ve DSL. için motor diyagramı ···················
MC MDPS
3 Hyundai Technical Service Training Center
1. Sistem tanıtımı 1.1 Genel MDPS (Motor Tahrikli Elektrikli Direksiyon) veya
EPS (Elektrikli Direksiyon) hidrolik kuvvet takviyesi olmadan elektrik motoru kullanılarak direksiyon kuvvetini desteklemek maksadıyla geliştirilmiştir. Motor torkunu direksiyon koşullarına göre kontrol ederek optimal direksiyon özellikleri ve daha düşük yakıt tüketimi elde edilir. Ayrıca, direksiyon yağının kullanılmaması ile çevreye katkı sağlanmakta ve sistem ağırlığının düşük tutulabilmekte ve ayrıca yağ borularının kaldırılması neticesinde servis kolaylaşmaktadır. Günümüzde, EPS donanımlı araç sayısı artmakta ve hidrolik direksiyon sisteminin yerini alması
beklenmektedir. Elektrikli direksiyon motorun bulunduğu konuma göre üç ayrı tipe ayrılır, Kolon tipi, Pinyon tipi, Kremayer tipi. MC aracı HMC dahilinde halen TB'de kullanılmakta olan kolon tipi C-EPS (MDPS) kullanır. Genel kontrol sistemi TB ile çok benzer olduğundan iki model arasında sadece bu eğitim kitabındaki farklılıklar söz konusudur. S: Standart O: Opsiyonel Sadece soldan direksiyonlu model
Model Motor GEN Orta
Doğu AB Avust. Kanada ABD
ε-1.1 - - O
α-1.3 - - O -
α-1.5 - - O -
α-1.6 - - O
TB
D-1.5 - - S
ε-1.1 O O O
α-1.4 O O O -
α-1.6 O O O -
TB F/L
(’05.6)
U-1.5 S S S
α-1.4 S S S
α-1.6 S S S - - - MC
U-1.5 S S S
MC MDPS
4 Hyundai Technical Service Training Center
MDPS sistem sağlayıcısı araç modeline göre aşağıdaki gibi farklılık arz eder: - MC: MANDO, TB, TB F/L: Koyo Seiko
2. Kontrol Sistemi 2.1 Sistem Blok Şeması
2.2 Tork sensörü
• Çalışma Sıcaklığı: -40° ile 85°C arası • Besleme Voltajı: 5V • Direnç Aralığı: 540KΩ • Histeresis: 1% Vcc • Üretici: Delphi-BI technology
TB ve MC arasında MDPC parçaları arasında farklı olan parça bir tork sensörüdür. TB'de bulunan tork sensörü kontaksız tiptir fakat MC kontaklı tip bir tork sensörüne sahiptir (Potansiyometrik: Değişken dirençli tip).
InterlockCircuit
FailsafeRelay
Motor currentMonitor
Step up powersupply monitor
Step up powersupply
FET driver
Motordriver
M+ terminal voltage monitor
M- terminal voltage monitor
VDD monitor
Watchdog timer Relay driver
Fail safe relay terminal voltage monitor
Warning lamp driver
Serial monitorinterface
Thermistormonitor circuit
Torque sensorpower supplymonitor
Torque sensorpower supply
Main torqueinterface
Sub torqueinterface
Main torqueamplifier
Engine speedinterface
Vehicle speedinterface
System powersupply
Ignition switchinterface
5V powersupply
5V powersupply monitor
Watchdog timer
A/D
A/D
A/D
A/D
A/D
A/DA/D
A/D
VDD
RESET
MicroController
Motor terminal voltage monitor
Relay driver
VDDVS
VB
VS
VB
VR
VDD
VR
VR
Custom IC
IC
M+
M-
TSV
TSM
TSS
E_RPM
V_SPD
B+
Warning lamp
Serial monitor
3
4
14
5TSE
Torquesensor
12
2
21
22
1FUSE
FUSE
IG Key SW
Batt.
Idle up interface Engine ECU10
16
20
24
23
M Motor
Engine speedsensor
Vehicle speedsensor
Termistör izleme devresi
Tork sensörü güç besleme
izlemesi
Ortak IC
Ara kilitleme devresi
Ara emniyet rölesi
Motor akımının izlenmesi Tork sensörü
güç beslemesi Tork sensörü
Mikro kontrolör
Ana tork amplifikatörü FET tahriği
Motor tahriği
Kademe yükseltme güç
besleme izlemesi
Motor devir sensörü
Araç hız sensörü
Motor hızı ara yüzü
Araç hızı ara yüzü Koruma saati
Motor terminal voltajı izleme
M+ terminal voltajı izleme
M- terminal voltajı izleme
Röle tahriği VDD izleme
Röle tahriği
5V güç besleme izleme
5V güç besleme
Sistem güç besleme izleme
Kontak anahtarı arkayüz
Arıza emniyeti röle terminali voltaj izleme
Akü Seri izleme ara yüzü
Rölanti yükseltme ara yüzü
Kademe yükseltme güç
Uyarı lambası
Seri izleme
Kontak anahtarı
SİGORTA
SİGORTA
Ana tork ara yüza
Tork arayüzü
Uyarı lambası tahriği
MC MDPS
5 Hyundai Technical Service Training Center
İki rotordan, konum rotoru ve tork rotorundan oluşur. TB'de olduğu gibi, bu sensör 'Ana' ve 'Yardımcı' sinyal gibi iki sinyal verir; burulma çubuğuna belirli bir tork uygulandığında her iki sinyal de birbirlerine göre zıt faza sahip olurlar. Direksiyon simidi nötral konumda iken, tork algılanmaz ve çıkış voltajı güç besleme voltajının (2.5V) %50'si düzeyinde olur. Sensör çıkış voltajı stoper tarafından kısıtlandığından giriş milinin dönüş aralığı tarafından sınırlanır. Bu sensör için maksimum algılama açısı ±8°'dir fakar gerçekte mekanik yapı nedeniyle bu sınırlama ±4.5° dolayında bulunur. Arıza emniyet fonksiyonu (tork sensörü) Tork sensörü arızası için dört ayrı çeşit arıza teşhis kodu mevcuttur. Ancak, sistem kapalı iken yeniden düzenlenirler. 1) C1290 (Tork sensörü ana sinyal arızası) Bu arıza ‘Ana Sensör çıkışı > 4.6V veya < 0.4V iken algılanır’
Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık (Röle, kontrol modülü içinde bulunan arıza emniyeti rölesidir) 2) C1291 (Tork sensörü yardımcı sinyal arızası)
Konum rotoru
Tork rotoru
Tork
Voltaj dışarda
MC MDPS
6 Hyundai Technical Service Training Center
Bu arıza ‘Yardımcı Sensör çıkışı > 4.6V veya < 0.4V iken algılanır’ Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
3) C1292 (Tork sensörü ana ve yardımcı sinyal arızası) Bu arıza ‘(Ana sensör – Yardımcı sensör) mutlak değeri > 0.527V iken algılanır’ Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
4) C1112 (Tork sensörü güç besleme arızası) Bu arıza ‘Tork sensörü voltajı > 5.7V veya < 4.3V iken algılanır’ Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
Tork sensörü elektrikli direksiyon sistemi için gerekli bir giriş sinyalidir ve sürüş emniyeti açısından çok önemli olduğu için, sensör arızası durumunda motor hemen kapatılır ve sistem güvenliği açısından sadece manuel direksiyon kullanımına izin verilir.
2.3 Araç hızı sinyali Araç hızına bağlı olarak, motor akımı optimum direksiyon performansını sağlayacak şekilde kontrol edilir. Araç hızı yükseldikçe, direksiyon kuvvetinin azaltılması için motor akımı düşürülür. Arıza emniyeti fonksiyonu (araç hızı sinyali) C1212 (Araç hızı sinyal arızası)
Bu arıza motor devrinin 20 saniye boyunca 2,500 dev/dk veya daha fazla olduğu durumda araç hızı 0km/s iken algılanır. Motor az önce çalıştırılmış ise, DTC'nin algılanması için aşağıdaki koşulların karşılanması gerekir. Araç hızı = 0km/s, 5 dakika boyunca Motor devri > 4,000 dev/dk Arıza emniyeti kontrolü: Motor 255km/s, Röle AÇIK, Uyarı lambası kapalı olarak kontrol edilir
Araç hızı 5km/s veya sistem güç beslemesi kapalı iken yeninden verilir. Araç hızı sinyali emniyet açısından bu sistemde kritik bir rol oynamaz, bu yüzden sensör
sinyalinde arıza olsa bile motor kapatılmaz, ancak direksiyon kuvvetinin arttırılması için akım azaltılır.
2.4 Motor devir sinyali MDPS'nin çalışması için motorun çalıştırılması gerekir ve bu sinyal PCM'den iletilir.
Arıza emniyeti fonksiyonu (motor devir sinyali) C1272 (Motor devir sinyali arızası) Araç hızı 20 saniye boyunca 50km/s üzerinde iken motor devri 330 dev/dk altında ise bu arıza
MC MDPS
7 Hyundai Technical Service Training Center
algılanır. Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle açık, Uyarı lambası açık
Motor devri 525 dev/dk üzerinde veya sistem güç beslemesi kapalı iken yenilenir.
2.5 Motor Düzgün ve güvenilir direksiyon performansı için, TB ile kıyaslandığında motor akım kapasitesi 45 A'den 65 A'e yükseltilmiştir. - TB, TB F/L [Koyo Seiko] Benzinli (45A), Dizel (60A) - MC [MANDO] Benzinli ve Dizel (65A) Arıza emniyeti fonksiyonu (motor) TB'de olduğu gibi, aşırıcı ısınma kontrol mantığı MC içinde kullanılır. Motor arızası için dört çeşit arıza teşhis kodu bulunur. Ancak sistem kapalı iken yeniden düzenlenirler. 1) C2412 (Motor voltajı hatası) 0.5 saniye boyunca her iki taraftaki motor voltajı > 8.5V veya < 0.2V iken motor çalışmadığında.
(Normalde 1V olmalıdır) Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
2) C2413 (Motor akımı hatası) ‘(Ölçülen akım – Hedef akım) > 10A’ iken bu arıza algılanır
Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
Maks. Akım 65 A
Çap [D] Φ76 mm
Uzunluk [L] 125 mm
Ağırlık 2.6 kg
Maks. Devir 2,000 dev/dak
Nominal Tork 3.4 N.m
Nominal Devir 1,180 dev/dak
Güç 420 W
Atalet 0.43 g.m2
MC MDPS
8 Hyundai Technical Service Training Center
3) C2414 (Aşırı motor akımı) Motor akımı 73A üzerinde iken bu arıza algılanır. Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
4) C2415 (Ölçülen motor akımı hatası) 2.4 saniye veya daha uzun süreyle hedef akım 4A üzerinde iken ölçülen motor akımı < 2A ise bu arıza algılanır. Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
2.6 Güç besleme Sistem voltajı MDPS kontrol modülü tarafından izlenir ve aşağıda algılanan sonuca göre belirtilen arıza emniyeti fonksiyonu aktive edilir. Arıza emniyeti fonksiyonu (sistem güç besleme) Sistem güç besleme arızası için iki çeşit arıza teşhis kodu
bulunur. Ancak sistem voltajı akü voltajına ulaştığında yeniden düzenlenirler.
1) C1101 (Aşırı yüksek sistem voltajı) Sistem voltajı 17.5V üzerinde ise bu arıza algılanır.
Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle açık, Uyarı lambası açık
Sistem voltajı 15.5V altında iken eskiye dönülür. 2) C1102 (Aşırı düşük sistem voltajı) 5 saniye veya daha uzun süreyle sistem voltajı 9V altında
iken bu arıza algılanır. Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle açık, Uyarı lambası açık Sistem voltajı 10V üzerinde iken eskiye dönülür.
2.7 C-EPS Kontrol modülü
MC MDPS
9 Hyundai Technical Service Training Center
Kontrol modülü arızası için iki arıza teşhis kodu desteklenir, fakat arıza belirtisi ve sebebinde bazı
ufak farklılıklar mevcuttur. 1) C1704 (Arıza emniyet rölesi sıkışmış)
5 saniye boyunca arıza emniyeti kontak voltajı > 5.5V iken bu arıza algılanır. Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık
Sistem voltajı kapalı iken yeniden düzenlenir. 2) C1604 (MDPS kontrol modülü iç arızası) Aşağıdaki koşullar karşılandığında arıza kodu kaydı yapılır. a) 2 saniye veya daha uzun süreyle Dahili ‘artımlı’ güç besleme çıkış voltajı < Akü voltajı iken. Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle açık, Uyarı lambası açık b) Motor izleme ara yüz terminali voltajı > 23V veya < -3V
Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık c) ASIC arızası
Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık d) Tork sensörü ara yüzü arızası
Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık e) Termistör arızası Algılanan sıcaklık < -50°C
Arıza emniyeti kontrolü: Motor 60°C olarak kontrol edilir, Röle AÇIK, Uyarı lambası Kapalı f) ROM veya RAM arızası (DTC yok)
Arıza emniyeti kontrolü: Motor kapalı, Röle kapalı, Uyarı lambası açık Bu sistemdeki tüm arıza teşhis kodları tarayıcı tarafından silinebilir veya aşağıdaki koşul sağlandığında doğal olarak silinir. - Sistem güç beslemenin açılması ve kapatılması arızasız biçimde 60 çevrim veya daha fazla sayıda tekrarlanır.
2.8 Kontrol mantığı Bu sistemde en uygun direksiyon kuvveti ve performansı için birçok kontrol iç mantığı bulunur. 1) Toplama kabiliyeti, Sönümleme telafisi, atalet telafisi kontrolü,
Statik sürtünme kuvveti telafi kontrolü: Bu kontroller direksiyon simidinden gelen titreşim ve gürültünün azaltılması içindir ve motor
akımı her bir sürüş veya direksiyon durumuna göre hassas olarak kontrol edilir. Ancak, bunlar satış sonrası hizmet için gerekli bilgiler değildir bu nedenle eğitim kitabında ayrıntılı olarak açıklanmamıştır.
MC MDPS
10 Hyundai Technical Service Training Center
2) Aşırı ısınma koruma kontrolü: TB'de olduğu gibi, bu sistemde kontrol modülü içindeki aşırı ısınmayı algılayan bir termistör
mevcuttur. Sıcaklık belirtilen değerden yüksek olursa, motor akımı düşürülerek sistem donanımının emniyeti sağlanır. Dolayısıyla, direksiyon kuvveti yükseltilir fakat arıza olmasa da sıcaklık azaldığında sistem eski haline geri döner. Minimum motor akımı kontrol modülü içindeki termistör tarafından ölçülen sıcaklığa göre belirlenir.
Maksimum akım süresi (A), Minimum motor akımı (B), Akım azalma katsayısı (C) ve Akım yükselme katsayısı (D) sistem güç besleme açık iken sıcaklık sensörü çıkışına göre belirlenir.
3) Ara kilitleme önleme devresi:
Motor akımı > 9.3A Motor akımı < 4.6A
Motor akımının geçişi önlenir 4) Motor devri rölanti yükseltme kontrolü: - Rölanti yükseltme açık (Düşük voltaj): Motor akımı >25A - Rölanti yükseltme kapalı (Yüksek voltaj): Motor akımı <20A (200ms süresince devam eder) veya araç hızı > 5km/s * Bu rölanti yükseltme fonksiyonunun MC'de kullanılıp kullanılmayacağına henüz karar verilmemiştir. (Benzinli/Dizel)
Motor akımı (R)
Motor akımı (R)
Tork (R)
Tork (R)
MC MDPS
11 Hyundai Technical Service Training Center
Konnektör yerleşimi (Sinyal Konnektörü) Konnektör yerleşimi (Güç konnektörü)
No. Pin Giriş/Çıkış Tanım
1 IG Giriş Kontak anahtarı
2 SP Giriş Araç hızı
3 TSV Çıkış T/sensör voltajı
4 TSM Giriş T/sensör Ana
5 TSE Giriş/Çıkış T/sensör şasisi
6 - - NA
7 - - NA
8 - - NA
9 - - NA
10 I/UP Çıkış Rölanti yükseltme sinyali
11 - - NA
12 IGP Giriş Motor devri
13 - - NA
14 TSS Giriş T/sensör Yardımcı
15 - - NA
16 MONI Giriş/Çıkış İletişim hattı
17 - - NA
18 - - NA
19 - - NA
20 DNL Çıkış Uyarı lambası
No. Pin Giriş/Çıkış Tanım
21 +B Giriş Akü
22 GND Giriş/Çıkış Şasi
23 M+ Çıkış Motor (+)
24 M- Çıkış Motor (-)
MC MDPS
12 Hyundai Technical Service Training Center
AB, Genel için motor diyagramı (Benzinli) M
otor
akı
mı (
A)
Direksiyon torku (N:-m)
Araç hızı (km/h)
Karakteristik
MC MDPS
13 Hyundai Technical Service Training Center
AB, Genel için motor diyagramı (Dizel)
Mot
or a
kımı (
A)
Direksiyon torku (N:-m)
Araç hızı (km/h) Karakteristik
SRS
1 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
SRS HAVA YASTIĞI (TRW GEN 5.6)
SRS
2 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1. Temel Teori 2. MC HAVA YASTIĞI SİSTEMİ 3. GELİŞMİŞ HAVA YASTIĞI SİSTEM PARÇALARI 4. Elektriksel Ara Yüz Gereksinimleri 5. Çıkışlar 6. Sistem Arıza Teşhis ve Arıza Müdahelesi
SRS
3 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1. Temel Teori
1.1 ÖNLEMLER
- Kontak anahtarı LOCK konumuna alındıktan yaklaşık 30 saniye sonra ve negatif (-) akü kablosu
aküden söküldükten sonra işleme başladığınızdan emin olun.
- Başka bir aracın hava yastığı parçalarını kullanmayın. Parçaları değiştirirken, yeni parçalar
kullanın.
- Hava yastığı modüllerini (DAB, PAB, SAB, BPT), saat yayını ve kabloyu tekrar kullanmak üzere
sökmeye ve onarmaya çalışmayın.
- SST kullanmadan DAB, PAB, CAB, SAB modül dirençlerini kontrol etmeyin.
1.2 GÜCÜ AZALTILMIŞ HAVA YASTIĞI
Gücü azaltılmış
SAB Gücü azaltılmış
PAB
Göğüs
SAB
Emniyet kemeri
ön gergisi
Toka sensörü
SRS
4 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1997 yılında, NHTSA FMVSS 208 sayılı kararı ile hava yastıklarının etkisini azaltmak maksadıyla
kemersiz test uygulamasını başlatmış ve sonucunda “gücü azaltılmış” hava yastıklarına izin vermiştir.
Patlayıcı maddenin bir kısmını alarak üreticiler hava yastıklarının gücünü azaltmışlardır.
* Açma mekanizmasının (şişirici) gücünün yüzde 20 ile 35 oranında azaltılması
* Kadın ve çocukların güvenliğinin sağlanması
* Boyun yaralanması kriterinin getirilmesi
- Esnek Eğilme Momenti 190 Nm
- İlave Eğilme Momenti 57 Nm
- Eksenel Gerilme 3300 N
- Eksenel Sıkıştırma 4000 N
- Ön-ve-Arka Kayma 3100 N
1.3 GELİŞMİŞ HAVA YASTIĞI
Gelişmiş
SAB Gelişmiş
PAB Göğüs
SAB
Emniyet kemeri
ön gergisi
Toka sensörü AĞIRLIK
SENSÖRÜ
SRS
5 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1) ABD Gelişmiş Hava Yastığı düzenlemesine uyum * Bebek, çocuk ve kadınların hava yastığı nedeniyle yaralanmalarının önlenmesi
* Farklı büyüklükteki yolculara veya emniyet kemerinin bağlanıp bağlanmasına göre koruma
performansının arttırılması
Hava yastığı nedeniyle ölüm sayıları (1986 ~ 2000. 4/1)
Hava yastığı nedeniyle ölen kişilerin genel yapısı
* Arka koltuğa bağlanan bebek koltuğunda oturan bebekler
* Emniyet kemerini bağlamamış veya uygun olmayan emniyet kemerini bağlamış çocuklar
* Hava yastığı yakınında oturan yetişkin (özellikle, yanlış konumda bulunan bayan sürücü veya yolcu)
2. MC HAVA YASTIĞI SİSTEMİ 2.1 UYGULAMA
Seçenek YEREL GEN AVRUPA / AVUS
ABD/KAN NOTLAR
Gücü azaltılmış
S O S - SÜRÜCÜ
Gelişmiş - - - S
Gücü azaltılmış
O O S - YOLCU
Gelişmiş - - - S
CAB O O O O
SAB tümü O O O O
Perde hava yastığı ile donatılmış
O : Opsiyonel
S : Standart
Ölü Çocuk Yetişkin sürücü Yetişkin Yolcu TOPLAM
Ölü sayısı 92 60 6 158
SRS
6 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.2 ANA PARÇALAR
- ACU: Hava yastığı kontrol ünitesi
- FIS: Ön darbe sensörü (2adet)
- SIS: Yan darbe sensörü
- DAB: Sürücü hava yastığı – 1 aşamalı fişek (Gelişmiş hava yastığı: 2 fişek)
- PAB: Yolcu hava yastığı - 1 aşamalı fişek (Gelişmiş hava yastığı: 2 fişek)
- FSAB: Ön yan hava yastığı – 1 fişek
- CAB: Perde hava yastığı – 1 fişek
- OCS: Yolcu sınıflandırma sistemi (Sadece gelişmiş hava yastığı)
- SPT: Emniyet kemeri ön-gergisi
- STPS: Koltuk kızağı konum sensörü (Sadece gelişmiş hava yastığı)
- BS: Toka sensörü
2.3 ACU (Hava Yastığı Kontrol Ünitesi) MC aracı MOBIS Gen 5.6 Hava Yastığı Elektronik Kontrol Ünitesine (ACU) sahiptir. ACU “Gücü azaltılmış” ve “Gelişmiş” özelliklerini bir arada bulundurur.
ACU Muhafazası Boyutlarının Çizimi
SRS
7 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
ACU Blok Şeması
Primer fonksiyonlar
- Kaza algılaması
- Ön hava yastıklarının, perde hava yatsıklarının ve kemer ön gergilerinin aktivasyonu
- Hava yastığı emniyet sisteminin takibi
- Sistem hazırlığının ve arızaların sürücüye bir arıza ikaz lambası yoluyla bildirilmesi
- Seri arıza teşhis iletişim ara yüzü ile servis kolaylığı sağlama (Hi Scan-Pro)
Güç besleme & koruma saati
Ateşleme &
mantıksal enerji
depolama
Ön emniyet
Sürücü 1. aşama
Yolcu 1. aşama
Kapı ön gergisi
Yolcu ön gergisi
Kapı 2. ön gergisi
Kapı 2.aşama hava yastığı
Yolcu 2.aşama hava yastığı
Sürücü 2.aşama hava yastığı
Sürücü yan hava yastığı
Yolcu yan hava yastığı
Sürücü perde hava yastığı
Yolcu perde hava yastığı
Sürücü arka perde hava yastığı
Yolcu arka perde hava yastığı
Yolcu arka yanhava yastığı
Sürücü arka yan hava yastığı
Kapı tokası
Ara yüzü
Kapı koltuk konumu
PAD svici
PAS koltuk konumu
PAS Toka
ISO9141 Ara yüzü
DSI
Ara yüzü
DSI
Ara yüzü
Blok şema tam modül yeteneğini gösterir. Platform içeriği için, aşağıdaki platform düzeni matrisine bakınız.
Mikro
bilgisayar
Çarpışma çıkışı Çarpışma
Arıza teşhis veri hattı
ti
Yolcu algılama
AW Lambası
PAD Lambası
Em.Ke. Uyarısı Em.Ke. Uyarısı
AW Lamba Tahriği
PAD Lamba Tahriği
Ara yüzü (Opsiyonel)
SRS
8 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Dahili fonksiyonların tanımları
1) DC/DC Konvertör
Güç beslemeye ait DC/DC konvertörler (Kombine ASIC) iki ateşleme devresine ateşleme voltajını ve
ACU iç çalışma voltajını sağlayan bir yükseltici be bir azaltıcı konvertör içerir. İç çalışma voltajı belirli
bir eşik altına düşerse yeniden başlatma yapılır.
2) Koruma saati
ACU, kodu uygun olmayan şekilde çalıştırdığı anlaşıldığında mikro işlemciyi yeniden başlatan bir
koruma saatine sahiptir. Koruma saati yenileme sinyalini 46.5 ile 53.5 ms arasında almadığı
taktirde, mikro işlemciyi normal çalışması için yeniden başlatır. ACU’ye ilk kez güç geldiğinde ilk
yenileme sinyali özel çalıştırma testini yapmak için 43.7 ile 51.8 ms arasında almalıdır.
3) X/Y- İvme Sensörü
Entegre elektrikli ivme ölçer araç ivmesinin yatay ve dikey eksende elektriksel gösterimini sağlar.
Elektrik sinyalleri ivme ile orantılıdır. Bu sinyaller A/D konvertör yardımıyla mikro işlemci tarafından
değerlendirilir. Ateşleme eşiği ilgili algoritma için parametre düzeni ile ayarlanabilir. Ayarlanan eşik
değeri aşılırsa ACU uygun ateşleme döngülerinin yüksek taraf ve düşük taraf transistörlerini tahrik
eder.
4) Koruma / Emniyet Devresi
Bir güç FET kontrolü yapan tetikleme svici ACU içine koruma/emniyet sensörü olarak
yerleştirilmiştir. Sadece ön hava yastığı ateşleme döngülerinde bulunur ve ön hava yastığı ve
kemer ön-gergisi ateşleme döngülerini tüm gerekli açılma koşullarında korur ve algılama
yönündeki düşük ivme seviyelerinde hava yastığı ateşleme devrelerini korumasız olarak muhafaza
eder. Emniyet devresinin işlevi test edilerek, yüksek seviyede güvenilirlik elde edilebilir.
5) Ön ve Yan hava yastıklarının ateşleme döngüleri
Her bir ateşleme döngüsü bir yüksek taraf ve düşük taraf svicinden oluşur. Akım ASIC’ler
tarafından 1.3-1.6A olarak sınırlanır. Ön hava yastıkları ve perde hava yastıkları dahil olmak üzere
tüm ön koltuk yan takviyeleri enerji depolayan kapasitörlerden ateşlenir. Bölüm 6.1.1 Ateşleme ve
Mantıksal yedekleme kapasitesine bakın. Arka koltuk yan takviyeleri ise ateşleme besleme voltajı
tarafından doğrudan ateşlenir.
SRS
9 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6) Kemer ve toka ön gergilerinin ateşleme döngüleri
Her bir ateşleme döngüsü bir yüksek taraf ve düşük taraf svicinden oluşur. Akım ASIC’ler
tarafından 0.98-1.3A olarak sınırlanır. Sürücü ve yolcu hava yastıklarındaki kemer ve toka ön
gergileri enerji depolayan kapasitörlerden ateşlenir.
7) Enerji Saklama ve Otonom Çalışma Süresi ACU, akü voltajının kaybedilmesinden sonra merkezi ünitesinin iç çalışmasını ve tamponlu ateşleme
devrelerinin çalışmasını en az 150ms boyunca çalışmasını temin eden yedek enerjiye sahiptir.
ACU’den akü voltajının çekilmesinin ardından çarpışma algılaması ve hava yastıklarının açılmasını
yürütemez. ACU güç hattına minimum belirtilen çalışma voltajının uygulanmasından sonra tam enerji
saklama kapasitesi devreye girer.
ACU Çeşitleri içi Konnektör Düzeni
No HMC P/No ACU Çeşitleri
1 95910-IG000 DAB+2PT
2 95910-IG300 DAB+2PT(DSL)
3 95910-IG100 DAB+PAB+2PT
4 95910-IG150 DAB+PAB+2PT
5 95910-IG400 DAB+PAB+2PT(DSL)
6 95910-IG450 DAB+PAB+2PT(DSL)
7 95910-IG800 DAB(2)+PAB(2)+2PT:ADV
8 95910-IG200 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB
9 95910-IG250 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB
10 95910-IG500 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB(DSL)
11 95910-IG550 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB(DSL)
12 95910-IG600 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB(RHD)
13 95910-IG650 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB(RHD)
14 95910-IG700 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB(DSL,RHD)
15 95910-IG750 DAB+PAB+2PT+2FSAB+2CAB(DSL,RHD)
16 95910-IG900 DAB(2)+PAB(2)+2PT+2FSAB+2CAB:ADV
SRS
10 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Konnektör PIN Yerleşimi
ACU Pin Yerleşimi Boşluk A (J1A-XX) Boşluk B (J1B-XX) AECU
Pin # (IP) ACEU Pin # (Gövde)
1 Kontak 1 Fişek_9_L / Sürücü Tarafı 2 ISO9141 (K-Hattı) 2 Fişek_9_H / Sürücü Tarafı 3 - 3 Fişek_10_H / Yolcu Tarafı 4 Emniyet Kemeri Uyarısı 4 Fişek_10_L / Yolcu Tarafı 5 Çarpışma 5 Fişek_12_L / Yolcu perde 6 PAD Lambası 1(ADV için Uyarı lambası) 6 Fişek_12_H / Yolcu perde 7 - 7 Fişek_11_H / Sürücü perde 8 FIS Yolcu DÜŞÜK(-) 8 Fişek_11_L / Sürücü perde 9 FIS Yolcu YÜKSEK(+) 9 10 FIS Sürücü DÜŞÜK(-) 10 11 FIS Sürücü YÜKSEK(+) 11 12 PAD Svici 12 13 HAVA YASTIĞI UYARI LAMBASI 13 Fişek_3_L / Sürücü Öngergi 14 ŞASİ 14 Fişek_3_H Sürücü Öngergi 15 Fişek_2_L / Yolcu 1.Aşama 15 Fişek_4_H Yolcu. Öngergi 16 Fişek_2_H / Yolcu 1.Aşama 16 Fişek_4_L Yolcu. Öngergi 17 Fişek_1_H / Sürücü 1.Aşama 17 KAPI_TOKA sensörü 18 Fişek_1_L / Sürücü 1.Aşama 18 YOLCU_TOKA 19 Fişek_8_L / Yolcu 2. 19 SÜRÜCÜ Oturma Konumu 20 Fişek_8_H / Yolcu 2.Aşama 20 YOLCU Oturma Konumu 21 Fişek_7_H / Sürücü 2.Aşama 21 SIS Sürücü DÜŞÜK(-) 22 Fişek_7_L / Sürücü 2.Aşama 22 SIS Sürücü YÜKSEK(+) 23 23 SIS Yolcu DÜŞÜK(-) 24 24 SIS Yolcu YÜKSEK(+) 25 - 26 Yolcu Sınıflandırması(ISO9141) 27 28 29 Fişek_5_L / Sürücü 2. Aşama Öngergi 30 Fişek_5_H Sürücü 2.Aşama Öngergi 31 Fişek_6_H / Yolcu 2.Aşama Öngergi 32 Fişek_6_H / Yolcu 2.Aşama Öngergi
Konnektör kısa devre çubuğu mevcuttur
SRS
11 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Elektriksel Parametreler 1) Ateşleme Devresi parametreleri
Ateşleme Akımı
Performans özelliklerinde belirtilen ateşleme direnci aralıkları ile, MC GEN 5.6 şişirici modülü
fişeklerine aşağıdaki minimum ateşleme akımını gönderir.
Çift aşamalı şişirici içeren ön hava yastıkları için ilk 2ms içinde ortalama 1.3A Toka ve ön gergiler için ilk 2ms içinde ortalama 980 mA Ön yan hava yastıkları ve perde hava yastıkları için ilk 2ms içinde ortalama 1.3A
Akü voltajı çok düşük
A/D sayısı - 79 A/D sayısı - 164 A/D sayısı - 49
Garantili aralık Güç kapalı Akü voltajı çok yüksek
Gri bölge
Gri bölge
Gri bölge
Normal çalışma aralığı
“Akü voltajı çok düşük” DTC kaydedilir
“Akü voltajı çok düşük”DTC kaydedilmez
“Akü voltajı çok yüksek” DTC kaydedilir
“Akü voltajı çok yüksek” DTC kaydedilmez
SRS
12 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2) Şişirici modülü akım parametresi MC/MCA platformu şişirici modülü için ateşleme ve izleme akımı gereksinimleri şu şekildedir
Maksimum ateşleme
yok
Maksimum tüm
ateşleme
İzleme
Akım
(mA)
Süre
(ms)
Akım
(mA)
Süre
(ms)
Akım
(mA)
Süre
(ms)
Benzinli motor 0.4 10 1.2 2 100 Sürekli NF
Dizel motor 0.25 10 1.2 2 160 Sürekli
Gelişmiş 1.aşama 0.4 10 1.2 2 160 Sürekli
Sürücü hava
yastığı
NFA
Gelişmiş 2.aşama 0.4 10 1.2 2 160 Sürekli
NF Gücü azaltılmış 0.4 10 1.2 2 100 Sürekli
Gelişmiş 2.aşama 0.4 10 1.2 2 100 Sürekli
Yolcu hava
yastığı
NFA Gücü azaltılmış 0.4 10 1.2 2 100 Sürekli
Sürücü 0.2 10 0.8 2 40 Sürekli NF
Yolcu 0.2 10 0.8 2 40 Sürekli
Sürücü 0.2 10 0.8 2 50 Sürekli
Kemer ön-
gergisi
NFA
Yolcu 0.2 10 0.8 2 50 Sürekli
Sürücü 0.2 10 0.8 2 70 Sürekli NF
Yolcu 0.2 10 0.8 2 70 Sürekli
Sürücü 0.2 10 0.8 2 50 Sürekli
Toka ön
gergisi
NFA
Yolcu 0.2 10 0.8 2 50 Sürekli
Sürücü 0.4 10 1.2 2 160 Sürekli Ön yan hava
yastığı Yolcu 0.4 10 1.2 2 160 Sürekli
Sürücü 0.4 10 1.2 2 160 Sürekli Perde hava
yastığı Yolcu 0.4 10 1.2 2 160 Sürekli
Ateşleme devresi parametresi
SRS
13 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.4 DAB (Sürücü Hava Yastığı)
Direnç: 2 ±0.3 OHM
Tüm-ateşleme akımı: 3ms boyunca 1.2A
Ateşlemesiz akım: 10s boyunca 0.4A’lik tek akım
Çevrimsel test akımı: 100mA
Şişirici tertibatı (Gücü azaltılmış : 1 aşamalı fişek , Gelişmiş : 2 fişek)
- Bağlantı plakası (Reaksiyon Plakası) - Modül kapağı (Döşeme kapağı) - Gizli "H"- biçiminde yırtılan dikiş - Yastık: kaplanmış -- 60 L (Ön yarı yüzey) 2-havalandırma deliği
1.fişek 2.fişek
Çift aşamalı DAB
Saat Yayı
SRS
14 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.5 PAB (Yolcu Hava Yastığı)
Direnç: 2 ±0.4 OHM
Tüm ateşleme akımı: 2ms boyunca 1.2A .
Ateşlemesiz akım: 10s boyunca 0.4A’lik tek akım
Çevrimsel test akımı: 100mA
Şişirici tertibatı (Gücü azaltılmış : 1 aşamalı fişek , Gelişmiş : 2 fişek)
- Bağlantı plakası
- Modül kapağı (Döşeme kapağı) "U"- biçiminde yırtılan dikiş
- Çarpışma desteği tertibatına yerleştirilir
- Yastık: kaplanmamış ve tahliye deliği yok
SRS
15 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.6 FSAB (Ön Yan Hava Yastığı)
Direnç: 2 ±0.3 OHM
Tam ateşleme akımı: 2ms boyunca 1.75 A.
Ateşlemesiz akım: 2s boyunca 0.65 amperlik tek akım
Çevrimsel test akımı: 10 mA
- Tek Çıkış
2.7 CAB (Perde Hava Yastığı)
1) CAB C-direğinde bulunur ve yan çarpışma sırasında aşağı ve ileri yönde açılır.
2) CAB açıldığında, CAB modülünü ve tavan kaplamasını değiştirmeniz gerekir.
Direnç: 2 ±0.2 ohm
Tam ateşleme akımı: 2ms boyunca 1.75 A.
Ateşlemesiz akım: 2s boyunca 0.65 amperlik tek akım
Çevrimsel test akımı: 10 mA
SRS
16 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Tek Çıkış
2.8 SPT (Emniyet Kemeri Ön Gergisi)
Sürücü Koltuğu Ön Gergisi
RRUULLOO TTİİPP
PPEERRDDEE HHAAVVAA YYAASSTTIIĞĞII
ŞŞİİŞŞİİRRİİCCİİ
CAB İŞARETİ
SRS
17 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Araç belirli bir derecede ön darbeye maruz kalırsa, gaz üreteci SRSCM’den gelen elektriksel ateşleme
sinyali ile ateşlenir.
Gaz üretecinden gelen gaz manifold kutusundaki (silindir) pistonu hareket ettirerek kremayer dişlinin
çalışmasını sağlar. Son olarak kemer makaranın dönüşü ile katlanır. Bu sayede emniyet kemeri ön
gergisi araç çarpışmaya maruz kaldığında emniyet kemerini katlamak suretiyle yolcuların direksiyon
simidi ve ön panele çarparak yaralanmalarını önlemiş olur.
2.9 PAD (Yolcu Hava Yastığı Deaktivasyon) Svici – Sadece AVRUPA
(1) Montajın amacı Yolcunun bulunup bulunmadığını algılayan PPD sensörü kaldırılmıştır. Bunun yerine torpido gözü içine AÇMA/KAPAMA svici yerleştirilmiş olup sürücü yolcu hava yastığının açılıp açılmayacağını belirler (Sadece Avrupa için).
(2) PAD svici Direnç Yükü
ACU, PAD svicini “VUPP voltajı” yeterli seviyede iken periyodik (50ms) olarak kontrol eder. ACU, PAD
svici durumunu bir durum değişimi alındığında üst üste 5 kontrol sonrasında değiştirir. 20 kontrol
içinde düzenli bir giriş elde edilemez ise, düzensizlik DTC kaydı yapılır.
ACU, aşağıdaki PAD svici durumlarını algılama özelliğine sahiptir:
1. PAD svici devrede
2. PAD svici devre dışında
3. PAD svici düzensiz
4. Akü ile açık / kısa devre
5. Şasi ile kısa devre
Arayüz akımı
Gövde şasisi
Geri dönüş hattı
PAB Açma /kapama
svici
SRS
18 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.10 FIS (Ön Darbe Sensörü) & SIS (Yan Darbe Sensörü)
TRW-RASII (Uzaktan İvme Sensörü) RASII, DSI ana hattı üzerinden ACU’ye ivme ve durum bilgisini sağlayan çarpışma algılama modülü
olarak kullanılır. RASII tertibatının ana parçaları 250 ivme sensörü ve Orion ASIC’ten oluşur. ASIC,
ivme ölçer ve kendisi için gerekli gücü, ivme ölçümünü ve ivme sensörü ve merkezi hava yastığı
kontrol modülü arasndaki iletişimi sağlar.
Orion ASIC ivme ölçerden analog bilgiyi alarak dijital bilgiye çevirir ve ivme bilgisini DSI ara yüzü
üzerinden, merkezi hava yastığı kontrol modülünden komut aldığında iletir. RASII ACU içinde bulunan
DSIP ASIC tarafından doğrudan bağlanmak üzere tasarlanmıştır. Güç ve bilgi iletimi RASII ve ACU
arasında tek bir ara yüz konnektörü ile gerçekleştirilir. İkinci bir ortak / şasi konnektörü ara yüzü
tamamlar. 4 pinli RASII için ikinci bir set Güç / İletişim ve ortak / şasi konnektörleri ikinci bir RASII ile
ara yüz oluşturmak için kullanılır.
FIS SIS
SRS
19 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
RASII Yerleşimleri ve İvme Aralıkları
RAS Uygulaması Yerleşim Seçenekleri Eksen İvme Aralığı
Seçenekleri
Ön darbe çarpışma bölgesi
sensörü
Ön darbe çarpışma
bölgesi
± x ekseni ± 250g
Yan darbe Çarpışma bölgesi ± z ekseni ± 250g
RASII parça blok şeması
Ön Darbe Algoritmasının Tanımı TRW V-sensor_3M algoritması kullanılarak çarpışma yoğunluğu algılaması ve şişirici sistem desteği
gerçekleştirilir. X-ekseni ivme ölçeri için algoritma güncellenme hızı 1ms ± %5 dolayındadır. Ön
açılmalarda, algoritmada desteklenen üç farklı eşik bulunur. Bu eşikler 1) tokasız sürücü / yolcu hava
yastığı, 2) tokalı sürücü / yolcu hava yastığı ve 3) sürücü / yolcu emniyet kemeri ön-gergileri. Darbe
olayının karakteristikleri (ölçüm değerlerinin hesabı) eşiklerin aşılıp, aşılmadığını belirler. Parametre
tablosundan gösterildiği gibi eşiği tanımlayan bir platforma özgü kalibrasyon EEPROM’da yer alır.
Önceden tanımlanmış bir ROM kalibrasyonu mevcut değildir. Bir kalibrasyon yükü hatası uyarı
lambasının devreye girmesne ve algoritmanın devre dışı kalmasına yol açar.
Yan Darbe Ayrımı ACU, dış ivme sensörlerini (RASII) kullanarak yan darbe olaylarını ayırt eder. ACU, DSI ana hattı
üzerinden genel durum ile ilgili olarak uydu sensörleri ile bağlantı kurma özelliğine sahiptir. ACU, E-
side_2M algoritmasını kullanarak darbeyi ayırt eder ve hava yastıklarını açar.
DSI ana hat girişi
DSI ana hat çıkışı
Enreji depolayıcı kapasitör
250G İvme ölçer
Algılama
İvme çıkışı
İvme durumu
LC Filtre
SRS
20 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
MC Darbe Algılama Sistemi Konfigürasyonu
MC ön ve yan darbe algılaması için kullanılan sensörler aşağıdaki gibi özetlenebilir
Parçalar Algılama
ekseni
Kullanım Notlar
ACU X Ön darbenin algılanması
ACU X Ön darbe algılaması için
emniyet fonksiyonu
ACU Y Yan darbe algılaması için
emniyet fonksiyonu
Yan hava yastığı mevcut ise
Sürücü FIS X Ön darbenin algılanması
Yolcu FIS X Ön darbenin algılanması
Sürücü SIS Y Yan darbenin algılanması Yan hava yastığı mevcut ise
Yolcu SIS Y Yan darbenin algılanması Yan hava yastığı mevcut ise
İvme ve yer çekimi yönleri
ANA İVME 100 X-AXIS, 500G Y-AXIS
YER ÇEKİMİ
ÖN İVME
ÖN
İVME ÖN
YER ÇEKİMİ
İVME
ÖN DARBE SENSÖRÜ YAN DARBE SENSÖRÜ (SOL/SAĞ yan simetri)
SRS
21 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2.11 Kemer Tokası Sensörü (Hall Etkili)
Nominal akım değerleri :
Durum Nominal Akım Aralığı
Takılı değil 4 – 7 mA
Takılı 12 – 18 mA
ACU, aşağıdaki emniyet kemeri toka durumlarını her bir ön koltuk için algılar :
1. Emniyet kemeri tokası bağlanmış
2. Emniyet kemeri tokası bağlanmamış
3. Emniyet kemeri tokası düzensiz
4. Akü ile açık / kısa devre
5. Şasi ile kısa devre
6. Arıza
3. GELİŞMİŞ HAVA YASTIĞI SİSTEMİ PARÇALARI
3.1 OCS (Yolcu Sınıflandırma Sensörü)
* Kuzey Amerika Düzenlemelerine uyum sağlamak amacıyla Gelişmiş hava yastığı sistemini içeren
bir çeşit yolcu algılama sistemidir.
* Gelişmiş hava yastığı sistemi hava yastığından kaynaklanan yaralanmalara karşı yolcuları
korumak için yolcuların durumuna uygun olarak farklı açılma koşullarına sahiptir.
* OC Sensörü gereksinimi karşılamak üzere yolcunun koltuktaki durumunu üç aşamada hava
yastığı ECU’ye gönderen bir cihazdır.
S/B
Sensörü
ACU Şasisi
Akü
SRS
22 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Sınıfa göre (yolcu tipi) PAB’ın açılması
Sınıf Koltuk kararı Yolcu ağırlığı kriteri Açılma
Sınıf 0 Koltuk boş Koltuk boş X
Sınıf 1 Koltukta çocuk var 30 kg’dan az (6 yaştan küçük) X
Sınıf 2 %5’ten fazla kadın var 48 kg’dan fazla (kadından daha
ağır) O
FSR(Kuvvet algılama direnci)
OCE(Yolcu sınıflandırma Elektroniği)
KONNEKTÖR
OC Sensör Matt
Algoritma biçimi karar yapısı
1.Koltuğun boş olup olmadığının algılanması
2. Çocuk kolt. olup olmadığının kararı
3. Bulunan kişi sınıflaması
Basınç var
Kişi
OC’de bulunan 56FSR üzerinden alınan değer
Çocuk koltuğuÇocuk Yetişkin
CRS Modülü
DOP ModülüBasınç yok
(Sınıf0)
SRS
23 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
ACU, ISO9141 iletişim protokolünü kullanarak çift-yönlü tek-kablolu hat üzerinden OCS ile bağlantı
kurar. OCS ve ACU arasındaki iletişim çift-yönlüdür ve tek bir iletişim hattı kullanılarak yarı-çift yönlü
olarak gerçekleştirilir. ACU, isteğe göre cevap veren OCS üzerine bir protokol isteği gönderir.
Normal çalışma koşullarında OCS ve ACU hal değişimi ve Arıza kaydı /silme durumları şöyledir.
OCS ile Yolcu Güvenlik Donanımlarının Aktivasyonu
ACU’ye gelen OCS tepki mesajı ön yolcu hava yatsığının, yolcu toka ön gergisi, yolcu kemer ön
gergisi ve yolcu ön yan hava yastığının aktivasyonunu etkiler. ACU, OCS tepkilerini şu şekilde
yorumlar :
OCS Durumu
Tepki mesajı
Harita
lambası
Yolcu ön hava
yastığı
Yolcu kemer ön
gergisi
Yolcu toka ön-
gergisi
Yolcu ön yan
hava yastığı
Aşama-üstü AÇIK-
>KAPALI Varsayılan Varsayılan Varsayılan Varsayılan
Sınıf 0 = Boş AÇIK Devre dışı Devre dışı Devre dışı Devre dışı
Sınıf 1 = Çocuk AÇIK Devre dışı Devre dışı Devre dışı Devrede
Sınıf 2 KAPALI Devrede Devrede Devrede Devrede
Arıza Varsayılan Varsayılan Varsayılan Varsayılan Varsayılan
Sensör hasarı
Sınıf 1 (Çocuk)
Sınıf 2 (Yetişkin)
Sınıf 0 (Boş)
1 defa
1 defa
1 defa 1 defa
1 defa
1 defa 1 defa
1 defa
1 defa
5 defa 5 defa 5 defa
5 defa
5 defa 5 defa 5 defa
5 defa
5 defa
İletişim arızası
SRS
24 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3.2 STPS (Koltuk Kızağı Konum Sensörü)
*
* ECU’de bulunan yolcu konumuna göre hava yastığının açılma miktarını belirlemek için koltuk
konumunu algılayan bir sensör.
* Yolcu sınıflandırması
Yolcu büyüklüğü KOLTUK KIZAĞININ ileri yönde 5-kilit
adım konumu ile belirlenir.
A bölgesi (%5 Yapay) : Küçük miktarda açılma
B bölgesi (%50 Yapay) : Tam açılma
* Algılama tipi : Hücre svici tipi
(Algılama manyetik alana yaklaşıma bağlı olarak
manyetik alan değişimi ile gerçekleştirilir)
* Aktive edilmiş bölge : 0~18mm
* Aktive edilmemiş bölge : 26mm’den fazla
Ön konum Arka konum
SRS
25 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
* Kritik Bölge : Algılamanın yapılabildiği veya yapılamadığı bölge (26-18=8mm)
Nominal akım değerleri :
Durum Nominal Akım Aralığı
İleri 5-7mA
Geri 12-17mA
ACU, aşağıdaki koltuk konumu durumlarını her bir ön koltuk için algılayabilir :
1. Koltuk ileride
2. Koltuk geride
3. Koltuk konumu düzensiz
4. Akü ile açık / kısa devre
5. Şasi ile kısa devre
4. Çıkışlar 4.1 Hava yastığı (SRS) Uyarı Lambası İşlemleri Mantık:
AWL ACU tarafından açılır ve modül lambası pin voltajı 1.27V
üzerinde olursa, AWL akü ile kısa devre olarak teşhis edilir.
AWL ACU tarafından kapatılır ve modül lambası pin voltajı
5.4V altında olursa, lamba açık veya şasi ile kısa devre olarak
teşhis edilir.
Başlangıç aşamasında, uyarı lambası 6 saniye (+/- 10 %) boyunca açılır ve 1 saniye boyunca kapatılır. Daha sonra, lamba sadece aşağıdaki durumlarda açık kalır: 1. Lamba uyarı koşulu 2. Kayıtlı arıza mevcut ise 3. Servis cihazı ile iletişim sırasında.
SRS
26 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
4.2 SRS Uyarı Lambası İkazı
Belirli koşullar mevcut iken SRS uyarı lambası yanar. Bazı lamba uyarı koşulları servis cihazı ile
silinebilirken diğerleri ACU değişimini gerektirir. Aşağıda her bir durum ile ilgili açıklama mevcuttur:
Servis cihazı ile silinebilecek lamba uyarı koşulu:
1. ACU’de akü voltajı çok düşük dışında 10 farklı dış arızanın kaydedilmesi.
2. ACU’de akü voltajı çok düşük dışında belirli bir harici arıza 10 defa kaydedildiğinde.
3. Sadece kemer ön gergisi ateşlendiğinde (<6 defa)
4. Arka çarpışma algılama DTC’si kaydedilmiş
5. Koltuk tokası, koltuk konumu ve PAD svici için düzensizlik DTC’si.
Servis cihazı tarafından silinemeyen lamba uyarı koşulu:
1. Dahili DTC kaydı yapıldığında.
2. Sadece kemer ön gergisi ateşlendiğinde (≥6 defa)
3. Herhangi bir hava yastığı açılma DTC’si kaydedildiğinde
4.3 Servis iletişimi sırasında ACU davranışı
Servis ve tamir iletişim sürecinde ACU şağıdaki şekilde davranmalıdır:
ACU ve servis cihazı arasındaki iletişim aktif olduğu sürece ACU, SRS uyarı lambasını yakar.
ACU dahili arıza teşhis işlemleri ve ilgili sistemin harici arıza teşhis işlemi değiştirilmemeli ve
normal çalışma koşulunda olduğu gibi yapılmalıdır.
1. Servis iletişimi sırasında istenmeyen açılmayı önlemek için çarpışma ayrımı ve ateşleme devre
dışı bırakılır.
İletişim süreci tamamlansa veya yarıda kalsa bile SRS uyarı lambası, servis cihazı ile kayıtlı arıza
hafızası silinse de kapatılamaz.
ACU aşağıdaki durumlarda iletişim işleminin tamamlandığını kabul eder:
AÇIK
KAPALI
AÇIK
KAPALI
6 sn 1 sn
KONTAK
SRS
27 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1. Servis cihazından bir iletişim durdurma isteği alındığında
2. İletişim zaman aşımına uğradığında (300 ms)
Yukarıdaki koşullar altında, güç açılıp-kapatılmadan ACU yeniden başlar. SRS uyarı lambası
normal aşamaya geçer.
4.4 Yolcu Hava Yastığı Devre Dışı Bırakma (PAD) İkaz İşlemi
ACU, bir PAD veya bir harita lambasını tahrik edecek devre
ve yazılım ile birlikte tasarlanmıştır. PAD lambası gücü
azaltılmış sistemler için kullanılırken harita lambası gelişmiş
sistemler için kullanılır. PAD ikaz devresinin uygun şekilde
çalışması için ACU ve PAD ikazları aynı ateşleme hattından
beslenir.
Aşamaya geçiş sırasında, PAD ikaz lambası 4 saniye (+/-
10 %) boyunca yanar ve 3 saniye söner. Sonra, aşağıdaki
koşullar mevcut olduğu sürece lamba açık kalır:
1. PAD svici devre dışı konumda. (Sadece gücü azaltılmış sistemlerde)
2. OCS bir boş (Sınıf 0) veya bir çocuk (Sınıf 1) sınıflandırmasını ACU’ye gönderdiğinde.
(Sadece gelişmiş sistemlerde)
PAD Lamp operation during Phase-up
4.5 Emniyet-Kemeri Uyarı fonksiyonu (sadece Gelişmiş sistem için)
ACU, araç Gövde Kontrol Modülü (BCM) tarafından kontrol edilen Yolcu tarafı emniyet – kemeri
uyarı (SBR) sistemi için komut sinyali üretme fonksiyonunu destekler.
ACU, SBR açık (alarm) koşulu için ve açık koşulda tek bir sinyal üretmek için gerekli bilgiye ulaşmak
amacıyla bilgi toplar. Tahrik alarm düzenekleri (lambalar ve ikaz sesleri vb.) gibi gerçek alarm
işlemleri ve alarmın zaman kontrolü BCM tarafından yürütülür.
AÇIK KAPALI
Kontak
AÇIK KAPALI
PAD Göstergesi
3 sn4 sn
SRS
28 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
ACU, yolcu tarafı emniyet kemeri durumu ve yolcu sınıflandırma sisteminden gelen 2 yolcu durum
bilgisine bağlı olarak “SBR AÇIK” koşulları için mantıksal “0” “SBR KAPALI” koşulları için mantıksal
“1” olmak üzere 2 aşamalı komut modunu üretir.
SBR Mantığı
4.6 Çarpışma Çıkışı Açılma meydana geldiğinde, veya arkadan bir darbe meydana geldiğinde, çarpışma çıkışı aktive
edilir. Çarpışma çıkışı normal çalışma koşullarında Vbatt üzerinden minimum 15mA ve bir 1.2 kΩ
kaynağı veya Vcc’den bir 470 Ω kaynağı besleyebilir. Çıkış dalga formu hava yastığı açılması ve ön
gergi çalışması veya arka çarpışma algılamasından sonra 100 ms (± 10%) içinde aktive edilir ve
çıkış 200 ms, ± 10% boyunca devrede kalır. Bu çıkışın amacı araçtaki BCM/ETAC modülünün
aktive edilerek kapıların açılmasıdır. Bir çarpışma çıkış sinyali devrede iken, ilki tamamlanmadan
ikinci bir çarpışma çıkış sinyali gönderilmez.
ACU çarpışma çıkış işlevinde arıza teşhis yapmaz. Ayrıca, ACU ve BCM arasındaki devre arızası
durumunda arıza müdahalaleri, yanlış mesaja yol açabilecek çarpışma çıkış komut hattında parazitli
enjeksiyon ACU tarafından değil BCM tarafından ele alınır.
Çarpışma Çıkış Sinyali
Emniyet kemeri durumu
Kemerli
OC durumu Komut mantığı SBR tepkisi
De-aktivasyon
De-aktivasyon
Aktivasyon
Aktivasyon
Aktivasyon
Aktivasyon
Kemersiz
Arıza
Arıza
İlk aşama önemli değil
Sınıf 0 = Boş , Sınıf 1 = Çocuk, Sınıf 2 = Yetişkin
Çarpışma
Çarpışma
Çarpışma
Sınıf 0
Sınıf 1 ve sınıf 2
ÇARPIŞMA
SRS
29 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
ACU ile çarpışma çıkışı ara yüzü
5. Sistem Arıza Teşhisi ve Arıza Müdahalesi 5.1 Arıza Algılaması ACU test periyodu sırasında arıza yönetimini başlatır. Kayıt periyodu ve oluşum sayısı olarak uygun
ise ACU arıza kaydını gerçekleştirir. ACU arıza kodlarını EEPROM’a kaydeder ve SRS uyarı
lambasını yakar. RAS sensör arızası diğer arızalara göre daha hızlı test edilir; örnekleme hızları
algoritma güncelmeme hızına bağlıdır. Bazı dahili arızalar sadece başlatma sırasında test edilir.
Arıza kaydedildikten sonra, belirli bir silme periyodu boyunca algılanmadığında arıza silinir.
Kaydedilen arıza mevcut değil ise, uyarı lambası söner. Açılma süreci sırasında ateşleme cihazlarının
arıza teşhisi askıya alınır, fakat sonra devam ettirilir. Çarpışma sırasında ateşlenen cihazların arızaları
devre dışı bırakılır.
5.2 Arıza Müdahalesi Dahili bir arıza ACU içindeki bir arıza olup (ör. ivme ölçer, mikro bilgisayar güç beslemesi, veya
koruma saati) silinemez. Harici bir arıza ACU dışındaki bir arıza olup (ör. RAS II, Yolcu algılama,
fişekler) ve silinebilir. Herhangi bir dahili arıza kaydedildikten sonra, ACU kalıcı hafızasında bulunan
ilgili arıza kaydı silinemez. Tüm dahili arızalar silinebilir.
ACU, hatalı arıza kaydını önlemek için arızaları test eder. Arıza kaydı ve silinmesi şöyle yapılır :
ÇARPIŞMA ÇIKIŞI
ÇARPIŞMA ÇIKIŞ KONTROLÜ
ÇARPIŞMA ÇIKIŞIÇekme direnci
SRS
30 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Arıza Kayıt Metodu
Sınıflandırılmış Arıza Metodu
arıza
algılanamıyor
arıza
sürekli olarak
algılanıyor
arıza
algılandı
Arıza
sınıflamasıSayım
aralığı Arıza ilk defa
meydana
geliyor
Arıza sayacı ulaşır Arıza sayısı uyarı lambasını yakar
arıza
algılanamıyor
Arıza sayacı sınıflandırma sayısı
Arıza sayacı Sınıflandıma
Sayısı limiti
SRS
31 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Arıza Silme Metodu
5.3 Arıza Teşhis Kodunun Atanması Bu bölüm GEN 5.6 ACU’nün kaydettiği arıza kodu gereksinimlerini açıklar. Belirli bir arıza için arıza
kaydı ve silme süresi şöyledir;
Arıza kayıt süresi = Kayıt sayısı X Örnekleme aralığı
Arıza silme süresi = kayıt silme sayısı X Örnekleme aralığı
Muhtemel arıza koşulları için örnekleme aralığı aşağıdaki koşullar dışında 0.1 saniyedir.
arıza
algılanamıyor
Sayım
aralığı
Sınıflandırılmamış Arıza Metodu
Sınıflandırıl-mamış Arıza
Sayısı limiti Sınıflandırılmamış arıza sayısı
Süre
Sınıflandırılmamış
arıza sayısı
arıza
tekrar
algılandı
Arıza sürekli
algılanmıyor
İlk arıza
algılanmadı
Arıza
algılandı sınıflandırılmamış
arıza sayacı sıfırlanır
arıza sayacı sınıflandırılmamış arıza sayısına ulaşır
AWL kapalı algılanamıyor
SRS
32 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Arıza örnekleme aralığı Tablosu
Arıza Tanımları Örnekleme
Süresi (s) Notlar
Fişek bağlantı arızası 0.1
FIS arızaları (hasar, iletişim arızası) 0.001
SIS ön arızaları (hasar, iletişim arızası) 0.001
SIS arka arızaları (hasar, iletişim arızası) 0.001
Yolcu tarafı yolcu sınıflandırma sensör hatası 0.4
Yolcu tarafı OCS arızası (iletişim hatası, Yanlış ID) 0.4
WCS arızası (sensör hatası, iletişim hatası, Yanlış ID) 0.4
Yolcu hava yastığı harita lambası arızası 0.025
Yolcu hava yastığı devre dışı bırakma lambası arızası 0.025
SRS Uyarı lambası arızası 0.025
Dahili arıza – ACU değişimi 0.1
Sadece 1.aşamada çarpışma kaydı yapılır N/A
Tüm aşamada çarpışma kaydedildi N/A
Sürücü ön yan hava yastığında çarpışma kaydı N/A
Yolcu ön yan hava yastığında çarpışma kaydı N/A
Sadece kemer ön gergisinde – çarpışma kaydı N/A
Çarpışma kaydı – PAB Yolcu tarafı önlenmiş (açılma yok) N/A
Maksimum kemer ön gergisi çarpışma algılamasına ulaşılmış N/A
Arka darbe algılandı N/A
Arıza koşulu
algılandıktan hemen
sonra arıza akydı
yapıldı
SRS
33 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Aşağıda listelenen arızalar HMC dahili arıza teşhis servis cihazına iletilebilir.
Arıza tanımları DTC Notlar
Ateşleme voltajı yüksek B1101
Ateşleme voltajı düşük B1102
Sürücü hava yastığı aşama direnci çok yüksek B1346
Sürücü hava yastığı aşama direnci çok düşük B1347
Sürücü hava yastığı aşama direnç devresi şasi ile kısa devre B1348
Sürücü hava yastığı aşama direnç devresi akü ile kısa devre B1349
Sürücü hava yastığı 2.aşama direnci çok yüksek B1481
Sürücü hava yastığı 2.aşama direnci çok düşük B1482
Sürücü hava yastığı 2.aşama direnç devresi şasi ile kısa devre B1483
Sürücü hava yastığı 2.aşama direnç devresi akü ile kısa devre B1484
Yolcu hava yastığı aşama direnci çok yüksek B1352
Yolcu hava yastığı aşama direnci çok düşük B1353
Yolcu hava yastığı aşama direnç devresi şasi ile kısa devre B1354
Yolcu hava yastığı aşama direnç devresi akü ile kısa devre B1355
Yolcu hava yastığı 2.aşama direnci çok yüksek B1485
Yolcu hava yastığı 2.aşama direnci çok düşük B1486
Yolcu hava yastığı 2.aşama direnç devresi şasi ile kısa devre B1487
Yolcu hava yastığı 2.aşama direnç devresi akü ile kısa devre B1488
Sürücü ön gergi direnci çok yüksek B1361
Sürücü ön gergi direnci çok düşük B1362
Sürücü ön gergi direnç devresi şasi ile kısa devre B1363
Sürücü ön gergi direnç devresi akü ile kısa devre B1364
Yolcu ön gergi direnci çok yüksek B1367
Yolcu ön gergi direnci çok düşük B1368
Yolcu ön gergi direnç devresi şasi ile kısa devre B1369
Yolcu ön gergi direnç devresi akü ile kısa devre B1370
Sürücü toka ön gergi direnci çok yüksek B1701
Sürücü toka ön gergi direnci çok düşük B1702
Sürücü toka ön gergi direnç devresi şasi ile kısa devre B1703
Sürücü toka ön gergi direnç devresi akü ile kısa devre B1704
Yolcu toka ön gergi direnci çok yüksek B1706
Yolcu toka ön gergi direnci çok düşük B1707
Yolcu toka ön gergi direnç devresi şasi ile kısa devre B1708
SRS
34 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Yolcu toka ön gergi direnç devresi akü ile kısa devre B1709
Sürücü perde hava yastığı direnci çok yüksek B1473
Sürücü perde hava yastığı direnci çok düşük B1474
Sürücü perde hava yastığı direnç devresi şasi ile kısa devre B1475
Sürücü perde hava yastığı direnç devresi akü ile kısa devre B1476
Yolcu perde hava yastığı direnci çok yüksek B1477
Yolcu perde hava yastığı direnci çok düşük B1478
Yolcu perde hava yastığı direnç devresi şasi ile kısa devre B1479
Yolcu perde hava yastığı direnç devresi akü ile kısa devre B1480
Sürücü yan hava yastığı direnci çok yüksek B1378
Sürücü yan hava yastığı direnci çok düşük B1379
Sürücü yan hava yastığı direnç devresi şasi ile kısa devre B1380
Sürücü yan hava yastığı direnç devresi akü ile kısa devre B1381
Yolcu yan hava yastığı direnci çok yüksek B1382
Yolcu yan hava yastığı direnci çok düşük B1383
Yolcu yan hava yastığı direnç devresi şasi ile kısa devre B1384
Yolcu yan hava yastığı direnç devresi akü ile kısa devre B1385
Fişek bağlantı arızası B1395
Sürücü FIS arızası B1328
Sürücü FIS iletişim hatası B1329
Yolcu FIS arızası B1333
Yolcu FIS iletişim hatası B1334
SIS ön-Sürücü hatası B1400
SIS ön-Sürücü iletişim hatası B1409
SIS ön-Yolcu hatası B1403
SIS ön-Yolcu iletişim hatası B1410
Yolcu tarafı sınıflandırma sensörü arızası B1448
Yolcu tarafı sınıflandırma sistemi iletişim hatası B1449
Yolcu tarafı sınıflandırma sistemi (Yanlış ID) B1450
Sürücü koltuk kızak konumu sensörü akü ile açık veya kısa devre B1388
Sürücü koltuk kızak konumu sensörü şasi ile açık veya kısa devre B1387
Sürücü koltuk kızak konumu sensörü arızası B1389
Sürücü koltuk kızak konumu sensöründe düzensizlik B1371
Yolcu koltuk kızak konumu sensörü akü ile açık veya kısa devre B1391
Yolcu koltuk kızak konumu sensörü şasi ile açık veya kısa devre B1390
SRS
35 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Yolcu koltuk kızak konumu sensörü arızası B1392
Yolcu koltuk kızak konumu sensöründe düzensizlik B1372
Sürücü koltuk tokası svici akü ile açık veya kısa devre B1511
Sürücü koltuk tokası svici şasi ile açık veya kısa devre B1512
Sürücü koltuk tokası svici arızası B1515
Sürücü koltuk tokası svicinde düzensizlik B1517
Yolcu koltuk tokası svici akü ile açık veya kısa devre B1513
Yolcu koltuk tokası svici şasi ile açık veya kısa devre B1514
Yolcu koltuk tokası svici arızası B1516
Yolcu koltuk tokası svicinde düzensizlik B1518
Yolcu hava yastığı açma/kapama svici akü ile açık veya kısa devre B1527
Yolcu hava yastığı açma/kapama svici şasi ile açık veya kısa devre B1528
Yolcu hava yastığı açma/kapama svici arızası B1529
Yolcu hava yastığı açma/kapama svicinde düzensizlik B1530
Yolcu hava yastığı harita lambası arızası B2502
Yolcu hava yastığı devre dışı bırakma lambası arızası B2505
SRS Uyarı lambası Arızası B2500
Dahili Arıza – ACU değişimi B1620
Sadece aşama sırasında çarpışma kaydı B1650
Tüm aşamada çarpışma kaydı B1670
Sürücü ön yan hava yastığı çarpışma kaydı B1651
Sürücü ön yan hava yastığı çarpışma kaydı B1652
Sadece kemer ön gergisinde çarpışma kaydı B1657
Çarpışma kaydı – PAB Yolcu tarafı önlenmiş (açılma yok) B1655
Maksimum kemer ön gergisi çarpışma algılamasına ulaşılmış B1658
Arka darbe algılandı B1659
DTC tablosu
SRS
36 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
5.4 Arıza Müdahalesi ve Silinmesi ACU, aktif arıza koşullarının onarımı ve silinmesinden sonra kaydedilen arızaları önceki arıza durumuna sokar. Bu sırada, uyarı lambası kapatılır ve önceki arıza kodu ve ilgili arıza kodu bilgisi ACU içindeki EEPROM’DA saklanır. ACU aşağıdaki arızaları kaydeder:
No Arıza Kodu Arıza tanımı
1 B1620 Dahili arıza
2 B1650 Aşama sırasında çarpışma kaydı (Ön – ACU değişimi)
3 B1670 Tüm aşamada çarpışma kaydı (Ön – ACU değişimi)
4 B1651 Çarpışma kaydı (Sürücü tarafı – ACU değişimi)
5 B1652 Çarpışma kaydı (Yolcu tarafı – ACU değişimi)
6 B1655 Çarpışma kaydı – Yolcu tarafı PAB önlenmiş (açılma yok)
7 B1658 Maksimum kemer ön gergisi çarpışma algılamasına ulaşılmış
8 B1657 Çarpışma kaydı – Kemer ön gergisi sadece(<6)
9 B1659 Arka darbe algılandı
10 B1517 Sürücü toka svicinde düzensizlik
11 B1518 Yolcu toka svicinde düzensizlik
12 B1371 Sürücü koltuk konumunda düzensizlik
13 B1372 Yolcu koltuk konumunda düzensizlik
14 B1530 PAD svicinde düzensizlik
Kayıtlı DTC’ler
Sistem arızaları (aktif ve önceki arıza kodlarının saklı hafıza içeriği) seri bir arıza teşhis test cihazı
ile silinebilir. Aşağıdaki arızalar dışında, aktif arıza koşulları ortadan kaldırıldığında tüm arızalar
silinebilir:
No Arıza Kodu Arıza tanımı
1 B1620 Dahili arıza
2 B1650 Aşama sırasında çarpışma kaydı (Ön – ACU değişimi)
3 B1670 Tüm aşamada çarpışma kaydı (Ön – ACU değişimi)
4 B1651 Çarpışma kaydı (Sürücü tarafı – ACU değişimi)
5 B1652 Çarpışma kaydı (Yolcu tarafı – ACU değişimi)
6 B1655 Çarpışma kaydı – Yolcu tarafı PAB önlenmiş (açılma yok)
7 B1658 Maksimum kemer ön gergisi çarpışma algılamasına ulaşılmış
Servis takımı ile silinemeyen DTC’ler
MC BCM
1 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Gövde Kontrol Modülü
MC BCM
2 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
MC BCM
3 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1. BCM Yerleşimi 2. Anten & alıcı
BCM
Entegre Devre Modülü
Kalorifer ünitesi
Güç Regülatörü
Anten Regülatörü
MC BCM
4 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3. BCM Özellikleri
Madde Gereksinim Notlar Nominal voltaj DC 12V
Çalışma voltajı aralığı DC 9 ~ 16V Çalışma sıcaklığı aralığı -30 ~ +80
Sıcaklık tutma aralığı -40 ~ +85 Maksimum nem kullanımı %95
Parazitik elektrik akımı (Karanlık elektrik akım)
4mA'den daha az : ETACS &
Hırsızlığa karşı koruma kontrolörü
3mA'den daha az :
ETACS kontrolörü
4. BCM Temel Fonksiyonu Buğu çözücü zamanlama kontrolü Fasılalı silecek kontrolü İkaz zili uyarısı
- Emniyet kemeri uyarı kontrolü - NAS için emniyet kemeri uyarı kontrolü - AB, AVUS için emniyet kemeri uyarı kontrolü - Anahtar kumandalı uyaı kontrolü Kabin lambası gecikmesi & Anahtarsız kilit açma zamanlayıcısı kontrolü Arak lamba otomatik kapatma kontrolü Kapı kilitleme/kilit açma kontrolü
- Merkezi kapı kilidi kontrolü - Anahtarsız Giriş Kapı kilitleme/kilit açma kontrolü - Korna tepki fonksiyonu kontrolü - Kontak anahtarı uyarı kontrolü - Çarpışma sırasında kapı kilit açma kontrolü - Otomatik kapı kilitleme kontrolü - Otomatik kapı kilit açma kontrolü Elektrikli cam zamanlayıcısı kontrolü Arka sis lambası kontrolü Panik Kontrolü
MC BCM
5 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Hırsızlığa karşı koruma fonksiyonu kontrolü
- Koruma Fonksiyonu Kontrolü - Koruma Kaldırma Fonksiyonu Kontrolü
- Alarm Fonksiyonu Kontrolü.
5. Sinyal giriş & çıkış
Sürücü Kapısı Svici Yolcu Kapısı Svici
Tüm kapı Svici (4×4)
Sürücü Kapısı Kilit açma svici Yolcu kapısı kilit açma svici Sürücü kapısı kilitleme svici Yolcu kapısı kilitleme svici Arka kapı kilitleme &
Kilit açma svici (2×2)
ÖN. FAS. Silecek & Yıkayıcı Svc Silecek Fasıla Hacmi Svici Emniyet kemeri svici Rezistans Svici Kapı Uyarısı Svici Kaput Svici Araç Hız Sensörü Arka & Ön Lamba Svici Sis lambası svici (ÖN & ARKA) Çarpışma Sensörü
Akü (Yedekleme Voltajı) Kontak 1 & 2 (Besleme Voltajı) Alternatör “ L “ Terminali
Kontak anahtarı yuva aydınlatması Kabin Lambası Emniyet Kemeri Kapı Kilitleme rölesi Kapı Kilit Açma Rölesi Silecek Motoru Rölesi Rezistans Rölesi İkaz Zili Elektrikli Cam Rölesi Arka Rezistans Rölesi Alarm Kornası Rölesi Hırsız Alarmı Rölesi Dörtlü Flaşör Rölesi Kod Saklayıcı
Güç besleme
Lamba Kontrol
Kapı Aktüatörü
İletişim
Röle Kontrol
Sviç Girişi Ara
Yüzü
Hırsız Alarmı
Giriş Sinyali Kontrolör Aktüatörler
MC BCM
6 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6. BCM Fonksiyonları 6.1 Rezistans zamanlayıcısı Kontrolü - (alternatör "L" terminali ) şarjı "AÇIK" iken rezistans svici açıldıktan (20) dakika sonra rezistans
çıkışı (dış ayna ısıtıcısı dahil) açık olmalıdır. - Rezistans çıkışı açık iken rezistans svicinin tekrar açılması durumunda, rezistans (dış ayna ısıtıcısı dahil) çıkışı kapalı olmalıdır.
- Rezistans çıkışı açık iken kontak KAPALI ise, rezistans (dış ayna ısıtıcısı dahil) kapatılır. Rezistans zamanlayıcısı kontrol devresi
S Hangi sinyal Rezistans zamanlayıcı kontrolü içindir? Alternator “L” terminali (Düşük - Yüksek) Rezistans svici Düşük sinyali Kontak AÇIK
ST IG1 IG2
AKÜ 12V
Rezistans Rölesi
12V
( ALT ˝L˝
B C M
Rezistans svici
Arka cam
KONTAK Dış ayna ısıtıcısı
14 M14-2
24 M14-2 18 M14-1
7 M14-1
8 M14-1
9 M14-1
MC BCM
7 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6.2 Emniyet kemeri uyarı kontrolü
-Emniyet kemeri uyarı lambası kontak açıldıktan sonra 6 saniye boyunca 0.6 saniye frekansla , %50 işlev oranı ile yanıp sönmeli ve ikaz zili devrede olmalıdır.
- 6 saniye içinde kontak kapatılırsa, uyarı lambası ve ikaz zili kapatılmalıdır. - Emniyet kemeri svicinin açık olması durumunda, ikaz zili hemen durmalı, fakat emniyet kemeri
uyarı lambası çıkışı 6 saniye süresince devam etmelidir. Emniyet kemeri uyarı kontrol devresi
S. Hangi sinyal emniyet kemeri uyarı kontrolü içindir? Kontak AÇIK Emniyet kemeri toka svici AÇIK
ST IG2 IG1
AKÜ 12V
12V
B C M
Emn. kemeri svici (Toka svici)
Emniyet kemeri uyarı lambası
Kontak
7 M14-1
8 M14-1 20 M14-2
11 M14-2 9 M14-1
MC BCM
8 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6.3 Kontak anahtarı uyarı kontrolü
Bu fonksiyon kontak anahtarı silindire yerleştirildiğinde aracın kilitlenmesini önlemek içindir. - Kontak anahtarı yerleştirilir. 2. Kontak anahtarı yerleşim sinyali BCM tarafından alınır. - Bu sırada, ön sol veya sağ kapı kilidi düğmesine basılırsa, 1 s boyunca kapı kilit açma sinyali verilir. - Böylece anahtarın sokulması sırasında kapının kilitlenmesini önlenir. Kontak Anahtarı Uyarı Kontrol Devresi
Aküden
B C M
Yolcu kapısı kilitleme/kilit açma sinyali
M M M M
Aküden
Kapı kilit açma rölesi
Kapı kilidi rölesi
Kapı Aktüatörü
Aküden
Anahtar kumandalı uyarı svici
Tr. 1
Tr. 2 Sürücü kapısı
kilitleme/kilit açma sinyali
12 volt
12 volt
12 volt
12 volt
Sürücü kapısı svici
Yolcu kapısı svici
M14-1 6
C
P
U
M14-1 11
M14-1 1
M14-1 15
M14-1 16
13 M14-2
1 M14-2
Sürücü kapısı aktüatörü
Yolcu kapısı
ktü tö ü
MC BCM
9 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
S. Kontak anahtarı uyarı kontrolünün çalışma koşulu nedir? 1. Anahtar kumandalı kapı uyarı svici AÇIK (pin No 6 M14-1 12volt)= Anahtar takılı 2. ÖN. SOL veya SAĞ kapı svici AÇIK(kapı açık= M14-1 konnektöründe pin No 1 veya 11 sinyalinde yüksekten düşüğe değişim) 3. ÖN. SOL veya SAĞ kapı svici AÇIK(kapı kilitleme svici sinyali açık= pin No 15 veya 16 sinyalinde yüksekten düşüğe değişim) 4. Kapı kilit açma rölesi AÇIK (Tr. 2 AÇIK = M14-2 konnektörü düşük sinyal pin No 1) 6.4 Kabin lambası gecikme kontrolü
- Kapı açıldığında kabin lambası yanmalıdır. (kapı svici AÇIK) - Kabin lambasının parlaklığı %75 düzeyine hemen azalmalı, kapı kapatıldıktan sonra 5-6 saniye içinde ve yavaşça sönmelidir (kapı svici KAPALI). - Kapı açılma (kapı svici AÇIK) süresinin 0.1 saniyeden düşük olması durumunda, bu fonksiyon çalıştırılmamalıdır. 6.5 " Anahtarsız Kilit Açma " sinyali alındıktan sonra Kabin Lambası Gecikmesi.
- Kontak açılmadan kapının kapatılması durumunda yaklaşık 30 saniye yandıktan sonra kabin lambası söner.
- Kapı açılırken kabin lambası yanmaya devam eder ve kabin lambası gecikme fonksiyonuna geri döner.
- Bu koşul altında TX butonuna basılırsa, kabin lambası tekrar 30 saniye daha yanmaya devam eder.
- Anahtarsız kilitleme butonuna basılırsa kabin lambası hemen söner ve koruma konumuna geçilir.
MC BCM
10 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Kabin lambası gecikmesi kontrol devresi
S. BCM'de kabin lambası gecikme kontrolünün koşulu nedir? Tüm kapı svicinin açık iken kapatılması Kontak anahtarı kapalı Kabin lambası svici kabin konumu M12-1 pin No.2 12'den 0'a voltaj değişimi Verici kilit açma butonu sinyali
12V
Aküden
Kabin lambası
B C M
C
P
U
Alıcı
Tüm Kapı Svici
kapalı
Kabin
AÇIK
M14-2 12
M14-1 2
MC BCM
11 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6.6 Arka Lambanın Otomatik Kapatılması
- Kontak açıldıktan sonra arka lamba svicinin açılması durumunda veya kontak kapatıldıktan sonra sürücü kapısının açılması durumunda, arka lamba otomatik olarak söner.
- Ayrıca, kontak açık iken sürücü kapısının açılarak kontağın kapatılması durumunda da, arka lamba otomatik olarak söner.
- Otomatik sönme sonrasında, arka lamba svici tekrar açılırsa, arka lamba yanar ve otomatik kapama fonksiyonundan çıkılır
Arka Lamba Otomatik Kapatma Devresi
M14-1 6
M14-1 12
M14-1 11
15 M14-2
12 volt
Akü
Anahtar kumandalı Kapı uyarısı svici
Arka Lamba Svici
Sürücü Kapısı Svici
12 volt
B C MAkü
Arka Lamba Rölesi
Arka Lamba
C
P
U
MC BCM
12 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
S. BCM'de arka lamba otomatik kapatma fonksiyonunun koşulu nedir?
Arka lamba otomatik kapatma kontrolü ile ilgili sinyal
Koşul (AÇIK veya KAPALI)
Voltaj Pin No
Anahtar kumandalı kapı uyarı svici AÇIK - KAPALI 12 volt - 0 volt 6 M14-1
Arka lamba svici AÇIK 0 volt 12 M14-1
Sürücü kapısı svici Kapalı - açık 0 volt - 12 volt 11 M14-1
Arka lamba rölesi “-” Kapalı - açık 12 volt - 0 volt 15 M14-2
MC BCM
13 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6.7 Anahtarsız Giriş & Hırsız Alarmı Kontrolü
M14-2 5
12 volt
12 volt
12 volt
12 volt
Alıcı
12 volt
12 volt
Anten
B C M
M14-114
15
16
17
10
4
3
Kapı kilitleme/kilit açma svici
Kapı svici
M14-1
2
1
11
12 volt 5
C
P
U
MC BCM
14 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Sinyal Voltajı
Pin No
Sinyal Voltaj
2 ARKA SOL/SAĞ
Kapı svici Arka Kapı Açık : 0
Kapalı : 12
1 Ön sağ
Kapı Svici Ön Sağ Kapı açık : 0
Kapalı : 12
11 Ön sol
Kapı Svici Ön Sol Kapı açık : 0
Kapalı : 12
14 ARKA SOL/SAĞ Kapı Kilitleme/ Kilit Açma Svici
Arka Kapı açık : 0 Kapalı : 12
15 Ön Kapı SOL Kilitleme/
Kilit açma Svici Ön Kapı Sol Kilitleme : 12
Kilit Açma Svici : 0
16 Ön. Kapı SAĞ Kilitleme/
Kilit açma Svici Ön Kapı Sağ Kilitleme : 12
Kilit Açma Svici : 0
17 Kaput Svici Kaput Açık : 0
Kapalı : 12
5 Bagaj Kilit açma
Svici Bagaj Kilitleme : 12
Kilit açma : 0
10 Bagaj Svici Bagaj Açık : 0
Kapalı : 12
MC BCM
15 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
12 volt
12 volt
12 volt
12 volt
Alıcı
12 volt
12 volt
Anten
B C M
M14-114
15
16
17
10
Kapı Kilitleme/kilit açma svici
Kapı svici
M14-12
1
11
12 volt 5
C
P
U
MC BCM
16 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Sinyal Voltajı
Pin No
Giriş Sinyali BCM fonksiyonu ile ilgili maddeleri yazın
2 Arka sol/sağ kapı svici - Hırsızlığa karşı koruma fonksiyonu - Kabin lambası gecikme kontrolü
1 Ön sağ kapı svici
- Hırsızlığa karşı koruma fonksiyonu
- Kabin lambası gecikme kontrolü - Anahtar yuvası aydınlatma kontrolü - Arka lamba otomatik kapatma kontrolü - Elektrikli cam zamanlayıcısı fonksiyonu
11 Ön sol kapı svici
- Hırsızlığa karşı koruma fonksiyonu
- Kabin lambası gecikme kontrolü - Anahtar yuvası aydınlatma kontrolü - Arka lamba otomatik kapatma fonksiyonu - Elektrikli cam zamanlayıcısı fonksiyonu
14 Arka sol/sağ kapı Kilitleme/Kilit açma Svici (Dahili Aktüatör)
- Hırsızlığa karşı koruma fonksiyonu (Koruma fonksiyonu)
- Otomatik kapı kilitleme fonksiyonu
15 Ön kapı Sol Kilitleme/Kilit açma Svici (Dahili Aktüatör)
- Hırsızlığa karşı koruma fonksiyonu (Koruma fonksiyonu)
- Merkezi kapı kilitleme/kilit açma fonksiyonu - Otomatik kapı kilitleme fonksiyonu
16 Ön kapı Sağ Kilitleme/Kilit açma Svici (Dahili Aktüatör)
- Hırsızlığa karşı koruma fonksiyonu (Koruma fonksiyonu)
- Merkezi kapı kilitleme/kilit açma fonksiyonu - Otomatik kapı kilitleme fonksiyonu
5 Bagaj kilit açma svici - Koruma rezervasyonu
MC BCM
17 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6.8 Hava Yastığı Çarpışma Sinyali ile Otomatik Kapı Kilidi Açma - Kapı kilitli iken hava yastığı çarpışma sinyali BCM'e gelirse, emniyet için kilit açma sinyali hemen gönderilir. - Bu sırada, yukarıdaki kilit açma işleminin yapılabilmesi için tüm kapılar kilitli olmalıdır.
Hava yastığı çarpışma sinyali devresi ile otomatik Kapı Kilit Açma S. BCM'de hava yastığı çarpışma sinyali ile otomatik kapı kilidi açma koşulu nedir?
• Kapı kilitleme/kilit açma svici kilitli • Pin No M14-2 22 düşük sinyal
S. Bu fonksiyon çalışırken M14-2 konnektör pini şasilenmesi.
• 5 saniye
M M M M
B C M
12volt
Aküden
Kapı Kilidi
rölesi
Kapı aktüatörü
Aküden
KONTAK
Kapı kilit
açma rölesi
Aküden
C
P
U
Hava yastığı
çarpışma
sinyali
Hava yastığı
M14-2 22
M14-1 8
M14-213
M14-21
MC BCM
18 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
7. Fasılalı Silecek Motoru Kontrol Devresi
Güç dağılımına bakın (Sayfa: SD110)
I/P BAĞLANTI KUTUSU
YIKAMA MOTORU PARK SVİCİ
(Silecekler park halinde iken gösterilir)
ÖN SİLECEK MOTORU
YIKAMA SVİCİ
YIKAMA SVİCİ
BUĞU SVİCİ
ÇOK İŞLEVLİ SVİÇ
BAĞLANTI KONNEKTÖRÜ Şasi dağılımına bakın
(Sayfa: SD130-2)
MC BCM
19 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
8. Entegre Kontrol Modülü Devre Şeması
9. Şarj Devresi
Güç dağılımına bakın (Sayfa: SD110)
B/HIRSIZ ALARMI KORNASI
DÖRTLÜ FLAŞÖR (10A)
SİRENE
MC BCM
20 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
BAĞLANTI KUTUSU Güç dağılımına bakın
(Sayfa: SD110-5)
AKÜ
KAPI KONTROLÜ MODÜLÜ
GÖSTERGE
10A Yolcu kabini sigorta detaylarına bakın. Sayfa: (SD120-1)
GÖSTERGE PANELİ
ALTERNATÖR
IC REGÜLATÖR
AKÜ ŞASİSİ
AKÜ
STARTÖR BOBİNİ
GÖVDE ŞASİSİ REDRESÖR
REZİSTANS ZAMANLAYICISI
MC BCM
21 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Alan bobini
“L” Terminal
“B+” Terminal
Alternatör
ALTERNATÖR DEVRİ
ÇIK
IŞ AK
IMI (A
)
Hot
Cold
KLİMA SİSTEMİ
1 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Klima Sistemi
KLİMA SİSTEMİ
2 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
KLİMA SİSTEMİ
3 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1. Giriş Uyarı: Prosedürleri takip etmemek veya uyarıları, ikazları ve notları dikkate almamak kişisel yaralanmaya ve/veya gereksiz araç hasarı/onarımına neden olabilir. İkazlar: 1. Herhangi bir elektrikli parçaya servis yapmadan önce, akü negatif kablosunu sökün. Başka şekilde
belirtilmedikçe, kontak anahtarı “off” veya “lock” konumunda bulunmalıdır. 2. Bu klima sistemi kişisel yaralanmayı önlemek için özel dikkat gerektiren R-134a içermektedir.
Aşağıda listelenmiş olan müdahale talimatlarını daima takip edin: a) Soğutucu sistemine servis yaparken, her zaman koruyucu gözlük kullanın ve parçaların, valflerin
ve bağlantıların çevresine temiz bir bez bağlayın. b) Daima iyi havalandırılmış bir bölgede çalışın ve soğutucu gazı solumaktan kaçının. c) Herhangi bir klima hattı veya parçasını kaynak yapmayın, buharla temizlemeyin ve ısıtmayın. d) Soğutucunun deriniz ile doğrudan temasından kaçının. Eğer R-134a vücudunuzun herhangi bir
yerine temas ederse, ilgili bölgeyi temiz su ile yıkadıktan sonra hemen bir sağlık kuruluşuna başvurun.
e) R-134a silindirlerini kullanırken, ağır metal vidalı kapağı her kullanımdan sonra tekrar takın. f) R-134a taşınması sırasında soğutucu konteynerlerini aracın yolcu kabininde bulundurmayın. g) Küçük bir R134a silindirini büyük bir silindir ile doldururken, silindiri tamamen doldurmayın.
Sıvının üst kısmında genleşme için boşluk bırakın. 3. Herhangi bir klima hattını veya parçasını sökmeden veya değiştirmeden önce tüm soğutucu,
onaylanmış bir soğutucu toplama ekipmanı ile boşaltılmalıdır. 4. R-12, R-134a ile uyumlu değildir. Bu sistemde R-12 kullanımı sistem arızasına yol açabilir. 5. Her bir parça bağlantıya hazır hale gelmeden herhangi bir kapağı sökmeyin. 6. Soğutucuyu atmosfere bırakmayın. Klima sistemini boşaltmanız gerektiğinde soğutucu dönüşüm
ekipmanınızı kullanın. 7. Soğutucu konteyneri sıcaklığını 40°C (104°F) altında tutun. 8. Soğutucu veya soğutucu konteynerini ateş veya aleve maruz bırakmayın.
KLİMA SİSTEMİ
4 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
1.2 Uyarılar: 1. Bağlantı elemanlarını söktüğünüz yere takın. 2. Daima doğru parça numarasına sahip bağlantı elemanını kullanın. 3. Bağlantı elemanlarını ve bağlantıları doğru tork değeri ile sıkın. Yetersiz veya aşırı sıkma klima
sisteminde kaçağa veya hasara yol açar. 4. Klima sisteminin atmosfere açıldığı durumlarda, R-134a ile doldurmadan önce sistem tamamen
boşaltılmalıdır. 5. Kapak açmadan önce parçaların içinde bulunan nemin yoğunlaşmasını önlemek için tüm parçalar
oda sıcaklığında bulunmalıdır. 6. O-ringler ve keçeler iyi durumda bulunmalıdır. Yalıtım yüzeyinde bulunan bir çizik veya kir soğutucu
kaçağına yol açabilir. 7. O-ring bağlantılarını sıkarken, keçenin yamulmasını önlemek ve uygun sıkma sağlamak için karşı
bağlantı bir anahtar ile desteklenmelidir. 8. Klima sistemini doldurduktan sonra servis valf kapaklarını yeniden takmayı unutmayın. 9. Esnek hortum hatları, hortum çapının dört katından fazla bir yarıçap ile eğilmemelidir. 10. Esnek hortum hatları egzos manifolduna 2.5 inçten (64mm) daha yakın bulunmamalıdır. 11. Tüm parça ve takımları temiz ve kuru tutun. 12. Aracın gövdesinin zarar görmemesi için koruyucu örtüler kullanın. 13. Klima hatlarını veya elektriksel kablo demetini takarken, hareketli parçalara temas etmemeleri için
uygun şekilde yerleştirin.
KLİMA SİSTEMİ
5 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
2. Tanım HVAC (Isıtma Havalandırma Klima) sistemi ısıtma, soğutma, havalandırma ve nemden arındırma sağlar. Isıtma sistemi motor tarafından üretilen ısıyı kullanır. Diğer tarafta soğutma sistemi soğuk hava oluşturmak için daha komplike ekipmanlara ihtiyaç duyar. Hava soğutulduğunda, havadaki nem yoğuşur ve havadan ayrılan su damlacıklarına dönüşür. Hava debisi manuel ve otomatik olarak kontrol edilir.
2. Montaj yerleşimi
Evaporatör
Kalorifer peteği
Fan motoru
Hava filtresi
PTC ısıtıcı
Fan Tertibatı
Kondansör ve Soğutma Fanı Tertibatı
HAVC TertibatıGenleşme valfi
Kompresör Tertibatı
APT
KLİMA SİSTEMİ
6 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3. Motor bölmesindeki parçalar 3.1 Kondansör Klima sistemindeki kondansör yüksek basınçlı soğutucu akışkan buharını sıvıya dönüştüren bir cihazdır. Cihaz bu durumu sıcak akışkandan daha soğuk olan atmosfere ısı yayarak sağlar.
3.2 Kompresör (Değişken eğik plakalı tip) Soğutucu akışkan emme ve sıkıştırma metotları Sabit Eğik Plakalı Kompresör ile aynıdır. Eğik plaka açısı ayarlanarak pistonun daha büyük veya daha küçük stroklar yapması sağlanır. Bu şekilde düzenli sıcaklık kontrolü yüksek sürüş konforu elde edilir.
Eğik plaka
Piston
Kontrol odası (Pc)
Kontrol valfi
Çıkış odası (Pd)
Giriş odası (Ps)
KLİMA SİSTEMİ
7 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
3.2.1. Karşılaştırma
Sabit eğik plakalı kompresör Değişken eğik plakalı kompresör
3.2.2. Değişken eğik plakalı kompresörün çalışması
Kontrol odası basıncı
Giriş odası basıncı
• Kontrol odası basıncı > Giriş odası basıncı: Eğik plaka açısı azalır
• Kontrol odası basıncı = Giriş odası basıncı: Eğik plaka açısı yükselir
KLİMA SİSTEMİ
8 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Yük koşulu: Düşük Yük koşulu: Yüksek
Kontrol odasında basınç yükselmesi
Kontrol valfi açık Kontrol valfi kapalı Diyafram
* Giriş basıncı standart değerin (2.0kgf/cm2) altında.
* Diyafram büzüşür → (Kontrol valfi açık) * Çıkan gaz Kontrol odasına girer (Kontrol odası
basıncı yükselir.) * Eğik plaka açısı düşer.
Kontrol odasında basınç düşüşü
* Giriş basıncı standart değerin (2.0kgf/cm2)üstünde. * Diyafram genleşir → (Kontrol valfi kapalı) * Çıkan gaz Kontrol odasına giremez (Kontrol odası
basıncı düşer.) * Eğik plaka açısı artar.
KLİMA SİSTEMİ
9 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
4. Kabindeki parçalar 4.1 Isıtıcı & Evaporatör ünitesi tertibatı Motor soğutma suyunun ısıtıcı peteğinden geçmesine izin verildiğinde, soğutma suyundaki ısı petek kanatçıklarının arasında dolaşan soğutucu havaya aktarılır ve buradan yolcu bölümüne ulaşır.
Evaporatör borusu
Karışım aktüatörü
Kalorifer peteği borusu
Emme aktüatörü
Hava emme damperi
Havalandırma BUĞU ÇÖZME
PTC ısıtıcı Tahliye hortumu
Taban
KLİMA SİSTEMİ
10 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
4.2 Evaporatör ünitesi Alıcı kurutucudan hemen sonra soğutucu %100 sıvıdır. Sıvı basıncı düşer düşmez, kaynamaya başlar ve böylece ısıyı absorbe eder. Bu ısı, evaporatörün soğutucu kanatçıklarından geçen havadan alınır ve havanın soğuması sağlanır.
4.3 Genleşme valfi Genleşme valfinin görevi yüksek basınçlı sıvının evaporatöre girişte genleşmesini sağlamaktır. Ayrıca, evaporatörün donmasını veya su ile dolmasını önlemek için sistemi kontrol edip ölçer. Genleşme valfi, dış basınç eşitlemeli tiptir (Blok tip).
KLİMA SİSTEMİ
11 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
4.4 Hava filtresi 4.4.1. Tanım Kombine filtre ile havadaki toz ve kokular etkili biçimde temizlenir. 4.4.2. Kullanım ömrü Filtre değişim periyodu 5,000~12,000km’dir. Fakat yol durumu havada fazla toz ve kara duman oluşumuna yol açıyorsa süre kısalabilir.
FAN HIZI KONTROLÜ Güç MOSFET Fan hızı fan kontrol svici ve MOSFET (Metal-Oksit Yarı iletken Alan Etkili Transistör) tarafından kontrol edilir. Fan svicinin 1 konumu ile 8 konumu arasıda değiştirilmesi fanın daha hızlı dönmesine neden olur.
Tahliye
Kaynak Aralık
KLİMA SİSTEMİ
12 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
5. Sensörler 5.1 Kanatçık termo sensörü Evaporatör sıcaklığını algılamak için evaporatörde kanatçık sensörü bulunur. Bu sensör evaporatörün donmasını önler.
5.2 Araç-içi sensör Araç içi sensör yolcu kabini sıcaklığını ve nemini algılar, direnci değiştirir ve ilgili voltajı sıcaklık kontrol modülüne girer.
5.2 Foto sensör
Nem sensörü
Araç içi sensör
KLİMA SİSTEMİ
13 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
Foto sensör fan seviyesini ve deşarj sıcaklığını kontrol etmek için kontrol modülüne sinyal gönderir.
5.3 Dış hava sensörü Dış sıcaklık sensörü kondansör fanı davlumbazının ön kısmında bulunur. Bu sensör dış hava sıcaklığını algılar ve kontrolöre voltaj sinyalleri gönderir.
5.4 AQS (Hava Kalitesi Sistemi)
KLİMA SİSTEMİ
14 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
9 ~ 1 6 V D C
1 2 V D C
-3 0 ~ 1 0 5
B e n z in l i m o to r g a z ı
C XH Y , C O
D iz e l m o to r g a z ı
N O X, S O 2
1 s 'd e n a z
A lg ıla n a b i len g a z
R e a k s iy o n s ü re s i
Ö z e l l ik le r
Ç a l ış m a vo lt a j ı
N o m in a l vo lt a j
Ç a l ış m a s ıc a k l ığ ı
Hava kalitesi sistemi komşu araçlardan gelen egzos gazını algılar ve otomatik olarak havayı keser. AQS araç girişini otomatik olarak kontrol eder ve araca kolaylıkla monte edilebilir. Manuel olarak ta çalıştırılabilir. 1) Sensör yerleşimi 2) Özellikler
5.5 APT (Otomotiv Basınç Dönüştürücü) sensörü APT (Otomotiv Basınç Dönüştürücü) kapasitif-bazlı bir sensör olup, uygulanan basınç ile doğru orantılı şekilde doğrusal voltaj çıkışı vererek soğutucu akışkan basıncını algılar.
5.5.1 Sistem yerleşimi
Evaporatör
Kondansör
Komp.
Alıcı
Genleşme valfi
APT SENSÖRÜ
- Motor rölanti kontrol
- Soğutma fanı kontrolü
- Kompresör kontrolü
- Yüksek basınç kesme
- Düşük basınç kesme
PWM Çok kademeli soğutma fanı
ECU (Motor Kontrol Ünitesi
KLİMA SİSTEMİ
15 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
5.5.2 APT sensörünün yerleşimi
5.5.3 Soğutucu akışkan basıncı ve voltaj karşılaştırması
A. Soğutucu hat basıncı 0 dolayında ise, motor ECM iletişimi için 0.2V(0V değil) mevcut bulunur.
(0V zayıf temas veya açık devre anlamına gelir)
B. Hat basıncı standart değer üzerinde (yüksek basınç) iken bile, 4.8V mevcuttur.
(5V kısa devre anlamına gelir)
0
5
1.0 32.6
Yaklaşık 0.2V
Basınç (kg/)
ÇIK
IŞ (V
dc)
Yaklaşık 4.8V
Normal
Çalışma aralığı
KLİMA SİSTEMİ
16 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
6. Sıcaklık birimi değişimi Kullanıcı sıcaklık gösterimini °C ve °F arasında seçebilir.
Off butonunu basılı tutarken auto butonuna 3 saniye basın.
• Ayar birimi: °C (Akünün sökülmesi)
7. Arıza teşhis FATC modülü dahili arıza teşhis özelliği şüphelenilen sistem parçalarındaki elektriksel arızayı algılar ve arıza kodlarını bildirir.
Basılı tutun 3 saniyeden fazla basın
Kontak anahtarı : KAPALI→ AÇIK
Orijinal konuma geri dönüş
Off svicine basarken Mode svicine 2 saniye içinde 4 defadan fazla basın.
Grafik sembol ekranı 3 defa yanıp söndükten sora, arıza teşhis başlar
Dahili arıza-teşhis (Sürekli işlem)
AUTO’ya basın AUTO’ya basın
OFF’a basın
OFF’a basınDahili arıza-teşhis (Kademeli işlem)
KLİMA SİSTEMİ
17 Hyundai Teknik Servis Eğitim Merkezi
7.1 DTC listesi & Arıza emniyeti
DTC Kodu Tanım Arıza emniyeti
00 Normal11 Araç içi sensör devresi açık12 Araç içi sensör devresi kısa devre13 Dış hava sensörü devresi açık14 Dış hava sensörü devresi kısa devre17 Kanatçık sensörü devresinde açık18 Kanatçık sensörü devresinde kısa devre
19 Açık veya kısa devre sıcaklık kapağı potansiyometresi
20 Hasarlı sıcaklık kapağı potansiyometresi
21 Açık veya kısa devre mod kapağı potansiyometresi
22 Hasarlı Mod Kapağı potansiyometresi23 Açık Nem sensörü devresi24 Kısa Nem sensörü devresi
Havalandırma modu : Havalandırma modu sabit
Diğer mod : Buğu çözme modu sabit
-
23 °C'de Sabit
20 °C'de Sabit
- 2 °C'de Sabit
Ayar sıc. 17~24.5 °C : MAKS SoğukAyar sıc. 25~32 °C : MAKS Sıcak