endüstriyel tesislerde - tuyak · tank-köpük bağlantısı paslanmaz boru, atmosferik köpük...

2019/20 Eğitim Seminerleri

Endüstriyel Tesislerde Sprinkler Sistemlerinin

İşletme ve Bakımı

Sıtkı ENGİNMakine Mühendisi


Yararlanılan Kaynaklar

• TS-EN 671-3

• TS-EN 12845


Giriş

• Alarm Vanaları,

• Köpüklü Söndürme Sistemleri

• Sprinkler

• Hat Vanaları, Akış Anahtarı,

• İtfaiye su verme ve Alma Ağzı,

• Boru sistemleri

• Yangın Dolapları, Hidrant Ekipman Dolapları,

• Hidrant ve Monitörler

• Yangın pompaları,

• Sorular


Islak Alarm Vanası – Kontroller / Aylık

Çek Vana

Mekanik Çan

Orifis

Geciktirme Hücresi

Basınç Anahtarı

Alarm Test V.

Alarm Hat V.

Ana Tahliye Vanası

Besleme Suyu Basınç M.

Sprinkler Sist. Basınç M.

Filtre

Besleme Hattı

Sprinkler Sistemi

Fiziksel kontroller, Ortam sıcaklığı, Trim vanalarının pozisyonu,Manometreler, Besleme ve Sprinkler Sistem basıncı eşit yada Sprinkler Sistem basıncı yüksek olmalı, Sprinkler sisteminde emniyet ventili olmalı,Manometreler aynı anda değişiyor ise çek vana arızalıdır. Hatalı alarm alınabilir. Drenaj orifisinden damlama sürekli ise veya hatalı alarm alınıyorsa; Klape arızalı veya klapede pislik vardır.

Emniyet Ventili

NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.


Islak Alarm Vanası – Alarm Testi / 3 Aylık

Çek Vana

Mekanik Çan

Orifis

Geciktirme Hücresi

Basınç Anahtarı

Alarm Test V.

Alarm Hat V.

Ana Tahliye Vanası



Filtre

Besleme Hattı

Sprinkler Sistemi

İlgili yerlere bilgi verilir,

Alarm Test vanası açılır,

Mekanik çan çalmalı (60 sn),

Drenajdan su damlamalı,

Basınç anahtarından ihbar sistemine alarm gelmeli,

İhbar sistemindeki tanım doğru olmalı.

Köpüklü sistemlerde hidrolik konsantrasyon vanasını açmalı,



Islak Alarm Vanası – Ana Tahliye Testi / Yıllık

Çek Vana

Mekanik Çan

Orifis

Geciktirme Hücresi

Basınç Anahtarı

Alarm Test V.

Alarm Hat V.

Ana Tahliye Vanası



Filtre

Besleme Hattı

Sprinkler Sistemi

Manometre değerlerinin kaydı

Alarm Hat vanası kapatılır

Ana tahliye vanası açılır

Manometrede basınç %10 dan fazla düşerse; Önceki kayıtlara bakılır, Besleme hat üzerinde vana kısık/kapalı, Besleme hattında tıkanıklık, Filtre ve orifisler kontrol edilmeli, temizlenmeli

Vana içi, Klape bakımı (5 Yıl)

Manometre kalibrasyonu veya değişimi (5 Yıl) NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.


Kuru Alarm Vanası – Kontroller / Aylık

Fiziksel kontroller, ulaşılabilirlik,

Vana grubu ortam sıcaklığı (+5°C )

Trim vanalarının pozisyonu,

Manometreler,

Sistem hava basıncı en yüksek su basıncına göre uygun olmalı,

Klape veya su sızıntı kontrolü;

- Su ve hava besleme vanası kapatılır,- Ana tahliye vanası açılır, - Su kaçak vanası yavaşça kısmen açılır, su geliyorsa hava gelene kadar su boşaltılır.- Sistem devreye alınır.

Su Besleme Hattı

Kuru Boru Sprinkler Sistemi

Hızlandırıcı

Su Akış Anahtarı Düşük

Hava Bas. Anahtarı

Hava Regülatörü

Ana Tahliye Vanası

Alarm Test Vana

Alarm Hat Vana

Su Sızıntı Vanası

Mekanik Çan

NOT: Testler, bakım ve sistem hava basıncı için üretici marka kataloglarına bakınız.


Kuru Alarm Vanası – Kontroller / 3 Aylık

Su Besleme Hattı


Hızlandırıcı


Hava Bas. Anahtarı

Hava Regülatörü

Ana Tahliye Vanası

Alarm Test Vana

Alarm Hat Vana Su Kaçak

Vanası

Mekanik Çan

İlgili yerlere bilgi verilir,

Alarm Test vanası açılır,

Mekanik çan çalmalı (60 sn),

Su akış basınç anahtarından ihbar sistemine alarm gelmeli,

İhbar sistemindeki tanım doğru olmalı.

Düşük hava basınç anahtarı testi,

Hızlandırıcı testi

Köpüklü sistemlerde hidrolik konsantrasyon vanasını açmalı,



Kuru Alarm Vanası – Kontroller / Yıllık


Hızlandırıcı


Hava Bas. Anahtarı

Hava Regülatörü

Ana Tahliye Vanası

Alarm Test Vana

Alarm Hat Vana Su Kaçak

Vanası

Mekanik Çan

Ana tahliye testi,

X Su besleme manometresinde basınç %10 dan fazla düşerse;

- Önceki kayıtlara bakılır,

- Besleme hat üzerinde vana kısık/kapalı,

-Su besleme hattında tıkanıklık

Filtre ve orifisler kontrol edilmeli, temizlenmeli

Alarm V.klapesi kısmi açılma testi,

Hava regülatör testi,

İçten kurmalı alarm vanalarının içi açılmalı,

Su Besleme Hattı



Kuru Alarm Vanası – Kontroller / 3 Yıllık

Su Besleme Hattı


Hızlandırıcı


Hava Bas. Anahtarı

Hava Regülatörü

Ana Tahliye Vanası

Alarm Test Vana

Alarm Hat Vana

Su Kaçak Vanası

Mekanik Çan


Tam akış testi,Manometre değerlerinin kaydı,En uzak noktadaki test ve drenaj vanası test konumunda açılır,60 sn’de su gelmeli,Düşük hava basınç, su akış, mekanik çan, hızlandırıcı çalışmalı Hava kaçak testi,3,2 bar basınçta, 2 saatte 0,2 bar veya az olmalı Dıştan kurmalı alarm vanalarının içi açılmalı,Manometre kalibrasyonu veya değişimi (5 Yıl)Köpüklü sistemlerde hidrolik konsantrasyon vanası açmalı,


Baskın Alarm Vanası

Tam akış testiManuel devreye alma butonu

3 AyÖn basınçlandırma hattı (Aylık)İhbar + Selenoid testi,

Yıllık 5 Yıllık Dıştan kurmalı baskın vanalarda iç kontrol, bakım



Baskın Alarm Vanası

Diyafram ön basınçlandırma hattında ki; çek vana, orifis vb. hatların temizliği yapılmalı.X Aksi durumda, herhangi bir tıkanıklık durumunda sistem kendi kendine devreye girecektir.



Köpüklü Sistemler – Köpük Tankı

Köpük Hattı Köpük Hattı Basınç emn.v.

Su Besleme Su Besleme

Köpük dolum, boşaltma vanası

Drenaj

Drenaj

Köpük dolum, boşaltma vanası

Kö

pü

k Se

viye

gö

ste

rge

si

Kö

pü

k Se

viye

gö

ste

rge

si

Basınç emn.v.

Kö

pü

k

Kö

pü

k

SuAylık;

Fiziksel kontrol, korozyon

Vanaların pozisyonu,

3 Aylık;

Köpük seviye kontrolü, (%90)

Yıllık;

Köpük ömür kontrolü,

Raf ömrü dolan köpük testi

Ortam şartlarına uygun köpük,

10 Yıllık;

Hidrostatik test

Temizlik (seviye göstergesi vs)İşletme Durumu Köpük Seviye Ölçümü


Köpüklü Sistemler

Tank-köpük bağlantısı paslanmaz boru,

Atmosferik köpük tankı paslanmaz ,

Atmosferik köpük tankı havalık,

Atmosfere açık alanda ise köpük sıvısı donma sıcaklığı,

Köpük istasyonuna ulaşım,

Köpük istasyonu sıcaklığı,

Tüm çek vana, pislik tutucular temizlenmeli,

Hidrolik konsantrasyon vanası pozisyonu, testlerde açılmalı,

Oranlayıcı testi (+- %10),

Hat tipi oranlayıcılar doğru hesaplara göre imal edilmeli,

YANLIŞ


Sprinkler, Nozul

Yedek sprinkler ve anahtarı

Fiziksel kontrol, korozyon, eziklik, eksik sıvı,

Engeller,

Pozisyonları,

Tavana mesafelerinin, sıcaklıklarının uygunluğu,

Hızlı tepkili sprinklerlerin testi (20. Yıl ve sonraki her 10 yılda bir)

Standart tepkili sprinklerlerin testi veya değişimi (50. Yıl ve sonraki her 10 yılda bir)

Yüksek sıcaklık ve ergir lehimli sprinklerlerin testi (Her 5 yılda bir) 163 °C ve üzeri

Kuru tip sprinkler testi (10.Yıl ve sonraki her 10 yılda bir)


Hat Vanaları, Akış Anahtarı

Aylık;

Ulaşılabilir, etiketli olmalı,

Fiziksel kontrol, korozyon, sızıntı

Vana pozisyonu doğru olmalı,

İzlenmeli veya kilitlenmeli,

Vana pozisyonu ve gösterge aynı (P.İ.V.)

3 Aylık;

Vana volanı 1/5 çevrilince ihbar alınmalı,

Akış anahtarı test edilmeli, 30 sn’de ihbar alınmalı

Yıllık;

Tam kapasite açılıp kapatılmalı,

Yükselen milli vana yağlanmalı


İtfaiye Su Verme ve Alma Ağzı

3 Ay;

Ulaşılabilir, etiketli olmalı,

Fiziksel kontrol, korozyon, sızıntı

Storz kaplin ve zincirli kapak olmalı,

Çek vana sızdırmaz olmalı,

Otomatik damlatma çalışır olmalı,

Yıllık (İtfaiye su alma ağzı);

Kısmi akış testi

Tam akış testi, basınç kaydı (5 Yıl)

5 Yıllık (İtfaiye su verme ağzı);

Çek vana ile itfaiye su verme ağzı arası hidrostatik test edilmeli,

Çek vana bakımı yapılmalı,

-Dikey çıkış yapılmış,

-Diş uyumsuzluğu var ve itfaiye su verme ağzı sıkılamamış.

YANLIŞ DOĞRU

Ağızlar yatayda ve zeminden 0.5 ~ 1.2m yükseklikte olmalı.


Boru Sistemleri – Askılama ve Deprem Tedbirleri

Borular;

Fiziksel kontrol, korozyon

Islak sistem olan alanlardaki sıcaklık > +5 °C

Diletasyon ve duvar geçişleri,

Hat sonu boru içinin kontrolü,

Tam akış testi (5 Yıl)

Hidrostatik test (5 Yıl)

Vana odaları ve elektrikli ekipmanlar

Doğru aydınlatma ekipmanı,

Oda ısıtıcı seçimi,

Vana odasında yanıcı malzeme olmamalı,Korozyon


Boru Sistemleri – Askılama ve Deprem Tedbirleri

Ekipmanlar;

Periyodik kontrol, test ve bakım için uygun yükseklikte olmalı

Drenajları gidere veya dışarı çıkartılmalı,

Askılama;

Support mesafeleri ve uygunluğu,

Uygun yerlere bağlanmalı,

Deprem tedbirleri;

Enine, Boyuna, dikey kolonlarda uygun mesafede olmalı

Yerden 4 m Yükseklikte

Üst Üste 4 kollektör ve 4,5 m yükseklik Çelik halata askılama


Yangın ve Hidrant Ekipman Dolapları

Fiziksel kontrol, sızıntı, sağlamlık, ulaşılabilirlik, Anahtar,

Islak sistem olan alanlardaki sıcaklık > +5 °C,

Köpük tankı sağlam ve dolu mu?

Kauçuk hortum testi (Yıllık)

Stroz kaplin uyumluluk,

Makaranın açılabilirliği,

Bez hortum açılıp tekrar ters sarılmalı (Yıllık)

Bez hortum testi (5 + 3 Yıl)


Yangın Hidrant ve Monitörler

Monitör ve Hidrant (6 Ay);

Fiziksel kontrol, sızıntı, sağlamlık, ulaşılabilirlik,

Islak sistem olan alanlardaki sıcaklık > +5 °C,

Hidrant hortum vanası volanlı tip,

Köpük tankı sağlam ve dolu mu?

Monitör ve Hidrant (Yıllık);

Tam kapasite açılmalı (En az 1 d.)

Damlama çalışmalı (60 dak.)

Tüm parçalar çalışır olmalı, yağlanmalı

Hortum çıkışında kapak olmalı,


Yangın Pompaları – Elektrik Motorlu

Haftalık;

Fiziksel kontrol,

Pompa emişinde yükselen milli vana,

Pompa emişinde 10xD düz boru boyu,

Hava atma ventili, drenajlar,

Salmastralardan su damlamalı,

Vanaların pozisyonu, manometreler,

10 dakika çalıştırma,

Pano ışıkları normal,

Pompa gövde soğutma ventili,

Pompa çalıştı, arıza bilgileri ihbar sist. gitmeli,

İhbar sistemi tanımlamaları,

Kapalı vana testi -30 dakika (Yıllık),

Performans testi (Yıllık),

Otomatik transfer anahtarı testi (Yıllık)

Pano testi (5 Yıllık).



Yangın Pompaları – Dizel Motorlu

Haftalık;Hava soğutmalı motorlarda pompa gövde soğutma ventili olmalı,

30 dakika çalıştırılmalı,

Soğutma suyu geçmeli (Eşanjörlü)

Antifirizli motor soğutma suyu seviyesi

Yakıt tankı kapasitesi uygun olmalı,

Yakıt seviyesi 2/3 dolu olmalı,

Yağ seviyesi

Akü kutup başları, voltaj, elektrolit, şarj

Motor çalışma saati kaydı, uygunluğu,

Egzos sisteminde sızıntı olmamalı,

Akü kutup başları sıkılığı, (3 Ay)

YANLIŞ

DOĞRU


Yangın Pompaları – Dizel Motorlu

Yıllık; Yataklar yağlanmalı,

Yakıt tankı drenaj vanası açılmalı, pislik veya su alınmalı,

Yağ, antifiriz ve filtre değişimleri,

Eşanjör yada radyatör temizliği,

Su filtrelerinin temizliği,

Egzos askılama ve bağlantılarının uygunluğu,

2 Yıllık;

Akülerin yenilenmesi,

Motor kayışları ve hortumların değişimi,


YANLIŞDOĞRU


Yangın Pompaları – Pompa Odası

Pompa Odası Haftalık;Zemin kuru ve güvenli olmalı,

Uygun merdiven olmalı,

Acil aydınlatma olmalı,

Havalandırma,

Su taşma sensörü olmalı,

Drenaj pompaları UPS’ten beslenmeli,

Isıtma olmalı. İnfrared olmaz, hava ısıtılmalıdır.

Yanıcı madde olmamalı,

Su deposu seviye takibi,

Sprinkler sistemi olmalı,

Boru sistemleri sızıntı, uygunluk,

Pompa odası;

Hava soğutmalı dizel motorlu pompa

HAVALANDIRMA YOK.

- Drenajlar yapılmamış, Tüm zemin su ile kaplı

-- Kaide beton içinde değil,

GÜVENLİ ve UYGUN DEĞİL


Pompa Pano Basınç Hissetme Hatları

Basınç hissetme hatları paslanmaz veya bakır olmalı,

Pompa basma tarafında çek vana ile kesme vanası arasından alınmalı,

1,5 m ara ile 2 adet 2,4 mm orifisli çek vana olmalı,

Çek vana yönü panodan pompa yönüne doğru olmalı

Hat alınan yerde ve panoda kontrol için 2’şer vana ile pano tarafında manometre olmalı

YANLIŞ DOĞRU

-Ortak kollektöre konulmuş,

-Plastik hortumla bağlanan sistemler var,

-Orifisli çek vana konulmamış.


Sorular; Projelendirme, Teslim Alma

Uygulamaya yönelik proje ve hidrolik hesap yapılmalı,

Kullanım amacı değişen alanlardaki mevcut sistemlerinin revizyonu yapılmalı,

Proje ve uygulamanızı denetleyen sigortacı veya bağımsız denetmen olmalı,

- Denetleyen yok ise;

- Malzeme satıcısına veya uygulamacıya proje yaptırılması,

- Uygulamanın eksiksiz ve doğru olduğunun kontrolü,

- Uygulama işini verdiğiniz firmadan sistemlerin teslim alınması,

- Konusunda uzman olmayan kişilerin/kurumların tavsiyelerine göre iş yapılması,


Sorular; İşletmedeki Olumsuzluklar

- Yangın söndürme sistemlerinde plastik esaslı bağlantılar,

- Yangın dışındaki amaçlar için, yangın sistemlerinin kullanılması,

- Yangın pompası testlerinde pompanın normalden az süre çalıştırılması,

- Yangın pompaları ve sistemlerin periyodik kontrol, test ve bakımları,

- Yangın pompa odasının kilitli bırakılması, sadece 1 kişiye anahtarın verilmesi,

- Ana pompaların herhangi bir sebeple devreye giriyor/girecek diye kapatılması,

- Elektrikli pompa motor elektrik besleme hattının tesisten çekilmesi,

- Pompa istasyonu şartları.


Sorular; Satıcı, Uygulamacı, Servis - Olumsuzluklar

- Negatif emiş pompa satış ve montajları,

- Yetersiz yakıt tankı hacmi,

- Pompa panolarının standartlara uygunsuzluğu,

- Havalandırma imkanı olmayan bodrum katlara hava soğutmalı dizel motorlu pompa,

- Montajı standartlara uygun olmayan sistemlerin servis tarafından devreye alınması,

- Negatif emişli pompalar,

- Pompa kaidesi,

- Pompa emişinde 10xD düz boru, havalandırma, yetersiz yakıt tankı,

- Basınç hattı paslanmaz ve uygulaması yanlış olan sistemler,

- Dizel motorlu pompa odalarında sprinkler sistemi olmaması,


Teşekkürler

endüstriyel tesislerde - tuyak · tank-köpük bağlantısı paslanmaz boru, atmosferik köpük...

Documents