elma son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. ·...

7
Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim yaşamaktadır; 60'lı ve 70'li yıllarda az güçlenme sağlayan klon anaçların kullanılmasıyla gerçekleştirilen devrimden sonra, 90'lı yıllardaki teknik yenilikler, kalitenin yükseltilmesi ve üretim maliyetlerinin düşürülmesi yönünde olmuştur. İlk hedef ortam seçimi,agronomik tercihlerle ilgili fizyolojik bilgiler, yeni deneyimlerin uygulanması ve pazardaki rekâbet ortamının dikkatlice değerlendirilmesiyle elde edilir. Çeşit ve anaç seçimi (daha doğrusu çeşit klonu ve anaç klonunun seçimi), çok yüksek kalitede ürün almaya yönelik şekilde dengeli olarak geliştirilmiş ve güçlendirilmiş bir ağaç elde etmek temel hedefiyle, işin yapıldığı ortama, mevcut teknik ve finansal kapasiteye bunlarınyanısıra yetiştirme ve bakıma bağlıdır. Maliyetlerin düşürülmesi, ağaçların gelişiminin azaltılmasıyla yönelinen hedeftir ve bunu verim artışı ve daha erken meyveye yatma (hasat, dikim yapılan yıldan itibaren başlıyabilir.) yolu ile bahçelerin yoğunluk kazanması izler. Bu şekilde bugün çok daha ağır olan masrafların kısa sürede amorti edilmesi sağlanır. Elma yetiştiriciliğindeki yenilikçi hareketler, aynı zamanda, farklı meyve tipleri ortaya çıkaran yeni çeşitlerin yaygınlaşmasından da kaynaklanmaktadır; bazı bölgelerde oraya özgü bir elma tipi daha geliştirilip yeri sağlamlaştırılırken özellikle yüksek bölgelerde yetiştiriciliği yapılan elmalara karşı pazarda oluşmayabaşlıyan talebe paralel olarak, son derece lezzetli olan Gala, BRAEBURN ve Fuji gibi elmaların yetiştiriciliği öne çıkmıştır. ANNURCA Eski bir Campania bölgesi çeşididir. Ağaç: Güçlü yapılı ve dikine büyüme eğilimindedir. Meyve: Orta-küçük boyda, yassı şekilli, kalın kabuklu, başlarda sarıya çalan yeşil renkte, daha sonra olgunlaşmaya doğru parlak çizgili kırmızı renk alan bir meyvedir. Meyve eti beyaz ve çok serttir, sık dokulu yapıdadır, orta derecede sulu, tatlı, hafif mayhoş, orta derecedearomatik ve iyi duyusal özellikleri vardır. Hasat Zamanı : Bursa bölgesinde Ekim ortalarında. Genel Düşünce: Aralık ayından itibaren meyveleri bir kaç ay süreyle saklanabilir niteliktedir. Bu çeşidin yeniden piyasaya sürülmesi bodurlaştırıcı anaçlar, BBD uygulamaları, en iyi yetiştirme teknikleri ve daha renkli kabukmutantlarının devreye sokulmasıyla mümkün olmuştur. Bunlar da meyve verimi ve tane iriliğini artırıcı klonlardır ama orjinal klona nisbeten daha az muhafaza edilir niteliktedirler. 1 / 7

Upload: others

Post on 11-Jun-2021

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. · Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik

Elma Fidanı

ELMA

Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim yaşamaktadır; 60'lı ve 70'liyıllarda az güçlenme sağlayan klon anaçların kullanılmasıyla gerçekleştirilen devrimden sonra,90'lı yıllardaki teknik yenilikler, kalitenin yükseltilmesi ve üretim maliyetlerinin düşürülmesiyönünde olmuştur. İlk hedef ortam seçimi,agronomik tercihlerle ilgili fizyolojik bilgiler, yenideneyimlerin uygulanması ve pazardaki rekâbet ortamının dikkatlice değerlendirilmesiyle eldeedilir. Çeşit ve anaç seçimi (daha doğrusu çeşit klonu ve anaç klonunun seçimi), çok yüksekkalitede ürün almaya yönelik şekilde dengeli olarak geliştirilmiş ve güçlendirilmiş bir ağaç eldeetmek temel hedefiyle, işin yapıldığı ortama, mevcut teknik ve finansal kapasiteyebunlarınyanısıra yetiştirme ve bakıma bağlıdır.

Maliyetlerin düşürülmesi, ağaçların gelişiminin azaltılmasıyla yönelinen hedeftir ve bunu verimartışı ve daha erken meyveye yatma (hasat, dikim yapılan yıldan itibaren başlıyabilir.) yolu ilebahçelerin yoğunluk kazanması izler. Bu şekilde bugün çok daha ağır olan masrafların kısasürede amorti edilmesi sağlanır.Elma yetiştiriciliğindeki yenilikçi hareketler, aynı zamanda, farklı meyve tipleri ortaya çıkaranyeni çeşitlerin yaygınlaşmasından da kaynaklanmaktadır; bazı bölgelerde oraya özgü bir elmatipi daha geliştirilip yeri sağlamlaştırılırken özellikle yüksek bölgelerde yetiştiriciliği yapılanelmalara karşı pazarda oluşmayabaşlıyan talebe paralel olarak, son derece lezzetli olan Gala,BRAEBURN ve Fuji gibi elmaların yetiştiriciliği öne çıkmıştır.

ANNURCA

Eski bir Campania bölgesi çeşididir.Ağaç: Güçlü yapılı ve dikine büyüme eğilimindedir.Meyve: Orta-küçük boyda, yassı şekilli, kalın kabuklu, başlarda sarıya çalan yeşil renkte, dahasonra olgunlaşmaya doğru parlak çizgili kırmızı renk alan bir meyvedir. Meyve eti beyaz ve çokserttir, sık dokulu yapıdadır, orta derecede sulu, tatlı, hafif mayhoş, orta derecedearomatik ve iyiduyusal özellikleri vardır.Hasat Zamanı : Bursa bölgesinde Ekim ortalarında.Genel Düşünce: Aralık ayından itibaren meyveleri bir kaç ay süreyle saklanabilir niteliktedir. Buçeşidin yeniden piyasaya sürülmesi bodurlaştırıcı anaçlar, BBD uygulamaları, en iyi yetiştirmeteknikleri ve daha renkli kabukmutantlarının devreye sokulmasıyla mümkün olmuştur. Bunlar dameyve verimi ve tane iriliğini artırıcı klonlardır ama orjinal klona nisbeten daha az muhafazaedilir niteliktedirler.

1 / 7

Page 2: ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. · Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik

Elma Fidanı

BAUJADE

Klon 3183 AINCAV VIRUSTEN ARİPatent başvurusu: No: 81NV/93.CAV lisansı ile çoğaltma.

Orijin: Fransız orijinlidir.Ağaç: Oldukça güçlü ve dikine büyüyen yapıdadır iyi ve düzenli verimliliğe sahiptir; meyveyeyatması oldukça hızlıdır.Meyve: Orta-iri boyutta, yuvarlak yada hafifçe yassı şekilli, tamamen yeşil ve çok belirgin beyazbeneklidir. Meyve eti beyaz, sert, gevrektir ve tat olarak Granny Smith' e benzer.Hasat Zamanı : Golden' den 20 gün sonra; Granny Smith' ten bir hafta öncedir.Genel Düşünce: Beneklenmeye dayanıklı bir çeşittir, görünüm ve tat olarak "Granny Smith" ileaynıdır.

2 / 7

Page 3: ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. · Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik

Elma Fidanı

BREABURNOrjini: Yakın zamanda, tesadüfen keşfedildiği Yeni Zelanda'da kullanıma sürülmüştür. Avrupave Amerika' da da belli bir başarı yakalamıştır.Niteliklerinin çok iyi kalitede olması yetiştirildiğiçevrenin koşullarına bağlıdır bu yüzden sadece uygun topraklarda yetiştirilmelidir.Ağaç: Az güçlü ve semi-spur tiptedir, erken meyveye yatar ve mükemmel verimliğe sahiptir.Meyve: İri, uzunca yapıda, asimetrik şekilli, açık yeşilimtrak renkli, çizgili ve yetiştirildiği yerlerinen az %40'ında koyu kırmızı harelidir (bazı ortamlarda parlak kırmızı görünüm alır). Meyve etikompakt, her zaman sert değil, sulu, tatlı-mayhoş ve azaromalıdır. Ovada yetiştiğindekepeklenir ve güneş yanıkları oluşur.Hasat Zamanı : Eylül sonundan ekim sonuna kadar.Genel Düşünce: Ovada aşamalılık özellikle ilk yıllarda daha belirgindir, öyleki Alplere yakınbölgelerde ve Alplerin düşük rakımlı bölgelerinde üç toplama yapma gerektirir. Meyvelerde "acıbenek " görülebileceğinden sıksık kalsiyum uygulanması tavsiye edilir.Daha iyi renklenen yeni klonlarının yakın zamanda yaygınlaşması olasıdır. RED DELICIOUS (GRUBU) Orijini: Bilinmemektedir . Amerika'da Iowa'da bulunmuştur. Sonradan yapılan spontane veindükte mutasyonlar neticesinde standart spur tipinde sayısız klon elde edilmiştir ve bunlardansadece parlak koyu ve homojen kırmızı renkte olanlar yetiştiriciler tarafından talep görmektedir,zira tüketicinin isteği bu doğrultudadır. Değişik ortamlara çabuk uyum sağlar ama sadece belirlikoşullar altında verim düzenlidir. Küllenmeye dayanıklıdır fakat beneklenmeye ve "kabukkanserine" (Nectria) çok hassastır. Meyve :Muhafazaya uygun özellikte olup toplama-taşıma işlemlerine dayanıklıdırlar. Orta-iriboyda ve değişmeyen uzunlamasına konik gövde şeklindedirler. "Gibberellin"lerin kullanımıçiçeklenme evresinde meyvelerin şekillenmesine etki eder ve 5 lob özelliği ile uzunlamasınagelişimlerine katkı yapar. Meyve eti krem beyazı olup, daha ziyade yumuşaktır, çok suludeğildir, hafif mayhoş, aromatik ve şekerli gibi tadı vardır; sadece doğru olgunlaşmaderecesinde en iyi özelliklerini sergiler. Hasat Zamanı : Erkenci bölgelerde eylülün birinci ve ikinci on günlük döneminde, yüksekbölgekerde ise ikinci ve üçüncü on günlük dönemindedir. Olgınlaşma: Hasattan 15-20 gün sonra olgunlaşır. Biraz fazla erken toplanmış meyveler "ısıtma"işlemine, geç toplanmışlarsa "vitresans" işlemine tabi tutulur. Kontrollü atmosfer altındasaklandıklarında ilk bahara kadar dayanırlar. HAPKE DELICIOUS Orijini: Kanada orijinli "Starking Delicious"un bir mutasyonudur.Ağaç : Güçlü ve standart tiptedir, verimlidir ama geç meyve verir.Meyve : Dağılmış yoğun kırmızı bazen daha koyu loş kırmızı renkte olur. TOPRED DELICIOUS (HUTCHINSON RED) Klon CAB CAV VIRUSTEN ARİ Orijini: A.B.D. Washington'da elde edilmiştir. "Shotwell Delicious" un bir mutasyonudur.Ağaç: Güçlü ve standart tiptedir, orta derecede verimlidir.Meyve : Homojen dağılmış, parlak, canlı kırmızı renktedir ve çizgilidir, çok çekici meyveleresahiptir. HI EARLY Klon H2 - 10CAV VIRUSTEN ARİ Orijini: A.B.D orijinli "Starking Delicious" un bir mutasyonudur.Ağaç: Güçlü ve standart tiptedir. Verimlidir, ovada yetiştiğinde oldukça erken meyve vermeyebaşlar, yüksek bölgelerde ise bu süreç daha yavaştır.Meyve: Sarı fon üzeri canlı kırmızı renkte ve çok çekicidir, özellikle dağlık bölgelerdeyetişenlerde belirgin çizgiler mevcuttur.Hasat Zamanı : "Starking Delicious"tan 5-7 gün önce.

EARLY RED ONE® Klon 4234T INCAV VIRUSTEN ARİErovan çeşidi*C.I.V lisansı ile üretim. Orijini: "Red King Delicious"un Amerika'da elde edilen mutasyonudur.Ağaç : Standart tipte ve güçlüdür, çok verimlidir ve erken meyve verir.Meyve: Homojen, koyu kırmızı renktedir ve bazı ortamlarda çok koyu ve mat bir hal alabilir.Hasat Zamanı : "Starking Delicious"tan 2-3 gün sonra.

SCARLET SPUR® Klon CICAV VIRUSTEN ARİÇeşit Evasni*. Patent başvurusu No: 72 NV/90.Zanzi Fruitgrowing Equipment lisansıyla çoğaltma Orijini: Amerika Birleşik Devletlerinde ortaya çıkarılmış olan "Oregon Spur" un mutantıdır.Ağaç: "Oregon Spur" dan daha az güçlüdür, verimlidir ve spur tipi boy atmaya yatkındır.Meyve: Konik uzun gövdelidir, üst rengi koyu kırmızı, parlak, bazen daha koyu ve mat renkteolup, yüzeyinin %95-100'üne yakın kısmı bu renk formasyonundadır; diğer her çeşit RedDelicious'a nisbeten çok daha erken renklenmeye başlar.

3 / 7

Page 4: ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. · Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik

Elma Fidanı

RED CHIEF® / Mercier* Klon ZACAV VIRUSTEN ARİÇeşit Mercier®.Zanzi Fruitgrowing Equipment lisansıyla çoğaltma Orijini: Amerika Birleşik Devletleridir; Geogia'da W.T.Mercier tarafından bulunmuş "King OregonSpur"un mutasyonudur.Ağaç: "Redchief-Campbell"den daha güçlüdür, spur tipte ve yüksek derecede verimlidir.Meyve: Orta-iri boyda, konik küresel, hafif çıkıntılı kaburgalı, tüm yüzeyinde canlı-parlak kırmızırenktedir ve çizgileri yoktur. Meyve ana çeşite göre 8-10 gün önce ortaya çıkar.Hasat Zamanı : "Golden" den 12 gün önce, "Redchief-Campbell" den bir hafta öncedir.Genel Düşünce : Red Delicious Spur'un devrimidir ve en güzeller ile en erken toplananlardandır.

RED CHIEF® Cambel * Klon FNCAV VIRUSTEN ARİÇeşit Campbel *.Zanzi Fruitgrowing Equipment lisansıyla çoğaltma. Orijini: Starkrimson mutasyonudur; Red Delicious'un İtalyada en fazla kabul gören "spur"klonudur.Ağaç: Habitus spur şeklinde kompakttır, orta-zayıf kuvvette, hızlı ve yüksek derecede verimlidir.Çok zayıf anaçlar kullanılmamalıdır (orta güçte). M 9 sadece çok verimli ve iyi bakımlıtopraklarda kullanılabilir. Seyreltme işlemi, düzenli meyve vermeyi sağlayacağı gibi, meyvelerintane iriliği, uzunlamasına konik gövde şekli almaları ve homojen parlak kırmızı renk almalarınada katkı sağlar. Diğer Deliciouslarda olduğu gibi bu çeşitte de uzun süreli saklama imkânıkısıtlıdır, meyveler erken renk alsalar da hasat vaktinden önce yapılmamalıdır. Hasat Zamanı : Eylülün ilk on günlük dönemi içinde gerçekleşir. ECOLETTE ® (TR) Ue patent başvurusu halen yürürlüktedirKSB lisansı ile çoğaltma. Orijini: Hollandadır, "Elstar x Prima" melezlemesinden elde edilmiştir.Ağaç: Çok güçlüdür, diktir, meyve verimi iyidir ve erken meyveye yatar. Kesinleşmiştozlayıcıları: Gala, Braeburn, Evereste®.Meyve :Orta irilikte ve yassılaşmış konik gövdelidir, açık yeşil-turunculaşmış fon üzerine hafifçizgili, düz parlak kırmızı kabuğu vardır. Meyve eti kompakt, sulu, hafif mayhoş ve ortaderecedearomatiktir.Hasat Zamanı : Eylülün I-II. on günlük dönemi, "Elstar"dan on gün sonra.Genel Düşünce : Zayıf anaca gereksinim duyar; beneklenmeye ve Oidium'a dayanıklıdır. Bir kaçtoplama gerektirebilen çok lezzetli bir çeşittir. Kontrollü atmosferde Nisan'a kadar muhafazaedilebilir.

ENTERPRISE (TR) Ue patent başvurusu halen yürürlüktedirCRPV lisansı ile çoğaltma. Orijini: Amerikadaki PRI programı çerçevesinde kompleks bir melezlemeden elde edilmiştir.Ağaç: M 9 üzerinde orta-yüksek kuvvettedir ve yanlara doğru gelişir. Erken meyve verir, yüksekverimlilikte ve beneklenmeye dayanıklıdır.Meyve : İridir, kısa konik gövdelidir, bazen asimetriktir, kabuğu düz, parlak, fon rengi sarı, üzeriise yüzeyinin %80-90'ına yayılmış olarak şarap kırmızısıdır. Belli belirsiz benekler vardır, paslılıkgöstermez. Meyve eti krem beyazı, sert, sulu,ekşimtrak-tatlı, aromatiktir, "Rome Beauty"dendaha özel bir lezzete sahiptir ve çok iyi muhafaza edilebilir niteliktedir. Haziran'a kadarsaklanabilir.Hasat Zamanı : "Golden Delicious"tan 23 gün sonra.

4 / 7

Page 5: ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. · Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik

Elma Fidanı

FLORINA, Querina® Klon 2775A INCA V VIRUSTEN ARİKSB lisansı ile çoğaltma. Orijini: Angers'ten (Fransa) bir dizi melezleme (Fransız-Amerikan) neticesinde elde edilmiş vebeneklenmeye tam dayanıklılık, Oidium'a tolerans ve sıradan fitofajlara az hassasiyetkonularında seleksiyona tabi tutulmuştur. Bu özellikteki çeşitler arasında, hem pazarı hem deyetiştiricileri bu kadar ilgilendirmeyi başaran belki de ilk çeşittir.Meyvelerinin kalite standardı, en tanınmış çeşitlerinkinden (Golden, Delicious vs) biraz dahadüşükse de yine de kabul edilebilirdir.Meyve: Orta-iri boydadır; taşıma toplama işlemlerine dayanıklıdır, parlak kırmızı kabuğuylaoldukça iyi muhafaza edilebilme özelliğine sahiptir.Hasat Zamanı : Eylülün üçüncü on günlük dönemi Patent dilekçesi No: 236NV/91Roma ISF patenti ile çoğaltma Orijini: ISF Forli bölgesi tarafından güzel tadı ve saklanabilme özelliği bakımından selekteedilmiş "Ozark Gold"un serbest tozlanmasından elde edilmiştir.Ağaç: Standart yapılı, orta kuvvette ve verimlidir.Meyve: İri taneli, kısa konik gövdeli, açık yeşil ve bunun üzerinde yüzeyinin %50'sini kaplayacakkadar kırmızı çekici bir renk bulunur; meyve eti lezzetli, "Gala"yanisbetle daha az sert vegevrektir. Hasat Zamanı : "Golden Delicious" dan 28 gün önce.

FREEDOM Klon ZACAV VIRUSTEN ARİPatent no: 209 NV 90Zanzi Fruitgrowing Equipment lisansıyla çoğaltma. Orijini: : Amerika.Ağaç: Güçlü yapılı ve orta derecede verimlidir.Meyve: Orta-iri, hafif yassı ve küresel, kabuğu sarı ama yüzeyin tamamında kırmızı renklekaplıdır ; meyve eti krem beyazı, dayanıklı ve tatlı-ekşimtraktır.Hasat Zamanı : "Golden Delicious" ile aynı zamanda.Genel Düşünce : Oidium ve beneklenmeye dayanıklı bir çeşittir ve ticari zincirdedeğerlendirilmesi gerekir. FUJI Orijini: Japonya'dan gelen ve orada çok yaygın olan ve çok tutulan eski bir çeşittir . Avrupa'da80'li yıllarda yayılmaya başlamıştır.Ağaç: Yana ve yukarı doğru büyüyen yapıda ve çok güçlüdür, yüksek derecede ve düzenliverimliliğe sahiptir, yeter ki uygun bir şekilde budama ve bodurlaştırıcı anaç kullanılsın.Meyve: Orta-iri boyda, turuncuya çalan sarı renkte ve kırmızı çizgilidir. Meyve eti sert vegevrektir, tatlıdır ve ekşiliği azdır, lezzeti güzel olup olgunlaşması Granny Smith'den daha geçtir.Hasat Zamanı : Ekim ayının ikinci yarısında yapılır; sınırlı fizyopati riskiyle uzun süresaklanabilir.Genel düşünce: Üretici dernekler tarafından başlatılan ve bu işle ilgili konsorsiyumlaşmış birtakım işletmelerin reklam kampanyalarıyla desteklenen bazı insiyatifler olağanüstü lezzetli veiçiçe geçmiş kaliteleri olan bu elmanın yayılmasında etkin rol oynamıştır. Ortaya çıkarıldıklarıyerin adını alan sayısız klonlar arasında, tüm çalışanların ortak kanaatine göre gelecekte tekrenkli olanların yerini çizgili tipte olan elmalar alacaktır.

KIKU® 8 Kayıtlı uluslararası marka. Çoğaltılması KSB lisansı ile (verilme safhasında). Yakut kırmızısı renktedir ve bitkinin güneş almayan taraflarında bile çok belirgin çizgileresahiptir. Bugüne kadar görülmüş olanların içinde belirgin benekleri olan belki de en güzelmeyvedir.

5 / 7

Page 6: ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. · Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik

Elma Fidanı

NAGA-FU 6 Solgun-çizgili tiptedir, yoğun-kırmızı renkte meyveler sunar. RED FUJI (NAGA - FU 12; NAGA-FU 2, NAGA-FU 1)Klon PRCAV VIRUSSÜZ Güzel rengi ve düzenli verimi yüzünden Avustralya'da tercih edilen, geç olgunlaşanmutantlardandır. GALA (GRUBU) Orijin : Yeni Zelanda orijinli yazlık bir çeşittir.Ağaç: Oldukça güçlüdür, hızlı ve düzenli meyve vermeye başlar; yeterli irilikte tanelerin eldeedilebilmesi için ölçülü bir seyreltme ve budama gerektirir.Meyve: Orta iriliktedir, kabuğunun %40-60'ı turuncu-kırmızı çizgilerle kaplıdır. Meyve eti çok sertve gevrektir, tatlı lezzeti vardır ve suludur. Uzun süre saklanabilir.Hasat Zamanı : Ağustosun ikinci-üçüncü on günlük döneminde; renk ve kalite elde edebilmekiçin toplama işlemini dereceli olarak iki-üç sefere yaymak gerekir.Genel Düşünce : Kalitesi tüm dünyada yavaş yavaş kabul edilen tek yazlık elma çeşitidir. Bununbir nedeni de bazı klonlarının çok daha renkli meyve vermesidir.

GALAXY Klon CICAV VIRUSTEN ARİPatent no: 8 NV/90C.I.V lisansı ile çoğaltma Yeni Zelanda 'da Mr. K. Kiddle tarafından selekte edilmiş spontane bir mutasyondur; "MondialGala-Mitchgla"ya nisbetle, daha az güneş alan meyvelerinde bile daha yoğunturuncu-kırmızılıkta renk ve daha belirgin çizgilere sahiptir. Renklenmeye oldukça erken başlarve bu sayede iki seferde toplanır.Hasat Zamanı : Mondial-Gala®-Mitchgla'dan 3-5 gün önce.

MONDIAL GALA ® - Mitchgla* Klon IG32 CICAV VIRUSTEN ARİçeşitü Mitchgla. Patent no: 78 NV/85 Orijini: Yeni Zelanda "Gala"sının bir mutasyonudur, meyveleri turuncu-kırmızı renktedir vebelirgin çizgiler taşır. Bugüne kadar dünyanın tüm üretim bölgelerinde en iyi mutasyon olarakkabul edilmekteydi. Rengi, daha Ağustos ayından itibaren geceleri soğuk olan bazı dağlıkbölgelerde iyice güzelleşir.Hasat Zamanı : "Golden Delicious" tan 22 gün önce; Valle Padana bölgesinde Ağustos'unikinci-üçüncü on günlük bölümünde. RUBY GALA Patent no: 402/96Zanzi Fruitgrowing Equipment lisansıyla çoğaltma. Orijini: Yeni Zelandadır. G.W. Thompson tarafından geliştirilmiş bir mutasyondur.Ağaç: Orta güçlü ve yarı bodur tipte boy atan bir ağaçtır. Meyve verimi yüksek ve düzenlidir.Meyve: Orta boyda ve yuvarlak-konik şekillidir, tamamına yakını parlak kırmızı ile kaplıdır vedaha koyu kırmızı renkte çizgileri vardır; meyve eti beyaz, kompakt, ince, gevrek, tatlıvearomatik bir lezzettedir. Hasat Zamanı : "Golden"den 26 gün , türemiş olduğu "Royal-Gala®-Tenroy" dan 4-5 günöncedir.Genel Düşünce : "Semi spur tip Gala"nın mutantı olan bu çeşit yoğun çizgili rengi sayesindehasatı diğer mutasyonlardan bir kaç gün öne almaktadır. GOLDCHIEF Ue patent başvurusu halen yürürlüktedirGRPV lisansı ile çoğaltma. Orijini: Bologna CMVF Üniversitesi tarafından Starkrimson x Golden Delicious' dan eldeedilmiştir.Ağaç: Semi-spur tiptedir ve oldukça kompakt habitusa sahiptir. Güçlülüğü sınırlıdır, çabuk vedüzenli meyve verir.Meyve: Orta-iri sınıfındadır (200gr), uzun konik gövdelidir, hafif çıkık loblarıyla hafif kaburgalarımevcuttur. Kabuğu açık sarı fon üzerinefume pembe-turuncu kaplıdır. Güneş aldığında dahakırmızı renk alır ve belirgin beneklere sahip olur, bazen pas rengi oluşur, çatlama görülmez.Meyve eti krem beyazı renkte ve ince dokuludur, suludur, hafif mayhoş bir tadı vardır, ortaderece dayanıklıdır,aromatik ve lezzetlidir.Hasat Zamanı :"Golden Delicious" dan bir hafta sonra. GOLDEN DELİCİOUS (GRUBU) Muhtelif ortamlara adapte olabilirliği, yüksek meyve verimi ve meyvelerinin çok iyi saklanabilirnitelikli oluşu nedeniyle, İtalya için halen en önemli elma çeşidi olarak kabul edilmektedir.Ağaç: Farklı güçte anaçlarla kombine edilerek sınırlı yada yayılgan bir gelişim içindeyetiştirilebilir.Meyve: Orta irilikte, uzunca bir forma sahip ve çekici görünümlüdür. Kabuğu sarı renkte, bazenkırmızı renkle de süslenmiş olup, ara sıra paslanma izleri gösterebilir.Hasat Zamanı : Eylül ayının ortalarından Ekim ayının başlarına kadar. Eğer doğru olgunlaşmaderecesinde ve iki seferde toplanırsa, meyveler uzun süre mükemmel lezzette kalır vemuhafaza sorunları asgariye indirgenir.Genel düşünce: En iyi klon seleksiyonları, renkleri ve pasa karşı hassasiyetleri bakımındanayırdedilir. GOLDEN Clone B Klon FNACAV VIRUSTEN ARİ Orijini:Virusten ari klonlar içinde çok yaygın, Hollanda orijinli bir seleksiyondur. Kabuğupaslanmaya karşı bir miktar hassasiyet gösterir, bu nedenle ovalarda, yayla eteklerinde ve busorunun öne çıktığı alanlarda yetiştirilmeye uygun değildir.İtalyada Val di Non ve Val Venostabölgeleri gibi yatkınlık gösteren alanlarda yetiştirilmesi en fazla önerilen klondur. SMOOTHEE® Klon FNACAV VIRUSTEN ARİÇeşit C.G. Yellow Delicious *Domaine de Castang lisansı ile çoğaltma. Amerika Birleşik Devletlerinde çok yaygın olan "Golden Delicious" un paslanmaya en azhassasiyet gösteren mutasyonudur. Dolayısıyla ova yada yayla eteklerine çok uygundur. GOLDEN Clone 527 Ue patent başvurusu halen yürürlüktedir ABD'de Fridlum tarafından selekte edilmiş Golden Delicious klonudur ve verim bakımından Bklonuna çok büyük benzerlik gösterir. Bundan olumlu yönde farkı meyve etinin daha sağlamdokusu, daha yüksek orandaki şekerleri vearomasıdır; güneş aldığında meyvesi daha uzun birform alır. ED GOULD GOLDEN Klon CABCAV VIRUSTEN ARİ Orijin: Virginia'da ortaya çıkarılmış ve 60'lı yıllarda piyasaya sürülmüş bir "Delicious" tohumudur.Ağaç: Orta derecede güçlü ve yayılgan bir gelişim gösteren tiptedir. Meyveye çabuk yatar,yüksek ve düzenli meyve verimi vardır.Meyve: Orta-iri, düzgün, uzunlamasına konik gövdelidir, olgunlaştığında yoğun parlak sarırenktedir; meyve eti beyaz-sarımtrak, kompakt, gevrek olup iyi organolektik özellikleri vardırama "Golden" e nisbetle bu nitelikler biraz daha düşüktür. Hasat Zamanı : "Golden" den 1-2 gün sonra.Genel Düşünce : "Golden" a benzeyen meyveler için ilginç bir "golden benzeridir", ancak pasadaha az yakalanır ve ovada yetiştirildiğinde bile meyvesi biraz daha uzuncadır. Pas sorunlarınedeniyle "Golden" a pek uygun olmayan ova-düzlük alanlar için daha uygundur. RUGIADA Patent no: 19NV/93Reggiadori lisansıyla çoğaltma. Orijini: İtalya'dır. Arezzo şehri dışında Reggidori tarafından ortaya konulmuş olup, "GoldenD."nin paslı mutasyonudur.Ağaç: Oldukça güçlü, çok verimli, ve tamamıyla Golden D.ye benzer bir ağaçtır.Meyve: İri , konik gövdeli, tamamıyla altın-bronz renginde pasla kaplıdır ve kendisini çok çekicikılan küçük benekleri vardır. "Bir zamanların elmaları" gibi mükemmel bir lezzete sahiptir.Hasat Zamanı : "Golden Delicious"tan 10 gün sonraGenel Düşünce : "Golden-benzeri" paslı tipte ve uzun süre muhafaza edilebilir özelliktedir vesoğukhava deposu dışında bile solmadan dayanır. Bu tipte elma talep eden pazarların büyükilgisine mazhar olur. Beneklenmeye hafif bir hassasiyet gösterir. GOLDRUSH® Patent no: 2901/95CRPV. lisansıyla çoğaltma. Orijini: Amerika'dır, PRI programı kapsamında 1973 yılında elde edilmiştir.Ağaç: Orta-zayıf kuvvette ve boy atan yapıdadır, çabuk meyve veren, yüksek ve düzenli verimesahiptir.Meyve: İri, uzun, düzgün şekillidir; kabuğu yeşil-sarı ve belirgin benekleri vardır. Nemliortamlarda pas rengi alırlar. Meyve eti çok sert, sulu, gevrek, mayhoş ama çok şekerli yapıdadır.Lezzetli ve saklanabilirliği iyidir.Hasat Zamanı : Ekimin ikinci yarısıGenel Düşünce : Kışın olgunlaşan, beneklenmeye dayanıklı bir çeşittir; kuvvetinin sınırlı olmasıve "Golden Delicious"a benziyen habitus'u bu çeşidi yüksek yoğunluklu tesisler için ideal çeşithaline sokar. Meyveleri soğukhavada bir sonraki yıla kadar gayet iyi dayanır ve kaliteselniteliklerini bozulmadan muhafaza eder. GRANNY SMITH                                                      Klon FNCAV V

6 / 7

Page 7: ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik devrim ... · 2021. 6. 3. · Elma Fidanı ELMA Son yıllarda dünya elma yetiştiriciliği yeni bir teknolojik

Elma Fidanı

IRUSTEN ARİ Eski bir Avustralya çeşitidir ve Avrupa'da da çok yaygın olduğu zamanlar olmuştur. Şu andapazar talebini karşılayacak kadar yetiştirildiği sanılmaktadır.Ağaç: Güçlü yapılıdır ve düzenli verimliliğe sahiptir..Meyve: Orta-iri büyüklükte, küresel şekillidir, kalite ve tipi bakımından benzersizdir: yeşil, yağlıve hafif ondüle bir kabuğa sahiptir; gevrek meyve eti, sulu,ekşimtrak, ve yeteri kadar aromatiktir.Oidium'a ve beneklenmeye karşı çok hassastır. Muhafaza süresi 10 aya kadar çok iyidir;erkenci toplanan meyveler "ısıtmaya" tabi tutulur.Hasat Zamanı : Ekim'in ortası-sonu, "Red Delicious"tan 25 gün sonra; olgunlaşma hasattan enaz bir ay sonra başlar. IDARED Klon CABCAV VIRUSTEN   ARİ Orijini: Amerika'dır, Idaho'da melezleme yöntemiyle elde edilmiştir.Ağaç: Orta güçte, yayılarak büyüyen yapılıdır. Çabuk meyveye yatan, yüksek ve düzenliverimlikte bir ağaçtır.Meyve: Orta-iri, kısa konik gövdeli, homojen yoğun kırmızı renkte, bazen sarı fon üzerineyüzeyinin 3/4 oranında hafif çizgileri olan bir meyvedir. Meyve eti beyaz, biraz kabaca, ortaderecede kompakt, sulu, şekerli, mayhoş, azaromalı ve hoş bir lezzettedir.Hasat Zamanı : Eylül ayının üçüncü on günlük bölümündedir.Genel Düşünce: Yüksek meyve verimi, görünümü, meyvelerinin olgunlaşması ve sanayikullanımına uygunluğu bakımından Alp ve Alplerden hemen önceki bölgeler için ilginç birçeşittir.Oidium ve beneklenmeye hassastır. Tozlayıcı olarak kabul gören bir çeşittir. IMPERATORE ROME BEAUTY (GRUBU) Orijini: ABD Ohio'da geçen yüzyılın ortasında ortaya çıkarılmış orijini bilinmeyen bir tohumdur.Ağaç: Orta güçte ve yayılarak gelişen türdendir.Meyve: İri, simetrik, küresel veya hafifçe yassı tiptedir; kabuğu kalın, sarı-yeşilimtrak,Imperatore'da bazen yanlara doğru bazen tamamında canlı kırmızı, Rome Beauty'lerde isehomojen koyu kırmızı renkte ve çizgisizdir. Meyve eti beyaz, orta derece kompakt, ağızda eriyentipte, orta sulu ve şekerli, fazla ekşi olmayan, az aromalı ve iyi sayılabilir lezzetedir..Hasat Zamanı: Val Padana bölgesinde Ekim'in birinci ve ikinci on günlük bölümünde, Alpbölgelerinde ise üçüncü onluk bölümündedir. Olgunlaşma Kasım ortasında başlar. MuhafazaMart-Nisan'a kadar devam edebilir.Genel Düşünce :Orijinindeki çeşitlerden tüketime yönelik meyveleri iyileştirici sayısız klon eldeedilmiştir. "Eski imparator" ise en azından şimdilik bazı endüstriyel işleme için ("solid pack") eniyi çeşit olarak yerini korumaktadır. Bu endüstriyel işleme için kabuk altı renklendirme talepedilmemektedir. LAW ROME BEAUTY (LAW RED ROME BEAUTY) Amerikan orijinli Rome Beauty'nin mutasyonudur, ama İtalya'da uzun zamandır tanınmaktadır. Ağaç: Sınırlı güce sahiptir, meyveye erken yatar ve iyi üretim potansiyeli vardır.Meyve: İri yada orta-iridir, Rome Beauty'den daha renklidir (kabuğunun %80-100'ü kırmızırenkle kaplıdır); meyve eti beyaz ve kompakttır, bazı endüstriyel işlemler için tercih edilir, amameyvesinin kalitesi taze tüketim için biraz zayıf kalmaktadır.Hasat Zamanı : Ekimin birinci-ikinci on günlük bölümünde. NERO RED ROME Klon CABCAV VIRUSTEN ARİ "Rome Beauty"nin biraz daha az güçlü bir mutasyonudur. Çok yüksek verimliliğe sahiptir; meyveyüzeyinin tamamına yakını yoğun kırmızı renkte ve çok çekicidir, hafif çizgileri ise daha donukrenktedir; meyve eti biraz daha kompakt ve daha az suludur. IMPERATORE (MORGENDUFT) Klon CABCAV VIRUSTEN ARİ Orijini bilinmemekle beraber muhtemelen "Rose Beauty"nin mutasyonudur. Belli belirsizçizgileriyle daha iri meyveleri vardır. Bazen taze tüketim için yetersiz kalsa da, endüstriyelkullanıma yönelik olarak çok büyük talep alırlar. IMPERATORE DALLAGO Klon 44 CICAV VIRUSTEN ARİ Orijini: İtalya Bolzano'da aynı adı taşıyan kuruluş tarafından 70'li yıllarda ortaya konulmuş bir"Imperatore" mutasyonudur. Standart imparator'a nisbetle iri meyveleri bakımından çokbeğenilen bir klondur, kabuğu daha parlak ve yayılmış kırmızı renktedir. Çizgileri vardır,benekleri oldukça belirgindir. Yetiştirilmesine daha yatkın olan alanlarda (dağ ve tepeler)görünümü çok daha çekici hale gelmektedir. Ekimin ikinci on günlük bölümünde toplanır. JONAGOLD (GRUBU) Klon V17 CAV VIRUSTEN ARİ Özellikle Belçika, Hollanda ve Almanya'da yaygın, Amerikan orijinli, triploid bir çeşittir. İtalyadabu kökün kaynağı olan klon, ekonomik sonuçların oldukça aykırı olduğu Alp bölgelerinde kabulgörmüştür.Ağaç: Yayılarak gelişen tipte ve verimlidir; tozlanmaya gereksinim duyar.Meyve: Çok iri ve tad bakımından kalitelidir. Kabuğu her zaman tatminkâr şekilde renklenmez.Hasat Zamanı : Eylül sonu-Ekim başı ve en az iki seferde toplanır.Genel Düşünce: Kabuğun renk alması yeni yeni devreye sokulan bazı klonlarda dahabelirgindir. MORREN'S® JONAGORED EBAS lisansı ile çoğaltma. Belçika'da selekte edilmiş bir Jonagold mutasyonudur. Kabuğu tamamen ve erkenrenklendiğinden tek bir seferde toplanabilir. Meyvelerin en iyi özelliklerinin tümü muhafazaedilmiştir: gevrek meyve eti ince dokulu, sulu, çok iyi birasidite-şekerlilik oranıyla dengelimükemmel bir kokuya sahiptir. Kalitesinden kaybetmeden uzun süre saklanabilir. PRIMIERA® Ue patent başvurusu yürürlüktedirCRPV lisansı ile çoğaltma Orijini: : Amerikan. 1973 yılında PRI programı çerçevesinde elde edilmiştir.Ağaç: Yüksek güç taşır, meyveye erken yatar, çok verimlidir.Meyve: Orta-iri , kısa konik gövde yapısında, düzgün, sarı renkte düz kabuklu, fazla belirginolmayan benekli, ve aşağı yukarı tamamında pastan yoksundur. Meyve eti sulu, sert, hafifmayhoş, lezzeti ise iyi ama "GoldenDelicious" tan daha azdır.Hasat Zamanı : Eylül'ün üçüncü on günlük bölümü.Genel Düşünce : Golden-benzeridir. Beneklenmeye dayanıklı ve düzenli şekilde verimlidir.Meyvelerinin iriliği iyidir ve görünümü çekicidir, rengi parlaktır ve pas bulundurmaz. RED EARLY (TR) Ue patent başvurusu yürürlüktedirC.I.V. lisansı ile çoğaltma Orijin: Roma ISF'nin Trento Departmanı tarafından "Coop 14"ün serbest tozlanmasınden eldeedilmiştir.Ağaç: Orta güçte, yana yayılarak gelişen tipte, çabuk meyve veren, orta-yüksek dereceverimlikte bir ağaçtır; karışık dallar üzerinde meyve verir. Hasat öncesi meyve dökümüne pekrastlanmaz. Beneklenmeye dayanıklı,Oidium'a ise fazla hassas değildir. Afid'lere karşı da azoranda hassasiyet gösterir.Meyve: Ortalama 152 gramdır, uzunca konik gövdelidir, asimetriktir; kabuğu sarı-yeşil renkteolup yeterince güneşlendiğinde yüzeyinin %60-95'i koyu kırmızı renkalır.Kabuğu düzdür ve çoksayıda beyaz belirgin beneklerle kaplıdır; paslılık göstermez. Meyve eti krem sarısıdır, ortaderecede kompakt, sulu, ince dokulu, orta derecede tatlı, hafif ekşi, orta derecedearomatik veoldukça iyi lezzettedir.Hasat Zamanı : Trentino bölgesinde Eylül'ün ilk on günlük bölümü. KANADA RENETTA'sı Klon 2735TINCAV VIRUSTEN ARİ Orijini: Bilinmiyor.Muhtemelen Fransız, triploid bir çeşittir.Ağaç: Güçlü, tipik olarak yayılarak gelişen, yavaş meyveye yatan bir ağaçtır. Verimi iyi derecedeama her zaman düzensizdir, hasat öncesi meyve dökümü görülür.Tozlayıcıya ihtiyaç duyar.Meyve: İridir, asimetrik şekilli, kaburgalı, sarı-yeşil renkte ve Trentino bölgesindekilerde hafifkırmızıyla örtülü kabuğu olan, yaygın şekilde paslılık gösteren ve bu yüzden pütürlü olan birmeyvedir; büyük benekler çok sayıda değildir ama belirgindir. Meyve eti beyaz-krem rengi,yumuşak, ağızda eriyen, şekerli, mayhoş, orta derecedearomalı ve yüksek derecede lezzetlidir.Hasat Zamanı : "Golden" den bir kaç gün önce.Genel Düşünce : Meyveleri duyusal özelliklerinden dolayı beğenilmektedir, sadeceyetiştirilmesine yatkınlık gösteren toprakların olduğu bölgelere uygundur, oralarda bile düzensizverim gösterir.Beneklenmeye,Oidium'a ve bazı fitofarma ilâçlara hassastır. STAYMAN (GRUBU) Orijin:Orijinal çeşidi olan Stayman Winesap, ABD Kansas eyaletinde geçtiğimiz yüzyıldaJ.Stayman tarafından bir Winter Winesap tohumundan selekte edilmiştir..Ağaç: Güçlü, önce dikine boy atan sonra yayılan tiptedir.Meyve: Orta-iriyle iri arasında, kısa konik gövdeli, biraz asimetriktir. Kabuğu kalın, fondasarı-yeşil üzerinde ise kırmızı çizgilidir. Meyve eti krem beyazı, yeşil damarlı, ince dokulu, fazlakompakt olmayan, sulu, az şekerli, mayhoş, hafif aromalı, yüksek ve diğerlerinden hemenayırdedilecek lezzettedir. Hasat Zamanı : Eylül sonu - Ekim ortası; Kasım ayından itibaren olgunlaşmaya başlar. GenelDüşünce: Çopurlanma, buruşma, ısınma etkilerine maruz kalır, özellikle erken toplananmeyveler çatlamaya maruz kaldığı gibi yetersiz renklenme, verim düzensizliği, çiçeklenmesırasında zıt iklimle yetiştirme zorluğu ve toplama öncesi yüksek miktarda meyve dökümüdurumları görülür. Yayılması renklendirme ve çatlama sorunlarına karşı geliştirilen bazımutasyonlar neticesinde olmuştur. NEIPLING EARLY RED STAYMAN Klon CABCAV VIRUSTEN ARİ Orijin: 1942 yılında yaygınlaşmış "Blaxtayman" mutasyonudur.Meyve: Erkencidir; mat kırmızı renkte ve homojen yada çizgili olarak renklenir. Biraz daha aztatlı ve ekşidir, hasadı on gün daha evveldir. Toplama öncesi "meyve dökümü" ve "çatlama"konusundaki kanaat herkes tarafından paylaşılmamaktadır. STAYMARED Klon 201CABCAV VIRUSTEN ARİ Orijin: Amerika orijinli eski bir mutasyondur.Meyve:Canlı kırmızı ve yoğun biçimde renklenir ve renklenme daha ziyade yüzeyinin 2/3 üneeşit dağılır. Bugün halâ, "meyve dökümü" ve "çatlama" sorunları tamamen çözülmüş olmasa daen iyi klonlardan biri olarak kabul edilmektedir. SUMMERFREE (TR) Ue patent başvurusu yürürlüktedirCIV lisansı ile çoğaltma Orijin: Roma ISF'nin Trento bölgesi departmanı tarafından "Ed Gould Golden" x "PRI 1956-6"melezlemesinden elde edilmiştir.Ağaç : Orta derecede güçlü, dikine boy atan, meyve verme hızı orta, meyve verimi orta-yüksekbir ağaçtır. Karışık dallarda meyve verir. Toplama öncesi dökülme azdır. Mantarlaradayanıklı,afidlere hassastır.Meyve: İridir (175 gr.), gövde konik formda ve simetriktir. Açık yeşil kabuğu güneş aldığındayüzeyinin %60-90'ı oranında homojen kırmızı renk ile renklenir. Düz kabukludur, beyaz küçükalanlarda benekleri vardır, paslılık göstermez. Meyve eti beyazdır, oldukça serttir, suludur, ortaderece sık dokusu vardır, daha ziyade tatlı, hafif mayhoş, oldukçaaromatik ve lezzetlidir.Hasat Zamanı : Trentino bölgesinde Ağustosun üçüncü ongünlük bölümünde. SUMMERRED Klon V6CAV VIRUSTEN ARİOrijin : 60'lı yıllarda Avrupa'da piyasaya sürülen bu klon, meyvelerinin kalitesi ve tazelikkonusuyla, yani saklanabilir çeşitlere nisbeten yazın ortasında tüketilme gereği nedeniyle, yirmiyıl süreyle sınırlı bir ilgi görmüştür (ancak yeni tekniklerle bu durum aşılmıştır).Ağaç: Güçlü ve verimlidir, bir yıllık dallarda bile salkım şeklinde meyve verir. Kendine verimlidir,"Red Delicious" ve "Golden" uygun tozlayıcılardır.Meyve: Orta irilikte, uzun, parlak canlı kırmızı renkte, beyaz belirgin beneklerle süslüdür. Meyveeti beyaz, sulu, tatlı-mayhoş ve dayanıklıdır.2-3 geçiş gerektirir. Hasat Zamanı : Temmuz sonu, "Golden" den 50 gün önce.

7 / 7