elisa

16
Elisa Dichter bij God Elisa B OEKENCENTRUM L UISTEROEFENINGEN DS. W.J. DEKKER

Upload: boekencentrum-uitgevers

Post on 21-Feb-2016

212 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Een inkijkexemplaar

TRANSCRIPT

Page 1: Elisa

ElisaDichter bij God

Elisa

Elisa

www.uitgeverijboekencentrum.nl B O E K E N C E N T R U M

L U I S T E R O E F E N I N G E N

DS. W.J . D E K K E R

DS

. W.J.

DE

KK

ER

ISBN 978-90-23921-19-6NU

R 707

Dit boekje met bijbelstudies verschijnt in de nieuwe

reeks ‘Luisteroefeningen’. De serie opent met een

boekje over de profeet Elisa. De naam ‘Elisa’

betekent: mijn God is redder. Het is een naam die

klinkt als een belofte; in de geschiedenissen van Elisa

gaat het om de openbaring van de levende God. Hij

maakt die naam steeds opnieuw waar.

De bijbelstudies over Elisa zijn geschreven met het

oog op de praktijk van het christelijke leven. Door

uitleg, vragen en gesprekspunten wordt geprobeerd

om de betekenis van de woorden van de Schrift op het

spoor te komen en te ontdekken wat God ons in deze

tijd te zeggen heeft. Vandaar ook de ondertitel

Dichter bij God.

Ds. W.J. Dekker is protestants predikant te Delft

(hervormde wijkgemeente Matthëus).

De serie ‘Luisteroefeningen’ bevat bijdragen van

theologen uit diverse kerkgenootschappen en is geschikt

voor gemeenschappelijke en persoonlijke bijbelstudie.

De redactie wordt gevormd door ds. W.J. Dekker en

ds. G. van Meijeren.

Omslag_Elisa 17-04-2007 10:44 Pagina 1

Page 2: Elisa

Wie de Schriften wil verstaan, moet leren luisteren.

Dat is de insteek van de serie 'Luisteroefeningen'.

Elk deeltje beoogt een hulpmiddel te zijn bij het

verstaan van de tekst.

Op heldere en grondige wijze worden bijbelgedeelten

belicht met het oog op de praktijk van het christelijke leven.

De reeks bevat bijdragen van theologen uit verschillende

kerkgenootschappen en is zeer geschikt voor gemeenschap-

pelijke en persoonlijke bijbelstudie.

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 2

Page 3: Elisa

ElisaDichter bij God

U I T G E V E R I J B O E K E N C E N T R U M , Z O E T E R M E E R

L U I S T E R O E F E N I N G E N

DS. W.J . D E K K E R

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 3

Page 4: Elisa

www.uitgeverijboekencentrum.nl

Ontwerp omslag en binnenwerk: Mirella Dijkerman, Den Haag

ISBN 978 90 239 2119 6NUR 707

© 2007 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvou-digd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaargemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch,door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaandeschriftelijke toestemming van de uitgever.

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 4

Page 5: Elisa

Woord vooraf 7

1. Navolging van God 9

2. De God die wij geloven 19

3. Ons tekort en Gods overvloed 29

4. Getuigen van God 39

5. Geestelijke strijd 49

6. Leven uit Gods beloften 59

7. Toewijding aan God 69

8. De laatste vijand overwonnen! 79

Inhoud

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 5

Page 6: Elisa

OVER DE SERIEHet boekje dat u in handen heeft, is het eerste deeltje in eennieuw te starten reeks bijbelstudies. Aan deze nieuwe serie isde naam ‘Luisteroefeningen’ meegegeven. Met deze naamwordt uitgedrukt waar het in de boekjes om gaat: zorgvuldigluisteren naar de stem van God die tot ons komt wanneer wijde Schriften lezen. Daarom ligt de nadruk op de uitleg vanbijbelgedeelten. Dit aandachtig lezen komt voort uit een ver-langen om te horen wat God ons te zeggen heeft in deze tijd.Het gaat om oefeningen. Hiermee wordt erkend dat luistereneen hele inspanning is. Wie weet precies te zeggen wat Godons zeggen wil?

Het is aan te bevelen het bijbelgedeelte dat besproken wordteerst voor uzelf aandachtig te lezen en pas daarna de uitleg inhet boekje te lezen. Elk hoofdstuk begint met een vraag. Opdeze wijze wordt geprobeerd het gesprek met elkaar goed opgang te krijgen. Het is daarom zinvol deze vraag een plek tegeven aan het begin van de kringavond, hetzij vóór hetzij nahet lezen van het betreffende bijbelgedeelte.

OVER ELISAIn dit boekje lezen we de geschiedenissen van de profeetElisa. We vinden ze in 1 Koningen 19:19-21 en 2 Koningen2:1-13:25. We weten niet precies wanneer Elisa is geboren.Sommige uitleggers denken aan het jaar 885 voor de geboortevan Christus. Hij is gestorven tijdens de regering van Joas, diekoning was van 798 tot 783 voor Christus. Het zou kunnendat Elisa stierf in een van de eerste jaren van Joas’ regering

Woord vooraf

7

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 7

Page 7: Elisa

(2 Koningen 13:14vv). Elisa was al die jaren profeet in hetTienstammenrijk.Over Elisa’s achtergronden weten wij niet zoveel. Zijn vaderheette Safat en zijn geboorteplaats was Abel-Mehola, eenplaatsje in het Jordaandal (1 Kon. 19:16). Wat we wel weten,is dat Elisa geroepen wordt op het moment dat koning Achabnog altijd aan de macht is. Met de dienst aan de Heere, delevende God, is het slecht gesteld. Ondanks het vurige optre-den van Elia (1 Kon. 18) breken de Israëlieten niet met deBaäldienst. De radicale toewijding aan God is ver te zoeken.

De naam ‘Elisa’ is een prachtige naam. Deze betekent: mijnGod is redder, of: mijn God redt. Een mooie belijdenis is daten een al even mooie boodschap. We kunnen de betekenis vanElisa’s naam zien als het grote thema van zijn geschiedenissen.We zullen ontdekken hoe God zelf deze naam steeds weerwaarmaakt.

De ondertitel van dit boekje is ‘Dichter bij God’. Voor dezeondertitel is gekozen omdat de geschiedenissen van Elisa vooralles openbaring zijn van de God van Elisa. De Heere Godzelf komt tot ons. We hopen dat de beweging ook andersomzal zijn: dat deze onvergetelijke geschiedenissen ons dichterbrengen bij Hem.

W.J. DekkerDelft, januari 2007

8

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 8

Page 8: Elisa

9

VRAAG‘Goedkope genade is genade zonder navolging, genade zon-der kruis, genade zonder de levende, mens geworden JezusChristus’, schrijft Dietrich Bonhoeffer in zijn boek Navolging.Geloven in Jezus Christus kost wat. Christen zijn is niet vrij-blijvend. Voor Bonhoeffer zelf betekende dit dat hij in verzetkwam tegen Hitler. Dit kostte hem zijn leven. Vlak voor debevrijding, op 9 april 1945, werd Bonhoeffer opgehangen, 39jaar oud. Zijn dood is een indringende vraag aan ons vandaag:wat is Jezus Christus óns waard?

INLEIDINGHet bijbelgedeelte waarin we lezen dat Elisa geroepen wordt(1 Kon. 19:19-21) sluit direct aan op het voorafgaandegedeelte. Op een indrukwekkende wijze heeft de Heere Godzich aan Elia geopenbaard (19:9-18). Deze profeet meendedat al zijn inzet voor de Heere en zijn dienst voor niets wasgeweest. Hij zou nog maar de enige zijn die God trouw was.Maar Elia vergiste zich. Er zijn er nog zevenduizend die deHeere alleen dienen! Hoe dat mogelijk is? Tegenover het ‘ik’van Elia (vss. 10 en 14) staat het ‘Ik’ van God (vs. 18). Hij,de levende God zelf, is het geheim.

Elia heeft de opdracht gekregen om Hazaël te zalven totkoning over Syrië, Jehu tot koning over Israël en Elisa totprofeet in zijn plaats (vss. 15-16). Elia begint met het laatste.Hij gaat onmiddellijk op zoek naar Elisa.

1 Navolging van God

Lezen: 1 Koningen 19:19-21 en 2 Koningen 2:1-14

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 9

Page 9: Elisa

1 Koningen 19:19-21 en 2 Koningen 2:1-14

10

Het begin van de geschiedenissen van Elisa is dat het laat-ste stukje van Gods opdracht voor Elia wordt uitgevoerd.Pas tegen het einde van deze geschiedenissen lezen we datde rest van Gods bevel wordt uitgevoerd (2 Kon. 8:7-15en 9:1-13). Deze opbouw van de geschiedenissen van Elisais opvallend. Ik denk dat die opbouw ons iets te zeggenheeft: vanaf het allereerste begin moeten wij weten datgebeurt wat God zegt. Het kan even duren, maar ten slotte zal geschieden wat Hij bevolen heeft. Zie verderhoofdstuk 7 van dit boekje.

In dit eerste hoofdstuk lezen we twee gedeelten: dat over deroeping van Elisa en dat over het begin van zijn optreden alsprofeet. In de Bijbel liggen beide gedeelten een stuk uitelkaar. Toch meen ik dat we ze dicht bij elkaar moeten houden. Al zit er een tijdje tussen Elisa’s roeping en intrede,beide gebeurtenissen zijn nauw met elkaar verbonden. Let opde mantel van Elia!

UITLEG

Vers 19Onderweg naar de woestijn van Damascus (vs. 15) treft EliaElisa. Deze is aan het werk op de akkers van zijn vader. Erwordt geploegd. Met wel twaalf span ossen! De akkers vanElisa’s vader beslaan blijkbaar een grote oppervlakte. VaderSafat is kennelijk een rijke boer. Op het moment dat Elialangs komt, bevindt Elisa zich bij het twaalfde (en achterste?)span. Dit zou kunnen betekenen dat hij de leiding heeft. Elia loopt op Elisa af en werpt hem zijn mantel toe. Het gaathier om de bekende, harige profetenmantel (1 Sam. 28:14; 2 Kon. 1:8; Zach. 13:4; Matth. 3:4). Wie iemand hiermeegekleed zag, wist: dit is een profeet. Deze mantel is het sym-bool van geroepen en toegerust zijn door God. De vraag is nuwat het betekent wat Elia doet. Wordt Elisa hier geroepen totprofeet? Uit de Hebreeuwse tekst kunnen we opmaken datElia Elisa de mantel niet om of over de schouders werpt (zoStatenvertaling en NBV), maar dat hij deze Elisa toewerpt.Uit 2 Koningen 2:13-14 blijkt dat Elisa deze mantel pas latergaat dragen, namelijk op het moment dat hij Elia daadwerke-lijk opvolgt. Dit betekent mijns inziens het volgende: Elisawordt in 1 Koningen 19:19 geroepen tot profeet, maar gaatniet onmiddellijk als profeet aan het werk. Het slot van

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 10

Page 10: Elisa

Luisteroefeningen

11

1 Koningen 19:19-21 bevestigt dit. We lezen in vers 21 datElisa Elia navolgt en hem dient. Vooralsnog is Elia de profeet.Elisa hoeft dat niet meteen te zijn. Hij mag eerst een poosjemet Elia meelopen. Hij krijgt de tijd zich voor te bereiden opzijn taak als profeet.Kortom, wat Elia doet is een veelzeggend gebaar: God roeptElisa. In plaats van zijn vader op te volgen, wordt hij geroe-pen God na te volgen. Wat zal Elisa nu doen?

Vers 20Elisa gehoorzaamt onmiddellijk. Hij verlaat de ploeg en deossen en rent Elia achterna. Hij vraagt Elia of hij zijn ouderskussen mag. Is hij een van de navolgers die wil vasthoudenaan wat hem lief is (Luk. 9:57-62)? Naar mijn idee niet. De kus die hij zijn ouders wil geven, is een afscheidskus. Velen zijn er die Baäl kussen (vs. 18). Maar er is er gelukkigook één die de levende God liefheeft. Hij is daarom bereidniet alleen zijn ploeg en ossen, maar ook zijn vader en moederlos te laten. Het slot van vers 20 is moeilijk te begrijpen. Geeft Elia Elisatoestemming om afscheid te nemen of juist niet? In elk gevalrealiseert ook Elia zich dat het niet niets is wat hij zojuistgedaan heeft. Sommige bijbeluitleggers verwijzen hier naarLukas 9:57-62. De vergelijking ligt voor de hand. Toch isvoorzichtigheid geboden. Want mijns inziens kunnen we Elisaniet op één lijn zetten met de mensen die Jezus op het oogheeft. ‘Niemand die de hand aan de ploeg slaat en achteromkijkt is bekwaam tot het Koninkrijk’, zegt Hij. Dit lijkt mij bijElisa juist niet het geval. Uit alles blijkt dat hij in gehoor-zaamheid aan God bereid is alles achter te laten wat hem liefis (20-21). Er is dan ook geen reden Elia te laten reagerenzoals Jezus reageert: afwijzend.

Vers 21Nadat Elisa afscheid van zijn ouders genomen heeft en bij Eliateruggekeerd is, neemt hij ook afscheid van de ossen, deploeg en het personeel. Hij doet dat op een bijzondere wijze.Hij hakt de ploeg in stukken om er een vuurtje van te maken,slacht de ossen waarmee hij ploegde en kookt het vlees ervanop het vuurtje. Vervolgens geeft hij het vlees aan de knechtenmet wie hij samenwerkte. Op de afscheidskus (20) volgt eenafscheidsmaal (21). Op een indrukwekkende manier laat Elisaons zien dat de Heere God werkelijk vóór alles gaat.

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 11

Page 11: Elisa

1 Koningen 19:19-21 en 2 Koningen 2:1-14

12

Het verband van 2 Koningen 2:1-14

De geschiedenissen van Elia worden afgerond. Die van Elisagaan nu echt beginnen. Dit bijbelgedeelte kunnen we zien alsde overgang van de ene reeks verhalen naar de volgende.Ondertussen maken we met dit gedeelte een sprong in de tijd.Het is een paar jaar na Elisa’s roeping.

Het is niet eenvoudig na te gaan hoeveel jaar er preciestussen Elisa’s roeping en intrede ligt. Wat we weten is datAchab inmiddels overleden is (1 Kon. 22). Ook zijn zoonAhazia, die hem opvolgde en twee jaar regeerde, is alweervan het politieke toneel verdwenen (2 Kon. 1). Hieruitkunnen we opmaken dat er minstens twee jaar voorbij zijngegaan als Elisa Elia opvolgt.

Vers 1-6De tijd dat Elisa Elia gaat opvolgen is gekomen. Let er op dathet God zelf is die hiertoe het initiatief neemt. Híj gaat Eliawegnemen (vss. 1, 3, 5). Híj zendt hem van de ene naar devolgende plek (vss. 2, 4, 6). Op Gods tijd moet Elia terug-treden. Op Gods tijd moet Elisa de profetenmantel oppakken. Elisa en de profetenzonen blijken reeds op de hoogte van hetaanstaande vertrek van Elia.

Behalve Elia en Elisa waren er nog meer profeten. Uit degeschiedenissen van Elisa kunnen we opmaken dat deze‘profetenzonen’ in groepen bij elkaar woonden en samen-kwamen voor onderricht (2 Kon. 6:1). Elisa was hun leer-meester (2 Kon. 4:38). Te midden van veel afval houdenzij vast aan het geloof in de Heere, de God van Israël. Hetzou kunnen dat het om een in sociaal en economischopzicht arme groep mensen ging.

Drie keer probeert Elia Elisa ervan te weerhouden met hemmee te gaan. Wil Elia graag alleen zijn nu hij weet dat zijneinde aanstaande is? Wil hij Elisa het verdriet van een afscheidbesparen? Of wil hij misschien Elisa’s vastberadenheid en toewijding testen? Wat Elia ook motiveert, Elisa laat zich niettegenhouden. Ook de profetenzonen proberen Elisa ervan teweerhouden met Elia mee te gaan. Elisa legt ze bits het zwij-gen op.

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 12

Page 12: Elisa

Luisteroefeningen

13

Vers 7-12Nu wordt ons duidelijk waarom Elisa bij Elia wil blijven. Letop zijn emotionele reactie wanneer Elia met paard en wagenin de hemel wordt opgenomen. Hij schreeuwt het uit enscheurt zijn kleren als teken van rouw. Elia’s heengaan is voorhem een groot verlies. Elia is hem meer waard dan een legervan wagens en paarden (vgl. 2 Kon. 13:14). Elisa heeft hetbegrepen: wat is een volk wanneer de profeet en zijnGodswoord er niet meer zijn? Echt veilig is het volk pas wan-neer het het Godswoord der profeten hoort en gehoorzaamt.

Elisa ziet er tegenop om Elia op te volgen, zo kunnen weopmaken uit vers 9. Hij vraagt dan ook om twee delen van degeest van Elia. Wanneer er een erfenis viel te verdelen kreegde oudste zoon een dubbel deel van die erfenis (Deut.21:17). Zoals de oudste zoon een dubbel deel ontvangt, zowil ook Elisa een dubbel deel ontvangen van wat Elia nalaat. Uit deze wens van Elisa kunnen we twee dingen opmaken. Inde eerste plaats dat Elisa zichzelf ziet als de oudste zoon endus de opvolger van Elia. Zo laat hij weten bereid te zijn Eliaop te volgen. In de tweede plaats dat Elisa er tegenop ziet omprofeet te worden. Hij vraagt om een dubbel deel van Elia’sgeest. Dat betekent niet dat hij vraagt om twee keer zoveelgeest als Elia had, maar wel om een flink deel ervan. Elisahoeft dus niet alles te hebben wat Elia had. Zoals Elia is ermaar één. Maar een flinke portie van wat Elia had is al heelveel! De geest van Elia is de geest van de profetie, de heiligeGeest van God. Alleen door die Geest zal Elisa kunnen doenwaartoe God hem roept.

Elia maakt Elisa duidelijk dat hij daar niet over gaat. IndienElisa getuige zal zijn van zijn hemelvaart zal hij krijgen wathij vraagt. Anders niet. Over de gave en de gaven van deHeilige Geest gaat God alleen. Terwijl zij samen lopen te praten aan de andere kant van deJordaan, is daar ineens een vurige wagen met vurige paarden(vs. 11). Behalve vuur is er ook een stormwind. Vuur enstormwind zijn tekenen van Gods tegenwoordigheid (Ex. 19;Hand. 2). De levende God zelf komt tussenbeide en neemtElia op een van zijn strijdwagens (2 Kon. 6:17) mee naar dehemel. Vuur en stormwind doen ook denken aan het optredenvan Elia. Zoals zijn optreden was, zo is zijn einde. Een strijd-

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 13

Page 13: Elisa

1 Koningen 19:19-21 en 2 Koningen 2:1-14

14

baar profeet wordt door God op een strijdwagen als een overwinnaar ingehaald. Elia’s laatste tocht is een triomftocht.

Als vanzelf doet de hemelvaart van Elia ons denken aan dehemelvaart van Christus. Naar de beschrijving van Paulus gaatook Jezus als overwinnaar heen en laat ook Hij een bijzonde-re erfenis na (Ef. 4:8vv.).

Nu Elisa getuige is van Elia’s hemelvaart weet hij dat hij ontvangen zal wat hij vroeg. Uit het vervolg blijkt dat Elisainderdaad de geest van Elia gekregen heeft.

Vers 13-14Twee keer wordt geschreven dat Elisa de mantel van Eliaoppakt. Deze herhaling onderstreept Elisa’s bereidheid engehoorzaamheid: hij pakt op wat God hem te doen geeftnamelijk zijn profeet te zijn.Verrassend is het wat er bij de Jordaan gebeurt. Tweemaallezen we dat er met de mantel op het water wordt geslagen.Eerst door Elia (vs. 8) en even later door Elisa (vs. 14). Beidekeren ontstaat er een pad door het water. Beide gebeurtenis-sen brengen de doortocht van het volk Israël door deSchelfzee (Ex. 14) en door de Jordaan (Joz. 3-4) in herinnering. Het is alsof de schrijver ons wil vertellen dat de geschiedenis zich herhaalt.

Let op de route die Elia en Elisa afleggen: van Gilgal gaanze naar Bethel, van Bethel naar Jericho, van Jericho naarde Jordaan en vervolgens gaan ze de Jordaan over enkomen ze uit in de woestijn. Het is de route die Jozuaeens ging, maar dan omgekeerd! Ze komen uit op hetpunt waar eens Mozes stierf – ook hij is op een wonderlij-ke wijze heengegaan - en waar ’t voor Jozua begon. Wezijn terug bij af. God maakt een nieuw begin.

Zoals eens het water van de Schelfzee en van de Jordaan uit-eenging, zo splijt ook nu het water zich. Tot twee keer toe. Ikzie dit als een dubbele openbaring van God die de betekenisheeft van een belofte. Tot tweemaal toe laat God Elisa weten:zoals Ik met Mozes was die zijn staf over de Schelfzee uit-strekte en met Jozua die met de ark door de Jordaan trok, zozal Ik met u zijn. Elisa wordt aan het begin van zijn profeten-

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 14

Page 14: Elisa

Luisteroefeningen

15

dienst zowel bevestigd en toegerust (let op de mantel), alsbemoedigd (let op het pad door het water).

Als Elisa opnieuw voor de Jordaan staat, maar nu zonder Elia,slaat hij met de mantel op het water en roept hij: ‘Waar is deHeere, de God van Elia, ja Hij?’ Op deze vraag krijgt hij ant-woord: God baant een weg door het water. Nu weet Elisa: ikmoet weliswaar zonder Elia verder maar niet zonder God.

LIJNEN NAAR ONS LEVENIn dit boekje is Elisa de grote blikvanger. Toch gaan degeschiedenissen die we samen lezen niet over hem alleen. Ze zijn in de eerste plaats verkondiging aangaande God. Hemleren we kennen. En hoe! Daarom vragen we ons bij elkegeschiedenis weer af: wat zegt deze ons over de Heere God?In de beide verhalen die we in dit eerste hoofdstuk lezenopenbaart God zijn trouw en macht. In een tijd van geestelijkverval zet Hij zijn werk voort. Tegen alle verwachting in zijner toch nog mensen die alleen Hem dienen. Het zijn er meerdan Elia had durven denken: zevenduizend. Wat heeft dit onste zeggen wanneer wij nadenken over de kerk en de toekomstvan onze eigen kerkelijke gemeente? Eén ding in elk geval:dat onze God groter is dan wij wel eens denken.

Onder die zevenduizend mensen bevindt zich Elisa. Hij is nogjong wanneer Elia langskomt. Mogelijk niet veel ouder danvijfentwintig jaar. Er gebeurt van alles op het moment datGod hem roept, maar mij treft vooral zijn onvoorwaardelijkegehoorzaamheid en radicaliteit. Elisa bedenkt zich geenmoment, maar geeft de akkers van zijn vader op om te gaanploegen op de akker van God. Hoe komt hij zo? Heeft hijouders gehad die hem hierin voorgingen? Of andere levendevoorbeelden van toewijding aan God? Ik weet het niet. Maaréén ding weet ik wel: dat zulke voorbeelden heel belangrijkzijn.God houdt zijn gemeente in stand, maar Hij maakt daarbijkennelijk graag gebruik van mensen zoals Elisa. Dit geeft onste denken wanneer wij nadenken over de kerk en de toekomstvan onze eigen gemeente. Hoe komen wíj voor de dag? Hoezit het met ons christen-zijn? Hoe staat het met ónze gehoor-zaamheid en radicaliteit? Dit zijn de vragen die ookBonhoeffer ons stelt. Wat komt er van de kerk terecht als wijde radicaliteit van Elisa missen?

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 15

Page 15: Elisa

1 Koningen 19:19-21 en 2 Koningen 2:1-14

16

Elisa’s roeping zet ons stil bij onze eigen roeping. Wat dezeinhoudt ontdekken we wanneer we bij 1 Koningen 19:19-21twee gedeelten uit het Nieuwe Testament lezen. Om te begin-nen doet de roeping van Elisa ons sterk denken aan die van dediscipelen (Matth. 4:18-22). Ook zij worden in het voorbij-gaan geroepen terwijl ze aan het werk zijn. En ook zij leggenonmiddellijk hun gereedschap neer om Hem die hen roept nate volgen. Nu krijgen Elisa en de discipelen een bijzondere opdracht. Deeen wordt profeet, de ander apostel. Wat God van hen vraagt,vraagt Hij niet van ons. We moeten dan ook voorzichtig zijnde genoemde bijbelgedeelten meteen op onszelf toe te passen.Toch laat Jezus ons weten dat ook wij geroepen worden (Luk.9:57-62). Al is het dan niet tot profeet of apostel, wij wordenwel geroepen tot navolging. Hoe? Ons wordt niet een manteltoegeworpen maar wel het woord van Jezus: volg Mij! De geschiedenis van Elisa’s roeping helpt ons ontdekken watdeze navolging concreet betekent.

Het kan gebeuren dat God ook ons leven zomaar ineens binnenkomt. Terwijl we zoals Elisa aan het werk zijn. We zijner evenmin als Elisa op voorbereid en hebben er evenmin opzitten wachten. Maar ineens is daar die benoeming tot ouder-ling. Of ze vragen je de tienerclub te gaan leiden. Wat doenwe? Ook vandaag neemt God mensen apart om ze een bijzon-dere opdracht te geven. Waarom zouden wij dat niet kunnenzijn? Staan we er open voor?Elisa geeft de akkers van zijn vader op. Hoe rijk had hij kun-nen worden! Hij heeft een mooie plek binnen het bedrijf vanzijn vader. Ook die laat hij schieten. Op het beslissendemoment laat Elisa zien wat in zijn leven voorgaat. En dat opzijn vijfentwintigste! Van hem leren we dat navolgen betekentdat God voorgaat. De vraag die vanuit dit bijbelgedeelte opons afkomt is: waarvoor leven wij? Wat is ons leven: dienen ofverdienen? God komt langs. Terwijl we druk zijn met ons alledaagsewerk. Waar gaat het in ons leven om? Dat is de vraag. Als wevijfentwintig zijn en belangrijke keuzes maken. Als we rondde veertig zijn en opgaan in het werk en het gezin alle aan-dacht vraagt. Dat is de vraag als je nog jong bent en nadenktover je studie en over wat je later wilt gaan doen.

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 16

Page 16: Elisa

Luisteroefeningen

17

Er komt vanuit deze geschiedenis nog een vraag op ons af.Wat mag het ons kosten om God te dienen? Het mag Elisaalles kosten. Hij neemt afscheid van zijn ouders. Maar ookvan zijn werk. En hoe! Hij slaat de ploeg aan stukken, steektdie in brand en slacht de koeien waarmee hij ploegde. Dezeradicaliteit van Elisa heeft ons ook al iets te zeggen. Elisahoudt ons voor dat het God gaat om een totale en radicaletoewijding aan Hem. God navolgen betekent een nieuw levenbeginnen. En dat kan alleen wanneer wij loslaten. Welke plekhebben ouders, heeft onze man, onze vrouw, hebben onzekinderen? Welke plek heeft ons werk? Hoe belangrijk is onsbezit? Navolgen betekent dat dat allemaal op de tweede plekkomt. God gaat voor. Moeten ook wij kappen? Moet ook bij ons de brand erin? Datzou best wel eens kunnen. Is er iets dat u belemmert om Godtoegewijd te leven?

God navolgen is niet niets. Maar let op! Elisa hoeft niet meteen de profeet te zijn. Hij mag eerst een poosje met Eliameelopen. Zo leert hij wat het betekent om Gods profeet tezijn. We hoeven niet een-twee-drie te kunnen waartoe Godons roept. God navolgen mogen we leren. Wat een geluk alser dan in onze omgeving mensen zijn die ons hierin voorgaan!Bovendien rust God de mens die Hij roept ook toe. Elisa zietenorm op tegen de taak die God hem toevertrouwt. MaarGod schenkt hem een dubbel deel van de geest van Elia. Hijgeeft zijn heilige Geest. Om te kunnen doen waartoe Hij onsroept: navolger zijn.Let ten slotte op het einde van de beide geschiedenissen. Elisaslaat met zijn mantel op het water van de Jordaan. Op het-zelfde moment baant God een weg door dat water. Dit is eenbelofte. God zegt tegen een ieder die Hem gehoorzaam volgt:Ik ben met u.

VERWERKING

1. De geschiedenissen van Elisa zijn een indrukwekkende preek over God. Wat zeggen de gelezen bijbelgedeelten u over God? Wat spreekt u in het bijzonder aan en waarom?

2. God gaat door. Kunt u voorbeelden uit uw eigen omgeving geven waaruit blijkt dat God verrassend door-

Elisa_binnenwerk 10-04-2007 11:07 Pagina 17