สาหรบบคลากรสายสขภาพ

ศ.นพ.ประเสรฐ อสสนตชยเวชศาสตรผสงอาย ภ.เวชศาสตรปองกนฯ

คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล

แนวโนมประชากรไทยตามกลมอายและเพศพ.ศ. 2513-2593

0.10.2

0.40.6

0.91.1

1.31.7

2.22.73

3.13.8

5.26.6

7.69.2

0.20.30.50.70.91.11.41.7

2.22.7

3.13.3

3.95.4

6.47.4

8.9

80+75-7970-7465-6960-6455-5950-5445-4940-4435-3930-3425-2920-2415-1910-14 5-09 0-04

024681012 0 2 4 6 8 10

ชาย หญง

0.10.30.4

0.70.9

1.21.6

1.92.3

2.53.1

44.9

5.86.76.86.9

0.10.40.60.811.2

1.62

2.42.5

3.14

4.95.6

6.46.56.7

012345678 0 1 2 3 4 5 6 7 8

ชาย หญง0.20.3

0.50.8

1.11.4

1.82

2.53.3

44.7

5.55.65.6

5.25.4

0.40.50.70.9

1.21.6

1.92

2.53.3

44.6

5.35.45.4

55.2

01234567 0 1 2 3 4 5 6 7

ชาย หญง

0.30.6

0.91.2

1.72.3

33.6

4.34.5

4.64.3

4.53.83.83.83.8

0.50.9

1.21.4

1.82.5

3.23.7

4.34.44.5

4.24.3

3.73.63.63.6

80+75-7970-7465-6960-6455-5950-5445-4940-4435-3930-3425-2920-2415-1910-14 5-09 0-04

0123456 0 1 2 3 4 5 6

ชาย หญง

1.52.2

2.72.9

3.333

3.13.1

3.23.1

333

2.92.92.8

2.12.8

3.23.2

3.4333.13.13.1

32.92.92.9

2.82.8

2.700.511.522.533.54 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4

ชาย หญง

0.50.8

1.21.8

2.53.2

3.94.1

4.24

4.13.63.5

3.63.63.53.5

0.71.1

1.52.2

2.83.3

44.14.2

3.94

3.53.43.43.43.4

3.3

012345 0 1 2 3 4 5

ชาย หญง

United Nations. Sex & Age Distribution of the WorldPopulations: The 1998Revision, p. 784 – 785.

คนไทยมลกกนนอยลง6

40 ปกอน เหลอเพยง1.5 คน ในปจจบน

ประเทศไทยกลายเปนประชากรสงวย

•จาก 18 40 ปกอน

เปน 32 ปในปจจบน3% 40 ปกอน

เปน 11% ในปจจบน50

40 ปกอน เปน 73 ป ในปจจบน

“Geriatric Medicine” เวชศาสตรผสงอาย“….

ดานสงคม การสงเสรมสขภาพและการปองกนโรค

พฤฒาวทยา (Gerontology):British Geriatrics Society

การสงเสรมสขภาพแบบองครวมสาหรบผสงอาย

โภชนาการสขภาพจตมสวนรวมในสงคม

7

ภาวะหกลมโรคกระดกพรนโรคในระบบไหลเวยนโลหต

กลมโรคในระบบกระดกและขอ– Osteoarthritis, crystal-induced arthropathy– Osteoporosis

กลมโรคในระบบไหลเวยนเลอด– โรคความดนเลอดสง โรคเบาหวาน ภาวะไขมนในเลอดผดปกต– Circulatory disorders : โรคหลอดเลอดสมอง โรคหลอดเลอดหวใจ

– Parkinson’s disease– Dementia– ภาวะซมสบสนเฉยบพลน Delirium– ภาวะซมเศรา Depression

RAMPS– Reduced body reserve พลงสารองรางกายลดลง– Atypical presentation– Multiple pathology มหลายโรคในเวลาเดยวกน– Polypharmacy ไดรบยาหลายชนด– Social adversity ปญหาดานสงคม

__โรคชรา ? ภาวะหกลม Instability (Fall) การสญเสยความสามารถในการเดน Immobility Intellectual impairment ปสสาวะอจจาระราด Incontinence Inanition เกดภาวะแทรกซอนไดงาย Iatrogenesis

โรค อาการแสดง กลไกhyperthyroidism apathy not agitated ↓ ß-receptor sensehypothyroidism อาการซมเศรา ออนแรง sedentary life ↓ interleukin Iการอกเสบในชองทอง no guarding weak rectus M. no adrenergic ↓ ß-receptor senseโรคหวใจวาย sedentary life

อาจมสบสน ตาเหลอง ↓ ตบ สมองปวดทองใตชายโครงขวา

กายภาพ Physicalสขภาพจต Mentalสงคม Socialความสามารถในการชวยเหลอตนเอง Function

การซกประวต 3 D’s : dysphasia, depression, deafness. แสงสวางเพยงพอ แตไมสองเขาตาผปวยโดยตรง เผชญหนา พดชาและชด motor aphasia “ใช”

“ไมใช” มกตองการเวลามากกวาการซกประวตในคนหนมสาว ประวตภาวะโภชนาการ : dietary recall

สขภาพกาย สขภาพจต ปจจยดานสงคมการระลกยอนหลง ฐานะยากจน

อาการเบออาหารการคดกรองภาวะ

ซมเศราการศกษานอย

ปญหาในชองปาก การคดกรองภาวะ อยคนเดยว

การไดรบความชวยเหลอทางสงคม

ระยะการชวยเหลอตนเอง

Mini-Nutritional Assessment (MNA)®

15

โรงพยาบาล และบานพกคนชรา sensitivity 96%, specificity 98% ! ม 4 สวน : anthropometry, dietary recall, clinical,

self assessment. http://www.mna-elderly.com/forms/MNA._thai.pdf

Mini-NutritionalAssessment(MNA)®

< 17 points

< 11 points

Abbreviated mental test (AMT) Standard mental tests Thai Mental State Examination (TMSE) Chula Mental Test (CMT) Mini Mental State Examination-Thai 2002

ครอบครว!!

Abbreviated Mental Testอายเวลา

ป

บคคลวนเดอนปเกด

พระนามขององคพระมหากษตรยปจจบนนบถอยหลงจาก 20 ไป 1

Scoring: 0-3 severe,4-7 moderate,8-10 normal

Thai Mini-mental State Examination (TMSE)

Thai Mini-mental State Examination (TMSE)

ถามสองคาคาม

แบบวดความซมเศราในผสงอายไทย(Thai Geriatric Depression Scale : TGDS)

1. ?

2. ?

3. ?

4. ?

5. ?

6. ?

7. สวนใหญแลวคณรสกอารมณด?

8. ?

แบบวดความซมเศราในผสงอายไทย(Thai Geriatric Depression Scale : TGDS)

9. สวนใหญคณรสกมความสข?

10. ?

11. คณรสกกระวนกระวาย กระสบกระสายบอย ๆ ?

12. ?

13. ?

14. ?

15. ?

คนสงอายปกตคะแนน 0 – 12 คะแนน

Social assessment - relationship in family ผดแลหลก Caregiver : ระวงการกระทาทารณใน

ประทษรายทางกาย Physical abuse การดแล : การใหอาหาร การใหยา การเกดแผล

กดทบ การดแลภาวะปสสาวะอจจาระราด การดแลสายตางๆทางการแพทย

เศรษฐฐานะ : จากครอบครว จากสวสดการ :

!!

Functional Assessment for Older People

การประเมนความสามารถในการดาเนนกจวตรประจาวนActivity of daily living (ADL)1. Basic ADL2. Instrumental ADL

Barthel Index of Activity of daily living

เดน ลางหนาแปรงฟน ปสสาวะ อจจาระ ทานอาหาร แตงตว

Functional Status Assessment(instrumental activity of daily living-ADL) การทาความสะอาดซกลาง การเตรยมอาหาร

การใชยา

1) วดความดนเลอด hypertension(2 ทา) postural hypotension

2) under-nutrition3) ประสาทสมผสพเศษ disability, fall

(VA, hearing)4) การตรวจเตานม breast cancer5) Get-up-and-go test fall, immobility

ประเดนสาคญในการตรวจทางหองปฏบตการในผปวยสงอาย

1) Pap smear CA cervix2) Fecal occult blood CA colon3) Fasting blood glucose DM4) Cholesterol dyslipidemia5) TSH hypothyroidism6) Osteoporosis screen fracture

NB: PSA ??

Minimum Data Set (MDS)

1. Cognition2. Communication3. Physical function4. Continence5. Psychosocial well-

being6. Mood & behaviour7. Disease diagnosis

8. Health condition9. Oral / nutritional status10. Skin & foot11. Medication use12. Special treatments &

procedures