el aletlerinde İş sağlığı ve güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg...

41
Ders No: 26 Hoş Geldiniz Hoş Geldiniz FSL Eğitim ve Danışmanlık El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

Upload: others

Post on 09-Aug-2020

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

Ders No: 26Hoş Geldiniz

Ders No: 26Hoş Geldiniz

FSL Eğitim ve Danışmanlık

El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

Page 2: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

2

Eğitimimizin Amacı

Katılımcıların, el aletleri ile yapılan çalışmalarda ortaya çıkan riskleri ve alınması gereken önlemleri öğrenmelerine yardımcı olmaktır.

Öğrenim Hedeflerimiz

Bu dersin sonunda katılımcılar,

El aletlerini tanımlar.

El aletleri kullanılarak yapılan her türlü çalışmalarda dikkat edilmesi gereken hususları belirler.

Page 3: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

3

Konu Başlıklarımız

1. El aletleri

1.1. Elektrikli el aletleri

1.2. Pnömatik el aletleri

1.3. Hidrolik el aletleri

1.4. Mekanik el aletleri

2. El aletlerinin kullanımında ortaya çıkabilecek riskler ve

dikkat edilecek hususlar

3. İlgili mevzuat

Page 7: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

7

1. El Aletleri

1.1. Elektrikli El Aletleri

Elektrik çarpması:

Topraklama hattı – Çift izalasyonlu aletler,

Islak ve nemli yerlerde küçük gerilim

kullanmak,

Fiş piriz bağlantıları ve kablo kontrolleri

yapılması,

Parlayıcı, patlayıcı ortamlarda elektrikli el

aletlerinin kullanılmaması.

Bakım onarım parça değiştirmelerinde

enerjini tamamen kesilecektir.

Page 8: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

8

1. El Aletleri

1.1. Elektrikli El Aletleri

El aleti, insan üstüne düşebilecek

yükseklikte güvensiz olarak

bırakılmayacaktır.

Aşırı gürültülü çalışan aletleri

kullananlar kulaklık kullanacaklardır.

1.2. Pnömatik

Hava hortumlarının yarattığı tehlikeler.

Yüksek gürültüye karşı kişisel

koruyucu malzeme

Page 10: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

10

1. El Aletleri

1.4. Mekanik El aletleri

Kesici Aletler: Parçalan kesmeye düzgün hale getirmeye ve istenilen şekli vermeye yarayan rende, planya, düz kalem ve keser gibi aletlerdir.

Vurma aletleri: Kesici kalemlerin kullanılması, çivi çakılması vb. işlerin yapılması sırasında vurmaya yarayan çekiç, madırga, balyoz gibi aletlerdir.

Sıkıştırma Aletleri: Parçayı tezgaha tutturmaya yarayan veya herhangi bir vidayı sökmeye, veyahut da sıkıştırmaya yarayan aletlerdir. Bu aletlere misal olara; anahtar, mengene, işkence vb. verilebilir.

Page 11: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

11

1. El Aletleri

1.4. Mekanik El aletleri

Ölçme ve Kontrol Aletleri:

İşin ölçülmesi ve kontrol

edilmesinde kullanılan aletlerdir.

Bunlara; metre, kumpas, mastar

vb. misaller verilebilir.

Markalama Aletleri:

Yapılacak işi resimlerden parçaya

aktarmak için yani markalamak

için kullanılan; pergel, gönye gibi

aletlerdir

Page 12: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

12

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar 2.1. El aletlerinde genel olarak

alınması gerekli tedbirler

Yapılacak işe uygun olmalı,

Usulüne uygun olarak kullanılmalıdır.

Bakımlı olmalı,

Bakımı ehil kişiler tarafından yapılmalı,

Uygun kişisel koruyucularla kullanılmalı

(eldiven, gözlük v.b.)

Uygun yerde muhafaza edilmeli,

Arızalı olan el aletleri derhal

değiştirilmeli veya onarılmalı,

Page 13: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

13

Sapları uygun olmalı, kolayca

çıkmamalı, çatlak kırık olmamalı,

Sapları yağlı ve kaygan olmamalı,

Boru ve çubuk gibi rastgele uzatma kolu

kullanılmamalı,

Küçük parçalarla çalışırken mengene ile

tutturulmadan çalışılmamalı,

Çalışan makineler durdurulmadan el

aleti ile müdahale edilmemeli.

Teknolojik gelişmeler doğrultusunda

yenilenmelidir.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 14: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

14

2.2. Elektrikli El Aletleriyle Yapılan Çalışmalarda

Kordonu yıpranmış el aletlerini veya zedelenmiş uzatma kordonlarını kullanmayın.

Bir el aletini çalıştırmaya başlamadan önce ayar anahtarları gibi teçhizatı üzerinde bırakmayın.

El aletleri ile çalışanlara şaka yapmayın ve dokunmayın.

El aletlerini kullanmadan önce kontrol edin.

İş yapmak işin gittiğiniz yerde onarmaya kalkışmayın.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 15: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

15

El aletlerini zorlamayın.

Dar, çeşitli kabloların, boruların vb. gibi çeşitli engellerin olduğu yerlerde daha dikkatli olun.

Elektrikli el aletlerini nemli, ıslak durumda olan yerlerde kullanmayın.

Yanıcı maddelerin bulunduğu yerlerde elektrikli el aletleri ile çalışırken daha dikkatli ve uyanık olun.

El aletini, fişi prizde sokulu iken asla ayarlamaya çalışmayın.

Ucunu veya ağzını değiştirmeye kalkışmayın.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 16: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

16

Havyalar kullanılmıyorken prizden

çekilmeli,

Uygun havalandırma yapılmalı,

İş parçası pense veya kelepçe ile

tutulmalı,

Bu işte çalışanların kanda kurşun tahlili

yapılmalı,

Seyyar elektrik lambaları uygun evsafta

olmalı, düşük gerilimle çalışmalıdır.

Seyyar elektrikli el aletleri çift

izolasyonlu olmalıdır.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 17: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

17

2.3. Çekiçle Yapılan Çalışmalarda

Aşınmış ve ezilmiş çekiç kullanılmamalı

Gevşek ve çatlak saplı çekiç kullanılmamalı

Çekiç ağzının kenarları ile malzemeye vurulmamalı çekiç başı malzemeye paralel şekilde vurulmalı,

İyi su verilmiş sert çekiç ile sert çelik malzemeye vurmamalı

Malzemeyi tutmak için özel tutucu maşalar kullanılmalı

Ahşap sapları budaksız, elyaflı ağaçtan uygun biçim ve boyutta olmalı, kenarları yuvarlatılmış, kıymıksız olmalı,

Bozulan ve çapaklanan çekiç başları eğe veya zımpara taşı ile düzeltilmeli.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 18: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

18

2.4. Tornavidayla Yapılan Çalışmalarda

Vida başına göre uygun tornavida

seçilmeli

Tornavida saplarının pürüzlenmemesine

dikkat edilmeli

Tornavidaya çekiçle vurulmamalı

Tornavida ucu keski ucu gibi bilenmemeli

Tornavida zımba, kama, keski, manivela

gibi kullanılmamalı

Malzeme kol üstünde veya bacakta

tutularak tornavida kullanılmamalı

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 19: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

19

2.4. Tornavidayla Yapılan Çalışmalarda

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 20: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

20

2.5. Anahtarla Yapılan Çalışmalarda

Ağzı bozulmuş anahtar kullanılmamalı

Anahtar iterek değil çekerek kullanılmalı

Küçük anahtarlar fazla zorlanmamalı

(Anahtar özel olarak yapılmış değilse)

Anahtara çekiç vurulmamalı

Anahtar başka amaçla (Çekiç veya

manivela gibi) kullanılmamalı

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 21: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

21

2.7. Eğelerle Yapılan Çalışmalarda

Yapılacak işe uygun olmalı

Metal bileziği bulunan sağlam sapları

olmalı

Eğeler manivela gibi kullanılmamalı

Eğelenecek malzeme sağlam bir şekilde

bağlanmalı

Küçük eğeler fazla bastırılmamalı

Talaşlar (Elle değil) fırça ile temizlenmeli

Eğelerden (Eski eğelerden) zımba keski

vs. yapılmamalı

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 22: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

22

2.8. Keskilerle Yapılan Çalışmalarda

Keski başında oluşacak çapaklar

zımparataşı veya eğe ile temizlenmeli

Küçük parçaların sıçrama ihtimaline karşı

koruyucu gözlük kullanılmalı

Keski ve çekiç sıkıca tutulmalı

Keski başının ve çekiç yüzünün yağlı ve

kaygan olmamasına dikkat edilmeli

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 23: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

23

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 24: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

24

2.9. Raspalarla Yapılan Çalışmalarda

Raspalar diğer aletlerden ayrı saklanmalı

Sapsız raspa kullanılmamalı

Vücuda doğru raspalama yapılmamalı

İş parçası mengeneye bağlanmalı, elle

tutulmamalı

Raspa manivela gibi kullanılmamalı

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 25: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

25

2.10. Manivele ve Sökme Aletleriyle

Yapılan Çalışmalarda

Yapılacak işe uygun seçilmeli,

Sert çelikten yapılmamalı,

Destek olarak tahta, plastik veya yumuşak

malzeme kullanılmalıdır.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Bu aletler kullanılırken kaydırarak

diğer şahıslara zarar verilmemeli,

Page 26: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

26

2.11. Yanlış Kullanım Örnekleri

Aletin Adı Doğru Kullanma Yanlış Kullanma

Tornavida Vida sıkmak veya Yarma, kama veya

Gevşetmek keski yerine kul.

Kerpeten Çivi sökmek veya Somun sıkmak veya

çıkarmak gevşetmek, çekiç v.b.

Pense Küçük parçaları Somun sıkmak veya

tutmak,çıkarmak

Anahtarlar Somun sıkmak veya Çekiç gibi veya yanlış

gevşetmek no. ve türde anahtar kul.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 27: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

27

2.11. Yanlış Kullanım Örnekleri

Takımın Adı Doğru Kullanma Yanlış Kullanma

Bıçaklar Kesme işleri Tornavida gibi veya

kutu kapağı açmada kul.

Eğeler Eğeleme Sapsız kullanım eskilerinden

keski,tornavida yapmak

Keskiler Ağaç veya Tornavida veya

metal kesmek manivela gibi kul.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 28: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

28

2.12. El Aletleri Konrolleri

2.12.1. El Aletleri Yapılan İş İçin Uygun

mu?

Şekilde bir işçinin makinanın bir bölümünde vida

ayarı yapması görülmektedir.

Görüldüğü gibi vidanın ayarını cep bıçağı ile

yapmaktadır.

Bu işçinin her an yaralanma olasılığı vardır.

Hatta, iş için uygun el aleti kullanılsa bile, eğer el

aleti doğru olarak kullanılmamışsa, yaralanmaya

neden olur.

El aletlerini uygun kullanmak için gerekli bilgiye

genellikle önem verilmez. Halbuki, el aletleri

doğru olarak kullanılmadığı zaman, bir çok

yaralanma oluşturur.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 29: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

29

Şekildeki işçi, sol eli ile bir

tahta parçasını tutarak

tornavida ile vidayı

sıkıştırmaktadır.

Vidayı çevirmeye

başladığında, tornavida

kayarak sol eline çarparsa,

ciddi yaralanmaya neden

olabilirler.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 30: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

30

Şekilde işçi bir mil üzerindeki koruyucu örtüyü kesmektedir.

Mili dönmemesi için eli ile sıkıca tutmaktadır.

Bu adamın herhangi bir yaralanma olasılığı var mıdır, neden?

Bıçak keskin, bu nedenle elinden kayarak bir yerini kesebilir.

Bıçak doğru olarak kullanılmamaktadır.

Bıçak bu iş için uygun bir el aleti değildir.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 31: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

31

2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

Şekilde, işçi vida somununu gevşetmek için, somun anahtarını elle aşağı doğru itmektedir.

Çünkü vida somunu aniden gevşerse dengesini kaybederek elini yaralayabilir.

El aletleri seçilirken, ilk önce iş için uygun el aleti seçilip seçilmediği kontrol edilmelidir.

Daha sonra el aletinin kullanılmasını doğru olarak bildiğimize emin olmamız gerekir.

El aleti kullanılmadan önce, güvenlik koşullarına uyup uymadığından da emin olmak için zaman zaman kontrol edilmelidir.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Bu bir güvensiz davranıştır.

Page 32: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

32

2.12.2. El aletleri uygun güvenlik koşullarını taşıyor mu?

2.12.3. El aletleri güvenli biryere konmuş mu?

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 33: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

33

Şekillerde de görüldüğü gibi, çok sayıda

kaza ve yaralanmaya;

El aletlerinin yüksek yerlerden aşağıya

düşmesi,

Keskin ve sivri el aletlerinin cepte

taşınması, veya

El aletlerinin takım çantasına gelişi güzel

bırakılması neden olmaktadır.

İş bitiminde veya iş yapılırken aletin

bırakılması gerektiğinde, el aleti güvenli

bir yere konulmalıdır.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Page 34: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

34

Şekildeki kişinin kurşun

kalemi almak için uzandığını

kabul edelim.

2. El Aletlerinin Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Riskler ve Dikkat Edilecek Hususlar

Anlaşılacağı gibi, kalemlerin

üzerinde duran ağzı açık

bırakılmış maket bıçağının

elini yaralama olasılığı vardır.

Page 35: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

35

3. İlgili Mevzuat

Birliği Direktifleri

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve

Güvenlik Şartları Yönetmeliği

(Resmi Gazete Tarihi: 03/03/2009 Sayısı:27158)

30/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve

Güvenliği Kanunu

30/12/1989 tarihli ve 89/655/EEC sayılı,

5/12/1995 tarihli ve 95/63/EC sayılı,

27/6/2001 tarihli ve 2001/45/EC sayılı Avrupa

(Resmi Gazete Tarihi: 25/04/2013 Sayısı: 28628)

Makine Emniyeti Yönetmeliği

Page 36: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

Genel yükümlülükler• MADDE 5 – (1) İşveren, işyerinde kullanılacak iş

ekipmanının yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanınçalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesiiçin gerekli tüm tedbirleri alır.

(2) İşveren:• a) İş ekipmanını seçerken işyerindeki özel çalışma şartlarını,

sağlık ve güvenlik yönünden tehlikeleri göz önündebulundurarak, bu ekipmanın kullanımının ek bir tehlikeoluşturmamasına dikkat eder.

• b) İş ekipmanının, çalışanların sağlık ve güvenliği yönündentamamen tehlikesiz olmasını sağlayamıyorsa, kabuledilebilir risk seviyesine indirecek uygun önlemleri alır

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIKVE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ

Genel yükümlülükler• MADDE 5 – (1) İşveren, işyerinde kullanılacak iş

ekipmanının yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanınçalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesiiçin gerekli tüm tedbirleri alır.

(2) İşveren:• a) İş ekipmanını seçerken işyerindeki özel çalışma şartlarını,

sağlık ve güvenlik yönünden tehlikeleri göz önündebulundurarak, bu ekipmanın kullanımının ek bir tehlikeoluşturmamasına dikkat eder.

• b) İş ekipmanının, çalışanların sağlık ve güvenliği yönündentamamen tehlikesiz olmasını sağlayamıyorsa, kabuledilebilir risk seviyesine indirecek uygun önlemleri alır

Page 37: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIKVE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ

İş ekipmanı ile ilgili kurallarMADDE 6 – (1) İşyerlerinde kullanılan iş ekipmanları ile ilgili aşağıdakihususlara uyulur:a) 5 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, işveren; iş ekipmanının buYönetmeliğin EK-I’inde belirlenen asgari gereklere uygun olmasınısağlar.b) İşveren, iş ekipmanının kullanımı süresince, yeterli bakımınıyaptırarak bu maddenin (a) bendinde belirtilen hususlara uygundurumda olması için gerekli önlemleri alır.(2) İşveren, işyerinde kullanılan iş ekipmanının, EK-II’de belirtilenhususlara uygun güvenlik düzeyinde olmasını sağlar.

İş ekipmanı ile ilgili kurallarMADDE 6 – (1) İşyerlerinde kullanılan iş ekipmanları ile ilgili aşağıdakihususlara uyulur:a) 5 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, işveren; iş ekipmanının buYönetmeliğin EK-I’inde belirlenen asgari gereklere uygun olmasınısağlar.b) İşveren, iş ekipmanının kullanımı süresince, yeterli bakımınıyaptırarak bu maddenin (a) bendinde belirtilen hususlara uygundurumda olması için gerekli önlemleri alır.(2) İşveren, işyerinde kullanılan iş ekipmanının, EK-II’de belirtilenhususlara uygun güvenlik düzeyinde olmasını sağlar.

Page 38: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

Özel risk taşıyan iş ekipmanıMADDE 8 – (1) Çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden, özel risk

taşıyan iş ekipmanlarının kullanılmasında aşağıdaki önlemler alınır.a) İş ekipmanı, sadece o ekipmanı kullanmak üzere görevlendirilen

kişilerce kullanılır.b) Bu ekipmanların tamiri, tadili, kontrolü, bakımı ve hizmete alınması

bu işleri yapmakla özel olarak görevlendirilen kişilerce yapılır

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIKVE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ

Özel risk taşıyan iş ekipmanıMADDE 8 – (1) Çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden, özel risk

taşıyan iş ekipmanlarının kullanılmasında aşağıdaki önlemler alınır.a) İş ekipmanı, sadece o ekipmanı kullanmak üzere görevlendirilen

kişilerce kullanılır.b) Bu ekipmanların tamiri, tadili, kontrolü, bakımı ve hizmete alınması

bu işleri yapmakla özel olarak görevlendirilen kişilerce yapılır

Page 39: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

Çalışanların bilgilendirilmesiMADDE 10 – (1) İşveren, iş ekipmanları ve bunların kullanımına ilişkin olarak

çalışanların bilgilendirilmesinde aşağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdür.a) Çalışanlara, kullandıkları iş ekipmanına ve bu iş ekipmanın kullanımına ilişkin yeterli

bilgi ve uygun olması halinde yazılı talimat verilir. Bu talimat, imalatçı tarafından işekipmanıyla birlikte verilen kullanım kılavuzu dikkate alınarak hazırlanır. Talimatlariş ekipmanıyla beraber bulundurulur. Bu bilgiler ve yazılı talimatlar en az aşağıdakibilgileri içerecek şekilde hazırlanır.

1) İş ekipmanının kullanım koşulları.2) İş ekipmanında öngörülen anormal durumlar.3) Bulunması halinde iş ekipmanının önceki kullanım deneyiminden elde edilen

sonuçlar.(2) Çalışanlar, kendileri kullanmasalar bile çalışma alanında veya işyerinde bulunan iş

ekipmanlarının kendilerini etkileyebilecek tehlikelerinden ve iş ekipmanı üzerindeyapılacak değişikliklerden kaynaklanabilecek tehlikelerden haberdar edilir.

(3) Bu bilgiler ve yazılı talimatların, basit ve kolay anlaşılır bir şekilde olması gerekir

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIKVE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ

Çalışanların bilgilendirilmesiMADDE 10 – (1) İşveren, iş ekipmanları ve bunların kullanımına ilişkin olarak

çalışanların bilgilendirilmesinde aşağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdür.a) Çalışanlara, kullandıkları iş ekipmanına ve bu iş ekipmanın kullanımına ilişkin yeterli

bilgi ve uygun olması halinde yazılı talimat verilir. Bu talimat, imalatçı tarafından işekipmanıyla birlikte verilen kullanım kılavuzu dikkate alınarak hazırlanır. Talimatlariş ekipmanıyla beraber bulundurulur. Bu bilgiler ve yazılı talimatlar en az aşağıdakibilgileri içerecek şekilde hazırlanır.

1) İş ekipmanının kullanım koşulları.2) İş ekipmanında öngörülen anormal durumlar.3) Bulunması halinde iş ekipmanının önceki kullanım deneyiminden elde edilen

sonuçlar.(2) Çalışanlar, kendileri kullanmasalar bile çalışma alanında veya işyerinde bulunan iş

ekipmanlarının kendilerini etkileyebilecek tehlikelerinden ve iş ekipmanı üzerindeyapılacak değişikliklerden kaynaklanabilecek tehlikelerden haberdar edilir.

(3) Bu bilgiler ve yazılı talimatların, basit ve kolay anlaşılır bir şekilde olması gerekir

Page 40: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

Çalışanların eğitimiMADDE 11 – (1) İşverence iş ekipmanını kullanmakla görevli

çalışanlara, bunların kullanımından kaynaklanabilecek riskler vebunlardan kaçınma yollarına ilişkin eğitim almaları sağlanır. Ayrıca 8inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen, işekipmanının tamiri, tadili, kontrol ve bakımı konularında çalışanlaraişverenlerce yeterli özel eğitim verilir.

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIKVE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ

MADDE 11 – (1) İşverence iş ekipmanını kullanmakla görevliçalışanlara, bunların kullanımından kaynaklanabilecek riskler vebunlardan kaçınma yollarına ilişkin eğitim almaları sağlanır. Ayrıca 8inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen, işekipmanının tamiri, tadili, kontrol ve bakımı konularında çalışanlaraişverenlerce yeterli özel eğitim verilir.

Çalışanların eğitimi

Page 41: El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliğifslegitim.com/filemanager/uploaded/sg Dökümanlar/26-El Aletlerinde İş Sağlığı...2.12.2. El Aletleri Doğru Kullanılıyor mu?

56. Aşağıdakilerden hangisi pens ile çalışmalardadikkat edilecek hususlardan birisi değildir?

• A) İşe uygun büyüklük ve biçim önemlidir.• B) Uygulama esnasında çekiçlenebilir.• C) Parmaklar pensin ağzından uzak tutulur.• D) Cıvata ve somunların sökülüp takılmasında

kullanılmaz.

El Aletleri çıkmış sınav soru örnekleri

56. Aşağıdakilerden hangisi pens ile çalışmalardadikkat edilecek hususlardan birisi değildir?

• A) İşe uygun büyüklük ve biçim önemlidir.• B) Uygulama esnasında çekiçlenebilir.• C) Parmaklar pensin ağzından uzak tutulur.• D) Cıvata ve somunların sökülüp takılmasında

kullanılmaz.

56. Aşağıdakilerden hangisi pens ile çalışmalardadikkat edilecek hususlardan birisi değildir?

• A) İşe uygun büyüklük ve biçim önemlidir.• B) Uygulama esnasında çekiçlenebilir.• C) Parmaklar pensin ağzından uzak tutulur.• D) Cıvata ve somunların sökülüp takılmasında

kullanılmaz.

2 Temmuz 2011

FSL Eğitim ve Danışmanlık