ekonomik gelişmeler · İtalya İngİltere İspanya abd. 13 kaynak: tİm. ticaret ortaklarına...
TRANSCRIPT
Ekonomik Gelişmeler
Erdem Başçı Başkan
11 Mart 2015
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Ankara
2
Sunum Planı
1) Kur Gelişmeleri
2) Dış Ticaret Gelişmeleri
3) Enflasyon ve Faiz
4) Yatırımın Belirleyicileri
5) Temel Ekonomik Göstergeler
3
KUR GELİŞMELERİ
4
Kaynak: Bloomberg.
Euro/ABD doları (Aylık Değişim, Ocak 1999-Mart 2015)
Kur Gelişmeleri
0.6
0.7
0.8
0.9
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
5
Kaynak: Bloomberg.
ABD Dolarının Diğer Para Birimlerine Karşı Değeri (DXY Endeksi, Aylık Değişim, Ocak 1999-Mart 2015)
Kur Gelişmeleri
60
70
80
90
100
110
120
130
6
Kaynak: Bloomberg.
Euro / TL (Haftalık Değişim, Ocak 2013-Mart 2015)
Kur Gelişmeleri
2.25
2.45
2.65
2.85
3.05
3.25
3.45
7
Kaynak: Bloomberg.
ABD doları / TL (Haftalık Değişim, Ocak 2013-Mart 2015)
Kur Gelişmeleri
1.65
1.75
1.85
1.95
2.05
2.15
2.25
2.35
2.45
2.55
2.65
Parasal Aktarım Mekanizmasının Döviz Kuru Kanalı
8
Dış Denge
Fiyat İstikrarı
Kur İstikrarı
Maliyetlerde İstikrar
Enflasyon Beklentilerinde İstikrar
İç Denge
Para Politikası ve Kur
9
Para politikasının gelecekte gevşeme ihtimali
Yerli paranın değer kaybetmesi
Para politikasının gelecekte sıkılaşma ihtimali
Yerli paranın değer kazanması
Para Politikası ve Kur
10
Yerli paranın değer kaybetmesi
İthal mal fiyatları kanalından enflasyonda yükseliş
11
DIŞ TİCARET GELİŞMELERİ
12
Kaynak: TİM.
Ticaret Ortaklarına İhracat (Son Üç Aylık Toplam İhracat, ABD doları Cinsinden Yıllık Yüzde Değişim)
İhracat
Son Veri: Şubat 2015.
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
RUSYA ALMANYA TOPLAM AB FRANSA Orta Doğu veAfrika
İTALYA İNGİLTERE İSPANYA ABD
13
Kaynak: TİM.
Ticaret Ortaklarına İhracat (Son Üç Aylık Toplam İhracat, Euro Cinsinden Yıllık Yüzde Değişim)
İhracat
Son Veri: Şubat 2015.
-30
-20
-10
0
10
20
30
RUSYA ALMANYA FRANSA İTALYA TOPLAM AB İNGİLTERE Orta Doğu veAfrika
İSPANYA ABD
14
Kaynak: TÜİK, TCMB.
Altın Hariç İhracat Büyümesine Bölgesel Katkılar
Altın Hariç İhracat Büyümesine Bölgesel Katkılar (Yıllık Yüzde Değişim, 6 Aylık Hareketli Ortalama)
Son Veri: Ocak 2015.
-6
-1
4
9
14AB 27 Avrupa (AB hariç) ODA Asya Kuzey Amerika Diğer İhracat Büyümesi
15
ENFLASYON VE FAİZ
16
Kaynak: TÜİK, TCMB.
Enflasyon Gerçekleşmeleri ve Hedefler (Yüzde)
Enflasyon
Son veri: Şubat 2015.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Gerçekleşme Hedef
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Hedef 35 20 12 8 5 4 4 7,5 6,5 5,5 5 5 5 5 5
Gerçekleşme 29,7 18,4 9,3 7,7 9,7 8,4 10,1 6,5 6,4 10,4 6,2 7,4 8,2 - -
17
Kaynak: Bloomberg, TCMB.
2 Yıl Vadeli Hazine Tahvili Reel Faizi (Yüzde)
Son Veri: 25 Şubat 2015.
*Reel faiz serisi, ((1+ gösterge tahvilin getirisi) / (1 + enflasyon beklentisi) - 1) formülü ile hesaplanmıştır.
2006 yılı Nisan ayına kadar 12 ay sonrası enflasyon beklentisi kullanılırken , sonraki dönemde 12 ve 24 ay sonrası enflasyon beklentileri kullanılarak 24 ay içindeki ortalama enflasyon beklentisi hesaplanmıştır. Enflasyon beklentisi olarak uygun ortalama kullanılmıştır.
Hazine Reel Faizi
-2
2
6
10
14
18
22
26
30
34
38
42
-2
2
6
10
14
18
22
26
30
34
38
42
RİSK PRİMİ YÜKSEK ÜLKELER
PİYASA FAİZİ
(%)
POLİTİKA FAİZİ
(%) BELİRLEYİCİLERİ
Arjantin 22,741 22,9 Yüksek Enflasyon (%20,9)
Rusya 13,882 15 Yüksek Enflasyon (%15)
Yunanistan 9,573 0,05
(ECB) Yüksek Kamu Borcu/GSYİH ( %175)
18
Kaynak: Bloomberg.
1 Bankalar arası ağırlıklı ortalama faiz. 25 Yıllık tahvil faizidir.
310 Yıllık tahvil faizidir.
Enflasyon ve Faiz Oranları
CARİ AÇIK VEREN GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER
PİYASA FAİZİ
(%)
POLİTİKA FAİZİ
(%) BELİRLEYİCİLERİ
CARİ AÇIK /
GSYİH (%)
Brezilya 12,751 12,25 Yüksek Enflasyon (%7,7)
Yüksek Bütçe Açığı/GSYİH (%5,9) 3,9
Türkiye 8,21 7,5 Yüksek Enflasyon (%7,5) 5,9
Endonezya 7,31 7,5 Yüksek Enflasyon (%7,0) 3,0
Hindistan 7,71 7,75 Yüksek Enflasyon (%5,9) 1,3
Güney
Afrika 7,81 5,75
Yüksek Enflasyon (%4,5)
Yüksek Cari Açık (%6) 6,0
19
Kaynak: Bloomberg.
110 Yıllık tahvil faizidir.
Enflasyon ve Faiz Oranları
GELİŞMİŞ ÜLKELER
PİYASA FAİZİ
(%)
POLİTİKA FAİZİ
(%) BELİRLEYİCİLERİ
ABD 2,11 0,25 Düşük Enflasyon (%-0,1)
İngiltere 1,91 0,5 Düşük Enflasyon (%0,3)
Euro Bölgesi 0,41 0,05 Düşük Enflasyon (%-0,3)
Japonya 0,41 0,1 Düşük Enflasyon Beklentisi (%0,92)
20
Kaynak: Bloomberg, Concensus Forecast.
110 Yıllık tahvil faizidir. 2 Concensus Forecast 2015 yıl sonu enflasyon tahmini.
Enflasyon ve Faiz Oranları
Piyasa Faizlerinin Belirleyicileri
Piyasa Faizi
21
Beklenen Enflasyon
Beklenen Denge Reel
Faizi
Risk Primi
Enflasyon Beklentileri
TÜRKİYE’DE ENFLASYON (28 Şubat 2015)
2014 Yıl Sonu Gerçekleşmesi %8,17
2015 Şubat Gerçekleşmesi %7,55
2015 Yıl Sonu Beklentisi %6,77 ( -0,05*)
12 Ay Sonrası İçin Beklenti %6,69 (-0,12*)
24 Ay Sonrası İçin Beklenti %6,42 (+0,04*)
22
Para politikası duruşu enflasyon beklentilerinin en önemli belirleyicilerinden biridir.
*Bir önceki anket dönemine göre değişimi göstermektedir.
Piyasa Faiz Oranları
TÜRKİYE’DE PİYASA FAİZ ORANLARI (27 Şubat 2015)
TL Mevduat %9,09
TL Ticari Krediler (KMH ve KK Hariç) %10,90
TL Ticari Krediler (KMH ve KK Dâhil) %11,89
Tüketici Kredileri %13,54
- Konut Kredisi %10,75
- İhtiyaç Kredisi %14,86
- Taşıt Kredisi %12,94
23
24
Piyasa Faizlerini Düşürmenin Yolu
İstikrar ve güven artırıcı adımlar,
Mali disiplin (kamu borç yükünün hafifletilmesi), Fiyat istikrarına odaklı bir para politikası duruşu,
Bu yolla enflasyon beklentileri ve enflasyon risk primi
düşeceğinden piyasa faizleri kademeli olarak düşebilir.
25
YATIRIMIN BELİRLEYİCİLERİ
26
Kaynak: TÜİK.
Özel Sektör Yatırımları/GSYİH (Yüzde)
Son Veri: 2014 Ç3.
Özel Sektör Yatırımlarının GSYİH İçerisindeki Payı
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
2001 Krizi 2009 Küresel Finansal Krizi
27
Kaynak: Bloomberg, TCMB.
Firma Kredilerinin Reel Faizi (Yüzde)
Son Veri: Ocak 2015.
*Beklenen Reel TL Ticari Kredi Faizi: bu hesaplamada ortalama ve akım veri olarak bulunan TL ticari kredi faiz oranı o dönemde gerçekleşen bir yıllık TÜFE beklentilerine bölünmüştür.
((1+ “TL ticari kredi faiz oranı” /100)/(1+ “yıllık tüketici enflasyonu/beklentisi” /100)-1)*100
Firma Kredilerinin Reel Faizi
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
Beklenen Reel TL Ticari Kredi Faizi
2009-2015 Ortalama:4,8
28
Yatırımların Kaynakları
Yurt İçi : Mevduat, Bireysel Emeklilik Fonları vb.
Yurt Dışı : Mevduat, Yatırım Fonları vb.
29
Yatırımların Faiz Dışındaki Belirleyicileri
Olumlu: Güven, İstikrar
Olumsuz: Belirsizlikler
30
Yatırımların Faiz Dışındaki Belirleyicileri
Yapısal reformlar tasarrufları, geleceğe ilişkin güveni ve istikrarı daha da artıracaktır.
Bu yolla yatırım eğiliminde ilave bir artış sağlanabilecektir.
Temel Ekonomik Göstergeler
31
Enflasyon Gelişmeleri
32
Kaynak: TÜİK.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
TÜFE ve Temel Göstergeler
Son Veri: Şubat 2015.
0
2
4
6
8
10
12
14
0
2
4
6
8
10
12
14ÖKTG-H ÖKTG-I TÜFE
33
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
TÜFE ve Alt Gruplar
Gıda: Gıda ve alkolsüz içecekler
Temel mallar: Gıda, enerji, alkollü içecekler, tütün ve altın hariç mallar
Son Veri: Şubat 2015.
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
-5
0
5
10
15
20
25
30
35 Hizmet Temel Mallar Gıda Enerji
34
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
Hizmet Enflasyonu
Son Veri: Şubat 2015.
-5
0
5
10
15
20
25
-5
0
5
10
15
20
25Diğer Hizmetler Haberleşme H. Ulaştırma Lokanta Otel Kira
35
Kaynak: TÜİK, TCMB.
Temel Enflasyon Göstergeleri (Mevsimsellikten Arındırılmış Aylık Değişim, 3 Aylık Ortalama, Yıllıklandırılmış)
Enflasyon Eğilimi
Son Veri: Şubat 2015.
36
-5
0
5
10
15
20
25
-5
0
5
10
15
20
25
H I
Kaynak: TÜİK, TCMB.
Hizmet Fiyatları (Mevsimsellikten Arındırılmış Aylık Değişim, 3 Aylık Ortalama, Yıllıklandırılmış)
Enflasyon Eğilimi
Son Veri: Şubat 2015.
37
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
Kaynak: TÜİK, TCMB.
Temel Mallar
(Mevsimsellikten Arındırılmış Aylık Değişim, 3 Aylık Ortalama, Yıllıklandırılmış)
Enflasyon Eğilimi
Temel mallar: Gıda, enerji, alkollü içecekler, tütün ve altın hariç mallar
Son Veri: Şubat 2015.
38
-10
-5
0
5
10
15
20
-10
-5
0
5
10
15
20
Kaynak: TÜİK, TCMB.
Yayılım Endeksleri (Mevsimsellikten Arındırılmış, 3 Aylık Ortalama)
Enflasyon Eğilimi
Yayılım Endeksi: Ay içinde fiyatı artan maddelerin sayısı ile fiyatı azalan maddelerin sayısı arasındaki farkın toplam madde sayısına oranı
Son Veri: Şubat 2015.
39
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6 TÜFE H
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Yüzde Puan)
Yıllık Enflasyona Katkı
Gıda: Gıda ve alkolsüz içecekler Temel mallar: Gıda, enerji, alkollü içecekler, tütün ve altın hariç mallar
Son Veri: Şubat 2015.
40
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
-2
0
2
4
6
8
10
12
14Enerji Hizmet Temel Mallar Gıda Alkol Tütün ve Altın
Kaynak: TÜİK.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
Yurt İçi ÜFE
Son Veri: Şubat 2015.
41
-10
-5
0
5
10
15
20
25
-10
-5
0
5
10
15
20
25Yurt İçi ÜFE İmalat Sanayi Fiyatları
Kaynak: TCMB.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
Enflasyon Beklentileri
Son Veri: Şubat 2015.
4.00
5.00
6.00
7.00
8.00
9.00
10.00
4
5
6
7
8
9
1024 Ay 12 Ay
42
Uluslararası Gelişmeler
43
Kaynak: Bloomberg, TCMB.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
Küresel Enflasyon
Son Veri: Aralık 2014.
-2
0
2
4
6
8
10
-2
0
2
4
6
8
10 Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte Olan Ülkeler
44
Kaynak: Bloomberg, Datastream, TCMB.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
Çekirdek Enflasyon
Son Veri: Aralık 2014.
0
1
2
3
4
5
6
0
1
2
3
4
5
6Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte Olan Ülkeler
45
Kaynak: Bloomberg, TCMB.
(Yıllık Yüzde Değişimler)
Küresel Büyüme
Son Veri: 2014 Ç4.
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10Gelişmiş Ülkeler Çin ve Hindistan Hariç Gelişmekte Olan Ülkeler Gelişmekte Olan Ülkeler
46
Kaynak: Bloomberg, TCMB.
(Yüzde)
Küresel Politika Faizi
Son Veri: Ocak 2015.
0
2
4
6
8
10
12
14
0
2
4
6
8
10
12
14Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte Olan Ülkeler
47
Kaynak: Markit.
PMI (İmalat Sanayi)
Son Veri: Ocak 2015.
25
30
35
40
45
50
55
60
65
25
30
35
40
45
50
55
60
65Euro Bölgesi Japonya Çin ABD
48
Kaynak: Markit.
Markit Küresel PMI Endeksi
Son Veri: Ocak 2015.
49
30
40
50
60
70
30
40
50
60
70İmalat Sanayi Yeni İhracat Siparişleri (İmalat Sanayi) Hizmetler
Kaynak: Bloomberg.
(Mevsimsellikten Arındırılmış)
ABD Konut Fiyatları (Ocak 2005 = 100)
Son Veri: Kasım 2014.
50
70
80
90
100
110
120
130
70
80
90
100
110
120
130
Federal Housing Finance Agency Ev Fiyatları Endeksi S&P Case Shiller Ev Fiyatları Endeksi (ABD ülke geneli)
Kaynak: Bloomberg.
(Yüzde)
İşsizlik Oranları
Son Veri: Ocak 2015.
0
2
4
6
8
10
12
14
0
2
4
6
8
10
12
14ABD İngiltere Japonya Euro Bölgesi
51
Kaynak: Bloomberg.
Emtia Fiyatları S&P-GS Endeksleri (Ocak 2005 = 100)
Son Veri:04 Mart 2015.
0
50
100
150
200
250
300
350
0
50
100
150
200
250
300
350Enerji End. Metal Tarım Ana Endeks
52
Kaynak: Bloomberg.
(Yıllık Yüzde Değişim)
Emtia Fiyatları S&P-GS Ana Endeks
Son Veri: 04 Mart 2015.
-80
-30
20
70
120
-80
-30
20
70
120 Ana Endeks Enerji End. Metal Tarım
53
Kaynak: Bloomberg.
Risk İştahı (VIX)
Son Veri: 27 Şubat 2015.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
0
10
20
30
40
50
60
70
80
54
Kaynak: Bloomberg.
(Yüzde)
Spread (OIS Spread)
Son Veri: 04 Mart 2015.
-0.5
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
-0.5
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0ABD Doları Euro
55
Kaynak: Bloomberg.
(Almanya Tahvillerine Kıyasla)
GIIPS Ülkeleri: Getiri Farkı
GIIPS: Yunanistan, İtalya, Portekiz, İspanya
Son Veri: 04 Mart 2015.
56
0
4
8
12
16
20
24
28
32
36
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18Portekiz İspanya İtalya Yunanistan (sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg.
(Yüzde)
GIIPS Ülkeleri: İşsizlik
GIIPS: Yunanistan, İrlanda, İtalya, Portekiz, İspanya
Son Veri: Ocak 2015.
57
0
5
10
15
20
25
30
Portekiz İrlanda İspanya İtalya Yunanistan
Kaynak: EPFR.
(Milyar ABD Doları) Tüm Gelişmekte Olan Ülkeler, Haftalık Fon Akımı
Sermaye Hareketleri
Son Veri: 25 Şubat 2015.
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10Hisse Senedi Piyasaları Tahvil Piyasaları
58
Kaynak: EPFR.
(Milyar ABD Doları) Tüm Gelişmekte Olan Ülkeler, 52 Haftalık Birikimli
Sermaye Hareketleri
Son Veri: 25 Şubat 2015.
-80
-55
-30
-5
20
45
70
95
-80
-55
-30
-5
20
45
70
95Tahvil Piyasaları Hisse Senedi Piyasaları
59
İşgücü Piyasası Gelişmeleri
60
Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Anketi, TCMB.
(Yüzde)
İşsizlik Oranı
Son Veri: Kasım 2014.
61
6
8
10
12
14
16
18
6
8
10
12
14
16
18İşsizlik Oranı (%) Tarım Dışı İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Anketi, TCMB.
(Bin Kişi)
İstihdam
Son Veri: Kasım 2014.
62
4200
4500
4800
5100
5400
5700
6000
6300
6600
12000
13000
14000
15000
16000
17000
18000
19000
20000
21000
22000Tarım Dışı istihdam Tarım İstihdam (sağ eksen)
Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Anketi, TCMB.
(Yüzde)
Katılım Oranı
Son Veri: Kasım 2014.
63
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
44
45
46
47
48
49
50
51
52
Katılım Oranı (%) Tarım Dışı İşgücü / 15+ Nüfus (%) (sağ eksen)
Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Anketi, TCMB.
(Bin Kişi)
Sektörel İstihdam
Son Veri: Kasım 2014.
64
3600
3900
4200
4500
4800
5100
5400
5700
1000
1200
1400
1600
1800
2000
2200İnşaat Sanayi (sağ eksen)
Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Anketi, TCMB.
(Bin Kişi)
Sektörel İstihdam
Son Veri: Kasım 2014.
65
8000
9000
10000
11000
12000
13000
14000
8000
9000
10000
11000
12000
13000
14000Hizmetler
Ödemeler Dengesi Gelişmeleri
66
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Üç Aylık Hareketli Ortalama, Milyar ABD doları)
Dış Ticaret
Son Veri: Ocak 2015.
67
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
İthalat İhracat (altın hariç) İhracat ithalat (altın hariç) İthalat (enerji hariç)
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Endeks 2010=100, Mevsimsellikten Arındırılmış)
Reel İthalat ve Reel İhracat
Son Veri: Aralık 2014.
68
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
Reel ithalat Reel İthalat (Altın Hariç) Reel ihracat Reel İhracat (Altın Hariç)
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Endeks 2010=100, Mevsimsellikten Arındırılmış Çeyreklik)
Reel İthalat ve Reel İhracat
Son Veri: 2014 Ç4.
69
70
80
90
100
110
120
130
140
70
80
90
100
110
120
130
140Reel ithalat Reel ithalat (altın hariç) Reel ihracat Reel ihracat (altın hariç)
70
Kaynak: TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Milyar ABD doları)
Cari İşlemler Dengesi
Son Veri: Aralık 2014.
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4Cari İşlemler Dengesi Cari İşlemler Dengesi (altın hariç) Cari İşlemler Dengesi (enerji hariç)
Kaynak: TCMB.
(12-aylık, Milyar ABD doları)
Cari İşlemler Dengesi
Son Veri: Aralık 2014.
71
-80
-70
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
-80
-70
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
Cari İşlemler Dengesi (enerji hariç) Cari İşlemler Dengesi (altın hariç) Cari İşlemler Dengesi
Kaynak: TUİK, TCMB.
(GSYİH Oranı, Yüzde)
Cari İşlemler Dengesi
Son Veri: 2014 Ç3.
72
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
Cari İşlemler Dengesi / GSYİH Cari İşlemler Dengesi/ GSYİH (enerji hariç) Cari İşlemler Dengesi/ GSYİH (altın hariç)
73
Kaynak: TCMB.
(12-aylık birikimli, Milyar ABD doları)
Cari Açığın Finansmanı*
*Kısa vadeli sermaye hareketleri bankacılık ve reel sektörün kısa vadeli net kredileri ile bankalardaki mevduat kaleminin toplamından oluşmaktadır. Uzun vadeli sermaye hareketleri bankalar ve reel sektörün uzun vadeli net kredileri ile bankalar ve Hazine’nin yurtdışına ihraç ettikleri tahvilleri kapsamaktadır.
Son Veri: Aralık 2014.
-20
0
20
40
60
80
100
-20
0
20
40
60
80
100
Portföy ve Kısa Vadeli** DYY ve Uzun Vadeli* CA
74
Kaynak: TCMB.
(3-aylık birikimli, Milyon ABD doları)
Cari Açığın Finansmanı*
*Kısa vadeli sermaye hareketleri bankacılık ve reel sektörün kısa vadeli net kredileri ile bankalardaki mevduat kaleminin toplamından oluşmaktadır. Uzun vadeli sermaye hareketleri bankalar ve reel sektörün uzun vadeli net kredileri ile bankalar ve Hazine’nin yurtdışına ihraç ettikleri tahvilleri kapsamaktadır. Son Veri: Aralık 2014.
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
Portföy ve Kısa Vadeli** DYY ve Uzun Vadeli* CA
Kaynak: TCMB.
TÜFE Bazlı REDK (2003=100)
Reel Döviz Kuru
Son Veri: Şubat 2015.
75
80
90
100
110
120
130
140
80
90
100
110
120
130
140
Kaynak: TCMB.
TÜFE Bazlı REDK* (2003=100)
Reel Döviz Kuru
*Reel Efektif Döviz Kuru, Doğal logaritma.
Son Veri: Şubat 2015.
76
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
5.0
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
5.0
Kaynak: TCMB.
TÜFE Gelişmiş Ülkeler Bazlı REDK* (2003=100)
Reel Döviz Kuru
*Reel Efektif Döviz Kuru, Doğal logaritma.
Son Veri: Şubat 2015.
77
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
5.0
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
5.0
Kaynak: TCMB.
TÜFE Gelişmekte Olan Ülkeler Bazlı REDK* (2003=100)
Reel Döviz Kuru
*Reel Efektif Döviz Kuru, Doğal logaritma.
Son Veri : Şubat 2015.
78
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
5.0
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
5.0
Kamu Maliyesi Gelişmeleri
79
Kaynak: Maliye Bakanlığı.
* Temel kalemler seçilmiştir.
(12-Aylık Birikimli, Yıllık Yüzde Değişime Katkı)
Faiz Dışı Harcamalara Katkılar
Son Veri: Ocak 2015.
80
-2
2
6
10
14
18
22
26
-2
2
6
10
14
18
22
26
Sermaye Giderleri Cari Transferler Mal ve Hizmet Alım Giderleri Personel Giderleri Faiz Dışı Harcamalar
(12-Aylık Birikimli, Yıllık Yüzde Değişime Katkı)
Vergi Gelirlerine Katkılar
Son Veri: Ocak 2015.
81
Kaynak: Maliye Bakanlığı.
* Temel kalemler seçilmiştir.
-5
0
5
10
15
20
25
30
-5
0
5
10
15
20
25
30
İthalde Alınan KDV ÖTV Dahilde Alınan KDV Kurumlar Vergisi Gelir Vergisi Vergi Gelirleri
Kaynak: Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program (2015-2017).
* Orta Vadeli Program (2015-2017) gerçekleşme tahmini.
** Orta Vadeli Program (2015-2017) hedefi.
(12-Aylık Birikimli, GSYİH’nin Yüzdesi Olarak)
Merkezi Yönetim Bütçesi Gelir ve Harcamaları
Son Veri: 2014 Ç3.
82
14
16
18
20
22
24
26
14
16
18
20
22
24
26
Bütçe Gelirleri Faiz Dışı Harcamalar
Kaynak: Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program (2015-2017).
* Orta Vadeli Program (2015-2017) gerçekleşme tahmini.
** Orta Vadeli Program (2015-2017) hedefi.
(12-Aylık Birikimli, GSYİH’nin Yüzdesi Olarak)
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi
Son Veri: 2014 Ç3.
83
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
Bütçe Dengesi Faiz Dışı Bütçe Dengesi
Kaynak: Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program (2015-2017).
* Orta Vadeli Program (2015-2017) gerçekleşme tahmini.
** Orta Vadeli Program (2015-2017) hedefi.
(12-Aylık Birikimli, GSYİH’nin Yüzdesi Olarak)
Program Tanımlı Faiz Dışı Bütçe Dengesi
Son Veri: 2014 Ç3.
84
-2
-1
0
1
2
3
4
5
-2
-1
0
1
2
3
4
5
Faiz Dışı Bütçe Dengesi (Program Tanımlı)
(GSYİH’nin Yüzdesi Olarak)
AB Tanımlı Kamu Borç Stoku
Son Veri: 2014 Ç3.
Kaynak: Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program (2015-2017).
* Orta Vadeli Program (2015-2017) gerçekleşme tahmini.
** Orta Vadeli Program (2015-2017) hedefi.
85
0
20
40
60
0
20
40
60
Kamu Borç Stoku
Finansal Aracılık Gelişmeleri
86
Kaynak: TCMB.
(Yıllık Büyüme, Yüzde)
Toplam Krediler*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil)
Kredi kartları dahil.
TGA Hariç
Son Veri: 27 Şubat 2015.
87
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Toplam Kredi Büyümesi
Toplam Kredi Büyümesi (Kur Etkisinden Arındırılmış)
Kaynak: TCMB.
(Yıllık Büyüme, Yüzde)
Tüketici Kredileri ve Ticari Krediler*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil)
TGA Hariç
Son Veri: 27 Şubat 2015.
88
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Ticari Krediler Tüketici Kredileri
Kaynak: TCMB.
(13 Haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama+, Kur Etkisinden Arındırılmış, Yüzde)
Toplam Krediler*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil)
Kredi kartları dahil.
TGA Hariç
Son Veri: 27 Şubat 2015.
89
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
+Kredi stok değerlerinin haftalık büyüme oranları hesaplanmaktadır. Bu oranların 13 haftalık hareketli ortalaması bulunup 52. kuvveti alınarak yıllıklandırılmaktadır.
Kaynak: TCMB.
(13 Haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama+, Kur Etkisinden Arındırılmış, Yüzde)
Tüketici Kredileri ve Ticari Krediler*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil).
TGA Hariç
Son Veri: 27 Şubat 2015.
90
0
10
20
30
40
50
60
0
10
20
30
40
50
60Ticari Krediler Tüketici Kredileri
+Kredi stok değerlerinin haftalık büyüme oranları hesaplanmaktadır. Bu oranların 13 haftalık hareketli ortalaması bulunup 52. kuvveti alınarak yıllıklandırılmaktadır.
Kaynak: TCMB.
(13 Haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama+, Yüzde)
Tüketici Kredileri*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil).
TGA Hariç
Son Veri: 27 Şubat 2015.
91
+Kredi stok değerlerinin haftalık büyüme oranları hesaplanmaktadır. Bu oranların 13 haftalık hareketli ortalaması bulunup 52. kuvveti alınarak yıllıklandırılmaktadır.
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50Konut Diğer Taşıt
Kaynak: TCMB.
(13 Haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama+, Kur Etkisinden Arındırılmış, Yüzde)
Toplam Krediler*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil)
Kredi Kartları Dahil
TGA Hariç.
Son Veri: 27 Şubat 2015
92
0
5
10
15
20
25
30
35
40
0
5
10
15
20
25
30
35
40Toplam Krediler (2015) Toplam Krediler (2007-2014)
+Kredi stok değerlerinin haftalık büyüme oranları hesaplanmaktadır. Bu oranların 13 haftalık hareketli ortalaması bulunup 52. kuvveti alınarak yıllıklandırılmaktadır.
Kaynak: TCMB.
(13 Haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama+, Yüzde)
Tüketici Kredileri*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil) TGA ve Kredi Kartları Hariç
Son Veri: 27 Şubat 2015
93
0
5
10
15
20
25
30
35
40
0
5
10
15
20
25
30
35
40Tüketici Kredileri -2015 Tüketici Kredileri (2007-2014)
+Kredi stok değerlerinin haftalık büyüme oranları hesaplanmaktadır. Bu oranların 13 haftalık hareketli ortalaması bulunup 52. kuvveti alınarak yıllıklandırılmaktadır.
Kaynak: TCMB.
(13 Haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama+, Kur Etkisinden Arındırılmış, Yüzde)
Ticari Krediler*
*Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil) TGA Hariç
Son Veri: 27 Şubat 2015.
94
+Kredi stok değerlerinin haftalık büyüme oranları hesaplanmaktadır. Bu oranların 13 haftalık hareketli ortalaması bulunup 52. kuvveti alınarak yıllıklandırılmaktadır.
0
5
10
15
20
25
30
35
40
0
5
10
15
20
25
30
35
40Ticari Krediler (2015) Ticari Krediler (2007-2014)
TGA Oranları
(Yüzde)
Son Veri: 27 Şubat 2015.
95
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
6.0
6.5
7.0
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
6.0
6.5
7.0Toplam Firma Kredileri Bireysel Krediler
Kaynak: TCMB.
(Yüzde)
Karşılıksız Çek Oranları
Not: Karşılıksız çek dönüşüm oranları, takas odalarına ibraz edilen ve karşılıksız kalan çek adet ve tutarının toplam takasa ibraz edilen çek adet ve tutarı içindeki oranıdır.
Son Veri: Şubat 2015.
96
0
2
4
6
8
10
12
0
2
4
6
8
10
12Karşılıksız Çek Dönüşüm Oranı (Adet) Karşılıksız Çek Dönüşüm Oranı (Tutar)
Kaynak: TCMB.
Kaynak: TCMB.
(Akım Veriler, Yıllık Faizler, Yüzde, 4 Haftalık Hareketli Ortalama)
Kredi Faiz Oranları
Son Veri: 20 Şubat 2015.
97
5
8
11
14
17
20
23
26
5
8
11
14
17
20
23
26Taşıt Konut Ticari Nakit
Kaynak: TCMB.
(Akım Veriler, Yıllık Faizler, Yüzde, 4 Haftalık Hareketli Ortalama)
Kredi Faiz Oranları
Son Veri: 20 Şubat 2015.
98
0
1
2
3
4
5
6
7
8
8
10
12
14
16
18
20
22
24Ticari Kredi Faiz Oranı Ticari Kredi Faizi-Mevduat Faizi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB.
(Akım Veriler, Yıllık Faizler, Yüzde, 4 Haftalık Hareketli Ortalama)
Kredi Faiz Oranları
Son Veri: 20 Şubat 2015.
99
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18Ticari Kredi Faizi Ticari Kredi Faizi (KMH ve KK Hariç)
Kaynak: TCMB.
(Akım Veriler, Yıllık Faizler, Yüzde, 4 Haftalık Hareketli Ortalama)
Kredi Faiz Oranları
Son Veri: 20 Şubat 2015.
100
0
1
2
3
4
5
6
7
0
1
2
3
4
5
6
7Ticari Kredi Faizi-Mevduat Faizi Ticari Kredi Faiz (KMH ve KK hariç)-Mevduat Faizi
Finansal Piyasa Gelişmeleri
101
Kaynak: TCMB.
TCMB Ortalama Fonlama Faizi
Son Veri: 04 Mart 2015.
102
Kaynak: BIST, TCMB.
(Yüzde)
BIST Repo-Ters Repo Pazarı Gecelik Faizler
Son Veri: 04 Mart 2015.
103
Kaynak: TCMB.
(Yüzde)
TCMB Faizleri ve BIST Gecelik Faizler
Son Veri: 04 Mart 2015.
104
Kaynak: Bloomberg, TCMB.
(ABD doları karşısında 01.11.2011 değerleri 1'e normalize edilmiştir)
TL ve Gelişmekte Olan Ülke Para Birimleri
Son Veri: 04 Mart 2015.
105
Gelişmekte olan ülkeler arasında Brezilya, Şili, Kolombiya, Meksika, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, G. Afrika, Endonezya, Kore, Romanya, Malezya ve Filipinler yer almaktadır.
Kaynak: Bloomberg.
(1 ay vade)
Opsiyonların İma Ettiği Kur Oynaklığı
Son Veri: 04 Mart 2015.
106
Gelişmekte olan ülkeler arasında Brezilya, Şili, Kolombiya, Meksika, Polonya, Çek Cumhuriyeti, G. Afrika, Endonezya, Romanya yer almaktadır.
Kaynak: Bloomberg.
(12 ay vade)
Opsiyonların İma Ettiği Kur Oynaklığı
Son Veri: 04 Mart 2015.
107
Gelişmekte olan ülkeler arasında Brezilya, Şili, Kolombiya, Meksika, Polonya, Çek Cumhuriyeti, G. Afrika, Endonezya, Romanya yer almaktadır.
Kaynak: Bloomberg, TCMB.
Kur Sepeti ve EMBI
Son Veri: 04 Mart 2015.
108
Kaynak: Bloomberg.
EMBI Endeksleri
Son Veri: 04 Mart 2015.
109
Kaynak: Bloomberg.
Göreli EMBI Endeksleri
Son Veri: 04 Mart 2015.
110
(03.01.2012=1)
Kaynak: Bloomberg.
(Yüzde)
Farklı Vadelerde DİBS Getirileri
Son Veri: 04 Mart2015.
111
4
5
6
7
8
9
10
11
12
4
5
6
7
8
9
10
11
120.5 yıl 1 yıl 2 yıl 4 yıl 10 yıl
İktisadi Faaliyet Gelişmeleri
112
Kaynak: TÜİK.
(Yüzde)
GSYİH Yıllık Büyümesi
Son Veri: 2014 Ç3.
113
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
Kaynak: TÜİK.
(Yüzde Puan)
Yıllık GSYİH Büyümesine Katkılar
Son Veri: 2014 Ç3.
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25 Stok Değişimi Net İhracat Nihai Yurt İçi Talep GSYİH
114
Kaynak: TÜİK.
(1998 Sabit Fiyatlarıyla Milyar TL, Mevsimsellikten Arındırılmış)
GSYİH
Son Veri: 2014 Ç3.
115
10
15
20
25
30
35
10
15
20
25
30
35
Mill
ion
s
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Endeks 2008Ç1=100)
Nihai Yurt İçi Talep ve İthalat
Son Veri: 2014 Ç3.
116
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
Nihai Yurt İçi Talep Mal ve Hizmet İthalatı
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(1998 Sabit Fiyatlarıyla Milyar TL, Mevsimsellikten Arındırılmış)
İthalat ve İhracat
Son Veri: 2014 Ç3.
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Mill
ion
s
Mal ve Hizmet İthalatı Mal ve Hizmet İhracatı
117
Kaynak: TÜİK.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Yüzde)
GSYİH Çeyreklik Büyümesi
Son Veri: 2014 Ç3.
118
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
Kaynak: TÜİK.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Çeyreklik Ortalama, 2010=100)
Sanayi Üretim Endeksi
119
Son Veri: Ocak 2015.
80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Çeyreklik Ortalama, 2010=100)
İthalat Miktar Endeksi
Son Veri: Aralık 2014.
120
70
80
90
100
110
120
130
140
70
80
90
100
110
120
130
140
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Çeyreklik Ortalama, 2010=100)
Sermaye Malları Üretimi ve İthalatı
Son Veri: Üretim için Ocak 2015.
İthalat için Aralık 2014.
121
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
70
80
90
100
110
120
130
140Sermaye Malları İthalatı Sermaye Malları Üretimi (sağ eksen)
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Çeyreklik Ortalama, 2010=100)
Ara Malları Üretimi ve İthalatı
122
Son Veri: Üretim için Ocak 2015.
İthalat için Aralık 2014.
80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
75
85
95
105
115
125
135
145Ara Malı İthalatı Ara Malı Üretimi (sağ eksen)
Kaynak: TÜİK, TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Çeyreklik Ortalama, 2010=100)
Tüketim Malları Üretimi ve İthalatı
123
Son Veri : Üretim için Ocak 2015.
İthalat için Aralık 2014.
80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130 Tüketim Malları İthalatı Tüketim Malları Üretimi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış, Yüzde)
Kapasite Kullanım Oranı
Son Veri: Şubat 2015.
124
55
60
65
70
75
80
85
55
60
65
70
75
80
85
Kaynak: TCMB.
(Artacak-azalacak, Mevsimsellikten arındırılmış)
Gelecek Üç Ay İhracat ve İç Piyasa Sipariş Beklentisi
Son Veri: Şubat 2015.
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40İhracat İç Piyasa
125
Kaynak: Markit.
(Mevsimsellikten Arındırılmış)
PMI
Son Veri: Şubat 2015.
126
30
35
40
45
50
55
60
30
35
40
45
50
55
60
Kaynak: TCMB.
(Mevsimsellikten Arındırılmış)
Reel Kesim Güven Endeksi
Son Veri: Şubat 2015.
127
55
65
75
85
95
105
115
125
55
65
75
85
95
105
115
125
Kaynak: CNBC-e, TÜİK, TCMB.
Tüketici Güven Endeksleri
Son Veri: TÜİK-TCMB için Şubat 2015.
CNBC-e için Şubat 2015.
128
50
60
70
80
90
100
110
120
50
60
70
80
90
100
110
120CNBC-e TÜİK-TCMB
Kaynak: TCMB.
(Artacak-Azalacak, Mevsimsellikten Arındırılmış)
Yatırım Harcaması Eğilimi*
* İYA soru 23:Geçmiş on iki aya kıyasla, gelecek on iki ayda, sabit sermaye yatırım harcama beklentiniz.
Son Veri: Şubat 2015.
129
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
Ekonomik Gelişmeler
Erdem Başçı Başkan
11 Mart 2015
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Ankara