eĞİtİmde program gelİŞtİrme -3-

EĞİTİMDEEĞİTİMDEPROGRAM GELİŞTİRMEPROGRAM GELİŞTİRME

-3--3-Psik.Dan.& Reh.Psik.Dan.& Reh. Yusuf Yusuf

ŞARLAK ŞARLAK

KPSS 2010KPSS 2010

4-4- EĞİTİM PROGRAMLARINDA TASARIM EĞİTİM PROGRAMLARINDA TASARIM YAKLAŞIMLARI (YAKLAŞIMLARI (DESENLERDESENLER))

** Konu Merkezli (Konu Merkezli (Derslere GöreDerslere Göre))** Öğrenen Merkezli (Öğrenen Merkezli (Etkinliklere GöreEtkinliklere Göre))* * Sorun Merkezli (Sorun Merkezli (ÇekirdekÇekirdek))

5-5- EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME MODELLERİEĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME MODELLERİ

* * ABD’de Yaygın Olan ModellerABD’de Yaygın Olan Modeller** Avrupa’da Yaygın Olan ModellerAvrupa’da Yaygın Olan Modeller** Türkiye’de Yaygın Olan ModellerTürkiye’de Yaygın Olan Modeller

SUNU İÇERİĞİSUNU İÇERİĞİ

Psik.Dan.& Reh.Psik.Dan.& Reh. Yusuf Yusuf ŞARLAK ŞARLAK

KPSS 2010KPSS 2010

Konu MerkezliKonu Merkezli Öğrenen MerkezliÖğrenen Merkezli Sorun MerkezliSorun Merkezli 1-1- Konu Konu 1-1- Çocuk Çocuk 1-1- Yaşam Şartları Yaşam Şartları2-2- Disiplin Disiplin 2-2- Romantik Romantik 2-2- Çekirdek Çekirdek3- 3- Geniş AlanGeniş Alan 3-3- Yaşantı Merkezli Yaşantı Merkezli 3-3- Top. Sor. Top. Sor.

Yen.KurYen.Kur4-4- Süreç Süreç 4-4- Hümanistik Hümanistik 5-5- Disiplinlerarası Disiplinlerarası

PROGRAM TASARIMI PROGRAM TASARIMI YAKLAŞIMLARIYAKLAŞIMLARI


KPSS 2010KPSS 2010

A)A) KONU MERKEZLİ TASARIMLAR KONU MERKEZLİ TASARIMLAR((Derslere GöreDerslere Göre))

* * Daimicilik ve Esasicilik’e dayanır, geleneksel yöntemler kullanılır.

** Kullanımı yaygındır, programın tüm öğeleri bir bütün olarak ele alınır.

* * Derslerin kendi içlerinde konu alanlarının oluşturulmasıdır.

(++) Kolaydır, uzun bir geçmişi vardır, yoğun bilgi birikimi sağlar, pek çok seçme sınavı konu odaklıdır.

(--) Konular kopuk-birbirinden bağımsızdır, öğrenci pasiftir, zihinsel gelişim ikinci plandadır.


KPSS 2010KPSS 2010

B)B) ÖĞRENEN MERKEZLİ TASARIMLAR ÖĞRENEN MERKEZLİ TASARIMLAR((Etkinliklere GöreEtkinliklere Göre))

** Pragmatizm ve İlerlemecilik’e dayanır.

* * 20.yy başında ortaya çıktı fakat o dönemlerde ilkokul düzeyinde kaldı.

** Önemli olan bireydir ve bireysel farklılıklar gözetilir.

** Öğrencinin yaparak yaşayarak öğrenmesi esastır.

(++) Bireyin ilgi ve ihtiyaçları, problem çözme ön plandadır; değerlendirmeye aile ve öğrenci de katılır.

(--) Zaman, uzmanlık ve para gerektirir, yaşantılar arası bağ kurmak ve dikkati her daim canlı tutmak zordur.


KPSS 2010KPSS 2010

C)C) SORUN MERKEZLİ TASARIMLAR SORUN MERKEZLİ TASARIMLAR((ÇekirdekÇekirdek))

** Yeniden kurmacılık’a dayanır.

* * Toplumun karşılanmamış ihtiyaçları merkezdedir.

* * Amaç; toplumun kültürel ve geleneksel değerlerinin güçlenmesi ve toplumun yeniden düzenlenmesidir.

** Konular arası transfer, aktif katılım ve problem çözme esastır.

(++) Konular problematiktir, çağdaş sorunlar ve yaşantı ağırlıklıdır.

(--) Hedeften sapma riski fazladır, içerik yüzeysel geçilir, senteze dönük düşünce üretmek zordur.


KPSS 2010KPSS 2010

KONU MERKEZLİ TASARIMLARKONU MERKEZLİ TASARIMLAR((Derslere GöreDerslere Göre))


KPSS 2010KPSS 2010

** Konu esastır ve evrensel gerçekleri içerir.

* * Akıl, insanın sahip olduğu üstün bir yetidir ve bilgiye ulaşmada kullanılır.

** Bilinen en eski ve en kolay uygulamadır ve sıklıkla kullanılır.

* * Öğretmen uzmandır, sunuş stratejisini kullanır, kaynak kitaptır.

* * Bir çok seçme ve yerleştirme sınavı bu tasarıma göre hazırlanmaktadır.

** Mevcut öğretmenlerin de bu sistemle yetişmeleri nedeniyle planlanması ve uygulanması kolaydır.

KONU TASARIMI


KPSS 2010KPSS 2010

DİSİPLİN TASARIMI

** Aslı konu tasarımıyla benzer olmakla birlikte öğretilecek ders (disiplin)ler merkezdedir.

* * Gerçeğin sınıflanmış bilgisini içerir (Fizik, Matematik vb.)

** Konuların ne şekilde verildiği ve bu bilgilerin nasıl kullanılabileceği önemlidir.


KPSS 2010KPSS 2010

GENİŞ ALAN TASARIMI

** Üniversite düzeyinde ortaya çıkmakla birlikte daha çok ilköğretim kademesinde kullanılmıştır.

** Ortak yönleri olan derslerin mantığa uygun şekilde birlikte ele alınması şeklinde düzenlenir (Sosyal bilgiler, Fen bilgisi vb.)

** Diğer konu merkezli tasarımların neden olduğu parçalanmayı eleştirir.

** İdari kolaylık sağlar fakat detaylara inmemesi, öğrenciyi pasif kılması, sorumluluk oluşturmaması gibi nedenlerle eğitselliği tartışılmaktadır.


KPSS 2010KPSS 2010

SÜREÇ TASARIMI

** Tüm konular için ortak öğrenme yolu önemlidir.

** Amaç; öğrenci en iyi şekilde nasıl öğrenir? Bunu tespit edip problem çözme, karar verme ve kavramayı ön plana çıkarmaktır.

* * En önemli ürünü; eleştirici düşüncedir.


KPSS 2010KPSS 2010

DİSİPLİNLERARASI (Korelasyonel - İlişkiselKorelasyonel - İlişkisel) TASARIM

* * Farklı dersler ve konular birlikte ele alınır, birbirlerinden bağımsız değillerdir.

* * Üniteler, belli kavramlar etrafında ilişkilendirilerek anlamlı bir biçimde bir araya getirilerek sunulur.

** Belirlenen ortak konu / tema tüm derslerde ele alınarak işlenir.

** Öğrencinin aktarılan bilgiyi hayata dair bir bütün olarak algılaması temel amaçtır.


KPSS 2010KPSS 2010

ÖĞRENEN MERKEZLİ TASARIMLARÖĞRENEN MERKEZLİ TASARIMLAR((Etkinliklere GöreEtkinliklere Göre))


KPSS 2010KPSS 2010

** Öğrencinin ilgi, kabiliyet ve ihtiyaçları ön plandadır.

** Öğrencinin aktif kılınması esastır çünkü “Kişi yaşadığını öğrenir (Taba)”

** Öğrenme, öğrencinin yaşantısından ayrılmamalıdır.

** Hedefe dayalı ve deneyimle iç içe olan öğrenmeyle istenen davranışlar ortaya çıkar.

ÇOCUK TASARIMI


KPSS 2010KPSS 2010

ROMANTİK (RadikalRadikal) TASARIM

** Okulun işlevi / iş görüsü gözden geçirilmelidir çünkü okul çocuğun doğal gelişimi olumsuz yönde etkilemektedir.

** Oysa ki “Kişiler, kendilerini en iyi kendi doğalarında bulabilirler (Pestallozi)”

** Toplumun süre giden etkiliklerine katılım sağlayan programlar düzenlenmelidir

* * Hatta çocuklar hiç gönderilmemelidir şeklinde düşünen radikalleri de vardır.


KPSS 2010KPSS 2010

YAŞANTI MERKEZLİ TASARIMI

** Çocuk merkezli tasarıma benzemekle birlikte ilgi ve ihtiyaç önceden kestirilemez savı üzerinde şekillenmektedir

** Program yaşantı sırasında hazırlanmalıdır

** Uygulamada sorunlar yaşanmaktadır çünkü her öğrenci için uygun olanı seçmek oldukça zor ve zahmetlidir.


KPSS 2010KPSS 2010

HÜMANİSTİK TASARIM

** 1950’li yılların davranışçı psikolojisi ve eğitim programlarına tepki olarak doğmuştur.

* * İnsan davranışları basit bir etki-tepki ilişkisinden çok daha karmaşık bir yapı sergiler.

* * Biriciklik ilkesi esastır ve birey her yönüyle programın temelindedir.


KPSS 2010KPSS 2010

SORUN MERKEZLİ TASARIMLARSORUN MERKEZLİ TASARIMLAR((ÇekirdekÇekirdek))


KPSS 2010KPSS 2010

ÇEKİRDEK TASARIM

** Konu merkezlidir fakat öğrenci sisteme girmeden önce tasarlanmasına karşın esnek olması ve özellikle öğrencinin toplumun sorunlarını görmesini amaç edinmesi nedeniyle sorun merkezli tasarımlar başlığı altında ele alınır.

* * Ayrı ayrı ders konularının öğretilmesine ve toplumsal gelişimin işlevsel olmayışına bir tepkidir. * * Genel eğitim üzerinde odaklaşmıştır ve bu nedenle işbirliğine dayalı öğrenme modeli kullanılır.

* * Öğrencinin toplumu laboratuar olarak görmesi için teşvik edilir.

* * Demokratik eğitim ortamı, hayatla içiçelik, aktif öğrenme ön plandadır.Psik.Dan.& Reh.Psik.Dan.& Reh. Yusuf Yusuf

ŞARLAK ŞARLAK

KPSS 2010KPSS 2010

YAŞAM ŞARTLARI TASARIMI

* Öğrenciye gerçek dünya sorunlarına ilişkin genelleme becerisi kazandırmak amaçtır. Örneğin; değişen yaşam şartlarına uyum sağlaması.

* Çevre – konu bağı kurulmalıdır.

* Sorun çözme süreçleri ve öğretme, en önemli özelliğidir.


KPSS 2010KPSS 2010

TOPLUMSAL SORUNLAR ve YENİDEN KURMACILIK TASARIMI

** Zaman, toplumu sürekli değişmeye zorlar.

* * Toplumun sosyal, politik, ekonomik gelişmelerinin program tasarısı ile bağlantısı ele alınır

* * Toplumun iyileştirilmesine ilişkin katkı önemli görülür


KPSS 2010KPSS 2010

Bu modeller; bir program geliştirme tasarısı hazırlarken izlenecek sırayı gösterir.


KPSS 2010KPSS 2010

EĞİTİMDE EĞİTİMDE PROGRAM PROGRAM

GELİŞTİRME GELİŞTİRME MODELLERİMODELLERİ

ABD’de YAYGIN OLAN

MODELLER


KPSS 2010KPSS 2010

* İlk aşamada ihtiyaçların saptanması program geliştirmede evrensel bir doğru olarak kabul edilir.

* Tümevarım yöntemi kullanılmıştır.

* Tüm ilgilerin özellikle öğretmenlerin program geliştirme faaliyetlerine katılması gerektiğini savunur.

* Gelen eleştiri; hedef seçim aşamasında daha titiz olunabileceği.


KPSS 2010KPSS 2010

* Daha kapsamlı olmakla birlikte en akılcı (rasyonel) olarak kabul edilir.

* Tümevarım yöntemi ve ilerlemecilik yaklaşımı kullanılmıştır.

* Hedeflerin çok daha açık- seçik bir şekilde tanımlanmasını belirtir.

* Eğitim durumlarının, öğrenci seviyesi ve hedeflerin gerçekleş- tirilebilirliğine göre düzenlenmesi gerektiğini belirtir.

* Gelen eleştiri; hedef seçerken kaynak belirtilmesi gereksiz görülmesi ve içerik öğesinin es geçilmesi.


KPSS 2010KPSS 2010

* Taba ve Tyler Modellerinin harmanlanmış halidir.

* Dünya’da ve Türkiye’de en çok kabul görüp kullanılan modeldir.

* Sonuçlar yeterli değilse tekrar amaç saptama aşamasına dönülür.


KPSS 2010KPSS 2010

* Sistem yaklaşımı dayanak alınarak hazırlanmıştır.

* Amaçların saptanmasında Bloom’un taksonomisi kullanılmıştır.

* Öğretmenler de program geliştirebilir ve bu çalışma grup etkileşimi açısından da yararlıdır.

* Üç aşama ve bunların altında işlemlerden meydana gelir.


KPSS 2010KPSS 2010

AVRUPA’daYAYGIN OLAN

MODELLER


KPSS 2010KPSS 2010

* Taba-Tyler

yaklaşımına

uygun düşer.


KPSS 2010KPSS 2010

* Okul merkezli program geliştirme anlayışına ağırlık verir.

* Okul ve yakın çevresindeki durumun değerlendirilmesi önemlidir.


KPSS 2010KPSS 2010

* Öğretmenlerin yaptığı ders planlama sürecinden etkilenilerek hazırlanmıştır.

* Genel amaçların süreç içerisinde sonradan tespit edilmesi nedeniyle öğretmene mesleki özerklik sağlar. Bu nedenle de öğretmenin çok iyi yetişmiş olması gerekir.Psik.Dan.& Reh.Psik.Dan.& Reh. Yusuf Yusuf

ŞARLAK ŞARLAK

KPSS 2010KPSS 2010

İhtiyaçların Belirlenmesi

Genel Hedeflerin Belirlenmesi

Alanın Kavram, İlke ve Becerilerinin Belirlenmesi

Öğrenme Alanları ve Alanı Kapsayan Kazanımların Belirlenmesi

Öğrenme Alanlarının Kapsadığı Ünitelerin/Temaların Belirlenmesi

Paydaşlarla Paylaşımın Sağlanması

Materyal Geliştirilmesi

Programların Onaya Sunulması

Programların Denenmesi İzlenmesi / Değerlendirilmesi

Diğer Alanlarla Bağlantılar

Kavram Haritalarının Oluşturulması

Öğretim Etkinlikleri, Ölçme Değerlendirme veÖğretmen Kılavuzu

MEB Yeni Program Geliştirme Modeli (MEB Yeni Program Geliştirme Modeli (20042004))

Talim ve Terbiye Kurulu Program Geliştirme ModeliTalim ve Terbiye Kurulu Program Geliştirme Modeli


KPSS 2010KPSS 2010

KPSSKPSS’DE ’DE ÇIKMIŞ SORULARÇIKMIŞ SORULAR


KPSS 2010KPSS 2010

* İlköğretim düzeyinde çocuklar varlıklar olay ve bilgileri bilim dallarına göre gruplayarak kavrayamaz.* İlköğretim düzeyinde çocuklar yarlıkları ve olayları yaşamlarıyla bütünlük içinde algılar.* Program içinde yer alan dil, matematik,fen, sosyal bilgiler, resim, müzik, beden eğitimi gibi alanlar birbirleriyle ilişkilendirilirse ilköğretim düzeyindeki çocuğun öğrenmesi daha etkili olur.

Yukarıda verilenler, hangi program modelini temel görüşleridir?

A)A) Disiplinlerarası B)B) DoğrusalC)C) Modüler D)D) ÇekirdekE)E) Piramitsel


KPSS 2010KPSS 2010

20032003

Belli alanlarda öğretilmesi amaçlanan bilgilerin disiplinler arasında bütünleşme sağlanarak, daha işlevsel hale getirilmesini benimseyen yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

A)A) Sarmal yaklaşım B)B) Disipliner yaklaşımC)C) Geniş alan yaklaşımı D)D) Teknolojik bilimsel yaklaşımE)E) Konu merkezli yaklaşım


KPSS 2010KPSS 2010

20052005

Davranışçı öğrenme kuramlarına dayalı öğretimprogramı tasarımlarına tepki olarak ortaya çıkanve insan davranışlarının basit bir etki-tepki ilişkisindençok daha karmaşık bir yapıya sahip olduğunuileri süren temel program tasarımı aşağıdakilerdenhangisidir?

A)A) Yaşantı merkezli B)B) Öğrenci merkezliC)C) Romantik D)D) HümanistikE)E) Süreç merkezli


KPSS 2010KPSS 2010

20062006

Ortaöğretimde tarih, coğrafya, sosyoloji, biyoloji, fizikgibi derslerde ele alınan bazı konular ilköğretimin4.-8. yıllarında fen ve teknoloji ve sosyal bilgilerdersleri içinde, ilk üç yılda ise hayat bilgisi dersi içindeele alınır.

Hayat bilgisi dersinin ele alınışı, aşağıdaki programtasarımı yaklaşımlarından hangisine bir örnektir?

A)A) Disiplin B)B) Konu C)C) Geniş alan D)D) Süreç E)E) Çekirdek


KPSS 2010KPSS 2010

20062006

İlköğretimin ilk üç yılında hayat bilgisi dersi içinde ele alınan konular, 6., 7. ve 8. sınıflarda sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji dersleri, ortaöğretim yıllarında ise tarih, coğrafya, sosyoloji, fizik, kimya ve biyoloji dersleri içinde incelenir.

Derslerin bu şekilde yapılandırıldığı program tasarımı aşağıdakilerden hangisidir? A)A) Geniş alan B)B) Konu C)C) Disiplin D)D) Süreç E)E) Çekirdek


KPSS 2010KPSS 2010

20072007

Bir öğretmen “küresel ısınma” konusundan yola çıkarak, fen ve teknoloji dersinde ısı ve sıcaklık, sosyal bilgiler dersinde ısınmanın sosyal yaşama etkileri, matematik dersinde sıcaklık artışı ve suların yükselmesi ölçümü, görsel sanatlar dersinde de ısınmanın insan yaşamına olan olumsuz etkilerini ele alarak içerik oluşturmuştur.

Buna göre, öğretmenin içeriği oluştururken izlediği yaklaşım hangisidir?

A)A) Konu merkezli B)B) Disiplinlerarası C)C) Probleme dayalı D)D) Modüler E)E) Topluma dayalı

20072007


KPSS 2010KPSS 2010

eĞİtİmde program gelİŞtİrme -3-

Documents