een tipje van de sluier: eerste resultaten van een survey naar de ict-competenties van toekomstige...

35
Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren Jo Tondeur Universiteit Gent (FWO) ENW AUGent juni 2014 / Gent 1

Upload: jo-tondeur

Post on 14-Jun-2015

859 views

Category:

Education


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Een tipje van de sluier:

Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

   Jo  Tondeur  

Universiteit  Gent  (FWO)    

       ENW  AUGent  juni  2014  /  Gent      

1

Page 2: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Overzicht

•  Achtergrond Onderzoek naar ICT in de lerarenopleiding

ICT-competentieprofiel SQD-model: strategieën voor ICT-integratie

•  Onderzoeksdoelen

•  Methode Survey •  Voorlopige resultaten

2

Page 3: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Welke richting slaan we in met de lerarenopleiding?

Hoe is het om in 2020 in de lerarenopleiding te studeren? Hoe ziet de leraar van de toekomst eruit?

Zijn mobiele devices dan verplicht in onderwijs? …

(Expeditie 2020)

Page 4: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

4 ICT-competentieprofiel (zie www.enwaugent.be)

Wat verwachten we op ICT-gebied?

Page 5: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Klaar voor ICT-integratie?

Page 6: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Het  opleiden  van  studentleraren  voor  ICT-­‐integra5e  staat  nog  in  de  kinderschoenen   6

Wat zegt onderzoek?

Page 7: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Teveel  focus  op  “learning  about  ICT”,  terwijl  “learning  with  ICT”  aandacht  verdient    (Kirschner  &  Selinger,  2003)    

 Recent  onderzoek  in  Nl:  Weinig  aandacht  aan  het  didac5sch                        gebruik  van  ICT    (Uerz,  Kral  en  Ries,  2014)    

7

Meer specifiek:

Page 8: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Overgang  naar  geïntegreerde  benadering                                          waarin  ICT  geen  vak  is  maar  aanslui5ng  moet                              vinden  bij  vakinhoud  en  –didac5ek    (zie  ook  Tondeur,  Roblin,  van  Braak,  Fisser,  &  Voogt,  2013)    

Beperkte  aandacht  voor  ICT-­‐integra5e  Hangt  voor  een  groot  deel  af  van  de  individuele  opleider      

MAAR…  

ICT-­‐toepassingen  die  5jdens  de  opleiding  gebruikt  werden,  komen  aan  bod  in  de  prak5jk  van  beginnende  leraren!        (Pareja,  Tondeur,  van  Braak,  Voogt,  &  Fisser,  2012  )  

8

En in Vlaanderen? Exploratieve studies

Page 9: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Wereldwijd  worstelen  lerarenopleidingen  met  de  vraag  welke  strategieën  ze  kunnen  inzeYen  om  toekoms5ge  leraren    voor  te  bereiden  op  ICT-­‐integra5e  in  onderwijs    (Kay,  2006)    

9

Page 10: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

10

SQD-model (Synthesis of Qualitative Data) Effectieve strategieën voor ICT-integratie

Zie  hY

ps://ugent.acade

mia.edu

/JoT

onde

ur/Papers  

Page 11: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

11

Probleemstelling

Kloof tussen wat er in de opleiding aan bod komt en wat er in de praktijk verwacht wordt

Page 12: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Onderzoeksdoelen

•  Voorafgaand: instrumentontwikkeling Schalen voor (types) ICT-competenties ontwikkelen

> ENW AUGent ICT-competentieprofiel

Schalen voor strategieën om studentleraren op te leiden > SQD-model (6 strategieën micro-niveau)

TPACK: Nederlandse schalen valideren (TK, TCK, TPK,TPACK)

12

Page 13: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Onderzoeksdoelen

•  SQD-model Welke strategieën gebruiken de lerarenopleidingen in de vorming van de ICT-competenties van hun studenten?

•  ICT-competenties

In hoeverre beschikken laatstejaarsstudenten over de nodige ICT-competenties?

> Didactisch-pedagogisch (ICT-eindtermen) > School en de ruimere schoolcontext > Professionele ontwikkeling

13

Page 14: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Onderzoeksdoelen

Invloed van strategieën voor ICT-integratie

op ICT-competenties laatstejaarsstudenten

14

Page 15: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Survey   Vlaamse lerarenopleidingen (Lager en secundair onderwijs)

Respondenten

Initieel alle opleidingen ENW AUGent Vervolgens ook alle geïntegreerde opleidingen in Vlaanderen (onderwijsregister; n=15) Alle laatstejaarsstudenten

Procedure Online bevraging (op vrijwillige basis) Periode: Maart-juni 2014 Reminder in mei > Deadline 1 juli

Extra Datatriangulatie: Focusgroepsgesprekken met studentleraren  

 

Onderzoeksopzet  

Page 16: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Respondenten (20/6)

•  904 studenten (incl. missings)

16

Page 17: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Respondenten (20/6)

17

Page 18: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

18

25%

33%

3%

15%

24%

Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs

Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs

Specifieke lerarenopleiding aan een hogeschool

Specifieke lerarenopleiding aan een universiteit

Specifieke lerarenopleiding aan een centrum voor volwassenenonderwijs

19 o

plei

ding

en (2

0/6)

Page 19: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Eerste voorlopige resultaten  

19

Page 20: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

20

ICT-­‐profiel  

Page 21: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

21

ICT-­‐profiel  

Page 22: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

22

Tevredenheid  over  ICT-­‐infrastructuur  Voldoende  beschikbaar?  

>  Ma5ge  tevredenheid  >  Verschillende  percep5es  

Page 23: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

23

ICT-­‐competenOes:    Meest  competent  (didacOsch)    

+  Informa5evaardigheden  aanleren  +  Oefenen  mbh  ICT    

Page 24: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

24

ICT-­‐competenOes:    Minst  competent  (didacOsch)    

(-­‐)  Experimenteren  met  ICT  (-­‐)  Reflecteren  over  ICT-­‐toepassingen  

Page 25: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

25

Strategieën  om  studentleraren  op  te  leiden:    Meeste  aandacht  

(+)  S5muleren  om  ICT  te  gebruiken  >  Lage  scores  

Page 26: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

26

Strategieën  om  studentleraren  op  te  leiden:    Minste  aandacht  

(-­‐)  Weinig  hulp  om  ICT-­‐rijke  lessen  te  ontwerpen  (-­‐)  Beperkte  aandacht  voor  evalua5e  en  feedback  

Page 27: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

“Het  ICT-­‐gebruik  kwam  vooral  tot  ui6ng  6jdens  de  lessen  wiskunde.  Daar  werden  we  begeleid  en  

zagen  we  vele  voorbeelden  hoe  ICT  kan  geïntegreerd  worden”  

27

Opmerkingen  laatstejaars  PosiOeve  ervaringen  

>  Ahankelijk  van  individuele  opleider  

Page 28: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

28

Opmerkingen  laatstejaars  PosiOeve  ervaringen    “Er  wordt  in  deze  enquête  zeer  veel  gefocust  op  hulp  en  begeleiding.  Hoger  onderwijs  betekent  voor  mij  ook  leren  zelfstandig  zijn  en  je  plan  

trekken.      

Ik  heb  weinig  hulp  gekregen  omdat  ik  er  ook  niet  achter  vroeg.  Wat  mij  betreH  dus  zeer  posi6ef”.  

 >  Verschillende  percep5es  

Page 29: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

 In  de  lerarenopleiding  worden  vaak  erg  slechte  prak6jkvoorbeelden  geleverd.  Daarenboven  worden  er  zelfs  geen  expliciete  voorbeelden  

gegeven  of  les  over  (de  mogelijkheden  van)  ict.    

29

Opmerkingen  laatstejaars  NegaOeve  ervaringen  

 >  Gemis  aan  goede  ICT-­‐prak5jkvoorbeelden  

Page 30: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Ik  vind  dat  er  in  onze  opleiding  te  weinig  aandacht  is  geschonken  aan  ICT.  Nochtans  is  het  erg  belangrijk.  Goede  voorbeelden,  sites  waarop  

de  nieuwste  educa6eve  ICT-­‐ontwikkelingen  verschijnen...  Ik  heb  het  gemist.  Ik  vind  van  mezelf  dat  ik  niet  ICT-­‐vaardig  ben  dus  ik  had  

daar  echt  een  hulp  aan  gehad.  

30

Opmerkingen  laatstejaars  NegaOeve  ervaringen  

 >  Beperkte  aandacht  voor  iCT  

Page 31: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Wat leren we uit de eerste voorlopigen resultaten?

Page 32: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Voorlopige  conclusies  

•  Hoogst ingeschatte didactische ICT-competenties:

Informatievaardigheden aanleren bij leerlingen

Leerlingen laten oefenen met ICT

•  Thema’s uit het SQD-model komen beperkt aan bod (cf. Kay, 2006).

•  Afhankelijk van individuele lerarenopleiders (cf. Ottenbreit-Leftwich et al., 2010)

•  Studentleraren worden wel gestimuleerd ICT te gebruiken

•  Maar krijgen weinig steun om ICT-rijke lessen te ontwerpen

•  Weinig aandacht voor evaluatie en feedback

> Op welke wijze kunnen we toekomstige leraren beter voorbereiden op educatief ICT-gebruik?

Page 33: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

33

Afsluiten  survey  1/7/14  Analyse  focusgesprekken  (juli)  Schaalontwikkeling  (augustus)  Analyses  survey  (sept/okt)  Feedback  (nov)      

Page 34: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Drent,  M.  (2005).  In  transi6e:  op  weg  naar  innova6ef  ICT-­‐gebruik  op  de  PABO.  Proefschrin  tot  het  behalen  van  de  graad  doctor  in  de  onderwijspsychologie,  Universiteit  Twente,  Enschede.      Kay,  R.  H.  (2006).  Evalua5ng  strategies  used  to  incorporate  technology  into  pre-­‐service  educa5on:  a  review  of  the  literature.  Journal  of  Research  on  Technology  in  Educa5on,  38,  383–408.    Sang,  G.,  Valcke,  M.,  Braak,  J.  V.,  &  Tondeur,  J.  (2010).  Student  teachers’  thinking  processes  and  ICT  integra5on:  Predictors  of  prospec5ve  teaching  behaviors  with  educa5onal  technology.  Computers  &  Educa6on,  54(1),  103-­‐112.    Tondeur,  J.,  De  Roo,  N.,  van  Braak,  J.,  Vanderlinde,  R.,  &  Thys,  J.  (2010).  ICT-­‐integra5e  in  de  lerarenopleiding:  Vier  in  balans?.  TIJDSCHRIFT  VOOR  LERARENOPLEIDERS,  31(2),  11-­‐18..      Tondeur,  J.,  van  Braak,  J.,  Sang,  G.,  Voogt,  J.,  Fisser,  P.,  &  OYenbreit-­‐Lenwich,  A.  (2012).  Preparing  pre-­‐service  teachers  to  integrate  technology  in  educa5on:  A  synthesis  of  qualita5ve  evidence.  Computers  &  Educa5on,  59  (1),  134-­‐144.    Uerz,  Dana,  Marijke  Kral,  and  Kirsten  de  Ries  (2014).  "Lerarenopleiding  voor  de  21ste  eeuw:  Leren  en  lesgeven  met  ict.    Valcke,  M.,  Rots,  I.,  Verbeke,  M.,  &  van  Braak,  J.  (2007).  ICT  teacher  training:  Evalua5on  of  the  curriculum  and  training  approaches.  Teaching  and  Teacher  Educa6on,  23(6),  795-­‐808.    

ReferenOes  en  nuWge  informaOe  

Page 35: Een tipje van de sluier: Eerste resultaten van een survey naar de ICT-competenties van toekomstige leraren

Presentatie beschikbaar op

hXp://ugent.academia.edu/JoTondeur  

Feedbacksessie op 27/11  

     

 35