een psychologische monotheorie: integratie van controlebehoefte in preventieve psycho-educatie voor...
TRANSCRIPT
Een psychologische monotheorie: integratie van controlebehoefte in preventieve psycho-educatie voor jongeren?
Jeffrey van der Starre&
Wesley Sloot
Programma
• Introductie• Een (zeer) korte geschiedenis van de
psychotherapie• Perceptual Control Theory• Een casus beschrijving• Preventie• Literatuur• Discussie
Een (zeer) korte geschiedenis van de psychotherapie
The Dodo verdict
Een vergelijking…
Controle: het vermogen om een variabele binnen vastgestelde grenzen te houden,
ondanks externe verstoring.
?
Psycho analyse
Gedragstherapie
Cognitieve
therapie
Biologische psychiatrie
• Therapeutische relatie
• Positief vooruitzicht
• Reflectie• Verwachting dat
therapie zal helpen
Perceptual Control Theory
• Oorsprong v.d theorie: cybernetica en engineering.
• Evolutionair psychologische oorsprong van controle: mensen en brein als “goal-driven”.
Thermostaat
Huiskamer
Gemetentemperatuur
Electrischsignaal
Waargenomen temperatuur
Referentiewaarde temperatuur
Electrisch signaal
VerwarmingTemperatuur
Open raam
Meerdere hoger-niveau-
doelen:
Thermostaatvs
Airconditioner
Honger vs
Veiligheid
Een voorbeeld…
Ik (Interne wereld)
Externe wereld
“Meten” contact
Neuralesignalen
Waargenomen contact
Gewenste contact
Neurale signalen
Toenaderingzoeken
Waarneembaar Contact
Houding van meisje
Emoties en cognities
Een voorbeeld…(2)
• Thermostaat : Contact hoogAirconditioner : Contact laag
• Een controleconflict
• Oplossing: Reorganisatie
Ik (Interne wereld)
Externe wereld
“Meten” contact
Neuralesignalen
Waargenomen contact
Gewenste contact
Neurale signalen
Toenaderingzoeken
Waarneembaar Contact
Houding van meisje
Emoties en cognities
Hoger doel: Een relatie
Veel contactvs
Niet afschrikken
Zichtbaar Gedrag
Samenvatting PCT
• Gedrag is doelgericht• Problemen worden veroorzaakt door
conflicten of verstoringen• Problemen worden opgelost door
reorganisatie en formulering van hoger-niveau-doelen.
Casus• Patiënt met paniek en verschillende fobieën.• Start met CGT behandeling: exposure en
cognities uitdagen. • Na uitdoving van de eerste angst wordt de 2e
aangepakt op dezelfde wijze. Gevolgd door de volgende totdat klachten zijn gereduceerd.
• Om over na te denken: wat leert iemand eigenlijk tijdens een exposure sessie? (bijvoorbeeld bij spinnenangst?)
Casus (2)• Gedrag is doelgericht
• Subdoel 1: Angsten aangaan ExposureSubdoel 2: Angsten vermijden ontlopen
• Hoger niveau doelen:Angst controlerenSterk persoon zijn
• Ingrijpen op de gedachten en gedrag zelf pakt de bron van het probleem niet aan: het controleconflict
Casus (3)
• Method of Levels (MOL) legt de focus op het meest primaire proces.
• Doel: reorganisatie hogere doelen
• Metafoor: Alleen de symptomen aanpakken is als koorts behandelen zonder de longontsteking aan te pakken
Hoe is dit anders dan bestaande therapieën?
• Overeenkomsten schema therapie, CGT, ACT, Mindfulness en psychoanalyse, maar met een andere focus.
• ACT: “control is the problem” (controle verkrijgen door deze los te laten).
• PCT/MOL: “control is the solution” (controle verkrijgen door het conflict op te lossen).
En preventie?
• Jongeren zijn volop in ontwikkeling• Periode gekenmerkt door verandering• integratie van controlebehoefte in preventieve
psycho-educatie voor jongeren?
En Preventie? (2)
Bewustzijn van de reference values : • Wat wil ik?• Wanneer voel ik me comfortabel?• Heb ik doelen die met elkaar in conflict
kunnen zijn?• Wat is mijn optimale niveau?
en error signals:• Welke signalen kan ik bij mijzelf bespeuren
om te merken dat het niet goed gaat?• Zoals: negatieve emoties, (fysieke)
spanningsklachten, slaap problemen etc.
Training van reflectief vermogen (voor zover de ontwikkeling dat toestaat).
Invulling preventie programa
• Uitleggen PCT (psycho educatie)
Uitgebreider programma:
• Verkennen comfortzone• Benoemen productief/contraproductief gedrag• Formuleren van conflicten en doelen
Perceptual Control Theory
Bedankt voor de aandacht!Literatuur:
• Beck, A.T., Rush, A.J., & Khatami, M. (1975). Cognitive and behavior-therapy in chronic depression• Carey. (2006). The Method Of Levels: How To Do Psychotherapy Without Getting In The Way• Fisher & Wells. (2009). Metacognitive therapy• Goldstein. (2008). The MOL Therapy Case Study of AF• Goldstein. (2007). Method Of Levels Therapy:Helping the normal change process within a person when
normal change doesn’t seem to be happening by itself• Hammen & Watkins. (2008). Depression.• Hayes, S.C., Follette, V.M., & Linehan, M.M. (2004). Mindfulness and acceptance: Expanding the cognitive
behavioral tradition.• Kabat-Zinn, J., Massion, A.O., & Kristeller, J. (1992). Effectiveness of meditation-based stress reduction in
the treatment of anxiety disorders.• Mansell & Carey. (2009). A century of psychology and psychotherapy:Is an understanding of ‘control’ the
missing link between theory, research, and practice?• Mansell. (2010). Core process of psychopathology and recover: “Does the Dodo bird effect have wings?”• Segal, Z.V., Williams, J.M.G., & Teasdale, J.D. (2002). Mindfulness-based cognitive therapy for depression: A
new approach to preventing relapse.• Teasdale, J.D., Segal, Z.V., Williams, J.M.G., Ridgeway, V.A., Soulsby, J.M., & Lau, M.A. (2000). Prevention of
relapse/recurrence in major depression by mindfulness-based cognitive therapy.• Wampold, B. E., Mondin, G.W., Moody, M., Stich, F., Benson, K., & Ahn, H. (1997). A meta-analysis of
outcome studies comparing bona fide psychotherapies: Empirically, “All must have prices.”• Wells, A., & Matthews, G. (1996). Modeling cognition in emotion disorder: The S-REF model.