een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! ann-katrien lescrauwaet heidi debergh

29
Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Upload: michon

Post on 11-Jan-2016

37 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh. Vragen over het heden: Hoeveel ton vis aangevoerd in Belgische havens? Welke vissoort = economisch belangrijkste? Van welke visgrond wordt meest vis gehaald? Pasklaar antwoord Vragen over het verleden: - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.!

Ann-Katrien LescrauwaetHeidi Debergh

Page 2: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Waarom willen we het verleden opgraven?

• Vragen over het heden:– Hoeveel ton vis aangevoerd in Belgische havens?– Welke vissoort = economisch belangrijkste?– Van welke visgrond wordt meest vis gehaald?

Pasklaar antwoord

• Vragen over het verleden:– Haring & garnaalvangst kort na WOII?– Welke soorten stonden op menukaarten?– Steeds meer zuidelijke soorten in de Noordzee?

Anekdotes, gegevens uit jaren ’90 of met wat geluk ’80

Page 3: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Waarom willen we het verleden opgraven?

• Huidige toestand commerciële visbestanden= niet rooskleurig

• Beter beheer natuurlijke rijkdommen in toekomst= oog hebben voor het verleden

– Herstelplannen en –maatregelen

– Eerdere (betere) toestand

– Kennis van referentiepunten in verleden is onontbeerlijk

Page 4: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

De Zee van Toen

• Reconstructie toestand zuidelijke Noordzee (1930 – 1980)

Adhv interviews met Vlaamse vissers

Sappige verhalen en anekdotes

Verrijkt met historische woordenschat

Beelden van de visserij van toen

Page 5: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Hoe zag de zee er vroeger uit?

• Mondelinge geschiedenis is waardevol

• Nuttig als bevestiging van andere soorten gegevens zoals geschriften en statistieken

• Maar: hoe verder we teruggaan in de tijd, hoe minder we blijken te weten

Hoe zag de zee er vroeger uit?

Geen éénduidig antwoord

Page 6: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Visserijstatistieken?

• Deel van de antwoorden waar we vandaag naar op zoek zijn

• Vanaf jaar 1000: opkomst zeevisserij

• Keure van Nieuwpoort (1163): belastingen op aanvoer van soorten zoals haring, makreel, kabeljauw

• Van oudsher heel wat inspanningen voor verzamelen van cijfergegevens over visserij en vissersvolk

Waar te vinden ? Archieven!

Page 7: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Visserijstatistieken?• Vaak slechts over beperkt aantal jaren (wetgeving/ijverigheid

administratie)

• Bv. oud archief van Nieuwpoort: Oostenrijkse periode

Page 8: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Visserijstatistieken?• Belangrijke historische bron: “Enquête sur la pêche maritime en

Belgique”, Ch. Dezuttere (1909)• Statistieken 19e, begin 20e eeuw• Maar: haring, kabeljauw en verse vis

Page 9: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Visserijstatistieken?

• Echte tijdsreeksen voor vergelijking huidige toestand met deze uit het verleden waren niet beschikbaar

• Project “eeuw zeevisserij in België”

• Ontsluiten en digitaal beschikbaar maken van een reeks vergelijkbare statistieken (1929, startjaar)

• Groot puzzelwerk– Disperse bronnen– Betekenis van naamgevingen – Kwaliteitscontrole data

• Dank aan verschillende instellingen

Page 10: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Wat is de meerwaarde?

Totale aanvoer (ton) van vis door Belgische vissersvaartuigen in Belgische havens

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

1929

1932

1935

1938

1941

1944

1947

1950

1953

1956

1959

1962

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

Jaar

Aan

voer

(ton

)

Totale aanvoer Blankenberge Nieuwpoort Oostende Zeebrugge

© VLIZ

Page 11: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Te veel bodemvisserij voor te weinig vis

Aanvoer (ton) van demersale vissen door Belgische vissersvaartuigen in Belgische havens

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

1929

1932

1935

1938

1941

1944

1947

1950

1953

1956

1959

1962

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

Jaar

Aan

voer

(ton) _

_

Totale aanvoer Blankenberge Nieuwpoort Oostende Zeebrugge

© VLIZ

Page 12: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Te veel bodemvisserij voor te weinig vis

• Wat speelt zich af per soort?– Bepaalde soorten kennen toename in aanvoer

(bv. rode poon)– Andere soorten duidelijke daling in aanvoer

(bv. tong, tarbot, kabeljauw)Achteruitgang visbestanden, of hieruit

voortvloeiende vangstbeperkingen

• “We jagen met teveel op te weinig vis” (Joe Borg, EU) grondige herziening van het huidige Gemeenschappelijk Visserij Beleid van Europa

Page 13: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

En de pelagische visserij?

Aanvoer (ton) van pelagische vissen door Belgische vissersvaartuigen in Belgische havens

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

45000

50000

1929

1932

1935

1938

1941

1944

1947

1950

1953

1956

1959

1962

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

Jaar

Aan

voer

(ton ) _

Totale aanvoer Blankenberge Nieuwpoort Oostende Zeebrugge

© VLIZ

Page 14: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Verse geernaers!

• Schaal- en weekdieren:– grijze garnaal, wulk, kreeften en inktvissen– Grillig verloop, doch geleidelijk neerwaartse

trend

Aanvoer (ton) van grijze garnaal* door Belgische vissersvaartuigen in Belgische havens

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

1929

1932

1935

1938

1941

1944

1947

1950

1953

1956

1959

1962

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

Jaar

Aan

voer

(ton) __

Totale aanvoer Blankenberge Nieuwpoort Oostende Zeebrugge

© VLIZ* 1935 - 1939, 1941: garnalen samen met andere schaal- en weekdieren

Page 15: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Ook aanvoer in buitenlandse havens...

• Nabijheid van havens bij traditionele visgronden• Lokale economieën en wisselkoersen

Totale aanvoer (ton) van zeewolf door Belgische vissersvaartuigen in Belgische en buitenlandse havens

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

1929

1932

1935

1938

1941

1944

1947

1950

1953

1956

1959

1962

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

Jaar

Aanvoer (ton) _

Aangeland in Belgische havens Aangeland in buitenlandse havens

© VLIZVóór 1950 geen data beschikbaar voor buitenlandse havens

Page 16: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Het loon van de visser?

• Economische cijfers:

– Inkomsten van de visserij (“besomming”)

– Gemiddelde prijzen per vissoort

Omzetting van BEF naar €

Indexatie

Page 17: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Het loon van de visser?

Totale besomming (in duizend euro) van vis aangeland door Belgische vissersvaartuigen in Belgische havens t.o.v. geïndexeerde waarde (basisjaar 2007)

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

1929

1931

1933

1935

1937

1939

1941

1943

1945

1947

1949

1951

1953

1955

1957

1959

1961

1963

1965

1967

1969

1971

1973

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991

1993

1995

1997

1999

Jaar

Bes

ommin

g (1

000 EU

R) __

__

Totale besomming Blankenberge Nieuwpoort Oostende Zeebrugge Geïndexeerde besomming (basis 2007)

© VLIZ

Page 18: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

En verder…

• Digitaliseren en QC

– Vloot (vaartuigen, zee- en visdagen, gemiddelde vangsten per dag)

– Samenstelling personeel visserij

• Vergelijkende analyse

– Nationale statistieken– ICES-rapportage

Page 19: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

Een voorsmaakje van de website in opbouw...

Page 20: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 21: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 22: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 23: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 24: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 25: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 26: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 27: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh
Page 29: Een kilootje oude visserijstatistieken, a.u.b.! Ann-Katrien Lescrauwaet Heidi Debergh

VLIZ haalt stukje visserijgeschiedenis terug boven water!