een foto met een verhaal

6
2 KUNST KUNST 3 Foto’s met een verhaal “Eind jaren zeventig begon ik mijn carrière als grafisch ontwerper bij het ontwerpbureau Total Design. Een van mijn eerste opdrachten was samen met fotograaf Ed van der Elsken een boek samenstellen: Amsterdam! Tegelijker- tijd liep er een opdracht over de historie van de Nederlandse fotografie. Die twee klussen heb- ben de liefde voor de fotografie bij mij aange- wakkerd. Doordat ik in die tijd zo veel samen- werkte met fotografen, ben ik fotografie gaan verzamelen. Mijn eerste foto kocht ik toen ik nog geen twintig jaar was: een van Ed van der Elsken, van een danswedstrijd in het Vondel- park in fifties-stijl en met grote suikerspinnen. Ik koester hem nog steeds. Foto’s die voor mij niet haalbaar waren, maar die ik heel graag wil- de hebben, scheurde ik uit boeken en lijstte ik in. Langzaam ben ik die nepbeelden gaan ver- vangen door echte prints. Ik heb nog één zo’n TEKST BART-JAN BROUWER | PORTRET RAHI REZVANI “Een beeld vertelt meer dan duizend woorden”, aldus galeriehouder en fotoverzamelaar Roy Kahmann. Voor LXRY maakte hij een selectie van zijn favoriete foto’s, goed voor meer dan vijftienduizend woorden. “Het fotoboek Cyclops, dat Albert Watson in 1994 uitbracht, was baanbrekend: fotografie in combinatie met typografie – dat was nog nooit vertoond. Watson hield een signeersessie in de Photography Bookstore in New York, net in de week dat ik daar zou zijn. Ik mailen naar die winkel. ‘Wanneer is hij er?’ Afijn, toen ik aan- kwam, bleek hij net weg te zijn. Maar: hij had wel een gesigneerd boek voor mij achtergelaten. Een jaar later stuurde ik Albert een mail: ik wilde wel eens iets met hem doen in mijn blad GUP. Hij reageerde enthousiast en stuurde meteen een hele lading materiaal. Uiteindelijk papiertje thuis aan de muur hangen, een foto van modefotograaf Peter Lindbergh. Dat is nog steeds een wish. Ik ben echt een verzamelaar. Dat is de reden dat ik Kahmann Gallery ben begonnen. Alles wat ik hier heb, is eigendom. Als ik helemaal weg ben van een foto, dan houd ik hem zelf. Toen ik mijn galerie net was begonnen, zocht ik een fototijdschrift waarin ik kon vertellen dat ik er was. Maar zoiets be- stond niet. Toen ben ik zelf een blad begonnen: GUP . Onze eerste oplage was 2.000, die gaven we uit in 2005, tijdens het Fotofestival in het Olympisch Stadion, dat we zelf hadden geïni- tieerd. Het blad was in vier dagen uitverkocht. Albert Watson Monkey With Gun New York City, 1992 Digital Archival Print 61 x 76 cm 25/25 (last print) Courtesy Kahmann Gallery hebben we ook een show in Amsterdam georganiseerd, in mei 2011. Deze foto hing er ook, de allerlaatste print. Ik heb hem zelf gekocht. Voor 25.000 euro. Wat ik sterk aan deze foto vind: Albert is niet iemand die op de com- puter werkt, dit is allemaal puur handwerk. Laat jij maar eens een aap een pistool vasthouden. En de verhalen over die aap! Die is de hele dag in de studio geweest, liep daar rond met een luier om die steeds verschoond moest worden.” Momenteel heeft GUP een oplage van 45.000 in 27 landen, waarvan er 6.000 bestemd zijn voor Nederland. “Ik richt mij in de fotografie op twee pijlers. De eerste is vintagefotografie. Alleen raakt dat lang- zaam maar zeker op, dat wordt niet meer bijge- maakt. Af en toe komt er iemand die een doos met oude prints heeft gevonden en daar wil dan nog wel eens wat tussen zitten. De tweede is moderne fotografie, hoewel ik dat liever tijdlo- ze fotografie noem – het moet de tand des tijds doorstaan. De waarde van een foto wordt door veel facetten bepaald: de uitvoering, de oplage, de maker, zijn oeuvre, de signatuur... Een trend van de afgelopen jaren zijn settings die doen vermoeden dat je naar een oud schilderij kijkt, bijvoorbeeld stillevens of portretten van men- sen met een zeventiende-eeuwse kraag. En er ontstaat een nieuw soort kunstenaar die traditi- onele fotografie en computeranimaties weet te combineren. Ruud van Empel is daarmee door- gebroken. Zijn basis is fotografie, maar als je goed kijkt is het allemaal geïllustreerd. Elk por- tretje is opgebouwd uit zestig foto’s. Wie ik de komende jaren ook zie doorbreken zijn Schilte & Portielje. In de kunstwereld is de barrière van 10.000 euro groot. In Nederland zijn er maar een paar die daar doorheen zijn geschoten: Desiree Dolron, Rineke Dijkstra, Inez van Lamsweerde en Ruud van Empel. De rest zit daartegenaan te hikken. Zodra zij door die grens heen zijn, gaat er, letterlijk, een wereld voor ze open. De markt beslist uiteindelijk of je door die grens heen gaat. Ik verwacht dat het Gerard Fieret binnenkort gaat lukken, een fotograaf die al overleden is. Al zijn werk is in de jaren zeventig gemaakt en nu pas zien we hoe belangrijk hij is geweest. Daar komt bij dat van alles maar één werk is. Zijn negatieven liggen in het museum. Daar komt nooit meer iemand aan. “Fotografen houden zich in de regel aan het aan- tal prints dat ze zeggen te gaan drukken. Zij zijn jaren bezig hun naam op te bouwen. Ze hoeven maar één keer in de fout te gaan en ze gooien jaren studie weg; dat is een ongeschreven wet. Er zijn er die dat gedaan hebben, onder wie Paul Blanca. Hij betaalde met foto’s in de kroeg. Hij dacht: dan print ik er toch gewoon nog tien, wat kan mij dat nou schelen. “Een foto gaat nog meer leven als je het verhaal weet. Zo heeft Albert Watson in 1993 in Mar- rakesh een heel mooie naaktfoto geschoten, waarop je niet veel meer ziet dan een halve bil. Het had iedereen kunnen zijn. Maar toen bekend werd dat het Kate Moss in haar beginjaren was, kreeg de foto nog meer waarde. Hij heeft vorig jaar bij Christie’s 100.000 dollar opgebracht. “Mijn grootste trofee is een foto van Irving Penn, die ik jaren als ingelijst knipseltje aan de muur had hangen. Ik was bij een kunsthandelaar in New York thuis die net voor zichzelf was begon- nen. Omdat ze nog geen werkruimte had, stond haar huis vol dozen met foto’s. Ze vroeg of ik wat werk wilde zien. De dozen gingen open en wat kwam eruit? De foto van Irving Penn. Zijn foto’s deden minsten 10.000 tot 15.000 dollar, dat kon ik niet betalen. Maar zij zag dat die foto mij heel wat deed en gaf hem bijna voor niets. De jaren daarna ben ik altijd bij haar terugge- komen en ik heb ook heel veel verzame- laars naar haar toegestuurd, want dat vergeet je niet. Dat is gunnen.”

Upload: het-hoofdbureau

Post on 30-Mar-2016

220 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

12 pagina's LXRY december 2012

TRANSCRIPT

Page 1: Een foto met een verhaal

2

kunst kunst

3

Foto’smet eenverhaal

“Eind jaren zeventig begon ik mijn carrière als grafisch ontwerper bij het ontwerpbureau Total Design. Een van mijn eerste opdrachten was samen met fotograaf Ed van der Elsken een boek samenstellen: Amsterdam! Tegelijker-tijd liep er een opdracht over de historie van de Nederlandse fotografie. Die twee klussen heb-ben de liefde voor de fotografie bij mij aange-wakkerd. Doordat ik in die tijd zo veel samen-werkte met fotografen, ben ik fotografie gaan verzamelen. Mijn eerste foto kocht ik toen ik nog geen twintig jaar was: een van Ed van der Elsken, van een danswedstrijd in het Vondel-park in fifties-stijl en met grote suikerspinnen. Ik koester hem nog steeds. Foto’s die voor mij niet haalbaar waren, maar die ik heel graag wil-de hebben, scheurde ik uit boeken en lijstte ik in. Langzaam ben ik die nepbeelden gaan ver-vangen door echte prints. Ik heb nog één zo’n

TeksT BarT-Jan Brouwer | PorTreT rahi rezvani

“een beeld vertelt meer dan duizend woorden”, aldus galeriehouder en fotoverzamelaar roy kahmann. voor LXRY maakte hij een selectie van zijn favoriete foto’s, goed voor meer dan vijftienduizend woorden.

“Het fotoboek Cyclops,

dat Albert Watson in 1994

uitbracht, was baanbrekend:

fotografie in combinatie

met typografie – dat was

nog nooit vertoond. Watson

hield een signeersessie in

de Photography Bookstore

in New York, net in de week

dat ik daar zou zijn. Ik mailen

naar die winkel. ‘Wanneer is

hij er?’ Afijn, toen ik aan-

kwam, bleek hij net weg te

zijn. Maar: hij had wel een

gesigneerd boek voor mij

achtergelaten. Een jaar later

stuurde ik Albert een mail:

ik wilde wel eens iets met

hem doen in mijn blad GUP.

Hij reageerde enthousiast

en stuurde meteen een hele

lading materiaal. Uiteindelijk

papiertje thuis aan de muur hangen, een foto van modefotograaf Peter Lindbergh. Dat is nog steeds een wish. Ik ben echt een verzamelaar. Dat is de reden dat ik Kahmann Gallery ben begonnen. Alles wat ik hier heb, is eigendom. Als ik helemaal weg ben van een foto, dan houd ik hem zelf. Toen ik mijn galerie net was begonnen, zocht ik een fototijdschrift waarin ik kon vertellen dat ik er was. Maar zoiets be-stond niet. Toen ben ik zelf een blad begonnen: GUP. Onze eerste oplage was 2.000, die gaven we uit in 2005, tijdens het Fotofestival in het Olympisch Stadion, dat we zelf hadden geïni-tieerd. Het blad was in vier dagen uitverkocht.

albert watsonMonkey With GunNew York City, 1992

Digital Archival Print

61 x 76 cm

25/25 (last print)

Courtesy Kahmann Gallery

hebben we ook een show in

Amsterdam georganiseerd,

in mei 2011. Deze foto hing er

ook, de allerlaatste print. Ik

heb hem zelf gekocht. Voor

25.000 euro. Wat ik sterk

aan deze foto vind: Albert is

niet iemand die op de com-

puter werkt, dit is allemaal

puur handwerk. Laat jij maar

eens een aap een pistool

vasthouden. En de verhalen

over die aap! Die is de hele

dag in de studio geweest,

liep daar rond met een luier

om die steeds verschoond

moest worden.”

Momenteel heeft GUP een oplage van 45.000 in 27 landen, waarvan er 6.000 bestemd zijn voor Nederland.“Ik richt mij in de fotografie op twee pijlers. De eerste is vintagefotografie. Alleen raakt dat lang-zaam maar zeker op, dat wordt niet meer bijge-maakt. Af en toe komt er iemand die een doos met oude prints heeft gevonden en daar wil dan nog wel eens wat tussen zitten. De tweede is moderne fotografie, hoewel ik dat liever tijdlo-ze fotografie noem – het moet de tand des tijds doorstaan. De waarde van een foto wordt door veel facetten bepaald: de uitvoering, de oplage, de maker, zijn oeuvre, de signatuur... Een trend van de afgelopen jaren zijn settings die doen vermoeden dat je naar een oud schilderij kijkt, bijvoorbeeld stillevens of portretten van men-sen met een zeventiende-eeuwse kraag. En er ontstaat een nieuw soort kunstenaar die traditi-onele fotografie en computeranimaties weet te combineren. Ruud van Empel is daarmee door-gebroken. Zijn basis is fotografie, maar als je goed kijkt is het allemaal geïllustreerd. Elk por-tretje is opgebouwd uit zestig foto’s. Wie ik de komende jaren ook zie doorbreken zijn Schilte & Portielje. In de kunstwereld is de barrière van 10.000 euro groot. In Nederland zijn er maar een paar die daar doorheen zijn geschoten: Desiree Dolron, Rineke Dijkstra, Inez van Lamsweerde en Ruud van Empel. De rest zit daartegenaan te hikken. Zodra zij door die grens heen zijn, gaat er, letterlijk, een wereld voor ze open. De markt beslist uiteindelijk of je door die grens heen gaat. Ik verwacht dat het Gerard Fieret binnenkort gaat lukken, een fotograaf die al overleden is. Al zijn werk is in de jaren zeventig

gemaakt en nu pas zien we hoe belangrijk hij is geweest. Daar komt bij dat van alles maar één werk is. Zijn negatieven liggen in het museum. Daar komt nooit meer iemand aan. “Fotografen houden zich in de regel aan het aan-tal prints dat ze zeggen te gaan drukken. Zij zijn jaren bezig hun naam op te bouwen. Ze hoeven maar één keer in de fout te gaan en ze gooien jaren studie weg; dat is een ongeschreven wet. Er zijn er die dat gedaan hebben, onder wie Paul Blanca. Hij betaalde met foto’s in de kroeg. Hij dacht: dan print ik er toch gewoon nog tien, wat kan mij dat nou schelen. “Een foto gaat nog meer leven als je het verhaal weet. Zo heeft Albert Watson in 1993 in Mar-rakesh een heel mooie naaktfoto geschoten, waarop je niet veel meer ziet dan een halve bil. Het had iedereen kunnen zijn. Maar toen bekend werd dat het Kate Moss in haar beginjaren was, kreeg de foto nog meer waarde. Hij heeft vorig jaar bij Christie’s 100.000 dollar opgebracht. “Mijn grootste trofee is een foto van Irving Penn, die ik jaren als ingelijst knipseltje aan de muur had hangen. Ik was bij een kunsthandelaar in New York thuis die net voor zichzelf was begon-nen. Omdat ze nog geen werkruimte had, stond haar huis vol dozen met foto’s. Ze vroeg of ik wat werk wilde zien. De dozen gingen open en wat kwam eruit? De foto van Irving Penn. Zijn foto’s deden minsten 10.000 tot 15.000 dollar, dat kon ik niet betalen. Maar zij zag dat die foto mij heel wat deed en gaf hem bijna voor niets. De jaren daarna ben ik altijd bij haar terugge-komen en ik heb ook heel veel verzame-laars naar haar toegestuurd, want dat vergeet je niet. Dat is gunnen.”

Page 2: Een foto met een verhaal

4

LXRY L ist | w inteR 2012

5

LXRY L ist | w inteR 2012

“Huub Schilte en Jacqueline

Portielje creëren hun eigen

wereld, hun eigen persona-

ges. Is het fotografie? Zijzelf

noemen het ‘photoworks’.

Schilderen met fotografie.

Uniek in de wereld. Van 22

februari tot eind mei expose-

ren zij in de Kunsthal.”

schilte & PortieljeUntitled B152012

Lambda print

120 x 185 cm | Edition: 5

Courtesy Kahmann Gallery

antoine d’agataUntitled, from the series ‘Situation’Japan, 2005

Digital Archival Print

120 x 80 cm | Edition: 15

Courtesy Kahmann Gallery

“Antoine d’Agata heb ik zes

jaar geleden leren kennen. Hij

fotografeert de zelfkant van

de maatschappij, en dat kan

hij alleen, zo zei hij tegen mij,

als hij zelf deel wordt van die

zelfkant. Dat bereikt hij door

drugs te gebruiken. Hij neemt

alles, van crack tot heroïne. Maar

wel heel gecontroleerd. Onder

die invloed maakt hij foto’s van

hoeren en randfiguren. Wat heel

bijzonder is: kenners herkennen

zijn signatuur meteen. Hij heeft

wereldwijd een stijl neergezet

die wordt herkend. En dat is

ontzettend knap.”

Machiel BotmanJuliaItaly, 2007

Silverprint

60 x 50 cm | Edition: 10

Courtesy Kahmann Gallery

“Machiel Botman is een van

mijn trouwste fotografen. Met

hem zijn we de Gallery zo’n

beetje begonnen. Hij was iemand

die gelijk in mij geloofde. Iemand

die al bijna dertig jaar op een

heel constant niveau eigen

werk maakt. Dit is nu echt een

ambachtsman. Hij schiet met een

oude Olympus. Op zijn contact-

sheets zie je een foto, gevolgd

door een foto van een dag later,

van een week later… Hij schiet

geen reeks, hij maakt één foto:

hij ziet en hij schiet. Hij woonde

een paar jaar in Italië, daar zag hij

dit meisje weglopen. Hij schoot

één foto, that’s it.”

Page 3: Een foto met een verhaal

6

LXRY L ist | w inteR 2012

7

LXRY L ist | w inteR 2012

katrien FrankenLisa, Serie Les Filles2010

Archival Digital Print

77 x 100 cm | Edition: 6

Courtesy Kahmann Gallery

“Dit is een heel groot talent,

autodidact, altijd model

geweest: Katrien Franken.

Zij is een paar jaar geleden

begonnen met fotografie en

won direct alle prijzen die er

te winnen zijn.”

Linelle DeunkPien, 10 years #02July, 2010

Archival Digital Print

70 x 90 cm | Edition: 11

Courtesy Kahmann Gallery

“Linelle Deunk is pas

op veertigjarige leeftijd

afgestudeerd aan de

Fotoacademie. Ik zat in de

jury voor de Photo Academy

Award, de wedstrijd voor

iedereen die examen doet,

en haar werk kwam recht in

mijn hart binnen. Ik was zo

onder de indruk. Heel in-

tieme fotografie. Normaal ga

ik nooit meteen in zee met

iemand die net afgestudeerd

is. Voor haar heb ik een

uitzondering gemaakt.”

Blommers & schummJoff2011

Archival Digital Print

78 x 105 cm | Edition: 10

Courtesy Kahmann Gallery

“Het duo Blommers & Schumm

is pas een half jaar bij ons.

Zij maken heel bijzondere

portretten. Dit is nu moderne

fotografie, maar toch ook

tijdloos. Zij hebben hiermee

bijna de Zilveren Camera

gewonnen, hoewel ze hele-

maal niet journalistiek zijn.”

Page 4: Een foto met een verhaal

8 9

kunstkunst

willem DiepraamPeggy Amsterdam, 1975

Silver Print

60 x 90 cm | Edition: 15

Courtesy Kahmann Gallery

“Deze foto is van de hand

van Willem Diepraam, de

enige Nederlandse taxateur

van foto’s – dat doet

hij voor het Rijksmuseum,

waaraan hij zijn hele collec-

tie twee keer heeft verkocht.

Hij is altijd een groot voor-

beeld voor mij geweest. Ik

kwam hem ook altijd tegen

op veilingen. Maar hij is zelf

ook fotograaf.

Jarenlang heeft hij werk

gemaakt voor Vrij Neder-

land. De vrouw op dit portret

straalt zo’n kracht uit.

Zelfs met de ogen dicht.

Haar houding, het lijf, de

zelfverzekerdheid. Zo’n

powerbeeld.”

Maura sullivanNoah2007

Archival Digital Print

90 x 120 cm | Edition: 8

Courtesy Kahmann Gallery

“Maura Sullivan uit New York

was altijd director of photo-

graphy voor film. Zij is een

meester in sfeer neerzetten.

Al haar fotografie heeft ook

iets filmisch. Dat doet ze

gewoon met vriendjes van

haar kinderen. Groot talent.”

albert watson Christy TurlingtonNew York City, 1990

Digital Archival Print

107 x 142 cm | Edition 10

Courtesy Kahmann Gallery

Page 5: Een foto met een verhaal

10 11

LXRY L ist | w inteR 2012kunst

Carla van de PuttelaarUntitled2000

C-Print

70 x 100 cm

Courtesy Kahmann Gallery

“Carla van de Puttelaar is

heel erg met huid, vrouw,

gezicht en lijf bezig.

Momenteel is ze bezig

met een serie levensgrote

slapende meisjes, naakt. Ze

heeft een heel eigen stijl.”

sanne sannesUntitledCa. 1962-1965

Vintage Silver Print

25 x 20,5 cm

Courtesy Kahmann Gallery

“Sanne Sannes heeft zich

in 1967 doodgereden op

De Eeuwige Laan in Bergen.

Zeven jaar nadat hij was

afgestudeerd. Maar in die

korte tijd heeft hij een waan-

zinnig oeuvre neergezet.

Suggestieve naaktfotografie.

Net voor zijn dood was hij

doorgebroken in Amerika.

Al het werk was weg. Totdat

zijn broer in 2000 volledig

gedocumenteerde dozen

vond met bijna 250 prints.

Hij nodigde drie Amerikaan-

se galeries uit om het werk

door te nemen. In de week

erna kwam ik iemand tegen

met een foto van Sannes. Ik

wilde weten hoe hij daar-

aan kwam. Via zijn broer,

antwoordde hij. Ik die broer

gebeld en een afspraak ge-

maakt, met het idee om een

foto te kopen. Hij vertelde

mij van de Amerikanen. Hij

vond het vreselijk, want hij

sprak helemaal geen Engels.

“Kan jij het niet voor me

doen?”, vroeg hij. We heb-

ben het eerst hier gepresen-

teerd, toen een expositie in

New York en Tokio georga-

niseerd. Een groot succes.

Maar niet alles is verkocht:

250 prints met een gemid-

delde waarde van 10.000

euro ben je niet een, twee,

drie kwijt. Ik heb er nog wat

te koop staan.”

Gerard FieretUntitled NudeCa. 1969

Vintage Silver Print

50 x 60 cm

Courtesy Kahmann Gallery

“Samen met Sanne Sannes

is Gerard Fieret een van de

grootste vintage fotografen

uit de jaren zestig, zeventig.

Hij is overleden in 2009.

Schrijver, schilder, dichter

en fotograaf. Zijn oeuvre

is ontstaan tussen 1970 en

1980. Hij is wereldberoemd

geworden door zijn parano-

ide gedachte dat iedereen

zijn foto’s kopieerde. Dus hij

stempelde zijn werk, beklad-

de het met zijn handtekening

– ik heb foto’s met daarop

wel vijf, zes handtekeningen

van hem. De foto’s die het

meest beklad zijn, hebben

de meeste waarde. Deze is

tussen de 20.000 en 30.000

euro waard.”

Page 6: Een foto met een verhaal

12

kunst

Paul den hollanderThe Luminous Garden #252010Lambda C-Print

95 x 120 cm | Edition: 7

Courtesy Kahmann Gallery

“Dit is fotografie die tegen de

wetenschap aanschurkt. Met

het blote oog is dit niet waar

te nemen. Paul den Hollander

heeft levende organismen

gefotografeerd door een

magnetisch veld aan te

brengen waardoor zijn

camera de energie kan zien.”

anne GeeneMimicri2010

Archival Digital Print

12 x 16 cm | Edition: 1

Courtesy Kahmann Gallery

“Anne Geene is twee jaar

geleden afgestudeerd met

het boekje Encyclopedie van

een volkstuin. Zij heeft een

tuintje helemaal vastgelegd

in fotografie. Alle blaad-

jes, insecten, jaargetijden,

regendruppels, wolken die

erover heen dreven… Close,

wijd, microscopisch. Het is

een soort gekte.”