een avondje etsen workshop mtd 24 april 2008 gerolf peeters
TRANSCRIPT
![Page 1: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/1.jpg)
Een avondje etsen
Workshop MTD
24 april 2008
Gerolf Peeters
![Page 2: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/2.jpg)
Overzicht van de workshop
Theorie: Wat is etsen? Het etsprocédé andersom Het etsprocédé in werkvolgorde
Praktijk: Transparant maken: Hoe? Belichten: lampen in de kast Belichtingstijd bepalen: Hoe? Ontwikkelen en etsen Zelf een ets-en ontwikkeltank maken Materialen: waar verkrijgbaar?
Vragenuurtje (dit mag ook tussendoor)
![Page 3: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/3.jpg)
Theorie: Wat is etsen?
Etsen = gedoseerd metaal aanvreten Etsen deed men lang geleden ook al Gevaren bij het werken
– Voor eigen lijf en leden– Voor je omgeving– Voor het milieu
![Page 4: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/4.jpg)
Theorie: Het etsverhaal andersom…
Wat willen we bereiken? Dit is een “ja, maar” verhaal… Etsen – ja, maar niet alles. Dus: afschermen Rechtstreeks aanbrengen? Langs twee zijden afschermen De fotografie komt te hulp Complementaire transparanten
![Page 5: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/5.jpg)
Theorie: Het etsproces…
Plaat Laag Afdekken Glasdruk Licht Ontwikkelen Etsen
![Page 6: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/6.jpg)
Theorie etsen: Het ontwerp
Tekenen – met de hand? Etsbestendige stiften, goed voor PCB’s Dubbelzijdig, veel PCB’s? De computer helpt ons – hoe? Printer: Laser, kopieerapparaat of inktjet ?
![Page 7: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/7.jpg)
Theorie etsen: Fotografisch?
Lichtgevoelige laag: Positief of Negatief ? Laag: Zelf aanbrengen of Kant-en-klaar?
UV-licht: wat is dat?
![Page 8: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/8.jpg)
Theorie etsen: Fotografisch?
Contact-afdruk: ZWART-wit Lichtbron, strooilicht, diffusie, …
Fotografie = belichtingstijd (te meten) Fotografie = ontwikkelen (loog, base, …)
![Page 9: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/9.jpg)
Theorie etsen: Het etsen zelf
Bijtende producten – niet zonder risico! Egaal etsen: overal evenveel – hoe? Onder-etsing, let er op
Bewegen: mechanisch of met de hand? Wanneer stoppen? Commerciële toestellen – schuim, …
![Page 10: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/10.jpg)
Praktijk etsen: Transparanten maken
Computer-tekenen – bij voorkeur Hou rekening met je plaat-afmetingen Positieve of negatieve transparant? Contactafdruk, dus gespiegeld Uitlijnings-markeringen Frame-vasthouders voorzien Afdrukken (inkjet, kopie, laser) Kopie/laser: kan je na-zwarten met OI-inkt Uitlijnen en de transparant-enveloppe
![Page 11: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/11.jpg)
Praktijk etsen: Transparanten maken
Een eenvoudig voorbeeld:
![Page 12: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/12.jpg)
Praktijk etsen: Belichtingsapparaat
Streven parallel licht: grote afstand nodig… Streven hoog vermogen: korte afstand nodig… UV-lampen (zon, gloei, buis, …) Dubbelzijdig, dus symmetrisch licht UV-licht: af te schermen voor je ogen Kontaktafdruk: fotokaders-klem Timer – de investering waard Op maat snijden van je metaalfolie
![Page 13: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/13.jpg)
Praktijk etsen: Licht in de kast
![Page 14: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/14.jpg)
Praktijk etsen: Belichtingstijd meten
Belichtingstijd hangt af van:– Lichtbron (afstand, kwaliteit, slijtage)– Gevoeligheid foto-laag
Test-transparant: snel gemaakt Per minuut afdekken / belichten Ontwikkelen en aflezen
![Page 15: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/15.jpg)
Praktijk etsen: Ontwikkelen
Effect belichting: zichtbaar na ontwikkelen Met alkalisch product (loog, base,…) 1% NaOH = efficiënt, beperkt houdbaar,
bijtend In een bad, schommelen, controleren Verwijderen halfontwikkelde laag Tot het metaal “blank” is: lang genoeg, dus!
![Page 16: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/16.jpg)
Praktijk etsen: Het etsen zelf
Met zuur product (FeCl3, H202/HCl, …)
20% Na2SO4 = efficiënt, beperkt houdbaar Best verwarmen (maximum 60°) Eerste controle op gelijkmatige start In etsbad, schommelen, draaien, controleren Tot het gewenste “weg” is: niet te lang, dus! Laklaag verwijderen: overbelichten + NaOH
![Page 17: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/17.jpg)
Praktijk etsen: Etsapparaat-wensen
Zowel voor etsen als ontwikkelen Doorzichtige, chemisch bestendige bakken Produkten bewaarbaar in het toestel Minimumformaat: 10x16 (Eurocard) Eén liter per tank, vertikale ophanging Verwarming in etsdeel Beweging in beide tanks Verplaatsbaar, veilig, onderhoudsvriendelijk
![Page 18: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/18.jpg)
Praktijk etsen: Etsapparaat-delen
Aquariumwinkel:– Luchtpomp – Kraantje, slangen– Terugslagklep– Verwarming
Voorraaddozen Hout, handvatje, schroeven,… Elektriciteit
![Page 19: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/19.jpg)
Praktijk etsen: Etsapparaat maken
Kast Terugslagklep Luchtpomp Driewegkraantje Luchtleiding tanks Deksels bewerken Plaathouders
![Page 20: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/20.jpg)
Praktijk etsen: Etsapparaat vullen
2x 1 liter gedistilleerd water Eén koude liter verdelen Eén gekookte liter erbij Beluchten Poeders bijkappen Afvalverwerking:
– Neutraliseren– Filteren
![Page 21: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/21.jpg)
Praktijk etsen: Waar haal je wat?
Transparanten: goede! Staedler Lumicolor 100µ Lampen:
– Gelaatsbruiner– Conrad.be (530697)– www.saemann-aetztechnik.de
Plaatjes: Positiv20 van ContactChemie of…– Bungard (via Conrad.de, 529060 – 62)– www.saemann-aetztechnik.de
NaOH: “Seno” of soda of ontstopper Na2SO4: “Seno fijnetskristal” of “in’t groot”
![Page 22: Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022051400/5551a0ed4979591f3c8b5c58/html5/thumbnails/22.jpg)
We danken U voor de aandacht