editorial bie pista e fushë-krujës, misteri vetëm mafia...nga mihal kalia historia e gjuhës...

24
CYAN MAGENTA YELLOW BLACK Tirazhi 9000 kopje E Shtunë 28 qershor 2014 Çmimi 20 lekë, 1 euro, 1 USD, Tel: 2382 019 Rr.Sitki Çiço përballë Maternitetit të Ri E-mail: [email protected] Dy kryetarë gjykatash fshehin pasurinë, rrezikojnë procedimin penal dhe përjashtimin nga gjyqësori Basha thyen embargon e Berishës për "Territorialen", bashkëpunon me të majtët për reformën Faqe9 Basha dhe Nishani dy festa paralele për statusin, refuzojnë ftesën e Ramës për ceremoni të përbashkët Kështu vret vetëm mafia... Nga Kolec TRABOINI Vetëm pak kohë pasi kish te ndodhur, shko- va e pashë vendin ku u vra në mënyrë mizore një biznesmen i njohur shqiptar... Faqe 2 OPINION Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare në kontekstin e ri politik europian dhe rajonal! Raporti i KiE: Në Shqipëri nuk ka ligj për dënimin e deputetëve dhe gjyqtarëve të korruptuar Këshilli i Europës, nëpërmjet një raporti, kri- tikon Shqipërinë se nuk ka ligj për dënimin e de- putetëve dhe gjyqtarëve të korruptuar. Grupi i sh- teteve kundër Korrupsionit... Faqe 8 Faqe 7 ENDRI SINA Prodhojmë zëra të talentuar, por mungon kultura për të çarë vetë përpara... Shoqërohen 80 persona për vrasjen e Artan Santos, Didi dy mbledhje me krerët e policisë, hetim veprimeve që shpëtuan killerat Faqe2 PD e Korçës voton kundërshtarin e Bodes për kryetar, fiton kandidatura Basha-Bozdo, në Elbasan zgjidhet Aurel Bylykbashi Aurel Bylykbashi është zgjedhur dje kryetar i degës së Partisë Demokratike të Elbasanit. Bylyk- bashi ka qenë kryetar në vitet 2005-2009 i PD, por ai është rikthyer pas disfatës së thellë në zgjedhjet e 23 Qershorit. Pas një procesi... Skënder Tufa: Erjon Veliaj më rrahu me bodigardët e tij te oborri i ministrisë Kreu i Shoqatës të të Burgosurve Politikë, Skënder Tufa, është rrahur ditën e djeshme. Ish- koordinatori i grevës së urisë, rrëfeu për gazetën "Sot" se, gjatë tubimit të ish-të përndjekurve për- para Ministrisë së Mirëqenies Sociale, kjo shtresë është dhunuar nga rojet e ErjonVeliajt.Tufa dek- laroi se gjithçka ndodhi në ... Faqe 9 Faqe 10 Faqe4 Faqe 15 Bie pista e Fushë-Krujës, misteri mbulon vrasjen e Santos, killerat sfiduan policinë dhe postblloqet, Tirana nën terrorin e atentatit Ja si dështoi policia për të ngritur postblloqet, policët pa radio dhe karburant Skandal me deklarimet e pasurive, gjyqtarët pastrojnë paratë nëpërmjet mësimdhënies EDITORIAL Faqe3

Upload: others

Post on 25-Nov-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

CYAN MAGENTA YELLOW BLACK

Tirazhi 9000 kopje E Shtunë 28 qershor 2014

Çmimi 20 lekë, 1 euro, 1 USD, Tel: 2382 019 Rr.Sitki Çiço përballë Maternitetit të Ri E-mail: [email protected]

Dy kryetarë gjykatash fshehin pasurinë, rrezikojnëprocedimin penal dhe përjashtimin nga gjyqësori

Basha thyen embargone Berishës për"Territorialen",bashkëpunon metë majtët për reformën

Faqe9

Basha dhe Nishanidy festa paralele

për statusin,refuzojnë

ftesën e Ramëspër ceremoni

të përbashkët

Kështu vretvetëm mafia...

Nga Kolec TRABOINI

Vetëm pak kohë pasi kish te ndodhur, shko-va e pashë vendin ku u vra në mënyrë mizore njëbiznesmen i njohur shqiptar...

Faqe 2

OPINIONNga Mihal KALIA

Historia e gjuhës ështëhistori zhvillimiNga Qamil GJYREZI

Për një politikë të jashtmembarëkombëtare në kontekstine ri politik europian dhe rajonal!

Raporti i KiE: Në Shqipërinuk ka ligj për dënimin

e deputetëve dhegjyqtarëve të korruptuar

Këshilli i Europës, nëpërmjet një raporti, kri-tikon Shqipërinë se nuk ka ligj për dënimin e de-putetëve dhe gjyqtarëve të korruptuar. Grupi i sh-teteve kundër Korrupsionit...

Faqe 8

Faqe 7

ENDRI SINAProdhojmëzëra të talentuar,por mungon kulturapër të çarëvetë përpara...

Shoqërohen 80 persona për vrasjen e Artan Santos, Didi dy mbledhjeme krerët e policisë, hetim veprimeve që shpëtuan killerat Faqe2

PD e Korçës votonkundërshtarin e Bodes përkryetar, fiton kandidaturaBasha-Bozdo, në Elbasanzgjidhet Aurel BylykbashiAurel Bylykbashi është zgjedhur dje kryetar i

degës së Partisë Demokratike të Elbasanit. Bylyk-bashi ka qenë kryetar në vitet 2005-2009 i PD, porai është rikthyer pas disfatës së thellë në zgjedhjete 23 Qershorit. Pas një procesi...

Skënder Tufa: Erjon Veliajmë rrahu me bodigardëte tij te oborri i ministrisë

Kreu i Shoqatës të të Burgosurve Politikë,Skënder Tufa, është rrahur ditën e djeshme. Ish-koordinatori i grevës së urisë, rrëfeu për gazetën"Sot" se, gjatë tubimit të ish-të përndjekurve për-para Ministrisë së Mirëqenies Sociale, kjo shtresëështë dhunuar nga rojet e Erjon Veliajt. Tufa dek-laroi se gjithçka ndodhi në ... Faqe 9

Faqe 10

Faqe4

Faqe 15

Bie pista e Fushë-Krujës, misterimbulon vrasjen e Santos, killeratsfiduan policinë dhe postblloqet,

Tirana nën terrorin e atentatit

Ja si dështoi policia për të ngritur postblloqet, policët pa radio dhe karburant

Skandal me deklarimet e pasurive, gjyqtarët pastrojnë paratë nëpërmjet mësimdhënies

EDITORIAL

Faqe3

Page 2: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

2 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

www.sot.com.alp o l i t i k e

Ja pistat ku po heton policia dhe prokuroria për vrasjen e Santos

Shoqërohen 80 persona për vrasjene Artan Santos, Didi dy mbledhje me krerët

e policisë, hetim veprimeve që shpëtuan killerat

Kështu vret vetëm mafia...Nga Kolec TRABOINI

Vetëm pak kohë pasi kishte ndodhur, shkova e

pashë vendin ku u vra në mënyrëmizore një biznesmen i njohur sh-qiptar që shkonte në punën e tij.Ashtu siç shkonte përditë. I rreg-ullt deri në përsosje. I aftë, plot tal-ente dhe i përkushtuar. Ai na tre-gonte se si duhet të shkohej në tëardhmen. Me punë, me përkush-tim. Por dikujt nuk i shkonte përmbarë kjo rregullsi e ky sukses.Është pak vështirë të mendohetse kjo vrasje në publik, nëmëngjes dhe në qendër të Tiranësmadje në prani të tre policëve, dyroje e një rrugor, do të kryhej për

një hakmarrje. Dikush kërkonteta zhdukte, që ti hapej rruga përgllabërimin i bizneseve të ArtanSantos. Dhe ato ishin të shumtadhe të suksesshme: Banka Cre-dins, Universiteti Luarasi, Mediagrup Fokus, ku përfshihen Neës24, Scan TV, Balkan Ëeb, GazetaShqiptare, Radio Rash. Indika-cionet e rivaliteteve për këto bi-znese kanë qenë të dukshme. Porgjithçka arrin të mbulohet memister. Në krime të tilla ku janëmpleksur fije të mafies kriminaleme influenca në pushtet arrijnë tëfshihen e kurrë vrasësit e vërtetënuk dalin. Atyre as fytyrën nukua gjen dot. Janë si mjegull, kudodhe askund. Mund të kapen dy

kriminelët, mund të dënohen, porata me siguri nuk do të flasin, nukdo të tregojnë gjithçka sepse edinë si veprojnë ligjet e mafies.Rrezikon tërë familjen e fisin.Prandaj gjithçka që do të gjejmë,se mbase 100 mijë euro vënë përkapjen e vrasësve bëjnë punë, dotë jenë vrasës profesionistë, që përnjë dorë para vrasin njeriun mëtë suksesshëm në këtë vend. Ataas e kuptojnë se duke qëlluar Ar-tan Santon jo vetëm kanë larë he-sapet e padronëve, bosave të mëd-henj që paguajnë shuma marra-mendëse për kësisoj vrasjesh, pokanë vrarë edhe besimin e popu-llit, gjithsesi ata janë thjeshtë me-kanizma qorre. Makina vrasëse

në duar të mafies. Asaj mafie, qënuk është çudi, që pasi i dhanëplumba, u gjenden edhe nëSheraton për homazhe, për tëhedhur lule mbi arkivolin e Ar-tan Santos. Kështu veprojnë ma-fiet, madje nuk e kanë për gjë tëdalin të thonë para mikrofonavetë TV se e kishin mik. Një miqësimortesh. Se vërtetë si na doli që epaskeshin pas mik të gjithë, kurdy javë më parë e kishin sharë, ekishin mohuar, madje një ortak itij e kishte ndaluar të hynte nëinstitucionin ku ishte bashkëpr-onar. Sepse kështu kuptohet kap-italizmi në Shqipëri, që të jesh ujki pamëshirshëm, përndryshe nukbën përpara. Në Bllok, aty tek

pema, pranë shkallëve të "CreditBank", ku u vra Artan Santo,dikush kish shkruar "Mafia pona vret!". Po, e ka vrarë mafia emafia më së shumti rri në kupolëne shtetit, në trajtën e oligarkëve tërespektuar. Po të mos kishte Padri-no, nuk do të kishte vrasës mepagesë. Po është e vërtetë që ma-fia po na vret përditë pak e ngapak, herë këtu e herë atje, pormafia është një përbindësh meshumë gjymtyrë e që koka e saj sinjë makinë që organizon vrasjetështë brenda segmenteve të sh-tetit. Dhe kjo është katastrofale.Atje ku lozin miliona, atje ku pan-gopësia është e lemerishme e qështeti nuk ka më çfarë i bën se i

ka brenda tij të infiltruar, me imu-nitet, me rreth klanesh ku rrojnësi mbretër. O shqiptarë, mafia pona vret! Shtet zgjohu! Prokurori,gjyqësi, polici zgjohuni, na shpë-toni ne edhe veten, sepse mafiaështë e pamëshirshme për këdoqë nuk është në rrjetin e saj, ajokurrë nuk e ndalon rrjedhjen egjakut. Vrasja e Artan Santos, ubë prej kriminelëve në mes të Ti-ranës, aty ku as që mendohet seguxon të lëvizë një vrasës, pikër-isht atje qëllon sepse mafia ka sig-uri dhe kërkon ta terrorizojë egjunjëzojë këtë popull që kurrënuk i pushuan travajat. Po nuk uzgjuam të gjithë, ky vend ka mar-rë fund!

Joana TAFA

Policia e Tiranës ka shoqëruar 80persona, si individë që kanë dijeni përvrasjen e biznesmenit Artan Santo.Ndonëse nuk është dhënë asnjë detajse deri në çfarë pike kanë arritur he-timet për vrasjen e biznesmenit, burimenga policia bëjnë me dije se nga gjithëpersonat e shoqëruar, nuk ka asnjë tëarrestuar dhe dyshuar për vrasjen ebankierit. Nga Policia e Shtetit saktë-sohet se ka dyshime të forta se vrasësitme pagesë të jenë nga Veriu i Shqipërisë,por pa e specifikuar zonën saktësisht.Katër persona janë shoqëruar nëFushë-Krujë dhe Lezhë dhe më pas janëlënë të lirë nga policia, pasi nuk janëgjetur fakte të cilat mund t'i inkrimi-nojnë ata. Në këtë kuadër, Drejtori iPërgjithshëm i Policisë së Shtetit, Ar-tan Didi ka zhvilluar gjatë 12 orëve tëfundit dy mbledhje urgjente me krerëte policisë, lidhur me hetimin e vepri-meve të killerave që shpëtuan pasvrasjes së biznesmenit Artan Santo.Mbledhja me dyer të mbyllura ështëzhvilluar në ambientet e Drejtorisë sëPolicisë, ku Didi dhe zv/drejtori SokolBizhga, njëherësh përgjegjës i depar-tamentit të hetimit kanë bërë analizëne veprimeve policore dhe ecurisë sëhetimeve për biznesmenin Santo.

TakimetTakimet në Prokurorinë e Tiranës,

drejtori policie kanë qenë intensive

gjatë ditës së djeshme.Gjatë paradites në policinë e

kryeqytetit është zhvilluar një takimmes Drejtorit të Përgjithshëm të Poli-cisë, Artan Didi, atij të Tiranës, ArdianCipa dhe drejtuesit të prokurorisë sëTiranës, Petrit Fusha. Nuk është mun-dur të zbardhen asnjë detaj nga takimidhe pistat mbi të cilat po heton grupihetimor. Mësohet se prokurorët kanëkërkuar sekuestrimin e të gjitha ka-merave të sigurisë nga shtëpia eArtan Santos, deri në zonën e liq-enit të thatë, aty ku është parë përherë të fundit motori me dy aten-tatorët. Me rëndësi për hetimin dotë jetë dhe marrja në pyetje efamiljarëve dhe të afërmve të Ar-tan Santos, për të konfirmuarnëse ai ka shfaqur shqetësimelidhur me profesionin e tij, pistëkryesore që ka grupi hetimor.

HetimiRrethanat e vrasjes së biznes-

menit Artan Santo, kanë shtyrëpolicinë dhe prokurorinë ekryeqytetit të hetojë në disa pistahetimore, të cilat flasin rreth ak-tivitetit tregtar në Shqipëri dheKosovë. Gjatë mbrëmjes sëdjeshme në Policinë e Tiranës ësh-të zhvilluar një analizë rrethstrategjisë hetimore që do ndiqetpër sigurimin e provave materi-ale dhe identifikimin e autorëvetë krimit, që mendohet se i përka-

sin një klani mafioz.SHISH

Pas pjesëmarrjes nëhomazhet në nder të Artan Santos,kreu i Shërbimit Informativ Sh-tetëror Visho Ajazi, deklaroi se SH-

Meta: Të kapen vrasësitdhe urdhëruesit

Kreu i Partisë Demokra-tike Lulzim Basha, teksa kamarrë pjesë në homazhet efigurës së Artan Santos, kadënuar aktin mafioz tëekzekutimit të tij. Bashashprehu ngushëllimet përfamiljen e të ndjerit, ndërsashtoi se ky akt në zemër të Ti-ranës ishte akt i një terrori përtë ngjallur frikë dhe si i tillë,siç theksoi Basha, duhet tëshërbejë për të ndaluar tëkeqen me çdo kusht. "Sot ijapim lamtumirën ArtanSantos, një miku, një qyteta-

Kryeministri Ramanë homazhe

ri, një punëtori të palodhur tësipërmarrjes së lirë të kryeqy-tetit, të një miku të madh tëartit, të një babai dhe një biri.Ngushëllimet e mia më të nd-jera për familjen e Artan San-tos. Është një krim makabër,një mizoritet mafioz, në zemërtë bashkëjetesës sonë, i har-tuar dhe ekzekutuar meparametrat e një terrori, për tëngjallur terror dhe frikë. Si itillë duhet të shërbejë si njëthirrje qytetare, për t'i dalë për-para dhe për ta ndalur të keqenme çdo kusht", tha Basha.

Kryetari i Kuvendit IlirMeta, pasi kreu homazhet nënderim të figurës së biznes-menit të vrarë Artan Santo,deklaroi se humbja e tij ështënjë humbje e madhe për tëgjithë shoqërinë. Kreu i Kuv-endit, kërkoi që të gjendenautorët e vrasjes si dhe ur-dhëruesit e këtij krimi mafioz,duke shtuar se kjo është njëdetyrë për t'i dhënë venditqetësinë që meriton. Kreu iKuvendit ka shprehur trish-timin për ndarjen nga miku itij ndërsa shprehu ngushëlli-

met për familjen e Santos."Është vërtetë një momentshumë i trishtueshëm për tidhënë lamtumirë një person-aliteti të shquar të shoqërisësonë, një prej njohësve më tëmirë të ekonomisë. Dukeshprehur ngushëllimet më tësinqerta të familjarëve dhekolegëve të tij nuk mund tëreshtim së kërkuari personate vrasësve dhe të urdhëruesvetë tij, jo për hir të drejtësisë,por për hir të këtij vendi për tidhënë qetësinë që meriton",theksoi kryeparlamentari.

Pjesë e homazheve u bë dheKryeministri i vendit, EdiRama. Rama ka ndaluar përdisa sekonda pranë trupit tëpajetë të mikut të tij, ArtanSanto. Së bashku me kryemi-nistrin Rama, ishte dhe kreu iKuvendit, Ilir Meta, i shoqëru-ar nga bashkëshortja e tij,Monika Kryemadhin. Më tej,Rama ka ndalur pranë bllokuttë fundit të kujtimeve, në ndërtë kujtimit të Artan Santos. Atyai ka lënë kujtimin e fundit përbiznesmenin e njohur. Pjesë ehomazheve ishte dhe Ministri

Basha: Vrasja e Santos,krim makabër

i Brendshëm, Saimir Tahiri, icili ka ndaluar para trupit të tëndjerit Artan Santo, ku i bërinderimet e fundit. Ministri Ta-hiri nuk ka pranuar të bëjë as-një koment për gazetarët, nëlidhje me këtë ngjarje. Pjesë ehomazheve ishin dhe Ministrii Bujqësisë, Edmond Panariti,dhe Ministri i Mjedisit, LefterKoka. Pas nderimeve të kryerapranë arkivolit, me trupin e tëndjerit Artan Santo, të dy min-istrat kanë lënë kujtimet e tyretë fundit, në bllokun e ngush-ëllimeve.

ISH nuk ka patur asnjë sinjal qëbankieri mund të kishte qenëkërcënuar drejtpërdrejtë apo të kish-te marrë mesazhe indirektekërcënuese. Ndonëse hetimet tash-më janë të hapura dhe janë 3 pista

në të cilat janë përqendruar një grupi posaçëm prokurorësh dheoficerësh kriminalist, ajo çka del nëpah është se shërbimet inteligjente de-klarojnë se për këtë ngjarje nuk kanëtë dhëna.

EditorialEditorial

Page 3: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 3

www.sot.com.alp o l i t i k eVrasja e biznesmenit, ja si dështoi policia për të ngritur postblloqet, policët pa radio dhe karburant

Bie pista e Fushë-Krujës, misteri mbulonvrasjen e Santos, killerat sfiduan policinë dhe

postblloqet, Tirana nën terrorin e atentatitAdriatik DOÇI

Asnjë pistë serioze për vrasjen eArtan Santos. Ndërsa orët kalojnëme shpejtësi, vrasja mafioze e bosit

të mediave dhe bankave, Artan Santo, pombulohet me mister dhe mjegull. Një ditë pasikillerat e mafies tronditën opinionin publik dhearenën politike, duke ekzekutuar biznesmeninnë qendrën ekonomike, financiare e politike tëTiranës, policia ka shoqëruar me dhjetërapersona, por nuk ka asnjë shenjë dhe dyshim tëfortë për autorët e vërtetë të vrasjes së ArtanSantos. Pista e Fushë-Krujës ka rënë meshpejtësi, ndërsa grupet hetimore nuk kanëasnjë linjë dhe të dyshuar. Ndërkaq, ekzekutimii një prej bankierëve më të fuqishëm nëShqipëri, në zemër të kryeqytetit, mes institu-cioneve shtetërore dhe ambasadave, nënhundën e policisë dhe nën vazhdimin e qindrakamerave, ka nxjerrë edhe një herë në pahkalbëzimin e policisë shqiptare, e cila ështëshumë larg teknologjisë dhe profesionalizimittë mafies. Me mungesën e koordinimit, memosngritjen në kohë të postblloqeve dhe meveprimet tejet të ngadalta, Policia e Shtetit luajtirol kryesor në arratisjen e killerave, pasi kryenvrasjen sipas planit të parashikuar. Policia eShtetit, jo vetëm nuk arriti t'i ndalonte killeratpër 30 minuta që i kishte nën vëzhgim, por tëpaguarit e mafies, kanë arritur ta nxjerrin bllofpolicinë, duke e orientuar drejt Fushë Krujës, nëkushtet kur, grupi hetimor, ka marrë sinjale dheka dyshime të forta se baza e killerave tëmafies, është në një zonë tjetër. Fushë Krujaishte thjeshtë një alibi e vrasësve, të cilët arritëntë çonin policinë në drejtim të gabuar. Dëshmitëe shumta, telefonatat dhe videot e papublikuara,hedhin poshtë tashmë pistën e Fushë-Krujës,ku për 24 orë u fokusuan hetimet. Sipasburimeve, hetimet tashmë janë orientuar nëzonën e Vorës, Laknasit dhe Durrësit, kumendohet dhe ka sinjale se janë fshehurkillerat. Por, rrethi i krimeve është zgjeruar,përtej Durrësit dhe Fushë-Krujës, duke përfshirëedhe Dibrën. Ndërkaq, ka dyshime të forta sekillerat, nuk kanë kaluar jashtë Tiranës, porata, pasi kanë kryer vrasjen, kanë hipur nëkamion, duke u shfaqur më pas në publik sinjerëz të zakonshëm, madje nuk është çudi qëtë kenë pirë kafe afër vendit të krimit.

Dështimi me postblloqetVrasësit me pagesë kanë lëvizur prej dy

javësh nën hundën e policisë në Tiranë dhepasi kryen vrasjen ditën e enjte, kanë qarkul-luar në rrugët kryesore të kryeqytetit dhe tëzonave përreth, pa u hyrë gjemb në këmbë. Utha se një polic kishte tentuar t'i ndalonte,madje edhe kishte komunikuar me killerat.Është një fantazi mediatike, pasi gjithçkaështë kthyer me shpejtësi të lartë, pa lënë asnjëgjurmë, me qetësi dhe sipas planit. Në këtokushte, vrasja e Stanos është dështimi më imadh i policisë në historinë e pluralizmitshqiptar. Më tej, u tha se një postbllok nëRinas ka pikasur atentatorët me 200 km/h,motorri i të cilëve ka humbur tek "Ura eGjolës". Në vendin e quajtur "Hurmat" nëRinas, është pikasur nga një tjetër shërbimpolicie, gjithashtu i pajisur me motor Scooter125 kubik dhe që ka mundur t'i ndjekë autorëtderi në Urën e Gjolës. Motorri i policisë kanxjerrë 120 km/orë kur autorët ishin të paktënme një shpejtësi 200 km/orë. Tek Ura e Gjolës,motori i autorëve është kthyer majtas për në

Shtohen trupat për kërkime

Për kërkime janë shtuar me dhjetëratrupa, ndërsa mësohet se policia dhe

prokuroria kanë kërkuar edhe ndihmën eShërbimit Informativ Shtetëror. Ndonëse kill-erat dyshohet se kanë ardhur nga jashtë, ataende nuk kanë arritur të dalin jashtë Sh-qipërisë, për shkak të masave të pazakontë qëjanë marrë në dogana, kufij dhe aeroporte.Një bllof i paprecedentë ka të bëjë edhe metargën e motorrit. Motorri i vrasësve me pag-esë lëvizte prej dy javësh nëpër Tiranë dhe nukkishte targa. Ndërsa ditën e vrasjes u dhanë tëdhëna për targën e motorrit, në të vërtetë mo-torri i tipi Suzuki V-Strom, BËV me cilindratëtë lartë, nuk kishte targa. Motorri pa targa prejdy javësh kalonte lehtësisht pranë institucion-eve, sipas itinerarit të përditshëm që Santo kry-ente, nga banesa pranë Liceut Artistik, për nëzyrën e tij në zonën e ish-bllokut, një rrugë kjoe pajisur me forca të policisë rrugore.

Pse nuk qëlloipunonjësi i sigurisë

Punonjësi i sigurisë në bankën "Credins" ka pohuar se ndodhej në kab-

inën e rojës në momentin kur ka ndodhurvrasja por nuk ka mundur të ndërhyjë pasinuk kishte armë. Ishte futur brenda për tëmarrë kallashnikovin që kishte në kasafortëpor kur ka dalë jashtë ka qenë tepër vonë,pasi autorët ishin larguar. "Makina doli parabankës, këtu në anë të trotuarit si përherë. Unësa e pashë makinën që po afrohej dola men-jëherë nga vendi i rojës dhe shkova të hapderën e bankës që të hynte drejtori brenda,sepse kështu bëja gjithmonë. Drejtori zbriti.Por pa zbritur ende mirë u dëgjua një e shtënë.Në atë moment ktheva kokën të shihja çfarëpo ndodhte. Pashë që ishte një motor i madhngjitur me makinën. Drejtori doli, nuk e diishte plagosur apo jo, dhe nxitoi të futej nëbankë që t'u shpëtonte plumbave, por e qëllu-an prapë këtu në trotuar. Nuk kisha asnjëmundësi reagimi sepse isha i paarmatosur. Ufuta të merrja kallashin që kisha në kasafortë,por kur dola unë kishte mbaruar gjithçka", karrëfyer polici i bankës.

Autorët e vrasjesme pistoletë me mulli

Autorët e vrasjes kanë qenë të pajisurjo vetëm me veshje të specializuara

dhe kokore me xham të errët, por edhe arma-timin e kanë pasur të specializuar dhe që për-doret nga bandat mafioze në Evropë dheSHBA. Bëhet fjalë për një revolver me mulli,që dyshohet të jetë revolveri tip 38 Special Colt,i një kalibri të lartë. Madje është revolveri qëka përdoruar mafia te huaj. Sipas hetuesvederi më tani përdorimi i kësaj arme me mullika bërë që në vendin e ngjarjes të mos sekues-trohet asnjë gëzhojë, e cila si provë e rëndë-sishme për policinë shpesh herë të çon dhetek autorët. Kjo lloj pistoletë përdoret shpeshnga killerat profesionistë. Ka si avantazh qënuk lëshon gëzhojat dhe nuk bllokohet asn-jëherë. Megjithatë nuk është shumë e saktënë objektiv, për këtë arsye kërkon një përvojëshume të madhe nga përdoruesi. Këto detajeduket se janë përllogaritur më së miri nga at-entatorët, ku veç kaskave të padukshme, mo-torit pa targa, xhupave të zinj pas asnjë shen-jë dalluese kanë fshehur dhe gëzhojat.

rrugën e Bubqit duke hyrë në një terren tëvështirë ku kishte përparësi, i pamundur përt'u ndjekur nga motori Scooter i policisë. Këtojanë postblloqet që ka ngritur policia? A kanëkomunikuar në radio policët për të dhënëkoordinatat dhe zonën ku kishte hyrë motori iatentatorëve? Pse nuk ka pasur përforcime?Pse nuk u ngrit asnjë postbllok i mirfilltëpolicor? Ku ishte helikopteri?

Mungesa e koordinimitKa pasur një mungesë mes drejtuesve të

policisë dhe policëve në terren, lidhur meveprimet që janë ndërmarrë për të ndaluaratentatorët e Artan Stanos. Një polic tekkryqëzimi i Librit Universitar, nuk ka pasurradio dhe nuk ka qenë i informuar për dyatentatorët që lëviznin me motor, të cilët kanëkaluar menjëherë pas vrasjes, në kryqëziminqë ai monitoronte. Mungesa e radios ështëproblematikë në Policinë e Shtetit pasi mbi 60% përqind e efektivëve nuk e kanë një të tillë.Ndërkaq, edhe helikopteri i Ministrisë sëBrendshme është vënë në lëvizje me shumëvonesë. Nga ana tjetër, mësohet se motorri i

policit që po ndiqte killerat, ndaloi së ecuri,pasi nuk kishte më karburant.

PistatDisa pista janë ngritur me shpejtësi për

vrasjen e Artan Santos. Pista e parë lidhet menjë investim të Santos në Prishtinë. Santo poinvestonte për ndërtimin e një qendre tregtare"Prishtina Center", ndaj dyshohet se kyinvestim ka ngjallur xhelozinë e biznes-menëve vendas, të cilët mund të kenë paguareliminimin e tij. Pista e dytë lidhet mekonfliktet dhe bizneset në Shqipëri. Thuhet seSanto ishte në konflikt me ortakët e tij nëmedia dhe biznes. Pista e tretë lidhet mebllokimin e një shume prej 75 milionë euro nëbankën Credins që administrohej nga ArtanSanto. Banka Ndërkombëtare e Azerbajx-hanit në datën 3 gusht 2012 ka arritur qënëpërmjet një vendimi të gjykatës së Tiranës,të sekuestrojë një shumë prej 75 milion euro,në bankën Credins që administrohej ngaArtan Santo. Këto para ishin garanci e njëbiznesmeni vendas. Gjithsesi, nuk ka një pistëtë mirëqenë dhe serioze.

Vrasja Vrasja e biznesmenit Artan Santo ndodhi ditën e enjte, rreth orës 09:30, në "zemër" të

kryeqytetit, në zonën e Ish-Bllokut. Biznesmeni Santo, bashkëpronar i medias "FocusGroup", i bankës 'Credins' dhe 'TV Scan', u qëllua për vdekje me armë zjarri nga dy persona tëmaskuar, pranë selisë qendrore të bankës "Credins", teksa ishte duke hyrë në institucion. Dy javëpara se të vritej në atentatin me armë para bankës që drejtonte, Artan Santo kishte folur për njëmotor të dyshimtë që e ndiqte pas makinën e tij. Më datë 12 qershor ai ishte nisur nga Tirana për teMali i Robit në Durrës, ku do të darkonte me disa miq. Përgjatë gjithë rrugës ka pikasur një motortë madh sportiv që ecte gjithmonë pas makinës. Këtë ai ua ka treguar miqve të tij, me të cilët kadarkuar në një restorant në Durrës, por pa i dhënë shumë rëndësi, pasi siç ishte shprehur ai, kjomund të ishte edhe një rastësi dhe asgjë më shumë.

Page 4: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

4 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

p o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k e www.sot.com.al

Drejtori i Përgjithshëm i GjendjesCivile, ministri i Punëve të Brendshmedhe ministri i Financave kanë firmo-sur një udhëzim për tarifat e reja përndryshimin e emrit dhe të mbiemrit nëgjendjen civile. Sipas udhëzimit, vetëmpër kërkesën për ndryshimin e emrit/mbiemrit, tarifa është dy mijë lekë.Ndërkaq, tarifa për afishimin e shpall-jes pranë zyrës së gjendjes civile kuështë depozituar kërkesa, ku kërkuesika vendbanimin, do të jetë 400 (katër-qind) lekë. "Tarifa për paraqitjen ekërkesës për ndryshimin e emrit/mbi-emrit të shtetasve do të jetë 200 (dy-

Udhëzimi, ja tarifat për ndryshimine emrit dhe të mbiemrit

qind) lekë. Kjo tarifë parapaguhet ngakërkuesi në kohën e depozitimit tëkërkesës, pranë zyrës së gjendjes civile,ku kërkuesi ka vendbanimin. Tarifa përafishimin e shpalljes pranë zyrës sëgjendjes civile ku është depozituarkërkesa, ku kërkuesi ka vendbanimindo të jetë 400 (katërqind) lekë. Kjo tarifë

parapaguhet nga kërkuesi në momen-tin e depozitimit të kërkesës, pranëzyrës së gjendjes civile, pasi kjo e fun-dit të jetë urdhëruar nga prefekti përafishimin e shpalljes së kërkesës. Dety-rimet financiare për afishimin e shpall-jes së kërkesës për ndryshimin e em-rit/mbiemrit në dy gazeta, për një peri-

udhë prej 15 ditësh, do të mbulohen ngakërkuesi, pasi prefekti të ketë urdhëru-ar afishimin e shpalljes së kërkesës",thuhet në udhëzim. Në udhëzim sqaro-hen edhe procedurat që duhet të ndiqenpër ndryshimin e emrit dhe të mbiem-rit. "Për efekt dokumentimi, i interesuariduhet të depozitojë pranë zyrës së

Dy kryetarë gjykatash fshehin pasurinë, rrezikojnëprocedimin penal dhe përjashtimin nga gjyqësori

Adriatik DOÇI

Dy kryetar gjykatash rrezikojnëtë procedohen penalisht dhe tëpërjashtohen nga gjyqësori, përshkak se kanë fshehur një pjesë të tëardhurave. Jo vetëm dy kryetarët nëfjalë, por gjyqtarë në të tre shkallët egjykatave kanë fshehur një pjesë të tëardhurave vjetore, duke mos ipasqyruar në deklaratat e pasurisë, tëdorëzuara pranë Inspektoriatit tëLartë të Kontrollit të Deklarimit tëPasurive. Bëhet fjalë për të ardhurafinanciare, të cilat burojnë ngaangazhimi i gjyqtarëve në mësim-dhënien, në universitetet private nëvend. Shumica e gjyqtarëve të tëgjitha shkallëve, por sidomosgjyqtarët e Gjykatës së Lartë dheanëtarët e Këshillit të Lartë tëDrejtësisë, japin mësim në disauniversitete private në vend, falëlidhjeve klienteliste dhe interesave qëburojnë nga vendimet e tyre. Madje,disa gjyqtarë japin mësim në dy derinë tre universitete private. Një pjesë etyre kanë deklaruar pjesërisht tëardhurat, ndërsa shumica egjyqtarëve, kanë fshehur të ardhuratnga mësimdhënia, duke mospasqyruar asgjë në deklaratat epasurisë. Ndërkaq, Inspektoriati iLartë i Kontrollit të Deklarimit tëPasurive, pas sinjaleve që ka marrërreth skandalit në fjalë, ka nisurmenjëherë hetimet dhe verifikimet,ku së shpejti pritet të shpallë listën egjyqtarëve që kanë fshehur pasuritëdhe masat ndaj tyre, siç e parashikonligji. Inspektorët e ILDKP, sipasburimeve, kanë nisur verifikimin emësimdhënësve në universitetetpublike, por njëkohësisht poverifikohen deklaratat e pasurisë dhetransaksionet bankare të gjyqtarëvenë fjalë. ILDKP do të hapë për herë të

parë regjistrat e pasurive të paluajt-shme, duke nxjerrë në dritë pasuritë epaluajtshme të gjyqtarëve, që nukjanë reflektuar në deklaratat epasurisë. Ndërkaq, me ndryshimet efundit në ligjin për ILDKP, fshehja epasurisë dhe të interesave private,konsiderohet vepër penale.

KLD autorizime abuziveKëshilli i Lartë i Drejtësisë, ka

dhënë me dhjetëra autorizime përmësimdhënie për gjyqtarë të ndry-shëm. Autorizimet, shpeshherë janëdhënë në kundërshtim me ligjit.Autorizimet për mësimdhëniebazohen në ligjin nr. 8811, datë17.05.2001, "Për organizimin dhefunksionimin e Këshillit të Lartë tëDrejtësisë", i ndryshuar dhe nëvendimin nr. 278/2, datë 19.07.2011

gjendjes civile, ku ka paraqiturkërkesën, numrat përkatës të dygazetave ku është publikuar kërkesapër 15 ditë radhazi, dokumentacion icili duhet t'i dërgohet prefektit brendady ditësh nga depozitimi i tij. Të ardhu-rat e mbledhura nga tarifat e përcaktu-ara në pikën 1 dhe 2 të këtij urdhri,nuk janë të rimbursueshme, pavarë-sisht vendimit përfundimtar tëshqyrtimit të kërkesës për ndryshimine emrit/mbiemrit dhe derdhen 100% nëBuxhetin e Shtetit. Ky urdhër hyn nëfuqi menjëherë dhe botohet në FletorenZyrtare", thuhet në udhëzim.

Flota e 6-të amerikanembërrin në Durrës

Ka hyrë në fuqi ligji "Përlegalizimin, urbanizimin dheintegrimin e ndërtimeve paleje", i cili zbatohet për objektete ndërtuara pa leje deri më15.1.2009, me funksione bani-mi, veprimtari ekonomike apofunksione të tjera social kultur-ore, dhe që disponohen ngaindividë apo persona juridikëtë regjistruar, përfshirë dhendërtimet pa leje, për të cilatsubjektet nuk kanë kryer pro-cedurën e vetëdeklarimit përlegalizim, sipas afateve të për-caktuara në këtë ligj. Sipas

Mbikëqyrja elektronike shtrihetnë të gjithë vendin

ALUIZNI-t, fusha e zbatimit tëkëtij ligji shtrihet edhe për ndër-timet pa leje, të ngritura pasdatës 15.1.2009, deri në datën ehyrjes në fuqi të këtij ligji, mekushtin që ato të jenë të ngritu-ra në truall në pronësi të per-sonit posedues të ndërtimit paleje, si dhe procedura e legaliz-imit të mos kërkojë kalimin esë drejtës së pronësi së mbi tru-allin. Objektet ndihmëse nëshërbim të ndërtimeve pa lejelegalizohen vetëm në qoftë sejanë ngritur brenda sipërfaqessë parcelës ndërtimore.

Një "destroyer" amerikan iraketave udhëzuese, USSDonald Cook (DDG 75) kambërritur në portin e Durrësitpër një vizitë në kuadrin e bash-këpunimit ushtarak midis ush-trisë së Shteteve të Bashkuaradhe asaj shqiptare dhe në vazh-dën e përpjekjeve të Flotës së 6-të Detare Amerikane përforcimin e bashkëpunimit detardhe rritjen e stabilitetit në rajon.Ndërsa anija është në port, USSDonald Cook do të kryejë njëshkëmbim të operacioneve de-tare me homologët e tyre të

marinës shqiptare, PolicisëKufitare dhe Shërbimit Dogan-or. Oficerë të lartë dhe zyrtarë tëMarinës Amerikane, Ambasa-dës Amerikane, dhe qeverisëdhe ushtrisë shqiptare do tëkenë mundësi për të diskutuarmbi bashkëpunimin rajonal tëdy shteteve. Vizita si kjo ndih-mojnë të dy ushtritë tona të ndër-tuar njohuri të përbashkëta mbitaktikat detare, profesional-izmin, mirëkuptimin kulturor,besimin, si dhe për të ndihmuarforcimin e marrëdhënievendërmjet popujve tanë.

Qeveria vendos të shtrijënë të gjithë Shqipërinëmbikëqyrjen elektronike e per-sonave, të cilëve u kufizohetlëvizja me vendimgjyqësor."Fillimin e zbatimit tëmbikëqyrjes elektronike tëpersonave, të cilëve u kufizo-het lëvizja me vendim gjyqë-sor, në kuptim të pikës 2, tënenit 20, të ligjit nr. 10494, datë22.12.2011, "Për mbikëqyrjenelektronike të personave, tëcilëve u kufizohet lëvizja mevendim gjyqësor". Mbikëqyrjaelektronike e personave, të

Hyn në fuqi ligjii legalizimeve

cilëve u kufizohet lëvizja mevendim gjyqësor, të parash-ikuar në nenin 4, të ligjit nr.10494, datë 22.12.2011, shtri-het në të gjithë territorin e Re-publikës së Shqipërisë dhe re-alizohet nga të gjitha gjykatatsipas parashikimeve të këtijligji. Ngarkohen Ministria eDrejtësisë dhe Drejtoria ePërgjithshme e Shërbimit tëProvës për ndjekjen e zbatimittë këtij vendimi. Ky vendimhyn në fuqi pas botimit në Fle-toren Zyrtare", thuhet në ven-dim.

"Për veprimtarinë akademike tëgjyqtarëve". Ky udhëzim parashikonqë në përputhje me Kushtetutën eRepublikës së Shqipërisë, funksionii gjyqtarit është i papajtueshëm meveprimtari të tjera shtetërore apoprivate. Ushtrimi i detyrës sëgjyqtarit është i pacenueshëm dheka epërsi në lidhje me veprimtari tëtjera akademike. Përfshirja egjyqtarëve në procesin e mësim-dhënies mund të bëhet vetëm nëseështë në pajtueshmëri me detyratzyrtare të gjyqtarit, si dhe gjatëditëve të fundjavave. Por, BujarNishani dhe Elvis Çefa kanëabuzuar me këtë hapësirë ligjore.Kjo dyshe ka dhënë me dhjetëra lejepër mësimdhënie, sa që, disagjyqtarë, punën në gjykata, e kanë sipunë të tretë dhe të katërt.

Skandal me deklarimet e pasurive, gjyqtarët pastrojnë paratë nëpërmjet mësimdhënies

Kërkesa për autorizima) universitetin ose institucionin tjetër akademik;b) detaje të rregullave që parashikojnë caktimin në pozicionin në fjalë;c) natyrën, kohëzgjatjen, veçoritë, mënyrën dhe vendin e kryerjes së

detyrave të tyre,angazhimi kohor dhe specifikimi i numrit të orëve të vitit kalendarik;d) shpërblimin;e) numrin e çështjeve të shqyrtuara gjatë dy viteve të fundit, duke speci-

fikuar çështjet epërfunduara dhe ato në shqyrtim;f) statistika për punën e dy viteve të fundit, krahasuar me punën e

gjyqtarëve të tjerë tëpërfshirë në të njëjtin seksion ose gjykatë;g) vetë deklaratë që në dijeninë e gjyqtarit, nuk ka procedime penale ose

disiplinore pezullkundër tij;h) kërkesën për opinionin e Kryetarit të Gjykatës;

Page 5: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 5

p o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k e www.sot.com.al

Paralajmërimi i Ramës, lista e gjyqtarëve që do largohen nga drejtësia

Plani kombëtar i qeverisë për gjyqësorin,administratën dhe dosjet e korrupsionit,dokumenti shkon për miratim në NATO

Strategjia për Sigurinë Kombëtare parashikon shembjen e murit të pandëshkueshmërisë

Adriatik DOÇI

Në dokumentin estrategjisë kombëtare tësigurisë, qeveria "Rama"

rendit korrupsionin dhe krimin nëkrye të klasifikimit, të rreziqeve që ikanosen Republikës së Shqipërisëdhe shqiptarëve, duke cënuarsigurinë kombëtare. Klasifikimi irreziqeve në dokumentin që do tëparaqitet për miratim në samitin eNATO, në fillim të vjeshtës, ështëbërë duke shqyrtuar dy parametrakryesorë: gjasat e shfaqjes së rrezikutdhe pasojat që mund të shkaktojnëpër sigurinë kombëtare. Korrupsionirenditet në nivelin e parë të rreziqeve.Por, çfarë masash ka parashikuarqeveria në dokument për rrezikun ekorrupsionit të ngritur në sistem, i cilimë shumë se çdo gjë tjetër, minonsigurinë kombëtare? Gazeta "SOT"zbardh angazhimet dhe planet eshumicës në pushtet për goditjen ekorrupsionit, nëpërmjet reformës nëdrejtësi dhe në administratë.

"Modernizim dhe forcim sistemittë drejtësisë, përmes reformave tëgjithanshme dhe të matshme, tëbazuara në parimet e Kushtetutës dhepraktikat më të mira europiane. Njëstrategji për të rritur efektivitetin egjyqësorit, duke shmangur hapësiratpër korrupsion dhe krijuar një sistemefektiv, llogaridhënës, tëpërgjegjshëm, transparent dhe qëlufton pandëshkueshmërinë.Strategji ndër-sektoriale për të luftuarkorrupsionin dhe krimin e organi-zuar, nxitur praktika të reja përpërmirësimin e zbatimit të ligjit, sidhe rritur kapacitetet për të luftuarkrimet komplekse. Do rritet bash-këpunimi mes institucioneveshtetërore me shoqërinë civile dheqytetarët, për zhvillimin e pro-grameve edukative për të luftuar sikorrupsionin ashtu dhe indiferencënndaj praktikave korruptive", thuhetnë dokumentin e strategjisë përsigurinë kombëtare.

Rreziku i korrupsionitNë dokument thuhet se korrup-

sioni apo perceptimi mbi nivelin e tij,minon besimin e publikut tekqeverisja e mirë dhe sundimi i ligjit,si dhe dekurajon investimet ebrendshme dhe të huaja tënevojshme për të krijuar mundësipunësimi për të gjithë. "Sundimiefektiv i ligjit dhe qeverisja e mirëgarantojnë trajtim të drejtë dhe tëbarabartë për të gjithë qytetarët dhemundësojnë pjesëmarrjen e tyreaktive në zhvillimin dhe prosperite-tin e vendit. Këto janë elementethelbësore të një shoqërie që kërkonnjë demokraci të konsoliduar.Kuadri ligjor i RSH-së është hartuardhe vijon të zhvillohet në përputhjeme parimet dhe standardet e BE-së.Ligjet e vendit duhet të zbatohen merigorozitetin që nevojitet për tëvendosur besimin në institucionettona, për të nxitur zhvillimin eekonomisë dhe për të rritur pjesë-marrjen e qytetarëve. Garantimi i

zbatimit të barabartë të ligjeve për tëgjithë shoqërinë është domosdosh-mëri strategjike për të ndërtuar njëdemokraci të konsoliduar dhe njëekonomi të zhvilluar", thuhet nëdokument.

AdministrataZhvillimi i një administrate

publike profesionale, meritokratikedhe të pavarur nga faktorët partiakëtë politikës është një direktivëstrategjike. "Plan strategjik përreformimin e administratës publikenëpërmjet institucionalizimit tëprocedurave të meritokracisë dhe tëprofesionalizimit, krijimit tëmundësive për karrierë të gjatë dhetë ndershme si dhe vendosja eraporteve optimale mes përmasavedhe dobisë së saj. Plan për të

Plani përfuqizimin e sigurisë

dhe mbrojtjes

11111. Hartuar Strategjinë Ushtar-ake të RSH-së, në përmbushje të nevo-jave tona të mbrojtjes, detyrimeve nëkuadër të NATO-s dhe në përputhjeme Konceptin e saj Strategjik.

22222. Zbatuar dokumentin e Rish-ikimit Strategjik të Mbrojtjes;

33333. Amenduar kuadrin ligjorpër të mundësuar zbatimin e plotë tëdetyrimeve kombëtare që rrjedhinnga parimi i mbrojtjes kolektive iTraktatit të Atlantikut të Veriut;

44444. Reformuar sistemin epolicimit në RSH, me qëllim që Poli-cia e Shtetit të jetë i vetmi institucionme përgjegjësi dhe tagër policor nëvend. Të gjitha strukturat e tjera, pub-like apo private do të pushojnë usht-rimin e funksioneve policore;

55555. Ngritur mekanizma që ga-rantojnë komunikimin, bashkëren-dimin dhe bashkëpunimin efektivndërinstitucional mes aktorëvekryesorë të sigurisë kombëtare.

66666. Amendimi i legjislacionitqë rregullon funksionimin dhebashkëveprimin e autoriteteve tëdrejtimit dhe të komandimitstrategjik të FA, në përputhje mestandardet e NATO-s;

77777. Zgjerimi i spektrit të an-gazhimeve të FA në kushtet epaqes, në shërbim të qytetarëve dhenë mbështetje të autoriteteve civile,për përballimin e emergjencave dhekontrollin e territorit;

88888. Fuqizimi dhe modernizimii Policisë së Shtetit, përmespërmirësimit të kapaciteteve tëhetimit dhe informacionit, si dheatyre operacionale, logjistike dheinfrastrukturorë, me qëllim rritjene kontrollit mbi territorin dhe af-tësitë parandaluese dhe goditësendaj krimit;

99999. Forcimi i bashkëpunimitdypalësh dhe me institucionet especializuara rajonale dhe ndërko-mbëtare për të luftuar krimin e or-ganizuar, korrupsionin, trafiqet epaligjshme dhe terrorizmin;

1010101010. Miratimi i Strategjisë Ko-mbëtare për Reduktimin e Rrezikutndaj Fatkeqësive dhe MbrojtjesCivile;

1111111111. Ngritja e "Qendrës Ko-mbëtare të Emergjencave Civiledhe Krizave", e cila do të ofrojë njëinstrument të centralizuar përdrejtimin dhe menaxhimin eemergjencave civile apo krizave kumund të përfshihet RSH.

aftësuar administratën publike dheinstitucionet vendore, për të vepruarnë mënyrë efektive përmes delegimittë autoritetit, përgjegjësisë dhekompetencave, duke u siguruar edhekapacitetet e nevojshme financiare,logjistike dhe infrastrukturore.Standarde dhe kritere të matshmepër të garantuar përgjegjshmërinë,llogaridhënien dhe transparencën eadministratës publike. Decentralizi-mi dhe rritja e kapaciteteve tëadministratës vendore. Dekoncentri-mi i vendimmarrjes, shmangia embivendosjeve të burimeve dhekompetencave në institucionetpublike dhe përmirësimi i bashkëren-dimit të veprimtarisë së tyre", thuhetnë dokument. Po ashtu, qeveriaangazhohet për krijimin e një

mjedisi të përshtatshëm dhe inkura-jues për mediat, shoqërinë civile dheqytetarët, në mbështetje të rolit të tyreinformues e mbikëqyrës për tëgarantuar llogaridhënien e institu-cioneve para publikut.

Objektiva mbështetëseQeveria angazhohet për shtimin

dhe promovimin e shërbimevedigjitale dhe e-shërbimeve përqytetarët dhe biznesin, me qëllimrritjen e transparencës dhe përmirë-simin e shërbimeve të administratëspublike. Forcimi i kontrollit dheadministrimit të territorit ngaagjencitë e zbatimit të ligjit dheautoritetet vendore. Zbatimi i masavetë reja për shmangien e evazionitfiskal dhe informalitetit në ekonomi",thuhet në dokument.

Zhvillimi ekonomik

Pozicioni gjeostrategjik i Shqipërisë është një ndërasetet më të rëndësishme për zhvilliminekonomik të vendit. Vendndodhja e favorshme

në Europën Juglindore me potencialin e një nyje natyrorepër rrugët tokësore, detare dhe ajrore dhe me rolin e njëporte optimale për në Gadishullin e Ballkanit, profili i thek-suar detar mesdhetar, si dhe shtrirja e gjerë përgjatë DeteveAdriatik dhe Jon, mundësojnë shndërrimin e vendit në njëqendër të rëndësishme kryqëzimi të flukseve të mëdha tëqarkullimit të njerëzve, mallrave dhe shërbimeve ndërko-mbëtare. Përzgjedhja e Gazsjellësit Transadriatik (TAP) ësh-të tregues i qartë i përparësive të kësaj pozite. Strategjiasynon shfrytëzimin efektiv të kësaj pozite të favorshme nëinteres të zhvillimit kombëtar.

Sistemi arsimor

Sipas dokumentit të qeverisë, arritja e përsosmërisënë sistemin arsimor, është mjeti më i rëndësishëmi suksesit tonë të ardhshëm. Mirë arsimimi i

brezave rrit kohezionin shoqëror, garanton ruajtjen dhepërçimin e vlerave kombëtare, si dhe rrit ndërveprimin mesvetes dhe me botën e jashtme. Ai i aftëson shqiptarët për tëpërmbushur qëllimet më të rëndësishme për vendin. Një sistemarsimor cilësor zhvillon ndjenjat e qytetarisë dhe përgjegjsh-mërisë shoqërore dhe kontribuon në konsolidimin e institu-cioneve publike dhe proceseve të politikë-bërjes. Ai përgatit tërinjtë shqiptarë për të ardhmen dhe ka rëndësi kritike për suk-sesin tonë afatgjatë. Garantimi i mundësive për arsimim të vazh-dueshëm për të gjithë shqiptarët është një domosdoshmëristrategjike për rritjen e aftësisë konkurruese të forcës së punës.

Page 6: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

6 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

Eneida JAÇAJ

Kryeministrat e 28 vendeve tëBashkimit Europian kanë firmo-sur dokumentin për statusin eShqipërisë në samitin e Parla-mentit Europian në Bruksel.Tashmë, Shqipëria ka përmbyllurme sukses etapën e parë tëprocesit të integrimit pas 5vjetësh, ndërsa hapja e negociat-ave me Bashkimin Europianmbetet sfida e radhës për Sh-qipërinë. Ishin ministrat e jashtëmtë BE të cilët ranë dakord nëLuksemburg për t'i dhënë unani-misht statusin e vendit kandidatShqipërisë. Komisioneri përZgjerimin, Stefan Fyle, ishte i pariqë konfirmoi marrjen e statusitkandidat për Shqipërinë. Minis-trat e Jashtëm të 28 vendeveanëtare të Bashkimit Europian,vendosën unanimisht që tëmiratojnë raportin e KomisionitEuropian për t'i dhënë Shqipërisëstatusin kandidat. Pavarësishtdhënies së statusit, BE kërkon qëShqipëria duhet të përmbushëprioritetet kyçe me fokus tëveçantë në reformën në adminis-tratë dhe gjyqësor, në luftënkundër korrupsionit dhe krimit tëorganizuar dhe të drejtatthemelore të nënvizuara nëkonkluzionet e dhjetorit 2013. Përmë tepër një dialog i qëndrueshëmpolitik do të mbetet esencial për tëkonsoliduar dhe vazhduarreformat. Komisioni Evropiannënvizon se statusi kandidat nukdo të thotë që Bashkimi Europiando të nisë në mënyrë automatikenegociatat e pranimit të Sh-qipërisë, i cili është një hap iveçantë në procesin e integrimitqë kërkon progres të vazh-dueshëm. Komisioni Europiangaranton se do të vazhdojë tëpunojë nga afër me Shqipërinë përta mbështetur atë në procesin ereformave dhe për ta përgatiturdrejt hapit tjetër në procesin eintegrimit, kryesisht për hapjen enegociatave të cilat varen ngareformat konkrete dhe të qën-drueshme në Shqipëri. Marrëvesh-ja nga të gjitha vendet anëtareështë gjithashtu e nevojshme.

DokumentiVendet e BE, pas dhënies së

statusit, i kërkojnë Shqipërisë qëtë veprojë me vendosmëri nëpërputhje me të gjitha rekoman-dimet e bëra në raportin e Komi-sionit dhe të intensifikojë përpjek-jet për të garantuar zbatimin eqëndrueshëm dhe gjithëpërfshirësdhe koherent të prioriteteve kyçe,kryesisht përsa i takon reformësnë administratën publike, nëgjyqësor dhe luftës kundër krimit

www.sot.com.alp o l i t i k e

Sekretari i shtetit në Ministrinë eJashtme Gjermane, Michael Roth, i kakërkuar qeverisë shqiptare që të luftojëkorrupsionin dhe krimin e organizuar,që më pas do konkludojë në hapjen enegociatave me BE. Gjithashtu, Rothkërkon që urgjentisht të nisë reformanë drejtësi. "Fakti, që Shqipëria ka mar-rë statusin e kandidatit për anëtarësim,është një sukses i bukur. Bëhet fjalë

Roth: Lufta kundër korrupsionit hap negociatat me BEpër një miratim të përparimeve nërrugën e reformave. Bashkimi Evropi-an me të drejtë kërkon shumë nga atovende, të cilat dëshirojnë të bëhenanëtar i BE-së. Shqipëria bëri një haptë suksesshëm në drejtimin e duhur,ndërsa shpejtësia e afrimit e mëtejshëmme BE-në varet kryesisht nga ven-dosmëria, të cilën do ta tregojë Sh-qipëria lidhur me kryerjen e reformave

të tjera. Sfidat janë akoma të mëdha!Lufta kundër korrupsionit dhe krimittë organizuar si dhe reformimi i siste-mit gjyqësor janë fusha me rëndësi thel-bësore, të cilat kanë nevojë për veprimurgjent. Lidhur me këtë, duhet thënë sekriteri vendimtar nuk do të jetë mirati-mi i ligjeve, por vënia e tyre në jetë,zbatimi i tyre në praktikë", u shprehRoth. Ai vlerësoi se Shqipëria do të

marrë ndihmë financiare nga BE, përtë përmbushur reformat e integrimit."Asnjë vend nuk do të lihet pas dore nërrugën e tij për në BE. Mbështetja merrforma të shumëllojshme, duke qenë seprocesi i reformave, me qëllim që të ecëpërpara me sukses, duhet të depërtojënë tërë shoqërinë. Nga njëra anë kup-tohet se duhet përmendur ndihma fi-nanciare: në vitin 2013, për afrimin e

Kryeministrat e 28 vendevetë BE firmosin statusin, konfirmojnëbesimin e Brukselit tek qeveria e re

BE: Shqipëria të vijojë luftën kundër korrupsionit dhe reformën në drejtësi

Shqipërisë me BE-në janë vënë në dis-pozicion gjithsej 95 milionë euro ngabuxheti i BE-së. Mirëpo, jo më pak tërëndësishme janë edhe programet eBE-së, synimi i të cilave është që bash-kërisht të arrijmë përmirësimekonkrete në Shqipëri. Sa i përket tem-atikës vërtet thelbësore të sundimit tëligjit, programi EURALIS luan një rolshembullor", u shpreh Roth.

Ja dokumenti qëfirmosën 28 vendet e BE

Këshilli miratoi konkluzionet emëposhtme:

11111. Në përputhje me konkluzionete 17 dhjetorit 2013, Këshilli mirëpret rapor-tin e Komisionit Europian të 4 Qershoritdhe pas shqyrtimit të tij në lidhje me pro-gresin e vazhdueshëm të Shqipërisë, ven-dosi t'i akordojë Shqipërisë statusin kan-didat që pritet të marrë edhe miratimin eKëshillit Europian.

22222. Pas dhënies së statusit kandi-dat, Këshilli nënvizon se Shqipëria duhettë veprojë me vendosmëri në përputhjeme të gjitha rekomandimet e bëra nëraportin e Komisionit dhe të intensifikojëpërpjekjet për të garantuar zbatimin e qën-drueshëm dhe gjithëpërfshirës dhe koher-ent të prioriteteve kyçe, kryesisht përsa itakon reformës në administratën publike,në gjyqësor dhe luftës kundër krimit tëorganizuar dhe korrupsionit, po ashtumbrojtjes të të drejtave të njeriut dhe poli-tikave antidiskriminuese, duke përfshirërajonet minoritare, trajtimit të barabartëtë tyre, dhe zbatimin e së drejtës së pronë-sisë. Këshilli thekson rëndësinë që Sh-qipëria të intensifikojë përpjekjet antiko-rrupsion dhe zbatimin e strategjisë dheplanveprimit në luftën ndaj korrupsionit,gjithashtu forcimin e bashkëpunimitndërmjet agjencive ligj-zbatuese dhe kr-ijimit të një historiku të qëndrueshëm tëhetimeve, ndjekjeve penale dhe dënimevenë rastet e korrupsionit dhe krimit të or-ganizuar, në mënyrë të veçantë krimit tëorganizuar në emigracion, përdorimin edokumenteve false, pastrimin e parave,kultivimin e drogës dhe trafikun e qenievenjerëzore. Këshilli gjithashtu nënvizonrëndësinë për Shqipërinë që të forcojë pa-varësinë, transparencën dhe besuesh-mërinë tek gjyqësori, duke përfshirë ga-rantimin e sigurisë ligjore më të mëdhapër operatorët ekonomikë dhe të rrisë be-simin për investitorët.

33333. Këshilli gjithashtu pret që Sh-qipëria të intensifikojë mbështetjen e sajpër reduktimin në kohë të presionit imi-grator ndaj BE-së, përfshirë vazhdimin epërpjekjeve të saj në përmbushjen e tëgjitha kushteve për planit të veprimit tëregjimin e vizave dhe duke ndërmarrëhapa shtesë për adresimin e çështjeve tëkërkimit të azilit nga shtetasit shqiptarë.

44444. Këshilli përshëndet Planvep-rimin mbi prioritetet kyçe që Shqipëriaka ndërmarrë në lidhje me proceset e re-formave strukturore në vazhdimësi dhendërtimin e një historiku të zbatimit tëtyre. Bazuar në këtë planveprim fton Ko-misionin të intensifikojë mbështetjen,monitorimin dhe vlerësimin e procesevereformuese të Shqipërisë, përfshirë kon-tekstin e dialogut të nivelit të lartë përprioritetet kyçe dhe përmes bashkëvep-rimit të ngushtë me shtetet anëtare (tëBE-së). Kjo duhet të përqendrohet në ga-rantimin e rezultateve konkrete për tëgjitha çështjet e sipërpërmendura, të ba-zuara në rezultate të besueshme, të mat-shme në një fashë kohore të caktuar dhetë dhëna e statistika të verifikueshme.

të organizuar dhe korrupsionit, poashtu mbrojtjes të të drejtave tënjeriut dhe politikave antidis-kriminuese, duke përfshirë rajonetminoritare, trajtimit të barabartë tëtyre, dhe zbatimin e së drejtës sëpronësisë. Gjithashtu, Këshillithekson rëndësinë që Shqipëria tëintensifikojë përpjekjet antikorrup-sion dhe zbatimin e strategjisë dheplanveprimit në luftën ndaj korrup-

sionit, gjithashtu forcimin e bash-këpunimit ndërmjet agjencive ligj-zbatuese dhe krijimit të një historikutë qëndrueshëm të hetimeve, nd-jekjeve penale dhe dënimeve në rastete korrupsionit dhe krimit të organi-zuar, në mënyrë të veçantë krimit tëorganizuar në emigracion, përdorimine dokumenteve false, pastrimin eparave, kultivimin e drogës dhetrafikun e qenieve njerëzore.

Ambasada Amerikane:Urojmë Shqipërinë për

statusinAmbasada Amerikane në Tiranë,

nëpërmjet një postimi në Facebook, uronShqipërinë për marrjen e statusit kan-didat të BE, ndërsa shprehet se do tambështesë Shqipërinë të ecë përpara."Ne përgëzojmë Shqipërinë për marrjene statusit kandidat të Bashkimit Euro-pian dhe do të vazhdojmë të punojmëme popullin shqiptar ndërsa ecën për-para", shkruan në Facebook, ambasa-da. Urimi i Ambasadës Amerikanevjen pas miratimit të statusit nga Këshil-li i Ministrave të Bashkimit Europian.

Gjosha përshëndetliderët e BE

Ministrja e Integrimit Evropian,Klajda Gjosha, përshëndet liderët eBashkimit Evropian të cilët miratuanstatusin e vendit kandidat për Sh-qipërinë. Dy ditë më parë, ministrjaGjosha deklaroi se pas marrjes së sta-tusit, kryefjala e reformave do të jetëreforma në drejtësi dhe ndarja territo-riale. Muajin që vjen, qeveria do të zo-tohet seriozisht që të nisë me reformënnë drejtësi, ku juristët kanë propozuarqë të nisë fillimisht nga KLD.

KiE: PS-PD të bashkëpunojnëpër reformat

Këshilli Europian i bën thirrje PSdhe PS, që të bashkëpunojnë për të arri-tur përmbushjen e reformave të integrim-it. Këshilli përsëriti se dialogu stabël dhei vazhdueshëm mes qeverisë dheopozitës mbi reformat në lidhje me BE-në do të mbetet një faktor i rëndësishëmpër avancimin e Shqipërisë në rrugën esaj të integrimit europian. Këshilli për-shëndet angazhimin e vazhdueshëm dhekonstruktiv të Shqipërisë në bashkëpun-imin rajonal dhe marrëdhënieve të fqin-jësisë së mirë, si dhe në përputhje me Poli-tikën e Përbashkët të Politikës së Jasht-me dhe Sigurisë së Bashkimit Europian.

Tashmë, Shqipëria ka përmbyllur me suksesetapën e parë të procesit të integrimit pas 5

vjetësh, ndërsa hapja e negociatave me Bash-kimin Europian mbetet sfida e radhës për Sh-

qipërinë. Ishin ministrat e jashtëm të BE të cilëtranë dakord në Luksemburg për t'i dhënë unani-

misht statusin e vendit kandidat Shqipërisë...“

Page 7: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 7

www.sot.com.alp o l i t i k e

Basha dhe Nishani dy festa paralelepër statusin, refuzojnë ftesën e Ramës

për ceremoni të përbashkët

PS feston sot marrjen e statusit, Basha koncert me Çiljetën

Presidenti i KE-së, Manuel Barroso, do tëvizitojë ditën e hënë, Shqipërinë. Lajmi ështëkonfirmuar nga zyra e Delegacionit të BE nëShqipëri, e cila në një njoftim për shtyp pohonse më 30 qershor, Barroso do të vizitojë edheGjykatën e Krimeve të Rënda, e ndërtuar mefondet e Bashkimit Evropian. Sipas njoftimitpas vizitës në këtë Gjykatë, PresidentiBarroso, kryetari i Gjykatës së Lartë, XhezairZaganjori, kryetari i Gjykatës së Shkallës sëParë për Krimet e Rënda, Sandër Simoni dhe

kryeministri Edi Rama do të mbajnë njëfjalim para medias, pasditen e së hënës (ora15:55). Vizita të hënën në Shqipëri e kreut tëKE-së u paralajmërua dje nga kryetari iKuvendit, Ilir Meta, gjatë seancës plenare tëradhës. Të hënën (ora 11:15) PresidentiBarroso do t'i drejtohet me një fjalë përshën-detëse Kuvendit të Shqipërisë. Kreu i Kuven-dit, shprehu vlerësim jo vetëm për vendet eBashkimit Evropian, por edhe për PartinëDemokratike që ka kontribuar në këtë

integrim. Meta shtoi më tej se, Shqipëria kasfida më të rëndësishme përpara. "Vlerësimetmë të mira për të gjithë vendet anëtarë të BEpër vendimin unanim që morën për statusin evendit kandidat. Një vendim i shumëpriturprej kohësh dhe mëse i merituar prej vendittonë. Falënderoj dhe opozitën dhe në mënyrëtë veçantë kryetaren e Komisionit të Integrim-it. Por detyrat e përgjegjësitë janë më tëmëdha", deklaroi kreu i Kuvendit. Vizita eBarroso vjen në një moment, kur BE-ja ka

vendosur pro statusit të vendit kandidat përShqipërinë. Kreu i Komisionit Europian nëTiranë do të takojë personalitetet kryesoredrejtuese të vendit. Barroso drejton prej viteshKomisionin Europian, institucion që karekomanduar 3 herë rresht Shqipërisë t'i jepetstatusi i vendit kandidat. Kjo është hera e parëqë konfirmohet vizita e zotit Barroso, pasi trevite më parë, presidenti i KE anuloi vizitën etij në Tiranë për shkak të situatës së atëher-shme pas zgjedhjeve lokale.

Manuel Barroso të hënën në Tiranë,zbardhet axhenda e takimeve

Gjosha takondrejtorin e ReSPA

Ish-kryeministri i Brit-anisë së Madhe, Toni Blair pondihmon Shqipërinë të ecë për-para në rrugën për integriminnë BE. Ish-kryeministri i Brit-anisë së Madhe është kritikuarashpër për vendimin përhapjen e kufirit britanik përemigrantët e Evropës Lindorenë vitin 2004 duke lejuar që tëhyjnë në Mbretërinë e Bash-kuar rreth 669 mijë punëtorë.Por, Bleri e ka mbrojtur vendi-min e tij dhe po punon për tëndihmuar ish-republikën ko-muniste të Shqipërisë për t'u

Rama të hënënceremoni për Barroson

anëtarësuar në BE. Blair dheish-këshilltari i tij, AlastairKembell, që kanë lidhje të for-ta me Shqipërinë gjatë Luftëssë Kosovës në vitin 1999, vitine kaluar u bënë këshilltar papagesë për Shqipërinë. Vendiballkanik ka tejkaluarshqetësimet për korrupsionendemik dhe krimit të organi-zuar duke u bërë zyrtarishtkandidat në Bruksel. Zyrtarëte BE-së do të firmosin zyrtar-isht vendimin për të nisur pro-cesin e përgatitjes përanëtarësim.

Ministrja e Integrimit Evro-pian, Klajda Gjosha, priti dje nënjë takim Drejtorin e ShkollësRajonale të Administratës Pub-like (ReSPA), Suad Music. Min-istrja Gjosha, falënderoi Musicpër vizitën duke e cilësuar rolin ekësaj shkolle mjaft të rëndë-sishëm për ngritjen e kapac-iteteve në Administratën Publikedhe qeverisjen e mirë. "Krijimi injë administrate publike efi-ciente është një prej 5 prioriteteveqë i është lënë qeverisë shqiptarenga Komisioni Evropian. Tash-më me marrjen e statusit të ven-

dit kandidat, Shqipërisë do t'iduhet të punojë shumë për të pa-sur një Administratë Publike tëkualifikuar dhe që funksioninmbi bazën e standardeve evropi-ane. Ndaj, ne e shohim me shumëvlerë, asistencën që kjo shkollë iofron vendit tonë", tha MinistrjaGjosha gjatë takimit. Drejtori iShkollës Rajonale të Adminis-tratës Publike, theksoi se një prejqëllimeve kryesore të shkollës,është mbështetja e vendeve qëduan të anëtarësohen në BE përkrijimin e një Administrate Pub-like sa më të kualifikuar.

Kryeministri Edi Rama kaorganizuar një tjetër pritje, këtëradhë në Galerinë e Arteve,pasdite, për nder të vizitës sëPresidentit të Komisionit Euro-pian, Zhoze Manuel Barrozo.Në të njëjtën ditë, kreu i shtetitka organizuar ceremoni përmarrjen e statusit. Ndërsa ditëne sotme, zhvillohet festa e PSpër statusin. Kryeministri EdiRama theksoi se marrja e sta-tusit të vendit kandidat nuk dotë shoqërohej nga festa apokoncerte, por me një ceremonitë thjeshtë gjithëpërfshirëse.

Blair ndihmonShqipërinë për në BE

Rama, dy ditë më parë ka dek-laruar se në festën e PS do tëjenë të ftuar të gjithë, pa dallimepartiake. "Siç ju thashë, do tëjetë një mbrëmje, pasi t'i ven-doset dhe vula nga Këshilli Eu-ropian, ku do të jenë të ftuar qëtë gjithë pa përjashtim, pa dal-lim, për shkak të detyrave qëkanë kryer apo të detyrave qëkanë në shumicë apo në pak-icë, në politikë apo në shoqëricivile apo në media, apo si për-faqësues të komunitetit ndërko-mbëtar në Shqipëri", ështëshprehur Rama.

Joana TAFA

Luftë e nëndheshme mesopozitës dhe mazhorancës për tëmarrë meritat e statusit. Qeveria"Rama", Sali Berisha dhe BujarNishani, do të organizojnë tre festaparalele në kuadër të marrjes sëstatusit të vendit kandidat. Ndërsamazhoranca do të festojë përparaPallatit të Brigadave në orën 20:00 tëpasdites së sotme, opozita kaorganizuar në po të njëjtën ditë, nëorën 19:30 një event festiv nëAmfiteatrin e Liqenit Artificial, dukerefuzuar në këtë mënyrë ftesën ekreut të PS, Edi Rama, për njëceremoni të përbashkët. Një tjetërpersonalitet i cili i është bashkuartezës së PD për refuzim ftese ka qenëdhe kreu i shtetit, Bujar Nishani.Presidenti, si për ironi, ka vendosur tëorganizojë një festë të njëjtë me atë tëmazhorancës, duke përfshirë këtudhe vendin ku do të zhvillohetceremonia festive. PresidentiNishani, në kuadër të marrjes sëstatusit të vendit kandidat, do tëfestojë ditën e hënë, përpara Pallatit tëBrigadave, në orën 20:00. Nuk dihetende nëse PS do t'i bashkohet festëssë organizuar nga Nishani. Burimenga selia rozë kanë konfirmuar përgazetën "Sot" se kreu i shtetit karefuzuar ftesën e mazhorancës përnjë festë të përbashkët për statusin. Të

njëjtat burime pohuan se në festën ePD, këngëtarja kryesore që do tëperformojë do të jetë, Çiljeta Xhilaga,e përfolur kohët e fundit dhe nëdebatet mes Ramës dhe Berishës nëParlament, ku kreu i qeverisëdeklaroi se në festën e PS nuk do tëjetë e pranishme Çiljeta, por Berisha."Ne do të festojmë nesër te Pallati iBrigadave në orën 20:00. Kryeminis-tri e bëri të ditur publikisht se do tëjenë të ftuar dhe Berisha me Bashënpor, mesa duket ata nuk do të jenë tëpranishëm, pasi kanë organizuar njëtjetër festë, ku do të këndojë dheÇiljeta. Dhe për Presidentin do thojase nuk do të jetë i pranishëm, pasidhe ai ka organizuar një ceremoni tëhënën në Pallatin e Brigadave, po nëorën 20:00", pohuan burimet.

Festa e mazhorancësFesta që do të zhvillojë pasditen e

sotme mazhoranca, vjen një ditë pasikrerët e shteteve dhe kryeministrat evendeve anëtare të BashkimitEuropian ratifikuan vendimin eKëshillit të Ministrave për t'i akordu-ar Shqipërisë statusin e venditkandidat. Burime nga selia rozëkonfirmuan se në festën emazhorancës do të jenë të pranishëmtrupi diplomatik i akredituar nëTiranë, të gjithë deputetët emazhorancës, politikanë të ndry-shëm, gazetarë e njerëz të artit etj.

Vetë kryeministri Rama ka

këmbëngulur që në ceremoni tëftoheshin edhe të gjithë ish-kryemi-nistrat e 23 viteve të fundit, që ngaAleksandër Meksi tek Fatos Nano eSali Berisha si edhe ish-ministrat eIntegrimit që kanë dhënë kontribut në

këtë proces gjatë gjithë viteve që kanëushtruar detyrën, kryetarët e komi-sioneve parlamentare, drejtues tëshoqërisë civile, përfaqësues tëmedias, botës së artit, kulturës dheasaj akademike. Ndonëse janë ftuar të

jenë pjesë e kësaj ceremonie në shenjëmirënjohjeje për kontributin e tyre nëprocesin e integrimit Sali Berisha, karefuzuar të jetë pjesë e kësaj ceremo-nie, ndërsa Nano, ende nuk ka dhënënjë konfirmim për pjesëmarrje.

Me sloganin "Rrugëtim drejt Evropës!", Bashkiaka organizuar një koncert për të festuar së bashkulajmin e shumëpritur të marrjes së statusit të venditkandidat. Kështu ajo ka ftuar ditën e shtunë në orën19:30 në Amfiteatrin e Liqenit Artificial artistë të njo-hur shqiptarë, për të performuar pjesë të zgjedhura tëkryeveprave të njohura evropiane. Sipas njoftimit të

Bashkisë, repertori i përzgjedhur përmban vepra të ko-mpozitorëve evropianë si Moxart, Beethoven, Vivaldetj., por nuk do të mungojë edhe vepra e të madhitÇesk Zadeja. Bashkia e Tiranës në njoftimin e saj ftontë gjithë qytetarët t'i bashkëngjitën këtij organizimifestiv ditën e shtunë në orën 19:30, në Amfiteatrin eLiqenit Artificial.

Bashkia festë paralele me PS

Page 8: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

8 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

p o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k e www.sot.com.al

Ambasadori i OSBE-së në Tiranë,Florian Rauning, i ka kërkuar qever-isë shqiptare të marrë masa konkretetë bashkërenduara për të luftuar fenom-enin e korrupsionit. "Qytetarët duhetta ndjejnë se ky problem po luftohetseriozisht. Ata gëzojnë të drejtën për tëpërfituar shërbime të efektshme, të be-sueshme dhe funksionale, duke përf-shirë këtu shërbime shëndetësore dhenjë shkollim cilësor", u shpreh ai. 55zyrtarë të lartë të specializuar në luftënkundër korrupsionit dhe përfaqësues

Rauning: Qeveria të marrë masa konkrete kundër korrupsionittë njohur të shoqërisë civile nga Vendetpjesëmarrëse të OSBE-së nga EvropaLindore dhe Juglindore, Kaukazi Jugordhe Azia Qendrore u mblodhën në njëseminar dyditor rajonal ekspertëshrreth parandalimit të korrupsionit.Seminari, i bashkëorganizuar ngaZyra e Koordinatorit të OSBE-së përVeprimtari Ekonomike dhe Mjedisore,Prezenca e OSBE-së në Shqipëri dheorganizata ndërkombëtare partnere,shërbeu si një platformë për të identi-fikuar tendencat dhe sfidat për vënien

në zbatim të masave parandaluese tëefektshme në luftë kundër korrupsion-it, si dhe për të diskutuar praktikat mëtë suksesshme në këtë drejtim. Pjesë-marrësit folën në lidhje me efektivite-tin e qasjes së ''qeverisë së plotë'' nëluftë kundër korrupsionit. Ata e vunëtheksin tek disponueshmëria dhetransparenca e të dhënave qeveritarenë lidhje me shpenzimet publike, qas-ja në shërbime publike, si dhe lehtësi-mi i barrës rregulluese, duke thënë sekëto janë masa të efektshme shtesë për

nxitjen e një kulture integriteti. Atavunë në dukje gjithashtu rolin kyç qëluan shoqëria civile për parandalimine korrupsionit, kryesisht përmes për-gatitjes dhe realizimit të sondazheverreth perceptimit të korrupsionit, si dhepërmes monitorimit të përpjekjeve tëqeverive në luftë kundër korrupsion-it. "Parandalimi është një element kyçi luftës kundër korrupsionit dhe si itillë duhet shoqëruar prej një sërë vep-rimesh të mirëpërkufizuara, tëmirëstrukturuara dhe të përshtatura

Raporti i KiE: Në Shqipëri nuk ka ligj për dënimine deputetëve dhe gjyqtarëve të korruptuar

GRECO: Qytetarët shqiptarë kanë humbur besimin te gjykatat

Ambasadorja franceze: Reformanë drejtësi, sfidë për qeverinë

Këshilli i Lartë i Drejtësisëpërshëndet Raportin për Raun-din e katërt të vlerësimit për Sh-qipërinë "Parandalimi i korrup-sionit në lidhje me anëtarët eparlamentit, gjykatësit dheprokurorët" të publikuar ngaGRECO (Grupi i ShteteveKundër Korrupsionit), përmestë cilit, ndër të tjera është bërënjë vlerësimin real dhe objek-tiv i situatës së sistemit gjyqë-sor në Shqipëri dhe problema-tikave kryesore të tij", thuhet nëdeklaratë. Megjithëse, sipasraportit, Gjyqësori shqiptar

Korrupsioni, sfidëe Llallës për 2014

është duke vuajtur nga niveli iulët i besimit të publikut dhepushteti i tij mbetet i dobët, nëkapitullin për gjyqësorin, rapor-ti ka pasqyruar realisht punëne bërë së fundmi nga Këshilli iLartë i Drejtësisë dhe Inspekto-rati i tij, në kontrollin, përmirë-simin dhe forcimin e pavarë-sisë së gjyqësorit në Shqipëri.Në raport evidentohet fakti senë vitin 2013, KLD-ja i ka dorë-zuar Ministrit të Drejtësisëshumë kërkesa për mundësinëe fillimit të procedurave disipli-nore për gjyqtarët.

Ambasadorja franceze nëTiranë, Cristine Moro, e cilë-son reformën në drejtësi sisfidë për qeverinë shqiptare nërrugën e saj drejt BashkimitEuropian. Diplomatjafranceze ka apeluar për njëbashkëpunim mes palëve përrealizimin e kësaj reforme,ndërsa vë theksin në luftënndaj krimit të organizuar, kor-rupsionit dhe politikatekonomike. "Jam shumë elumtur që më në fund vendijuaj arriti ta merrte statusin evendit kandidat. Shqipëria i

Prokurori i Përgjithshëm,Adriatik Llalla, pati paralajmëru-ar se lufta kundër korrupsionitështë sfida e tij edhe për vitin 2014.Llalla ka kërkuar që të ushtrohetnjë kontroll më i thelluar mbi per-formancën dhe cilësinë e hetimevenga ana e prokurorëve në të gjithëRepublikën e Shqipërisë. Dukebërë një analizë të përmbledhur tëaktivitetit të prokurorisë gjatë vitit2013, kryeprokurori Llalla ushpreh se "konstatohet një rritje endjeshme e ngarkesës së punës,gjë e cila obligon çdo prokuror qëtë impenjohet më shumë në ak-

KLD: Raporti i GRECO,vlerësim real për gjyqësorin

tivitetin profesional". Për vitin2014, Prokurori i Përgjithshëm ika dhënë porosi të veçantë Drej-torisë së Hetimit që të angazhohetmaksimalisht në përmbylljen edosjeve të nisura gjatë vitit 2013,duke vënë theksin "sidomos tekato çështje që kanë një impakt nëopinionin publik". Lidhur mendryshimet e pritshme gjatë vitit2014, Prokurori i Përgjithshëm eka vënë theksin te disa lloje ve-prash penale të konsideruara "tëreja", ku veçoi krimin kibernetik,për të cilin duhen kapacitete të aftapër t'i hetuar.

Eneida JAÇAJ

Këshilli i Europës, nëpërmjetnjë raporti, kritikon Shqipërinë senuk ka ligj për dënimin e de-putetëve dhe gjyqtarëve të korrup-tuar. Grupi i shteteve kundërKorrupsionit në Këshillin eEvropës (GRECO), ka publikuarraportin e katërt për Shqipërinë."Shqipëria duhet të punojë mëshumë për ndalimin e korrupsion-it nga anëtarët e Parlamentit,gjykatësit dhe prokurorët. Kornizaligjore ekzistuese është shumëkomplekse, dhe stabiliteti i sajështë i minuar nga ndryshimet eshumta dhe të shpeshta, të cilatshpesh janë subjekt i interpreti-meve kontradiktore. Përveç kësaj,rregullat kryesisht përqendrohennë ndalimet dhe kufizimet, në dëmtë zbulimit dhe transparencëspublike, i cili kufizon efektin etyre", theksohet në raportin eGRECO-s.

Sistemi gjyqësorGrupi i shteteve kundër

Korrupsionit në Këshillin eEvropës (GRECO), konstaton segjyqësori shqiptar, në veçantiështë duke vuajtur nga niveli i ulëti besimit të publikut dhe pushteti itij mbetet i dobët. "Gjyqësori nukka kontroll mbi zgjedhjen egjyqtarëve të Gjykatës së Lartë,dhe e drejta për fillimin e proce-durës disiplinore ndaj rrethit tëgjyqtarëve të gjykatës i takonekskluzivisht Ministrit të Drejtë-sisë. Për më tepër, KonferencaKombëtare Gjyqësore - trupikryesor i vetë qeverisëse gjyqësor- nuk ishte plotësisht operacionalepër vite dhe kjo ka pasur një

ndikim negativ në përzgjedhje,avancim në karrierë, trajnim dheprocedurën disiplinore kundërgjyqtarëve", raporton GRECO. Përsa i përket anëtarëve të Parla-mentit, hapja dhe transparenca epunës së Kuvendit është penguarnga mungesa e qasjes në hartimine legjislacionit para miratimitformal të saj. "Rëndësia e të

pasurit standarde të qarta tësjelljes profesionale nuk ështëkonsideruar si një prioritet, dhenjë sistem, për këtë rast njoftimi ikonfliktit të interesit nuk ekzis-ton", thekson raporti. Grupi ishteteve kundër Korrupsionit nëKëshillin e Evropës, thotë sepavarësisht heqjes së imunitetitpër deputetët, zbatimi i tyre është

penguar nga mungesa e ndryshi-meve përkatëse në Kodin eProcedurës Penale. Për të luftuarkorrupsionin, do t'i hapet rrugapikërisht krijimit të ByrosëKombëtare. Ky organ brendaPolicisë së Shtetit do të ketë sikompetencë hetimin e zyrtarëve tëlartë. Rrethi i personave që do tëhetohen nga Byroja Kombëtare do

me nevojat reale", tha Bledar Çuçi,Ministri i Shtetit për Çështjet Vendoredhe Koordinatori Kombëtar për luftënkundër korrupsionit në Shqipëri. Vep-rimtaria u zhvillua në kuadrin embështetjes së OSBE-së për Vendetpjesëmarrëse me synim realizimin eangazhimeve të tyre të ndërmarra nëDeklaratën Ministeriale të Dublinit nëvitin 2012 për Nxitjen e Mirëqeverisjesdhe Luftën kundër Korrupsionit,Pastrimit të Parave dhe Financimit tëTerrorizmit.

Korrupsioni përbën një sfidë serioze, që dëmton demokracinë dheqeverisjen e mirë. Në vitin 2012, Shqipëria zbriti 18 vende në renditjen eIndeksit të Korrupsionit të organizatës prestigjioze Transparency Inter-national, duke u klasifikuar si vendi më i korruptuar në Evropë. Pro-grami i Qeverisë 2013-2017 vlerëson si emergjente marrjen e masave për

të luftuar korrupsionin, duke shprehur vullnetin e palëkundur politikpër frenimin dhe parandalimin e veprimeve korruptive, duke e shpallurkorrupsionin si një nga plagët më të thella që bjerr mundësitë për zhvil-lim të qëndrueshëm politik, ekonomik dhe shoqëror të Shqipërisë dhe endan atë dukshëm nga vendet e Bashkimit Evropian.

Korrupsioni

të jenë Presidenti i Republikës,Kryetari dhe anëtarët e Këshillit tëMinistrave, deputetët, gjyqtarët eGjykatës së Lartë dhe gjyqtarët eGjykatës Kushtetuese. Luftakundër korrupsionit mbetet sfidë eçdo qeverie që vjen dhe ikën, pornëse korrupsioni nuk luftohet qënga koka, është i dështuarmisioni për ta shfarosur.

ka të gjitha mundësitë për tëvijuar me hapat e mëtejshëmnë çeljen e negociatave përanëtarësim. Edhe Këshilli Eu-ropian foli qartë me rekoman-dimet e tij, ku tha se duhet kon-sensus dhe gjithëpërfshirje tëpalëve. Por ajo që vërtet ështësfidë për qeverinë tuaj, mbetetreforma në drejtësi, luftakundër korrupsionit dhe krim-it të organizuar, për të vijuaredhe me politikat ekonomike,që qeverisë i duhet të ndjekënë të ardhmen", u shpreh Am-basadorja Cristine Moro.

Shqipëria duhet tëpunojë më shumë

për ndalimin e kor-rupsionit nga

anëtarët e Parla-mentit, gjykatësit dhe

prokurorët. Kornizaligjore ekzistuese

është shumë komple-kse, dhe stabiliteti i

saj është i minuarnga ndryshimet e

shumta dhe tëshpeshta, të cilat

shpesh janë subjekt iinterpretimeve kon-

tradiktore...

Page 9: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 9

p o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k ep o l i t i k e www.sot.com.al

Kreu i Shoqatës të të BurgosurvePolitikë, Skënder Tufa, është rrahurditën e djeshme. Ish-koordinatori igrevës së urisë, rrëfeu për gazetën "Sot"se, gjatë tubimit të ish-të përndjekurvepërpara Ministrisë së Mirëqenies So-ciale, kjo shtresë është dhunuar ngarojet e Erjon Veliajt. Tufa deklaroi segjithçka ndodhi në prani të policisë,ndërsa tha se kjo e fundit kishte ush-truar gjithashtu dhunë mbi të. "Sot tëburgosurit politikë përpara Ministrisëtë Mirëqenies Sociale bënë tubimin eradhës ashtu siç e kanë paralajmëru-ar në mënyrë paqësore duke demon-struar me domate. Kur u hodhën do-

Skënder Tufa: Erjon Veliaj më rrahu me bodigardëte tij te oborri i ministrisë

matet në oborrin e ministrisë, papri-tur roja del nga oborri dhe qëllon mepëllëmbë z. Skënder Tufa. Kjo ndodhipasi, pranë tij kishte ardhur shoferi iministrit me një grup të fortësh, ishtepikërisht ky shofer që 4 ditë më parëju bëri presion të burgosurve politikëqë po qëlluan me domate makinën eMinistrit Veliaj do t'iu fus në rrotat emakinës. Gjithçka ndodhi përparasyve të policisë e cila paraprakishtpërdori forcën mbi Skënder Tufën dhetë dyja veprimet ishin në unison menjëra tjetrën. Gjithçka u sqarua kurmbërriti përpara portës se ministrisëshefi i rendit të komisariatit nr 3, i cili

ishte një inspektor i kohës së diktat-urës që ka bërë dhe procese politikekundër qytetarëve dhe s'kishte si tëndodhte ndryshe kur kemi parasyshse persekutorët e djeshëm të cilët kanealergji kundër shtresës së burgosurvepolitikë vazhdojnë persekutimin mezell dhe përkushtim kundër nesh. Per-sekutimi kundër shtresës sonë ështëi gjithanshëm dhe i qëllimshëm, aipasqyrohet në trajtimin indiferent tëçështjes së të përndjekurve politikë,moszbatimin rigoroz të ligjeve, dis-kriminimin, lojërat me ligjet e paim-plementuara etj", rrëfeu Tufa. Kreu ishoqatës së të burgosurve politikë,

vijon më tej duke thënë se, grupimi iri i ardhur në pushtet, jo vetëm që për-fill ish-të burgosurit, por i kundërvi-het në momentin që përfundon pro-cesi i mashtrimeve. Tufa theksoi se,keqtrajtimi dhe abuzimi me të burgo-surit politikë janë dëshmi e qartë easaj që, integrimi i Shqipërisë nëEvropë është i parcelizuar. "Tani vazh-don të qartësohet çdo ditë e më shumëse kemi të bëjmë me një grupim të ritë ardhur në pushtet dhe nga zëri ynë,por që jo vetëm nuk e përfill atë po ikundërvihet dhunshëm në atë mo-ment që mbaron mashtrimi. Keqtra-jtimi dhe abuzimi me të burgosurit

Basha thyen embargon e Berishës për "Territorialen",bashkëpunon me të majtët për reformën

Basha: Me konsensus mund t'i shërbejmë qytetarëve

Përkujtohet 20-vjetorii AQTN

PDIU bashkoi votat e saj mePS dhe LSI duke dëshmuar njëbashkëpunim ndërmjet forcavepolitike duke krijuar një supermazhorancë me 90 deputetë. Nëseancën plenare të së enjtes,PDIU në kujtim të javës çamekritikoi Partinë Demokratike qëkishte bojkotuar seancën, pasinuk mori pjesë më kauzën e tyre.Në emër të partisë, kreu i çamëveShpëtim Idrizi falënderoi qever-inë dhe në veçanti kryeministrinRama dhe kryeparlamentarinMeta që çështjen çame e kanë nëprogramin e tyre duke dëshmuar

Gjermeni takondelegacionin e Kinës

në këtë mënyrë se PDIU-ja tanimëështë bashkuar me mazhorancëne majtë. "Do të doja që edhe PartiaDemokratike të ishte sot në këtëseancë parlamentare për çështjençame. Unë dua të falënderoj qever-inë aktuale që tanimë ka në pro-gramin e saj çështjen çame, dhejo më si program elektoral. Duatë falënderoj zotin Rama dhe zo-tin Meta. Kemi heshtur nga kyparlament pasi është kthyer nëarën e akuzave politike dhe kemiparë me dhimbje se kauza jonëështë anashkaluar", tha kreu iPDIU-së Shpëtim Idrizi.

Është përkujtuar dje 20-vje-tori i krijimit të Arkivit QendrorTeknik të Ndërtimit (AQTN). Ithemeluar me një vendim tëKëshillit të Ministrave të vitit1993, AQTN grumbulloi pro-jekte teknike të ndërtimit të disaish-instituteve projektuese, sidhe fondin që kishte Ministriae Ndërtimit, materiale të Bash-kisë së Tiranës dhe vendimet tëKRRTSH-së. Në aktivitetin e or-ganizuar me këtë rast, ministr-ja e Zhvillimit Urban dhe Tur-izmit, Eglantina Gjermeni vlerë-soi punën e kryer gjatë dy deka-

dave dhe kontributin e pakursy-er të figurave të shquara të inx-hinierisë së ndërtimit, shoqat-ave të ndërtuesve dhe arkitek-teve, si dhe punën eUniversiteteve.Ministrja Gjer-meni theksoi nevojën për të pa-suruar sa më shumë arkivën eAQTN-së dhe për ta përshtaturatë me ritmet e kohës, përmeszbatimit të teknologjive bash-këkohore, duke u përqendruartek dixhitalizimi, për të arriturmë pas në shërbimin online tëdokumentacionit teknikarkivor".

Ministrja e Zhvillimit Ur-ban dhe Turizmit, Eglantina Gjer-meni, bashkë me një ekip të Min-istrisë priti sot një delegacion tëMinistrisë së Strehimit dhe Zh-villimit Rural-Urban të Repub-likës së Kinës, të drejtuar ngaz.Ni Hong, Drejtor i Përgjiths-hëm i Departamentit të Zhvil-limit dhe Reformës së Strehimitnë këtë Ministri. Ministrja e Zh-villimit Urban dhe Turizmit znj.Eglantina Gjermeni tha se, -"Strehimi për ne është prioritar,por deri tani kësaj çështjeje nuki ishte kushtuar rëndësia e du-

Reforma territoriale, PDIUbashkohet me mazhorancën

hur." Ajo shprehu interesin përndihmën dhe angazhimin e ek-spertëve kinezë në fushën e stre-himit. "Për çështjet e planifikim-it të territorit dhe zhvillimit ur-ban, jemi në kërkim të përvojavemë të mira për nismat e reja qëpo ndërmerren në Shqipëri- ushpreh Gjermeni. Ni Hong, nëemër të delegacionit kinez shpre-hu gatishmërinë për dhënien eeksperiencës së vendit të tij përçështjet e strehimit, veçanërishtpër programet sociale të strehim-it, të cilat mund të përshtaten nëShqipëri.

Joana TAFA

Kreu i Partisë Demokratike, Lul-zim Basha, ka dalë kundër dhe ka thy-er urdhrin e ish-kryeministrit Sali Ber-isha, sa i përket reformës territoriale.Ndërsa ish-kryeministri e ka kon-sideruar reformën territoriale si një re-formë enveriste dhe plan për të marrëzgjedhjet lokale në tavolinë, kreudemokrat vuri dje theksin te konsen-susi. Ndërsa Berisha ka paralajmëru-ar protesta të fuqishme, Basha mori djepjesë në tryezën e mazhorancës për re-formën territoriale. Basha nuk i dhamjaft rëndësi dizajnimit të mundshëmtë hartës territoriale, më shumë se de-centralizimit të pushtetit vendor, që si-pas tij duhet t'i paraprijë ndarjes terri-toriale. "Ky proces nuk mund të jetë ul-timativ, pasi ka rëndësi që procesi tëeci, pasi kemi humbur kohë. Argumen-tet e shoqatave të të zgjedhurve ven-dorë dhe qytetarëve, besoj se nuk janëargumente të të zgjedhurve vendorëblu, por të të gjithë të zgjedhurve, pasiata janë të paqartë, pasi kemi rendurpas hartës dhe jo pas autonomisë ven-dore dhe decentralizimit. Decentralizi-mi është çelësi i suksesit ose dështim ireformës. Vetëm me konsensus mundt'i shërbejmë qytetarit. Keni gjetur vari-antet për reformën, por jo planin endarjes", deklaroi Basha. Më tej, kreu iopozitës ka sjellë në vëmendje paradeputetëve socialistë reformën elekto-rale të 2008. Basha ka rrëfyer dhe ar-syen e refuzimit të ftesës së takimit me

kryeministrin Edi Rama, duke thënëse ky i fundit nuk i ofroi konsensus nëParlament. "Ndonëse viti u mbush nukbesoj se kujtesa e tradhton shumicën esotme se dje në opozitë për reformën ele-ktorale apo për reformat të tjera të ngjas-hme kështu e ka marrë dhe kështu e kamarrë konsensusin. Konsensusi politikështë ai që jepet në Parlament dhe kurdotë jetë gati që shumica të reflektojë përkëtë reformë dhe për klimën e bash-këpunimit që na e tha KE kur mori ven-dimin për statusin. Konsensus në kuv-

end t'i lëmë manovrat e tjera. Konsensusnë kuvend është konsensus në kuvend.Nëse keni harruar konsultohuni çfarëbëmë në 2008 për reformën elektorale. Ekam fjalën për Finon, se Vasili ishte nëgrevë urie atëherë. Uroj që një konsen-sus domethënës të mos përfshirë asnjënë grevë urie", pohoi Basha.

Fino: Sillni propozimet, porrespektoni kriteret

Deputeti i Partisë Socialiste, Bash-kim Fino, në fjalën e tij tha se mazhoran-ca vazhdon t'i bëjë thirrje opozitës të bëhet

pjesë e kësaj reforme. Madje ftoi të sjellinpropozime konkrete, por duke respektu-ar afatin kohor. "Opozita të konsultohetme 5 variantet dhe të tregojë nëse ështëdakord me njërin prej tyre. Nëse ka pro-pozim të ri të bazuar në kriteret që kemimarrë si komision t'i propozojmë sepsekemi kohë për të arritur një zgjidhjekonsensuale. Nuk ka rëndësi numri,pavarësisht 26, 39 njësi, apo të tjera. …rëndësi ka konsensus nëse e gjejmë tëtillë", tha Fino.

Kreu i komisionit të reformës ter-

Në seancën e së enjtes, mazhoranca vendosi të shtynte afatin për re-formën territoriale. Mazhoranca ka vendosur t'i lejë dhe një muaj afat kry-etarit të Partisë Demokratike Lulzim Basha, për t'u ulur në bisedime, sa i

takon kësaj reforme. Në këtë kuadër, mazhoranca ka shtyrë deri në datën31 korrik, afatin për miratimin e reformës territoriale. Por, deputeti i LëvizjesSocialiste për Integrim, Spartak Braho ka votuar kundër kësaj pike.

Reforma territoriale

politikë dëshmojnë qartë se integri-mi i Shqipërisë në Europë është i par-celizuar. Dhuna e ushtruar sot kundërtë burgosurve politikë sepse kryen njëgjest demokratik karshi përbuzjes, fy-erjes dhe diskriminimit të vazh-dueshëm të qeveritë aktuale na dësh-mojmë se kemi të bëjmë me një neo-diktaturë të re që shkel në mënyrë fla-grante liritë dhe të drejtat e njeriut, tëcilat janë pika 5 e prioritetit të AsociimStabilizimit të Shqipërisë në Evropë.Këto veprime nuk na frikësojnë, por,na obligojnë më tepër për të kërkuar tëdrejtat tona në forma dhe në mënyrademokratike", përfundoi Tufa.

ritoriale, u deklarua i hapur për num-rin e njësive vendore që do të krijohen."Për reformën territoriale është inevojshëm bashkëpunimi i opozitës.Duhet të ndjekim shembullin e shumëvendeve të tjera që e kanë kryer këtëreformë dhe të balancojmë shpenz-imet në bashki dhe komuna", thaFino. Artan Hoxha moderatori i këtijtakimi e interpretoi si "elasticitet" qën-drimin e Finos, por për kreun e PD-sëLulzim Basha ishte "çështje inter-pretimi".

Page 10: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

10 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

www.sot.com.alp o l i t i k e

PD e Korçës voton kundërshtarin eBodes për kryetar, fiton kandidaturaBasha-Bozdo, në Elbasan zgjidhet

Eno Bozdo fushatë për Andrea Manon, lihen në hije kandidatët e tjerë

Eneida JAÇAJ

Aurel Bylykbashi ështëzgjedhur dje kryetar i degës sëPartisë Demokratike të El-basanit. Bylykbashi ka qenëkryetar në vitet 2005-2009 i PD,por ai është rikthyer pas dis-fatës së thellë në zgjedhjet e 23Qershorit. Pas një procesi deridiku të tensionuar, Bylykbashiështë ka rezultuar kandidati mëi votuar për drejtimin e PD sëElbasanit. Ndërkaq, ethet egarës janë zhvendosur në Ko-rçë, aty ky Lulzim Basha dheEno Bozdo po përmbysin influ-encat e Ridvan Bodes. Zgjedh-jet për PD e Korçës priten të zh-villohen ditën e sotme, ku An-drea Mano, është kandidati mëpotencial për të marrë postin ekryetarit, pasi ka mbështetjene delegatit Eno Bozdo dhe Lul-zim Bashës. Nënkryetari iBashkisë së Tiranës, EnoBozdo, i deleguari i Bashës nëKorçë, ka bërë fushatë të fortëpër Andrea Manon, duke sfu-muar dhe lënë në hije kandi-datët e tjerë. Gjatë këtyre ditëvekanë qarkulluar zëra se AndreaMano do të tërhiqej nga gara,por kandidati në fjalë, i kon-taktuar nga gazeta "Sot", e kamohuar një gjë të tillë. GjergjiGrabocka është një tjetër ngaemrat që ka nisur të garojë përkreun e kësaj dege. Burimetkanë bërë të ditur se Grabockaka kërkuar votat nga mbësh-tetës, si të Bodes. Në garë do tëjetë dhe Ledina Alolli, e cilapritet të mos përfshihet nëgarën përfundimtare. Pjesë ekësaj gare do të jetë edhe Ard-ian Shkëlqimi i cili është edhesekretar i PD në këtë qytet. Sa itakon mbështetjes së kandi-datit Andrea Mano, Bozdo si-pas burimeve, u ka telefonuardrejtuesve të seksioneve dhegrupseksioneve, ku u kakërkuar që të braktisin fush-atën për kandidatet e tjerë dhetë mbështesnin Manon, në tëkundërt ky i fundit do t'i sh-karkonte si drejtues. Mësohetse përplasje ka pasur edhe menjerëzit, të cilët Bozdo ka për-dorur si të deleguar në zgjedh-jet e seksioneve. Burime thonëse, njerëz pa mandat por vetëm

të emëruar të Bozdos kanë ndë-rhyrë në zgjedhjet e seksion-eve, duke manipuluar këto tefundit ne favor te nje kandidati.Enno, nga ana tjetër ështëkujdesur për kërcenim të drejt-përdrejtë ndaj kandidatëve nëgarë, duke ju kërkuar të tërhiqenose në të kundërt emri i tyre nukdo kthehej nga Tirana, një vep-rim totalisht në kundërshtimme statutin dhe udhëzimet e

Basha: Rilindja e Ramës është mashtrim, papunësia është në rritjeKryetari i Partisë Demokratike,

Lulzim Basha, mori pjesë në Kuven-din Zgjedhor të PD-së në Përmet dheMallakastër. Basha i është bashkuarshqetësimit të qytetarëve jo vetëm nëPërmet dhe Mallakastër, por në tëgjithë Shqipërinë për situatën e rëndëekonomike në vend. "'Rilindja efamshme e Edi Ramës doli një fjalëboshe, rezultoi propagandë pa doganë,

rezultoi një tufë tullumbacesh që ushpuan një e nga një pikërisht sepseishte një premtim bosh pa alternative,sepse nuk u bazua në një analizëkonkrete, realiste të gjendjes sëvendit, të mundësive të vendit dhevizioneve për të shkuar përpara. Por ubazua kryekëput në mashtrimin përtë marrë votën. Sot përkeqësimindjehet kudo. Sipërmarrja në nivel

falimentimi në të gjithë vendin.Mijëra shqiptarë humbin vendet etyre të punës, asnjë premisë përpërmirësim", tha Basha. Zgjedhjet nëPD, theksoi zoti Basha, për vetëmënyrën qytetare që po zhvillohen,alternativat që po përcjellin kandi-datët, vendin e votës së lirë në themeltë garës në parti dhe nivelindemokratik të riorganizimit të

partisë, ka bërë që qytetarët tandjekin me dëshirë dhe shpresë përtë nesërmen. Kryetari i PD-së LulzimBasha ka kërkuar nga drejtuesit erinjtë partisë në çdo degë të hartojnëplatformën e zhvillimit për zonat etyre. "Çfarë tjetër është arsyeja jonëpër të qenë këtu nëse nuk jemi nëgjendje t'i ofrojmë një perspektivëzhvillimi qytetarëve ku gjithsecili

prej tyre të shohë mundësinë dhe tëbesojë tek e nesërmja, të besojë sedinjiteti i tij dhe i saj nuk do tënëpërkëmbet, të besojë se ligji do tëfunksionojë i barabartë për të gjithë.Misioni i Shqipërisë europiane nëçdo qelizë të saj, i standardit europiannë çdo orë të jetës së çdo shqiptarikudo në vend, është misioni hyjnor iPartisë Demokratike", tha Basha.

Ja kushjanë

kandidatëtpër PD

e KorçësEthet e zgjedhjeve në

Partinë Demokratike janëzhvendosur në degën e saj mëtë madhe në juglindje tëvendit. Po kush janë kandi-daturat që kanë shprehurambiciet për të drejtuar PD eKorçës? Kandidati më i lakuardhe që ka mbështetjen eSHQUP-it është AndreaMano, i cili njihet si themeluesi PDR në Korçë. Për disa viteMano ka qenë drejtor arsimi,ndërsa ka mbështetur Bashënnë garën me të ndjerin SokolOlldashi. Po ashtu ai njihet simik i Fahri Balliut dhe HenriÇilit. Elvin Bregu, është njëtjetër konditat i ri në moshë,por jo pretendent për të fituar.Gjergji Grabocka, është njëtjetër kandidat me potencialepër të drejtuar degën e Korçës.Grabocka ka qenë drejtor,kryetar seksioni dhe drejtues iPD në vite. Edhe LauretaAlidinaj ka shprehur am-bicien për të drejtuar degën eKorçës. Alidinaj ka qenëdrejtuese dhe anëtare e PR, mëpas kaloi me PD, ku drejtoiEntin e Banesave. Pas fitorestë koalicionit të majte nëzgjedhje, Alidinaj tentoibashkimin me LSI, bashkim icili ishte e përkohshëm. IlirHoxhaj, është një tjetërkandidat, një nga themeluesite PD në Korçë, nga ata qëmund të quhet palca e PD, prejvitesh drejtues, anëtar kryesie,ish-kryetar qarku, një ngaemrat e papërfolur për korrup-sion. Servet Fekaj, një nga tëvjetrit e PD, një nëndetësepolitike, shumë vite më parë,në kohët e opozitës të egër tëPD, mbante lidhje majtas.Marsel Sulçe, është një tjetërkandidat, përfaqësues i njëfamiljeje themelues të PD, njënga njerëzit që nuk ështëlarguar kurrë nga e djathta,kontribues dhe mbështetës,anëtar kryesie i PD lokale.Është një nga qëndrestarët nëditët më të egra të opozitëspolitike të Partisë Demokra-tike. Kandidati i fundit dhe ivetmi i munguar në këtë garëështë Ardian Shkëlqimi. Ky ifundit është hequr nga garame argumentin se ka qenëdrejtues për të marrë përgjegjë-si për humbjen e zgjedhjeve të23 Qershorit.

nxjerra nga kreu i PD-së Basha.Bode jashtë loje

Kreu i Partisë Demokra-tike, Lulzim Basha, ka nxjerrëjashtë loje Boden sa i takon in-fluencës së tij në Qarkun e Ko-rçës, duke e zëvendësuar mezëvendësin e tij në Bashkinë eTiranës, Eno Bozdo. Kjo kaardhur si shenjë hakmarrje,pasi Bode ka hedhur akuza tëforta kundër udhëzimit të

Bashës, i cili në kundërshtimme statutin e PD, është formu-luar në atë mënyrë që përjash-ton nga strukturat drejtuese nëbazë dhe në kupolë, të gjithë in-dividët që kanë investuar përtë djathtën shqiptare. Madje,Bode i është drejtuar se njëudhëzim i tillë duhej të vintenga organet dhe jo nga indi-vidët. Ai akuzoi Bashën senuk respekton aspak forumet

drejtuese të partisë, dhe kjonuk i shërben aspak ringritjessë PD. Në garën fiktive për kre-un e PD në rrethe, do të jenëvetë delegatët e caktuar Bashaqë do të përzgjedhin kandidatëtdhe më pas sërish do të jenëata që do të votojnë 1 nga 5kandidaturat. Ky veprim shkelautomatikisht statutin e par-tisë, pasi krerët zgjidhen ngaKryesia e Degës.

Kriteret që duhet të plotësojnë kandidatët

Kandidatët që garojnë për kryetar të degëve të PD, duhet të plotësojnë disa kushte. Kandidati duhet të jetë ligjërisht banori territorit që mbulon dega e PD, të paktën që nga data e fillimit të këtij procesi. Të jetë me arsim të lartë të përfunduar.Avantazh kanë personat me kualifikime pasuniversitare. Të ketë aftësi intelektuale, profesionale dhe kulturore të

larta. Të dallohet në publik për qëndrueshmëri morale dhe të ketë reputacion pozitiv. Të ofrojë mundësi të vërteta për ngritjen nënivel më të lartë të rezultateve të degës, etj.

Zgjedhjet për PD e Korçës priten të zhvillohen ditën esotme, ku kandidati Andrea Mano, është kandidati më

potencial për të marrë postin e kryetarit, pasi ka mbësh-tetjen e delegatit Eno Bozdo dhe Lulzim Bashës...“

Page 11: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 11

www.sot.com.alp o l i t i k e

Ligj i ri për procedurat tatimore, ja si do tëbëhet regjistrimi dhe çregjistrimi i bizneseve

Projektligji në Kuvend, veprimet e reja të bizneseve gjatë ushtrimit të aktivitetit

Ligji për procedurat tatimore dotë ndryshojë sërish. Ankesat eqytetarëve për problemet që kanëhasur gjatë regjistrimit apoçregjistrimit të një biznesit, duket sejanë marrë parasysh nga qeveria, ecila tashmë ka dërguar në Kuvenddhe projektligjin me ndryshimetpërkatëse. Bëhet fjalë për projek-tligjin "Për disa ndryshime në ligjinnr.9920, datë 19.5.2008, "Për proce-durat tatimore në republikën eShqipërisë", të ndryshuar". Neni 2, iprojektligjit, propozon riformulimintë pikës 4, të nenit 40, "Regjistrimi ipersonave që ushtrojnë veprimtaritregtare dhe jotregtare", për të ndarëdhe saktësuar dy momente tëregjistrimit të dy kategorive tëtatimpaguesve. Për tatimpaguesit qëkanë detyrimin të regjistrohenparaprakisht në QKR, ky regjistrimshërben njëkohësisht edhe siregjistrim në administratën tatimore,si dhe në skemat e sigurimit shoqërore shëndetësor, të Inspektoratit tëPunës dhe organeve doganore. Nëkategorinë e tatimpaguesve të tjerë qëkanë detyrimin të regjistrohen direktnë administratën tatimore përfshihenorganizatat jofitimprurëse, përfaqë-suesit tatimor, të vetëpunësuarit siambulantë etj. dhe kryefamiljari qëpunëson individë si punëtorë shtëpie,kujdestarë etj. të kësaj natyre.

Procedurat e çregjistrimitNeni 4 i projektligjit saktëson

dhe lehtëson procedurën për kaliminnë regjistrin pasiv të tatimpaguesveqë plotësojnë kushtet për kalimin nëkëtë regjistër, në përputhje mekërkesat e sistemit të ri informatik.Ky ndryshim do të krijojë mundësinëe kalimit në mënyrë automatike ngasistemi, të tatimpaguesve, ngaregjistri aktiv në atë pasiv, pa qenënevoja e ndërhyrjes manuale dhesubjektive të inspektorëve tatimorë,

gjë që do të çojë në pastriminautomatik të regjistrit të tatimpa-guesve në administratën tatimoredhe do të përmirësojë situatën e rëndëtë krijuar aktualisht. Sipas propozi-meve të bëra, administrata tatimoretransferon regjistrimin e tatimpa-guesit nga regjistri aktiv në regjistrinpasiv, që mbahet nga administratatatimore, kur konstaton se tatimpa-guesi përmbush të paktën një ngakushtet e mëposhtme: nuk ushtronmë veprimtari tregtare për njëperiudhë tatimore prej 12 muajsh tënjëpasnjëshëm; nuk dorëzondeklaratën tatimore për një periudhëtatimore prej 12 muajsh të njëpasn-jëshëm; deklaron në QKR pezullimveprimtarie tregtare. Saktësim irëndësishëm në këtë propozim ështëqë pezullimi i veprimtarisë në QKRpër një tatimpagues konsiderohetautomatikisht si kalim në regjistrinpasiv të tij. Aktualisht, një tatimpa-

Projektligjipër procedurate rejatatimore

Neni 6 i projektligjit propozonrishikimin e momentit të ndërprerjessë detyrimit për të deklaruar përpersonat fizikë dhe personat juridikëqë kërkojnë të çregjistrohen. Aktual-isht, në bazë të pikës 6, të këtij neni,detyrimi për të deklaruar ndërpritet nëçastin e aplikimit në QKR përçregjistrim (në rastin e personavefizikë) ose deri në çastin e aplikimitpër fillimin e procedurave të likuidimitnë QKR ose në gjykatë (në rastin epersonave juridikë).

Neni 7 i projektligjit propozonshfuqizimin e nenit 66, për zgjatjen eafatit për dorëzimin e deklaratëstatimore. Sipas këtij neni, aktualishtnë fuqi, në rastet kur tatimpaguesindodhet përpara pamundësisë përdorëzimin në kohë të deklaratëstatimore, ai paguan detyrimin tatimordhe njofton administratën tatimorepër zgjatjen e afatit të dorëzimit tëkësaj deklarate.

Neni 8 i projektligjit propozohetnë përputhje me ndryshimin e bërë nënenin 23, për përmirësimin e mënyrëssë komunikimit me tatimpaguesit nëkuadër të sistemit të ri e-taxation dhelehtësive që ky sistem parashikon tëofrojë, duke shtuar mundësinë qënjoftim-vlerësimet e lëshuara ngaadministrata tatimore t'u dërgohentatimpaguesve në rrugë elektronike.

Neni 9 i projektligjit propozonshtimin e një neni të veçantë 71/1, pasnenit 71, "E drejta për të përdorurmënyra alternative vlerësimi". Neni iri i propozuar synon rritjen e eficencësnë mbledhjen e të ardhurave tatimoredhe inkurajimin e vetëdeklarimit tëdetyrimeve tatimore nga ana etatimpaguesve. Një gjë e tillë synohettë arrihet nëpërmjet futjes së detyrimitpër të lëshuar një letër-kujtesë përtatimpaguesit mosdeklarues (afati 5ditë kalendarike pas përfundimit tëafatit ligjor të deklarimit) dhe futjes sëmundësisë për vlerësim automatiknga zyra (sistemi) për mosdeklaruesit,brenda 10 ditëve kalendarike ngalëshimi i letrës kujtesë. Ky vlerësimautomatik do të bëhet sipas metodavealternative të vlerësimit. Vlerësimi ngazyra e tatimpaguesve mosdeklaruesdo të jetë i paapelueshëm nga ana etyre, pasi vetë tatimpaguesi mund tëbëjë anulimin (hedhjen poshtë) evlerësimit automatik nga zyra,nëpërmjet paraqitjes së deklaratës sëtij. Nëse tatimpaguesi nuk e sjelldeklaratën e tij, shuma e vlerësuarnga zyra mblidhet me forcë si çdodetyrim tjetër tatimor i vlerësuar.Procedura e lëshimit të letrës kujtesëdo të zbatohet vetëm për periudhën eparë të mosparaqitjes së deklaratës sëçdo tatimi, në mënyre që kjo procedurëtë mos ndikojë në rritjen e mundshmetë borxheve tatimore.

gues duhet të bëjë deklarim meshkrim pranë administratës tatimorepër pezullim veprimtarie, duke marrëkështu kohë dhe kosto administra-tive dhe në padijeni të tatimpaguesistshpeshherë, situata e tyre rri nëgjendje pezull në sistemin e IT. Nëkëtë projektligj qartësohet po ashtuprocedura e çregjistrimit të tatimpa-guesve sipas çdo kategorie."Çregjistrimi i tatimpaguesve kapërbërë dhe përbën një ndër prob-lemet më të mëdha të tatimpaguesvenë Shqipëri me gjithë ndryshimet eherëpashershme që janë bërë",konstatohet në relacionin e projek-tligjit. Aktualisht, mungon përcakti-mi se cila datë konsiderohet si datë eçregjistrimit të tatimpaguesit përqëllime tatimore. Propozimi i bërë nëkëtë nen përcakton qartësisht se datëe çregjistrimit të tatimpaguesit nëadministratën tatimore është data eçregjistrimit në QKR ose gjykatë.

Kurse për personat e vetëpunësuar nëveprimtari tregtare apo shërbimiambulant, për kryefamiljarët qëpunësojnë individë si punëtorështëpie, kujdestare etj. të kësajnatyre, përfaqësuesit tatimor dhefermerit (të cilët regjistrohen direkt nëadministratën tatimore) datë eçregjistrimit është data e miratimit tëçregjistrimit të tyre nga administratatatimore, por me efekt në datën eparaqitjes së kërkesës për çregjistrim.Gjithashtu, ky nen parashikon sesubjektet e regjistruara pranë QKRose gjykatës çregjistrohen pasi tëkenë paguar të gjitha detyrimettatimore të papaguara dhe pasi tëkenë paraqitur pranë administratëstatimore pasqyrat financiare dhedeklaratat tatimore për veprimtarinëekonomike të kryer nga data embylljes së periudhës së fundittatimore dhe gjatë procedurës sëlikuidimit.

TAP shpall njoftimin ekontratës për kompresorët

e gazit në Greqi dhe Shqipëri

INSTAT: Bie ritmi i krijimittë ndërmarrjeve të reja

Kriza ka dhënë efektin e saj nëhapjen e bizneseve të reja. SipasRegjistrit të Ndërmarrjeve 2013 tëINSTAT, në vitin 2013 shkalla elindshmërisë së ndërmarrjeve është10,9 % nga 12,2 % në vitin 2012.Gjatë këtij viti janë krijuar 12.131ndërmarrje të reja. Qarku i Tiranës kashkallën më të lartë të lindshmërisëme 12,9 %, ndërsa qarku i Beratit mëtë ulët me 7,7 %. Po sipas INSTAT,Industria dhe shërbime të tjera si:arsim, shëndetësi e ndërmjetësimefinanciare, përfaqësojnë 76,5 % tëndërmarrjeve me 50 e më shumë tëpunësuar. Rreth 90 % të ndërmar-rjeve janë me 1-4 të punësuar. Pjesamë e madhe, 69 %, janë me vetëm njëtë vetëpunësuar. Ndërmarrjet emëdha me 50 e më shumë të punë-suar përfaqësojnë 1,3 % të ndërmar-rjeve gjithsej, por kontributi i tyre nëpunësim është shumë i ndjeshëm,26,7 %. Rreth 52 % e ndërmarrjeveaktive janë përqendruar në qarqetTiranë e Durrës. Mbizotërimi iprodhuesve të shërbimeve ështëdukuri në të gjitha qarqet, dhe luhatetnga 80,0 % në qarkun e Vlorës derinë 87,5 % në qarkun e Tiranës.

Akciza, Cani diskutonme kompanitë

Fushata e Drejtorisë sëPërgjithshme të Doganave membështetjen e Croën Agents nësektorin e tregtimit të artikujve tëakcizës si dhe Kodi i ri Doganor,ishin dy nga temat e diskutimit mesministrit të Financave, ShkëlqimCani dhe operatorëve privatë. Nëtakim merrte pjesë edhe drejtorja epërgjithshme e Doganave, znj. ElisaSpiropali si dhe departamenti iAkcizës, i cili prej tetorit të vitit 2012,ka në kompetencë mbledhjen e kësajtakse edhe brenda territorit. Përministrin Cani, faza e dytë e kodit tëri, pra hartimi i akteve nënligjoreështë mjaft i rëndësishëm, pasiqartëson akoma më tepër rrugën ezbatimit të procedurave të reja dhemundëson zbatimin në praktikë tëvetë kodit. Në kuadër të përgatitjes samë cilësore të kodit të ri, Ministria eFinancave nisi në muajin marsfushatën informuese dhe një kon-sultë të gjerë, duke zhvilluar takimeme grupet përkatëse të interesit.Aktualisht, kodi po diskutohet nëkomisionet e posaçme parlamentare.Hyrja në fuqi pritet të bëhet më datë 1janar 2015.

Trans Adriatic Pipeline (TAP) njof-ton se po vazhdon para kualifikimin efurnizuesve potencialë për ndërtimin egazsjellësit 870 km të gjatë së bashkume infrastrukturën përkatëse në Greqi,Shqipëri deh Detin Adriatik që përfun-don më pas në tokën e Italisë. Këtë javëTAP ka prezantuar njoftimin për kon-tratën e katërt në Gazetën Zyrtare të BE-së. Gjashtë kompresorë turbo do të bli-hen për instalim në dy stacione kompre-sorësh -tre për një stacion kompresorinë Shqipëri, afër Fierit dhe tre për njës5tacion kompresorësh në Greqi, afërKipoi. Qëllimi i kësaj kontrate do të përf-shijë prodhimin, dorëzimin, punimet in-xhinierike dhe instalimin e kompre-sorëve turbo. Stacionet e kompresorëvedo të ndërtohen në përputhje me efektetmjedisore. Faza aktuale e parakuali-fikimit është e katërta, pas njoftimevepër kontrata për ndërtimin e rrugëve dheurave në Shqipëri, ndërtimin në tokë tëgazsjellësit në Greqi dhe Shqipëri,ndërtimin e stacionëve të kompresorëvenë Greqi dhe Shqipëri. Njoftimi i ardhs-

hëm që do të jepet nga TAP gjatë tre mua-jve të ardhshëm do të përfshijë parakual-ifikimin e kompanive që furnizojnë mevalvula me diametër të gjerë dhe tubaçeliku për seksionin në tokë të TAP. TAPdo të transportojë gaz natyral nga fushagjigante e Shah Deniz II në Azerbajx-han për në Evropë. Gazsjellësi i gjatëpërafërsisht 870 km do të lidhet meGazsjellësin Trans Anatolian (TANAP)pranë kufirit greko-turk në Kipoi, do tëpërshkojë Greqinë, Shqipërinë dhe De-tin Adriatik përpara se të arrijë në brigjete Italisë jugore. Trajektorja e TAP mundtë lehtësojë furnizimin me gaz për disavende të Evropës Juglindore duke përf-shirë Bullgarinë, Shqipërinë, Bosnjen dheHercegovinën, Malin e Zi, Kroacinë etj.

Page 12: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

12 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

CYAN MAGENTA YELLOW BLACK

www.sot.com.albota

Virozat mbipopullojnë Pediatrinë në QSUT, nisshërbimi 24-orësh në 3 qendra shëndetësore

Beqja: Shërbimi, gjatë 2 muajve të verës

Me afrimin e sezonit të verës, përshkak të temperaturave të larta dhe tëgjithë problemeve dhe sëmundsh-mërisë që kanë moshat fëminoregjatë kësaj periudhe, Ministria eShëndetësisë ka ndërmarrë një plantë ri shërbimi pediatrik 24-orësh nëqendrat e shërbimit parësor tëkujdesit shëndetësor në të gjithëqytetin e Tiranës. Ministri i Shëndetë-sisë, Ilir Beqja vizitoi ShërbiminMjekësor Ambulator të Urgjencës sëqytetit të Tiranës, i cili është plani-fikuar të ofrohet në tre qendrashëndetësore të kryeqytetit. Shër-bimet do të ofrohen përkatësisht nëlagjen Nr. 8, e cila do ta përfitojë këtëshërbim në Urgjencën e Tiranëspranë Stadiumit "Selman Stërmasi",Qendra Shëndetësore Nr. 4 qëndodhet tek Unaza pranë Dispan-cerisë, si dhe Qendra ShëndetësoreNr. 6, që ndodhet në Kombinat.Shërbimi pranë këtyre 3 qendrave,përbëjnë edhe përmbledhjen më tëmirë, ose trekëndëshin më të mirë përofrimin e këtij shërbimi shumë tërëndësishëm në këtë prag-sezonveror. "Këtë sezon vere përpiqemi tëofrojmë, kryesisht për fëmijët, njëshërbim më të zgjatur gjatë gjithëditës dhe më të shtrirë në qytetin eTiranës. Me virozat e ndryshme apoproblemet që kanë fëmijët gjatë stinëssë verës, rezulton që Urgjenca ePediatrisë brenda QSUT mbingarko-het, mbipopullohet dhe praktikishtdel nga funksioni që ka si qendëruniversitare, por edhe nuk arrin dottë kryejë siç duhet shërbimin", ushpreh ministri Beqja pranë këtij

shërbimi, duke shtuar më tej se ishtepikërisht ky shkaku që u vendosbashkë me drejtuesit e AutoritetitShëndetësor Rajonal të Tiranës, që nëdy muajt e verës, në tre qendrashëndetësore të qytetit të Tiranës, tëketë shërbim urgjence pediatrie, çdoditë, shtatë ditë të javës, edhe kurmbyllet orari normal i qendrave tëTiranës, që është deri në orën 20:00 tëmbrëmjes.

PlaniDuke shpjeguar me tej hollësitë e

planit për mbulimin e këtyre treqendrave, Drejtori i Shërbimit tëASHR Tiranë, Edmond Stojku, tha sekëto tre qendra do të jenë të hapuranga ora 20:00 e darkës deri në 07:00të mëngjesit, me një shërbim që nukështë ofruar deri më sot dhe kjovetëm këto dy muajt e verës, kurproblematikat shëndetësore tëfëmijëve janë edhe më të mëdha.Gjithashtu, Stojku pohoi se ështëmbyllur një shërbim që nuk ishteplanifikuar më parë në shërbimin eASHR Tiranë. "Urgjenca e Tiranësështë ajo që do të japë shërbiminmaksimal për të gjithë fëmijët nëqytetin e Tiranës, duke shërbyer sipika e parë e pritjes, ndërkohë qëvetëm rastet më të ndërlikuara do tëkalojnë në QSUT", vijoi më tejStojku. Duke pasur parasysh seshërbimi pediatrik mbulohet gjatë24 orëve dhe vetëm në këtë peri-udhë, meqenëse gjatë stinës së verësparaqitet më e ngarkuar mesëmundshmërinë e kësaj grup-moshe, u bë pikërisht kjopërzgjedhje e qendrave shëndetë-

Kreu i KMSH uron shqiptarëtpër muajin e Ramazanit

Plazhi publik i Vlorës, listo-het prej vitesh në rradhët e 11plazheve me të ndotur në Shqipërinë raportin e Institutit të Shën-detit Publik. Derdhjet e ujrave tëzeza të padisiplinuara bëjnë qëshkalla e ndotjes bakteriologjiketë ngelet e lartë. Edhe pse ështëdetyrim i Bashkisë së Vlorës,marrja e masave për vendosjen etabelave informuese për publikunende nuk ka ndodhur, duke i lënëtë painformuar qytetarët për rrez-ikshmërinë që prezanton plazhi-mi në këto zona. Pushuesit tre-gojnë se shpesh janë kushtet

Tuneli i aksit Elbasan-Tiranëhapet në 1 korrik

ekonomike që i detyrojnë tëplazhojnë nga Skela në Ujë tëFtohtë, pasi në zonat pas tunelitapo në Rradhimë ka kosto më tëlartë. Nga Skela deri në Ujin eFtohtë janë aktualisht 11 derdhjetë ujrave të zeza në det, ende tëpadisiplinuara, ndërsa plazhistëtë shumtë kanë nisur të pushojnë.Edhe plazhi i Durrësit ka qenënjë ndër më të ndoturit por impi-anti i pastrimit të ujërave i vendo-sur në prill, ka ndikuar pozitivisht.I shtrirë në 65 hektarë, i ndërtuarme një teknologji moderne, kujanë shpenzuar 11 milionë euro.

Besimtarët muslimanë nëmbarë botën nisin këtë të shtunë,Muajin e Shenjtë të Ramazanit.Nga lindja e diellit deri në perën-dim të tij, besimtarët duhet tëagjërojnë gjatë këtij muaji, pasivetëm në këtë mënyrë ata kanëpërmbushur misionin e shenjtë, atëtë afrimit me Allahun, pastrimit tëshpirtit nga mëkatet. Një mesazhurimi për nisjen e muajit të Rama-zanit ka përcjellë kreu i Komuni-tetit Musliman, Skënder Bruçaj.Ai tha se gjatë këtij muaji të gjithëduhet të solidarizohen me më tëvarfërit, me personat me aftësi të

kufizuar, apo me kategoritë e tjeranë nevojë. ''Për agjërimin, Allahui Gjithëmëshirshëm në KuraninFamëlartë, thotë: ''Muaji i Rama-zanit është muaji në të cilin zbritiKur'ani, që është udhërrëfyes përnjerëz dhe sqarues i rrugës së drejtëdhe dallues i të vërtetës nga gënjesh-tra, kush nga ju që arrin këtë muaj,le ta agjërojë. Në këtë muaj Krijuesii gjithësisë hap dyert e mëshirës përtë gjithë besimtaret, të cilët e kryejnëkëtë adhurim më përkushtim e dev-otshmëri'', u shpreh Skënder Bru-caj, kryetar i Komunitetit Muslimantë Shqipërisë.

Për shkak të vazhdimittë punimeve tuneli iKërrabës do të qëndrojë imbyllur deri në datë 1korrik. Drejtoria e Policisësë Qarkut Elbasan njoftoiditën e djeshme se i ështëkërkuar nga firma ndër-tuese të marrë masa përrregullimin e trafikut derinë 1 korrik. Në një njoftimtë mëparshëm nga Minis-tria e Brendshme ishteparashikuar që tuneli tëhapej në 28 qershor. Porzgjatja e punimeve në rrugë

Vlorë, plazhi publik mbetetndër më të ndoturit

më tepër se parashikimi kabërë që afati të shtyhet me 1muaj kohë. Policia nënjoftimin e saj për mediatkërkon mirëkuptimin edrejtuesve të mjeteve dhenjëkohësisht njofton sederi mëngjesin e 1 korrikutqarkullimi nga Elbasanidrejt Tiranës dhe anasjell-tas do të kryhet nga aksiQafë Kërrabës. Tuneli umbyll mëngjesin e 25qershorit për shkak tëpunimeve që po kryhen nëkëtë rrugë.

Statistikat, 704 të huaj punojnë në Shqipëri, shumica turq e kinezëShtetasit turq, kinezë, kanadeze

e maqedonas janë ata që zënënumrin më të madh të të huajve qëpunojnë në vendin tonë. Rreth 704shkon numri i të punësuarve nësektorë si në sistemi bankar,infrastrukturë, turizëm, apo edhe nëbiznese të vogla që hapen nga vetëkëta shtetas. Për herë të parë, tëhuajt në vendin tonë nuk aplikojnëpër leje punësimi, por ata mjafton tëplotësojnë një formular vetëdeklari-mi se ku janë të punësuar. ''Nëvendin tonë janë pajisur me leje 704persona. Vendin e parë e zënë

shtetasit turq me 280 persona,vendin e dytë e zënë shtetasit kinezme 110 persona, vendin e tretë ezënë shtetasit kanadez dhe vendin ekatër e zënë shtetasit maqedonas.Vendet anëtare të BashkimitEvropian të zonës Shengenpërfshirë dhe Shtetet e Bashkuaratë Amerikës, prej kësaj periudhekanë filluar nuk marrin më lejepune por marrin atë që quhetvetëdeklarim, që quhen vërtetimepune. Kemi kategori që variojnënga niveli më i lartë ekzekutiv, ngadrejtorë dhe deri të niveli i sh-

kallëve të ulët të kualifikimit sipunëtorë, shoferë etj. Kjo ështëpërgjithësisht në sektorëtekonomikë", tha Neshat Zeneli,drejtor i Shërbimit të Punësimitdhe të Migracionit në SHKP.Autoritetet e Shërbimit Kombëtartë Punësimit shprehen se shtetasite huaj, paguajnë tarifa të ndryshmenë bazë të lejeve apo vërtetimeve tëpunës që ju lëshohet. ''Lejet epunës janë të tipeve të ndryshme.Për shembull kemi leje pune të tipitsi punëmarrës. Këta personapaguajnë një tarifë prej 6 mijë

lekësh të reja për herë të parë. Nëmomentin që ai e rinovon këtë lejepune ai paguan 30 mijë lekë të reja'',u shpreh Neshat Zeneli, drejtor iShërbimit të Punësimit dhe tëMigracionit në SHKP. E nëseshtetasit e huaj drejtohen nëShqipëri për një vend pune, edheshtetasit shqiptarë janë të shumtë tëcilët aplikojnë në shtete të ndryshmesi Itali apo Greqi, për t'u punësuargjatë sezonit të verës. Ndër vitenumrin më të madh të shqiptarëveqë kërkojnë një punë sezonale e kazënë grupmosha nga 30 deri 40 vjeç.

sore për të dhënë shërbimin edhegjatë natës. E gjitha kjo për t'iardhur në ndihmë QSU "NënëTereza" në Tiranë, e cila duhet tëmerret vetëm me rastet më tëndërlikuara të sëmundshmërisë së

moshave fëminore dhe jo me tëgjitha rastet. Edhe për shkak tëdistancave të largëta, Kombinatiështë një zonë e cila përmbledh tëgjithë komunat përreth saj: Yzber-isht, Pezë, Vaqarr dhe vetë Kombina-

tin, që aktualisht është bërë njëlagje shumë e madhe. Po ashtu,edhe Qendra Shëndetësore Nr. 4 ecila përmbledh edhe Paskuqanindhe Kamzën, duke qenë edhe përshkak të gjeografisë më afër tyre.

Page 13: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 13

CYAN MAGENTA YELLOW BLACK

www.sot.com.alk r o n i k e

Zyrtari i Ministrisë së Mjedisit shoqërohetnë polici për korrupsion

Dyshimet, Albert Topçiu mori 2 mijë euro ryshfet

Iva METAJ

Persona të lartë zyrtarë povihen një nga një nga

policia e Tiranës të dyshuar sipersona që kryejnë shkelje tëdetyrës. Hetimet e policisë kanënisur prej disa kohësh në lidhje mekryerjen e veprave të ndryshmepenale. Ndërkohë që tashmë Policiae Tiranës ka ndërmarrë një aksiontë fuqishëm për parandalimin erasteve të cilësuara si korrupsion.Në këto hetime duket se janëpërfshirë edhe zyrtarë të Ministrisësë Mjedisit ku policia në sajë tëhetimeve ka zbuluar se një person ibrendshëm i kësaj ministrie,dyshohet të ketë kryer veprënpenale të korrupsionit. Për këtëpersoni i dyshuar është shoqëruarpër në komisariat për të dhënëdeklarimet e tij lidhur me këtëngjarje.

Shoqërohet Albert TopçiuUniformat blu të

kryeqytetit,ditën e djeshme kanënisur një operacion antikorrupsion,dhe kjo ndaj zyrtarëve në Drej-torinë Rajonale të Ministrisë sëMjedisit. Bëhet me dije se në kuadërtë këtij operacioni, Drejtoria eForcave të Posaçme Operacionaledhe Seksioni i Antikrimit Finan-ciar, pas hetimeve të kryera dhe pasdyshimeve të para, kanë shoqëruarpër në komisariat, një zyrtar tëMinistrisë së Mjedisit, ndërsashoqërimi i rij është kryer nënakuzën si person i dyshuar përkryerjen e veprës penale të korrup-

sionit. Burime nga policia thek-sojnë se personi i cili është shoqëru-ar nga blutë ditën e djeshme, ështëAlbert Topçiu. Personi në fjalë,mësohet se është Drejtor i Vlerësim-it Mjedisor në Ministrinë e Mjedisit.Paraprakisht rezulton se Topçiuështë shoqëruar pasi është idyshuar se ka marrë 2 mijë euroryshfet. Ndërkohë nuk dihet endese për çfarë rasti bëhet fjalë. Policianuk ka dhënë ende asnjë detajzyrtar në lidhje me këtë ngjarje. Ajoqë bëhet me dije është fakti seTopçiu është shoqëruar për tu marrënë pyetje dhe më pas është lënë ilirë. Nuk dihet ende nëse do të ketënjë procedim penal ndaj tij dhehetim në gjendje të lirë. Blutë kanënisur hetimet dhe po punojnë përzbardhjen e plotë të kësaj ngjarjeje.Pritet që me vijimin e kryerjes sëhetimeve të zbulohet edhe fakti nëseka apo jo dhe persona të tjerë tëpërfshirë, apo gjithçka Topçiu e kakryer i vetëm. Ndërkohë, pritet tëmerret edhe dëshmia e personit që ika dhënë sasinë e parave Topçiut.Operacioni antikorrupsion, i cili pokryhet nga Antikrimi Financiardhe Drejtoria e Forcave të PosaçmeOperacionale, ka nisur ditën edjeshme dhe do të vijojë dhe në ditëtnë vazhdim. Policia duket se kavendosur të mos ndalet derisa tëkryejë hetimet e plota të të gjithëkësaj ngjarjeje si dhe të hetojë nëseka apo jo edhe raste të tjera tëzyrtarëve të korruptuar. Po vijonpuna për të dokumentuar tërësishtngjarjet dhe rastet e dyshuara.

Durrës, godet me thikë40 vjeçarin, nën hetim i riu

Një person nga Gjirokastraështë vënë në prangat e policisësë Fierit nën akuzën e falsifikim-it të dokumenteve. Burime ngapolicia bëjnë me dije se nga Sek-tori Për Krimin Ekonomik nëDPQ Fier filloi procedimi penalnë gjendje të lirë për 36-vjeçarinme inicialet J. P., banues në fsha-tin Jergucat të Gjirokastrës. Pro-cedimi në ngarkim të tij filloi pasiai u kap në flagrancë nga patrul-la e qarkullimit rrugor duke drej-tuar mjetin tip kamion me targaGJ 6438 A dhe rimorkion metarga ABR 419, të cilat ishin

Lushnjë, aksidentohetpër vdekje 40-vjeçari

ngarkuar me skrap, ku dysho-het se dokumentacioni për to,ishte i falsifikuar. Policia kandaluar drejtuesin e mjetit ndër-sa ka nisur hetimet përzbardhjen e plotë të kësaj ngjar-jeje. Po punohet për marrjen nëpyetje të të shoqëruarit, ndërsanuk dihet ende nëse ka të përf-shirë dhe persona të tjerë në këtëngjarje. Sakaq, materialet pro-ceduriale, pritet ti kalojnëProkurorisë së Rrethit GjyqësorFier, për kryerjen e veprës penaletë falsifikimit të vulave, stampaveose i formularëve.

Blutë e qytetit të Durrësitjanë filluar procedimin penaldhe po hetojnë në gjendje të lirënjë 30-vjeçar nga Durrësi, meinicialet D. H., i cili akuzohet përplagosje me dashje. Sipas tëdhënave të policisë thuhet seprocedimi ndaj tij filloi sepse dy-shohet se pas një konflikti përmotive të dobëta në lagjen Nr.18në Durrës, ka goditur me thikë,në kraharor, një 40-vjeçar meinicialet A. D., banues po nëDurrës. ky i fundit u dërgua men-jëherë pas ngjarjes për në spitalpër të marrë ndihmën e duhur

mjekësore. Aktualisht ai mëso-het se ndodhet jashtë rrezikutpër jetën, por po mbahet nënkujdesin e mjekëve. Ndërkaq,policia shoqëroi për në komis-ariat autorin e dyshuar të kësajngjarjeje dhe po punon për mar-rjen e tij në pyetje dhe zbardhjene plotë të ngjarjes. Nga ana ebluve, u kryen veprimet e parahetimore ku nga kontrolli i ush-truar, të riut iu gjet dhe sekues-trua në cilësinë e provës materi-ale thika me të cilën ai kreu dheplagosjen. 30-vjeçari akuzohetpër plagosje së lehtë me dashje.

Një 40-vjeçar ka humburjetën ditën e djeshme pasi ështëpërplasur nga një automjet. Ng-jarja ka ndodhur në aksinrrugor Rrogozhinë-Lushnjëpasditen e djeshme. Viktimë eaksidentit ka mbetur ArtanDosti nga Berati, i cili ka qenëduke kaluar në këmbë nga njëraanë e rrugës në anën tjetër, nëafërsi të urës së Shkumbinit kurështë goditur nga automjeti tip"Golf" me targa AA960 GC qëdrejtohej nga Erlind Dyrmishi,banues në Divjakë. Përplasjaka rezultuar fatale për 40-

Fier, 36 vjeçari nën hetimpër falsifikim dokumentesh

vjeçarin i cili ka gjetur vdekjene menjëhershme në vend, e ndër-sa pasi ka ndenjur disa minutatrupi në rrugë, ai është dërguarpër në morgun e spitalit të Lush-njës, në pritje për t'u tërhequrnga familjarët. Blutë e Lushnjëspak minuta pas aksidentit kanëshoqëruar drejtuesin e mjetit qëshkaktoi aksidentin, ndërsakanë nisur punën për zbardhjene rrethane të plota të kësaj ng-jarjeje. Aksidenti shkaktoi kaosnë trafik në këtë aks rrugor, tekau deshën disa minuta që trafikuti rikthehej normalitetit.

Dhuna në familje, regjistrohen 3 raste në kryeqytet, pranga 27 vjeçaritTë tjera raste të dhunës në

familje janë regjistruar nga policiae kryeqytetit gjatë 24 orëve të fundit,raste këto nga të cilat njëri prej tyreka përfunduar dhe me arrestimin enjë personi. Burime nga policiabënë me dije se kanë arritur të bëjnëtë mundur ndalimin dhe arrestiminnë flagrancë të një 27-vjeçari tëquajtur Shpat Ruçi, lindur nëTepelenë dhe banues në Tiranë.Ndalimi dhe arrestimi i tij u kryepasi në banesën e tij, ka ushtruardhunë fizike dhe psikologjike, ndajbashkëshortes. Policia ka shoqëru-

ar për në komisariat të arrestuarinndërsa po punon për marrjen nëpyetje të tij dhe të bashkëshortes sëtij. Materialet proceduriale nëngarkim të 27-vjeçarit pritet tikalojnë Prokurorisë së Rrethit përkryerjen e veprës penale të Dhunësnë familje. Po ashtu, nga të dhënat epolicisë bëhet me dije se u plotësuakërkesë-padia për lëshimin eurdhrit të menjëhershëm tëmbrojtjes për një 33-vjeçare meinicialet V. B., lindur në Gjirokastërdhe banuese e Gjirokastër dhebanuese në Tiranë, sepse bash-

këshorti i saj 37-vjeçari Dritan. B.,lindur dhe banues në Tiranë,dyshohet se ka ushtruar dhunëfizike e psikologjike ndaj saj.Policia po merr në pyetje të dëmtu-arën për të zbardhur më tej ngjar-jen. Materialet e para hetimore nëngarkim të bashkëshortit të saj ikanë kaluar Gjykatës së RrethitGjyqësorë Tiranë. Ndërkohë, njëtjetër kërkesë-padi, për lëshimin eurdhrit të mbrojtjes u plotësua dhepër një 40-vjeçare me inicialet R.M., Kjo kërkesë-padi u plotësua,sepse bashkëshorti i saj Enver. M,

dyshohet se ka ushtruar dhunë tëvazhdueshme fizike dhepsikologjike ndaj 40-vjeçares.Dhuna e ushtruar në mënyrësistematike e ka detyruar këtë tëfundit të drejtohet në polici dhe tëkërkojë mbrojtje. Ndërkohë policiaka nisur hetimet dhe po punon përzbardhjen e plotë të rrethanave tëngjarjes. Sakaq, materialet heti-more në ngarkim të Enver. M., ikanë kaluar tashmë prokurorisë sëGjykatës së Rrethit GjyqësorëTiranë, për kryerje të veprimeve tëmëtejshme.

Aktualisht nuk flitet për persona tëtjerë të shoqëruar. Gjithashtu, nukdihet nëse Topçiu do të thirret sërishnë polici për të dhënë të tjera tëdhëna apo detaje mbi rastin për tëcilin ai akuzohet. Sakaq, materia-

let e para hetimore në ngarkim tëtij, i kanë kaluar tashmë Prokuror-isë së Rrethit për kryerje të vepri-meve të mëtejshme lidhur meveprën penale të korrupsionit. Kjonuk është hera e parë që persona

brenda institucioneve të ndryshmeshoqërohen nga policia për kryerjetë veprave të njëjta penale, madjeshpeshherë disa prej tyre kanëpërfunduar në pranga e më tej, pashekurave.

Policia e Tiranës kashoqëruar Drejtorin e

Vlerësimit Mjedisornë Ministrinë e Mje-disit, nën akuzën e

korrupsionit. Personii shoqëruar mësohet

se është AlbertTopçiu, ndërsa policia

ka nisur hetimet përzbulimi edhe të ras-

teve të tjera...

Page 14: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

14 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

“k r o n i k e www.sot.com.al

Nga veprimet e kryera të policisë karezultuar se këto dy persona, nëbashkëpunim me njeri-tjetrindyshohen se tregtonin dhe shpërnda-nin lëndë narkotike të llojit kanabissativa dhe heroinës në qytetet Patosdhe Fier. Policia sekuestroi në cilësinëe provës materiale një sasi lëndenarkotike, pesha se së cilës nukbëhet e ditur. Ndërkohë, gjatëkontrollit të ushtruar në banesën e tëarrestuarit Marsel Rexhepi, policia

gjeti dhe sekuestroi në cilësinë eprovës materiale, 91.60 gram lëndë edyshuar narkotike e llojit kanabissativa, si dhe një sasi armësh ndër tëcilat, 1 armë zjarri automatike, 2krëhëra dhe 116 copë fishekë, si dhe2 maska me ngjyrë të zezë. Ndërsagjatë kontrollit të ushtruar nëbanesën e 23-vjeçarit KelmendGoxhaj blutë e qytetit, gjetën dhesekuestruan në cilësinë e provësmateriale 1armë zjarri pistoletë me 4

fishekë. Lidhur me këtë ngjarjepolicia ka nisur hetimet dhe popunon për zbardhjen e plotë të saj.Ndërkaq, blutë kanë shoqëruar përnë komisariat të arrestuarin dhepritet që dëshmia e tij të sjellë tëdhëna të rëndësishme dhe të dobish-me për hetimin si dhe të zbulohetvendndodhja e personit të shpallurnë kërkim. Aktualisht nuk dihetende nëse ka apo jo edhe persona tëtjerë të përfshirë në këtë rrjet trafiku

Policia sekuestron një sasi armësh në banesat e Marsel Rexhepit dhe Kelmend Goxhajt

Fier/ Dy të rinj nën akuzë për prodhim dhe shitjedroge, u gjenden armë dhe maska në banesa

Iva METAJ

Merreshin me prodhim dheshitje të lëndëve narkotike ndërsafalë punës së mirëorganizuar u arrittë zbulohej aktiviteti i tyre kriminal,ku policia arriti të vërë në pranga njëperson dhe të shpallë në kërkim njëtjetër. Bëhet fjalë për dy të rinj ngaqyteti i Fierit të cilët akuzohen përkryerjen e veprës penale të prodhimitdhe shitjes së lëndëve narkotikekryesisht të kanabisit dhe heroinës sidhe të armëmbajtjes pa leje. Nëprangat e policisë mësohet se ka rënënjë 29-vjeçar ndërsa është shpallurnë kërkim, bashkëpunëtori i tij, një iri 23-vjeçar.Hetimet e policisë dhe arrestimi

Burime zyrtare nga policia eFierit bënë me dije se nga ana eSeksionit Kundër Narkotikëve nëDrejtorinë e Policisë Qarkut Fier nëbashkëpunim dhe me Prokurorinë eRrethit Gjyqësor Fier nga hetimet ekryera me metoda speciale, u bë imundur dokumentimi i plotë iaktivitetit kriminal, dhe arrestimi nëflagrancë i 29-vjeçarit MarselRexhepi, banues në Patos Fier.Ndërkaq, mësohet se është bërë dheshpallja në kërkim e bashkëpunë-torit të tij, 23-vjeçarit KelmendGoxhaj, banues po në Patos. Sipas tëdhënave të marra nga policiarezulton se ndalimi dhe arrestimi i29-vjeçarit Rexhepi si dhe shpallja nëkërkim e 23-vjeçarit Goxhaj, u bëpasi ata janë autorë të dyshuar tëkryerjes së veprave penale tëprodhimit dhe shitjes së lëndëvenarkotike si dhe e mbajtjes pa leje tëarmëve dhe municioneve luftarake.

Anti-terrori arreston një shqiptar dhenjë kosovar, rekrutonin ushtarë për në Siri

Seksioni anti-terror dheDFPO kanë zhvilluar njëoperacion në kryeqytet përndalimin e personave qëbënin rekrutime për xhihadis-të në Siri. Mësohet se gjatëkëtij operacioni ështëarrestuar një kosovar dhe njëshqiptar që akuzohen serekrutonin besimtarë

Dosja "Mziu", dëshmon në gjykatëjuristja e bashkisë

Një i ri i shpallur në kërkimka përfunduar në prangat e pol-icisë së qytetit bregdetar tëVlorës nën kauzën e vjedhjes.Në prangat e policisë mësohetse ka rënë 20-vjeçari EneaShparti, banues në lagjen "LefSallata" Vlorë. Burime nga poli-cia e qytetit bregdetar bënë medije se më arrestimin e tij, ështëbërë i mundur dhe ekzekutimi iurdhrit të ndalimit të Prokuror-isë Vlorë në ngarkim të të riut.Nga të dhënat e para të bluverezulton se ndalimi dhe arresti-mi i personit në fjalë, u krye pasidyshohet se ai më datë 28 maj

2014 në lagjen "Pavarësia" i kavjedhur me dhunë varësen njëqytetareje me inicialet B. C., Kjoe fundit menjëherë pas ngjarjeska kryer dhe denoncimin nëpolici. Pas arrestimit, blutë eshoqëruan të riun për në komis-ariat dhe po punohet për mar-rjen e tij në pyetje. Policia popunon për zbardhjen e plotë tëngjarjes, ndërsa pritet të merretdhe dëshmia e së dëmtuarës.Materialet procedurale nëngarkim të të arrestuarit, tash-më i janë referuar Prokurorisësë Rrethit për ndjekje të mëte-jshme penale.

Vetë i pandehuri XhelalMziu nuk ishte i pranishëm nëseancën e djeshme gjyqësoretë zhvilluar në Gjykatën e Ti-ranës, ndërsa gjyqi vijoji edhenë mungesë të tij, pavarësishtkërkesës së avokatit Gjokutajpër shtyrje të seancës. Në këtëseancë gjyqësore u paraqit përtë dhënë dëshminë e saj spe-cialistja dhe juristja pranëBashkisë Kamëz e cila dek-laroi se lidhur me kërkesën efirmës "Gjoka" për pajisjen mevërtetim me qëllim futjen e sajnë tender, atë kërkesë e kishtetërhequr ajo vetë por që më pas

Vlorë, pranga 20-vjeçarittë akuzuar për vjedhje

Një person ka rënë nëprangat e policisë së

Fierit ndërsa një tjetërështë shpallur në

kërkim nën akuzën etrafikimit të lëndëve

narkotike dhe tëarmëmbajtjes pa leje.Të rinjtë prodhonin

dhe shisnin kryesishtdrogë të llojit kanabissativa dhe heroinë...

myslimanë për t'i dërguar siluftëtarë në Siri, përkrahrebelëve kundër regjimit tëAssad, si xhihadistë. Aksionii seksionit anti-terror dheDFPO është shtrirë pranëzonës së njohur si ish-Frigoriferi. Paraprakishtmësohet se njëri nga tëarrestuarit si pjesë e grupit të

xhihadistëve është AltinDemirlika, ndërsa emri ipersonit tjetër të arrestuar sirekrutues për xhihad nukbëhet ende i ditur. Emri i tijnuk është i panjohur, pasi nëkohën që u vunë në prangadisa persona të akuzuar përterrorizëm, emri i tij figurontenë listën e personave që ishin

larguar drejt Sirisë, por nukishin kthyer ende në Shqipëri.Bëhej fjalë për persona qëkanë ikur në periudha tëndryshme, ku në 11 rastexhihadistët shqiptarë, kanëmarrë me vete gratë dhefëmijët e tyre të mitur. Njërelacion informativ i dërguarnga Shërbimi Informativ

Shtetëror në Prokurorinë eKrimeve të Rënda në fillim tëmuajit shtator 2013, trego-heshin të gjithë emrat epersonave që janë larguar nëSiri. Relacioni jepte informatatronditëse, pasi disa nga gratëe luftëtarëve shqiptarë të rënëSheid (dëshmor) në luftënsiriane, janë detyruar tëmartohen me persona të tjerë,shqiptarë, që ndodhen në Siri.Në relacion nënvizohet njërast, ku gruaja e njërit prejpersonave që humbi jetën nëSiri, është përdhunuar, përshkak se refuzoi të martohej

Blutë e qytetit të Sarandës,kanë bërë të mundur kapjendhe arrestimin në flagrancë tënjë personi të akuzuar për pro-dhim dhe shitje të lëndëvenarkotike. Nga efektivat e Ko-misariatit të Policisë Sarandë,është bërë i mundur arrestiminë flagrancë për Prodhim dheshitje narkotikësh në ngarkimtë 33-vjeçarit Marjo Sinani,banues në lagjen "Nr. 3", në Sa-randë. Burime nga policia ekëtij qyteti njoftuan se ndalimidhe arrestimi i personit në fjalë,u krye pasi nga kontrolli i ush-truar ndaj tij i është gjetur një

sasi lënde narkotike e llojitkanabis sativa. Bëhet me dijese lëndën narkotike 33-vjeçariSinani, e kishte të fshehur nëveshjet e brendshme të trupit.Në momentin e arrestimit atijiu sekuestrua në cilësinë eprovës materiale, lënda narko-tike, sasia e së cilës nuk bëhet editur. Policia shoqëroi për nëkomisariat të riun dhe popunon për të mësuar se kujt doti shitej kjo sasi lënde narko-tike. Për rastin në fjalë, materi-alet proceduriale, i janë referu-ar organit të Prokurorisë përndjekje të mëtejshme.

Sarandë, kapet me drogë,pranga 33-vjeçarit

dhe kërkoi me insistim tëkthehej në Shqipëri. Ndërko-hë nuk dihet me saktësi fati ifëmijëve, pasi informacionetpër ta janë kontradiktore, kushpeshherë raportohet sepërdoren për të shërbyer nëkampet e organizatës "Al-Nusra" dhe herë të tjerë karaportime, se disa prejfëmijëve janë përdorur nëluftime. Problemi i rekruti-meve për dërgimin e njerëzvetë thjeshtë si luftëtarë në Siripër Xhihad është hasur edhenga autoritetet e shtetet fqinjesi në Maqedoni dhe Kosovë.

kriminalistik të drogës dhe armëve.Gjithashtu, po hetohet për të zbuluarnëse lënda narkotike kryente hyrje edalje jashtë vendit, apo trafiku i sajkryhej vetëm brenda përbrendaterritorit shqiptar. Materialet proce-duriale në ngarkim të dy të rinjve ikanë kaluar tashmë Prokurorisë sëRrethit Gjyqësor Fier për veprime tëmëtejshme, ndërsa ende vijon punapër arrestimin e 23-vjeçarit të shpallurnë kërkim.

ia kishte dorëzuar drejtorit."Kërkesën e tërhoqa unë. Iakam dorëzuar drejtorit AtliHoti, i cili më ka thënë se dot'ju lajmërojmë për kthimin epërgjigjes, por unë nuk morapërgjigje", u shpreh juristjaOdeta Bajrjatari. Ndërkaq,anëtari i këshillit bashkiak,Bilbil Bajrakjtari, deklaroi sekëshilli bashkiak nuk ështëvënë asnjëherë në dijeni meankesat dhe pretendimet që kapasur firma "Gjoka". XhelalMziu, Atli Hoti dhe BujarLoshi, akuzohen për shpër-dorim detyre.

Page 15: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 15

k r o n i k e www.sot.com.al

ENDRI SINA

Për të pasur një sukses të shpejtë në muzikë,sot mjafton të bësh plagjiatura apo vjedhje tëmelodive muzikore që janë të njohura në shtete tëtjera. Ajo që po ndodh sot me krijimtarinë muz-ikore shqiptare ka shqetësuar jo pak dhe profe-sionistët e muzikës. Emrat e njohur që prej viteshkanë sjellë këngë, të cilat janë vlerësuar në pub-lik dhe në skena të ndryshme, pohojnë se vulgar-iteti në muzikë në radhë të parë ka ardhur ngakomercializmi. Në debatin e gazetës për krijim-tarinë muzikore, që prej ditësh kompozitorë tënjohur jap mendimet e tyre dhe atë se çfarë duhettë bëjë shteti për të dalë nga kjo gjendje, këtyremendimeve i bashkohet dhe kompozitori i njo-hur Endri Sina. I njohur dhe i vlerësuar në muz-ikën serioze, në skenën e festivaleve të ndryshmetë këngës së muzikës së lehtë dhe asaj popullore,kompozitori Endri Sina pohon se ajo gjendje qëështë sot në vendin tonë në të gjithë formimin esaj por dhe në ekonomi përcillet jo pak dhe nëkrijimtari. Për kompozitorin e njohur të flasëshsot për muzikën e mirëfilltë, më parë duhet që sh-teti të investojë për këtë krijimtari që në bazën esaj ka profesionalizmin, ka ritmin origjinal muz-ikor dhe jo atë të vjedhur. Në intervistën dhënëpër gazetën, kompozitori i cili me këngët e tij kapromovuar emra të njohur të këngës, pohon seedhe mediat duhet të tregojnë më shumë kujdesnë promovimin e këngëtarëve. Sipas tij, nëse sotthemi që nuk ka vëmendje për provimin e profe-sionistëve, kompozitori Sina shprehet se dhe nëtv kërkojnë më shumë komercin në muzikë. Mevlerësime për ata që përcjellin muzikën e bukurdhe këngën e pastër shqiptare në publik, për ko-mpozitorin Endri Sina shteti është ai që duhet tërregullojmë me nismat ligjore jo vetëm se sa hapë-sirë duhet të zërë krijimtaria shqiptare në tv aporadio, por dhe të ketë më shumë kontroll ndajpiraterisë.

-Krijimtaria muzikore shqiptare ka-Krijimtaria muzikore shqiptare ka-Krijimtaria muzikore shqiptare ka-Krijimtaria muzikore shqiptare ka-Krijimtaria muzikore shqiptare kashumë probleme. Jo pak artistë pohojnë seshumë probleme. Jo pak artistë pohojnë seshumë probleme. Jo pak artistë pohojnë seshumë probleme. Jo pak artistë pohojnë seshumë probleme. Jo pak artistë pohojnë seprofesionalizmi në krijimtari po duket shumëprofesionalizmi në krijimtari po duket shumëprofesionalizmi në krijimtari po duket shumëprofesionalizmi në krijimtari po duket shumëprofesionalizmi në krijimtari po duket shumëpak, dhe ajo që cilësohet vulgare po merr mëpak, dhe ajo që cilësohet vulgare po merr mëpak, dhe ajo që cilësohet vulgare po merr mëpak, dhe ajo që cilësohet vulgare po merr mëpak, dhe ajo që cilësohet vulgare po merr mëshumë vend se sa një krijimtari me vlera. Jushumë vend se sa një krijimtari me vlera. Jushumë vend se sa një krijimtari me vlera. Jushumë vend se sa një krijimtari me vlera. Jushumë vend se sa një krijimtari me vlera. Jusi mendoni?si mendoni?si mendoni?si mendoni?si mendoni?

Vulgariteti në muzikë vjen nga gjithë formi-mi i shoqërisë, ose gjendja aktuale që është Sh-qipëria. Mos harrojmë se dhe gjendja ekonomikeështë ajo që ndikon në gjendjen kulturore. Jeminë një periudhë ku komercializmi është në plantë parë dhe jo vetëm në fushën e artit. Është njëlloj marketingu në çdo gjë, dhe vetë ky komer-cializëm do të ndikojë në vulgaritete të shumta. Ekuptoj vulgaritetin në kuptimin, që disa muzi-kantë të muzikës së lehtë dhe për interesa të tregutdhe të një interesi të suksesi të shpejtë, shpeshbëhen imitacione, ose plagjiatura të stileve që janëtë momentit në botë. Shpesh importohen edheme melodi të njëjta, me stile dhe ritme të njëjta.Kjo i jep një lloj suksesi sepse është ndërkohëmuzikë e kohës, çfarë bëhet në treg, por është dhevulgare sepse është një vjedhje, por dhe nuk mundtë ketë lidhje me muzikën shqiptare. Shumica ekëtyre krijimeve bazohen direkt që të krijojnëpërnjëherësh në suksesin e shpejtë. Por kjo ndodh

dhe me videoklipet që ne shikojmë në televiz-ione. Më shumë me figura dhe prezantime fem-rash apo këngëtaresh, që shumica janë dhepseudokëngëtare, që interesohen për komercial-itetin dhe jo për vlerat artistike.

-J-J-J-J-Ju jeni pru jeni pru jeni pru jeni pru jeni profesor në Fofesor në Fofesor në Fofesor në Fofesor në Fakultetin e Muz-akultetin e Muz-akultetin e Muz-akultetin e Muz-akultetin e Muz-ikës. Si e shikoni brezin e ri, sa janë të in-ikës. Si e shikoni brezin e ri, sa janë të in-ikës. Si e shikoni brezin e ri, sa janë të in-ikës. Si e shikoni brezin e ri, sa janë të in-ikës. Si e shikoni brezin e ri, sa janë të in-teresuar për vlerat në muzikë?teresuar për vlerat në muzikë?teresuar për vlerat në muzikë?teresuar për vlerat në muzikë?teresuar për vlerat në muzikë?

Rikthemi sërish te ekonomia. Derisa ajo ësh-të e dobët, gjëja e parë që duket është shteti, i ciliduhet të interesohet të promovojë vlerat dhe nuki mbështet nga ana materiale. Duhet të ketë nis-ma që të investojnë në veprimtari artistike, muz-ikore, veprimtari profesionistësh në muzikë, qëkanë dhe vlera kombëtare, një detyrim ky edhe iMinistrisë së Kulturës. Edhe studentët e rinj kurdalin nga bankat e shkollës nuk hyjnë dot nëkëtë fushë sepse nuk ka treg. Kur nuk ka inves-time në këtë drejtim, nuk kanë se çfarë të shkrua-jnë për muzikën serioze, por dhe tek muzika elehtë që ne e cilësojmë të mirë. Edhe ajo që është emirë në muzikë e ka të vështirë të eci në treg. Dhedo të shkojë detyrimisht në ato vlerat e shpejta tësuksesit që janë imitacionet, vulgaritetet, etj, qëjanë shumë më të kërkuara se sa një muzikë qëështë më e mirëfilltë.

-T-T-T-T-Tregu ka prregu ka prregu ka prregu ka prregu ka probleme,obleme,obleme,obleme,obleme, por dhe në tele por dhe në tele por dhe në tele por dhe në tele por dhe në televiz-viz-viz-viz-viz-ione pothuajse ka humbur promovimi i pro-ione pothuajse ka humbur promovimi i pro-ione pothuajse ka humbur promovimi i pro-ione pothuajse ka humbur promovimi i pro-ione pothuajse ka humbur promovimi i pro-fesionistëve të vërtetë apo jo?fesionistëve të vërtetë apo jo?fesionistëve të vërtetë apo jo?fesionistëve të vërtetë apo jo?fesionistëve të vërtetë apo jo?

Televizionet kërkojnë gjëra që janë komerce.Kjo ndikon në çdo gjë, madje edhe në mediat eshkruara. Edhe organet e shtypit të shkruar nukmerren me veprimtaritë e mirëfillta artistike, pormerren me jetën private apo se si janë veshur? Porky nuk është lajm kulturor, dhe këtë shikoj dhe nëgazetat që janë të njohura në vend. Kur mediat

kryesore nuk i japin një vend të caktuar një muz-ike të mirë, atëherë çfarë mund të presim? Ka shumëpak muzikantë të mirë që po mundohen të mbajnëdiçka të mirë në muzikë, por është shumë e vësh-tirë, dhe kjo për të gjitha ato probleme që për-mendëm më parë.

-Si kompozitor ju jeni një emër i njohur-Si kompozitor ju jeni një emër i njohur-Si kompozitor ju jeni një emër i njohur-Si kompozitor ju jeni një emër i njohur-Si kompozitor ju jeni një emër i njohurdhe i vlerësuardhe i vlerësuardhe i vlerësuardhe i vlerësuardhe i vlerësuar..... Muzika që ju k Muzika që ju k Muzika që ju k Muzika që ju k Muzika që ju keni shkruar joeni shkruar joeni shkruar joeni shkruar joeni shkruar jovetëm ajo serioze por dhe në këngë ka marrëvetëm ajo serioze por dhe në këngë ka marrëvetëm ajo serioze por dhe në këngë ka marrëvetëm ajo serioze por dhe në këngë ka marrëvetëm ajo serioze por dhe në këngë ka marrëvlerësime edhe në skenat e festivaleve. Sa evlerësime edhe në skenat e festivaleve. Sa evlerësime edhe në skenat e festivaleve. Sa evlerësime edhe në skenat e festivaleve. Sa evlerësime edhe në skenat e festivaleve. Sa evështirë është mbijetosh në këtë treg muz-vështirë është mbijetosh në këtë treg muz-vështirë është mbijetosh në këtë treg muz-vështirë është mbijetosh në këtë treg muz-vështirë është mbijetosh në këtë treg muz-ikikikikikororororor,,,,, që siç pohua që siç pohua që siç pohua që siç pohua që siç pohuat dhe vt dhe vt dhe vt dhe vt dhe vetë ka shumë pretë ka shumë pretë ka shumë pretë ka shumë pretë ka shumë prob-ob-ob-ob-ob-leme?leme?leme?leme?leme?

Një fakt është, që krijimtaria e mirë muzikorembetet. Është shumë e vështirë sot, pasi jo të gjithëgjejnë mundësi për të vënë vepra të mira në skenë.Por në krijimtari, mbesin materiale muzikore dhekëngë që kanë pasur në vëmendje profesional-izmin, kanë mbetur motive. Gjëja e parë në krijim-tarinë time ka qenë ajo profesionale dhe nuk janëtë bazuara në materiale të thjeshta.

-Sipas jush, a duhet të caktohet me ligj se-Sipas jush, a duhet të caktohet me ligj se-Sipas jush, a duhet të caktohet me ligj se-Sipas jush, a duhet të caktohet me ligj se-Sipas jush, a duhet të caktohet me ligj sesa duhet të transmetohet krijimtaria shqiptaresa duhet të transmetohet krijimtaria shqiptaresa duhet të transmetohet krijimtaria shqiptaresa duhet të transmetohet krijimtaria shqiptaresa duhet të transmetohet krijimtaria shqiptarenë tv apo dhe radio kombëtare?në tv apo dhe radio kombëtare?në tv apo dhe radio kombëtare?në tv apo dhe radio kombëtare?në tv apo dhe radio kombëtare?

Patjetër që duhet. Kjo duhet bërë nga të gjithëata që duan të mbrojnë artin nacional. Një ligj i cilivendoset nga parlamenti, dhe nisma i takon Min-istrisë së Kulturës. Për ato radio dhe tv që janë ko-mbëtare krijimtaria muzikore shqiptare duhet tëketë një shtrirje më të madhe. Për çdo gjë që ndodhnë muzikë, në art, duhet patjetër që për problemet endryshme të ketë më shumë kontroll nga shteti.Institucionet duhet që me anë të nismave ligjore tërregullojnë jo vetëm se sa hapësirë duhet të zërëkrijimtaria shqiptare në tv apo radio, por dhe tëtheksohet vëmendja e investimeve tek ajo që është

profesionale në krijimtari. Tjetër problem, është dhee drejta e autorit në muzikë, që sot nuk respektohet.

-Si kompozitor i vlerësuar në muzikë ju e-Si kompozitor i vlerësuar në muzikë ju e-Si kompozitor i vlerësuar në muzikë ju e-Si kompozitor i vlerësuar në muzikë ju e-Si kompozitor i vlerësuar në muzikë ju edënoni plagjiaturën, nuk e pranoni mungesëndënoni plagjiaturën, nuk e pranoni mungesëndënoni plagjiaturën, nuk e pranoni mungesëndënoni plagjiaturën, nuk e pranoni mungesëndënoni plagjiaturën, nuk e pranoni mungesëne pre pre pre pre profesionalizmit.ofesionalizmit.ofesionalizmit.ofesionalizmit.ofesionalizmit. P P P P Po për tekstet e këngëvo për tekstet e këngëvo për tekstet e këngëvo për tekstet e këngëvo për tekstet e këngëve,e,e,e,e,çfarë mund të na thoni?çfarë mund të na thoni?çfarë mund të na thoni?çfarë mund të na thoni?çfarë mund të na thoni?

Janë jo pak probleme tekstet në këngë. Ka pa-sur pak krijimtari të mirë qoftë nga poetët në Sh-qipëri apo dhe në Kosovë, por nëse e shikojmë mevëmendje, në 80 për qind tekstet e këngëve janëvulgaritet i gjallë. Qëllon që shpesh i bëjnë tekstet ekëngëve në momentin e fundit, dëgjojmë fjalë që tëhabisin. Është problem, sepse ne për muzikantëtkemi shkollë por për ata që shkruajnë tekste nukka.

-J-J-J-J-Jeni keni keni keni keni kompozitori që në skompozitori që në skompozitori që në skompozitori që në skompozitori që në skenën e Fenën e Fenën e Fenën e Fenën e Festi-esti-esti-esti-esti-valit të Këngës RTSH ju sollët këngëtaren evalit të Këngës RTSH ju sollët këngëtaren evalit të Këngës RTSH ju sollët këngëtaren evalit të Këngës RTSH ju sollët këngëtaren evalit të Këngës RTSH ju sollët këngëtaren enjohur dhe të re Elhadia Dani. Duke përjash-njohur dhe të re Elhadia Dani. Duke përjash-njohur dhe të re Elhadia Dani. Duke përjash-njohur dhe të re Elhadia Dani. Duke përjash-njohur dhe të re Elhadia Dani. Duke përjash-tuar raste të tilla të suksesshme, si i shikonituar raste të tilla të suksesshme, si i shikonituar raste të tilla të suksesshme, si i shikonituar raste të tilla të suksesshme, si i shikonituar raste të tilla të suksesshme, si i shikonizërat e rinj?zërat e rinj?zërat e rinj?zërat e rinj?zërat e rinj?

Ne si vend jemi një burim zërash të talentuar,por ajo që mungon është kultura e tyre për të vazh-duar, për të çarë vetë përpara. Ne na pëlqejnë sepsedalin me hite të njohura dhe ata i imitojnë në mënyrëperfekte në konkurse të ndryshme që zhvillohen.Por kur vjen puna për të dhënë materiale të rejafillojnë dhe çalojnë jo pak emra, sepse gjithçka lid-het me kulturën, formimin, veç kësaj shumë zëra tërinj duan të kapin krahun e suksesit të shpejtë dhemarrin materiale që nuk e nxjerrin vokalin e tyrenë dritë. Pra sjellin materiale me pak gjëra, që janëefektoze por ai material nuk i përshtatet vokalit tëtyre. Ishte fat i Elhaidës që konkurroi në atëkonkurs atje dhe ishin materiale të mira ku ajonxori vokalin e saj.

Intervistoi: JIntervistoi: JIntervistoi: JIntervistoi: JIntervistoi: Julia ulia ulia ulia ulia VrVrVrVrVrapiapiapiapiapi

Kompozitori i njohur pohon se 80 për qind e teksteve të këngëve në treg janë vulgare

ENDRI SINAProdhojmë zëra të talentuar,por mungon kultura për tëçarë vetë përpara...

Kur nuk ka investimenë këtë drejtim, nuk

kanë se çfarë të shkru-ajnë për muzikën seri-

oze, por dhe në muzikae lehtë që ne e cilë-

sojmë të mirë. Edhe ajoqë është e mirë në

muzikë e ka të vështirëtë eci në treg. Dhe dotë shkojë detyrimisht

në ato vlerat e shpejtatë suksesit që janë

imitacionet, vulgarite-tet, etj, që janë shumëmë të kërkuara se sa

një muzikë që është mëe mirëfilltë...

Page 16: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

16 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

www.sot.com.alo p i n i o n

Historia e gjuhës ështëhistori zhvillimi

Nga Mihal KALIA

Gjuha shqipe, së paku prej periudhës së do-kumentimit të saj në formën e shkruar, i ështënënshtruar një evolucioni të vazhdueshëm tëstrukturave përbërëse. Konstatojmë, qysh në ve-prat e autorëve tanë të hershëm, se ruajtja, pasur-imi dhe zhvillimi i gjuhës është shqetësimi krye-sor i tyre që ndihet dukshëm në angazhimin atd-hetar e patriotik nëpërmjet veprimtarisë së ngje-shur letrare, shkencore e shoqërore. Në një kënd-vështrim linear të pesë shekujve të kësaj veprim-tarie, në të gjitha fazat, nuk gjen asnjë prej tyre qëtë shënojë regres e të deformojë vijën ngjitëse nëgrafikën e nivelit të zhvillimit dhe studimit të gju-hës shqipe.

Kongresi i Manastirit, Komisia Letrare eShkodrës, Kongresi Arsimor i Lushnjës, të reali-zuara në situata tepër komplekse të vendit tonë,janë evenimente që shënojnë njësimin e alfabetit(1908), afrimin e dy varianteve letrare në shkrim(1916 - 1917) dhe njësimin e gjuhës në tekstetshkollore (1920).

Duke patur parasysh historinë e zhvillimittë gjuhës dhe përpunimit shkencor të saj, na dukettepër foshnjor provokimi i një debati, i cili preten-don "të depolitizojë" gjuhën letrare shqipe, ngaqëe sheh si një produkt të Partisë së Punës, për rrjed-hojë, një farsë të luajtur në skenat e komunizmit.Përdoret ky "argument" për të fshehur prapak-thimin në shkollat françeskane e jezuite, apo nëortografinë e pangegërishtes letrare (1944). Gjithëzhvillimet para dhe pas këtyre shkollave or-tografike janë një përgjigje ezauruese e "shqetë-simit", i cili mund të jetë i çdo lloji, vetëm jo gjuhë-sor.

Shkenca gjuhësore objekt të studimit ka re-alitetin gjuhësor, pa përjashtuar vështrimin his-torik, i cili shërben për ndriçimin e procesevepërmes të cilave ka kaluar gjuha, si dhe për tëorientuar në ruajtjen e vazhdimësisë dhe të ligjevetë zhvillimit të saj. Cili ishte realiteti gjuhësor nëperiudhën pas Çlirimit? "Koineja letrare jugore ekishte zgjeruar dhe më tepër përmbajtjen e saj;ndër dy bashkëvariantet veriore, ai i mesmi kish-te arritur gjithashtu një rritje sasiore e cilësore tëndjeshme, ndërsa rrethi i veprimit të bashkëvari-antit letrar veriperëndimor ose i së ashtuquajturës"shkodranishte letrare" ishte ngushtuar aqshumë, sa edhe pushtuesit nuk pranuan ta për-dorin si gjuhë themelore të organeve të tyre, poriu drejtuan kryesisht koinesë letrare jugore dhevariantit letrar të mesëm, duke shpresuar se kjodo t'ua lehtësonte përhapjen e ideve të tyre në tëgjithë Shqipërinë". (Për karakterin e vetëdijshëmtë këtij veprimi, A. Kostallari i referohet dhe E.Koliqit në rev."Shkëndija"1940, nr.1, fq. 7).

Duke shmangur tendencat lokaliste të sub-jekteve a grupeve të veçanta gjuhëtarësh dhe dukerespektuar rrjedhën e gjuhës e prirjet e zhvillimittë saj, mbështetur gjerësisht dhe në historinë stu-dimore në këndvështrimin e të dy dialekteve dheprej përfaqësuesve të trevave që ushtrojnë të fol-met përkatëse, historia e shqipes me gjeografinëe shqipfolësve bënë "kompromisin" e madh , që ihapi rrugë normës së gjuhës letrare kombëtaredhe njësimit të drejtshkrimit në të dytin Kongres1972 (pas atij të Manastirit 1908), i cili shënoi njëarritje të rëndësishme që i dha shqipes profilin enjë gjuhe të kulturës dhe Shqipërisë, atë të njëkombi të qytetëruar.

T'i kundërvihesh sot gjuhës letrare ko-mbëtare me pretekstin se ajo s'është tjetër veçsetoskërishtja letrare, pra, me një gegërishte të për-jashtuar, nuk do të thotë gjë tjetër, po të kemi para-sysh realitetin gjuhësor që është shumë larg këtijkonstatimi, veçse të pretendosh t'i japësh atë vende rol gegërishtes letrare, që supozohet se e ka dhe

jo dukuri e ndikimit prej gjuhëve të tjera, çka ibën më solide pozicionet e formave të saj dhe mëtepër bindës argumentin e zgjedhjes së formëspërfaqësuese në normën e gjuhës letrare. Formae pashtjelluar me punue, nëse është përdorurvetëm në dialektin verior, do të thotë që ka patur,sikurse ka edhe sot, një përdorim të kufizuar. Nërast se kjo formë ka qenë e gjallë edhe në diale-ktin e jugut, do të thotë se kemi patur të bëjmë menjë dukuri mbarëkombëtare që, me kohë, ështëmënjanuar në të folmen e Jugut, tendencë kjo ezbehjes së përdorimit në rrafshin kombëtar,ndërkohë që forma për të + pjesore është e doku-mentuar në të dyja dialektet, prej Buzukut,Bogdanit e këtej. Në këtë mënyrë ajo kënaqkërkesën e gjuhës kombëtare, për të zënë vendnë të, si dukuri e përbashkët e të dy dialekteve,me të drejtën e padiskutueshme të ngritjes së sajnë normë.Tymëset e ndërakademikëve

Nëse shteti ynë "demokratik" në listën e sh-katërrimit të trashëgimisë nga regjimi i më-parshëm ka përfshirë edhe gjuhën e njësuar, du-het thënë se deri tani ka arritur të bëjë diçka, sifillim, me indiferentizmin ndaj gjuhës shqipedhe, mos më keq më tej, me konfirmime ligjore.Gramatika e gjuhës shqipe 1997 e prof. B. Becitishte ndër goditjet e para që iu dha gjuhës letrarekombëtare: "Shqipja ka vazhduar të shkruhetnë të dy dialektet deri më 1972, kur toskërishtjaletrare u shpall si gjuhë letrare kombëtare ose sigjuhë letrare e njësuar, ose më mirë, si shqipestandarde". Është e vetmja mënyrë të shprehuri,me doza të theksuara pavërtetësie e mashtrimi,që ky gjuhëtar mund të paraqesë idenë e domos-doshmërisë së përmbysjes së standardit të sh-qipes. E këtë ua thotë të gjithë mësuesve dhe spe-cialistëve të gjuhës shqipe, në një tekst të veçantëgjuhe, dhënë falas për ta, me recensë të S. Man-sakut, të njërit prej më të zellshmëve antistan-dardë. Dhe mësuesit e specialistët heshtin! Ab-surdi rritet kur pas sinjaleve të tilla, të shkëputu-ra por të vazhdueshme, kalohet në një ofensivëtë përgjithshme, jo vetëm ndaj mësuesve e spe-cialistëve, por edhe ndaj nxënësve të shkollave.Në tekstin " Gjuha dhe letërsia" të kl.X, jepenpër studim fragmente nga "Iliada" e Homerit, nëpërkthimin gegërisht të Gj. Shllakut, përkthyes-it të shquar të kryeveprave botërore. Fakti qëkemi të bëjmë me përkthim dhe jo me një vepërtë shkruar në origjinal (shqip) dhe për më tepër,fakti që ky përkthyes i talentuar e ka punuardhe në gjuhën e njësuar këtë vepër, nuk kush-tëzojnë variantin gegë të studimit. Por çdo ha-mendësim na e largon dhe na e sqaron detyraqë jepet në tekst për nxënësit: "Mësojeni për-mendsh hyrjen e poemës dhe recitojeni atë, dukerespektuar notat e ligjërimit epik-heroik, si dhepërkthimin në gegërisht". Kësaj here, në njëbotim të miratuar nga Ministria e Arsimit. Dhemësuesit përsëri heshtin!

Sa më shumë indiferentizëm të tregohet, aqmë të ngrefosur e deklarativ bëhen ndëraka-demikët, të cilët të habisin për kurajon e tyre kurshpallin se: "…së shpejti gegërishtja do të futetnë përdorimin e përditshëm të të gjitha shkol-lave tona. Jo vetëm si material studimi, por edhesi mjet përdorimi". Një deklaratë e tillë zbulonhapur atë çka deri tani e artikulonin me gjysmëzëri, përmbysjen e standardit, zbulon paduriminpër ta kryer sa më shpejt këtë proces. Kjo do tëthotë se zëri i tyre po dominon ose shpresojnë tëdominojë në institucionet shkencore dhe në atoqeveritare se, të futësh në përdorim gegërishtennë shkolla, do të thotë të spostosh gjuhën e një-suar, rolin e së cilës e merr një dialekt. Se sasukses shënon një akt i tillë, e kuptojnë vetëmata, të cilët kërkojnë të kurdisin orët dhe t'i sink-

kombëtare, duke u tkurrur në dialektin e Veriut, tëcilin e konsideronte si më të përshtatshëm përnormën letrare. Kjo është edhe arsyeja që vepramë e rëndësishme "Lahuta e Malcis" nuk depërtoisa e si duhet në popullsinë e trevave të Jugut dhejo vetëm kaq, por me kohë ajo u rrudh, aq sa edhenë Veri ndihet vështirësi në të kuptuarit e fjalorit,për qëmtimin e të cilit autori shpenzoi goxha kohë,duke demonstruar durim e vullnet të paepur.

Rendja pas dialekteve të gjuhës, për vëniene tyre në funksion të gjuhës së përbashkët, kapërfshirë mendjet më të ndritura të shkencës ekulturës gjuhësore për krijimin e përshtatsh-mërive të pranueshme prej dialekteve në një gju-hë letrare kombëtare, për të gjithë shqipfolësit.Pra, jo një gjuhë që tenton dialektet (ndarje,përçarje, largim), por dialekte që tentojnë njëgjuhë (afrim, bashkim). Mungesa e një traditemë të lashtë shkrimi se ajo e Buzukut, Bogdanitetj., ka bërë që studiuesit t'i referohen materialitgjuhësor, qëmtimit rigoroz në procesin e shtimittë këtij materiali dhe, nëpërmjet shoqërizimeveme ligjësitë e zhvillimit të brendshëm të gjuhës,të nxjerrin përgjithësime pa kapërcyer natyrsh-mërinë e përtypjes së tyre nga gjuha që, megjith-atë, kalon tej caqeve të dokumentimit shkrimor,por brenda fushës së shqipes. Në këtë kuptimshqipja, si në lashtësi, edhe sot, dëshmohet medialekte të përafërta, që i kanë dhënë dhe i japinfrymë njëra- tjetrës, duke përjashtuar çdo mundë-si suprimimi të secilit prej tyre, sepse do të supri-mohej kështu vetë gjuha, gjë që është jashtëmundësive të çdo individi apo grupi individëshqë të mbajnë në këmbë një komb pa gjuhë. Faktiqë nuk ka ndodhur një dukuri e tillë, dhe s'ka sitë ndodhë se historia e gjuhës është histori zh-villimi, le të jetë ngushëllues për ata që i tremben"vdekjes" së shqipes. Fakti tjetër që kërkohetzhurmshëm një përmbysje, sikur shqipja të ish-te bijë e diktaturës komuniste e duhej të rrokul-lisej bashkë me të, do të thotë që kombit "të mbe-tur pa gjuhë", që të mos vdesë, një tjetër gjuhë iduhet ofruar dhe shtrigat a shtriganët e "dinë" secila do të jetë ajo. Atëhere kombi humbet identi-tetin e vet. Kësisoj, nuk kemi të bëjmë me për-pjekje të kombit për të rregulluar standardin egjuhës, por me përpjekje që, nëpërmjet pretek-stit gjuhësor, të shkatërrojnë kombin. Kjo ështëe rrezikshme! Aq më tepër kur antistandardishpaloset nëpër simpoziume e konferenca gju-hësore, organizuar nga komisione e këshilla, tëreformatuara në ndërakademike, të cilat, meautoritetin shtetëror të institucionit, kur shtetit ishkojnë për shtat, shtrojnë platforma për ndry-shime të thella në gjuhë, të cilat, edhe pse nukpranohen nga shumica, "pikat e saj është duke izbatuar Këshilli Ndërakademik, i cili jo më kotështë shtuar me anëtarë që janë kundërshtarë tëhapët të antistandardit". ( R. Memushaj ). Paska-joren gege me punue nuk ia largoi normës letraretë gjuhës asnjë komision, asnjë këshill apo kon-ferencë, por ishte një vendim i kohës, të cilinKongresi e sanksionoi , duke dëshmuar kështuaspiratën e lartë për çështjen kombëtare sh-qiptare. Sot, kur ndërakademikët i rikthehenformës së pashtjelluar me punue, ajo ndeshetvetëm në të folmet veriore. Forma gjegjëse e sajpër + pjesore është e përhapur në të gjithë ven-din. Me shtrirjen historike dhe gjeografike tëformave të paskajores në shqip, krahasuar dheme gjuhët e tjera ballkanike, është marrë gjerë-sisht prof. Shaban Demiraj, i cili konstaton se tëdy format e paskajores me punue dhe për tëpunue / për të punuar janë zhvilluar në një kohëkur në gjuhët ballkanike vërtetohet procesi imënjanimit të paskajores dhe zëvendësimi i sajme lidhoren. Ky fakt bën fjalë për atë që zhvilli-mi i paskajores është proces i vetë shqipes dhe

“e luan toskërishtja letrare. Kur bëhet fjalë për një-simin e gjuhës kombëtare, kuptohet afrimi, bash-kimi i elementeve të saj përbërës, i dialektit gegëdhe atij tosk. Të rendësh pas gjuhës së dialekteve(shqipes së dialekteve), do të thotë që dialektet tëlargohen njëra prej tjetrës. Po ku qëndron dobia ekëtij distancimi kur, si banorët e trevave të Veriutme të folmen e tyre gege, ashtu dhe ata të Jugut metë folmen e tyre toske, e quajnë veten shqiptardhe, në të njëjtën kohë, gjithmonë e më pak do tëmerren vesh njëri me tjetrin, duke patur parasy-sh zhvillimin ndaras të dialekteve?! Gjuha ështëshënues i identitetit kombëtar dhe as që mund tëmendohet një komb me prirje krijimin e dy gju-hëve dhe çasti kur kjo prirje kthehet realitet,atëherë kombi si i tillë pushon së ekzistuari. Simund të mendohet një akt i tillë, kur çështja ko-mbëtare shqiptare ka qenë në rend të ditës gjatëRilindjes e këtej, aq më tepër sot, kur shumëdëshira të rilindasve, për të cilat punuan me patri-otizëm e përkushtim, janë realizuar dhe shumë tëtjera që koha ka shtruar, janë vënë në rrugën ezgjidhjes, pavarësisht klithmave të çjerra gojështë shqyera të "modernizmit" të leqendisur. Ështënjë përpjekje e dështuar dominimi i gjuhës ngadialekti. Gjergj Fishta, intelektual i përmasave tëepërme, veprimtar, letrar me një krijimtari tëbollshme, një zë autoritar në jetën politike, sho-qërore e kulturore, dështoi në arritjen e synimevetë veta në Komisinë Letrare, pikërisht për shkaktë orientimit të gabuar lidhur me gjuhën letrare

Cili ishte realiteti gjuhësornë periudhën pas Çlirim-it? "Koineja letrare jugoree kishte zgjeruar dhe mëtepër përmbajtjen e saj;ndër dy bashkëvariantetveriore, ai i mesmi kishtearritur gjithashtu një rritjesasiore e cilësore tëndjeshme, ndërsa rrethi iveprimit të bashkëvarian-tit letrar veriperëndimorose i së ashtuquajturës"shkodranishte letrare"ishte ngushtuar aqshumë, sa edhe push-tuesit nuk pranuan tapërdorin si gjuhëthemelore të organeve tëtyre, por iu drejtuan krye-sisht koinesë letrarejugore dhe variantit letrartë mesëm...

Page 17: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 17

www.sot.com.alo p i n i o n

ronizojnë me ritmin e rrahjes së pulseve fish-tiane dhe, nëse ka vend për të konstatuar se u kakaluar koha, nuk është vështirë të kuptosh sepër kë bëhet fjalë, sepse Fishta, sikurse e kemitheksuar, është pararendësi i tyre në përpjekjetpër t'i dhënë gegërishtes autoritetin dhe funk-sionin e normës letrare kombëtare, pra të diale-ktizonte gjuhën, përpjekje në të cilën dështoi;dhe jo me vendimet e Kongresit të Drejtshkrimit(1972), por të Komisisë Letrare të Shkodrës(1916). Pra, kujt i ka kaluar koha?!. Këta speku-lantë që me vetëdije ngatërrojnë dialektet e gju-hës me gjuhën e njësuar, dëshpërimisht nuk dotë mund t'ia kundërvënë gegërishten gjuhës sënjësuar, e cila ka një histori shkrimi e krijimiletrar vërtet të shkëlqyer. Ndërakademikasitgjynahqarë e kanë shumë të kufizuar hapësirëne veprimit e u bënë copa duke u rrotulluar bren-da saj sa andej këndej, pa kursyer edhe "këshil-

lat", si të ndrikullave, kur thonë se: "Këta gju-hëtarë të pareformuar (mbrojtësit e standardit,M. K) mund ta kishin kuptuar me kohë seshumëllojshmëria dialektore do ta pasuronteletërsinë tonë me hapësira të reja gjeneruese".Por " koncepti i kulturës së gjuhës është më igjerë se koncepti i normës letrare: një fjali, njëtrajtë, një ndërtim që, i marrë në vetvete, nukështë në pajtim me normën letrare, në një situ-atë të caktuar mund të jetë jo vetëm i përligjur,por edhe i domosdoshëm" (E. Lafe).

Të paorientuar në sulm, por shumë të qartënë synimet e tyre, këta lloj ndërakademikësh, tëdehur nga afshi i kalbësirës së qilarëve prejrrjedhjes së buteve të shpuara, në marramendjeçakërdisëse, ndihen të denjë të maten me gji-gantët, deri në shpërfillje të tyre për dritëshkurtësigjuhësore e letrare. Nuk kuptohet ndryshe kur,sapo lëshojnë një tymëse sot, nuk e kanë prob-

lem që nesër të mohojnë autorësinë, duke i kon-sideruar ato si marifete gazetarësh për të tërhequrvëmendjen e lexuesve por, megjithë përgënjesh-trimin në shtyp të deklaratës se "Gegërishtja, sëshpejti në të gjitha shkollat tona!", ai (K. To-palli) nuk mund të mohojë se është radhiturndër ata gjuhëtarë "që nuk u lodhën së mbroj-turi devizën e gegërishtes, e cila në thelb për-bën mbrojtjen e gjuhës sonë nga artificializmatdhe regresi, ku po e çonin atë pseudogjuhëtarëttanë" (M. Pashollari). Pavarësisht se ky tenden-cioz negativ e konsideron të kryer këtë misiontë futjes e praktikimit të gegërishtes ne shkolla,K. Topalli po tregohet peshkatar "i zoti" nëlëshimin dhe tërheqjen e grepave të hedhur nëujëra të turbullta që, edhe pse është kapur ndon-jë cironkë (si ajo që përmendëm më sipër në ras-tin e vargjeve të Homerit), në pritje të peshkut tëmadh, për të mos e trembur, ai i kon grepat me

Për një politikë të jashtmembarëkombëtare në kontekstine ri politik europian dhe rajonal!

Nga Qamil GJYREZI

Pozita dhe opozita në Shqipëri, duhet të jenënë një linjë në misionet e tyre, kur bëhet fjalë përpolitikën e jashtme, me ndryshimet, strategjitëdhe taktikat në programet tyre përkatëse politike.Në këtë kontekst, edhe qeveria e re edhe opozita,cilado që të jetë në Kosovë duhet të qartësojnëpozicionet e tyre në të ardhmen në politikën ejashtme, sidomos atë rajonale dhe plotësimin ekritereve për integrimin e Kosovës në BE dhe in-stitucionet euroatlantike, që do të ndikojë shumëpër të ardhmen e të gjithë shqiptarëve. Ideja e njëpolitike mbarëkombëtare të përbashkët pozitë-opozitë, duhet të mendohet në planin afatshkurtër,në kontekstin rajonal, europian dhe global, dhegjithashtu afatgjatë për një 10 vjeçar ose më pak,që do të përshpejtojë dhe përafrojë qëndrimet egrupimeve politike në Shqipëri dhe Kosovë dhetë shqiptarëve kudo që janë. Së fundi, kuvendi ishoqatës "Vatra" në Amerikë vendosi në kush-tetutën e saj nenin: "Vatra lufton për bashkimkombëtar". Këto iniciativa politike të faktoritshqiptar tregojnë qartë se ardhmja jonë si kombështë e padiskutueshme, por kërkon angazhimdhe përkushtim, bashkëpunim nga të gjithapalët politike dhe jo politike, në zhvillimet ebrendshme dhe ato të jashtme.

Marrja e Statusit të vendit kandidat, vizitae Papës në Shtator dhe e zonjës Merkel në Dh-jetor, vëmendja gjithnjë e më intensive e SHBA-ve, për zhvillimet e demokracisë dhe shtetit lig-jor, mbështetja amerikane për integrimin dheçuarjen përpara të çështjes shqiptare janë ele-mentë të rëndësishëm për të ardhmen tonë. Poli-tika e jashtme ka një rëndësi të madhe për poli-tikën e brendshme, për ekonominë dhe stabili-tetin shoqëror. Në politikën e jashtme qeveriadhe opozita mendoj se duhet të kenë qëndrimepak a shumë të njëjta me ndryshime të voglaedhe këto pikëpamje të jenë dinamike, mbasipolitika botërore sjell ngjarje të reja, taktika tëreja gati çdo muaj. Në këtë projekt edhe politi-ka në Kosovë duhet të ndjekë të njëjtën formulë.Së fundi po lexoja në një lajm në një media qëEuropa dhe SHBA, i bëjnë thirrje edhe Serbisëtë mbështesë çështjen e Ukrainës, duke dituraspiratën e Serbisë për në BE. Pra trendi politiknë politikën e jashtme europiane dhe botërorepërballohet me ngjarje të reja të paparashikuaramë parë. Aktualisht bota bi-polare, ngjarjet nëUkrainë dhe fitorja e të djathtëve në Europëkërkojnë një strategji të re për politikën tonë tëjashtme.

Integrimi në BE, që është një proces i sëardhmes dhe statusi, hapja e negociatave e Sh-qipërisë është me të vërtetë një çështje e qever-isë por në këtë kontekst edhe opozita merr një

rëndësi të veçantë me qëndrimet e saja dhe op-sionet për këto procese që kërkojnë vëmendjeshumë të madhe dhe përgjegjësi të lartë dheprofesionalizëm në marrëdhëniet diplomatikendërkombëtare. Ndodhemi në një fazë siç shk-ruan Kryeministri Rama: "Që Evropa është bërëtaktike, dhe po bëhet gjithmonë e më pakstrategjike". Prandaj kërkohet një rishikim imarrëdhënieve me jashtë i qeverisë dheopozitës, dhe i faktorit politik në Kosovë, i ndry-shimit të mënyrave të të bërit politikë e jasht-me. Politika e jashtme e një vendi, e një shtetikrahas politikës së brendshme ka një rolshumë të rëndësishëm për konsolidimin e njëdemokracie funksionale, shtetit ligjor, ekon-omie tregu të qëndrueshme dhe të një shteti tëvërtetë demokratik dhe të integruar në institu-cionet ndërkombëtare pa korrupsion dhe sun-dimin e ligjit. Marrëdhëniet diplomatike, pjesëe politikës së jashtme të një vendi, krijojnëmiqësi me kombe dhe kultura të ndryshme dhesjellin zhvillim e prosperitet në të gjitha planet.Dërgimi i mesazheve diplomatike të caktuaranga kultura dhe kombe të ndryshme, bashkonkombe dhe kultura në pesë kontinentet e globitdhe i afron në shumë plane të zhvillimit nëmarrëdhëniet ndërkombëtare.

Mbas viteve '90-të, diplomacia tek ne morinjë kuptim të ri dhe ka luajtur një rol të madhnë zhvillimet e politikës së brendshme, ekono-misë dhe zhvillimit të vendit me uljet dhe ngrit-jet e demokracisë dhe zhvillimit tonë. Në fakttë gjitha partitë politike në Shqipëri kanë nëprogramet e tyre prioritet marrëdhëniet meSHBA dhe me vendet e BE, dhe integrimin eShqipërisë në BE, gjithashtu krijimin e mar-rëdhënieve të mira diplomatike nga Lindja nëPerëndim të globit. Natyrisht një rëndësi tëmadhe merr edhe politika e jashtme rajonale,marrëdhëniet me fqinjët. Prandaj është i do-mosdoshëm prezantimi i pikëpamjeve të qever-isë aktuale, Kryeministrit Rama dhe opozitëssë zotit Basha, të sqarojnë projektet e tyre përzhvillimet për politikën e jashtme, në di-namikën dhe situatën e re në rajon, Europë dhebotë. Në realitet, falë mbështetjes së faktoritndërkombëtar dhe projekteve për politikën ejashtme të qeverive në vite, mbas viteve '90-të,diplomacia jonë dhe politika e jashtme kanëmarrë një zhvillim të ri në shërbim të politikëssë brendshme zhvillimit ekonomik dhe kultur-or. Të gjitha vendet ish-komuniste në përgjithë-si kanë specifika të caktuara në marrëdhënieme politikën e jashtme dhe me marrëdhënietndërkombëtare. Mbas pavarësive të vendeve tëish-Jugosllavisë dhe pavarësisë së Kosovëskemi një situatë tjetër dhe një klimë tjetër nëBallkanin Jug-Perëndimor, që u kthye në një

teatër luftrash të përgjakshme mbas viteve '90-të dhe aktualisht po kërkon stabilitetin në tëgjitha fushat e zhvillimit, por gjithashtu mbetennjë seri çështjesh të pazgjidhura të cilat siçduket kërkojnë kohë dhe projekte të qeverivedhe opozitave në Shqipëri dhe Kosovë dhenatyrisht edhe faktorët e tjerë në vend. Megjith-atë krahas një serie problemesh ekonomike dhepolitike, rajoni përballet gjithashtu edhe mesfida gjeopolitike, të cilat synojnë zhvillimindhe stabilitetin në këtë rajon të trazuar në vitedhe kërkojnë kohë, mbasi siç duket, procesi iplotë i stabilizimit dhe integrimit rajonal kërkonnegociata dhe projekte të qarta. Prandaj pro-jekti i qeverive për politikën e jashtme tek neduhet të jetë i mirëstudjuar, perspektiv dhe tëvihet në shërbim të paqes dhe stabilitetitekonomik dhe politik në rajon, pa cënuar çësh-tjet tona shumë të rëndësishme të cilat ndikojnënë politikën e brendshme e që janë jetike përjetën e qytetarëve dhe në rritjen ekonomike.

Mbas marrëveshjes Prishtinë-Beogradgjithashtu rajoni, vetë Kosova dhe Serbia janënë provë me të ardhmen e integrimit dhe zhvil-limet e këtyre vendeve dhe vendeve të rajonit.Implementimi i kësaj marrëveshjeje ka njërëndësi të veçantë. Procesi nuk është i lehtë tërealizohet. Serbia me gjithë përparimet e bëra,kërkon të fitojë kohë dhe të luajë me të drejtën"natyrale" dhe shtetformuese të Kosovës, siç ish-in edhe ngjarjet e fundit në Mitrovicë. Ky mod-el sipas një analisti të një gazete përditshmetek ne, mund të ndikojë edhe në zgjidhjen eproblematikave të çështjes çame dhe të sh-qiptarëve në Preshevë dhe Mal të Zi në tëardhmen, por natyrisht priten rezultatet dhetreguesit e marrëveshjes Prishtinë-Beogradnë të ardhmen. Zonja Ashton po pret kon-stituimin e qeverisë së re në Kosovë përvazhdimin e negociatave me Serbinë. Ash-ton po i bën presion Kosovës duke deklaru-ar: "Nëse nuk ka dialog me Serbinë do t'juizolojmë". "Unë vetëm mund të them sepresim nga Qeveria e re e Kosovës të vazh-dojë dialogun dhe implementimin e Mar-rëveshjes së 19 prill 2013", deklaron Maja Ko-cijançic, zëdhënësja e Ashton, pavarësishtprojekteve për ndërprerjen e bisedimeve meSerbinë të Vetëvendosjes. Natyrisht mbaszgjedhjeve të fundit në Kosovë pritet edhe projek-ti i qeverisë së re për politikën e jashtme të dalënga këto zgjedhje.

Sido që të jetë, vendet e Ballkanit duhet takenë të ardhmen në BE. Kjo aspiratë shihet qartëedhe në deklaratat e disa liderëve europianë dheamerikanë, por një rol të rëndësishëm marrin edheqeveritë dhe opozitat e këtyre vendeve në plotë-simin e kritereve për integrim dhe zhvillim. Mbësh-

tetja amerikane për ne është jetike, por edhe ven-det e Europës janë pjesa ku ne duam të integrohe-mi dhe është shtëpia jonë e përbashkët. Në faktpër jetën e përditshme të një vendi, politika ebrendshme ka një rol të madh dhe shpesh kaprioritet ndaj politikës së jashtme. Ky trend ështëi lidhur me kontekstin historik, kulturën, eko-nominë dhe nivelin e demokracisë së një vendi.Përdhembull amerikanët që janë një fuqi botërore,presidentët e ndryshëm shpesh e kanë ndryshuarrëndësinë e politikës së brendshme ndaj asaj tëjashtme. Qeveria e Klinton i dha më tepër rëndësipolitikës së brendshme të SHBA-ve kurse kabi-neti Bush i dha rëndësi politikës së jashtme. Pres-identi Obama aktualisht përdor diplomacinë ne-gociuese, ku nëpërmjet sanksioneve ekonomikedhe diplomatike përpiqet të luajë rolin e një vendisiç është USA, shumë të rëndësishëm për të gjithëbotën. Vizitat e tij të fundit në Europë dhe kriza nëUkrainë, kërkon që europianët të jenë më të bash-kuar për çështje, të cilat ndikojnë në të ardhmene rajonit dhe të botës për të përballuar këto lëvizjedhe ngjarje politike jo pa kosto njerëzore dhemateriale. Prandaj duhet të ketë një projekt të stu-diuar mirë nga të gjitha palët tek ne, ku së pariduhet vullneti i mirë dhe misioni që ka një qeverinë rritjen ekonomike, uljen e korrupsionit dhekrijimin e shtetit të së drejtës.

Në rastin tonë, politika e brendshme ështëshumë e rëndësishme por edhe ajo e jashtme du-het të jetë e qartë dhe të shikojë nga perspektiva.Në këtë kontekst gabimet e një shtetari, qeveri-tari janë të pariparueshme për politikën e jasht-me të një vendi. Ky koncept duhet të jetë i qartëedhe për opozitën. Sipas Henri Kisinger tek punae tij "Diplomacia", gati si të ishte një ligj i natyrës,duket se në çdo shekull shfaqet një vend me fu-qinë, vullnetin dhe forcën lëvizëse intelektuale emorale për t'i dhënë formën tërë sistemit ndërko-mbëtar, në përputhje me vlerat e veta. Ka një ndry-shim të madh midis perspektivës së një analistidhe asaj të një shtetari. Analisti mund të marrërisqe. Nëqoftëse konkluzionet i dalin të gabuaraai mund të shkruajë një tezë tjetër. Shtetarit nëkëtë fushë i lejohet të zgjidhë enigmën vetëm njëherë. Gabimet e tij janë të pariparueshme për poli-tikën e jashtme të një vendi. Këto koncepte teor-ike për marrëdhëniet ndërkombëtare dhe diplo-macinë i obligojnë qeverinë aktuale dhe opozitënqë kërkon pushtetin në Shqipëri dhe Kosovë, qëtë ndërtojnë një politikë të qartë të jashtme funk-sionale në shërbim të asaj të brendshme, zhvil-limit ekonomik, kulturor dhe social dhe ti shër-bejë integrimit tonë. Përgjegjësia e shtetarëve tënjë vendi është shumë e madhe për politikën ejashtme pasi për mendimin tim ajo ka rëndësi tënjëjtë me politikën e brendshme dhe të ardhmentonë.

ushqim joshës: "Unë nuk kam folur për gegër-ishte në shkolla dhe madje nuk di të ketë njëprojekt të tillë". Por atëhere, çfarë dini në këtëpadijeni tuajën, zotërinj ndërakademikë?!

Qeveria e dalë nga zgjedhjet e 2013-ës, uduk se e kishte në projektet e saj një qëndrimtjetër ndaj gjuhës, më të vëmendshëm e më tepërekzigjent. Por fakti që akoma s'po ndihet gjë, dotë thotë që konsiderohet si një problem që pret,ndërkohë që agresiviteti i grupit kundërvënës tëstandardit sa vjen e rritet, përfituar nga mjegullae përhapur, duke synuar kapjen e institucioneveshkencore (ku nuk është se nuk kanë arritur suk-ses). Kjo është arsyeja që një grup intelektualëshiu drejtuan kryeministrit me një letër për mbrojtjene gjuhës shqipe. Është problem me rëndësi ko-mbëtare dhe meriton tërë vëmendjen e një qeverie tëpërgjegjshme në misionin që ka ndërmarrë përShqipërinë evropiane të qytetëruar.

Page 18: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

18 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

k u l t u r e www.sot.com.al

Projektligji i ri për trashëgiminë kulturore duhej mbyllur në muajin Qershor

"Prelude", me punimeshqiptare në Berlin

Kryeministri i Shqipërisë,Edi Rama, nëpërmjet një postiminë rrjetin social "Facebook", uroitë gjithë njerëzit e artit që Sh-qipëria arriti të bëhet pjesë e pro-gramit " Creative Europe". "Njëarritje e bukur për një vend që deridje kishte përfunduar jashtë ra-darëve të Europës. CREATIVEEUROPE është programi ku Sh-qipëria hyn tanimë si një vend irespektuar europian, që ka nisurtë bëjë edhe për kulturën e artetç'ka nuk është bërë në shumë vitetë marra bashkë. Urime njerëzvetë kulturës e të artit, përgëzime

Klubi letrar "Rifat Kukaj", edhepër shkrimtarët jashtë Kosovës

Ministrisë së Kulturës e falemind-erit ministres që me kurajo e argu-menta arriti t'a fusë Shqipërinë nëCREATIVE EUROPE", shprehetkryeministri Edi Rama në rrjetinsocial Facebook. Duke nisur qënga 25 Qershori, organizatat kul-turore shqiptare do të mund të për-fitojnë nga programi Kulturor iEuropës Krijuese. Me një buxhetprej rreth 1.5 miliard euro gjatështatë viteve të ardhshme, 9% mëshumë se nivelet e mëparshme,Europa Krijuese do t'u mundësojëderi në 250 mijë artistëve dhe pro-fesionistëve evropianë të kulturës.

Në galerinë "Prima Center"në Berlin u çel ekspozita me tit-ull "Prelude" e piktorit shqiptarnga Maqedonia, Agron Saliu,e cila përmban vepra nga cikli"Në pritje" dhe një mozaik mevepra të formatit më të vogël.Tema e ekspozitës është e lidhurme shtresat sociale të shoqërisë.Piktori Saliu thotë se portretete tij, të punuara prej shumë ko-hësh, janë ekspresive dheparaqesin hipokrizinë, ndersh-mërinë dhe shpirtin e mirë. "Pik-turoj gjithë atë që shoh, sepsenga ajo nuk mund të ikim dhe

nuk mund ta fshehim me art.Ne ikim nga njerëzit që vuajnëdhe nga hipokrizia, prandajunë pikturoj realitetin në jetëntime të përditshme", thotë pik-tori Agron Saliu. Megjithësepikturon realitetin, Saliu eparaqet atë në një version tëvetin, duke i bashkuar nën-vetëdijen me vetëdijen e dukeiu dhënë atyre formë dhe ngjyrë."Duke pasur parasysh që krijojme sinqeritet dhe dëshirë tëmadhe, jam duke pritur një pre-lud të ri", thotë më tej artisti sh-qiptar, Agron Saliu.

Shkrimtarë me prejardhjenga Drenica janë bërë bashkë përtë krijuar Klubin Letrar me em-rin e shkrimtarit të ndjerë, RifatKukaj. Kjo nismë është promo-vuar në Bibliotekën Kombëtare"Pjetër Bogdani" në Prishtinë. Mëkëtë rast është zgjedhur kryesia eKlubit Letrar me kryetar Izet Ab-dylin, nënkryetar Bedri Tahirin,sekretar Halil Xanin, ndërsaanëtarë të kryesisë janë zgjedhur:Shefqet Bylykbashi, MustafaHoxha dhe Xheladin Mjeku. Ide-ja u kishte ardhur në ditën e tëdashuruarve, 14 shkurtin e këtij

Rama: Shqipëria hyn si vendi respektuar në "Creative Europe"

viti. "Kur po zbehet ndjenja e dashu-risë, pikërisht në këtë datë, mbaseka qenë më e qëlluara, përmes ar-tit njerëzit t'i afrojmë me njëri-tjetrin", ka deklaruar para të pran-ishmëve Izet Abdyli, kryetar i ArtClub "Rifat Kukaj", duke shtuar seky klub i menduar fillimisht vetëmbrenda një treve si Drenica tash-më do të jetë i hapur për çdo autorqë shkruan shqip. "Ndaj interes-imit për këtë Klub Letrar, tashmëjanë tejkaluar përmasat regjion-ale dhe është i hapur për sh-krimtarët brenda dhe jashtë Kos-ovës", ka thënë kryetari Abdyli.

KiE bllokon projektligjin për trashëgiminë kulturore,priten komentet për të kaluar në Parlament

Piktori Mustafa Arapi,me "Apokalypse" në Gostivar

Rreth 30 piktura të piktorit tëmirënjohur nga Shqipëria MustafaArapi, janë ekspozuar në mjedisete galerisë "Kult", në Gostivar. Ciklii punimeve të titulluar "Apoka-lypse", siç thotë Arapi, është moti-vuar nga paralajmërimi i bujshëmi vitit 2012 sipas kalendarit Majapër shkatërrimin e Botës. Pikër-isht më 21 dhjetor të vitit 2012, ësh-të promovuar ekspozita e tij perso-nale në Galerinë Kombëtare tëArteve në Tiranë. Edhe pse i kakushtuar një cikël të plotë pun-imesh të krijuara tetë vite radhazi,

Arapi shprehet se nuk i ka besuartezës për fundin e Botës. Më shumëse sa fuqi të panjohura apokalipsine sheh të lidhur me njeriun dhe sh-katërrimin që ai vetë po i bën natyrës."Unë nuk kam besuar se Apokalipsiështë diçka që do të na vijë nga lart.Njerëzit i janë trembur natyrës, sepsejanë shumë të vegjël dhe kanë njo-hjet minimale. Më kujtohet që 30 vjetmë parë kam parë një film të StanleyKubrick, "Odise në hapësirë", ku tre-gon se njeriu, që nga më i hershmideri te kozmonautët kanë frikën emosnjohjes së natyrës. Apokalipsi

mund të jetë shkatërrimi që vetë nje-riu po i bën natyrës apo pasojë e ve-primeve të tij, siç mund të jetë luftabërthamore. Ndaj në një prej tabloveunë kam paraqitur një meteor që poi afrohet një qyteti, i cili nuk kaqytetërim, por është tërësisht i beton-izuar. Por sot vazhdon të aludohetqë Apokalipsi mund të vijë edhe ngafuqi të tjera që ne nuk i njohim, pran-daj hasen edhe forma jashtëtokë-sore në këto tablo. Punimet janë tëndara në katër cikle", pohon piktoriArapi. Cikli i parë përbëhet me ko-mpozime, cikli i dytë me grafika, në

ciklin e tretë përfshihen punime meelemente nga Bizanti dhe cikli ikatërt përbëhet nga punime të punu-ara në grafikë me laps dhe të ko-mbinuara me akrilik. Kolegu i tij ngaGostivari, Reshat Ahmeti tha se pa

asnjë dyshim, piktori Mustafa Ara-pi dhe veprimtaria e tij prej një artis-ti shumëdimensional, i afirmuar gatinë të gjitha fushat e arteve pamore,me të drejtë zë vend në panteonin ekrijuesve të shquar shqiptarë, i cilime punën e tij prej një profesionistiqëmoti të arrirë na dëshmoi se ve-prat e tija të veshura me artistikendhe tingëllimën e forcës krijuese dotë mbesin krijime të dëshmuara mevlera muzeale. Mustafa Arapi u lindmë 1950 në Tiranë ku edhe mbaroistudimet e larta universitare në Ak-ademinë e Arteve të Bukura. Po ash-tu, ai një kohë punoi edhe profesornë Akademinë e Arteve të Bukuranë Tiranë. Arapi është piktor e res-taurator i mirënjohur me një karri-ere të pasur artistike si dhe fitues idisa çmimeve artistike.

Nga Julia VRAPI

Për më shumë se 20 vjet dëm-timet në fushën e trashëgimisëkulturore kanë qenë të mëdha. Jovetëm që mbrojtja e monumenteve tëkulturës ka qenë problem, por dhe sai takon restaurimit dhe promovimit tëvlerave historike dhe kulturore, qëedhe pse janë menduar si prioritarenë turizmin e vendit shumë pak ështëbërë. Pjesë e reformës së Ministrisë sëKulturës është padyshim dhe LigjiNr. 9048 Datë 07.04.2003, (i ndry-shuar) "Për Trashëgiminë kulturore".Ky ligj ndërkohë ka pësuar dy herërresht ndryshime dhe për juristët aponjohësit e teknikave legjislative ainuk mban më arnime të reja, praduhej riformuluar tërësisht ndonëseështë një ligj 10 vjeçar. Ministria eKulturës prej muajsh e ka përqendru-ar punën e saj në reformën nëtrashëgiminë kulturore, por dhe nëndryshimet që kërkon ligji aktual,një ligj që siç është pohuar dhe mëherët puna nisi me një analizë tëdetajuar të situatës jo vetëm dosje përdosje, por duke prekur çdo qendër tërëndësishme historike. Sistemikërkon një reformë në shumëaspekte, ligjor, administrativ eekonomik, u shpreh para disamuajsh Ministria e Kulturës.Projektligji ishte menduar se duhej tëpërfundonte në muajin qershor sipasMK, por ndërkohë që pas interesimitpër këtë ligj se kur duhet të kalojë nëparlament, pranë Ministrisë sëKulturës bëjnë të ditur se për ligjin

duhet të jetë dhe Këshilli i Europës qëdo të thotë fjalën e tij. "Është shtyrësepse presim dhe komentet ngaKëshilli i Europës", bëjnë të diturpranë Ministrisë së Kulturës, ndërsapohojnë se për këtë projektligj janëdhe të tjera ministri që kanë pjesën etyre në hartimin e tij. Disa arsye pseduhej ribërë ligji për trashëgiminëkulturore sipas drejtuesve të MKishin mangësitë që duhen plotësuarpër sa i përket konceptit të trashëgi-misë, ligji ekzistues nuk përmendfare peizazhin kulturor dhetrashëgiminë moderne, e cila e ështëpërfshirë tashmë në strukturën e re tëministrisë. Përvoja e këtyre viteve katreguar se ligji aktual është i paqartënë përcaktimin e të drejtave dhedetyrimeve të pushtetit vendor lidhurme mbrojtjen dhe ruajtjen e trashëgi-misë së territorit të tyre, por duhenriparë dhe përgjegjësitë financiare tështetit dhe privatëve në restaurimet eobjekteve në pronësi joshtetërore. Siçka pohuar më herët MK, në ligjinaktual duhen riparë më me kujdes tëdrejtat dhe detyrimet ligjore tëkoleksionistëve dhe administrimit tëkoleksioneve private. Jo pakvëmendje merr dhe forcimi imekanizmit të kundërvajtjeve dhepenalizimeve në ligjin ekzistues,pasi përvoja ka treguar se mekaniz-mat ekzistuese nuk e mbrojnë saduhet shkatërrimin e qëllimshëm tëtrashëgimisë.

Konventat e UNESCO në ligjSipas Ministrisë së Kulturës, të

pesë konventat UNESCO-s në lidhje

me trashëgiminë kulturore, nukgjejnë një pasqyrim të denjë. "Nukjanë asimiluar mirë madje edhe nërastet kur kemi të bëjmë me çështjespecifike të mbrojtjes së trashëgi-misë kulturore. Jo vetëm për faj tëhartuesve të ligjit por edhe përarsyen se vetë konventat paraqesinmbivendosje", bëhet e ditur nëraportet e ministrisë. Po kështu edhelëvizja e objekteve kulturore do tëjetë në fokus të kësaj nisme ligjore.Në këndvështrimin ligjor bazuaredhe në Planin Kombëtar përZbatimin e Marrëveshjes së

Stabilizim Asociimit 2007-2012 ligjiduhet të parashikojë procedura tëveçanta për lëvizjen e lirë të mall-rave kulturorë. Deri më sot ligji kaparashikuar vetëm një dispozitëpika 3 neni 19 i ligjit e cila ështëkonkretizuar me daljen e udhëzimittë Ministrit të Turizmit, Kulturës,Rinisë dhe Sporteve nr. 2, datë18.03.2004 "Për procedurat e lëvizjessë objekteve të trashëgimisëkulturore, të luajtshme, me vlera tëveçanta, kombëtare dhe unikale, përruajtjen, restaurimin, studimin dheekspozimin jashtë territorit të RSH".

Ndërkohë që Plani Kombëtar përZbatimin e Marrëveshjes sëStabilizim Asocimit ngarkonshtetin shqiptar me detyrimin epërafrimit të ligjit për trashëgiminëkulturore ,por edhe ligjit për muzetëme Direktivat e Parlamentit Evropi-an dhe Këshillit më konkretishtDirektivën 93/7/EEC; Direktivën 96/100 EC; Rregulloren 3911/92 dheRregulloren 752/93 . Sipas MK, kydetyrim nuk është zbatuarmegjithëse ligji për trashëgiminëkulturore është prekur nga ndry-shimet në vitin 2009.

Page 19: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 19

k u l t u r e www.sot.com.al

të mëdhenjve edhe në finalet e këtij tur-neu. Falë tregolëshit të tij ndaj Hondu-rasit, helvetët siguruar kualifikimin në1/8 e Botërorit, ku do të përplasen meArgjentinën. Sigurisht që amerikano-jugorët, të udhëhequr nga Lionel Mesijanë më të favorizuar për të kaluar nëçerekfinale, megjithatë me një lojtar siShaqiri në skuadër mund t'i shkaktojëpanik formacionit të Sabellas.Merkato/ Juventusi dëshiron dy

shqiptarët, Shaqiri e MustafiKampioni i Italisë, Juventusi, gjatë

kësaj vere ka gjasa të bëhet me dy fut-bollistë shqiptarë. Ekipi torinez po ekërkon mesfushorin e Bajernit të Mu-

Mesfushori dhe mbrojtësi shihen nga Juventusi si lojtarë idealë për sezonin e ri të "Zonjës së Vjetër"

Periudhës së gjatë të pushi-meve për skuadrën e Partizanit poi vjen fundi. Në ditët e para tëkorrikut të kuqtë do të nisinpërgatitjet për sezonin e rifutbollistik fillimisht nëkryeqytet, ndërsa më 10 korrikskuadra do të udhëtojë drejtMaqedonisë ku do të qëndrojë 2-3javë. Javën e ardhshme klubikryeqytetas prite të bëjë prezanti-met e radhës, për ta nisur stër-

vitjen me një grup të kompletuar.Firma me mbrojtësin ArdianCuculli, që deri pak javë më parëishte pjesë e Shkëndijës sëTetovës, është formalitet, ndërsathuajse e sigurt është edhemarrëveshja me Arbnor Fejzul-lahun, që duhej të ishte prezantu-ar bashkë me Idriz Bathën. Përmbrojtësin Kosovar këmbëngulideri në momentin e fundit edheTirana, për duket se 21-vjeçari ka

MERKATO/Skënderbeusjell vëllain

e Sozës në KorçëSkënderbeu nuk i ka mbyllur ende

llogaritë e tij në merkato dhe presidentiArdian Takaj po insiston që skuadra tëmarrë formë para se ajo të përballet meBate Borisovin në turin e dytë paraelimi-nator të Ligës së Kampioneve. Dje nëKorçë ka "zbarkuar" vëllai i Ademir Sozës,Markoni, një futbollist që ka një karrierëtë pëlqyeshme dhe që drejtuesit e ekipitjuglindor besojnë se mund të bëjë difer-encë. "Shkesë" për ardhjen e Markonitështë bërë pikërisht vëllai i tij, Ademiri, icili ka luajtur me disa skuadra në kampi-onatin tonë dhe ka lënë përshtypje të mira,si në radhët e Skënderbeut, ashtu dhe tëDinamos e Flamurtarit.

Shaqiri e Mustafi, dy shqiptarët mëtë kërkuar në merkaton botërore

KLUBI/Bylisi bën gati

skuadrën e sezonit të riSkuadra e kampionatit tonë kanë

nisur përgatitjet dhe nuk qëndrojnë pra-pa të Superiores edhe klubet e Kategor-isë së Parë e një prej tyre, e ardhur sëfundmi nga Superliga, Bylisi, këtë se-zon do të luajë në Kategorinë e Parë dhedrejtuesit do të bëjnë maksimumin përta rikthyer në Superiore. Nga klubiballshiot është dhënë urdhër që të gjithëlojtarët, të cilët janë nën kontratë duhettë paraqiten më datën 1 Korrik kurskuadra të mblidhet për të nisur përgatit-jet e sezonit të ri, në të kundërt do të mer-ren masa të rrepta dhe do të vendosengjoba. Nga skuadra do të largohen Gërx-ho dhe Meto, të cilët do të kalojnë te Fla-murtari pasi të gjitha pagesat janë bërë,të tjerët do të paraqiten në skuadër.

SURPRIZA/Laçi rikonstrukton

stadiumin për ndeshjene Europa League

Superiorja do të nisë në muajingusht, por klubet po përgatiten që tanipër sfidat e ardhshme, më së pari dukebërë gati stadiumet e tyre. Kështu, drej-tuesit e Laçit dëshirojnë që skuadra t'izhvillojë ndeshjet për sfidën europianenë shtëpinë e saj dhe për këtë arsye kanisur punimet për rikonstruktimin estadiumit. Këto ditë në stadium janëbërë punë intensive, janë hequr stolate vjetër dhe po vendosen stola të rinj.Në ambientet e stadiumit si brendaashtu dhe jashtë po krijohen kushtekomode. Kjo gjë po bëhet pasi drejtuesitkërkojnë që skuadra t'i luajë ndeshjeteuropiane në shtëpinë e saj, por mëparë duhet bindur FIFA. Rol merr dheqëndrimi i FSHF-së për këtë çështje.

nihut, Xherdan Shaqirin dhembrojtësin e Sampdorias, ShkodranMustafin. Sipas të përditshmes italiane"La Stampa", skuadra e Antonio Kon-tes po vazhdon përpjekjet për an-gazhimin e reprezentuesit zviceran, icili kundër Hundurasit shënoi het-trik.Por, Juventusi duhet ta mposht konkur-rencën e Liverpulit për ta transferuarShaqirin, kartoni i të cilit kushton rreth15 milionë euro. Kurse, Juventusi po ekërkon edhe mbrojtësin e Sampdorias,Shkodran Mustafin, i cili është i an-gazhuar me përfaqësuesen e Gjerman-isë në Botëror. Sipas të përditshmessportive italiane "Gazzetta dello Sport",

Shumësportëshi në Shqipërika marrë një udhë pa kryedhe shumë pak disiplina ia

dalin të mbijetojnë normalisht nëkushtet e egra ku operon sot sporti nëvendin tonë. Në mungesë të financi-meve, infrastrukturës së vjetruar e tëdegraduar, mungesës së një organizi-mi cilësor etj, shumë disiplina sportivepo shkrihen dhe ata që ishin metraditë si qitja etj janë më të rrezikuar-

at. Por në një mjerim të tillë tëshumësportëshit tonë, duket e ka vendpër optimizëm në disa disiplina tëveçanta e peshëngritja është një prejtyre. Me tradita dhe me sportistë tëtalentuar brez pas brezi, shtanga kaditur të ruajë staturën e një sporti tësuksesshëm e që sjell medalje përShqipërinë nga aktivitetet ndërko-mbëtare. Këtë e tregoi pak kohë mëparë dhe kampionati europian që u

zhvillua në muajin prill në Tel Aviv tëIzraelit, ku sportistët tanë DanielGodelli e Erkand Qerimaj morënshumë medalje, duke zënë vendet epara në peshën trupore 77 kg.

Kupa e ShqipërisëEdhe dy ditë dhe starton Kupa e

Shqipërisë në Peshëngritjes, të rritur.Qyteti i Durrësit, një qytet me traditëpritet të bëj një organizim i niveliteuropian, për më tepër që Shefi i ri i

Klubit Kreshnik Leka ka qenë një ngapeshëngritësit më të mirë të vendit.Marrin pjesë 18 ekipe (të gjithë ekipetkombëtare). Lufta sportive parashiko-het të jete e fortë dhe fitorja ekipore nukdihet kujt do ti përkasë: Tiranës apoVllaznisë apo ndonjë ekipi surprizë.(77M dhe 6 F). Në peshat konkurruese tëcilat me rezultatet e tyre të larta janëpretenduese për medalje në KampionatBotëror, 2014 në Kazakistan pritet tëjetë 62 kg Emanuel Lushi i Vllaznisë,77kg Erkand Qerimaj dhe DanielGodelli, 85kg (duke u stërviturprivatisht Hysen Pulaku) dhe përfemra 63kg "Albanian Golden Girl"Romela Begaj. Stafi Teknik dheshkencor i drejtuar me një profesion-

Organizatorët kanë besim se sportistët më të mirë do të tentojnë thyerjen e rekordeve kombëtare

Peshëngritje, Durrësi pretsot Kupën e Shqipërisë

alizëm të lartë nga presidenti i FSHP-së Elez Gjoza shprehet optimist dhepër të ardhmen e peshëngritjesshqiptare. Mjaft te rinj si Bruno Nuha,Sopot Sula, Albi Hoxha, AnxheloShabani, Sajmir Meta, Marjan Bregudhe Xhulio Prroni do te jenë preten-dues për podin e vendit të parë mbasigara e 15-20 Shtatorit do të jetëvendimtare për pjesëmarrje nëkampionat botëror 2014. Masatorganizative dhe procedurat adminis-trative kanë mbaruar dhe Kupa fillonnë ora 10.00 në Pallatin e Sportin"Ramazan Ngjala" i qytetit të Durrësit.Gjatë ditëve të Kupës do të mbahetdhe një Seminar me Temë shkencoretë luftës kundra dopingut.

zgjedhur përfundimisht të kuqtë.Prezantimi i sulmuesit Raciç nukka i dhënë zgjedhje përfun-dimtare kompletimit të fazëssulmuese, pasi trajneri Durokërkon një tjetër sulmues mepeshë nën urdhrat e tij. Burimepranë klubit bëjnë të ditur se popunohet intensivisht për tësiguruar një lojtar cilësor në vijëne parë, që u mungoi të kuqve gjatësezonit të kaluar.

Adriatik BALLA

Lojtarët shqiptarë që luajnë meskuadrën e Zvicrës janë në fokusin eshumë klubeve të Serisë A italiane,poredhe atyre angleze dhe sidomos Xher-dan Shaqiri është më i lakmuari. Ngaana tjetër, edhe mbrojtësi nga Maqe-donia, Shkodran Mustafi, që luan mepërfaqësuesen gjermane në Botërorine Brazilit, është një tjetër futbollist ikërkuar në merkaton verore europiane.Të dy futbollistët kanë vlerë të lartë nëtreg dhe klubet përkatëse, konkretishtBajerni i Munihut dhe Sampdoria, ten-tojnë të maksimalizojnë përfitimet ngashitja e tyre pas Botërorit të Brazilit.

SituataMesfushori me tipare sulmuese

Xherdan Shaqiri konsiderohet që tanilegjendë e Zvicrës. Edhe pse vetëm 22vjeç, futbollisti me origjinë shqiptareqë mbron ngjyrat e helvetëve, percep-tohet si një nga më të mëdhenjtë e fut-bollit zviceran. Prestigjiozja "Blick" kahapur një sondazh ku u kërkohet lex-uesve të saj të votojnë për futbollistinmë të mirë të të gjitha kohërave të ko-mbëtares së Zvicrës, ndër të cilët rresh-tohet edhe mesfushori i Bajernit tëMunihut. Rezultatet e para të sondazhitjanë impresionuese për lojtarin e lin-dur në Gjilan të Kosovës. 25.5% të tëanketuarve kanë votuar për Shaqirin,që është ndjeshëm i shkëputur nga ri-valët e tjerë, madje tendenca është qëdiferenca aktuale të thellohet edhe mëtej. Shaqiri ka rezultuar lojtari kyç ipërfaqësueses së Zvicrës gjatë elimi-natoreve të Brazil 2014, por ç'është mëe rëndësishmja po ndjek gjurmët e më

Klubi/ Partizani nxiton të prezantojë blerjet e reja të merkatos

Juventus ka paraqitur ofertë për 6 mil-ionë euro për transferimin e Mustafit.

Djathë me emrin e ShaqiritXherdan Shaqiri është njëri ndër

lojtarët më të falshëm në Zvicër. Por,popullariteti i yllit kosovar është rrituredhe më shumë pas tre golave ndajHondurasit, që i mundësoi helvetikëvekalimin në 1/8 e finales së Botërorit tëBrazilit. Pas tregolëshit ndaj Hondur-asit, një kompani zvicerane ka nxjerrënë treg djathë me emrin e mesfushorittë Bajernit të Munihut. Djathi quhet "LeSha qui ri", një formë përkëdhelie përemrin e lojtarit me origjinë shqiptarenga Gjilani..

Page 20: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

20 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

www.sot.com.al

Fenomeni brazilian që është organizator i Kupës së Botës, parashikon një "El Clasico" amerikano-latine

Sulmuesi/Baloteliharronkombëtarenitaliane,harbohetnë diskotekë

Ronaldo: Do të kemi finaleBrazil-Argjentinë,

tmerr nëse humbim

europiane. Që mund të kemi një finaleBrazil-Argjentinë e beson edhe një ngafutbollistët më të madhej në botë e fituesi iBotërorit të vitit 2002, Ronaldo Da Silva,fenomeni brazilian që këtë herë ështëorganizator i Kupës së Botës.

QëndrimiFenomeni Ronaldo ka një bindje shumë

të fortë, është thuajse i sigurt se finalja e 13Korrikut në Rio do të jetë një klasike mesBrazilit dhe Argjentinës. Edhe pse ka frikëse parashikimi i tij do të bëhet realitet,braziliani gjithsesi uron që skuadra eLionel Mesit të eliminohet më parë, pambërritur deri në stacionin e fundit përballëSelecaos. "Jo vetëm që e mendoj, por jamgati 100% i bindur se në finale do të jenëBrazili dhe Argjentina. Do të ishte njëëndërr, por një ëndërr e bukur nëse fitojmëapo jo? Nëse humbasim, atëherë do të ishtenjë makth, prandaj i lutem Zotit që Argjen-tina të largohet më parë". Ronaldo brazil-iani, ish futbollisti që ndan rekordin e 15golave në Botëror bashkë me Klosen, nëvijim i dedikoi elozhe yllit të Selecaos,Nejmar, për të cilin tha se po kalon mo-

Trajneri/ Mojes, vetëm një haplarg stolit të GallatasaraitDavide Mojes ka marrë një ofertë nga

gjiganti turk, Gallatasarai. Ish menaxheri iMançester Junajtid ka udhëtuar drejtë Stam-bollit për të biseduar me drejtuesit e klubitturk, raporton tabloidi britanik, "Daily Mail".Sipas këtij mediumi klubi turk i ka ofruar 4milion euro në sezon ish trajnerit të Everto-nit. Gallatasarai është pa trajner, pasi ka sh-këputur bashkëpunimin me Roberto Mançi-nin. Kurse, Mojes ishte shkarkuar nga detyrae menaxherit në Mançester Junajtid pas njësezoni shumë të dobët. Vitet e fundit klubetturke kanë investuar shumë në blerjen elojtarëve shumë cilësorë, e në të njëjtën kohëafrimin e disa prej teknikëve më të spikaturnë botë.

Statistikat/ Botërori i Brazilit,rekord golash

Botërori i Brazil-2014 konfirmohetbotërori i rekordeve. Pas rekordit për shumëne shpenzuar për organizimin prej 14 mld dol-larë, një tjetër rekord regjistrohet, që lidhetme cilësinë sulmuese të skuadrave pjesëmar-rëse. Pas përfundimit të 48 ndeshjeve të gru-peve janë shënuar plot 136 gola duke thyerrekordin e botërorit të 2002 që dukej i paarritshëm prej 132 golash. Gjithsesi, rekor-din e golave të shënuar në një botëror të plotëe mban ai i Francë-1998 me 171 gola. A do tethyhet ky rekord? Do ta mësojmë pas për-fundimit te edhe 16 ndeshjeve që kanë mbe-tur.

Surpriza/ Obama,tifoz special i SHBA

Ethet e Botërorit duket sa kanë kapuredhe presidentin e SHBA-ve, i cili, gjatë njëudhëtimi nga Uashingtoni për në Mineap-olis ku ai kishte një takim, ka ndjekurndeshjen midis Amerikës dhe Gjermanisënë avionin presidencial "Air Force 1". Kylajm është "tëeetuar" nga një person i afërtme Obamën, i cili i ka bërë dhe një foto pres-identit duke ndjekur ndeshjen. Pak ditë mëparë Obama shfaqi një mbështetje të mad-he për kombëtaren amerikane, duke "thum-buar" liderët evropianë, pasi e cilësoi ekipinamerikan si skuadër që ka prapa 300 mil-ionë tifozë.

Qëndrimi/ Lidhja dashuroree Ikardit kuotohet në basteDuket se lidhja midis Vanda Nara (ish-bash-

kshortja e Maksi Lopez) dhe Mauro Ikardit ësh-të bërë dhe objekt kuotimi nga bookmakers-atndërkombëtarë. Sipas tyre, në rast se gjatë fes-tës që ata do të organizojnë për martesën, meshumë mundësi çifti do të bëjë një "selfie" të cilëtbookmakers-at e kuotojnë me koeficient 1.50.Gjithashtu kuotohet edhe ardhja e Maksi Lo-pez në festë me një koeficient 7 kurse protesta etifozëve te ish-skuadrës se Ikardit Sampdoriado të kuotohet me koeficient 20. Nukë shtë herae parë që histori të tilla dashurish me lidhjet efutbollistëve, përfundojnë me koefiçientë të lak-mueshëm në pikat e basteve.

Modelja/ Sata i trembetRihanës, ka frikë se i merr

BoatengunE fejuara e futbollistit te Ganës Kevin-Prince

Boateng, Melisa Sata, gjatë një interviste për njëreviste italiane ka thënë se data e martesës do tëjetë disa ditë pas finales së madhe të 13 korrikut,duke e ndryshuar kështu datën e vjetër që ishteme 15 korrik 2015. Mendohet se ish-velina e kabërë këtë ndryshim disa ditë pas fjalëve tëkëngëtares Rihana, e cila ka shprehur simpatipër futbollistin ganez. Gjithashtu Sata ka ironi-zuar ndaj Rihanës, duke e ftuar atë si këngëtaregjatë dasmës së tyre dhe duke shtuar se do tëishte një nder për çiftin. Deklaratat Rihanës nukjanë pritur mirë nga e fejuara e futbollistit, që itrembet se mos i merr të dashurin.

J.Kovaçi

Brazil-KiliHolndë-MeksikëGreqi-Kosta RikaKolumbi-UruguajArgjentinë-ZvicërFrancë-NigeriGjermani-AlgjeriSHBA-Belgjikë

Pas kthimit nga Brazili, Mario Baloteli është kthyer nëqytetin e tij, Breshia sigurisht i shoqëruar nga e fejuara e tijFani Neguesha. Por mbrëmë ai është parë në një diskotekenë periferi të Breshias me miqtë dhe dy vëllezërit e tij nëkërkim të relaksit pas një botërori aspak të qetë për Italinënë përgjithësi por sidomos për të duke qene në qendër tëkritikave nga i gjithë shtypi Italian e më gjerë. Gjithashtu,bëhet e ditur nga mediat Italiane që gjate fluturimit të kthimitnga Rio de Zhaneiro për në Milano ke qenë vetë sulmuesi qëi është drejtuar Çezare Prandelit duke i kërkuar falje. Trajnerier ka pranuar faljen e tij dhe i ka thënë se ai ka katër vjet qëmundohet t'i tregojë rrugën e drejte për karrierën e tij dhe në fund e ka këshilluar që të heqë dorë nga bota e tijimagjinare dhe t'u kushtohet gjërave që kanë rëndësi madhore. Ndërkohë, në një intervistë për mediat italianeagjenti i Mario Balotelit, Mino Raiola është shprehur se është e turpshme që i gjithë faji për skualifikimin eItalisë nga botërori t'i vihet Marios. Ai gjithashtu thotë se e kishte menduar një "falimentim" të Italisë në këtëbotëror duke e justifikuar me faktin që edhe skuadrat italiane në Europë nuk po fitojnë me prej kohësh.

ÇIFTET E 1/8 E FINALESAdriatik BALLA

Eliminimi i parakohshëm i Spanjës,Italisë dhe Anglisë nga Kupa e Botës që pozhvillohet në Brazil, ka sjellë ridimensionimtë forcave për skuadrat nga Amerika e Jugut,të cilat po shndërrohen tani edhe si favoritetkryesore për titull botëror. Natyrisht qëBrazili ka qenë i tillë që në fillim, nisur ngafakti se e zhvillon Botërorin në fushën e tij,por në skenë është kthyer frikshëm Argjen-tina, skuadër e cila ka bërë progres ngandeshja në ndeshje dhe po shihet ë tani sinjë pretendente. Nëse Brazili dhe Argjentinaecin me të njëjtin hap, parashikimet janë qëtë dalin në finale së bashku. Barrierat evetme deri tani janë Gjermania dhe Holan-da, pa përjashtuar edhe Uruguajin. Shumëfigura të rëndësishme të fu8tbollit në Brazil,pas eliminimit të Spanjës dhe Italisëmendojnë se Brazil-Argjentinë do të jetë njëfinale më e mundshme, madje brazilianët ebesojnë shumë këtë. Por ata nuk e duanArgjentinën në finale, pasi Argjentina përta është si "macja e zezë" dhe u sjell ters. Përata do të ishte më mirë përballë një skuadër

mente më të mira se Mesi. "Të dy kanëtreguar se janë decizivë. Nejmar po luanshumë, ndërsa Mesi po rritet edhe mëshumë në skenën e Kupës së Botës. Si-doqoftë, për mua është Nejmar protagonistii këtij Botërori". Për kundërshtarin eradhës së brazilianëve, ish lojtari i Realitdhe i Barçës dha mendimin se kombëtarjae Kilit duhet të ndjejë normalisht më shumëfrikë, jo vetëm për aspektin e lojës, por edhepër shkak të shifrave të së shkuarës, qëflasin qartë në favor të brazilianëve. Në 16takime, "Selecao" ka fituar 13 herë, ndërsavetëm 1 herë suksesi ka shkuar në anën e LaRojas.

Page 21: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 21

www.sot.com.al

DREJTOR/STAFI KRYEREDAKTORE/Arjan PRODANI. Anila DODAJ. ZV/KRYEREDAKTOR Adriatik DOÇI.

KRONIKA/ Iva METAJ. KULTURË/ Julia VRAPI. SPORT/ Adriatik BALLA.

Adriatik BALLA

Federata ndërkombëtare mori vendim dyditë më parë që të përjashtojë me nëntëndeshje nga skuadra kombëtare e Uruguajitdhe me plot katër muaj jashtë fushave LuizSuarez, mbrojtësin e njohur uruguajan qëkafshoi në shpatull mbrojtësin italianXhorxhio Kjelini në ndeshjen e xhiros sëtretë të fazës në grupin D në Botërorin eBrazilit. Suarez nuk ishte me top ku iu afruaKjelinit dhe e kafshoi afër qafës, një gjest qënuk u pa nga gjyqtari, por që mediat nëmbarë botën e ritransmetuan disa herë, kudukej qartë se Suarez kishte ngulur dhëmbëtnë mishin e Kjelinit. Gjyqtari nuk e nxorime të kuqe pasi nuk kishte provë, por FIFAqë mori në shqyrtim ngjarjen, e gjeti Suarez-in fajtor dhe e përjashtoi nga aktiviteti. Porndërsa priteshin kritika për sulmuesin,thuajse i gjithë Uruguaji dhe AmerikaLatine kanë dalë në mbrojtje të tij, dukeakuzuar publikisht FIFA- si institucion qëpërdor dy standarde dhe merr vendimepolitike në favor të vendeve të pasura e tëmëdha.

SituataSulmuesi Luis Suarez i dha lamtumirën

shokëve të skuadrës në vendgrumbullimin eUruguait në Brazil. Një lamtumirë meslotësh për Botërorin dhe shansin e humburpër të çuar deri në fund misionin e Uruguait,por pa e ditur se një tjetër atmosferë do tapriste në Montevideo. Në aeroportin "Carras-co" të kryeqytetit të Uruguait mijëra tifozë irezervuan Lus Suarez një pritje të denjë përnjë hero kombëtar është e qartë se populli iUruguajit është i gjithi me idhullin e tij,tifozët që kërkonin ta prisnin në Montevideome flamuj ku shfaqej fytyra e Suarez ebanderola mbështetëse bllokuan për orë tëtëra hyrjen kryesore për në aeroport, ndërsashprehnin indinjatën e thellë ndaj FIFA-s,duke e konsideruar një organizatë mafiozepas skualifikimit të Suarez. Në Twittermbizotëron gjithashtu një frymë pro sul-muesit nga Amerika Jugore. "Somos TodosSuares", (Jemi të gjithë Suarez) i lançuar ngatifozë e futbollistë në formë të prerë, të cilët ekonsiderojnë të ekzagjeruar ndëshkimin eFIFA-s për qendërsulmuesin. Mes mijërapersonave që prisnin Suarez në aeroportin"Carrasco" ishte dhe presidenti i Uruguait,Hoze Muzhica që nuk ja doli të përqafonte

Presidenti i Uruguajit tha se FIFA humbi para nga eliminimi i dy fuqive të futbollit si Italia e Anglia

Tekniku/Mançini,gati tëmarrë"timonin"e Italisë

Shef politike

KRYEMENAXHER SHPËTIM CACO

Suarez pritet si hero në Uruguaj,përjashtimi shndërrohet në

akuza politike ndaj FIFA

Tekniku Roberto Mançini apo Maksimiliano Ale-gri? Është kjo dilema e drejtuesve të Federatës Italianetë Futbollit. Përtej Adriatikut çështja se cili do të jetëtrajneri i ri i përfaqësueses së kaltër është kthyer në njëtemë dite. Vendimi i Çezare Prandelit për të mos drejtuar4-herë kampionët e Botës as në dy sfidat e muajit Shta-tor përballë Holandës dhe Norvegjisë ka shtyrë drej-tuesit e Federatës të gjejnë sa më shpejtë një emër të ripër stolin. Në krye të listës qëndron Roberto Mançinimadje mediat italiane aludojnë se emërimi ish trajnerittë Gallatasarait në pankinën e përfaqësueses ështëvetëm çështje ditësh. 49-vjeçari që momentalisht është

i papunë është më se i gatshëm për t'u ulur në stolin eItalisë madje të drejtojë përfaqësuesen e kaltër do tëishte një nder për të. Mançini që në vitet e fundit kaudhëhequr disa skuadra të mëdha në fitimin e trofeveshikohet nga drejtuesit e federatës si trajneri i duhurpër të rikthyer Italinë te sukseset. Megjithatë në këtëgarë dyshe nuk mbetet pas as Alegri. Ish trajneri i Mi-lanit edhe pse më pak fitues se Mançini është një op-sion shumë i mirë për stolin të kaltërve. Gjithsesi për tëparë se kush do ta fitojë këtë betejë mes Mançinit dheAlegrit që tifozët e shohin edhe si një derbi mes Interitdhe Milanit, duhet të presim edhe disa ditë.

qendërsulmuesin për shkak të vonesës sëavionit privat që transportonte sulmuesinnga Natal. Presidenti i Uruguait shfaqigjithë irritimin e tij në mikrofonët e DeZurda, programit që drejtohet nga DiegoArmando Maradona, ku u shpreh. "Jemi tëtërbuar pasi FIFA përdor dy standarde. Jam imoshuar dhe kam parë shumë në jetën time,por këtë herë e kaluan kufirin. Në futbollshihen faulle dhe gjeste shumë më të rënda,por ata i lejojnë vetes të na shkelin me këmbëvetëm pasi jemi një vend i vogël". Më pas

Mbrojtësi/ Kjelini:Ndëshkimi i Suarezit mëi rëndë se sa meritonte

Dënimi i FIFA-së për Luis Suarezin është irëndë. Kështu po mendon edhe Qendërm-brojtësi i Italisë, Xhorxhio Kjelini, i cili u kaf-shua nga sulmuesi uruguaian gjatë ndeshjesUruguai-Itali. Sulmuesi i Liverpulit u suspend-ua për nëntë ndeshje me Kombëtaren e uru-guaiane dhe katër muaj të tjerë të çfarëdo ak-tiviteti në futboll. "Mendoj se dënimi i shqiptu-ar është i tepërt, Shpresoj që t'i zvogëlohet, sëpaku në mënyrë që të jetë së bashku me ekipingjatë ndeshjeve", ka shkruar Kjelini në faqene tij zyrtare. Ai ka thënë se nuk ka ndjenjë tëgëzimit, hakmarrjes ose hidhërimit kundërSuarezit, derisa është i vetëdijshëm se urugua-iani dhe familja e tij gjenden në një periudhëshumë të vështirë.

Merkato/ Juventusii merr Xhenoas SturaronJuventusi ka zyrtarizuar dje blerjen e saj

më të re. "Zonja e Vjetër" ka blerë nga Xhenoamesfushorin Stefano Sturaro, për vlerën e 5.5mln eurove. Por, sipas kontratës së bërë midisdy skuadrave, i riu do të qëndrojë në Xhenovaedhe për një vit dhe në rast të shitjes klubi iXhenoas do të marrë 15% të vlerës së trans-ferimit. Dëshirën për të shkuar tek Juventus ekishte shprehur vetë lojtari, i cili duke parë ri-valitetin që do të kishte për një vend titullaritek bardhezinjtë ka menduar të rrijë edhe njëvit te skuadra e tij e zemrës. Këtë vit mesfush-ori ka luajtur 16 ndeshje, duke shënuar edhenjë gol. Gjithashtu, ai ka debutuar edhe mekombëtaren U-21 të Italisë, në ndeshjen kundërMalit të Zi.

Tekniku/ Guardiola:Del Boske, njeriu i duhurpër të ndryshuar SpanjënTrajneri katalanas i Bajernit të Muni-

hut, Pep Guardiola, theksoi dje për të përdit-shmen spanjolle "Marca" se tekniku i ko-mbëtares spanjolle, Vicente Del Boske du-het të vazhdojë të drejtojë këtë skuadër, dukee quajtur madje si njeriun e duhur për të bërëndryshimet e nevojshme te "La Roja" e në tënjëjtën kohë për ta kthyer atë te suksesi."Del Boske është personi i duhur për të bërëndryshimet e nevojshme te Spanja. Unëkam besim në aftësitë e tij dhe besoj se për-faqësuesja spanjolle mund të kthehet sër-ish e fortë", tha Guardiola. Më tej, ai shpre-hu dëshirën që në një të ardhme të drejtojënjë skuadër kombëtare, për të shijuar emo-cionet e Botërorit.

Moto GP/ Espargarosurprizon, "pole-position"

i parë në karrierëMbyllen provat zyrtare te Moto GP për

çmimin e madh te Holandës ne Asen Park.Pole Position i parë në karrierë për AleksisEspargaro që ka mbyllur provat me kohen1:38:789. Këto prova zyrtare janë karakter-izuar nga shiu prandaj vërehet dhe difer-ence e madhe midis vendit të parë dhe atij tëdytë. Mark Markez përfundoi i dyti , shokui tij i skuadrës Pedrozëa i treti. Horge Loren-zo i nënti. Ndërsa Valentino Rosi i ka mbyl-lur këto prova vetëm i njëmbëdhjeti. Pikër-isht ky i fundit gjate ditës së djeshme nëpërfundim të provave të lira ngriti disa po-lemika duke thënë që për këtë fundjave eki-pi i tij Yahama ka punuar më shumë përshokun e tij të skuadrës Lorenzo. Ai kathënë, gjithashtu, se motori i tij nuk ishtenë gjendje të kryente provat zyrtare nëmënyrë të rregullt, gjë që vërehet dhe në re-zultatet e provave.

JJJJJ..... K K K K Kooooovvvvvaçiaçiaçiaçiaçi

Muzhica e ngarkoi akoma më tepër dozën eakuzave duke shtuar: "Është e qartë se ishkaktojmë bezdi dikujt pasi nxorëm jashtëdy fuqi si Italia dhe Anglia, kushedi sa paraka humbur FIFA , nga ana tjetër dihet qëitalianët janë ekspertë të provokimeve". Për tambyllur një premtim me tone kërcënuese përpjesën tjetër të turneut. " Tani do të ketë telashepër të gjithë, pasi ne dimë si të reagojmë. Eimagjinoj inatin e djemve të Tabarez dhe nukdo të doja të isha në vendin e atyre që do tudalin përballë", tha presidenti Muzhica.

Page 22: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

22 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

www.sot.com.alk u l t u r e

SUDOKU

FJALEKRYQI SOT123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789123456789012345678901234567891234567890123456789012345678912345678901234567890123456789

Courteney Cox, pushime tëlumtura me të dashurin McDaid

Horizontal1- Një gazetë e përditshme. 4- Stil noti. 7- Çupat. 12- Këngëtarja greke ...

Visi. 13- Qytet bregdetar në Francë. 14- Shok pune. 15- Shtëpi publike. 17- Gurii mullirit. 18- Pianistja e talentuar Skënderi në inic. 19- Romani "... i Debervi-leve" i Carl Dikens. 20- Janë persona të veçantë e të rëndësishëm ose liderë. 21-Është si legjendë. 22- Rit fetar që kryen prifti në kishë, i pashquar. 23- Takije prejcohe që mbaj myzeqarët. 24- Dëshirë e shfrenuar për të arrirë dicka apo për tëpasur diçka. 25- Largësia ndërmjet dy duarve me krahë të shtrirë plotësisht.26- I thonë çallmës së hoxhës. 27- Një shtet afrikan më kryeqytet Bamako. 28-Organizatë terroriste në Irlandë. 29- Drejtues partie. 30- Element kimik i zi qëpërdoret në metalurgji e në mjekësi. 32- Stalone i skenës në inic. 33- Jam nëhall, në mëdyshje apo në ... 34- Është drith, i ngjajnë grurit përdoret si ushqimpër bagëtinë. 36- Janë edhe ato të privatizimit. 37- Jo e vërtetë. 38- Tasë e vole-jbollit. 39- Mik spanjoll. 40- Baletmaestrja Cingu. 41- Pajisje për shoferët kurndërrojnë gomat.

Vertikal1- Diçka që ndalohet të preket apo të zihet me gojë. 2- Dirigjent Koço. 3-

Është eveniment me rëndësi në jetën e dy të rinjve. 4- Shtet me kryeqytetSantiago. 5- Çdo aktor e ka atë në skenë. 6- Organizatë Ndërkombetare. 7-Zanor. 8- Vegël. 9- Zotëri anglez. 10- Haga, pa të fortat. 11- Njëlloj si provimi.13- Emri i mëparshëm i Lezhës. 14- Horr, njeri imoral. 16- Kafshë shtëpiakemeshkuj, shumës. 17- Është drith. 18- Tepsi e cekët prej bakri me buzë tëkthyera . 20- Sëmundje e rëndë e mushkerive. 21- Lloj pushke e vjetër e gjatëme pesë fishekë. 22- Njeri muaj i vitit. 23- Nxënës i shkollës së ulët ushtar-ake. 24- Është planet. 25- Sheshi i garave atletike. 26- Magazinë e madhedrithi. 27- Alfabeti i transmetimit me tasto. 29- Humoristi italian ... Banfi. 30-Mesi, qemeri. 31- Pallto e zezë me fund të hapur përpara, me kinda të ngushtaprapa që vishen në raste festash. 33- Cohe për rroba pune. 34- Mikhail ...shahist i madh rus. 35- Fara e këngës. 36- Ne fillim të bisedës. 37- Kompozi-tori Ibrahimi në inic.

Fatlumi!Në Amerikë gjatë shpërthimit

në një minierë vdesin shumë njerëz,ndërmjet tyre edhe disa shqiptarë.Familjet e të vdekurve marrin sidëmshpërblim shuma të majmeparash. Njëri prej të shpëtuarvekthehet nga kurbeti në vendlindje,dhe gruaja e pyet se ku kishte qenëai kur kishte ndodhur fatkeqësia.

"Isha në nevojtore jashtë mini-erës!"

Atëherë gruaja e bërë nervoze ithotë:

"Sa herë që është puna për tëmarrë para ti gjithmonë shkon nënevojtore!"

Nxënësidhe mësuesiNjë nxënës kishte ndenjur

vonë në diskotekë dhe të nesërmenai s'kishte fjetur fare, dhe shkoi nëshkollë. Kur shkoi në shkollë atijiu hap goja nga gjumi dhe profe-sori i tha, ngadalë se po më ha.Nxënësi ia ktheu, jo profesor. Jammysliman. Nuk e ha derrin.

Greku në avionNë një avion që do bënte lin-

jën NY- Athinë, hipi dhe një grek(Pontios) dhe shkoi e u ul në kla-sin e parë, duke pasur biletën përnë vend tjetër. Stjuardesat, jepnine merrnin ti shpjegonin që ven-din nuk e kishte aty, por dikutjetër... grekut aq i bënte, nga njëvesh i hynte dhe nga tjetri i dilte.

Më në fund, i thanë pilotit: Dikush është ulur në klasin

e parë, pa e pasur vendin atje -Çfarë gjuhe flet- pyeti piloti-Greqisht- ja kthyen stjuarde-

sat -E rregulloj unë me të- tha pi-

loti dhe u nis për tek pasagjeri içuditshëm.

Diçka i foli grekut në veshdhe stjuardesat panë njëra tjetrëntë hutuara, sepse greku, u ngritnga kolltuku në klasin "A" dheiku duke vrapuar në fund të avi-onit.

-Çfarë i the që vrapoi ashtu-e pyetën pilotin

-Asgjë të veçantë- ja ktheuai- i shpjegova që pjesa e për-parme e avionit shkonte në Tur-qi... ndërsa e pasmja, në Greqi.

Pushime tropikale për aktoren e filmave komikë,Courteney Cox në 50 vjetorin e saj, nën praninë e tëdashurit Johnny McDaid. Me bikini të zeza Cox kaekspozuar format e saj trupore. Tashmë në moshën50 vjeçare, ajo duket se është ende në formë perfekte.Më parë Courteney Cox është shfaqur me një unazëme diamant të vendosur në gishtin e fejesës nëaeroportin e Los Anxhelos. 50-vjeçarja ka vite që ësh-të në një lidhje me të dashurin e saj Johnny McDaid,37 vjeç dhe tashmë ka bërë dhe fejesën e saj. Ajo kahedhur një hap tjetër pas ndarjes me David Arquette,

me të cilin ka edhe një vajzë 10 vjeçare. 50-vjeçarjaka bërë me dije përmes Twiter-it se është fejuar dhe sei dashuri i saj është plot 13 vjet më i ri se ajo, dhekështu ka çuar një hap përpara lidhjen e saj me muz-ikantin Johnny McDaid. "Më propozoi", ka shkruaraktorja në Twitter, duke publikuar një selfie të për-bashkët me partnerin e saj, i cili po ashtu ka shkru-ar: "U fejova me të". McDaid është 37-vjeç, ndërsamiqtë e aktores thonë se ajo është shumë e lumtur metë. Është folur për një ceremoni martesore, por jo përnjë datë të saktë.

Page 23: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

GAZETA SOT E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 E Shtunë 28 qershor 2014 23

www.sot.com.alk u l t u r e

20 shkurt – 20 marsPeshqit

22 nëntor–21 dhjetorPavarësisht se ju nuk

doni që t'u tregoni të tjerëveplanet dhe idetë tuaja, do tëjeni të detyruar ta bëni njëgjë të tillë me dikë, që nukështë në anën tuaj.

22 dhjetor – 21 janarE meritoni të shijoni

frytet e punës suaj. Përgati-tuni të kaloni një ditë tëkëndshme nën shoqërinë emiqve tuaj.

BricjapiShigjetari22 janar –1 9 shkurt

Mos u tregoni mend-jelehtë dhe të ndikoheninga komplimentet dhefjalët e bukura të njëmiku të shtirur.

Ujori23 tetor – 21 nëntor

Peshorja A k r e p i

Sot duhet të ndihmonidikë për një çështje që ai oseajo nuk ia dalin dot mbanë.Nëse tregoheni egoist do tëbëni figurë të keqe para njëpersoni.

23 shattor-22 tetor

Përpiquni të mos imerrni gjërat shumëseriozisht. Kushtojini mëtepër kohë punëve tuajaqë të bëni sa më pakgabime.

Virgjëresha23 korrik – 22 gusht

Keni shumë mundësipër të arritur atë që dëshi-roni. Mos bini dakord përnjë çështje nëse mendonise nuk është mjaftueshëmpër ju.

Luani22 gusht-22 shtator 22 maj- 21 qershor

Binjakët Gaforrja22 qershor- 22 korrik

Kërkoni këshillavetëm tek miqtë dhe tëafërmit tuaj. Udhëtoni nësee keni të nevojshme për tërigjetur motivimin.

Mos merrni njëvendim të nxituar semund të jetë shkatërrimiyt. Vlerësoni mirë tëgjitha opsionet e mund-shme.

21 prill – 21 majSot duhet të mendoni

vetëm si të argëtoheni.Është koha të bëni njëxhiro dhe të hidhni sytëpërreth.

Dashi Demi

Bëni një pushim që junevojitet për të parë nësepo punoni si duhet për tëarritur qëllimet tuaja.Duhet ti përmbaheniplanit që keni hartuar.

21 mars 20 prill

HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI

HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI HOROSKOPI

Kini durim se jeni ju aiose ajo që do të fitoni nëfund. Pozicioni juaj nuk kapër të ndryshuar pavarë-sisht vështirësive që do tëpërballoni.

Interesimi juaj kryesorduhet të jetë shëndeti,dashuria, dhe të bësh sa mëshumë të jetë e mundur përt'u ndjerë mirë.

Fjalëkryq i shifruar

Horizontal1- Qymyr industrial. 6- Një opera e Verdit.

7- Lëndë organike nga kafshët me jashtë-qitjen që përdoret si pleh kimik. 8- Aktoriamerikan Isvud në inic. 9- Notë muzikore. 10-Dio, për italianët. 11- Shkrimtarja Marko. 12-Bota bimore dhe shtazore. 16- Njeri i mefshtëqë s'para mbush. 17- Dele me lesh të dredhur.18- Eh hidhur zeher. 19- Fshat i Tiranës nërrugën për në Elbasan. 20- Flokët. 22-Ndërmarrje Industriale. 23- Një pjesë toke,reliev. 24- Alibali i këngës në inic. 25- Ikje nërrëmujë të trembur dhe të shqetësuar. 26-Zotëroj. 27- Vezë e rrahur dhe e fërguar. 29-Aktori Ymer... 30- Vladi i këngës. 31- Ngjy-rosës flokësh. 32- Është enkas i kombinatit.33- Lëndë e qullët që del nga kullimi i naftëspërdoret për të mbajtur të butë lëkurën. 35-Fshat i Kavajës. 36- Kompozitori Gjoni. 37-Përemër vetor. 38- Mikrob. 39- Aktoriamerikan Isvud në inic. 40- Vend i rregulluarpara portës së shtëpisë për të ndenjur. 41- Fuçidruri për bulmet. 42- Fillestar, diletant. 43-Vegël pune i axhustatorit.

Vertikal1- Valixhe e madhe. 2- Ish shoqëri kar-

burantesh në vendin tonë. 3- Është si një men-dim. 4- Disponon. 5- Është lëndë shpërthyese.8- Kosh thupra për të futur rrushin e vielur. 10-Oficer i Perandorisë Osmane. 11- E ka sim-bolin kimik Se. 12- I ri fare i porsa dalë ngafabrika. 13- Kuçedër. 14- Dhoma. 15- Notëmuzikore. 16- Është lidhëse, gjoja , kinse,domethënë, pra. 18- Mineral që përdoret përprodhimin e H2SO4, i thonë ndryshe edhesulfur hekuri. 20- Hale, banjo. 21- "...Pik" njëopera e Cajkovskit. 23- Kryeqyteti i Estonisë.24- Vjershë lirike popullore për herojt legjen-darë. 25- Dietë. 26- ... Tafili, tek filmi "Shtigjelufte". 28- Është lëndë djegëse. 29- Notë në pen-tagram që tregon se një notë muzikore duhettë ulet në gjysmë toni. 31- Luftëtar që del malitpër liri. 32- E përkryer, nje punë për ta pasurzili. 33- Fshat i Gjirokastrës. 34- Grupi drej-tues i një ndërmarrje apo Institucioni. 36- Sh-krimtarja ... Marko. 38- Fuçi druri për verë. 39-Është material inert. 40- Ndajfolje sasie. 41-Në fillim të bisedës.

"Dashuria", kinezi fut tëdashurën në valixhe

I riu nga Kina, që në mediat lokale para-qitet vetëm si Wang, e përjetoi rëndë ndar-jen nga e dashura Mu. Reagimi i tij u për-coll në tërë mediat. Pas një grindjeje në njëhotel në Xi'an, vajza ishte lidhur dhe futurnë valixhe me qëllimin që ta kthejë në qy-tetin e tij të lindjes, Liaoning. Për fat të mirë,ai u regjistrua nga kamerat e sigurisë, ndër-sa pasi u largua nga hoteli vaji i vajzës dëg-johet nga dy burra, që kishin qenë atë kohëaty pranë. Wang pas arrestimit i tha poli-cisë se vajzës i ka thënë që të durojë pak segjithçka do të jetë mirë. Ai shtoi se do tëkujdeset për të deri në fund të jetës. Megjith-atë, Wang u akuzua për rrëmbim.

Pas disa muajsh pa produkte të reja ko-mpania amerikane Apple pritet që "ta thyejëheshtjen" me dy modele të reja të iPhone 6, tëcilëve besohet se do t'ua rrisë madhësinë eekranit. Mirëpo, kjo nuk është e tëra që pritetnga Apple, pasi në periudhën e njëjtë kohorepritet që Apple të sjell edhe versionin e ri tëlaptopit të hollë Mac Book Air me ekraninRetina 12", Apple TV të re, orën iWatch, njëiPad Mini të freskuar, si dhe gjeneratën e gjas-htë të iPad-it kryesor, të cilit tani i referohet siiPad Air 2. Një koncept-dizajn i ri i tabletitbesohet të jetë një përfaqësim i saktë i gjener-atës së ardhshme të iPad Air 2, pasi bën kra-hasim me modelin aktual iPad Air, dhe i shfaqdallimet, por edhe risitë e gjeneratës së re tëtabletit të Apple.

iPad Air 2 me iPhone 6,këtë vit nga Apple

Përgjigjet e numrit të djeshëm

Page 24: EDITORIAL Bie pista e Fushë-Krujës, misteri vetëm mafia...Nga Mihal KALIA Historia e gjuhës është histori zhvillimi Nga Qamil GJYREZI Për një politikë të jashtme mbarëkombëtare

24 GAZETA SOT E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë E Shtunë 28 Q28 Q28 Q28 Q28 Qershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014ershor 2014

CYAN MAGENTA YELLOW BLACK