การวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตชนสวนรถยนต

Economic Order Quantity Determination for Raw Material A Case Study of Automotive Product Company

กรรณกา เทพมหานล

ดร. สมหญง งามพรประเสรฐ

ผศ.ดร.ณฐพชร อารรชกลกานต

บทคดยอ งานวจยนมวตถประสงคทจะหาปรมาณสงซอทเหมาะสมของเหลกเสนทใชในการผลตวงแหวนความเฉอย (Inertia Rings) เนองจากในปจจบนบรษทกรณศกษายงไมมแนวทางการก าหนดปรมาณการสงซอทเหมาะสมซงสงผลใหมสนคาคงคลงเกนความจ าเปนจ านวนมากท าใหตนทนการจดการสนคาคงคลงสง โดยเรมจากการใชทฤษฎการแบงกลมความส าคญของเหลกเสนตามมลคาการใชงาน โดยมวตถดบกลมA 6 ชนด กลมB 5 ชนด และกลมC 7 ชนด จากนนใชรปแบบการหาปรมาณการสงซออยางประหยดเขามาชวยและท าการเปรยบเทยบตนทนทเกดขนระหวางวธทใชอยปจจบนของบรษทกรณตวอยางศกษากบวธการหาปรมาณสงซออยางประหยดและเปรยบเทยบผล

ผลการเปรยบเทยบตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบการสงซออยางประหยดจะมตนทนรวมของการบรหารจดการคงคลงเทากบ 373,970.85 บาท และตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษาเทากบ 632,787.75 บาท ดงนน ถาน ารปแบบการสงซออยางประหยดมาใช คาใชจายรวมทงปจะลดลงไดถง 258,816.91บาท โดยคาใชจายทลดลงนน เกดจากคาใชจายในการสงซอตอครงและคาใชจายในการจดเกบรกษาลดลงอนเนองมาจากปรมาณทสงซอมความเหมาะสมมากขน สงผลใหบรษทเพมสภาพคลองทางการเงนและสามารถน าเงนสวนนไปลงทนหรอใชจายในกจกรรมอนๆ เพอเพมผลก าไรใหธรกจได นกศกษาหลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการทางวศวกรรม มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ทปรกษาสารนพนธ ทปรกษาสารนพนธ

1195

2

ABSTRACT The objective of this research is to determine the optimal of order rebar quantity that use to produce inertia rings. Currently there is not the study how to order the proper quantity of rebar that effect with the inventory of rebar. This research is using the theory of segmentation by separate rebar base on consumption value. There are 3 groups of material consist of group A 6 types, group B 5 types group C 7 types then study by using an economical quantity order to compare capital with the current method.

The comparison between the company inventory management system and the economic order quantity (EOQ) in material found that the economic order quantity cost was 373,970.85 baht and the company inventory management system cost was 632,787.75 baht. The economic order quantity saves cost than the company inventory management system for 258,816.91 baht per year. The totally cost reduced from ordering cost and storage because the order quantity is appropriate. A case study company had more financial liquidity. Company paid the reduce money for investment and spend in other section for gain the business profit.

1. บทน า การจดการสนคาคงคลง มความส าคญและจ าเปนอยางยงตอตนทน องคกรขนาดเลกไปจนถงขนาดใหญจงเลงเหนถงความส าคญของการจดการสนคาคงคลง การจดการสนคาคงคลงคอการจดการในการรบ การจดเกบ และการจดสงสนคาใหผรบเพอกจกรรมการขาย เปาหมายหลกในการบรหารจดการสนคาคงคลงเพอใหเกดการด าเนนการเปนระบบใหคมกบการลงทน การควบคมคณภาพของการเกบ การหยบสนคา การปองกน ลดการสญเสยจากการด าเนนงานเพอใหตนทนการด าเนนงานต าทสด และการใชประโยชนเตมทจากพนท หากเกดความผดพลาดในการจดการคลงสนคาจะท าใหบรษทมผลก าไรลดลง อกทง ตนทนดานการจดซอทมากเกนความตองการกอใหเกดปรมาณสนคาคงคลงมากเกนไป สงผลใหมตนทนจม แตหากจดซอนอยเกนไปกอาจสงผลเสยตอลกคาได ในธรกจหลายๆธรกจจงสรางความไดเปรยบทางการแขงขนโดยมงเนนไปทการจดการวตถดบและสนคาคงคลง การจดซอจดหาวตถดบทมประสทธภาพและเกดประโยชนตอองคกร คอ สามารถหาวตถดบทมคณภาพมาใชในการผลตไดทนเวลามความตอเนองมตนทนในการสงซอนอยทสดและเกดตนทนของสนคาคงคลงนอยทสดเพอใหผประกอบการเตรยมความพรอมธรกจ เพอกาวเขาสยคบรการ4.0ในเรองของการขนสงและคลงสนคาได

1196

3

2. วตถประสงคของการศกษาวจย 2.1 เพอจดประเภทวตถดบคงคลงตามล าดบความส าคญของธรกจ 2.2 วเคราะหหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมของวตถดบแตละกลมเพอลดตนทนและคาใชจายในการจดการวตถดบคงคลง

3. ขอบเขตของงานวจย ตนทนของวตถดบหลกเพยงอยางเดยวเทานนเปนสนคาทมความส าคญทสดทมมลคามากกวา 49 เปอรเซนตทใชในระหวางเดอนมกราคม 2561 - ธนวาคม 2561 4. ประโยชนทจะไดรบ 4.1 สามารถลดตนทนในการสงซอ และการจดเกบวตถดบคงคลง 4.2 สามารถควบคมระดบวตถดบใหอยในระดบทเหมาะสมเพอลดปญหาการมสตอกเกนความจ าเปน

5. ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 5.1 ทฤษฎ 5.1.1 แนวคดเกยวกบการจดซอจดหา

งานดานการจดซอจดหาเปนกจกรรมทส าคญอยางหนงของระบบหวงโซอปทานเนองจากการจดซอจดหาเปนจดเชอมตอระหวางการผลตกบลกคา และเปนสวนประกอบตนทนของผลตภณฑ บรษทตางๆเรมหนมาใหความส าคญกบกจกรรมจดซอกนอยางมากมผใหความหมายและค าจ ากดความทเกยวของกบการจดซอจดหาไวมากมาย 5.1.2 ทฤษฎการแบงสนคาคงคลงดวยระบบ ABC Analysis

การแบงประเภทสนคาคงคลงดวยระบบ ABC เปนวธการจดกลมสนคาคงคลง โดยแบงสนคาคงคลงออกเปน 3 กลม คอ A, B และ C โดยวธนใหความส าคญกบสนคาตามกลมโดยการจดล าดบ ตามยอดขายโดยสนคากลม A จะประกอบดวยสนคาเพยงไมกประเภทหรอมจ านวนนอยแตเปนสนคาทมยอดขายหรอสวนแบงก าไรมากทสด สนคาทมล าดบความส าคญรองลงมาคอกลม กลมB เปนสนคาทมยอดขายหรอสวนแบงก าไรรองลงไป และกลม C เปนสนคาทมยอดขายหรอสวนแบงก าไรนอยทสด

1197

4

5.1.3 ขนาดของการสงซอแบบประหยด (Economic Order Quantity - EOQ) การก าหนดปรมาณสงซอแตละครงใหเหมาะสมเพอใหคาใชจายทเกยวของกบสนคาคงคลงรวมตอปม

มลคาต าสด จ าตองค านงถงความสมพนธระหวางคาใชจายในการจดเกบและคาใชจายในการสงซอเปนส าคญ ซงเหนไดชดวา คาใชจายในการสงซอ จะแปรผกผนกบขนาดทสงซอ ทงยงมคาใชจายในการจดเกบสนคาคงคลงทจะแปรผนโดยตรงกบปรมาณการสงซอ และสดทาย ผลรวมของคาใชจายในการสงซอและการจดเกบทท าใหมคาใชจายรวมต าสดคอจดทแสดงถงคาใชจายในการจดเกบเทากบคาใชจายในการสงซอ ซงนนกคอ ปรมาณของการสงซอทประหยดทสด

5.1.4 การค านวณหาจดสงซอใหม (Reorder Point - ROP) จดสงซอใหม (Reorder Point) เปนจดทบอกใหทราบวาถงเวลาแลวทจะตองออกค าสงของเขามา

เพมเตม จดสงซอใหมอาจจะก าหนดใหเปนระดบของการสงซอใหม (Reorder Level) คอ การก าหนดระดบสนคาคงคลงทควรจะออกใบสงซอ ดงนน ระดบของการสงซอใหมจงขนอยกบตวแปร 2 ตว อนไดแก อตราการใชและชวงเวลาน า ในการค านวณระดบของการสงซอใหมเราจงคณอตราการใชดวยชวงเวลาน า

5.1.5 สนคาคงคลงส ารอง (Safety Stock: SS) สนคาคงคลงส ารอง (Safety Stock) เปนสนคาคงคลงสวนเกนทจดเตรยมไวระดบหนง โดยก าหนดให

ของคงคลงนนเปนระดบทตองมส ารองอยตลอดเวลา จดมงหมายกเพอหลกเลยงหรอปองกนสนคาคงคลงขาดมอทอาจจะเกดขนจากความไมแนนอน ซงจะมผลเสยหายหลายประการ โดยเกดจากสาเหตส าคญ 2 ประการ คอ

5.2 งานวจยทเกยวของ พมลศร สทธานนทกล (2552) ไดท าการศกษาการปรบปรงการจดการสนคาคงคลงในบรษท แอโรฟลอด

จ ากด เพอทจะหาปรมาณการสงซอทเหมะสม เพอลดคาใชจายในการสงซอทมประสทธภาพ และคาใชจายในการจดเกบ โดยใชหลกทฤษฎการแบงกลมสนคาคงคลงตามล าดบความส าคญ (ABC Classification) เพอวเคราะหหาระดบความส าคญของสนคาแตละชนด จากนนการเปรยบเทยบระหวางวธการสงซอ 3 วธ คอ 1) วธการหาปรมาณการสงซอแบบประหยด(Economic Order Quantity – EOQ) 2 ) วธการสงซอโดยใช Newsboy Model และ 3) วธการสงซอโดยใช Silver-Meal Model เพอหาวธทจะท าใหคาใชจายรวมในการจดใหมสนคาคงคลงต าทสด ผลปรากฏวารปแบบการสงซอแบบ EOQ มตนทนการใชจายรวมในการจดการสนคาคงคลงต าทสดคอ 916,758 บาท ซงท าใหมคาใชจายรวมนอยกวาวธสงซอแบบเดมประมาณ 838,591 บาท หรอท าใหคาใชจายรวมลดลงประมาณ 47.77% จากคาใชจายรวมทงหมดของวธการสงซอแบบเดม

1198

5

ภราภรณ ทศพร (2559) ท าการปรบปรงการบรหารวตถดบคงคลง กรณศกษาโรงงานผลตชนสวนตลบลกปนโดยเรมจากการใชทฤษฎการแบงกลมวตถดบ ABC เพอวเคราะหหาระดบความส าคญของเหลกแผนแตละชนด จากนนใชรปแบบทง 3 วธ เพอท าการค านวณปรมาณการสงซอทเหมาะสม คอ วธการหาปรมาณการสงซออยางประหยด, ซลเวอร-มล และ นวสบอยโมเดล เขามาชวย โดยใชวธการหาปรมาณการสงซออยางประหยด เหมาะสมส าหรบวตถดบทมระดบความตองการคงท อกสองวธใชส าหรบวตถดบทมความระดบความตองการไมคงท จากนนท าการเปรยบเทยบตนทนทเกดขนระหวางวธทใชอยปจจบนในบรษทตวอยางกรณศกษากบวธการหาปรมาณสงซออยางประหยด และเปรยบเทยบระหวางวธ ซลเวอร-มล กบนวสบอยโมเดล ซงผลทไดจากการวจยนพบวาวตถดบทมระดบความตองการคงทควรใชวธการหาปรมาณการสงซออยางประหยดในการหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม และนวสบอยโมเดล เปนวธทเหมาะส าหรบวตถดบทมความตองการไมคงท ซงท าใหมคาใชจายรวมนอยกวาวธทใชอยในปจจบน

พลกฤษณ เพญนเวศนสข (2553) ไดศกษาการปรบปรงการจดการสนคาคงคลงในโรงงานผลตชนสวนเพอใชประกอบลฟตอยางเปนระบบ โดยเรมจากการคดเลอกวตถดบ โดยใชเทคนคการแยกกลมตามความส าคญ (ABC Classification) จนไดเหลก 3 อนดบแรกมาศกษาตออนไดแกเหลกชนด SS400P, SPCC และ SPHC เพอค านวณหาปรมาณของการสงซอแบบประหยด(Economic Order Quantity – EOQ) และปรมาณวตถดบคงเหลอในคลงจดสงซอ (Reorder point– ROP) เพอใชในการเปรยบเทยบคาใชจายรวมระหวางวธการสงซอแบบ EOQ และแบบเดม โดยผลสรปวา คาใชจายจากการสงซอแบบ EOQ มคานอยกวาแบบเดมถง 670,694.64 บาท หรอคดเปน57.74%

อนนตพงษ บญเสนอ (2555) ไดศกษาเกยวกบการควบคมสนคาคงคลง กรณศกษาบรษทจดจ าหนายเครองมอตดแหงหนง โดยมจดประสงคเพอใหเกดผลดขนในแงของการเพมประสทธภาพการขาย ลดคาใชจายในการด าเนนงาน และเพมความสามารถการแขงขนในตลาด โดยไดประยกตใชวธการสงซอแบบประหยด (Economic Order Quantity – EOQ) และก าหนดจดสงซอ(Reorder point – ROP) ทเหมาะสม พบวาผลจากการน าวธสงซอแบบประหยดในชวงเวลา 3 เดอนสามรถลดคาใชจายลงได 43,560.59 บาท จาก 112,472.44 บาท คดเปน 38.73% และท าใหมสนคาคงคลงของบรษทเพยงพอตอความตองการของลกคาไดดกวา เหนไดจากจ านวนครงทสนคาขาดมอในชวงเวลาเดยวกนของปทผานมาลดลงจากเดม 36 ครง เหลอเพยง 14 ครง หรอคดเปน 61.11%

ปยะนนท ค าภโร (2555) ไดศกษาและท าการเปรยบเทยบระหวางการแยกประเภทวสดคงคลงตามล าดบความส าคญ (ABC Classification) แบบดงเดม และการแยกโดยใชหลกการAnalytic Hierarchy Process (AHP) โดยปจจยทใชในการตดสนใจแยกระเภทวสดคงคลงประกอบไปดวย ราคาของวตถดบ มลคาการใชตอปและ

1199

6

ระยะเวลาน าการสงซอ พบวา การแยกประเภทวสดคงคลง ABC ดวยหลกการ AHP สามารถจดกลมวสดคงคลงไดมความสอดคลองและค านงถงปจจยทส าคญส าหรบโรงงานกรณศกษาไดมากกวา การวเคราะหแบบดงเดม นอกจากนนยงพจารณาก าหนดนโยบายการสงซอวสดกลม A จ านวน 21 รายการ โดยพจารณาเลอกนโยบายสงซอทเหมาะสมท าใหคาใชจายในการจดการวสดกลม A ลดลง 1,066,763.73 บาท หรอคดเปน 72.76%

6. ศกษารวบรวมขอมลและวเคราะหปญหา 6.1 ขอมลทวไป บรษทตวอยางกรณศกษา เปนผลตชนสวนเหลก จากการขนรปดวยการ มวน (Bending) และปม (Press) เพอผลตชนสวนใหกบบรษทอตสาหกรรมชนน า ไดแก ชนสวนเหลกซงเปนสวนประกอบของรถยนต เชน Suzuki , Hino , Nissan รวมท งชนสวนเครองยนตการเกษตร , เครองยนตเรอ เปนตน โดยไดเรมเปดด าเนนการในวนท 01 เมษายน 2556 จนถงปจจบน ดวยเงนลงทน 200 ลานบาท

6.1.1 กระบวนการสงซอ ขนตอนการควบคมการรบ การเคลอนยาย และการจดเกบวตถดบกระบวนการในการสงซอวตถดบ ตามภาพท 6.1

ภาพท 6.1 ผงแสดงฝายทเกยวของกบการจดซอวตถดบ

6.2 สภาพปญหาในโรงงานกรณตวอยางศกษา ในกรณศกษานเปนการศกษาในสวนแผนกผลต Inertia Rings ซงมหลากหลายโมเดล และใชวตถดบ

เหลกเสนทมหลากหลายขนาด หลากหลายประเภท และหลากหลายราคา ท าใหเกดความยงยากในการบรหารจดการในดานการสงซอและการจดท าปรมาณสนคาคงคลง ซงเหลกเสนนนบเปนวตถดบหลกทใชในการผลต เปนสวนทส าคญทสดของตนทนผลตภณฑ Inertia Rings

ายวางแผนการผลต

ายจด อ ผจดจ าหนายเหล กเสน

ายจดเก บวตถดบ

สายการผลต

1200

7

ตารางท 6.1 ขอมลยอดขาย ตนทนวตถดบ และมลคาวตถดบคงคลงในระหวางเดอน มกราคม – ธนวาคม 2561

จากการขอมลพบวาตนทนวตถดบมมลคากวา 49.4 เปอรเซนตของยอดขายในแตละเดอน ซงถอไดวาเปนตนทนหลกของการผลต ดงนน จงตองการศกษาระบบการจดการสนคาคงคลง ในสวนของคงคลงวตถดบเทานน เมอพจารณาขอมลตอมาจะพบวา มลคาวตถดบในคลงมเฉลย 5,041,518.6 บาทในทกๆเดอน ซงมลคาทเกดขนนมมลคาสงเกนความจ าเปน โดยวดไดจากการเกบวตถดบคงคลงลนพนทจดเกบ ซงเปนปญหาอยในปจจบน ดงนน หากมการปรบปรงและลดปรมาณการจดเกบวตถดบคงคลงในแตละเดอนได จะท าใหมลคาของตนทนการผลตลดตามไปดวย โดยกรณศกษานจะท าการศกษาและรวบรวมตนทนทใชในการสงซอและการจดเกบวตถดบเหลกเสนทปจจบนโรงงานกรณตวอยางศกษาก าลงด าเนนการอย น ามาเปรยบเทยบกบการใชวธ EOQ โดยเกบขอมลจากชวงเวลา เดอน มกราคม 2561 ถง ธนวาคม 2561 แลวน ามาเปรยบเทยบตนทนทเกดขนจรงในโรงงานตวอยางกรณศกษา

7. การด าเนนการวจย 7.1 การแบงหมวดหมวตถดบโดยการใช ABC Classification

เกบขอมลจากบรษทกรณตวอยางศกษา จะท าการเกบขอมลระหวางเดอนมกราคม 2561 ถง ธนวาคม 2561 โดยจะเกบขอมลความตองการของวตถดบแตละขนาด และราคาในชวงเวลานนๆ แลวน าขอมลทงสองมาคณกนเพอค านวณหามลคาการใชทเกดขน ซงตอมาจะใชขอมลการใชทเกดขนนมาเรยงล าดบเพอจดกลมวตถดบใหเปน กลม A B และ C ตามล าดบ ดงน

ยอดขาย ตนทนวตถดบ ตนทนวตถดบ มลคาวตถดบคงคลง

มลคาวตถดบ

เทยบกบตนทน

วตถดบ

มลคาวตถดบ

เทยบกบยอดขาย

(บาท) (บาท) (รอยละ) (บาท) (รอยละ) (รอยละ)

ม.ค. 10,407,534.4 209,829.3 49.6 7,659,313.8 36.5 0.7

ก.พ 16,057,460.7 319,233.8 50.3 5,649,240.2 17.7 0.4

ม.ค 13,611,681.5 280,653.2 48.5 4,137,616.2 14.7 0.3

เม.ย 19,517,294.5 410,890.4 47.5 1,983,556.4 4.8 0.1

พ.ค. 29,331,944.2 636,267.8 46.1 4,196,643.2 6.6 0.1

ม.ย. 14,910,288.8 291,216.6 51.2 5,024,495.4 17.3 0.3

ก.ค. 16,568,489.0 331,369.8 50.0 3,568,893.2 10.8 0.2

ส.ค. 16,391,999.9 333,849.3 49.1 5,168,518.9 15.5 0.3

ก.ย. 16,544,803.2 329,577.8 50.2 5,614,765.3 17.0 0.3

ต.ค. 17,509,742.9 346,727.6 50.5 5,775,799.5 16.7 0.3

พ.ย. 15,611,681.5 312,233.6 50.0 5,960,592.0 19.1 0.4

ธ.ค. 13,611,681.5 276,099.0 49.3 5,758,788.8 20.9 0.4

เฉลย 49.4 5,041,518.6 16.5 0.3

รวม 200,074,602.00 60,498,222.8

เดอน

1201

8

ประเภท A : ปรมาณ 15-20% มมลคา 75-80% ของวตถดบคงคลงทงหมด ประเภท B : ปรมาณ 30-40% มมลคา 15% ของวตถดบคงคลงทงหมด ประเภท C : ปรมาณ 40-50% มมลคา 5-15% ของวตถดบคงคลงทงหมด

ตารางท 7.1 ตวอยางตารางมลคาการใช และการจดกลม A

7.2 การตรวจสอบลกษณะของระดบความตองการวตถดบ 7.2.1 การหาคาสมประสทธความแปรปรวน (Variability Coefficient, VC) วดความแปรปรวนของความตองการสนคาดวยการหาคาสมประสทธความแปรปรวน โดยคา

สมประสทธความแปรปรวนทได หากมคานอยกวา 0.25 แสดงวา ระดบความตองการสนคามลกษณะคงท คอ มความแปรปรวนนอย แตในทางกลบกน หากคาสมประสทธความแปรปรวนมคามากกวา 0.25 แสดงวา ระดบความตองการสนคามลกษณะไมคงท คอ มความแปรปรวน

สมการการหาคาสมประสทธความแปรปรวนเปนดงน

โดยท 𝒅𝒊 = ประมาณความตองการสนคาในแตละชวงเวลา n = ชวงระยะเวลาทท าการศกษา

ล าดบ ประเภท กลม ขนาด โมเดล

มลคาการใชรวม

ตงแตเดอน

ม.ค 61 ถง ธ.ค. 61

(บาท)

สดสวน สะสม

1 S45C A 7.7/8.2 x 15.60 x 4,970 mm 97Z 23,020,660 38.05 38.05

2 S20C A 13.6/14.7 x 43.3 x 4,540 mm B0151 11,936,881 19.73 57.78

3 S45C A 10.7/12/3 x 36.2 x 3,500 mm 7M 4,870,542 8.05 65.83

4 S45C A 9.5/10.1 x 14.5 x 5,300 mm 84000 2,749,402 4.54 70.38

5 S45C A 15.6/16.4 x 21.3 x 4,410 mm 2J8686 2,253,647 3.73 74.10

6 S45C A 8.7/9.5 x 17.8 x 5,080 mm ZE3 2,235,201 3.69 77.80

7 S45C B 7.6/8.4 x 22.00 x 4980 mm 5EK0B 2,173,962 3.59 81.39

8 S45C B 10.3/10.7 x 14.65 x 5,270 mm 85000 1,856,622 3.07 84.46

9 SS400 B 8.6/9.4 x 22.00 x 4980 mm 62S00 1,743,209 2.88 87.34

10 S20C B 13.3/14.6 x 38.4 x 4,300 mm B0141 1,689,549 2.79 90.13

11 S20C B 16.25/16.75 x 11.45 x 4,160 mm 7H 1,627,329 2.69 92.82

12 S48C C 8.7/9.3 x 18.7 x 4,950 mm 0M0 1,617,434 2.67 95.50

13 S50C C 9.5/10.0 x 15.2 x 5,840 mm 379 1,462,917 2.42 97.92

14 S45C C 10.25/11.75 x 11.45 x 4,160 mm 4LC0A 331,141 0.55 98.46

15 S45C C 9.7/10.5 x 17.8 x 5,080 mm Z5T 284,221 0.47 98.93

16 S45C C 9.1/9.7 x 22.95 x 4,160 mm ZE9 243,915 0.40 99.34

17 S45C C 9.5/10.5 x 17.8 x 5,080 mm ZE2 238,193 0.39 99.73

18 S45C C 9.9/10.6 x 14.4 x 5,350 mm 77002K 163,398 0.27 100.00

60,498,223 100.00รวม

1202

9

ตารางท 7.2 สมประสทธความแปรปรวน และวธทใชส าหรบหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม

จากตารางท 7.2 พบวาสนคาทมคาสมประสทธคงท 11 ชนดและไมคงท 7 ชนด

7.3 สนคาคาคลงส ารอง (Safety Stock, SS) สนคาคงคลงส ารองเปนอกหนงสงทส าคญเปนอยางมากในการท าธรกจ เพราะนอกจากจะสงผลกระทบ

ตอตนทนและพนทการจดเกบ หากมจ านวนสนคาคงคลงส ารองมากเกนไปแลวนนการขาดแคลนสนคาอนเนองมาจากมสนคาคงคลงส ารองจ านวนนอยเกนไป ยอมท าใหความพงพอใจของลกคาลดลง ซงจะสงผลกระทบตอไปยงยอดขายในอนาคตได

ดงนน การจดการสนคาคงคลงส ารองใหมปรมาณทเหมาะสมนน ส าคญเปนอยางยง การค านวณหาปรมาณสนคาคงคลงสามารถค านวณไดจากสตร

ล าดบ ประเภท กลม VC ขนาด โมเดล ความตองการ

1 S45C A 0.0587 7.7/8.2 x 15.60 x 4,970 mm 97Z คงท

2 S20C A 0.0746 13.6/14.7 x 43.3 x 4,540 mm B0151 คงท3 S45C A 0.0073 10.7/12/3 x 36.2 x 3,500 mm 7M คงท

4 S45C A 0.1028 9.5/10.1 x 14.5 x 5,300 mm 84000 คงท

5 S45C A 0.1429 15.6/16.4 x 21.3 x 4,410 mm 2J8686 คงท

6 S45C A 0.0323 8.7/9.5 x 17.8 x 5,080 mm ZE3 คงท

7 S45C B 0.1027 7.6/8.4 x 22.00 x 4980 mm 5EK0B คงท

8 S45C B 0.1003 10.3/10.7 x 14.65 x 5,270 mm 85000 คงท

9 SS400 B 0.1509 8.6/9.4 x 22.00 x 4980 mm 62S00 คงท

10 S20C B 0.1290 13.3/14.6 x 38.4 x 4,300 mm B0141 คงท

11 S20C B 0.1279 16.25/16.75 x 11.45 x 4,160 mm 7H คงท

12 S48C C 0.2908 8.7/9.3 x 18.7 x 4,950 mm 0M0 ไมคงท

13 S50C C 0.2895 9.5/10.0 x 15.2 x 5,840 mm 379 ไมคงท

14 S45C C 0.2654 10.25/11.75 x 11.45 x 4,160 mm 4LC0A ไมคงท

15 S45C C 0.3827 9.7/10.5 x 17.8 x 5,080 mm Z5T ไมคงท

16 S45C C 0.7500 9.1/9.7 x 22.95 x 4,160 mm ZE9 ไมคงท

17 S45C C 0.6667 9.5/10.5 x 17.8 x 5,080 mm ZE2 ไมคงท

18 S45C C 0.6667 9.9/10.6 x 14.4 x 5,350 mm 77002K ไมคงท

1203

10

ตารางท 7.3 ตวอยางการค านวณหาปรมาณสนคาคงคลงส ารองของวตถดบโมเดล 97Z

จากตารางท 7.3 พบวาปรมาณสนคาคงคลงส ารองของวตถดบโมเดล 97Z คอ 9,456 กโลกรม

7.4 จดสงซอใหม (Reorder Point, ROP) จดสงซอใหม (Reorder Point) เปนจดทบอกใหทราบวา ถงเวลาแลวทจะตองออกค าสงของเขามา

เพมเตม คอการก าหนดระดบสนคาคงคลงทควรจะออกใบสงซอ ระดบของการสงซอใหมขนอยกบตวแปร 2 ตว อนไดแก อตราการใชและชวงเวลาน า สตรในการค านวณหาจดสงซอใหม เปนดงน

7.5 ปรมาณการสงซอแบบประหยด (Economic Order Quantity, EOQ)

ในการค านวณหาปรมาณของการสงซอทประหยด (Economic Order Quantity) จะพจารณาจากตนทนของสนคาคงคลงในชวงเวลา 1 ป

โดยจะสามารถค านวณ EOQ ไดจากสมการ Q =√ 2𝐷𝑆

𝐻

2

1204

11

D คอ ปรมาณความตองการสนคาตอป S คอ ตนทนในการสงซอตอครง = 1,195.09 บาท/ครง H คอ ตนทนการเกบรกษา= 3.5 บาท/หนวย/ป Q คอ ปรมาณการสงซอทประหยดตอครง หรอ EOQ

โดยรายละเอยดทมาของขอมลทค านวณของ S (ตนทนในการสงซอตอครง)แสดงไดดงตารางตอไปน ตารางท 7.4 ทมาของขอมลทค านวณของ S (ตนทนในการสงซอตอครง)

จากตารางท 7.4 แสดงตนทนคงทและตนทนแปรผนทเกยวของกบสวนการสงซอ จากตารางพบวาบรษทกรณศกษามตนทนรวมในการสงซออยท 1,026,585บาทตอป ค านวณเปนตนทนรวมในการสงซอตอครงอยท 1,195.09บาท ตอครง

รายการ จ านวน หนวย ตนทน(บาท/ตอเดอน) ตนทน(บาท/ตอป)

หวหนาฝายวางแผนการผลต 1 คน 30,000 360,000

พนกงานฝายวางแผนการผลต 1 คน 22,000 264,000

คาซอมบ ารงเครองพมพเอกสาร Invoice 11,000 132,000

ผลรวมตนทนคงท 63,000 756,000

จ านวนการสงซอ 859 ครง

คาโทรศพท 15 บาท/ครง 12,885

คาด าเนนการดานเอกสาร 20 บาท/ครง 17,180

คาจดสง 280 บาท/ครง 240,520

ผลรวมตนทนแปรผน 270,585

ตนทนรวมในการสงซอ 1,026,585

ตนทนรวมในการสงซอตอครง 1,195.09

ตนทนแปรผน (Variable cost) / บาท

ตนทนคงท (Fix cost) / บาท

1205

12

รายละเอยดทมาของขอมลทค านวณของ H (ตนทนการเกบรกษา)แสดงไดดงตารางตอไปน ตารางท 7.5 ทมาของขอมลทค านวณของ H (ตนทนการเกบรกษา)

จากตารางท 7.5 แสดงตนทนการเกบรกษา จากตารางพบวาบรษทกรณศกษามตนทนรวมในการเกบ

รกษาอยท 4,980,512บาทตอป น าไปหารความตองการตอปอยท 3.50บาทตอหนวย/ตอป

รายการ จ านวน หนวย ตนทน(บาท/ตอเดอน) ตนทน(บาท/ตอป)

หวหนาฝาย Store 1 คน 29,000 348,000

พนกงานฝาย Store 2 คน 27,000 324,000

คาเชารถยก 2 คน 50,000 600,000

คาไฟฟา 256,071 3,072,852

คาประกนภยโรงงาน 45,833 550,000

ผลรวมตนทนคงท 407,904 4,894,852

ปรมาณความตองการตอป (kg) 1,422,000

คาดอกเบยในการจดเกบสนคาคงคลง 1.75% ตอป 85,660

ผลรวมตนทนแปรผน 85,660

ตนทนรวมในการเกบรกษา 4,980,512

ตนทนรวมในการเกบรกษา (บาท/หนวย/ป) 3.50

ตนทนแปรผน (Variable cost) / บาท

ตนทนคงท (Fix cost) / บาท

1206

13

ตวอยางการค านวณหาปรมาณการสงซอแบบประหยด วตถดบประเภท S45C ขนาด 7.7/8.2 x 15.60 x 4,970 mm โมเดล 97Z

ตารางท 7.4 เปรยบเทยบตนทนรวมระหวางการสงซอแบบประหยด(EOQ) และการสงซอแบบปจจบนทใชจรงในบรษทตวอยางกรณศกษา

ม.ค. ก.พ ม.ค เม.ย พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

97Z 62,000 66,000 56,000 36,000 44,000 36,000 20,000 50,000 50,000 50,000 50,000 50,000 570,000

เดอนรวมโมเดล

ล าดบ ประเภท กลม โมเดลตนทนรวม (โรงงาน)

(บาท)

ตนทนรวม (EOQ)

(บาท)

ปรมาณตนทนทลดลง

เมอใช EOQ (บาท)

สดสวนของ

การลดลง (%)

ตนทน

ลดลง / เพมขน

1 S45C A 97Z 69,605.07 69,053.67 551.40 0.79 ลดลง

2 S20C A B0151 51,064.51 46,096.31 4,968.20 9.73 ลดลง

3 S45C A 7M 38,499.79 29,496.20 9,003.60 23.39 ลดลง

4 S45C A 84000 46,183.35 23,850.85 22,332.51 48.36 ลดลง

5 S45C A 2J8686 45,356.57 20,038.72 25,317.85 55.82 ลดลง

6 S45C A ZE3 34,353.53 17,354.04 16,999.50 49.48 ลดลง

285,062.84 205,889.78 79,173.06 ลดลง

7 S45C B 5EK0B 39,647.14 21,254.27 18,392.87 46.39 ลดลง

8 S45C B 85000 47,610.42 19,616.80 27,993.62 58.80 ลดลง

9 SS400 B 62S00 42,970.58 19,185.61 23,784.97 55.35 ลดลง

10 S20C B B0141 39,552.76 17,354.04 22,198.72 56.12 ลดลง

11 S20C B 7H 49,608.05 22,403.97 27,204.09 54.84 ลดลง

219,388.96 99,814.69 119,574.27 ลดลง

12 S48C C 0M0 34,494.07 18,292.76 16,201.30 46.97 ลดลง

13 S50C C 379 35,402.76 17,354.04 18,048.73 50.98 ลดลง

14 S45C C 4LC0A 22,033.54 8,180.77 13,852.77 62.87 ลดลง

15 S45C C Z5T 11,410.52 5,784.68 5,625.84 49.30 ลดลง

16 S45C C ZE9 7,218.99 7,084.76 134.23 1.86 ลดลง

17 S45C C ZE2 10,089.75 5,784.68 4,305.07 42.67 ลดลง

18 S45C C 77002K 7,686.31 5,784.68 1,901.63 24.74 ลดลง

128,335.95 68,266.37 60,069.58 ลดลง

632,787.75 373,970.85 258,816.91 40.90 ลดลง

รวมกลม A

รวมกลม B

รวมกลม C

รวมกลม A + B + C

1207

14

จากผลการค านวณพบวาวตถดบคงคลงกลม A การสงซอแบบ EOQ มตนทนรวมนอยกวา การซอทใชจรงในบรษทตวอยางกรณศกษาอย 79,173.06 บาท

วตถดบคงคลงกลม B การสงซอแบบ EOQ มตนทนรวมนอยกวา การซอทใชจรงในบรษทตวอยางกรณศกษาอย 119,574.27 บาท

วตถดบคงคลงกลม C การสงซอแบบ EOQ มตนทนรวมนอยกวา การซอทใชจรงในบรษทตวอยางกรณศกษาอย 60,069.58 บาท

8. สรปผลการวจย 8.1 สรปผลการวจย

ผลการเปรยบเทยบตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษากบผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลง การสงซออยางประหยดของวตถดบ A + B + C พบวาแบบการสงซออยางประหยดจะมตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ 373,970.85 บาท และการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษาตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ 632,787.75 บาท ดงนนถาน ารปแบบการสงซออยางประหยดมาใชในการบรหารจดการสนคาคงคลงจะท าใหประหยดคาใชจายรวมทงปไดถง 258,816.91 บาท สดสวนของการลดลงเฉลยอยท 40.90% โดยคาใชจายทลดลงนนเกดจากคาใชจายในการสงซอตอครงและคาใชจายในการจดเกบรกษา อนเนองมาจากปรมาณทสงซอมความเหมาะสมมากขนสงผลใหบรษทเพมสภาพคลองทางการเงนแกบรษทโดยบรษทสามารถน าเงนสวนนไปลงทนหรอใชจายในกจกรรมอนๆเพอเพมผลก าไรใหธรกจไดซงจะเหนไดวารปแบบการจดซอจดหาวตถดบแบบEOQ เปนรปแบบทจะนาสนใจและควรน ามาประยกตใชเพราะในปจจบนนทางบรษทกรณศกษายงไมมการน าหลกการเหลานมาใช ซงถาบรษทไดน าผลการทดลองไปใชกจะสามารถชวยลดตนทนและคาใชจายในการจดซอจดหาวตถดบและลดตนทนการจดการสนคาคงคลงได

1208

15

บรรณานกรม ปยะนนนท ค าภโร. (2555). กระบวนล ำดบขนเชงวเครำะหส ำหรบกำรแยกประเภทวสดคงคลง และ กำรก ำหนด

นโยบำยสงซอส ำหรบวสดกลม A. (กำรศกษำคนควำดวยตนเอง). มหำวทยำลยธรรมศำสตร, คณะวศวกรรมศำสตร

พลกฤษณ เพญนเวศนสข. (2553). กำรปรบปรงกำรจดกำรวตถดบคงคลง กรณศ กษำโรงงำนผลต ชนสวนเพอใชประกอบลฟต. (กำรศกษำคนควำดวยตนเอง). มหาวทยาลยธรรมศาสตร

พมลศร สทธานนทกล. (2552). กำรศกษำแนวทำงในกำรปรบปรงประสทธภำพกำรจดกำรสนคำคงคลงกรณศกษำบรษท แอโรฟลอด จ ำกด (กำรคนควำอสระ).มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ภราภรณ ทศพร (2560). กำรปรบปรงกำรบรหำรวตถดบคงคลง กรณศกษำโรงงำนผลตชนสวนตลบ ลกปน. (กำรคนควำอสระ). มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อนนตพงษ บญเสนอ. (2555). กำรปรบปรงกำรสงซอและบรหำรสนคำคงคลงกรณศกษำ:บรษทจดจ ำหนำยเครองมอตดอตสำหกรรม. (กำรศกษำคนควำดวยตนเอง). มหำวทยำลยธรรมศำสตร

1209