ecologie bs 3 1
TRANSCRIPT
![Page 1: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/1.jpg)
Populatie
po·pu·la·tie (de; v; meervoud: populaties) 1voor statistische doeleinden geselecteerde of bijeengebrachte groep individuen of zaken
![Page 2: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/2.jpg)
Eerder…
• Basisstof 1 – Organisatieniveaus– (a)biotische factoren– Experiment van het ecosysteem op een steen
• Basisstof 2– Optimumkromme, tolerantiegrenzen en
verspreidingsgebied– De invloed van Abiotische factoren op individuen
![Page 3: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/3.jpg)
Vandaag
• Hoe beïnvloeden factoren populaties?– Wat is een populatie– Habitat /Niche– Populatiedichtheid
![Page 4: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/4.jpg)
Habitat
• In een ecosysteem heeft iedere soort zijn eigen habitat (‘leefplek’), waar het microklimaat gunstig is.
Eekhoorn in boomEverzwijn in
bosrand
Vlinder op kruidlaagVerschillende
organismenzitten elkaar
niet in de weg
![Page 5: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/5.jpg)
Niche• Soorten hebben niet alleen een eigen leefplek
maar ook een eigen rol in een ecosysteem.
Eekhoorn verspreidt
notenEverwijn woelt de grond om
Vlinder is een bestuiverVerschillende
organismenvullen elkaar
aan.
![Page 6: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/6.jpg)
Niche
• Opdracht:Teken een optimumkromme voor de menselijke temperatuur. Orgaanfunctie in % op de y-as en de temperatuur in C° op de x-as.
27 °C Dodelijk32 °C Kritiek (organen uitval)37 °C Optimum39 °C Lage koorts42 °C Hoge koorts>44 °C Afsterven van cellen
• De werking van een eigen niche is het best te zien in een optimumkromme.
![Page 7: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/7.jpg)
Niche
• Opdracht:Teken een optimumkromme voor de menselijke voedselinname. Orgaanfunctie in % op de y-as en de hoeveelheid voeding in kcal op de x-as.
Optimum Over-gewicht
Morbide Obesitas
Onder-gewicht
Malnutritie
Let op gegevens niet voor volledige waarheid aannemen
![Page 8: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/8.jpg)
Niche
500 1000 1500 2000 2500 3000 35000
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme voedselinname van de mens
Series1
Inname Kcal
Pres
tatie
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens
Series1
Temperatuur in °C
Enzy
mac
tivite
it %
Minimum
tolerantiegrens
Maxim
um
tolerantiegrens
Stress
Optimum
![Page 9: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/9.jpg)
Niche0% -- normal heat regulation and performance1% -- thirst is stimulated, heat regulation during exercise is altered, performance begins to decline2% -- further decrease in heat regulation, increased thirst, worsening performance3% -- more of the same4% -- exercise performance cut by 20 - 30%5% -- headache, irritability, "spaced-out" feeling, fatigue6% -- weakness, severe loss of thermoregulation7% -- collapse is likely unless exercise is stopped
Bron: Nutrition for Cyclists, Grandjean&Ruud, Clinics in Sports Med. Vol 13(1);235-246. Jan 1994
![Page 10: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/10.jpg)
Niche
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens
Series1
Temperatuur in °C
Enzy
mac
tivite
it %
500 1000 1500 2000 2500 3000 35000
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme voedselinname van de mens
Series1
Inname Kcal
Pres
tatie
![Page 11: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/11.jpg)
Niche
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens
Series1
Temperatuur in °C
Enzy
mac
tivite
it %
500 1000 1500 2000 2500 3000 35000
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme voedselinname van de mens
Series1
Inname Kcal
Pres
tatie
Temperatuur
K
cal
Dehyd
ratie
![Page 12: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/12.jpg)
Niche
Wederzijdse uitsluiting: Twee soorten kunnen niet dezelfde niche in een gebied bezettenFundamentele Niche: de niche die een organisme zou kunnen hebbenGerealiseerde Niche: de niche die een organisme daadwerkelijk heeft ingenomen
![Page 13: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/13.jpg)
Het verspreidingsgebied van de ijsvogel: ██ Zomerverblijf trekvogels██ Verblijf standvogels██ Overwinteringsgebied trekvogels
Populatiedichtheid
• Populatiedichtheid: aantal organismen per oppervlakte eenheid
• Is niet hetzelfde als verspreidingspatroon
![Page 14: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/14.jpg)
Populatiedichtheid
• Waardoor vindt verandering plaats in Populatiedichtheid?
![Page 15: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/15.jpg)
• Wereldwijd worden haaiensoorten bedreigd door (onnodige) overvisserij.
Populatiedichtheid
![Page 16: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/16.jpg)
Super- & Mesopredatie
![Page 17: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/17.jpg)
Andere invloeden populatiedichtheid• Geboorte- & Sterftecijfer • Immigratie & Emigratie
• Populatiegroei– Bij onbeperkte hulpbronnen (overschot voedsel):• populatie groeit exponentieel (J-vormige groeicurve)
– Bij beperkte hulpbronnen:• evenwicht wordt bereikt --> stabiele populatie (S-
vormige groeicurve)
![Page 18: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/18.jpg)
• Populatie kan instorten door:– snelle toename aantal vijanden;– ernstig voedselgebrek (na aanvankelijke snelle
groei).
Andere invloeden populatiedichtheid
![Page 19: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/19.jpg)
Doelen
• Je moet kunnen beschrijven hoe de populatiedichtheid wordt beïnvloed door factoren.
![Page 20: Ecologie bs 3 1](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022061419/558421dfd8b42a79568b45f5/html5/thumbnails/20.jpg)
Volgende keer
• Individu populatie ecosysteem• Draagkracht• Biologisch evenwicht
Hoe zeggen de invloeden op populatiedichtheid iets over de stabiliteit van een ecosysteem?