e commerce konspekt -...

108
e-Commerce handel elektroniczny (konspekt)

Upload: dinhduong

Post on 27-Feb-2019

229 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

e-Commerce

handel elektroniczny (konspekt)

2

kontakt / informacje

dr Katarzyna Kolasińska-Morawska

e-mail: [email protected]

www: http://kkolasinska.swspiz.pl

konsultacje: via email

3

kontakt / informacje

mgr inż. Paweł Morawski

e-mail: [email protected]

www: http://pmorawski.swspiz.pl

konsultacje: via email

4

CEL WYKŁADU e-Commerce

CELEM przedmiotu jest zaznajomienie studentów z

problematyką handlu elektronicznego i szeroko

pojętego biznesu elektronicznego przy użyciu

nowoczesnych technologii telekomunikacyjnych z

uwzględnieniem zarówno informatycznego jak

i biznesowego punktu widzenia

5

literaturaPODSTAWOWA:

• B.Gregor, M.Stawiszyński, „e-Commerce”, Branta 2002

• Marian Niedźwiedziński, "Globalny handel elektroniczny", PWN 2004

UZUPEŁNIAJĄCA:

• Piotr Majewski, „Czas na e-biznes”, Onepress 2007

• Pauline Bickerton, „Marketing w Internecie”, GWP 2006

• Wojciech Kyciak, „Jak założyć skuteczny i dochodowy sklep internetowy”, Helion 2006

• Wojciech Kyciak, „Allegro. Jak zarabiać duże pieniądze na aukcjachinternetowych”, Helion 2007

• Emilian Balanescu, "PHP 5 i MySQL : zastosowania e-commerce", Helion 2005

6

serwisy Internetowe

WARTO ZAJRZEĆ:

http://ecommerce.blox.pl

- blog poświęcony e-Commerce by Wojciech Kyciak

http://www.cneb.pl/

- serwis poświęcony e-Biznes by Piotr Majewski

7

organizacja i jej otoczeniePODZIAŁ SPOŁECZEŃSTW

tradycyjne (rolnicze, pierwotne) – przed rewolucją przemysłową

gospodarka oparta na rolnictwie i rzemiośle

przemysłowe (industrialne) – po rewolucji przemysłowej (przełom XVIII i XIX w.)

dominująca rola przemysłu i produkcji masowej

poprzemysłowe (postindustrialne) – przełom lat 60. i 70. XX wieku

rozwój sektora usług, indywidualizacja

informacyjne – lata 90. XX wieku

informacja głównym towarem, gospodarka oparta na wiedzy

8

organizacja i jej otoczeniewpływ nowych trendów na rozwój organizacji

9

organizacja i jej otoczeniewpływ nowych trendów na rozwój organizacji

Nowa Gospodarka / Nowa Ekonomia - gospodarka w której nie istnieją

granice państwowe. Technologie teleinformatyczne stanowią jej szkielet, zaś

wiedza, informacja oraz innowacyjność stanowią jej podstawę.

Kluczowe znaczenie dla Nowej Ekonomii ma:

• kapitał intelektualny

• globalizacja

• postęp technologiczny

10

organizacja i jej otoczeniewpływ nowych trendów na rozwój organizacji

Społeczeństwo Informacyjne - to nowy typ społeczeństwa, które nie tylko

posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i komunikowania, lecz

środki te są podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarczają źródła

utrzymania większości społeczeństwa.

Kierunki rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego:

• Internet jako środek komunikacji obywatelskiej i informacji publicznej• Powszechny dostęp do informacji• Edukacja

za Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej

11

organizacja i jej otoczenie

4. INTERNET – definicja

Internet – (łac. inter między, ang. net sieć, dosłownie międzysieć) ogólnoświatowa sieć komputerowa logicznie połączona w jednorodną sieć adresową opartą na protokole IP (ang. Internet

Protocol). Dostarcza lub wykorzystuje usługi wyższego poziomu oparte na telekomunikacji i związanej z nią infrastrukturze.

Jest to ogromny, rozbudowany układ światowych sieci komputerowych nie posiadający uporządkowanej, czy hierarchicznej struktury, organu zarządzającego oraz formalnego właściciela.

12

organizacja i jej otoczenieINTERNET - rys historyczny

1969 – powstaje eksperymentalna sieć Departamentu Obrony USA o nazwie ARPANET, będąca podstawą dzisiejszego Internetu. Wojskowy eksperyment wykorzystywany jest w środowisku naukowym

1971 – powstaje jedna z najważniejszych usług internetowych e-mail

1973 – pierwsze łącza międzynarodowe, komputery w Wielkiej Brytanii i Norwegii podłączone do ARPANET, pojawia się protokół FTP

1979 – powstaje USENET, system grup dyskusyjnych

lata ‘80 – komercyjne wykorzystanie Internetu stymulowane dostępnościąkomputerów osobistych

13

organizacja i jej otoczenie1982 - pojawia się definicja „internetu” jako połączonych ze sobą sieci

1987 - około 10 tysięcy komputerów w sieci, pierwsza wersja Microsoft Windows, rozpoczyna się rewolucja informatyki biurowej

1991 - przełom w Internecie, w CERN powstaje najważniejszy element Internetu WWW (ang. World Wide Web)

1992 - 1 milion użytkowników Internetu

1993 - przeglądarka Mosaic

1995 - przeglądarka Netscape, 10 tysięcy firm w Internecie, 4 miliony komputerów w sieci, Windows 95

1999 - bankowość internetowa, handel w sieci, MP3, WAP

2001 - serwisy społecznościowe, Web 2.0, wiki, blogi

14

organizacja i jej otoczenieINTERNET - w Polsce

Historia Internetu w Polsce rozpoczyna się w roku 1990, kiedy to nasz

kraj został oficjalnie przyłączony do międzynarodowej akademickiej

sieci komputerowej ERAN (ang. European Academic and Research

Network). Głównym operatorem sieci Internet w Polsce staje się

NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa). Istnieją dwie

główne sieci szkieletowe, obejmujące zasięgiem cały kraj: sieć NASK-

u oraz TPSA. Mniejsze firmy dostarczają dostęp do Internetu na

zasadach komercyjnych.

15

organizacja i jej otoczenie

6,767 805 208 mieszkańców

1 733 993 741 użytkowników

25.6 %

16

organizacja i jej otoczenie20,020,362 użytkowników na koniec września 2009 - POLSKA 52%

17

INTERNET - użytkownicy

DEFINICJA UŻYTKOWNIKA INTERNETU

Każdy, kto ma możliwość wykorzystania Internetu

Spełnienie tego kryterium może opierać się na dwóch warunkach:

(1) Osoba musi mieć nieograniczony dostęp do sieci, oraz

(2) Osoba musi mieć podstawową wiedzę z zakresu wykorzystania sieci

Źródło: Ernst&Young

18

organizacja i jej otoczenieINTERNET - najpopularniejsze usługi

� transmisja plików, protokół FTP (ang. File Transfer Protocol)

� poczta elektroniczna (ang. e-mail)

� WWW

� grupy dyskusyjne

Wszystkie pozostałe są częścią, pochodną, łączą się lub bazują na powyższych

19

organizacja i jej otoczenieINTERNET - zalety w kontekście biznesowym:

� przechowuje bardzo dużą ilość informacji przy niskich kosztach,

� pozwala na wydajne organizowanie i przeszukiwanie zasobów,

� stanowi relatywnie tani kanał przekazu,

� umożliwia interaktywność i zapewnienie informacji na żądanie,

� ma globalny zasięg i funkcjonuje 24 godziny na dobę,

� umożliwia stosunkowo niskie koszty wejścia na rynek dla firm

� ułatwia konsumentowi pozyskiwanie i selekcję informacji

20

organizacja i jej otoczenieINTERNET - koncepcja MEDIUM

Mass (masowy, globalny)

Economical (ekonomiczny, tani)

Direct (bezpośredni)

Interactive (interaktywny)

Ultrafast (ultraszybki)

Measurable (mierzalny)

Źródło: Ernst&Young

21

organizacja i jej otoczenie

INTERNET – aspekty funkcjonowania

•technicznyjako połączone sieci komputerowe, oparte na wspólnym protokole przesyłania danych

•społecznyjako zbiorowość ludzi, którzy wspólnie użytkują i rozwijają te sieci

•informacyjnyjako zbiór zasobów, które mogą być pozyskane za pomocą tych sieci

22

organizacja i jej otoczenieINTERNET vs. Intranet

Intranet - jest należącą do organizacji siecią lokalną lub rozległą,

opartą na technologiach internetowych, służącą wymianie informacji

wewnątrz organizacji. Dzięki intranetowi różne komputery działające w jednej organizacji mogą bezpiecznie komunikować się na odległość

23

organizacja i jej otoczenie

INTERNET vs. Extranet

Extranet - rozumiana jako rozszerzenie wewnętrznej sieci

komputerowej przedsiębiorstwa wykorzystujące technologie i protokoły

wykorzystywane w Internecie. Ekstranety spotyka się najczęściej w

zastosowania biznesowych, gdzie traktowane są jako "przedłużenie"

Intranetu, służąc wymianie informacji z partnerami, klientami,

dostawcami, etc.

24

Kierunki rozwoju INTERNETU

• Web 2.0 (inny sposób wykorzystania obecnego INT.)

• IP v.6 (poszerzona adresacja)

• udoskonalanie infrastruktury (Broadband)

25

organizacja i jej otoczenieMożliwości wykorzystania Internetu w biznesie

• poprawa efektywności działania już istniejących przedsiębiorstw

• szansa na rozpoczęcie działalności przez nowe podmioty

• szansa na istnienie firm specjalizujących się w obsłudze nisz rynkowych

26

organizacja i jej otoczenie

Rynek elektroniczny i wirtualizacja działań organizacji

Rynek elektroniczny – to taki rynek, na którym stosowane są

technologie informatyczne. Podstawowe cechy rynku elektronicznego to:

� wszechobecność (dostępność 7/24 niezależnie od miejsca pobytu)

� łatwość dostępu do informacji

� niski koszt całej transakcji

27

organizacja i jej otoczenie

Rynek elektroniczny i wirtualizacja działań organizacji

Internet kreuje NOWE elementy przestrzeni rynkowej:

� wirtualna przestrzeń informacji (np. WWW, poczta e-mail)

� wirtualna przestrzeń komunikacji (np. grupy dyskusyjne, komunikatory)

� wirtualna przestrzeń dystrybucji (np. e-booki, gazety, zdjęcia, SW, filmy)

� wirtualna przestrzeń transakcji (np. zamówienia, faktury, płatności)

28

organizacja i jej otoczeniee-Commerce – ujęcie definicyjne

e-Commerce - handel elektroniczny

termin wykreowany przez firmę IBM w 1997 roku

definicja węższa – sposób sprzedawania i kupowania produktów i usług, a więc zawierania transakcji finansowych, z wykorzystaniem środków elektronicznych za pośrednictwem Internetu

definicja szersza – zawieranie różnorodnych transakcji handlowych przy pomocy sieci teleinformatycznych, bez konieczności bezpośredniego kontaktu między stronami, połączone z dokonywaniem płatności za produkty i usługi.

29

POLSKI e-Commerce

Tylko handel towarami, bez zakupu usług i obrotu typu „poszukiwanie online, zakup offline”

30

POLSKI e-Commerce

31

eCommerce

SZACUNKI:

EUROPA:

e-handel za 2 lata stanowił będzie 15% obrotów całego handlu detalicznego

POLSKA:szacunki mówią o 4%

32

e-Commerce względem terminów pokrewnych

e-Commerce ≠ e-Gospodarka

e-Gospodarka (e-Economy) - to bardzo szerokie i pojemne pojęcie, które definiuje wirtualną arenę, na której prowadzona jest działalność gospodarcza, przeprowadzane są transakcje, dochodzi do tworzenia i wymiany wartości i gdzie dojrzewająbezpośrednie kontakty pomiędzy uczestnikami.

Jest odwzorowaniem „starej”, tradycyjnej gospodarki w wirtualnym świecie, kreowanym

przez Internet.

33

e-Commerce względem terminów pokrewnych

e-Commerce ≠ e-Biznes

e-Biznes (e-Business) - to prowadzenie biznesu online z wykorzystaniem systemów informatycznych i technologii internetowych. To przeniesienie tradycyjnych procesów biznesowych wymiany informacji, zasobów, wiedzy w wirtualną przestrzeńsieci teleinformatycznych - w szczególności Internetu.

34

e-Commerce względem terminów pokrewnych

PRZEJAWY e-Biznesu:

• hanel elektroniczny (e-Commerce)

• zarządzanie obsługą klientów (CRM)

(ang. Customer Relationship Management)

• zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM)

(ang. Supply Chain Management)

• planowanie zasobów przedsiębiorstwa (ERP)

(ang. Enterprise Resource Planning)

35

e-Commerce ujęcie definicyjne

e-Commerce = handel elektroniczny

e-Commerce (e-Handel, handel elektroniczny) - proces sprzedawania i kupowania produktów i usług, a więc zawierania transakcji handlowych z wykorzystaniem środków elektronicznych, prowadzony za pośrednictwem Internetu (często pomocne są także narzędzia tradycyjne -fax, telefon)

36

e-Commerce ujęcie definicyjne

e-Commerce e-Biznes E-Gospodarka< <

sekwencja pojęć związanych z elektronicznym biznesem

37

sekwencja pojęć związanych z elektronicznym biznesem

e-Biznes

e-Banking

e-Commercem-Commerce

m-Banking

e-Commerce ujęcie definicyjne

38

istota i rozwój e-Commerce

Zalety Internetu jako medium komunikacji

� możliwość indywidualizacji przekazu

� interaktywność

� elastyczność

� dostępność

� możliwość ulepszania oferowanych usług

� oszczędności kosztów

39

istota i rozwój e-Commerce

kategorie e-Commerce / e-Biznes

B2B (ang. Business to Business)

B2C (ang. Business to Customer)

B2A (ang. Business to Administration)

C2B (ang. Customer to Business)

C2C (ang. Customer to Customer)

C2A (ang. Customer to Administration)

40

kategorie e-Commerce / e-Biznes

B2B (ang. Business to Business) - stronami transakcji

są tylko przedsiębiorstwa (osoby prawne będące podatnikami podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług)

np. wirtualne rynki, branżowe giełdy internetowe, aukcje B2B

41

B2C (ang. Business to Customer) - stronami transakcji

są: przedsiębiorstwo oferujące swoje usługi bądź towary i odbiorca, którym jest najczęściej osoba fizyczna

np. sklepy internetowe, pasaże handlowe

kategorie e-Commerce / e-Biznes

42

B2A (ang. Business to Administration) - transakcje,

których stronami są przedsiębiorcy oraz organy administracji publicznej

np. składanie ofert w przetargach rządowych

kategorie e-Commerce / e-Biznes

43

C2B (ang. Customer to Business) - transakcja, której

przedmiotem jest zamieszczanie ofert przez potencjalnych nabywców w specjalnych serwisach oraz jednoczesne umożliwienie producentom poszukiwanych dóbr zamieszczenia odpowiedzi na oferty nabywców

np. oferty kupna wystawiane przez klientów

Priceline.com, www.inntegro.pl

kategorie e-Commerce / e-Biznes

44

C2C (ang. Customer to Customer) - transakcja

charakteryzująca się tym, że jej stronami nie sąprzedsiębiorcy, tylko osoby fizyczne.

Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że częstą praktykąjest oferowanie towarów bądź usług przez przedsiębiorców w ramach transakcji typu C2C, co sprawia, iż ten rodzaj obrotu elektronicznego zaczyna się upodabniać do obrotu typu B2C. (ALLEGRO 50% / 80% / 20%)

np. serwisy aukcyjne, serwisy ogłoszeniowe

kategorie e-Commerce / e-Biznes

45

C2A (ang. Customer to Administration) - stronami

transakcji są osoby fizyczne oraz organy administracji publicznej

np. możliwość płacenia podatków przez Internet,

wnoszenie pism urzędowych drogą elektroniczną

kategorie e-Commerce / e-Biznes

46

Ad

min

istr

ac

ja r

do

wa

(a

ng. A

dmin

istr

atio

n)

Ad

min

istr

ac

ja r

do

wa

(a

ng. A

dmin

istr

atio

n)

Konsument (ang. Consumer)

Konsument (ang. Consumer)

e-kooperacja

B2B

e-aukcje

C2C

B2A

C2A

Biznes (ang. Business)

e-państwo

e-sk

lepy

B2C

e-of

erta

C2B

Biznes (ang. Business)

C2A

B2A

e-państwo

Źródło: B.Gregor, M. Stawiszyński, 2002, „e-Commerce”,

Oficyna Wydawnicza Branta, s. 82.

kategorie e-Commerce / e-Biznes

47

rozwiązania e-Commerce� aukcje Internetowe

� serwisy ogłoszeniowe

� sklepy Internetowe

� pasaże handlowe

� rynki elektroniczne

� wirtualne giełdy

48

aukcje Internetowe

Są charakterystyczne dla kategorii C2C oraz B2C

Aukcja Internetowa - termin można rozumieć jako:

1) serwis Internetowy, gdzie odbywają się transakcje oparte na licytacjach kupowanych dóbr i usług;

2) sam proces licytacji danego towaru wystawionego na sprzedaż w serwisie aukcyjnym.

49

budowa i layout serwisu aukcyjnego

Klasyczny schemat struktury serwisu aukcyjnego:

� strona główna z odnośnikami do podstron

� podstrona kategorii produktów

� strony z opisami licytowanych produktów i szczegółami dotyczącymi aukcji

� z każdego miejsca serwisu można dostać się do informacji i pomocy

50

budowa i layout serwisu aukcyjnego

STRONA GŁÓWNA

PODSTRONY KATEGORII PRODUKTÓW

LICYTOWANY PRODUKT

• LOGOWANIE

• REJESTRACJA

• WYSZUKIWANIE

• POMOC

• FAQ

• FORUM

• BEZPIECZEŃSTWO

• O FIRMIE

• REKLAMA

•itd..

Źródło: Gregor B., Stawiszyński M.: „e-Commerce”, Branta, Bydgoszcz-Łódź 2002

51

modelowy układ strony głównej serwisu aukcyjnego

BANERRY REKLAMOWE

BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się)

WYSZUKIWARKA

(możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym)

INORMACJE

(Pomoc, FAQ, Forum, Czat)

KATEGORIE

(spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji)

POLECANE AUKCJE

(część promocyjna – miejsce, gdzie odpłatnie prezentuje się aukcje, na wyeksponowaniu których zależy klientom)

WIĘCEJ …

GORĄCE AUKCJE

(aukcje z największą liczbą przebić)

WIĘCEJ …

OSTATNIA SZANSA

(aukcje kończące się w najbliższym czasie, ale przynajmniej kilka razy przebite)

WIĘCEJ …

NOWOŚCI

(wybrane, najatrakcyjniejsze z nowych aukcji)

LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo)

52

modelowy układ strony serwisu aukcyjnego prezentującego konkretny produkt

BANERRY REKLAMOWE

BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się)

WYSZUKIWARKA

(możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym)

LICYTACJA

(miejsce do wpisania własnej ceny; opcja autolicytacji; informacja czy osiągnięto cenęminimalną)

KATEGORIE

(spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji)

INFORMACJE O AUKCJI

(Nazwa produktu; Ilość wystawionych produktów; Aktualna cena; Czas do końca aukcji; Sprzedający; Ilość ofert kupna; Najwyższa oferta; Lokalizacja sprzedawcy; Transport; Akceptowana forma płatności)

OPIS PRODUKTU

OSTATNIE PRZEBICIA

OPCJE

(Obserwuj; Powiadom; znajomego; Skontaktuj sięze sprzedającym; Inne aukcje sprzedającego )

LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo)

ŚIEŻKA NAWIGACYJNA

ZDJĘCIE

INORMACJE

(Pomoc, FAQ, Forum, Czat)

53

Internetowe serwisy aukcjeŚWIAT

e-Bay - http://www.ebay.com

+ wersje krajowe (Kanada, Niemcy, UK, Austria, …)

POLSKA

Allegro - http://www.allegro.pl (50%, 80%, 20%)

Świstak - http://www.swistak.pl (darmowy serwis, +WAP)

e-Bay Polska - http://www.ebay.pl (bez wielkiego sukcesu w PL)

54

serwisy ogłoszenioweserwisy ogłoszeniowe:

• są rodzajem tablic ogłoszeniowych udostępnionych w Internecie

• to jedna z najprostszych form e-Commerce, często traktowana jako pomocnicza dla pozostałych rozwiązań

• najbardziej popularne to serwisy ogłoszeniowe to zbiory ofert pracy oraz kupna-sprzedaży

• layout zazwyczaj dość prosty, często przypominający katalogi w portalach horyzontalnych

55

sklepy Internetowe

są najpopularniejszą formą działalności e-Commerce

(w przypadku B2C często wręcz utożsamiane z całym sektorem)

sklep internetowy to serwis WWW umożliwiający:

- przeglądanie

- wybór

- nabywanie towarów (zamówienie, zapłata, dostawa)

56

sklepy InternetoweDEFINICJA:

Źródło: ILIM, raport „e-Biznes 2008”

57

sklepy Internetowesklepy internetowe dzieli się na:(ze względu na szerokość i głębokość sprzedawanej oferty)

• horyzontalne - sprzedające szeroki i płytki asortyment,przeznaczone dla szerokiej grupy odbiorców

(idą w kierunku pasaży handlowych)

• wertykalne - sprzedające wąski, ale głęboki, częstoniszowy asortyment, przeznaczony dla wyspecjalizowanejgrupy odbiorców (od tego startujemy)

58

asortyment sklepu wertykalnego i horyzontalnego

Towar 1

wersja 1

szerokość asortymentu

głębo

kość

asor

tym

entu Towar 1

wersja 2

Towar 1

wersja 3

Towar 1

wersja m

Towar 2

wersja 1

Towar 2

wersja 2

Towar 2

wersja 3

Towar 2

wersja m

Towar 3

wersja 1

Towar 3

wersja 2

Towar n

wersja 1

Towar n

wersja 2

Sklep horyzontalny

Sklep wertykalny

59

funkcjonowanie sklepu Internetowego

Kategoria sklep Internetowy jest bardzo szeroka:

�od małych, prostych rozwiązań, będących próbąwzbogacania standardowych kanałów dystrybucji

�do rozbudowanych sieci sprzedaży, zintegrowanych z systemami obsługującymi:� logistykę� płatności elektroniczne (autoryzacja)� zaawansowanymi podsystemami obsługi klientów (CRM oraz BI)

SPRZEDAWCA <= PLATFORMA WYMIANY => NABYWCA

60

funkcjonowanie sklepu InternetowegoSKLEP INTERNETOWY

Baza danych o klientach

historia zakupów

WITRYNA SKLEPU B2C

prezentacja produktów i ofert promocyjnych

Baza danych o produktach

ZALEPLECZE LOGISTYCZNE

NABYWCA

Platnosci.pl

CENTRUM AUTORYZACJI

personalizacja stron

Zlecenie do realizacji

Potwierdzenie

autoryzacji

przeglądanie ofert

decyzja o zakupie

spersonalizowane

informacje zwrotne

Potwierdzenie autoryzacji

Dane do autoryzacji

Przekierowanie z prośbą o autoryzację

Realizacja zamówienia

przepływ informacji i danych

przepływ towarów

Legenda:

61

układ budowy pierwszej strony sklepu Internetowego

BANERRY REKLAMOWE

BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje ustawienia, Zaloguj się)

WYSZUKIWARKA

(możliwość przeszukiwania ofert sklepu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym)

INORMACJE

(Regulamin, Pomoc, FAQ, Forum, Czat)

KATEGORIE

(spis kategorii sprzedawanych produktów, w nawiasach liczba wyrobów w ofercie)

DZIŚ POLECAMY

(część promocyjna – miejsce, gdzie prezentuje sięwybrane produkty)

WIĘCEJ …

HITY TYGODNIA

(najczęściej kupowane produkty w ostatnim tygodniu)

WIĘCEJ …

WYPRZEDAŻE

(wyprzedawane produkty po bardzo atrakcyjnych cenach)

WIĘCEJ …

NOWOŚCI

(informacje o zmianach w ofercie, jak i w samym sklepie)

LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo)

KATEGORIA 1 KATEGORIA 2 KATEGORIA 3 KATEGORIA 4 KATEGORIA 5

62

pasaże handlowe, rodzajeTen typ handlu elektronicznego można podzielić np.według stopnia „wchłonięcia” indywidualnego sklepu przezpasaż:

• pasaże będące zbiorem całkowicie niezależnych sklepów

http://www.wielkiezakupy.pl

• pasaże całkowicie ”wchłaniające” ofertę indywidualnego sklepu

http://zakupy.wp.pl => http://tanio.pl

• pasaże mieszane, będące pewną kombinacją obu powyższych

rozwiązań

63

porównywarki cen

porównywarka cen - specjalny serwis www, którypozwala na porównanie cen tych samych produktów w różnych sklepach internetowych.

Dodatkowym atutem porównywarek są także opinie innychkupujących, które dotyczą nie tylko produktów, ale takżesamych sklepów - jakości obsługi, szybkości wysyłki, realizacji reklamacji, itp.

64

porównywarki cen – ranking

Pod koniec 2008 roku funkcjonowało w Polsce około

45 porównywarek cenowych i ciągle powstają nowe

Źródło: Porównywarki cen – Gemius MegaPanel maj 2009

65

sklep Internetowy- jako reprezentant e-Commerce

•• sklep sklep InternetowyInternetowy

• serwisy

• aukcyjne

• pasaże• handlowe

• porównywarki

• serwisy ogłoszeniowe

• wyszukiwarki

66

sklep Internetow - co sprzedawać

I. Na podstawie wyników badań e-Commerce:

� książki

� muzyka, film, multimedia

� ubrania (szczególnie bielizna), biżuteria, kosmetyki

� sprzęt komputerowy

� sprzęt AGD i RTV

67

sklep Internetowy- co sprzedawać

II. analiza „SWOT”

� na czym się znasz

(może np. pracowałeś w tradycyjnym sklepie komputerowym)

� do jakich towarów możesz mieć dostęp

� analiza konkurencji

(są branże bardzo konkurencyjne na których działają e-Sklepy

z dużym doświadczeniem, dużą bazą lojalnych klientów,

kapitałem i know-how z którymi trudno konkurować)

68

sklep Internetowy- co sprzedawać „złote reguły”

Z1. NISZA

na początku lepiej wybierać niszę czyli wąską branżę w której

możemy się specjalizować (np. kosmetyki vs. kosmetyki naturalne,

zabawki vs. pluszowe misie, …). Badania wskazują że klienci

generalnie preferują zakupy w wyspecjalizowanych sklepach.

- będziemy mieć mniejszą konkurencję,

- łatwiej będzie nam zbudować grupę stałych klientów,

- będziemy mogli skupić się na stałym rozszerzaniu asortymentu

z danej grupy towarów i powoli budować nasz biznes.

69

sklep Internetowy- co sprzedawać „złote zasady”

Z2. MARŻA

� na początku zawsze sprzedaż nie jest duża

� trzeba to kompensować marżą aby pokryć koszty własne

� zbyt wysoka marża (->cena) odstraszy klientów

� są branże z definicji „nisko-marżowe” (np. AGD-RTV, książki)

� tylko duża sprzedaż przyniesie zyski (efekt skali)

� duże koszty

Podejście do marży jest bardzo istotnym elementem wyboru branży

70

sklep Internetowy- co sprzedawać „złote zasady”

Z3. KAPITAŁ

Choć sklep internetowy kojarzy się większości z niskimi kosztami

istnieją branże, w których kapitał stanowi dużą barierę.

Można tutaj wymienić np. artykuły spożywcze (supermarkety Internetowe). Aby

uruchomić taki sklep potrzebne będzie znacznie więcej pieniędzy (chociażby na

własny transport, czy też logistykę) niż w przypadku e-Sklepu na przykład dla

wędkarzy.

71

sklep Internetowy- co potrzebujemy do założenia sklepu

� zarejestrowana działalność gospodarcza

(posiadać NIP, REGON, siedzibę, firmowe konto bankowe, …)

� serwer (???) i domena

� oprogramowanie sklepowe i grafika

� kontakt z dostawcami

� wiedza / know-how

� dużo samozaparcia

(efekty NA PEWNO nie będą natychmiastowe,

proces zdobywania klientów i budowanie ich zaufania trwa długo)

72

sklep Internetowy- wybór domeny

domena składa się z nazw oddzielonych kropkami

każda z nazw domenowych może zawierać litery, cyfry lub znak '-', a wielkie

i małe litery nie są odróżniane

pierwsza z prawej nazwa domeny (nie zakończona kropką) jest domeną

najwyższego rzędu (ang. TLD, Top Level Domain):

- domeny krajowe (.pl - Polska, .uk Wielka, Brytania, .de - Niemcy, …)

- domeny podstawowe (.com, .org, .gov, .edu, .eu)

73

sklep Internetowy- wybór domeny

jeżeli posiadamy domenę o adresie: MOJAFIRMA.PL

i chcemy uruchomić sklep interntowy to zakładamy dla

tego sklepu subdomenę o nazwie SKLEP

adres naszego sklepu będzie następujący:

SKLEP.MOJAFIRMA.PL

74

sklep Internetowy- wybór domeny

• domena - jak wybrać nazwę domeny?

domena i marka - podstawowy majątek firmy

domena i markanajkorzystniej wybraćtą związaną z nazwą

domena i marka

czasami bardziej opłaca się wykreowanie zupełnie nowej – wirtualnej marki

decyzja zależy od sytuacji i potrzeb

75

sklep Internetowy- wybór domeny

KILKA ZASAD:

• im nazwa krótsza tym lepsza www.wp.pl• nazwa winna identyfikować jednoznacznie firmę www.empik.pl• warto rozważyć rejestrację domeny „.com”• najkorzystniejsza nazwa identyczna w polskim i angielskim• łatwa do zapamiętania

76

sklep Internetowy - wybór strategii

strategia cenowa

najczęściej stosowana w e-Commerce ze względu na charakter

działalności, gdzie jesteśmy pośrednikiem handlowym

sposób myślenia i działania, które podkreślają kluczową rolę ceny na rynku

- strategia penetracji rynku

(niskie ceny licząc, duża sprzedaż, w krótkim czasie duży udział w rynku)

- strategia prestiżowa

(skupiamy się na wybranej grupie, wyższe ceny, max. zysk z poj. trans.)

- strategia dominacji

(obniżanie kosztów, nie zmniejszając marży, duzi gracze eliminują konk.)

77

co wzbudza podejrzenia - zaraz po wejściu� długie ładowanie się strony

(obecnie szybkie łącza, należy wybrać szybkie i bezpieczne serwery)

� nieprofesjonalny wygląd strony

(szata graficzna: klucz do sukcesu lub gwóźdź do trumny)

� źle zaprojektowana nawigacja(unikamy zbyt dużej ilości odnośników i informacji)

� brak danych kontaktowych i informacji o firmie

(MUSZĄ być dane kontaktowe, telefon, adres + zdjęcie …)

� brak informacji o bezpieczeństwie(informować o stosowanych zabezpieczeniach i ochronie danych)

� brak informacji o reklamacjach i zwrotach

(klient ma prawo do zwrotu towaru, regulamin, dział pomocy)

78

co wzbudza podejrzenia - zaraz po wejściu� brak informacji o płatnościach i kosztach wysyłki

(brak tych informacji przy przeglądaniu oferty wzbudza nieufność)

� sklep nie udostępnia wyraźnych zdjęć produktów

(w pewnych branżach zdjęcie jest decydującym elementem)

� sklep nie udostępnia kompleksowych opisów produktów

(handel informacją, kompleksowe i pomysłowe opisy)

� brak informacji o dostępności produktu

(wywołuje niepokój u klientów, problem po zamówieniu gdy niedostępny)

� brak informacji o czasie realizacji zamówienia i czasie wysyłki

(trzeba podać w miarę dokładny czas realizacji zamówienia ponieważ

kupujący często potrzebuje tej informacji - np. prezenty gwiazdkowe,

imieninowe, itp.)

79

co wzbudza podejrzenia - przy zamawianiu� kupujący nie ma pewności, że towar bezp. do niego dotrze

(informacja jak zabezpieczamy wysyłany towar np. biżuteria, porcelana)

� brak niektórych form płatności

(należy w miarę możliwości oferować jak najszerszą gamę form płatności)

� źle skonstruowany koszyk

(zwielokrotnione naliczenia, brak ostatecznej kwoty zamówienia, itp.)

� zbyt długi formularz rejestracyjny lub/i zamówieniowy

(zbyt szczegółowe pytania wzbudzają podejrzenia o cel takiej ankiety)

� brak możliwości z rezygnacji zamówienia w jego trakcie

(klient powinien mieć możliwość zrezygnowania z procesu zamówienia w

dowolnym momencie tzw. „porzucenie koszyka”

80

co wzbudza podejrzenia - po zamówieniu

� brak informacji o etapie realizacji zamówienia

(informacje na jakim etapie jest realizacja zamówienia, kiedy

klient otrzyma towar, czy towar został wysłany)

� brak emaila podsumowującego

(co klient zamówił, cena, unikalny numer zamówienia, termin

realizacji, koszt wysyłki, kontakt do DOK)

� brak jasnej informacji w sytuacjach „kryzysowych”

(np. brak informacji o opóźnieniach w przesyłce, zagubieniu

przesyłki lub wysłaniu niewłaściwego towaru)

81

sklep Internetowy - struktura serwisu

Warstwa biznesowa

Prosta reprezentacja trójwarstwowej architektury

Warstwa prezentacji

Warstwa danych

82

sklep Internetowy - struktura serwisu

� warstwa prezentacji - składa się z elementów interfejsu użytkownika, które odpowiadają za obsługę interakcji użytkownika z warstwą biznesową

� warstwa biznesowa - (zwana również warstwą „pośrednią”) przyjmuje żądania z warstwy prezentacji i przekazuje wyniki działania programu do warstwy prezentacji

� warstwa danych - (zwana również „bazodanową”) jest odpowiedzialna za zarządzanie danymi aplikacji i za udostępnianie ich na żądanie warstwy biznesowej

83

sklep Internetowy - struktura serwisu

Warstwa biznesowa

Warstwa prezentacji

Warstwa danych

Trójwarstwowa architektura aplikacji WWW zaimplementowana w systemie serwera WWW

Internet

4

3

2 6

5

1 7

84

sklep Internetowy - struktura serwisu

Warstwa biznesowa

Klasy języka PHP 5 opisujące logikę aplikacji

Warstwa prezentacji

Komponentowe szablony Smarty

Instrukcje dostępu do danych biblioteki PEAR DB

Warstwa danych

Procedury składowe bazy danych MySQL 5

Rozwiązania wykorzystujące język PHP i bazę danych MySQL 5

Serwer WWW

MySQL 5

Dane Baza danych MySQL

85

sklep Internetowy - wybór rozwiązania

Należy brać pod uwagę cztery podstawowe grupy

rozwiązań przy wyborze oprogramowania dla sklepu:

� darmowe oprogramowanie sklepowe

� hosting e-Commerce

� rozwiązania pudełkowe

� sklepy wdrażane indywidualnie

86

sklep Internetowy - wybór rozwiązania

darmowe oprogramowanie sklepowe

przykład: OSCommerce, czy nowo powstający Magento Commerce

zalety:

darmowe, ale informatyk, grafik, serwer …

wady:

standardowe szablony, zmiana oprogramowania dodatkowy koszt

Takie rozwiązanie dobre jako punkt startowy …

87

sklep Internetowy - wybór rozwiązania

Hosting sklepów e-Commerce

http://www.sklepyfirmowe.pl

http://e-commerce.onet.pl

http://sklepy.allegro.pl

http://www.sklepy24h.pl

http://otwarte24.pl - darmowy

Takie rozwiązanie jako bardzo dobry punkt startowy …

88

sklep Internetowy - wybór rozwiązaniarozwiązania pudełkowe (gotowe rozwiązania)

przykład: sklep Internetowy SOTEeSKLEP 4.0 (by Ogicom)

zalety:

� relatywnie tanie (do kilkuset do kilku tyś. zl),

� szybkie w implementacji,

� integracja sklepu i grafiki w cenie rozwiązania

� standardowo wiele interfejsów

wady:

� czasem brak wymaganych funkcjonalności (zamknięte rozwiązanie)

� przygotowanie dodatkowych funkcji kosztowne (często przewyższa …)

ROZWIĄZANIE POLECANE JAKO KOLEJNY ETAP PO WYKORZYSTANIU DARMOWEGO OPROGRAMOWANIA LUB DLA FIRM STARTUJĄCYCH I POWAŻNIE

MYŚLĄCYCH O ROZWOJU E-COMMERCE

89

sklep Internetowy - wybór rozwiązania

sklepy wdrażane indywidualnie (rozwiązania „pod klucz”)

przykład: www.empik.com, www.amazon.com, …

zalety:

� oprogramowanie przygotowane pod indywidualne potrzeby

� dostępny rozwój oprogramowania, opieka serwisowa dostawcy

wady:

� rozwiązanie drogie (dla zasobnych klientów)

� zły projekt spowoduje poważne konsekwencje

� wymaga zazwyczaj własnych zasobów IT (ludzie, sprzęt)

ROZWIĄZANIE POLECANE DUŻYM I ŚREDNIM GRACZOM POWAŻNIE MYŚLĄCYM O ROZWOJU E-COMMERCE

90

sklep Internetowy - logistykapełny magazyn

(zazwyczaj właściciel posiada sklep tradycyjny, kosztowne rozwiązanie

ale można od razu wysyłać towary)

całkowity brak magazynu (ang. just-in-time)

(zamawiamy u dostawcy zaraz po zamówieniu od klienta, dłuższa

realizacja, koszt przesyłki)

podręczny magazyn (najpopularniejsze rozwiązanie)

(magazyn najczęściej sprzedawanych towarów, szybko/wolno)

dropshipping (u nas mniej popularne)

(hurtownia, producent, importer wysyła towar do klienta w imieniu

sklepu Internetowego)

91

sklep Internetowy - obliczamy zyski, kalkulacja

wskaźnik konwersji - ilość osób, która dokona zakupu na 100

odwiedzających w Twoim sklepie, wyrażony w procentach,

wskaźnik konwersji w przeciętnym sklepie w Polsce można

oszacować na około 1-2%

marża - różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a ceną zakupu, w Internecie

zazwyczaj wahają się od kilku kilkudziesięciu %

koszty początkowe - koszty jakie poniesiesz, zanim uruchomisz e-Sklep

koszty stałe - koszty jakie będziesz musiał ponosić cyklicznie (miesięcznie)

92

sklep Internetowy - obliczamy zyski, kalkulacjaZAŁOŻENIA:

a) miesięczne koszty stałe to 2000 zł

b) kwota średniego zamówienia w sklepie to 100 zł

c) średnia marża to 15%

d) wskaźnik konwersji dla całego sklepu wynosi 1,5%

ABY SKLEP ZARABIAŁ:

- sprzedaż na poziomie 13.500 miesięcznie (aby pokryć koszty)

- czyli średnio 135 zamówień (135 * 100)

- przy współczynniku konwersji na poziomie 1,5 % musimy mieć 9000

unikalnych odwiedzin miesięcznie (300 dziennie)

93

bezpieczeństwo rozwiązań IT

w IT wyróżnia się dwie klasy zagrożeń związanych z bezpieczeństwem i ochroną danych:

• zagrożenia wywołane działalnością człowieka

- świadome (włamania do systemów, kradzież danych, …)

- nieświadome (zaniedbania, lekkomyślność, …)

• problemy nie związane bezpośrednio z działaniami człowieka

- awarie sprzętu

- awarie sieci teleinformatycznych

- klęski żywiołowe

94

bezpieczeństwo rozwiązań ITnajczęściej stosowane formy zabezpieczeń w IT

� przeprowadzenie identyfikacji, uwierzytelnienia oraz sprawdzenie uprawnień użytkowników w zakresie dostępu do zasobów systemu komputerowego

� zabezpieczenia programowe przed modyfikacją lub zniszczeniem danych

� fizyczne zabezpieczenie miejsc przechowywania i przetwarzania danych przed zagrożeniami naturalnymi i stworzonymi przez człowieka

� właściwe procedury organizacyjne w zakresie ochrony danych

� zabezpieczenia prawne (np. ustawa o ochronie danych osobowych)

95

bezpieczeństwo rozwiązań ITPROGRAMOWE ZABEZPIECZNIA DANYCH:

SZYFROWANIE (kryptografia) - polega na kodowaniu danych dla ukrycia ich postaci źródłowej, co nawet w przypadku ich odczytu/przechwycenia w czasie transmisji uniemożliwia ich prawidłową interpretację

ZABEZPIECZENIA ANTYWIRUSOWE - programy antywirusowe

PROGRAMY POMOCNICZE - badają sumy kontrolne, podpis elektroniczny

PAKIETY TYPU FIREWALL (zapory ogniowe) - programowe lub/i sprzętowe

RAPORTOWANIE - dziennik „zdarzeń” w systemie (identyfikacja kto i co)

KOPIOWANIE i ARCHIWIZOWANIE DANYCH - procedury backup&restore

96

rodzaje płatności w e-Commerce

PODZIAŁ PŁATNOŚCI ZA TOWARY KUPOWANE W INTERNECIE ZE WZGLĘDU NA WARTOŚĆ POJEDYNCZEJ TRANSAKCJI:

mikropłatności (ang. micropayments) - płatności 1-80 zł, wymagająpodstawowych zabezpieczeń (płatność za oprogramowanie, dostęp do serwisów, artykułów, płatność za drobne zakupy) + SMSySMSy

minipłatności (ang. minipayments) - od 80 do 800 zł, wymagajązapewnienia pełnego bezpieczeństwa, w tych granicach odbywa sięznaczna część płatności w Internecie

makropłatności (ang. macropayments) - powyżej 800 zł (komputery, AGD/RTV), problem zabezpieczenia transakcji jest tu priorytetowy

97

rodzaje płatności w e-Commerce

RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:

POBRANIE:- ciągle popularny rodzaj płatności - niski koszt dla sklepu (płaci klient)- dla klientów, którzy są nieufni w stosunku do płatności elektronicznych- minus dla sklepu: klient może odmówić przyjęcia przesyłki

ZWYKŁY PRZELEW (bank, poczta):- w Polsce bardzo popularny sposób realizacji płatności- klient „płaci w ciemno”- dla sklepu koszt znikomy (musi mieć tylko konto w banku)

98

rodzaje płatności w e-Commerce

RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:

PRZELEW BŁYSKAWICZNY:

- pojawił się z powstaniem banków internetowych- po decyzji zakupowej klient od razu jest przekierowany na stronę banku- pieniądze w sklepie są w ciągu kilku godzin- współpraca sklepu bezpośrednio z bankiem lub systemami płatności- banki pobierają niewielką prowizję- Pekao24Przelew w Pekao S.A., mTRANSFER w mBank

99

rodzaje płatności w e-Commerce

RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:

PŁATNOŚC KARTĄ (kredytową):

- nie jest to nowa forma płatności ale wciąż niezbyt popularna w Polsce- szybki rozwój przelewu błyskawicznego ogranicza wykorzystanie kk.- sklep płaci prowizję do 3%- problemy z kartami kredytowymi (możliwość kradzieży)- autoryzacja płatności kartą przez Ecard.pl oraz Polcard.pl

100

rodzaje płatności w e-Commercemodel autoryzacji płatności kartą kredytową:

KLIENT SKLEP INTERNETOWY

CENTRUM AUTPORYZACJI

Ecard, Polcard

nr karty kredytowej i inne dane

potwierdzenie autoryzacji OFFLINE

decyzja o zakupie

SSL

nr karty kredytowej i inne dane klienta

realizacja zamówienia

BANKI (wydające karty kredytowe)

SSL

weryfikacja ONLINE

101

rodzaje płatności w e-CommerceRODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH:

SYSTEMY PŁATNOŚCI:

pośredniczą w dokonywaniu płatności między klientem a sklepem

- WSZYSTKIE rodzaje płatności skupione w jednym miejscu

- sklep nie musi uzgadniać warunków z serwisami autoryzacyjnymi i bankami

- prowizje od KAŻDEGO rodzaju płatności

- przykłady: Allpay.pl Payu.pl Platnosci.pl Przelewy24.pl

102

rodzaje płatności w e-Commercewybór rodzaju płatności dostępnych w Twoim sklepie:

� najlepiej oferować jak najszerszy wachlarz możliwości: - pobranie- zwykłe przelewy / błyskawiczne przelewy- karty kredytowe- usługi klasy Premium SMS

� należy zwrócić uwagę na prowizje pobierane przez:- banki- centra autoryzacji (ecard.pl, polcard.pl)- systemy płatności (platności.pl)

� bezpieczeństwo jako priorytet- informujemy na stronie o zastosowanych zabezpieczeniach- informujemy iż w przypadku płatności kartą nr karty nie jest znany w sklepie

103

bezpieczeństwo w e-Commercekryptografia na usługach e-commerce:

zachowanie tajności - bezpieczne szyfrowanie wiadomości i ich przesyłanie

uwierzytelnienie nadawcy - weryfikację źródła informacji i jednoczesne zidentyfikowanie nadawcy wiadomości (nie może on później wyprzeć się, że wiadomość nie pochodzi od niego)

zachowanie integralności przesyłki - pewność, że nikt nie ingerował w treść

kryptografię dzielimy na

symetryczną niesymetryczną

104

bezpieczeństwo w e-Commercenajważniejsze zastosowania kryptografii asymetrycznej:

� szyfrowanie

� podpis elektroniczny

- nadawca „podpisuje” przesyłkę swoim kluczem prywatnym, a następnie- koduje całość przekazu kluczem publicznym odbiorcy (opcjonalne)

zalety (właściwości) podpisu elektronicznego:- zachowanie integralności przesyłanych danych- jednoznacznie można określić tożsamość osoby podpisującej

PKI (ang. Public Key Infrastructure) - Infrastruktura Klucza Publicznego. Jest to szeroko pojęty kryptosystem, w skład którego wchodzą urzędy certyfikacyjne (CA), urzędy rejestracyjne (RA), subskrybenci certyfikatów (użytkownicy),SW i HW

105

bezpieczeństwo w e-CommerceCERTYFIKAT jest podstawowym środkiem świadczącym o

wiarygodności serwisu e-Commerce

certyfikat w kryptografii to dane podpisane cyfrowo przez stronę, której ufamy

(ang. Certificate Authority). Dane te (certyfikat) zawierają takie informacje jak:

- klucz publiczny właściciela certyfikatu,

- nazwa zwyczajowa (np. imię i nazwisko, pseudonim, nazwa firmy)

- nazwa organizacji

- jednostka organizacyjna

- zakres stosowania (podpisywanie, szyfrowanie, autoryzacji dostępu itp.)

- czas w jakim certyfikat jest ważny,

- informacje o wystawcy certyfikatów,

- inne

106

bezpieczeństwo w e-Commerce

na szczęście dla nas (użytkowników końcowych) wszystkie etapy dotyczące szyfrowania i podpisów elektronicznych przebiegają automatycznie z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania:

SSL/HTTPS - przeglądarki Internetowe

podpisy elektroniczne - programy poczty elektronicznej

107

bezpieczeństwo w e-Commerce

w sklepach Internetowych protokołem SSL zabezpieczane są:

� strona logowania w sklepie � strona zakładania nowego konta w sklepie � strona składania zamówienia w sklepie � płatności

CERTYFIKAT w sklepie (w serwisie www) warto mieć (koszt kilkaset złotych) jeśli podchodzimy poważnie do kwestii bezpieczeństwa. Certyfikat wystawiony przez uznane centrum certyfikacji podnosi prestiż serwisu e-Commerce, gwarantując klientowi iż łącząc się z takim sklepem nawiąże bezpieczne połączenia a druga strona jest tą za którą się podaje.

108

e-Commerce

END