dziewczynki i chłopcy w przedszkolu
DESCRIPTION
Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu. ZEP, wykład 2, 18.12.2010. Socjalizacja do ról płciowych. dzieci uczą się swoich ról przez obserwację i naśladownictwo dziecko bierne, nie kształtuje rzeczywistości, ale ją przyjmuje; osoba socjalizująca aktywna - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/1.jpg)
Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu
Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu
ZEP, wykład 2, 18.12.2010ZEP, wykład 2, 18.12.2010
![Page 2: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/2.jpg)
Socjalizacja do ról płciowych
Socjalizacja do ról płciowych
•dzieci uczą się swoich ról przez obserwację i naśladownictwo
•dziecko bierne, nie kształtuje rzeczywistości, ale ją przyjmuje; osoba socjalizująca aktywna
•myślenie w kategoriach przyczynowo-skutkowych
•oparcie na potocznych wyobrażeniach dziecka i dorosłego
•problemy z takim podejściem (niejednoznaczność przekazów, opór dzieci)
•dzieci uczą się swoich ról przez obserwację i naśladownictwo
•dziecko bierne, nie kształtuje rzeczywistości, ale ją przyjmuje; osoba socjalizująca aktywna
•myślenie w kategoriach przyczynowo-skutkowych
•oparcie na potocznych wyobrażeniach dziecka i dorosłego
•problemy z takim podejściem (niejednoznaczność przekazów, opór dzieci)
![Page 3: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/3.jpg)
Socjalizacja do ról płciowych
Socjalizacja do ról płciowych
•argumenty biologiczne (genitalia, chromosomy, hormony)
•reprodukcja
•problemy z argumentami biologicznymi
•argumenty biologiczne (genitalia, chromosomy, hormony)
•reprodukcja
•problemy z argumentami biologicznymi
![Page 4: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/4.jpg)
Socjalizacja do ról płciowych
Socjalizacja do ról płciowych
•Płaszczyzna edukacyjna: nauczyć dzieci funkcjonowania w sposób nieseksistowski (socjalizacja na nowo) - dobre wzory, program nauczania
•podejście mało skuteczne
•Płaszczyzna edukacyjna: nauczyć dzieci funkcjonowania w sposób nieseksistowski (socjalizacja na nowo) - dobre wzory, program nauczania
•podejście mało skuteczne
![Page 5: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/5.jpg)
Podejście dyskursywno-konstruktywistyczne
Podejście dyskursywno-konstruktywistyczne
•kobiecość i męskość jako wytwory interakcji; konstruowane w kontekście określonych dyskursów płci oraz jednocześnie element struktury społecznej
•kobiecość i męskość - kategorie relacyjne
•struktury społeczne mogą być zmieniane, ale też stanowią ograniczenie (jak dyskurs)
•dzieci konstruują płeć, a nie ją przyswajają
•kobiecość i męskość jako wytwory interakcji; konstruowane w kontekście określonych dyskursów płci oraz jednocześnie element struktury społecznej
•kobiecość i męskość - kategorie relacyjne
•struktury społeczne mogą być zmieniane, ale też stanowią ograniczenie (jak dyskurs)
•dzieci konstruują płeć, a nie ją przyswajają
![Page 6: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/6.jpg)
Podejście dyskursywno-konstruktywistyczne
Podejście dyskursywno-konstruktywistyczne
•sytuowanie się jako dziewczynka lub chłopiec
•fizyczne/cielesne wymiary tego procesu
•społeczny przymus bycia dziewczynką lub chłopcem w odpowiedni sposób oraz emocjonalne zaagażowanie w ten proces
•konsekwencje dla edukacji: nie wystarczy usunąć formalne bariery uniemożliwiające edukację równościową
•sytuowanie się jako dziewczynka lub chłopiec
•fizyczne/cielesne wymiary tego procesu
•społeczny przymus bycia dziewczynką lub chłopcem w odpowiedni sposób oraz emocjonalne zaagażowanie w ten proces
•konsekwencje dla edukacji: nie wystarczy usunąć formalne bariery uniemożliwiające edukację równościową
![Page 7: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/7.jpg)
Odrębne kultury dziewczynek i chłopców
Odrębne kultury dziewczynek i chłopców
Lois Gould:
W szkole było jeszcze więcej zasad dla chłopców i dziewczynek, ale nie było żadnych zasad dla Dzieci X. Nauczyciele będą kazali stawać w jednym szeregu chłopcom, a w drugim dziewczynkom. Będą gry dla chłopców i gry dla dziewczynek oraz sekrety chłopców i sekrety dziewczynek. W szkolnej bibliotece będzie lista zalecanych książek dla dziewczynek i osobna lista dla chłopców. I będzie nawet toaleta z napisem CHŁOPCY na drzwiach i druga z napisem DZIEWCZYNKI. Po krótkim czasie chłopcy i dziewczynki już prawie nie będą ze sobą rozmawiać.
Lois Gould:
W szkole było jeszcze więcej zasad dla chłopców i dziewczynek, ale nie było żadnych zasad dla Dzieci X. Nauczyciele będą kazali stawać w jednym szeregu chłopcom, a w drugim dziewczynkom. Będą gry dla chłopców i gry dla dziewczynek oraz sekrety chłopców i sekrety dziewczynek. W szkolnej bibliotece będzie lista zalecanych książek dla dziewczynek i osobna lista dla chłopców. I będzie nawet toaleta z napisem CHŁOPCY na drzwiach i druga z napisem DZIEWCZYNKI. Po krótkim czasie chłopcy i dziewczynki już prawie nie będą ze sobą rozmawiać.
![Page 8: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/8.jpg)
Odrębne kultury dziewczynek i chłopców
Odrębne kultury dziewczynek i chłopców •Barrie Thorne: tendencja do postrzegania
dziewczynek i chłopców jako należących do odmiennych kultur
•grupy jednopłciowe o odmiennej strukturze
•odmienne zajęcia
•piętnowanie osób przekraczających granice
•przykład: podręczniki
•Barrie Thorne: tendencja do postrzegania dziewczynek i chłopców jako należących do odmiennych kultur
•grupy jednopłciowe o odmiennej strukturze
•odmienne zajęcia
•piętnowanie osób przekraczających granice
•przykład: podręczniki
![Page 9: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/9.jpg)
Odrębne kultury dziewczynek i chłopców
Odrębne kultury dziewczynek i chłopców •Thorne: problem z takim podejściem
•koncentracja na różnicy i separacji, pomijanie podobieństw i współdziałania
•płeć jako kategoria różnicująca czasem bardziej, czasem mniej
•“podgrzewanie” lub “chłodzenie” płci
•praca na granicach (“borderwork”)
•Thorne: problem z takim podejściem
•koncentracja na różnicy i separacji, pomijanie podobieństw i współdziałania
•płeć jako kategoria różnicująca czasem bardziej, czasem mniej
•“podgrzewanie” lub “chłodzenie” płci
•praca na granicach (“borderwork”)
![Page 10: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/10.jpg)
Różnicowanie jako norma i kontekst działania
Różnicowanie jako norma i kontekst działania
•Różnicowanie w przedszkolu
•podziały instytucjonalne (toalety)
•codzienne praktyki (prezenty, identyfikatory, płeć jako kategoria porządkująca)
•podziały → rywalizacja (motywowanie - konflikty, poczucie żalu, niesprawiedliwości)
•grupy mieszane, tworzenie warunków do współpracy dziewczynek i chłopców jako narzędzie do radzenia sobie z konfliktami
•Różnicowanie w przedszkolu
•podziały instytucjonalne (toalety)
•codzienne praktyki (prezenty, identyfikatory, płeć jako kategoria porządkująca)
•podziały → rywalizacja (motywowanie - konflikty, poczucie żalu, niesprawiedliwości)
•grupy mieszane, tworzenie warunków do współpracy dziewczynek i chłopców jako narzędzie do radzenia sobie z konfliktami
![Page 11: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/11.jpg)
Definiowanie znaczenia kategorii płci
Definiowanie znaczenia kategorii płci
•wykluczanie lub marginalizowanie dziewczynek (czas, uwaga, rodzaj interakcji, dobór zajęć)
•przekazywanie stereotypowych wyobrażeń dotyczących płci
•Foucault: reżimy prawdy - normalizacja
•wykluczanie lub marginalizowanie dziewczynek (czas, uwaga, rodzaj interakcji, dobór zajęć)
•przekazywanie stereotypowych wyobrażeń dotyczących płci
•Foucault: reżimy prawdy - normalizacja
![Page 12: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/12.jpg)
Pani: “Gajowy, inaczej leśniczy. Czy kobiety mogą być gajowymi?” Dzieci: „Nieeee”. Pani: „Raczej nie. To jest taki typowo męski zawód. Gajowi pilnują porządku w lesie, dbają o to, żeby zwierzęta nie wpadły w potrzask, żeby nie były głodne, uganiają się za kłusownikami. No a kobieta czułaby się zagrożona”. Na następnym rysunku jest rybak. Pani: „Jest to męski zawód”. Dzieci wołają: „Męski, męski”. Pani: „Typowo męski, bo to też ciężka praca, trzeba wypływać na morze”; ktoś mówi: „Rzucać sieci”; Pani: „Jakby tak mamy wypływały w morze, na przykład na statkach takich długo żeglujących, to kto by się dziećmi opiekował?” Jakiś chłopiec odpowiada: „Tato”, inny: „Ojciec”. Pani: „No, nie wszyscy ojcowie potrafią się tak dobrze zajmować dziećmi. Nie mieliby czasu. Nie mogliby. A kobiety nie miałyby czasu jakby pływały po morzu”. Kacper: „A kobiety mogłyby rodzić na statku”. Pani: „O, nie miałyby potem warunków do wychowywania tych dzieci”.
![Page 13: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/13.jpg)
Co mogą robić nauczycielki?Co mogą robić nauczycielki?
•przekraczanie granic płci piętnowane przez inne dzieci - wspieranie dzieci przekraczających granice •unikanie rozwiązań wzmacniających
podziały ze względu na płeć
•aktywne reagowanie na dyskryminację i przemoc ze względu na płeć •przemoc fizyczna - reagowanie
•problem z edukacją opartą na swobodnym wyborze
•przekraczanie granic płci piętnowane przez inne dzieci - wspieranie dzieci przekraczających granice •unikanie rozwiązań wzmacniających
podziały ze względu na płeć
•aktywne reagowanie na dyskryminację i przemoc ze względu na płeć •przemoc fizyczna - reagowanie
•problem z edukacją opartą na swobodnym wyborze
![Page 14: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/14.jpg)
Co mogą zrobić nauczycielki?
Co mogą zrobić nauczycielki?
Prawdziwej wolności dla dzieci nie uzyskamy poprzez zwyczajne usunięcie ograniczeń. Dzieci muszą mieć dostęp do alternatywnego dyskursu dotyczącego płci, który da im język i spostrzeżenia, umożliwiające im zastanowienie się nad tym, dlaczego myślą w taki sposób, w jaki myślą, zachowują się tak, jak się zachowują, i reagują w określony sposób – dostrzeżenie wplecionego w to porządku płci i relacji władzy.(M. Clark, 1989)
Prawdziwej wolności dla dzieci nie uzyskamy poprzez zwyczajne usunięcie ograniczeń. Dzieci muszą mieć dostęp do alternatywnego dyskursu dotyczącego płci, który da im język i spostrzeżenia, umożliwiające im zastanowienie się nad tym, dlaczego myślą w taki sposób, w jaki myślą, zachowują się tak, jak się zachowują, i reagują w określony sposób – dostrzeżenie wplecionego w to porządku płci i relacji władzy.(M. Clark, 1989)
![Page 15: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/15.jpg)
Wspieranie dzieci w wychodzeniu poza
granice płci
Wspieranie dzieci w wychodzeniu poza
granice płci•przyglądanie się praktykom
przedszkolnym z perspektywy płci
•wiedza i świadomość nauczycielek
•kwestionowanie zastanej wiedzy dotyczącej dzieci i ich edukacji •dyskusje z innymi
• refleksja
•wybór alternatywnych rozwiązań
•przyglądanie się praktykom przedszkolnym z perspektywy płci
•wiedza i świadomość nauczycielek
•kwestionowanie zastanej wiedzy dotyczącej dzieci i ich edukacji •dyskusje z innymi
• refleksja
•wybór alternatywnych rozwiązań
![Page 16: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/16.jpg)
Wspieranie dzieci w wychodzeniu poza
granice płci
Wspieranie dzieci w wychodzeniu poza
granice płci•strategie zorientowane na równość płci
(poza modelowanie i zachęcanie)• kwestionowanie relacji władzy opartej na płci
• wykorzystywanie pozycji osoby dorosłej dla wspierania dziewczynek
• przeciwstawianie się seksizmowi wśród dzieci
• wzbogacanie repertuaru zachowań związanych z płcią wśród dzieci
• interwencja w zabawy dzieci (alternatywne historie)
•strategie zorientowane na równość płci (poza modelowanie i zachęcanie)• kwestionowanie relacji władzy opartej na płci
• wykorzystywanie pozycji osoby dorosłej dla wspierania dziewczynek
• przeciwstawianie się seksizmowi wśród dzieci
• wzbogacanie repertuaru zachowań związanych z płcią wśród dzieci
• interwencja w zabawy dzieci (alternatywne historie)
![Page 17: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/17.jpg)
Wspieranie dzieci w wychodzeniu poza
granice płci
Wspieranie dzieci w wychodzeniu poza
granice płciStrategie zorientowane na równość płci - cd
•zrozumieć dlaczego dzieci wybierają tradycyjne zachowania płciowe i jakie ryzyko wiąże się z zachowaniami niestereotypowymi
•pomóc dzieciom zrozumieć, jak płeć wpływa na ich postępowanie, pragnienia, sposób rozumienia i jakie to ma konsekwencje - sprawiedliwe czy nie?
Strategie zorientowane na równość płci - cd
•zrozumieć dlaczego dzieci wybierają tradycyjne zachowania płciowe i jakie ryzyko wiąże się z zachowaniami niestereotypowymi
•pomóc dzieciom zrozumieć, jak płeć wpływa na ich postępowanie, pragnienia, sposób rozumienia i jakie to ma konsekwencje - sprawiedliwe czy nie?
![Page 18: Dziewczynki i chłopcy w przedszkolu](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062423/5681462f550346895db33e2e/html5/thumbnails/18.jpg)
Sugestie dzieci Sugestie dzieci
•MacNaughton, badanie w Australii
•ważne poczucie bezpieczeństwa
•wsparcie ze strony nauczycieli
•znajomość strategii przeciwdziałania atakom (ze strony chłopców)
•jasne, wyrażone wprost zasady
•MacNaughton, badanie w Australii
•ważne poczucie bezpieczeństwa
•wsparcie ze strony nauczycieli
•znajomość strategii przeciwdziałania atakom (ze strony chłopców)
•jasne, wyrażone wprost zasady