Dziecięca matematyka

edukacja matematyczna dzieci nie tylko w szkole

Dziecięca matematyka jest wspomaganiem rozwoju umysłowego dziecka, aby osiągnął sukces w nauce nie tylko w uczeniu się matematyki

Istotą wspomagana rozwoju jest mądrze organizowany proces uczenia się dzieci. Najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka, które stanowią budulec, z którego dziecięcy umysł tworzy pojęcia i umiejętności

Program edukacji matematycznej obejmuje następujące kręgi

•orientacje przestrzenna•rytmy•kształtowanie umiejętności liczenia (dodawania i odejmowania)•wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania•rozwijanie umiejętności mierzenia długości•klasyfikacja•układanie i rozwiązywania zadań arytmetycznych•zapoznanie dzieci z waga i sensem ważenia •mierzenie płynów •intuicje geometryczne•konstruowanie gier przez dzieci•zapisywanie czynności matematycznych

Orientacja przestrzenna:

rozumienie przestrzeni: świadomość własnego ciała, poczucie własnego “ja”, “tak wyglądam”, “tak mam na imię”Orientacja w schemacie własnego ciała:ćwiczenia:moja głowa: potrafię nazwać jej części, nazywanie minmoje ręce: potrafię nazwać części, wiem co wyrażają gestymoje nogi: potrafię nazwać części, rozpoznaje sposób chodzeniamój tułów: nazywam części tułowiazagadki ruchowe: pantomimarysunek samego siebie, rysunek bliskich osób, pod dyktando nauczycielaRozwijanie zdolności do przyjmowania własnego punktu widzenia: kierunki od własnego ciałaokreślenie przestrzeni- ćwiczenie z kartka papieru, chodzenie pod dyktandoćwiczenia z woreczkiem

Rytmy

•rozwijanie umiejętności skupienia uwagi na prawidłowościach i umiejętności korzystania z nich  •ćwiczenia rytmiczne obrazujące regularność, powtarzalność:•układanie prostych rytmów: np. kółko, patyk, kółko, patyk…•dostrzeganie układanie rytmów•regularność w rytmach usłyszanych•ćwiczenia rytmiczne powtarzane ciałem•rytmiczna organizacja czasu: dziecko uczy sie świadomości następstwa dnia i nocy, dni tygodnia, pór roku, wspólne  prowadzenie kalendarza

Liczenie

wywodzi sie z rytmu i gestu wskazania. Dziecko najpierw wzrokiem lub gestem to, co chce policzyć, potem dotyka, wskazuje przedmioty i określa je liczebnikami (reguła jeden do jednego - jeden przedmiot jeden gest)wspomaganie dzieci w kształceniu schematu liczenia:gromadzenie drobnych przedmiotów np. ziarna fasoli, orzechy, kasztanydziałalność matematyczna nie musi dotyczyć tematu zajęćschemat:

MANIPULACJE-KONKRET- OBRAZ-SYMBOL

konkret              obraz          symbol

Aby dobrze organizować sytuacje sprzyjające kształtowaniu umiejętności liczenia należy:•wskazać gestem, spojrzeniem, słowem obiekty do policzenia•zachęcać dziecko do szacowania: policz•nie wolno dziecku przeszkadzać w liczeniu•pokazać prawidłowe liczenie “popatrz, jak ja policzę”, “pomóż mi”, “policzymy razem”•kształtowanie umiejętności liczenia a także dodawania i odejmowania obejmuje proces począwszy od liczenia konkretnych przedmiotów, przez liczenie na palcach  a do rachowania w pamięci

ćwiczenie: dziecko uczy misia liczyć

Klasyfikacja zdolności do logicznego grupowania przedmiotów według ich cechy i właściwości

1. oglądanie i porównywanie przedmiotów, dostrzeganie różnic i podobieństw

2. słowne grupowanie obiektów i uzasadnianie, dlaczego pasują do siebie

3. grupowanie, rozdzielanie obiektów według różnych kryteriów np. przynależność-do kogo należą, gdzie sie znajdują

4. wdrażanie dzieci do poznania sensu sprzątania- przedmioty musza mięć swoje miejsce ;)

Kształtowanie pojęcia liczby

Do kształtowania pojęcia liczby niezbędne są dwa zakresy:1. operacyjne rozumowanie potrzebne przy ustalaniu stałości liczebności

porównywanych zbiorów dziecko ustala równoliczność poprzez tworzenie  par oraz było pewne co, do stałości liczby elementów w zbiorze ( mimo zakrywania, przemieszczania przedmiotów)

2. operacyjne ustawianie po kolei dziecko wie, które miejsce zajmuje liczba w szeregu, wskazuje liczby następne, poprzednie)

ćwiczenia: układanki z kółek, prostokątów, trójkątów      

zabawa “mis ma schodach”, “skacząca piłeczka”, “chodzenie po schodach”

kalendarz przeżyć

Figury geometryczne

Dzieci z niepełnosprawnością intelektualna tylko jako cechy istniejących rzeczyNa przykład koło pojawia sie w umyśle dziecka z obserwowania i manipulowania rozmaitymi kołami, talerzykami, monetami, a także w trakcie rysowania słońca, piłkiZ tych doświadczeń dziecko powoli wydobywa wspólną cechę tych przedmiotów, podobnie z jest kwadratem, czy trójkątem

Mierzenie

stopa za stopa, krokami, łokciem, dłonią, patykiem, sznurkiem“Co jest większe, co jest mniejsze ode mnie?” wprowadzenie dziecka w sens pomiaru należy zacząć od tego, co jest mu najbliższe, czyli jego własnego ciałaporównywanie długości paskami papieru, sznurkami

Pieniądzeumiejętność płacenia, odbieranie reszty czyni dzieci bardziej samodzielnym. Nauczyciel powinien stwarzać okazje do:umiejętności posługiwania sie pieniędzmiokreślania wartości monet i banknotówpłacenia określonej kwoty różnymi sposobamiszacowania wartości użytkowej pieniądza

Odporność emocjonalna w uczeniu sie matematyki, co to takiego?

Charakterystyczną cechą matematyki jest rozwiązywanie zadań, rozwiązując zadania dzieci gromadzą doświadczenia. Każde matematyczne zadanie jest sytuacją trudną. Rozwiązując je dziecko pokonuje trudność.Rola nauczyciela ( dzieci odporne emocjonalnie i o małej odporności) odpytywanie, stawianie ocen, rywalizacjaNależy rozwijać u dzieci zdolności do wysiłku umysłowego w sytuacjach trudnych, dopasowywać te sytuacje do jego indywidualnych możliwość:

gry-opowiadania “Wyścigi zajęcy do pola z kapusta” “Kotki biegną do miski pełnej mleka”

Mierzenie, ważenie, odmierzanie ilości płynów

Zapoznanie dzieci z waga obejmuje  kształtowanie ważnych czynności umysłowych potrzebnych do rozwiązywania zadań.Mierzenie płynów to ćwiczenia pozwalające zrozumieć dziecku, że wody jest tyle samo, chociaż po przelaniu wydaje jej się więcej lub mniej

Pomoce dydaktyczne

Mis, który odgrywa ważną role edukacyjna. Dla niego dziecko ułoży zadanie, potem “wspólne” je rozwiąże, misiowi dziecko opowie o swoich wątpliwościach i spostrzeżeniach, misia można “nauczyć” liczyć, dodawać, odejmować

Liczmany ( kółka, kwadraty, trójkąty itp) służą do liczenia, rachowania, zastępują realne przedmioty

Liczydła

Kartoniki z liczbami i działaniami arytmetycznymi

Domino do zabaw ćwiczących sprawność ruchowa

Geoplan i figury geometryczne

Kostki do gry

Co jest ważne do osiągnięcia sukcesów w matematyce?

1. Zdolność dziecka do skupienia uwagi2. Dostosowanie tempa pracy do umiejętności dziecka3. Rozwiązywanie zadań ma sprawić dziecku przyjemność4. Kształtowanie odporności emocjonalnej przez dostosowanie sytuacji

matematycznych do możliwości dziecka5. Indywidualizacja 6. Nie ma dzieci myślących źle, każde dziecko rozumuje w kategoriach w

zależności na jakim poziomie rozwoju sie znajduje7. Każde dziecko potrzebuje wielu doświadczeń matematycznych

Bibliografia:

1. E.Gruszczyk-Kolczynska,E.Zielinska “Dziecieca matematyka.Edukacja matematyczna dzieci w domu w przedszkolu i szkole” wyd. WsiP

2. E.Gruszczyk-Kolczynska, E.Zielinska “Zajecia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczynaja nauke w szkole”wyd. Edukacja Polska, Wa-wa 2009