Düzensiz İş Akdi ile Çalışanlara Yönelik Örgütlenme ve Toplu İş Sözleşmesi Faaliyetleri

ALTİŞVEREN VE DÜZENSİZ İSTİHDAMTÜRKİYE ULUSAL KONFERANSI

31 Ocak & 1 Şubat 2008

The Green Park Bostancı Oteliİstanbul

Celil ÇOBAN, FNV Bondgenoten

FNV Bondgenoten Sendikası kimdir ?

FNV Bondgenoten :

Hollanda’da sanayi ve ticaret işkollarında faaliyet gösteren en büyük

işçi sendikasıdır.

Halihazırda 472.000 işçiyi temsil etmektedir.

Temel hedef ve amacı, üyelerinin çalışma ve koşullarındaki hak ve

menfaatlerini korumak ve geliştirmektir.

FNV Bondgenoten Sendikası’nın Faaliyet Gösterdiği İşkolları

Tarım

Hizmet sektörü

Düzensiz İş Akdi ile Çalışanlar

Ticaret

Sanayi

Bilgi ve İletişim Teknolojileri

Metal

Taşımacılık

Sosyal Güvenlik Ödeneği Alanlar ve Emeklilier

FNV Bondgenoten Sendikası ve Düzensiz İş Akdi İle Çalışanlar

Hollanda’da Düzensiz İş Akdi ile Çalışanların Genel Durumu (1)

Hollanda’da yılda 245.000 kişi yapısal olarak Düzensiz İş Akdi ile çalışma statüsüne geçmektedir. Geçtiğimiz yıllarda yaklaşık 700.000 kişi Düzensiz İş Akdi ile

çalışmakta idi. Bu tip çalışanlardan bir kısmının yılda sadece bir kaç saat

çalışmaktığı rapor ediliyor.

Hollanda’da 10.000 dolayında Özel İstihdam Bürosu faaliyet göstermektedir. % 75’inin yasalara uygun faaliyet göstermediği belirtiliyor. Tüm büroların yalnızca 1200 tanesinin sertifikası bulunuyor.

Hollanda’da Düzensiz İş Akdi ile Çalışanların Genel Durumu (2)

ABU İşverenler Sendikası Özel İstihdam bürolarını bünyesinde bulundurdan bir örgüt ve 300 üyesi var bulunuyor. Bunlar arasında Randstad, Adecco, Vedior gibi çokuluslu

şirketler de yer alıyor. Temsil ettikleri şirketler bu tür çalışanların % 70’ini istihdam

ediyor.

NBBU İşverenler Sendikası’nın ise 500 tane üyesi var. Daha çok küçük büroları temsil etmekte olup, %10’u temsil

etmektedir.

Hollanda’da Düzensiz İş Akdi ile Çalışanların Genel Durumu (3)

De Stichting Naleving CAO (DSNC), Hollanda’da toplu sözleşmeleri kontrol eden kurumdur.

Bu kurum, yolsuzluk yapan 66 tane Özel İstihdam Bürosu’na 2007 yılında 2 milyon Avro ceza kesti.

Hollanda’da son yıllarda Doğu Avrupa ülkelerinden (mesela Polonya’dan) Özel İstihdam Büroları aracılığıyla işçi getirilip çalıştırılmaktadır.

Polonya : Hollanda için yeni bir istihdam kaynağı !

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Hollanda'daki P olonya'lı işçi

Kaynak : CBS

Düzensiz İş Akdi İle Çalışanlar için Toplu İş Sözleşmesi

FNV Bondgenoten Sendikası içerisinde, ülke düzeyinde, iki tane üst düzeyde yönetici Düzensiz İş Akdi ile Çalışanlar ve Toplu Sözleşmelerinden sorumludur. İşverenler Sendikaları ABU ve NBBU ile müzakereler yürütülür. Yanı sıra, büyük çokuluslu Özel İstihdam şirketleri ile görüşmeler

gerçekleştirilir. Bu sektöderde görevli bulunan işyeri temsilcilerine rehberlik

hizmeti verilir. Sektördeki gönüllü kadroları yönlendirilir.

Sendikada görevli her yönetici kendi görev alanında bulunan işkolu ve bölgelerde düzensiz iş akdi ile çalışanlarla ilgilenir.

Toplu sözleşme süreci nasıl gerçekleştiriliyor ? (1)

İlk önce üyelerle birlikte anket çalışması yapılır. Ülke genelinde üyeler ve gönüllü kadrolarla toplantılar

düzenlenir. FNV Bondgenoten Sendikası’nın belirlenmiş politikaları

çerçevesinde ve üyelerin istekleri doğrultusunda, sözleşme teklifleri düzenlenir.

Bir kaç defa işverenlerlede müzakere yapılır. Her müzakereden sonra üyelere bildiriler gönderilir. Gerektiğinde büyük şirketlerde eylem yapılır.

Toplu sözleşme süreci nasıl gerçekleştiriliyor ? (2)

Yapılan prensip anlaşması üyelere yazılı olarak sunulur.

Eğer üyeler bu anlaşmayı onaylarsa, böylece bir toplu iş sözleşmesi bağıtlanmış olur.

İmzalanan Toplu İş Sözleşmesi, İlgili Bakan’a, ülke geneline teşmil edilmesi için sunulur.

Düzensiz İş Akdi ile çalışanlar açısından toplu sözleşme sürecinde önemli olan faktörler nelerdir ?

Düzensiz İş akdi ile çalışanlar için uygulanacak iş sözleşmesi.

Ücret ve diğer sosyal ödenekler.Yıllık izin ve diğer izinler (ücretli ve

ücretsiz).Mesleki Eğitim.Hastalık.Emeklilik.

Yasal Durum / Kademeli Sistem

Kademe A B CABU işverenler sendikası

78 hafta

1½ yıl

104 hafta (asgarisiz 8 sözleşme)

2 yıl

Ara verme süresi

26 13

26

NBBUişverenler sendikası

130 hafta

2½ yıl

52 hafta (asgarisiz 4 sözleşme ) 1 yıl

Ara verme süresi

26 13

26

Ücret ve Diğer Sosyal Ödenekler

Kalifiye elemanlar Birinci günden itibaren geçici

işe alan şirketin toplu sözleşmesine göre ücret ödemesi yapιlιr.

Kalifiye olmayan elemanlar Ücret ABU sözleşmesine göre

(1-7-2007 itibaren saatte asgari 8.24 avro).

26 haftadan sonra elemanları işe alan şirketin toplu iş sözleşmesine göre ücret ödenmesi gerekir.

Daha önce olabilir (bunun için sadece NBBU- bürosuna kayıtlı olma şartı aranır).

Geçici İstihdam Yapan Şirketlerin Ücret Uygulamaları

Ücret, çalışma süresine göre belirlenir. İzin günleri dahil ve diğer iş süresi

kısaltma, hükümleri saat ücretini etkiler.Vardiye ödenekleri, çalışma saatlerini

kaydırma sistemi ve düzensiz çalışma farkı ödenir.

Ücret zammı.Belirli aralıklarla yapılan ücret zamları.Gider ödenekleri.

Kalifiye Elemanlar

Geçici işe alan şirketin toplu iş şözleşmesine göre ücret ödenir.

Bazı sektörlerde çalışma süresi kısıtlıdır. Örnek : İnşaat sektöründe 1 yıl.

İzin Süreleri

Yıllık 24 gündür.

Her 3 ayda 6 gün.

Ayda 2 gün.

Maluliyet

A KademesiDüzensiz İş Akdi ile çalışanlar için geçerli olan

şartlar meridir. Maluliyet durumunda, son kazanılan ücretin %91’i

ödenir (%70 hastalık kasası + %21 işveren payı).1 gün bekleme süresi (işçinin kendi cebinden).

B/C KademesiÜcretin %91’I işveren tarafından ödenir.1 gün bekleme süresi (işçinin kendi cebinden).

Mesleki Eğitim

Şirket başı bütçe oranı, ücret giderleri toplamının % 1.02’si.

Her düzensiz iş akdi ile çalışanın mesleki eğitim hakkı vardır.

İşverenler için mali yardımları tanıtım amaçlı danışmanlık masası bulunmaktadır.

Emeklilik

A KademesiMevcut emekilik priminin % 2.6’sı

işverenler tarafından ödenir.

B KademesiYeni Emeklilik Yasası prim düzenlemesine

göre bu rakam %7.2’dir.%4.8 işverene ait.%2.4 işçiye ait.

Neler yapılabilir ve yapılmalı ?

Vedior, Randstad, Adecco gibi büyük çokuluslu Özel İstihdam şirketlerine karşı güç koyabilmek için işbirliği yaparak yeni sendikal stratejiler geliştirilmek durumundadır.

Bunu yaparken değişik ülke sendikalarının güç ve uzmanlıkları bir araya getirilmelidir.

ICEM’in Küresel Düzensiz İstihdam Projesi’ne aktif katılım ile büyük bir kampanyaya dönüştürmek gerekmektedir.

SON OLARAK

DİKKATİNİZ İÇİN

ÇOK ÇOK TEŞEKKÜRLER