dự thảo hƢỚng dẪn xÂy dỰng ĐỐi tÁc sẢn...
If you can't read please download the document
TRANSCRIPT
-
D n Gim ngho cc tnh min ni Pha bc giai on 2
D tho
HNG DN XY DNG I TC SN XUT
Ban iu phi D n Trung ng, B K hoch v u t
-
1
Mc lc
HNG DN I TC SN XUT ....................................................................... 3
1. MC CH CA HNG DN .......................................................................... 3 2. C S V CN C.............................................................................................. 3
2.1 C s ............................................................................................................... 3 2.2 Cn c ............................................................................................................. 5
3. NHNG I TC TIM NNG ......................................................................... 8
3.1 Cc c quan nh nc khc ............................................................................. 8 3.2 Cc cng ty t nhn kinh doanh nng nghip ................................................. 8 3.3 Cc t chc phi chnh ph v cc c quan ti tr ........................................... 9
3.4 Cc ngn hng .............................................................................................. 10 3.5 Trng Cao ng v trng i hc ............................................................ 11 3.6 Nghin cu: Cc c quan trong nc v quc t .......................................... 12
3.7 Hip hi thng mi v Hp tc x v Cc t chc khc ............................. 12 4. HNH THNH I TC .................................................................................... 15
4.1 i tc vi cc c quan nh nc khc ......................................................... 15
4.2 Thit lp i tc vi cc cng ty t nhn kinh doanh nng nghip .............. 16 4.3 Thit lp i tc vi t chc phi chnh ph v hp tc vi cc nh ti tr ... 17
4.4 Thit lp i tc vi cc ngn hng ............................................................... 17 4.5 Thit lp i tc vi cc trng cao ng v i hc .................................... 18 4.6 Hnh thnh i tc vi Hp tc x, Hip hi thng mi ............................. 18
4.7 Thit lp quan h i tc vi cc c quan nghin cu .................................. 19
PH LC..................................................................................................................... 20 PH LC 1: Khun kh phi hp v din n i tc thng nin ........................... 21 PH LC 2: Thit lp quan h i tc vi cc cng ty t nhn kinh doanh nng
nghip ........................................................................................................................... 23
PH LC 3: Thit lp quan h i tc vi cc t chc phi chnh ph v hp tc vi
cc c quan ti tr ........................................................................................................ 31 PH LC 4: Thit lp quan h i tc vi cc ngn hng .......................................... 34 PH LC 5: Thit lp quan h i tc vi cc trng i hc, Cao ng v cc t
chc khc ..................................................................................................................... 36
PH LC 6: Xc nh i tc, mua sm v nguyn tc bo co ................................ 40 PH LC 7: Mt s trang Web tham kho thng tin ................................................. 44 PH LC 8: Hot ng sinh k v i tc .................................................................. 47
-
2
DANH MC CC T VIT TT
ACIAR Trung tm nghin cu Nng nghip quc t c
ADB Ngn hng pht trin Chu
AFD C quan pht trin Php
AUSAID C quan pht trin quc t c
CARE T chc phi chnh ph CARE
CASRAD Trung tm nghin cu v pht trin h thng nng nghip
CF Hng dn vin cng ng
CIDA C quan pht trin quc t Canada
CIG Nhm ng s thch
CIRAD Trung tm nghin cu Nng nghip pht trin quc t Php
DANIDA C quan H tr pht trin quc t an Mch
PDATW iu phi d n Trung ng
GRET Nhm trao i k thut v nghin cu
GTZ C quan hp tc k thut c
HELVATAS Hip hi hp tc quc t Thy in
IFAD Qu quc t v pht trin Nng nghip
IPSARD Vin chnh sch v chin lc Nng nghip v pht trin nng thn
JICA C quan hp tc quc t Nht Bn
KH&T K hoch & u t
NGO T chc phi chnh ph
NHTG Ngn hng th gii
NMPRP2 D n gim ngho cc tnh min ni pha Bc giai on 2
NN&PTNT Nng nghip v pht trin nng thn
NOMFASI Vin khoa hc Nng-Lm nghip Vng ni pha Bc
Oxfam Oxfam Anh
QLDA Qun l d n
SDC C quan pht trin v hp tc Thy in
SRD Trung tm pht trin nng thn bn vng
TBXH Thng binh x hi
-
3
HNG DN I TC SN XUT1
1. MC CH CA HNG DN
Hng dn ny nhm:
(i) M t cch tip cn
(ii) Gii thch s cn thit ca i tc sn xut i vi d n
(iii) Xc nh nhng i tc tim nng
(iv) a ra hng dn v thit lp i tc
2. C S V CN C
2.1 C s
Chnh ph cng vi s h tr ca Ngn hng Th gii v ng ti tr, B Pht trin
Quc t Anh thc hin thnh cng D n Gim ngho cc tnh min ni Pha Bc
giai on 2 giai on 2002-2007. D n Gim ngho cc tnh min ni Pha bc
giai on 2(NMPRP2) l d n mi k tip nhm gip y mnh nhng kt qu tch
cc vi n lc gim ngho v cng gp phn thc hin chng trnh mc tiu quc
gia v tng trng kinh t v xa i gim ngho trong khu vc. Mc tiu Pht trin
D n l:
Nhm nng cao mc sng ngi hng li t D n bng cch (i) tng kh
nng tip cn c s h tng sn xut; (ii) nng cao nng lc sn xut v th
ch ca chnh quyn a phng v cng ng; (iii) tng lin kt th trng v
sng kin kinh doanh.
Xy dng sinh k bn vng gim ngho l phn quan trng trong D n Gim
ngho cc tnh min ni Pha bc giai on 2. Mc tiu D n l tng vic lm v tng
c hi mang li thu nhp cho cc h ngho nng thn trong cc x mc tiu. Giai
on th im - phn ln da trn nhng kinh nghim sinh k Vit Nam - s kt thc
vo thng 12 nm 2011. Cn c vo nh gi giai on th im, D n s tip tc
nhng phng php, cch thc c coi l thnh cng hoc c tim nng ln nht
nhm h tr sinh k bn vng trong vng D n.
Da trn thnh cng ca cc sng kin Vit Nam v cc nc khc, D n kt hp 2
cch tip cn (i) tip cn da trn ngun lc v (ii) tip cn hng ti th trng
nhm pht trin sinh k cho ngi ngho v kt ni h vi th trng. C hai cch tip
cn ny gip nh sn xut v ngi mua gn nhau hn. Cc sn phm mi v cc lin
kt kinh doanh mi vi cc nh sn xut nh nng thn c khuyn khch. H tr
1 Ti liu/Hng dn ny c s dng cho D n Gim ngho cc tnh min ni Pha bc giai on 2. Hng
dn l kt qu t cc cuc tho lun vi cc cn b d n, cc cng ty kinh doanh v nng nghip, t chc phi
chnh ph, thng tin v sinh k trn trang web, cn b Ngn hng Th gii, cc d n tng t, v cc ti liu
ngnh v Vit Nam, t cc cuc i thoi Nam-Nam v cc d n pht trin hng ti cng ng Bangladesh,
n v Sri Lanka.
-
4
o to k nng ngh cho thanh nin s gip a dng ngun thu nhp. C 4 tiu hp
phn sinh k:
(i) Tiu hp phn 1.2: a dng cc c hi th trng v cc sng kin lin kt kinh doanh. Tiu hp phn ny bao gm cc nghin cu v phn tch, i
tc sn xut v qu sng kin.
(ii) Tiu hp phn 2.2: H tr sinh k v cc dch v sn xut. Phn ny s u t vo cc t chc kinh t ca ngi ngho v tng kh nng tip cn ti
sn, tn dng, k nng, khoa hc v k thut, v th trng.
(iii) Tiu hp phn 2.3: H tr cc hot ng pht trin kinh t v x hi ca ph n. Phn ny s h tr cc hot ng do nhm ph n thn bn la
chn nhm nng cao a v kinh t x hi ca h.
(iv) Tiu hp phn 3.4: o to k nng ngh v lin kt th trng, Phn ny cung cp cc k nng th trng.
Vn kin Thm nh D n (PAD) ch ra rng:
D n s xy dng mi quan h i tc vi khu vc nh nc, cc cng ty t
nhn, doanh nghip tp th v/hoc t chc phi chnh ph h tr cc sng
kin lin kt kinh doanh trong 2 hoc 3 tiu ngnh /sn phm chin lc. D
kin mi i tc s cung cp gi dch v trong hai hoc nhiu phn on sau:
tng cng tip cn tn dng; h tr tng nng sut v nng cao cht lng;
h tr k thut v m rng cng ngh; dch v thng tin v c s h tng hu
cn; ng gi, dn nhn v xy dng thng hiu; v h tr tip th bao gm
quy nh mua li chnh thc. Sn xut theo hp ng, cc dch v theo k
hoch bao tiu sn phm trn gi gim trong khu vc ny.
Ti liu hng dn thc hin D n (PIM) c thm hng dn gii thch vai tr ca
i tc sn xut:
Nhng s phi hp ny s kt hp cc nh sn xut v lin kt h vi cc
cng ty cc cm x hoc huyn ph thuc vo quy m v kh nng kinh t.
Cc n lc ny hng ti gim ri ro k thut, thng mi, ti chnh v/hoc
x hi; tng nng sut; v to ra thu nhp trong chui gi tr m cc bn u
hng li.
D n s tm hiu nhng quy nh i tc chin lc vi cc ngn hng
thng mi to iu kin cho ngi ngho d dng tip cn ti chnh hn.
D n s h tr cc ngn hng to ra ngun nhn vin h tr cc khch
hng ca d n; ti k ngh qu trnh kinh doanh; v ci tin sn phm/knh
cung cp. Tng t, d n s lin kt vi cc t chc ngun lc/NGOs tng
cng cc nhm tn dng v tit kim ti x/thn khin h tr thnh cc
khch hng tn dng tin cy cho ngn hng thng mi.
D n s tham gia vo tham vn cho cc bn c lin quan xy dng hng
dn cho cc i tc trong lnh vc sinh k. D n s t chc Din n i
tc thng nin thu ht cc nh tham gia th trng nh nh cung cp
u vo, cc n v dch v, ngi mua hng ln, nh sn xut nh. D n s
thnh lp Ban Chuyn Gia ti Ban PDATW (bao gm cc chuyn gia k
thut c kinh nghim t B KH&T, B NN&PTNT, B Lao ng TBXH, cc
ngn hng, Hip hi Thng mi.) sng lc v ph duyt cc xut i
tc. Ban PDATW s tuyn cc t vn k thut h tr cc cng vic cho
-
5
Ban chuyn gia v pht trin hng dn PPP. Cc din n ny d kin s
c t chc ti cp trung ng vo cc nm u. Da vo kinh nghim
c, cc din n tnh cng s c t chc. Ban QLDA Tnh s phn cng
cn b c trch nhim thc hin cng vic lin quan n cc i tc sinh li
nh thc hin xut, tham gia vo m phn, d tho cc Bin bn ghi nh
v xem xt vic thc hin ca cc i tc. (Trang 52, S tay thc hin d n)
2.2 Cn c
2.1.1 u tin nhm mc tiu
Vng d n gm 6 tnh min ni pha bc ngho nht, trong 4 tnh tham gia giai
on 1 (tnh Lo Cai, Yn Bi, Sn La v Ha Bnh) v hai tnh mi (tnh Lai Chu
v in Bin), nhng tnh ny c la chn v l nhng tnh ngho nht trong vng.
C nhiu nguyn nhn khc nhau gy ra i ngho nh: hn ch v tip cn i vi
gio dc, chm sc sc khe, dch v ti chnh,. nhng khu vc c t l ngi dn
tc cao, dn n t l ngho i cao, v an ninh lng thc cha c m bo. Phn
tch X hi Quc gia ca Ngn hng Th gii (nm 2009)2 tm ra 6 nguyn nhn
chnhgii thch ti sao ti nhng khu c t l ngi dn tc thiu s ln, li l nhng
khu vc c t l ngho cao hn, y l do:: trnh hc vn thp hn, i li kh khn,
tip cn dch v ti chnh t, tip cn th trng km, nh kin v cc ro cn vn ha
khc, k c mng li x hi t hn, v phn bit i x. Ph n thng t c i
hc hn nam gii v v th h cng t c tip cn cc ngun lc sn xut.
Trong cuc i thoi chnh sch vi cc cng ng ngho trong nhng vng dn tc
thiu s ti tnh Lo Cai (c cc dn tc nh Hmong, Dao, Kinh, Ty, Ph L, Hn,
Nng v Giy) v cc vng dn tc khc ti Vit Nam, thng ip u tin dnh cho
ngi ngho c nu ra.3. u tin u tin l xy dng vn con ngi ca cc
dn tc thiu s, bao gm tip cn vi thng tin kinh t x hi, ci thin c hi hc
tp v o to cn b dn tc thiu s. Nhng u tin khc l v gio dc v xy
dng c s h tng x hi nhng vng ni xa xi, ho lnh cng nh (1) ci thin c
s h tng c bn; (ii) tng cng v a dng ha sn xut nng nghip; (iii) nng
cao s tham gia ca ngi ngho vo th trng; (iv) xy dng cc doanh nghip va
v nh, v cc doanh nghip gia nh; (v) ci thin tip cn vi tn dng v ti chnh;
v (vi) o to (c bit l dy ngh) v thng tin.
2.1.2 Ci thin Sinh k ca nhm Mc tiu
Nhm h tr vic thit k D n, bo co Sinh k kh thi c xy dng cho 5
tnh trong 6 tnh d n.4 Bo co Gret a ra 19 xut hot ng to thu nhp cho 5
trong 6 tnh d n, k c sn xut cp nng tri, h tr dch v v c s h tng lin
quan. Nghin cu khng c thc hin ti tnh in Bin. Cc hot ng to thu
nhp nh sau:
o Tnh Ha Bnh: Lm ngip, chn nui (tru, gia sc, ln)
o Tnh Sn La: Lm nghip, trng trt trn rung bc thang, nui ln bn, trng cy trn nn t dc v dch v th y
2 Ngn hng Th gii (2009). Phn tch X hi Quc gia: Dn tc v S Pht trin ti Vit Nam. Bo co Tm tt 3 Edwin Shanks v Carrie Turk (2002 Vit Nam:.Tham vn a phng v d tho chin lc v gim ngho v
tng trng ton din Tp II, Tng hp kt qu v pht hin, Chnh sch khuyn ngh t ngi ngho 4 Bo co Kt qu Nghin cu Sinh k Kh thi-NMPRP 2 ti tnh Ha Bnh, Sn La, Lai Chu, Lo Cai v Yn
Bi. T chc GRET ti Vit Nam nm 2009, nghin cu khng c thc hin ti tnh in Bin.
-
6
o Tnh Lai Chu: Trng la thm canh, nui tru trong chung ci tin, tho qu
o Tnh Lo Cai: Ch Shan tuyt, thu, dt, thy sn, nui ln, nng-lm nghip
o Tnh Yn Bi: Nui g, khai hoang t, dch v nng nghip v ch bin g
Mcd c nhiu kha cnh v sn xut, dch v v c s h tng c phn tch tt,
nhng nhng xut trong bo co ca Gret vn cn chung chung, khng c th
cc tnh c th a ra nhng bin php can thip ph hp. Bo co khng xc nh chi
ph v li ch cho nh sn xut hay nh gi chui gi tr nhm xc nh khu no cn
ci thin h tr vic thc hin chng trnh sinh k. V th, mt s cc hot ng
lien quan n nh gi thc trng cn c trin khai, nhng hot ng ny
c a vo k hoch hnh ng ca D n Gim ngho cc tnh min ni Pha bc
giai on 2 v c coi l c s thit k cc bin php can thip i vi sinh k.
Quan h i tc v nghin cu, v d, gia cc c quan trong nc (v d nh Trung
tm Nghin cu v Pht trin H thng nng nghip, Vin Khoa hc Lm nghip v
Nng nghip min ni pha Bc, cc t chc trong tnh v huyn, v cc trng i
hc) v Trung tm Nghin cu Nng nghip Quc t c (ACIAR), c quan ti tr
hng u cho cc nghin cu quc t khu vc Ty Bc, ang tm kim nhng k
thut tim nng mi cho cc h nng dn sn xut quy m nh. Bao gm lm vn
(hoa qu v cc loi rau n i c gi tr cao), sn xut bn vng cc cy nng sn
hng ha (v d nh ng) v cc sn phm chn nui v lm nghip. Ngoi ra, nghin
cu cnc tp trung vo vic ci thin chui cung ng t cc h nng dn sn xut
nh hng ti th trng c gi tr hn. ACIAR hp tc vi nhiu c quan nghin cu
trong nc thuc B Nng nghip v Pht trin Nng thn. D cc nghin cu rt
n lc, rt t k thut sn xut mi ngay lp tc c th sn sng a vo sn xut.
Hp tc cht ch vi cc vin nghin cu v trung tm khuyn thuc B NN &
PTNT/ S NN & PTNT v cp huyn l iu cn thit d n c th pht huy c
y cc k thut mi gip mang li thu nhp v hng dn tt nht cho cc h
nng dn sn xut nh, cng vi vic hiu c gi tr ca cng trnh nghin cu mi
c lin quan n cc h nng dn sn xut nh khu vc Ty Bc.
2.1.3 Hn ch v nng lc ca D n vn ti nhm mc tiu
Kh nng tip cn vi nhm mc tiu ca d n cn hn ch - do phi pht trin
quan h i tc hiu qu h tr kp thi cho cc sinh k bn vng.
Nhng yu t chnh lm hn ch kh nng tip cn cc nhm mc tiu ca d n nh sau:
27 huyn vi 230 x tham gia d n kh tch bit vi trung tm tnh v tch bit vi nhau - v khong cch m cn b d n phi di chuyn l
rt ln.5
Cn b sinh k d n (hin c 178 cn b sinh k, trong c 150 CFs), tch bit vi nhau. Mi cn b CF phi chu trch nhim hn
1,000 h ti tnh Yn Bi, Sn La v Ha Bnh, v 960 h ti tnh Lo
Cai. Ti hai tnh mi tham gia d n, s lng h m mi CF chu
5 Ti Sn La v Ha Bnh, khong cch m cc CF phi di chuyn gia cc x c th ln n 70 km, thm ch
nhiu hn i vi nhng x nm trong ranh gii x,c th hn 100 km. So snh vi D n gim ngho v trao
quyn Tamil Nadu, c NHTG ti tr, d n Puthu Vazhvu n cng da trn nguyn tc pht trin hng
ti cng ng, 1 iu phi vin cng ng ca h chu trch nhim 4-5 thn bn vi bn knh ch 4-5 km.
-
7
trch nhim hp l hn: 623 h/CF ti tnh in Bin v 494 h/CF ti
tnh Lai Chu. 6
S phi hp, hp tc vi cn b ca cc t chc khc nh phng NN&PTNT cp huyn cn c thc hin.. Tuy nhin, vn ny
vn cha c trin khai.
Phn ln cn b sinh k, c bit l CF, cn rt tr, thiu kinh nghim lm vic v khng nh c ti x. H thiu kinh nghim thc t v cch
h tr cng ng a phng xy dng sinh k bn vng hiu qu (v
d, h tr cc hot ng mang li thu nhp m c xc nh
trong bo co Gret), v hu ht khng ni c ting a phng. Mt
s cn b sinh k huyn lm vic kim nhim.
Cn t chc o to ti ch nng cao nng lc cho cn b d n thc hin chng trnh sinh k theo k hoch.
2.1.4 i tc: Gip gim ngho nhm mc tiu
i tc sn xut l mt hot ng ph bin ca cch tip cn pht trin hng ti
cng ng (CDD), cch tip cn lm cn c cho thit k d n. Trong mt lot cc
cu truyn hnh do NTHG t chc, cuc i thoi Nam-Nam vi 5 d n da trn
cch tip cn pht trin hng ti cng ng ti Bangladesh, n , v Sri Lanka.
Ban PDATW tham gia cng vi cn b d n tng t ng nh Lo,
Campuchia v Philipin. Nhng d n ny u thit lp quan h i tc thnh cng vi
cng ty t nhn, t chc phi chnh ph v cc t chc ca cng ng khc, c quan
chnh ph, hp tc x v ngn hng, v.v cp a phng, tnh v nh nc nhm
nng cao nng lc ca h trong vic tip cn ngi ngho, k c dn tc thiu s, v
m rng kt ni vi th trng nhm ci thin sinh k.7
Chng hn, ti Vit Nam, D n Cnh tranh ngnh nng nghip do NHTG ti tr ang
hp tc vi cc cng ty kinh doanh nng nghip nhm m rng thu nhp nng nghip
cho nng dn ngho. Ti tnh in Bin, t chc phi chnh ph a phng, Trung
tm Pht trin Cng ng (CDD) ang thc hin d n SIEED (do CARE iu phi
v EC ti tr). Cc cn b ti thn bn h tr vic hnh thnh nhm ng s thch, v
cung cp gi h tr u vo/h tr sn xut k thut/dch v tip th i vi cc hot
ng to thu nhp cho ngi ngho; d n ny c Ban qun l d n tnh in Bin
quan tm. Cc cng ty t vn c nhn v cc t chc phi chnh ph Vit Nam cng
c kinh nghim v nh gi thc trng, trong c phn tch chui gi tr. khu vc
Ty Bc, quan h i tc v nghin cu ang gip tm ra nhng k thut mi v
phng php tip cn theo nh hng th trng, tp trung vo ci thin sinh k bn
vng cho cc h nng dn sn xut nh.
2.1.5. Tm tt: L do la chn i tc
6 Mc tiu ca B Nng nghip v Pht trin nng thn l 1cn b khuyn nng/ 500 h nh quy nh ca B
Nng nghip v Pht trin nng thn (2000) Hot ng khuyn nng 1993-2000 v nh hng hot ng khuyn
nng 2001-2010. S liu ny c trch dn trong Vn kin tho lun 152, Khuyn nng, i ngho v d b
thng tn ti Vit Nam, Nghin cu Quc gia dnh cho Sng kin Neuchatel, Malin Beckman, Thy in, Vin
Hn lm Khoa hc Nng nghip nm 2001.
7 Cc chuyn thm ti nhng d n Nam ny ca cc cn b d n s din ra vo nm 2011 nhm nng cao s
hiu bit v nhng bi hc ca h, bao gm cch hnh thnh i tc hiu qu.
-
8
S cn thit ca tip cn a chiu nhm gim ngho v h tr sinh k bn vng, vic
thiu cc cc b d n c kinh nghim v c o to m c kh nng lm vic hiu
qu vi nhm mc tiu v s thnh cng ca cc d n pht trin hng ti cng
ng khc, cng vi nhng kinh nghim ca i tc thnh cng ti Vit Nam, tt c
nhng im ny th hin s cn thit ca i tc trong vic thc hin d n. Gim
ngho cho nhm mc tiu (133,732 h trong hn 50% h ngho) l mt thch thc
ln. Cc quy nh hp tc vi c quan chnh ph khc, hp tc vi cc d n v cc
nh ti tr khc v i tc vi cc cng ty kinh doanh v nng nghip, cc t chc phi
chnh ph c kinh nghim, cc nh nghin cu, cc d n t h tr song phng v
cc t chc khc s nng cao nng lc hng ti ngi ngho v t c mc
tiu. Phn sau s m t nhng i tc tim nng chnh, v nhng im mnh, im
yu ca h.
3. NHNG I TC TIM NNG Nhng i tc tim nng v nhng im mnh/im yu c cp di y:
3.1 Cc c quan nh nc khc cp trung ng, B K hoch v u t (BKH&DT), B Nng nghip v Pht trin
nng thn (BNN&PTNN), v B Lao ng, Thng binh v X hi (BLDTB&XH)
c nhim v v trch nhim quan trng, c thng tin, cn b c kinh nghim v ngun
lc lin quan ti d n. cp tnh, S Nng nghip v Pht trin nng thn
(SNN&PTNN) c nhng cc b c kinh nghim, c k nng h tr s pht trin sinh
k, bao gm Trm Khuyn nng nng nghip mi tnh v huyn. S t c nhiu
li ch qua s phi hp gia cc c quan ch cht.
im mnh: B NN&PTNN v B LDTB&XH c nhiu kinh nghim thc t
v lm vic vi t chc phi chnh ph v cc i tc khc trong khu vc nng
thn v c th chia s bi hc kinh nghim, k c gim st hp ng, phng
php gim st v nh gi, ti liu v mu hp ng, bin bn ghi nh, quy
nh v u thu, v.v. B NN&PTNN cng t chc cc din n u t lin
quan ti c 6 tnh thng qua Chng trnh Xc tin u t.8 B NN&PTNN
c nhiu d n do cc nh ti tr v cc hot ng khc trong vng D n nh
m t trong trang web sau: http://www.isgmard.org.vn/. S Nng nghip v
Pht trin nng thn c i ng cn b nng thn rng khp h tr sn xut
nng nghip, chn nui v nng-lm nghip. cp tnh, ni chung, c s phi
hp hiu qu hn.
im yu: Cha c bin php khuyn khch cc b phi hp vi nhau hay
chia s thng tin vi nhau. Cc k nng kinh doanh hay lin kt vi cc t
chc ti chnh v th trng cn thiu. Thiu cc nghin cu chnh sch xc
nh lnh vc no cn phi hp, v cc bc c th cn thit nhm thc y s
phi hp hiu qu.
3.2 Cc cng ty t nhn kinh doanh nng nghip Quan h i tc sn xut gia nng dn v doanh nghip/cng ty l rt cn thit mang
li s thay i v thng tin, k thut sn xut, tip cn vn v dch v ti chnh v
8 V d, Chng trnh Xc tin u t ca B NN & PTNT: Din n tnh Lo Cai t 28 n 31 thng 7, nm
2011.
http://www.isgmard.org.vn/
-
9
cung cp u vo hin i (chng hn, nguyn vt liu cy trng, phn bn, kim sot
dch bnh, qun l v dch v khuyn nng) nhm m rng u ra ch bin cho th
trng trong nc hay cho xut khu. Theo thi gian, i tc nh vy c th mang li
nhng tng hp tc mi gia nhng nhm nh sn xut, hiu qu trong mua sm
u vo v tip cn vi tn dng rng ri hn. Hnh thc i tc ph hp nht l thng
qua nhng tha thun lin kt gia cc cng ty t nhn v cc nh sn xut nng
thn.
Trong vng d n, c mt s kinh nghim v lin kt sn xut nng nghip thng
mi gia cc x v cng ty/doanh nghip t nhn, chng hn sn xut ng tnh Sn
La; giong ring (lm min) v t in Bin; bng v cc sn phm bng da tnh
Ha Bnh. Ch, g, cc sn phm lm nghip khc, du qu, v tre cng c sn
xut mang tnh thng mi. Tim nng m rng thng qua (i) sn xut nng nghip
theo hp ng; (ii) thc y trang thit b nng nghip; (iii) xy dng mng li th
trng nhm a dng cc cy trng c gi tr cao; (iv) hp tc thc y thng mi;
v (v) lng ghp kin thc v th trng v dch v marketing. D n Cnh tranh
ngnh Nng nghip, do NHTG ti tr, cung cp tr cp cho cc doanh nghip k hp
ng nng cao nng sut v cht lng sn phm v o to cho nng dn. D n
Gim ngho cc tnh min ni pha bc giai on 2 c ngn sch cho vic h tr
tng t. Cng c cn c thc hin nh gi chui gi tr v h tr cc hot ng kinh
doanh nng nghip mi trong vng D n, bao gm c cc t chc mi m cc thnh
vin d n c th bt u.
im mnh: Thnh cng ca nng nghip thng mi, cc bin php khuyn
khch thng mi nhm m rng v c cc x quan tm. Chng hn, Ban
PDATW nhn c li ngh t cc cng ty t nhn tr thnh i
tc vi cc x lin kt sn xut my (tnh Ha Bnh) v gng/t (tnh in
Bin).
im yu: Cc cng ty t nhn trong cc tnh d n hu ht l nhng cng ty
thng mi hoc ch bin nh l. t c nhng quy nh v thng mi
cng bng v gi c cnh tranh cho ngi nng dn cn nhng hp ng r
rng, v n cn c gim st. Cc cng ty a phng thiu vn vngi ri
ro, vi nng lc cn hn ch trong vic chi tr cho dch v k thut v t vn,
v thiu nng lc h tr nng dn sn xut vi quy m nh.9
3.3 Cc t chc phi chnh ph v cc c quan ti tr
T chc phi chnh ph quc gia v quc t ng vai tr tch cc trong vic pht trin
nng thn trong vng d n. Chng hn, Helvetas hot ng tch cc ti tnh Ha
Bnh v cc tnh khc vi s h tr ti chnh t C quan Pht trin v hp tc Thy
in (SDC). Nhng d n khc do cc c quan ti tr (nh CIDA, DANIDA JICA v
AFD) cng ang c trin khai ti tnh Lo Cai v in Bin, chng hn, cc t
chc phi chnh ph cng thit k v thc hin d n gim ngho cho cc dn tc thiu
s. T chc CARE Quc t ti Vit Nam thc hin cc d n sng to ti Vit Nam
nh Hnh ng dn s nhm lng ghp kinh t-x hi vo chng trnh qun l
ngun ti nguyn thin nhin (CASI, t 2004 n 2009 thu ht nhiu t chc phi
9 Tiago Wandschneider nm 2009. Nhng c hi b b l? Hng ti kinh doanh nng ngip v sng to phc v
ngi ngho khu vc xa xi v nng thn khng thut li. Din n sng to Chu -Thi Bnh Dng, din ra
t 4-7 thng 5 nm 2009 Kathmandu, Nepal. Bi ny da trn cc cng vic c thc hin trong bi cnh Pht
trin Doanh nghip Nng nghip nh min ni Vit Nam, v c C quan Pht trin v Hp tc Thy in ti
tr (SDC).
-
10
chnh ph a phng) m h tr cc t chc x hi dn s mi ca Vit Nam tr
thnh nhng ch th pht trin mi cp. CASI ang c thc hin ti Sn La, Yn
Bi, Ha Bnh, in Bin v cc tnh khc khu vc min ni pha bc. Nhm lm
vic vi Dn tc thiu s (EMWG) t chc cc cuc hi tho hng thng v cc ch
lin quan Trung Tm cc t chc phi chnh ph ti H Ni.10
Cng c cc t
chc phi chnh ph c tr s a phng (nh Trung tm hp tc Pht trin tnh
in Bin) hay i din cho cc dn tc thiu s. i vi vic o to cn b d n
hay nng cao nng lc cho d n thc hin cc hot ng, c th thu tuyn cc t
chc phi chnh ph c nng lc. Nh nu trong PAD, d n s hp tc vi cc t
chc/t chc phi chnh ph u ngun nhm tng cng cc nhm tit kim thn
bn/x v cc nhm tn dng h tr thnh nhng khch hng tn dng ng tin cy
ca cc ngn hng thng mi. Hng nm Danh sch mt s t chc, hip hi v phi
chnh ph c xut bn ti Vit Nam v c ti Trung Tm NGOs. Nm 2011, Doanh
tp ny c thng tin chi tit ca 386 t chc phi chnh ph ng k.
im mnh: H thng cc t chc phi chnh ph hot ng c bit ti khu
vc dn tc thiu s. Trung tm phi chnh ph c mt th vin v trang web
(http://www.ngocentre.org.vn/). H tr sinh k v quyn ca ph n v tng
cng cc t chc x hi dn s. Cc k nng tham gia phc v ngi ngho,
phng php lun hin trng v cn b c o to cho xy dng sinh k.
Cc t chc phi chnh ph c i ng cn b nhit tnh sng v lm vic ti
thn bn. C mng li v quan h tt vi chnh quyn a phng, tip cn
vi cc nhm x hi dn s chng hn nhng t chc i din cho cc dn tc
thiu s. C chuyn gia v kin thc v th trng th cm (nh thu, dt) v
cc sn phm lm sn ngoi g. Cc t chc phi chnh ph cng c nng lc
o to cn b d n, v hp tc vi cc ngn hng nhm ci thin tip cn vi
cc dch v ti chnh. C kh nhiu t chc song phng ang hot ng trong
vng d n
im yu: Kinh nghim lm vic ca cc t chc phi chnh ph vi NHTG v
cc nh ti tr chnh khc cn hn ch, hoc vi cc chng trnh chnh ca
chnh ph. Mt vi t chc phi chnh ph a phng c kinh nghim v sinh
k nng thn trong vng d n.
3.4 Cc ngn hng 11 C hai ngn hng ch cht trong vng d n c m t ngn gn di y:
Ngn hng Chnh sch X hi Vit Nam (VBSP): Ngn hng ny c thnh lp
vo nm 1995 nhm phc v ngi ngho m Ngn hng Nng nghip v Pht trin
nng thn (VBRD) khng th hng n. Tin thn l Ngn hng Vit Nam cho
ngi ngho, sau c i tn thnh Ngn hng Chnh sch X hi Vit Nam vo
thng 3 nm 2003 v bt u xy dng h thng chi nhnh ca mnh trong khi phc
v mt lng khch hng ln hn bao gm sinh vin, nhng ngi khuyt tt, cc
cng ty nh v siu nh. Ngn hng Chnh sch X hi Vit Nam c thnh lp
nhm tip nhn cc chng trnh mc tiu gim ngho ca Ngn hng Nng nghip
v Pht trin Nng thn, v tng hp tt c chng trnh ca chnh ph, cc khon
10 Chng hn: a dng Vn ha v nh kin dn tc: Mt nghin cu hiu cc dn tc thiu s hn v theo
l nh hng kinh t-x hi ca cc d n v chng trnh ti Vit Nam. 11 Mt vi cc cuc tho lun s b gia d n v cc ngn hng c t chc. Cn nhiu hn na cc cuc
tho lun c tin b v cc quy nh cch hnh thnh i tc ph hp. Cc ngn hng thng mi khc nh
Techcombank, Sacombank v BIDV cng ang hot ng ti cc trung tm th.
http://www.ngocentre.org.vn/
-
11
vay cho ngi ngho v cc nhm x hi d b tn thng khc. i vi cc h
ngho, ngn hng Chnh sch X hi Vit Nam cung cp cc khon vay khng cn th
chp vi k hn phi thanh ton v t l li sut khc nhau cn c vo mc ch, quy
m ca vn vay, v nng lc hon tr ca ngi vay. Cho cc h ngho vay c thc
hin thng qua cho vay nhm. Cui nm 2003, 220.000 nhm tn dng v tit kim
hot ng. Ngn hng Chnh sch X hi mong mun tng huy ng tit kim t nh
nc nhm tng ngun vn ca mnh. Ngn hng Chnh sch X hi Vit Nam nhn
c khon ti tr t chnh ph v hot ng nh mt t chc phi li nhun. Ngn
hng Chnh sch X hi Vit Nam d kin tip tc p dng chnh sch cho vay ti tr,
gim s pht trin ca cc nh cung cp ti chnh nh s dng phng php tip cn
hng ti th trng. Thch thc ln nht m Ngn hng Chnh sch X hi Vit Nam
gp phi lin quan n s m rng mng li chi nhnh, tng cng nng lc ca
nhn vin v cn b h thng thng tin qun l, v nh ra chnh sch t l li sut
ph hp. Ngn hng Th gii cng ang cung cp cc khon vay cho Ngn hng
Chnh sch X hi Vit Nam h tr v mt k thut.
im mnh: Cc chi nhnh c ti tt c cc tnh d n, c cp huyn v hot
ng ti x, bao gm hot ng tit kim. Ngn hng Chnh sch X hi Vit
Nam quan tm ti vic lm vic vi D n trong vic m rng dch v cho h
ngho, bao gm cc k hoch tit kim theo nhm.
im yu: Dch v trong vng d n cn hn ch. Cho vay kiu tr cp lm
gim kh nng pht trin cc chng trnh ti chnh hng ti th trng ang
pht trin.
Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn (Agribank): c thnh lp vo
nm 1988, Agribank l ngn hng thng mi ln nht nc vi mng li hot ng
gm 2.300 chi nhnh v vn phng giao dch khp nc v c kt ni trc
tuyn. ng vai tr lnh o trong th trng ti chnh nng nghip v nng thn,
Agribank ch ti vic m rng mng li hot ng ca mnh ti cc huyn v x
nhm thc y khch hng tip cn vi cc khon vay d dng hn v an ton hn.
Tng khch hng ca Agribank l hn 10 triu h v 30.000 doanh nghip. p
ng nhu cu thanh ton xut-nhp khu ca khch hng trong nc v nc ngoi,
Agribank tp trung vo m rng quan h i l vi cc ngn hng khc, v c
mng li rng khp cc ngn hng i l ti 95 quc gia v vng lnh th.
im mnh: C vn phng i din ti cp huyn v tnh
im yu: Khng c nhim v gii quyt cho ngi ngho-Ngn hng Chnh
sch X hi Vit nam chu trch nhim- Khng thc s quan tm ti vic hp
tc vi D n.
3.5 Trng Cao ng v trng i hc12 Cc trng cao ng v i hc c nhiu kinh nghim v c cc d n nghin cu,
ging dy v o to trong vng D n. Cc trng c nu trong Biu 1. Cn
bca nhng trng ny c th ng vai tr tch cc trong vic xy dng sinh k, k
c o to v cc sng kin gim ngho.
12 Ban DPDATW tin hnh tho lun s b vi cc trng cao ng v i hc. Cn thm nhiu cuc tho lun
c tin trin hn v cch hnh thnh cc quy nh i tc ph hp
-
12
im mnh: C chuyn gia k thut trong nhiu lnh vc pht trin kinh t v
x hi, c cc trang thit b o to v kinh nghim trong nng cao nng lc,
c kin thc v phn tch chi ph-li ch, v k nng thit k d n, vv. C
ngun nhn lc c k nng, nng lc lm vic v d n.
im yu: Khng c mt ti vng nng thn, k nng v kinh nghim kinh
doanh km, lin kt vi th trng cn hn ch.
3.6 Nghin cu: Cc c quan trong nc v quc t Nghin cu cch tng nng sut v thu nhp t sn xut nng nghip cho cc h
sn xut nh, ci thin chui cung cp v m rng lin kt gia nng dn v th
trng ang c trin khai bi cc vin nghin cu trong nc (v d c quan thuc
B Nng nghip v Pht trin Nng thn) v cc c quan nghin cu quc t (v d
nh ACIAR).
im mnh: c cc cng ngh mi, cc ti liu hng dn, chuyn mn k
thut trong nhiu kha cnh v pht trin kinh t v x hi, v lin kt hiu qu vi cc
thng l quc t tt nht. C kh nng nh gi cc la chn thay th ci thin
thu nhp cho nng dn; cht lng cc n phm xut bn cao. C tim nng v o
to cho nng dn v cn b d n thng qua s tham gia vi cc c quan nghin cu,
d n trong lnh vc ca h, cng nh thng qua s tham gia trong cc hi tho, vv.
im yu: t s hin din nng thn, tp trung nhiu vo hc thut, cn
nhiu thi gian trc khi tm ra khoa hc k thut c th p dng, ph hp vi nng
dn
3.7 Hip hi thng mi v Hp tc x v Cc t chc khc13 Hip hi thng mi trong lnh vc du lch, th cm, sn phm bng da, g, v cc
hng ha nh ch v lm sn c thnh vin hot ng tch cc trong vng d n v c
tim nng tr thnh i tc hu ch. Tng t nh vy, Hp tc x nng nghip
ng vai tr tch cc trong cc ngnh cng nghip quan trng nh ch, lm sn, ng,
thy li quy m nh, v trong vic cung cp cc u vo trong vng d n. Nm
2005, c 305 hp tc x nng nghip min ni pha bc, c cc hot ng chnh
trong thy li, marketing, thy in, dch v khuyn nng, tn dng v cc dch v
khc. Hp tc x cng hot ng trong lnh vc thc n chn nui, cung cp dch v
th y, thy sn, trng rng v chn nui. Nhiu hp tc x c nhiu dch v v c th
cung cp 10 hoc nhiu hn cc dch v. Hu ht hp tc x nng nghip t hch
ton, rt t tip cn vi tn dng. Hp tc x min ni pha bc l nhng hp tc nh
nht trong tt c vng min ca t nc v mt ti chnh (quay vng hng ha, vn).
Nm 2005, cp quc gia, 75% h gia nh l thnh vin ca hp tc x; cha c s
liu v t l h gia nh l thnh vin hp tc x trong vng d n.
Cc cng ty t nhn khc, chng hn cc cng ty t vn, cng c th tr thnh i
tc nu h c kinh nghim v c chuyn gia lm vic vi cc dn tc thiu s, gim
ngho v xy dng sinh k trong vng d n v c cc k nng lin quan v mt k
thut nh nh gi chui gi tr, v phn tch kho st th trng. Nhng d n ca
nhng nh ti tr khc cng ang hot ng trong vng d n hoc cc vng khc
Vit Nam cng l nhng i tc tim nng. BAN PDATW, vi s h tr ca Ngn
hng Th gii, ang tch cc xy dng mi quan h vi cc c quan, t chc pht
trin song phng ti H Ni.
13 CPO tin hnh tho lun s b vi cc hip hi thng mi, hp tc x v cc t chc khc. Cn thm nhiu
cuc tho lun c tin trin hn v cch hnh thnh cc quy nh i tc ph hp.
-
Biu 1: Nhng i tc tim nng trong vng d n Danh sch s b
Nhng i tc tim
nng
H Ni Lai Chu Lo Cai Yn Bi Ha Bnh Sn La in Bin
Cc t chc nh
nc khc
Ban chuyn gia: MPI,
MARD, MOLISA, cc
t chc khc
S Nng nghip v
Pht trin nng thn,
vv
S Nng
nghip v Pht
trin nng thn,
vv
S Nng
nghip v Pht
trin nng thn,
vv
S Nng nghip
v Pht trin
nng thn, vv
S Nng nghip
v Pht trin
nng thn, vv
S Nng nghip
v Pht trin
nng thn, vv
Cc cng ty kinh
doanh v nng
nghip
my t, gng, t
T chc phi chnh
ph v cc d n
song phng
Trung tm T chc
phi chnh ph, nhm
hot ng dn tc
thiu s, vn phng
t chc phi chnh
ph, cc c quan ti
tr
T chc Action Aid Oxfam, CECI SRD, CARE,
SUDECOM,
TUSTA, SCF
Helvetas, CASI;
CARE,
CESEED,
COHED
Cc chuyn gia
GTZ o to,
Trung tm pht
trin cng ng
v d n SIEED
Cc trng i hc
(tt c cc tnh)
Tt c i hc Ngoi
Thng
i hc Lm
nghip Xun
Mai
i hc Nng
nghip I
i hc Kinh t
quc gia
i hc nng
lm Ty Bc,
Sn La
Nghin cu: Cc c
quan trong v
ngoi nc
CASRAD,
IPSARD,
NOMFASI,PPRI,
FAVRI, MARD;
ACIAR, CIRAD
Cc c s o to Tt c Cao ng Cng ng
Cao ng S
phm
Trng o to
ngh
Cao ng S
phm
Cao ng S
phm
Cao ng Kinh
t, Cao ng S
-
14
phm
Ngn hang Tt c Ngn hng Chnh sch; Ngn hng
Nng nhip v Pht
trin nng thn
Ngn hng
Chnh sch;
Ngn hng
Nng nhip v
Pht trin nng
thn
Ngn hng
Chnh sch;
Ngn hng
Nng nhip v
Pht trin nng
thn
Ngn hng
Chnh sch;
Ngn hng
Nng nhip v
Pht trin nng
thn
Ngn hng
Chnh sch;
Ngn hng
Nng nhip v
Pht trin nng
thn
Ngn hng Chnh
sch; Ngn hng
Nng nhip v
Pht trin nng
thn
Hp tc x, Hip
hi thng mi/1
Cc hip hi thng
mi v ch, ht
ging, m ngh, la
go, du thm, thy
sn, lm sn, cc
doanh nghip va v
nh, cc hi ch
thng mi
Hp tc x th
cng m ngh
Than Uyn
(huyn Than
Uyn)
Hp tc x th
cng m ngh
Trng Sinh
(huyn Phong
Th)
Hp tc x thng mi v
dch v Mng
T (huyn
Mng T)
Hp tc x
Sa Pa
Hp tc x
thy li,
thy in
v ging
cy Bn
Lu
(Huyn
Mng
Khng)
Hp tc x rau an ton
Lo Cai
Hp tc x
thng mi
v dch v
tng hp
Hong
Thng
(Huyn
Vn Yn);
Hp tc x
dch v
Tn Thnh
(Huyn
Vn Chn);
Hp tc x
Tn Thanh
(thnh ph
Yn Bi)
Hp tc x th cng m
ngh Vong
Ngn
Hp tc x
thng mi
tng hp
Bn i
(Huyn Yn
Chu)
Qu tn
dng ca
dn Mc
Hp tc x
xy dng v
dch v Hn
Hon
(Huyn Mai
Sn)
Hp tc x
nng nghip
Thanh Na
(huyn in
Bin)
Hp tc x
nguyn vt
liu xy dng
v xy dng
cng nghip
Xun Chnh
(huyn in
Bin)
Cc t chc khc
(tt c cc tnh)
Tt c Cng ty t vn, cc
d n khc, vv
Cng ty t vn,
cc d n khc,
vv
Cng ty t vn,
cc d n khc,
vv
Cng ty t vn,
cc d n khc,
vv
Cng ty t vn,
cc d n khc,
vv
Cng ty t vn,
cc d n khc,
vv
1/ xem thm Ph lc 5.
-
4. HNH THNH I TC
Phn ny trnh by hng dn s b v hnh thnh i tc cp a phng, tnh v trung
ng. Hng dn xy dng quan h hp tc vi nhng i tc chnh c trnh bay trong
phn 3..
Cho ti nay, Ban PDATW t chc mt s cuc tho lun vi (i) cc cng ty kinh doanh
v nng nghip m quan tm ti sn xut my, t, v ti; (ii) cc t chc phi chnh ph m
ang hot ng trong vng d n c tr s ti Trung tm phi chnh ph ti H Ni, nh
Nhm Lm vic vi Dn tc thiu s, Helvetas, Trung tm pht trin nng thn bn vng v
OXFAM; (iii) Cc cng ty t vn t nhn cng c th cung cp dch v; (iv) cc c s o
to cp tnh; (v) cc c quan nghin cu ang hot ng vng Ty Bc nh ACIAR,
CASRAD v NOMAFSI; (vi) cc hip hi thng mi; (vii) cc ngn hng cp tnh. Cc
thng tin c bn v d n c cung cp cho cho cc t chc ny.
Di y l nhng bc chnh hnh thnh v h tr i tc sn xut v cc hot ng, u
ra chnh trong vic lp k hoch v thc hin. Vai tr ca Ban PDATW, Ban QLDA Tnh,
v Ban QLDA Huyn cng c trnh by. Ban PDATW mi y ch nh mt cn b
chu trch nhim xy dng v h tr i tc.
4.1 i tc vi cc c quan nh nc khc
Lp k hoch
BAN PDATW: d tho khung tha thun v ch s ph duyt ca cc b ch cht, chia s
thng tin v hp tc trong nhng lnh vc xc nh, bao gm Ban chuyn gia lin v cp
trung ng- Xem Ph lc 1. Ban PDATW s h tr B K hoch v u t thnh lp Ban
chuyn gia v cung cp th k. Mi B s xc nh ng c vin ph hp gip tham vn
v cung cp thng tin v l cn b ngun cung cp nhng thng tin sau:
o Kinh nghim v bi hc ca b/c quan trong vic thc y pht trin nng thn nhng ni c nhiu dn tc thiu s
o Cc d n v ngun sn c trong vng d n o Kinh nghim lm vic vi t chc phi chnh ph o Kinh nghim xc tin u t t nhn o Bn ha v nh gi kh nng s dng t cho pht trin nng nghip trong tng
lai
o Xc nh v tr, ngnh, v loi u t m c nhiu tim nng i tc u t t nhn vi nng dn trong vng d n.
o Xy dng cc biu mu (nh mc chi ph, quy nh v o to, vv) nhm h tr cc d n c hot ng to thu nhp cho cy trng, chn nui, thy sn v nng - lm
nghip cp thn bn
o Xc nh nhng dch v m mi c quan c th cung cp, k c chi ph ca dch v, mu bin bn ghi nh/hp ng s dng cc dch v thng nht, cc quy nh thc
hin, k c gim st v bo co, quy nh v u thu, vv
o Cc thng tin v mng li khc nu c yu cu.
BAN QLDA Tnh/Ban QLDA Huyn: Cp tnh v huyn l ni m hu ht cc hot ng
din ra v ni cn hp tc nht. Ban QLDA Tnh/Ban QLDA Huyn s xc nh (i) nhng
lnh vc m h cn hp tc vi cc c quan khc trong o to, thng tin lin quan v dch v
k thut; (ii) cung cp dch v cho cc bn tham gia d n; v (iii) cc d n khc thc
hin cc hot ng sinh k tip thu c cc bi hc kinh nghim. Cn thc y nhng
hot ng ny nhm nng cao s phi hp, hp tc v trnh s chng cho. Tt c cn b,
bao gm c Hng dn vin cng ng (CF) cn c cc hng dn ca S nng nghip v
pht trin nng thn v cc tp qun tt v trng trt, chn nui, thy sn v lm nghip
-
16
Thc hin
BAN PDATW: T chc cc cuc hp qu ca y ban lin v, v chia s bin bn cuc hp
v nhng ti liu nhn c cho tt c cc tnh. Lm vic vi Ban QLDA Tnh nu cn nhm
xy dng bin bn ghi nh/hp ng vi cc nh cung cp dch v t c quan nh nc.
BAN QLDA TNH: t c tha thun vi cc c quan (nh S Nng nghip v Pht trin
nng thn v dch v khuyn nng) cung cp dch v, chun b bin bn ghi nh/hp ng
vi cc c quan cung cp dch v nu cn thit. Thc hin v gim st vic thc hin. Tham
vn cho cc Ban QLDA Huyn v CF nu cn thit.
BAN QLDA HUYN: a ra nh gi nhu cu o to v cc kha o to c th (nh
Trung tm khuyn nng nng nghip huyn, hay h tr k thut t cn b ca c quan khc)
v nhng yu cu khc cn trong cc xut sinh k to thu nhp c ph duyt. V xc
nh nhng yu cu h tr CF v vic thc hin nhng xut ny. a ra yu cu Ban
QLDA Tnh ph duyt v a nhng yu cu ny vo bin bn ghi nh hay hp ng. Cung
cp cho Ban QLDA Tnh thng tin phn hi gim st v vic thc hin.
4.2. Thit lp i tc vi cc cng ty t nhn kinh doanh nng nghip
Lp k hoch
BAN PDATW: Chun b mu ng k, tha thun vi cc cng ty t nhn kinh doanh
nng nghip (xem Ph lc 2). Cung cp dch v h tr cho Ban QLDA Tnh, k c h tr v
iu phi thng tin u t v thng tin lin lc vi cc nh u t tim nng, v thng tin
phn hi v xut u t trc khi ph duyt.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: Thc y i tc u t gia cc cng ty kinh
doanh nng nghip v cc x, nng dn a phng thng qua cc bc sao y: (i) qung
co cc c hi kinh doanh nng nghip sn c trong D n Gim ngho cc tnh min ni
pha bc giai on 2; (ii) xc nh nhng lnh vc u t tim nng trong tnh (x, cc hot
ng sn xut c th, vv); xc nh cc cng ty c quan tm hnh thnh i tc vi cc nh
sn xut trong vng d n v gip gii thiu cng ty ti cc vn phng d n tnh v huyn,
v ti cc x; (iv) tho lun mc tiu v phm vi NMPRP 2 vi cc u t tim nng, thm
a im c xut, chun b phn tch chi ph-li ch n gin, th hin tnh kh thi
ca vic u t xut, chng hn i vi vic sn xut my hay gng, v th hin li
nhun cho ngi nng dn; (v) tho lun cc iu khon hp ng v quyt nh nhng nng
dn s nhn c gi c ph hp v thng tin k thut lin quan, v h tr tch cc thng qua
o to/dch v h tr ca cng ty; (vi) h tr cc i tc hon thin hp ng gia Ban Pht
trin x (l nh bo tr ca nhm cc nng dn (CIGs)).
Thc hin
BAN PDATW: Tip tc h tr Ban QLDA tnh trong qu trnh thc hin hp ng. Gim
st v nh gi i tc vi cc cng ty t nhn kinh doanh nng nghip v a ra thng tin
phn hi cho tt c cc tnh. Thu thp thng tin t nhng d n khc, a ra tng mi hay
c hi cho Ban QLDA tnh xy dng quan h i tc vi cc cng ty trong tng lai.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: Thc hin hp ng, h tr nng dn khi cn
thit, gim st v nh gi hp ng v bo co kt qu.
-
17
4.3 Thit lp i tc vi t chc phi chnh ph v hp tc vi cc nh ti tr
Lp k hoch
BAN PDATW: Xc nh i tc tim nng l cc t chc phi chnh ph c nng lc thng
qua (i) qung co d n; (ii) gp g cc t chc phi chnh ph v tho lun nhng kinh
nghim pht trin nng thn ca h trong vng d n v cc vng khc ca Vit Nam; (iii)
nh gi tim nng ca cc t chc phi chnh ph tng gi tr trong vic thc hin d n-
chng hn o to, thc hin hin trng cc chng trnh. Tiu ch la chn t chc phi
chnh ph, iu khon tham chiu, v bin bn ghi nh/mu hp ng. Gp g cc nh ti tr
song phng ( V d nh JICA, DANIDA, EC, CIDA, ACIAR, v.v) hiu r vai tr ca h
trong vng d n v tim nng h tr d n. H tr cc Ban QLDA Tnh gp cc i tc t
chc phi chnh ph tim nng v cc d n ti tr hiu c gi tr ca i tc. Xem Ph
lc 3.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: Tng t nh trn, tp trung nm c kinh
nghim ca cc t chc phi chnh ph tronh tnh/huyn mnh v xc nh cch t chc phi
chnh ph c th h tr vic thc hin d n. Xc nh cc c hi i tc c th. ng thi
xc nh cc d n c nh ti tr lin quan.
Thc hin
BAN PDATW: (i) Ngn hn: Hp tc vi cc t chc phi chnh ph ang hot ng ti
cc tnh, t chc phi chnh ph trong nc, chng hn, TOT v thin tai v qun l ri ro
thin tai; cc hot ng nng cao nhn thc v thin tai cho cc cn b nh nc a
phng v ngi dn a phng k c thanh nin v tr con dn tc thiu s. Ti liu o to
cho cc cn b chnh ph v cng ng a phng (chng hn qun l ri ro thin tai,
phng php tham gia hng n ngi ngho cp a phng, cch t chc cc cuc hp
thn bn, vv). C nhiu qu ti tr cho vn ny v d n quan tm ti vic thu ht cc t
chc phi chnh ph h tr k thut. Tham gia cc cuc hp, hi tho ca t chc phi chnh
ph v tip tc tm kim c hi i tc; (ii) Trung hn: Tm hiu kh nng m rng hp tc
vi t chc phi chnh ph nhm tn dng kinh nghim ca h trong phng php tip cn
sinh k, cc nhm ph n, lp k hoch c s tham gia, v cc lnh vc khc. Tnh cn c
cuc tho lun m bo rng c s phn quyn trong vic a ra quyt nh v trch
nhim theo ; v (iii) Di hn: Din n Nh nc do B KH&T, B NN%PTNT v
NHTG t chc chia s kinh nghim lm vic ca t chc phi chnh ph v cc quy nh
lm vic ca i tc a phng. Hp tc vi cc d n c ti tr, h tr Ban QLDA tnh
trin khai thc hin d n.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: T chc cc cuc i thoi vi cc x d n
nhm xc nh cc hot ng m cc x hp tc vi cc t chc phi chnh ph thc hin
thnh cng. La chn v u thu cc dch v ca cc t chc phi chnh ph c nng lc v
c kinh nghim h tr vic thc hin cc hot ng u tin trong cc x d n.
4.4 Thit lp i tc vi cc ngn hng14
Lp k hoch
BAN PDATW: Tho lun d n vi cc vn phng ca tt c cc ngn hng ti H Ni
hot ng trong vng d n gii thiu cho h v d n v tho lun li ch tim nng m
14 Ban DPDATW tin hnh tho lun s b vi cc hip hi thng mi, hp tc x v cc t chc khc. Cn thm nhiu
cuc tho lun c tin trin hn v cch hnh thnh cc quy nh i tc ph hp
-
18
i tc em li. H tr cc Ban QLDA Tnh lin kt vi cc t chc phi chnh ph c kinh
nghim.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: Tho lun v d n vi cc ngn hng trong
huyn/tnh mnh nhm tm hiu kh nng hp tc trong tng lai.
Thc hin
BAN PDATW: S xc nh cc bc thc hin da trn bc lp k hoch.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: S xc nh cc bc thc hin da trn bc
lp k hoch.
4.5 Thit lp i tc vi cc trng cao ng v i hc
Lp k hoch
BAN PDATW: Tho lun v d n vi cc trng i hc chnh cc tnh v cc trng
cao ng, o to trong vng d n (i) thng tin chung v cc mc tiu v phm vi d n; (ii)
kinh nghim trong hot ng v mi quan tm n vic cung cp dch v, (iii) nng lc
thc hin o to v cc dch v khc, khi cn thit. H tr Ban QLDA Tnh pht trin
quan h i tc.
BAN QLDA TNH: Tho lun v d n vi cc trng i hc cao ng/Cc vin o to
ti mi tnh v o to cc b d n v cc dch v khc. Cung cp thng tin chung v cc
mc tiu v phm vi d n. Tm hiu kinh nghim ca h trong vic cung cp cc dch v o
to v dch v khc nu cn.
Thc hin
BAN PDATW: cn c vo k hoch ra.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN:cn c vo k hoch ra . Sau nh gi nhu cu
o to, s chun b v thc hin hp ng vi cc trng i hc/c s o to tnh cho cn
b d n v cc bn lin quan khc. Theo di v bo co v tt c cc hp ng
4.6 Hnh thnh i tc vi Hp tc x, Hip hi thng mi
Lp k hoch
BAN PDATW: Cung cp thng tin v d n v khuyn khch s tham gia ca hp tc x,
hip hi thng mi v cc t chc khc.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: Xc nh cc hp tc x, hip hi thng mi c
lin quan trong mi tnh v gii thiu cho h v d n. T chc tho lun vi nhng c quan
ny v nh hng phng thc h tham gia vo d n cng nh lm vic vi ngi dn
cc x mc tiu.
Thc hin
BAN PDATW: S xc nh cc bc thc hin da trn bc lp k hoch.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: S xc nh cc bc thc hin da trn bc
lp k hoch.
-
19
4.7 Thit lp quan h i tc vi cc c quan nghin cu Lp k hoch:
Ban DPDATW: Cung cp thng tin v d n cho cc c quan nghin cu, cc d n c h
tr bi cc nh ti tr lm nghin cu khu vc Ty Bc v xc nh cch thc h c
tham gia, nu c th, trong quan h i tc vi d n. Ban QLDA tnh h tr khi cn thit.
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: Xc nh cc d n nghin cu c lin quan
ang c tin hnh trong vng d n v tm tt v d n. T chc cc cuc tho lun vi
cc d n ny xc nh cch h c tham gia vo d n v lm vic vi nng dn
cc x mc tiu. Tm kim cc k thut mi v cch tip cn ang c pht trin thng qua
nghin cu xem d n d n c th s dng h tr nng dn a phng hay khng.
Tm kim c hi o to c th c sn cho CF/nng dn/cc bn lin quan khc thng qua cc
d n v cc c quan nghin cu.
Thc hin: BAN PDATW: S c xc nh da trn giai on lp k hoch
BAN QLDA TNH/BAN QLDA HUYN: S c xc nh da trn giai on lp k
hoch
-
20
PH LC
PH LC 1: Khun kh Phi hp v Din n i tc thng nin
PH LC 2: Thit lp Quan h i tc vi cc Cng ty t nhn kinh
doanh nng nghip: Sn xut nng nghip v tha thun lin kt vi nng dn
PH LC 3: Thit lp Quan h i tc vi cc t chc phi chnh ph v
hp tc vi c quan ti tr
PH LC 4: Thit lp Quan h i tc vi cc Ngn hng
PH LC 5: Thit lp Quan h i tc vi cc t chc khc: Trng i
hc, cao ng, C quan nghin cu, Hp tc x, Hip hi thng mi v cc t
chc khc
PH LC 6: Mua sm u thu: Xc nh i tc, mua sm hng ha v
cc nguyn tc bo co
PH LC 7: Thng tin v cc trang web c lin quan
PH LC 8: Hot ng sinh k v cc quan h i tc
-
21
PH LC 1: KHUN KH PHI HP V DIN N I
TC THNG NIN
D n s tham gia vo tham vn cc bn c lin quan xy dng hng dn cho cc
i tc trong lnh vc sinh k. D n s t chc Din n i tc thng nin
thu ht cc nh tham gia th trng nh nh cung cp u vo, cc n v dch v,
ngi mua hng ln, ngi sn xut nh. D n s thnh lp Ban Chuyn Gia ti Ban
PDATW (bao gm cc chuyn gia k thut c kinh nghim t B KH&T, B
NN&PTNT, B Lao ng TBXH, cc ngn hng, Hip hi Thng mi.) sng
lc v ph duyt cc xut i tc. Ban PDATW s tuyn cc t vn k thut h
tr cc cng vic cho Ban chuyn gia v pht trin hng dn PPP. Cc din n ny
d kin s c t chc ti cp trung ng vo cc nm u. Da vo kinh nghim
c, cc din n tnh cng s c t chc. Ban QLDA TNH s phn cng cn
b c trch nhim thc hin cng vic lin quan n cc i tc sinh li nh thc
hin xut, tham gia vo m phn, d tho cc Bin bn ghi nh v xem xt vic
thc hin ca cc i tc. (Trang 52, S tay thc hin d n)
1. Khun kh phi hp
Vic tha thun phi hp gia cc n v ch cht thuc khu vc cng trao i thng tin
v li ch ca vic gim i ngho trong vng d n l cn thit. Tha thun ny s do B K
hoch v u t khi xng vi s h tr ca Ban iu phi d n Trung ng, v cc n
v quan trng c m t trong cc ti liu ca d n. Ngoi ra, cn lin kt hp tc vi cng
ty t nhn, cc t chc phi chnh ph, cc ngn hng v cc t chc i tc khc cng vi cc
n v nh nc chia s kin thc, kinh nghim v xc nh cc k thut tim nng, c hi
v cc la chn u t cho nng dn.
Nhng li ch tim nng t s phi hp v lin kt hiu qu bao gm: (i) Thng tin tt hn
cho cc bn lin quan trong d n, nhng bn t dch v v t tip cn c thng tin ng tin
cy, (ii) Gim s chng cho gia cc c quan, n v v tng hiu qu; (iii) Chun ha cc
cch tip cn v trnh s nhm ln.
L mt phn ca tha thun ny, mt Ban Chuyn gia s c thnh lp. Ban PDATW
cng s gip v mt th k. Cc n v cng tham gia s xc nh v la chn ng c vin
thch hp t vn, cung cp thng tin t cc n v v s l cn b ngun cho nhng
cng vic sau:
(i) Cc kinh nghim v bi hc do B/ c quan tng ng cung cp trong thc y pht
trin nng thn ch yu l dn tc thiu s trong vng d n.
(ii) Danh mc d n ang trin khai trong vng d n m lin quan n nhm mc tiu v
cch D n Gim ngho 2 c th hc hi t nhng d n ny.
(iii) Ngun lc sn c tng tnh (ngun nhn lc c k nng, kinh nghim, ti liu o
to, cc n phm, v.v) c kh nng cung cp cc dch v nh o to, t vn k thut
v khuyn nng, vv. Cn c s gii trnh i vi cc chi ph v cc tha thun cn
thit tip cn cc dch v ny.
-
22
(iv) C kinh nghim lm vic vi cc t chc phi chnh ph v pht trin nng thn mi tnh d n c th hc hi kinh nghim
(v) Kinh nghim trong vic thc y u t t nhn cho pht trin nng thn, v d nh Danh sch cc d n u t c bin son thng qua Chng trnh Xc tin
u t ca B Nng nghip v Pht trin nng thn. B Nng nghip v Pht
trin nng thn c cc d n ca cc n v ti tr v cc hot ng khc trong
vng d n trn trang web sau y: http://www.isgmard.org.vn/. V d, Din n
tnh Lo Cai (28- 31 thng 7 nm 2011) gn y thu ht 250 i biu t a
phng v nc ngoi t cc t chc kinh doanh, chnh ph, hip hi thng mi
v cc ngn hng tho lun v mt lot cc khon u t, bao gm:
Yn Bi: ch bin g, ch bin qu, ch, thy sn, chn nui ln quy m ln v chn nui gia sc
in Bin: go a phng, ch Shan Tuyt, git m gia sc, cao su, ch bin lm nghip, ch bin ng v u tng, ch bin thc n gia sc
Lai Chu: trng rng kinh t, ch v chui cht lng cao, thy sn, g cng nghip, hoa, rau qu v tri cy, tht ln v gia cm v nhin liu sinh
hc
Lo Cai: ch cht lng cao ( long v ch tinh luyn), rau qu, c Tm
Sn La: tr, c ph, bng, tre, my, chn nui v thy sn - bao gm c Tm v c Hi, chn nui gia sc quy m ln, cc c s git m gia sc,
ln, v cc nh my thc n chn nui
Ha Bnh: trang tri trng rng, ch bin thc n chn nui, thy sn, nh hng xut khu bp mng, ch Shan Tuyt, chn nui gia sc, rau v ch
bin ch.
(vi) Bn ha v nh gi kh nng s dng t pht trin nng nghip trong tng lai
(vii) Xc nh a im, ngnh v cc loi u t c tim nng nht cho cc mi quan h i tc u t t nhn vi nng dn mi tnh
(viii) Xc nh (nh mc chi tiu, t chc o to, vv) h tr cc d n tng thu nhp cp thn nh cy trng, vt nui, nui trng thu sn v nng-lm nghip
(ix) Son tho bn ghi nh/hp ng s dng trong vic cung cp dch v theo tha thun, t chc thc hin gim st v bo co, cc tha thun mua sm, vv
(x) Cc thng tin khc theo yu cu.
Cc chuyn gia t cc ngn hng thng mi v cc n v khng thuc nh nc cng
s c b nhim vo Ban chuyn gia.
2. Din n i tc
Din n i tc, bt u vo nm 2012, s c t chc trn c s th im kt ni cc
i tc khc nhau, xy dng cc lin kt, cung cp v phn hi cc thng tin. Nm u tin,
s c t chc cp Trung ng, nu thnh cng, s t chc hng nm v c th t chc ti
tnh nu cc tnh c nhu cu. Trong nm u tin, Ban PDATW s h tr th k cho Din
n, sp xp lch trnh, a im, biu mu, giy mi, vv, v c th tm kim hp ng vi c
quan c nng lc ph hp chu trch nhim v lp k hoch v thc hin hng ngy.
Chi tit ca din n 2012 d kin s c tho lun vi cc tnh v vi cc i tc quan
trng trong nm 2011, v xut c th s c xy dng ch ph duyt v ti tr.
-
23
PH LC 2: THIT LP QUAN H I TC VI CC
CNG TY T NHN KINH DOANH NNG NGHIP: SN
XUT NNG NGHIP, V THA THUN LIN KT VI
NNG DN 15
1. Tng quan
D n hng mc tiu vo cc x ngho nht v xa xi, kh khn tip cn, ni m phn ln
ngi dn l ng bo dn tc thiu s ngho so vi cc nhm dn c khc. Hu ht cc h
gia nh nng thn ly nng nghip l sinh k c bn ca h v ch yu l trng trt, chn
nui t cung t cp, nui trng thu sn, khai thc lm sn ngoi g. C mt s thn bn
canh tc ti tiu trong thung lng hoc ni c ti nguyn nc ph hp. Trn nhiu a bn,
cc dch v ngho nn v ng s i li rt kh khn. Du lch l mt ngnh cng nghip kh
quan trng ti mt s tnh ni hng th cng m ngh cng c by bn. Trong nhiu x ca
d n, ngun t c sn cho vic m rng cc hot ng nng nghip (c bit l cy trng,
vt nui v nui trng thy sn) hng ti th trng, v c mt lc lng lao ng tng i
tr, thiu vic lm v tm kim c hi hc cc k nng sn xut v kim thm thu nhp.
Quan h i tc sn xut gia nng dn v doanh nghip/cng ty l cn thit mang li
nhng thay i v thng tin, k thut sn xut, tip cn vn v cc dch v ti chnh, v cung
cp u vo hin i (v d nh nguyn liu, phn bn, kim sot dch bnh, qun l v cc
dch v khuyn nng) m rng u ra cho ngnh ch bin cho th trng trong nc hoc
xut khu. Cc cng ty t nhn l n v thu mua v hiu bit nhu cu th trng v s lng
v cht lng, thi v, gi c, cc tha thun xut khu, nhu cu ca ngi tiu dng, v.v.
Cc cng ty ny d kin s i u trong vic cung cp cho nng dn cc nguyn liu u vo,
t vn k thut sn xut v nhng nguyn tc bn hng/tip th, cc tho thun s c c th
ha trong hp ng.
Quan h i tc ny, theo thi gian, c th gip mang li nhng tng mi cho s hp tc
gia cc nhm sn xut, hiu qu trong vic mua sm u vo v tip cn tn dng rng ri
hn. Quan h i tc c tim nng nht l gia nng dn v cc cng ty t nhn. D n s h
tr cng tc iu phi v h tr mt s ti chnh cho cc tha thun hp tc p ng c cc
tiu chun quy nh ti Mc 2.
NMPRP2 c th h tr khong 6-10 triu USD cho cc nng dn tham gia vo sn xut
nng nghip (c bit l cy trng, vt nui v nui trng thy sn), v tha thun lin kt vi
cc cng ty t nhn.
2. Cc iu kin ng k tham gia (i) Tha thun l tha thun gia doanh nghip, cng ty t nhn v cc t chc nng dn
nhm tham gia vo sn xut, v tip th cc sn phm nng nghip. Hai bn s hp tc
bng hp ng thng mi.
(ii) Kt qu hot ng nhm vo hiu qu kinh t v phi tun th an ton v mi trng
v x hi.
15 Ph lc ny c xy dng t ti liu ca D n cnh tranh nng nghip do Ngn hng Th gii ti tr trong hng dn
v mu n tham d i tc lin kt tim nng trong kinh doanh nng nghip
-
24
(iii) Cn ti a ha s tham gia ca cc h trn mt din tch t dnh cho i tc xut.
L tng l cc h ngho v dn tc thiu s chim a s cc h nng dn tham gia
vo nhm CIGs. Nhm CIGs trong i tc sn xut s ln hn nhm CIGs thng
thng (nhm CIGs khng i tc vi cc cng ty thng mi kinh doanh v nng
nghip), v hn mt nhm CIGs c th tham gia nhm m bo quy m ph hp v
c hi cho sn xut nng nghip thng mi. Tt c cc h sn xut phi nm trong
vng d n.
(iv) u t v k hoch kinh doanh ca i tc phi m bo nhng iu sau:
Hai bn (doanh nghip v CIG) cng nhau chun b v thc hin k hoch vi mc tiu, phm vi, trch nhim v cc hot ng ca hai bn r rng trong tha thun hp
ng.
Khoa hc k thut/cch tip cn sn xut, t chc v qun l mi c u tin nhm khuyn khch s sng to
Sn phm c th phc v th trng a phng, hay c ch bin th trng trong nc hay cho xut khu.
t c hiu qu kinh t-x hi (nh tng nng sut, nng cao cht lng v gi tr; hiu qu chi ph thng qua ci thin cung cp u vo hoc tit kim chi ph sn xut
do phng php canh tc c ci thin; nng cao kh nng cung cp; tng li nhun;
tun th chnh sch an ton x hi)
Ngun ti nguyn thin nhin s c s dng mt cch bn vng, ph hp vi h sinh thi v tun theo an ton v mi trng v sn phm.
Tng kinh ph kinh doanh v u t hp l: ti a USD 50.000
Doanh nghip c kh nng huy ng ti chnh thc hin k hoch kinh doanh
Nng dn (thnh vin CIG) tham gia i tc phi c quyn s dng t n nh nu c yu cu v t sn xut .
Mi CIGs s xy dng quy ch cho k hochhot ng.
3. H tr t D n
(i) D n s h tr ln ti 70% tng chi ph u t i vi cc t chc nng dn trong
nm u tin ca tha thun(v d, ln hn mt nhm CIG thng thng, hoc mt tp hp
gm nhiu nhm CIG thng nht hp tc vi nhau t c quy m sn xut trong quan
h i tc thng mi nh m t trong phn 2 (ii) trn)
(ii) D n s h tr cc cng ty tham gia vo i tc ln ti 50.000 USD (ty thuc vo
quy m u t, o to v cc dch v khc tha thun v s lng nng dn tham gia,
cng vi chi ph ch bin gia tng v tip th lin quan n vic u t trc tip ca cng ty
h tr ngi nng dn. S tham gia ca cc t chc trung gian nh cc t chc phi chnh
ph, h tr vic huy ng v cc dch v lin quan khc cho ngi nng dn c th c
chi tr nh l mt phn ca nhng chi ph ny) trong nm u tin ca tha thun.
(iii) Nhng i tc sn xut ang trin khai,p ng c cc yu cu v tiu ch trn c
th np n xin m rng h tr sn xut.
(iv) Ban QLDA tnh s gim st cc tha thun m bo vic thc hin ngha v ca
cc nng dn v cc cng ty
bit thm thng tin chi tit, vui lng lin h:
Ban iu phi D n Trung ng
D n Gim ngho cc tnh min ni Pha bc giai on 2
-
25
Tng 12, ta nh Harec, s 4A Lng H, H Ni
Tel: (04) . Fax: (04) .., Email: .
4. Cam kt ca cc cng ty
(Vui lng m t v xc nhn chnh sch ca cng ty v (i) chuyn giao cng ngh cho nng
dn; (ii) i x cng bng vi nng dn v gi c u vo v u ra hp l; (iii) o to nng
dn; (iv) thanh ton ng hn cho nng dn; v (v) tun th cc bin php bo v mi trng
v x hi). Ban QLDA cc tnh c lin quan s gim st cc tha thun m bo vic thc
hin trch nhim ca cc cng ty.
5. Mu n tham gia
D n Gim ngho cc tnh min ni Pha bc giai on 2: N THAM D
SN XUT NNG NGHIP V THA THUN TIP TH
-
26
Ngy np n
S
Tn i tc
Tn xut
a im
Khung thi gian Thng bt u
i tc 1: Cng ty
- a ch:
- in thoi:
- Fax:
- Email:
- Mc tiu:
i tc 2: Nhm ng s thch/t chc nng dn
- a ch:
- in thoi:
- Fax:
- Email:
- Mc tiu:
Tng chi ph ca xut
(nghn ng)
ng gp ca i tc Yu cu vn
(nghn ng)
ng gp ca cng ty
(nghn ng)
(nghn ng)
ng gp ca nng dn/CIG
Ngun ng gp khc/Vn vay (nu c)
a ch lin kt
Ngi ph trch
a ch ca ngi ph trch
in thoi
Fax
Email
-
27
M T I TC
A. Thng tin v cc i tc
Vui lng hon thnh cc mc t 1-5
1. Cc nhm ng s thch/Cc t chc nng dn
S lng ngi tham gia: .. s h.s nhm ng s thch
Cc quy nh v t chc trong i tc
Tng din tch t lin kt s dng sn xut: .. ha
S h nng dn tham gia .
Th trng cho cc sn phm xut:
2. Cng ty
S quyt nh thnh lp:
Vn v nhn lc c s dng cho i tc:
Trang thit b, nh xng, dy chuyn sn xut c s dng cho i tc:
T chc th trng, cc i tc thng mi:
3. Thng tin chi tit v i tc
3.1. Ngy thnh lp i tc:
3.2. Xin vui lng m t cc l do hnh thnh i tc, mc tiu, phm vi, hot ng, ngha v
ca tng i tc, v.v.
3.3. C ch hp tc gia doangh nghip v nng dn:
3.4. Nhng i mi: ngh m t kha cnh v khoa hc k thut, qun l, x hi; cc tha
thun bo v mi trng, vv.
3.5. Li nhun trung bnh d kin hng nm trong 3 nm u (n v: nghn ng)
S th t
Ni dung S lng/n v
Gi
Chi ph sn xut ca CIG/n v (tnh c lao ng)
Tng chi ph sn xut ca CIG (nghn ng)
Gi tr doanh thu ca CIG
(s lng *gi)
Li nhun ca cng ty
(doanh thu-chi ph)
A 1 2. 3 4 5
B Sn phm ca CIG (ch tnh trong quan h
.. B2xB1
-
28
i tc)
C Khi lng do cng ty trong i tc mua
..
D Gi trung bnh trn th trng a phng (cng chng loi sn phm)
E Gi tha thun ca i tc
.
F Gi tr sn phm ca CIG do cng ty mua
C1xE1
G Li nhun d kin ca CIG
F4-F3
H Chi ph d kin ca cng ty trong i tc
I Li nhun d kin ca cc cng ty 16
Doanh thu - H5
4. Phn tch nhng kh khn/ri ro ca i tc
Vui lng m t:
4.1. Cc nhm ng s thch/T chc nng dn
4.2. Cng ty
5. Nhng nh hng d kin ca i tc
Vui lng m t nhng nh hng chnh ca i tc:
B. Cc hot ng v cc hng mc u t
Vui lng hon thnh cc mc t 1-2. C th nh km bng tnh excel chi tit hn gii thch
y chi ph v tnh kh thi v mt ti chnh.
1. Cc hot ng chnh
Vui lng m t cho tng i tc:
1.1. Hot ng ca nhm ng s thch/T chc nng dn thc hin xut
1.2. Hot ng ca cng ty thc hin xut
16 Li nhun cui cng ca cng ty s ph thuc vo iu kin th trng v gi c ti thi im bn, cho d gi tr tip tc
c b sung t vic ch bin thm, tn tht sau thu hoch, vv
-
29
2. Cc hng mc u t
2.1. Chi ph u t cho nhm ng s thch/T chc nng dn n v: nghn ng
S th t
Hng mc u t
n v
S lng n gi
Tng vn
Chi ph ti chnh cho xut
Tng CIG Vn t d n
1 1
2 2
3 3
... ...
Tng Tng
2.2. Chi ph u t cho cc cng ty n v: nghn ng
S th t
Mc
S lng n gi Tng ngun vn
1
2
3
...
Tng
C. Kt qu d kin ca xut
1. Kt qu ti chnh
1.1. Li nhun d kin caCIG/ ha (hoc trn mt vt nui) v li nhun trung bnh d
kinca mi h gia nh
V d. Tng doanh thu d kin ca CIG t hn tng chi ph ca CIG (bao gm c chi
ph sn xut v chi ph vay ca CIG)
(%) = x
100
Tng s nng dn tham gia vo k hoch kinh doanh
1.2. Tnh kh thi v mt k thut
1.3. Tnh sng to
1.4. Th trng
- Nhu cu:
-
30
- Bin ng: - Nhng ri ro chnh: - D kin nhu cu v sn lng cung cp: - Th trng mc tiu:
1.5. Qun l
- Kha cnh k thut: - Kha cnh ti chnh: - Cht lng qun l: - Kinh nghim:
2. Kha cnh x hi
Vui lng m t cc mc di y:
2.1. S h tham gia vo lin kt v s h hng li
2.2. S lng v % h gia nh l dn tc thiu s v h ngho v t l ph na trong tng s
cc h tham gia
2.3. Tng cng nng lc v nng cao nng lc th ch cho cc nhm ng s thch/t chc
nng dn
3. Kha cnh mi trng
Vui lng m t cc mc di y:
3.1. Thuc tr su v cc cht ha hc
3.2. Thu gom cht thi
3.3. S dng ngun nc hiu qu
3.4. Chng xi mn v tng mu m
(i) Chng xi mn:
(ii) Tng mu m:
3.5. Tit kim nng lng
4. Cam kt ca cng ty
Nu tm tt phng php c th m cng ty s dng (i) chuyn giao cng ngh cho nng
dn; tha thun ph hp cho ngi nng dn v gi c u vo v u ra ph hp; (iii) o
to cho nng dn; (iv) thanh ton cho nng dn nghn; v (v) tun th chnh sch an ton
v mi trng v x hi).
I DIN CA CIG I IN CA CNG TY
(K tn, h v tn) (K tn, ng du, h v tn)
.
. ..
XC NHN CA CHNH QUYN A PHNG
(K tn, ng du, h v tn)
..
-
31
PH LC 3: THIT LP QUAN H I TC VI CC T
CHC PHI CHNH PH V HP TC VI CC C QUAN
TI TR
1. Cc t chc phi chnh ph (NGOs)
Cc t chc phi chnh ph (NGOs) bao gm cc t chc trong nc v cc t chc quc t c
nhiu mi quan tm v giu kinh nghim. Trong nhng nm gn y, cng ngy cng c
nhiu cc t chc phi chnh ph tham gia thu hp khong cch x hi gia th trng v
Chnh ph. Mt s t chc phi chnh ph c nhiu kinh nghim lm vic trong cc d n vi
dn tc thiu s v gii quyt cc mc tiu m d n tp trung vo chin lc pht trin sinh
k bn vng - nng nghip (cy trng, vt nui v nui trng thy sn), tng c hi cho ph
n, qun l ti nguyn, nng-lm nghip, th cng m ngh v dch v. H cng c k thut
v phng php cho cc hot ng nh huy ng cc nhm li ch chung (CIGs), nh gi
chui gi tr, o to, thnh lp v t chc hot ng cc nhm tit kim, nng cao nhn thc
v th trng, t chc cc trng hc cho nng dn, chin lc i ph thch ng vi bin
i kh hu v thin tai, qun l nc u ngun c s tham gia ca ngi dn, v.v. H cng
c mng li tch cc, truyn thng v nhn vin c o to sn sng tham gia vo cc
hp ng trong tng lai.
Mt s t chc phi chnh ph c kinh nghim lm vic vi cc t chc ln nh Ngn hng
Th gii, Ngn hng Pht trin Chu hoc cc nh ti tr a phng v song phng khc.
Cc t chc phi chnh ph c mt mng li hot ng rng khp, v kinh nghim lm vic
trong vng dn tc thiu s. Trung tm t chc phi chnh ph ti H Ni c mt th vin v
cc ngun ti nguyn rng ln trn trang web (http://www.ngocentre.org.vn/).
2. i thoi vi cc t chc phi chnh ph
Ban DPDATW t chc mt s cuc tho lun ban u vi cc i din mt s t chc phi
chnh ph. Cc cuc trao i ny gip xc nh c ngun ti liu, v cc i tc tim
nng, c bit l cp tnh v cc Ban QLDA tnh, huyn v cc hng dn vin cng ng.
Qua nhng cuc tho lun ny, cng xc nh mt s t chc phi chnh ph hin ang hot
ng trong vng d n (Biu 1) v mt s gi s b t t chc phi chnh ph v cch h c
th gip d n (Biu 2). Cc t chc phi chnh ph ny cng gi mt s ngun thng tin
c sn trn cc trang web cn b d n s dng.
S c nhiu cuc tho lun trong thng ti nhm m rng quan h cho Ban PDATW v
khuyn khch cc cn b ca Ban qun l d n tnh xy dng cc lin kt vi cc NGOs ti
mi tnh.
Biu 1: Mt s t chc phi chnh ph hin ang hot ng ti Vng D n
Tnh NGOs
Lo Cai Oxfam, CECI
Yn Bi SRD, CARE, SUDECOM, TUSTA, Save the
Children
in Bin Qu Pht trin hi Ph n huyn in Bin, Trung
tm Pht trin Cng ng in Bin; CARE, Action
Aid
Lai Chu Action Aid
Ha Bnh CARE, CESEED, COHED
Sn La Trng trung cp Kink t-K thut Sn La -vi cc
http://www.ngocentre.org.vn/
-
32
chuyn gia GTZ c o to v quy hoch pht
trin
C mt s nhm t chc phi chnh ph khc nhau ang trin khai cc hot ng lin quan
nh thng tin bn a trong nng nghip v lm nghip. Ngoi ra, cn c mt lin minh mi
ca cc t chc phi chnh ph hp tc vi nhau chia s thng tin v kin thc v qun l
thin tai, thch ng bin i kh hu v pht trin bn vng cho cc dn tc thiu s vng
ni pha Bc. Mt s t chc phi chnh ph c lin quan nh t chc CARE Quc t, Trung
tm Pht trin Cng ng in Bin, Qu Pht trin Ph n ca huyn in Bin (in
Bin), Trung tm Pht trin bn vng cc cng ng min ni (SUDECOM ti Yn Bi), v
Trng trung cp Kinh t -K thut Sn La (Sn La) v Trung tm nghin cu v pht trin
Nng nghip v Lm nghip khu vc min ni pha Bc (ADC) ca trng i hc Nng
nghip v Lm nghip.
Biu 2: Hp tc vi cc t chc phi chinh ph mt s xut s b t pha cc t chc
phi chinh ph
Cc
bc
xut
1 D n thng bo cho cc t chc phi chnh ph tn ca cc x v huyn mi tnh, v tho lun mt s c ch hp tc nu cc t chc phi chnh ph cng ang trin
khai hot ng cc x ny.
2 D n c th t chc cc din n cc t chc phi chnh ph c th chia s kinh nghim hin trng, ti liu, phng php thc hin trong tt c 6 tnh v d sinh
k, qun l ri ro thin tai, cc hot ng ca b con dn tc thiu s, lp k hoch
c s tham gia, trao quyn cho ph n, v.v
3 Cc t chc phi chnh ph c th cung cp cc h tr k thut c th cho D n trong cc lnh vc nng cao nhn thc v qun l thin tai, cc m hnh v nh gi
sinh k cho ngi ngho, lp k hoch c s tham gia, to thun li cho ch em ph
n v tr cp vn. Mu hp ng v bin bn ghi nh s c cung cp cho Ban
PDATW nhm minh ha cho d n v cc bc thc hin cn thit.
4 D n c th t chc hi tho cp tnh chia s cc phng php v ti liu o to t cc t chc phi chnh ph tng tnh.
5 Cc t chc phi chnh ph c th gii thiu cc ngun lc a phng cho d n (cc i tc a phng lm vic vi cc t chc phi chnh ph trong tnh).
6 Cc t chc phi chnh ph v cc i tc a phng c th ng gp nghin cu tnh hung/bng chng t kinh nghim ca h trong lnh vc ny a rachnh
sch pht trin vcc cuc tho lun..
7 Danh sch cc t chc phi chnh ph ang hot ng trong vng d n c th xem Biu 1
3. i tc vi cc t chc phi chnh ph
Ban DPDATW bc u xut cc hot ng ngn hn, trung v di hn trong quan h
i tc vi cc t chc phi chnh ph:
o Cc hot ng ngn hn: Hp tc vi cc t chc phi chnh ph ang hot ng ti cc tnh, v cc t chc phi chnh ph trong nc, v d, o to
ging vin v thin tai v qun l ri ro thin tai; nng cao nhn thc v hot
ng ca cc thin tai cho cn b a phng v ngi dn a phng bao
gm c thanh thiu nin dn tc thiu s v tr em. cp cng ng, c th b
gii hn v ti chnh i vi lp k hoch qun l thin tai v gim nh ri ro
-
33
thin tai. Ngoi ra, cn cung cp ti liu o to cho cc cn b nh nc v
cng ng a phng.
o C ngun ti tr ln cho lnh vc ny v cc t chc phi chnh ph rt quan tm ti vic tham gia h tr k thut cho d n
o Cc hot ng trung hn: D n s xem xt kh nng m rng hp tc vi cc t chc phi chnh ph nhm tn dng nhng kinh nghim ca cc t chc
ny trong phng php tip cn sinh k, cc nhm ph n, lp k hoch c s
tham gia v cc kha cnh khc. Cn t chc cc cuc tho lun cp tnh
m bo tnh phn cp trong vic a ra cc quyt nh v trch nhim km
theo.
o Cc hot ng di hn: S c cc din n cp nh nc do B KH & T, B NN & PTNT v Ngn hng Th gii t chc chia s kinh nghim lm
vic ca cc t chc phi chnh ph v cc i tc a phng.
o i vi chnh sch c ph duyt, phm vi tham gia ca cc t chc phi chnh ph trong tng lai kh l rng m. Sau y l nhng gi t cc d n
pht trin cng ng cc nc khc v c th hu ch:
(i) Ban QLDA Tnh/ Huyn s dng ngun lc t bn ngoi t cc t chc phi chnh ph c nng lc ph hp o to k thut v kinh
doanh cho nhm CIGs
(ii) Ban QLDA Tnh/ Huyn s dng ngun lc t bn ngoi t cc t chc phi chnh ph thc hin mt gi h tr trc tip cho cc hot
ng nhm to thu nhp trong mt lnh vc c th (v d nh th cng
m ngh).
(iii) Ti tr cc d n hp tcg, trong t chc phi chnh ph hot ng
nh mt trung gian cung cp cc yu t u vo, o to, t vn k
thut v kim sot cht lng cc nhm nng dn (tng t vi hot
ng hp tc kinh doanh nng nghip qua hp ng - nhng y mt
t chc phi chnh ph thc hin vai tr ca doanh nghip t nhn) - v
d nh xem Ph lc 2.
(iv) Ti tr Gii thng Sng to cho cc tiu d n, trong mt t chc phi chnh ph ng ng vai tr l nh ti tr cho cc c nhn, nhm
c nhn.
(v) Theo quan h i tc vi cc ngn hng, h tr cho cc t chc phi chnh ph tham gia vo cc trung gian ti chnh gia cc khch hng
quy m nh (CIGs hoc sinh vin tt nghip trng ngh)
4. Hp tc vi cc nh ti tr v cc d n
Cc nh ti tr ang hot ng tch cc trong khu vc d n (v d nh JICA ti tnh in
Bin, AFD) v vng ni Ty Bc ni chung (IFAD, ADB) v c kinh nghim, chuyn mn
v thng tin (cc bo co cng b, cc hng dn, v.v) c lin quan thc hin d n.
Hp tc vi cc nh ti tr nhm khuyn khch chia s thng tin, nng cao nhn thc ca
nhng n lc pht trin v c kh nng xc nh cc c hi o to hoc cc cch khc
tham gia vo cc quan h i tc.
-
34
PH LC 4: THIT LP QUAN H I TC VI CC
NGN HNG 17
D n s xem xt nhng quy nh i tc chin lc vi cc ngn hng thng mi
to iu kin cho ngi ngho tip cn vi ti chnh thun li hn. D n s h tr
cc ngn hng to ngun lc dnh ring cho nhn vin h tr khch hng d n,
ti c cu quy trnh kinh doanh; v sn phm/knh i mi. Tng t, d n s hp
tc vi cc t chc ti nguyn / t chc phi chnh ph tng cng x/thn v cc
nhm tn dng tit kim cho khch hng lm cho h tr thnh nhng khch hng tn
dng ng tin cy ca cc ngn hng thng mi.
Nhng ngn hng hin ang phc v b con trong vng d n bao gm:
Ngn hng chnh sch X hi Vit Nam (VBSP. Ngn hng ny c thnh lp vo nm
1995 phc v ngi ngho m khng c Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng
thn (VBARD) h tr. Tin thn l Ngn hng Vit Nam cho Ngi ngho, sau c i
tn thnh Ngn hng Chnh sch x hi Vit Nam (VBSP) vo thng 3 nm 2003, v bt u
pht trin mng li chi nhnh, phc v c sinh vin, ngi khuyt tt, doanh nghip nh v
siu nh. Ngn hng Chnh sch X hi c thnh lp tip nhn chng trnh mc tiu
gim ngho do Ngn hng NN & PTNT ch tr v tt c cc chng trnh cho vay ca chnh
ph i vi ngi ngho v cc nhm x hi d b tn thng khc. i vi cc h ngho,
Ngn hng Chnh sch X hi cung cp cc khon vay c k hn khng cn th chp vi li
sut khc nhau da trn mc ch khon vay, quy m, v kh nng hon tr ca khch hng.
Cho vay i vi cc h ngho c thc hin thng qua cho vay nhm. n cui nm 2003,
220.000 khon tn dng v cc nhm tit kim c thit lp. Ngn hng Chnh sch X hi
tng huy ng tit kim t dn pht trin ngun vn ca mnh. Hng nm, Ngn hng
Chnh sch X hi tip nhn chuyn giao cc khon h tr t chnh ph v hot ng nh
mt thc th phi li nhun. Ngn hng Chnh sch X hi d kin s tip tc p dng cc
chnh sch ca chnh ph v cho vay tr cp, hn ch s pht trin ca nh cung cp dch v
ti chnh vi m bng cch s dng phng php tip cn da trn th trng. Nhng thch
thc ln Ngn hng Chnh sch X hi gp phi lin quan n s pht trin ca mng li chi
nhnh tng cng nng lc ca nhn vin v h thng qun l thng tin, v thit lp
chnh sch li sut ph hp. Ngn hng Th gii cung cp cho Ngn hng Chnh sch X hi
khon vay h tr v mt chuyn mn k thut.
Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn (Agribank). c thnh lp vo nm
1988, Agribank l ngn hng thng mi ln nht trong c nc vi mng li hot ng
2.300 chi nhnh v phng giao dch trn ton quc c kt ni trc tuyn. Vi vai tr
hng u trong th trng ti chnh cho khu vc nng thn v nng nghip, Agribank ch
trng m rng mng li hot ng cho cc huyn, x to iu kin thun li cho khch
hng tip cn ngun vn vay ca ngn hng d dng v an ton hn. Tng s khch hng ca
Agribank l hn 10 triu h gia nh lm nng nghip v 30.000 doanh nghip. p ng
nhu cu thanh ton xut nhp khu ca khch hng trong v ngoi nc, Agribank tp
trung m rng quan h i l vi cc ngn hng khc v c mt mng li ngn hng i l
rng khp ti 95 quc gia v vng lnh th.
17 Ban DPDATW t chc cuc hp s b vi hai ngn hng. Cn t chc thm cc cuc hp vi cc ngn hng v cc
chuyn gia ti chnh hon thin hng dn ny.
-
35
c nhng sng kin hu ch c thc hin trong thp k va qua trong vng d n, bao
gm D n Ti chnh Nng thn giai on 2, thc hin t nm 2003 v 2009, to iu kin
cho Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam (BIDV) hp tc vi cc t chc ti chnh a
phng v thc y u t nng thn bng cch cung cp cc khon vay nh cho cc gia nh
v cc doanh nghip nh v siu nh/trung bnh (MSMEs). D n cng mang li mt s ci
thin v mt th ch: cht lng v phm vi dch v ti chnh c ci thin, v tt c cc t
chc tham gia ci thin h thng qun l ri ro v tn dng. Mt s lng ng k cc
khon vay c cung cp cho cc vng ni pha Bc, v trong ton quc, c khong 37%
khon vay dnh cho ph n.
Theo nguyn tc chung tt c cc nhm ng s thch, mt khi thnh lp v ng k, nn
lin h vi cc ngn hng a phng thng qua vic m mt ti khon tit kim trong chi
nhnh ca ngn hng trong khu vc cng gn x cng tt.. Cc thnh vin nhm ng s
thch nn thng bo cho ngn hng v cc c hi tit kim ca h v thng bo v bt k
chng trnh no c xy dng p ng nhu cu c th ca cc dn tc thiu s. Cc t
chc phi chnh ph v t chc khc c th ng mt vai tr trong cng tc ny
Nhng cuc tho lun tip theo
Cc cuc hp s b vi cc ngn hng s c t chc ti H Ni v cp tnh xc nh
quy m ca cc dch v ngn hng hin c v s tham gia vi cc x v cc thn bn trong
vng d n, v mc quan tm trong vic m rng hoc trin khai cc dch v ca cc
ngn hng. Ban DPDATW v cc Ban QLDA tnh s tho lun v vai tr m cc ngn hng
thng mi trong vic thc y pht trin nng thn trong vng d n. Hp tc vi cc ngn
hng thng mi cng l mt cch tim nng trong vic thit lp cc lin kt vi cc khch
hng kinh doanh v nng nghip m nhng ngn hnh ny c th quan tm n vic hp tc
vi d n.
Bi thuyt trnh t cc ngn hng, bao gm c bo co c lin quan, cc n phm, dch v cho
ng bo dn tc thiu s, v.v cng s c tm kim. Cc c hi m d n c th mang li,
v d nh h tr ti chnh gip cc ngn hng lp bn lm vic v nhn vin cho cc khch
hng dn tc thiu s, s c trnh by. Cc cuc tho lun vi Ngn hng Th gii cng s
c t chc.
Sau cc cuc tho lun v cc cuc hp, Ban PDATW s chun b mt hng dn tm tt
v vn hp tc vi ngn hng, bao gm cc tiu ch cho vic cung cp h tr cho cc ngn
hng thng mi, cc mu n, v.v
-
36
PH LC 5: THIT LP QUAN H I TC VI CC T
CHC KHC, TRNG CAO NG, I HC 18
Hp tc x nng nghip ng mt vai tr tch cc trong vng d n. Trong nm 2005 c
305 hp tc x nng nghip vng ni pha bc, vi cc hot ng chnh l thy li, tip th,
pht in, dch v khuyn nng, tn dng v dch v khc, v nm 2009 c 354 hp tc x
nh nu trong Biu 1. Hp tc x tham gia vo nhiu lnh vc trong c ch bin thc n
chn nui, vt t th y, ch bin, trng rng, nui trng thy sn v chn nui. Cc t chc
ny chim c th phn ln trn ton quc, th phn v phn bn l trn 20%, ht ging trn
50%; v tip th sn phm trang tri khong 5%. Nhiu hp tc x hot ng a mc chv
c th cung cp 10 dch v khc nhau hoc nhiu hn. Hu ht cc hp tc x nng nghipl
cc doanh nghip ti chnh c lp, vic tip cn cc ngun tn dng cn rt hn ch. Trong
tt c cc vng trong c nc, cc hp tc x vng ni pha Bc l yu nht v mt ti chnh
(doanh thu, vn). Nm 2005, 57% h gia nh trong ton quc l thnh vin ca hp tc x;
tuy nhin cha c thng tin c th v t l phn trm l trong vng d n. Cc hp tc x
trong vng d n ang tp trung vo ch, lm nghip, ng, thu li nh, v cung cp cc u
vo cn thit. Trong vng d n c mt s hip hi thng mi vi thnh vin t cc nghnh
ch, lm nghip v hng ha khc.
Biu 1: Hp tc x trong Vng d n (s liu nm 2009)
Tnh TNG
S
Nng
nghi
p
Th
ng
mi/
dch
v
Giao
thng
Thy
sn
Xy
dng
K
thut
Qu
tnh
dng
nhn
dn
in/n
c
Mi
tr
ng
Kh
c
in
Bin
101 42 6 5 9 18 9 0 12
Lo
Cai
206 41 10 33 3 51 59 1 6 2 0
Yn
Bi
320 123 9 4 0 10 101 16 56 1
Sn
La
187 100 14 5 0 21 39 7 1
Lai
Ch
u
158 31 27 5 66 28 0 1
Ha
Bnh
354 139 3 25 1 57 4 124 1
Ngun: www.vca.org.vn Lin minh Hp tc x Vit nam (2009)
Biu 2: Mt s Hp tc x in hnh trong vng d n
Ha Bnh Hp tc x th cng m ngh Vong Ngn
Lo Cai Hp tc x Sa Pa
Hp tc x thy li, thy in v ging cy Bn Lu
18
Cc cuc hp s b va mi c t chc. Cn c thm nhiu cuc hp vi nhiu hp tc x, cc hip hi, cc trng i hc v cao ng v cc i tc tim nng khc hon thin cc hng dn.
http://www.vca.org.vn/
-
37
(Huyn Mng Khng)
Hp tc x rau an ton Lo Cai
Sn La Hp tc x thng mi tng hp Bn i (Huyn Yn Chu)
Qu tn dng ca dn Mc
Hp tc x xy dng v dch v Hn Hon (Huyn Mai
Sn)
Yn Bi Hp tc x thng mi v dch v tng hp Hong Thng
(Huyn Vn Yn);
Hp tc x dch v Tn Thnh (Huyn Vn Chn);
Hp tc x Tn Thanh (thnh ph Yn Bi)
in Bin Hp tc x nng nghip Thanh Na (huyn in Bin)
Hp tc x nguyn vt liu xy dng v xy dng cng
nghip Xun Chnh (huyn in Bin)
Lai Chu Hp tc x th cng m ngh Than Uyn (huyn Than
Uyn)
Hp tc x th cng m ngh Trng Sinh (huyn Phong
Th)
Hp tc x thng mi v dch v Mng T (huyn
Mng T)
Ngun: www.vca.org.vn Lin minh Hp tc x Vit nam (2009)
Cc hip hi thng mi cng l nhng i tc tim nng ca d n, chng hn nh:
Hip hi thng mi ging cy trng Vit Nam: http://www.vietnamseed.com.vn/webui/web/master/Welcome.aspx
Hip hi cc lng ngh Vit Nam: http://hiephoilangnghevietnam.apps.vn/a/home
Hip hi ch Vit Nam: http://www.vitas.org.vn
Hip hi cc doanh nghip va v nh ngnh ngh nng thn: http://www.varisme.org.vn
Hip hi la go Vit Nam: [email protected]
Hip hi cc cng ty dc phm Vit Nam: http://www.vnpca.gov.vn
Hip hi tinh du hng liu v m phm Vit Nam: Fax: (84-8) 3932 2247
Hip hi thy sn Vit Nam: [email protected]
Cc hi ch thng mi cng c t chc thng xuyn v c gi tr cho cc nh sn xut
trong vng d n. Cc Xc tin Thng mi Vit Nam cung cp lch trnh, a im, thng
tin v cc cuc trin lm, hi ch qung b v thng mi ca nhiu ngnh trong khp nc
ti: http://www.vietrade.gov.vn
http://www.vca.org.vn/http://www.vietnamseed.com.vn/webui/web/master/Welcome.aspxhttp://hiephoilangnghevietnam.apps.vn/a/homehttp://www.vitas.org.vn/http://www.varisme.org.vn/mailto:[email protected]://www.vnpca.gov.vn/mailto:[email protected]://www.vietrade.gov.vn/
-
38
Cc trng i hc, cc trung tm nghin cu v o to, cc hip hi dy ngh. Biu 3
l cc trng i hc, cao ng, trng dy ngh trong khu vc d n. Cn b ca cc n v
ny, v nhng cn b trong cc t chc khc, thng xuyn thc hin cc cng vic cho cc
d n, cc cng ty t vn, chnh ph v ng vai tr nh cc chuyn gia, c vn v nh o
to, v l mt ngun thng tin hu ch cho d n.
Biu 3: Cc trng i hc, cao ng v trng dy ngh
Tnh Trng i hc, cao
ng v trng dy ngh
cp tnh
Cc trng i hc
Quc gia c ting phc
v cho tt c cc tnh
Lo Cai Cao ng S phm 1. i hc Lm nghip
Xun Mai
Yn Bi Trng Dy ngh 2. i hc Nng nghip I
in Bin Cao ng Kinh t va K
thut, Cao ng S phm
3. i hc Nng Lm Thi
Nguyn
Lai Chu Cao ng Cng ng 4. i hc Ngoi Thng
Ha Bnh Cao ng S phm 5. i hc Kinh t Quc
dn
Sn La Cao ng S phm
Cc cng ty t nhn, bao gm c cng ty t vn, cng c nhiu kinh nghim v chuyn
mn, nhiu cng ty lm vic v cc vn phn tch, nghin cu hnh ng, nh gi
chui gi tr v nghin cu kh thi, v lp k hoch cho d n ti tr. Nhiu bo co v cc n
phm c trn cc trang web (hu ht bngting Vit) c cc cng ty t nhn chun b.
Hng dn lin quan n cc cng ty kinh doanh nng nghip nm trong Ph lc 2.
Vai tr tim nng ca cc i tc
C rt nhiu vai tr ca cc t chc tim nng ny trong tng li c th l lin kt n gin
chia s thng tin, c th lin quan n hp ng dch v. Ban QLDA tnh/Huyn khuyn
khch xc nh cc i tc tim nng. Sau y l cc v d:
Hp tc x: nh cung cp u vo, ngun t vn k thut v kim sot cht lng, v c th ng vai tr ngi mua hng ha t cc CIG.
Hip hi Thng mi: c th h tr tip th cho cc nh sn xut thn bn - v d nh cho th cng m ngh.
Cc trng i hc v cc c s o to: c th k hp ng dch v k thut v o to kinh doanh.
Cc vin nghin cu, cc cng ty t vn t nhn: c k hp ng cho ti nghin cu c th ngn hn (v d nh nh gi tnh hnh, nh gi chui gi tr),
thng tin v thc hnh tt nht cho sn xut v tip th, o to lin quan n d n
ang trin khai.
Hp tc vi nhng t chc i tc tim nng ny i hi mt cch tip cn ch ng. Cc
bc s b cho Ban QLDA Tnh/Huyn xem xt bao gm:
(i) Lin h vi hp tc x/hip hi c lin quan ang hot ng trong mi tnh. Trao i thng tin v d n. Xc nh v tm hiu cc t chc ang hot ng ti cc x d n
v trong s c t chc no lm vic vi cc h sn xut nh ngi dn tc v/hoc
hng ha ph hp d n.
-
39
(ii) Thng bo cho h v nhng c hi m d n c th cung cp. V d, gii thch c th h tr cho kinh doanh nng nghip lin quan n cc nhm nng dn, kh nng hot
ng nh mt nh ti tr cho qu sng kin, v k nng o to ngh.
(iii) Thm d, iu tra kinh nghim v quan tm ca h n s hp tc chung v bt k
lnh vc, hot ng no trn.
-
40
PH LC 6: XC NH I TC, QUY NH MUA SM V
BO CO
D n s tm kim cc i tc tim nng t cc n v t nhn, ngn hng, c s o to
(trng i hc, cao ng, v trng dy ngh), v t chc pht trin nng thn nh t chc
phi chnh ph v cc c quan khc c kinh nghim lm vic vi cc dn tc thiu s vng
ni pha Bc. Cc t chc i tc c th c xc nh cp a phng, tnh v trung ng.
1. Vai tr tim nng ca cc i tc
Cc t chc i tc c nhiu vai tr tim nng. Mt vai tr nh tham gia lin kt n gin
chia s thng tin; nhng i tc khc c th tham gia hp ng dch v. Sau y l cc v d:
(i) Thnh lp cc nhm ng s thch (CIG): Kinh nghim Vit Nam ch ra rng cc CIG hnh thnh v pht trin khng phi l mt qu trnh t pht.
Cc hng dn vin cng ng lm vic cht ch vi cc cng ng thn bn
ng mt vai tr quan trng trong vic hnh thnh nhm v s thnh cng ca
n. Cht lng ca cc CIG c th b nh hng bi nng lc ca cc hng
dn vin cng ng. Cc t chc phi chnh ph c th m nhim vai tr h
tr trc tip hoc c th o to cn b d n nh hng dn vin cng ng
(CFs), thnh vin Hi ng nhn dn x hoc nhng ngi thch hp khc t
cng ng a phng.
(ii) o to v nh gi nhu cu o to: o to cn b d n v cng ng v k thut v phng php pht trin nng thn (v d nh H thng s dng t
trn nn t dc) bao gm, hnh thnh cc nhm ng s thch, hnh thnh cc
nhm tit kim, xc nh v nh lng cc la chn mang li thu nhp, cch
thch hp lm vic vi cc dn tc thiu s v s hiu bit kin thc bn
a, lin h v lm vic vi cc t chc phi chnh ph dn tc thiu s, v.v.
Cc c s o to tnh ng vai tr rt quan trng.
(iii) Nghin cu hnh ng: cc ch c la chn trong nng nghip (cy trng, vt nui v nui trng thy sn), ci thin cc dch v ti chnh cho cc
dn tc thiu s, tng c hi cho ph n, qun l ti nguyn thin nhin, nng-
lm nghip, th cng m ngh v dch v, nh gi chui gi tr, hnh thnh v
hot ng cc nhm tit kim, nng cao nhn thc v th trng, vv. Cc n
v t vn v cc t chc phi chnh ph c kinh nghim v nhng vn
ny.
(iv) Dch v ti chnh v tit kim: Cc ngn hng trong vng d n, c th c cc t chc phi chnh ph h tr xy dng cc lin kt ngn hng cp a
phng, ng vai tr quan trng.
(v) Cung cp vt t u vo, sn xut v tip th sn phm ca nng dn: lin
kt nng nghip vi cc cng ty t nhn v cc t chc phi chnh ph c th
mang li cc gii php sng to khi hp tc vi cc nhm nng dn
(vi) Hng dn k thut trng trt, chn nui, nui trng thy sn v nng-
lm kt hp: hng dn t cc s nng nghip v pht trin nng thn, cc t
chc phi chnh ph, lin kt nng nghip, cc c s o to tnh.
-
41
(vii) n phm v thng tin kinh t - x hi: C mt s lng ng k cc thng
tin v cc tnh ca NMPRP2 trong cc ti liu nghin cu khc nhau, cc ti
liu, cc d n hng ti xa i gim ngho. Trang Web c nhiu thng tin
c lin quan trc tip n tt c cc hp phn d n. Xem thm Ph lc 6.
2. Tiu ch hp l i vi cc i tc
Sau y cha phi l danh sch y , nhng v c bn nhng t chc/ c quan sau p ng
tiu ch hp l tr thnh i tc:
(i) Cng ty Vit Nam ng k kinh doanh (chng hn, cc ngn hng, cng ty t vn, vv)
(ii) Vin Nghin cu hoc Trng i hc Vit Nam ng k
(iii) T chc phi chnh ph Vit Nam ng k
(iv) T chc phi chnh ph quc t, hp tc vi t chc/c quan trong nc, trong
t chc trong nc chu trch nhim thc hin chnh.
(v) Hp tc x nng nghip hay Hip hi