dspace kurumsal arşiv sisteminin kurulması ve uygulanması · dspace • açık erişim...

63
DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması Ulusal Açık Erişim Çalıştayı,89 Kasım 2012 Hacettepe Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi, Sıhhiye, Ankara HAZIRLAYANLAR: ANKOS AEKA Grubu Üyeleri: Sönmez ÇELİK (Doğuş Üniversitesi) Gültekin GÜRDAL (İYTE) Burcu KETEN (ODTÜ) Levent KUTLUTÜRK (Yaşar Üniversitesi) Ata TÜRKFİDANI (Yaşar Üniversitesi) Diğer: Onur BUĞAN (Doğuş Üniversitesi)

Upload: others

Post on 28-May-2020

24 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceKurumsalArşivSistemininKurulmasıveUygulanması

UlusalAçıkErişimÇalıştayı,8‐9Kasım2012HacettepeÜniversitesiKongreveKültürMerkezi,Sıhhiye,Ankara

HAZIRLAYANLAR:ANKOSAEKAGrubuÜyeleri:

SönmezÇELİK(DoğuşÜniversitesi)GültekinGÜRDAL(İYTE)BurcuKETEN (ODTÜ)

LeventKUTLUTÜRK(YaşarÜniversitesi)AtaTÜRKFİDANI(YaşarÜniversitesi)

Diğer:OnurBUĞAN(DoğuşÜniversitesi)

Page 2: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

SunumBaşlıkları• Giriş• KurumsalArşivinYararları• DSpace• SunucuveDSpaceKurulumu• DSpace’deYapılmasıGerekenİlkDüzenlemeler• TürkçeDilDosyalarınınYüklenmesi• OpenAIREUyumluluğu• KonfigürasyonAyarları• DSpaceWebArayüzündeDüzenleme• PolitikaveRehber• DSpaceUygulaması• DSpaceEğitimi• DSpaceüyeliğiveyetkilendirme• Gönderi/Kayıtİşlemleri• Gönderi/KayıtKontrolüveYayımlama• AramaSeçenekleri• Raporlama• RehberlereKayıt

Page 3: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Giriş• AçıkErişim: Bilimselliteratürünİnternetaracıylafinansal,yasalveteknikbariyerlerolmaksızın,erişilebilir,okunabilir,kaydedilebilir,kopyalanabilir,yazdırılabilir,taranabilir,dizinlenebilir,tammetnebağlantıverilebilir,yazılımaveriolarakaktarılabilirvehertürlüyasalamaçiçinkullanılabilirbiçimdekamuyaücretsizaçıkolmasıdır.

• KurumsalArşiv: Akademikbirkurumunkurumsalarşivsistemidir.Yani,bağlıolduğukurumunentelektüelbirikiminiuygunortamlardabirarayatoplayan,saklayan,koruyan,dizinleyen,yayınlayanveengelsizerişiminisağlayanhizmetlerbütünüdür.

• KurumsalArşivinAmacı: BağlıolduğukurumunentelektüelbirikiminibirarayatoplayarakkurumsalbirarşivoluşturmayıveuluslararasıstandartlardaAçıkErişimesunmayıamaçlar.Diğerbirifadeyle,bilgininyayılmasınıkısıtlayanengellerinortadankaldırılması,bilgiteknolojisininimkanlarındanyararlanarakyenibirsistemoluşturulması,kurumunveçalışanlarınıntanınırlığınınsağlanmasıvedolayısıylasaygınlığınınartırılmasıdır.

Page 4: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

KurumsalArşivinYararları• KurumsalYararları:

Hertürlüfaaliyetinbilimsel,toplumsalveekonomikilişkisiniortayakoyarakkurumundeğeriniarttırır.

Kurumungörünürlüğünüvesaygınlığınıartırır.

Kurumundesteklediğiçeşitlitanıtımvearaştırmasonuçlarınaerişimsınırlamasınıortadankaldırır.

Kurumundesteklediğiaraştırmalarıtekrarücretödeyerekticarikaynaklardansatınalmasınıönler.

• BireyselYararları:

İnternetsayesindearaştırmasonuçlarınaücretsizvehızlıerişimsağlar.

Bilgikaynaklarınındahagenişkitlelereulaşmasınısağlayarakaraştırmanınetkisiniartırır.

Bilgikaynaklarınınbaşkaaraştırmalaratemeloluşturmasınaaracılıkeder.

Araştırmalarıntekrarınıönler.

Page 5: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace

• Açıkerişimsistemlerinintemelinioluşturankurumsalarşivsistemleriiçinkullanılanyazılımlar,ücretsizolanaçıkkaynakkolduyazılımlarveçeşitlifirmalartarafındanüretilenücretlipaketprogramlardanoluşmaktadır.

• ANKOSAEKAGrubuKurumsalArşivleriçinMITÜniversitesiveHPişbirliğiylegeliştirmişolanveDünyada1360’danfazlakurumtarafındankullanılmaktaolanDSpace adlıaçıkkaynakkodluyazılımıönermektedir.

• BuçalıştayçerçevesindeDSpace1.7.0 sürümününLinuxişletimsistemiüzerineLiveCDüzerindenkurulumuveuygulamasıgerçekzamanlıolarakpaylaşılacaktır.

• DSpace1.7.0kurumsalarşivyazılımınınTürkçedildosyalarıDoğuşÜniversitesiKütüphanesitarafındançevirilmiştir.

Page 6: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’inÖzelikleriAdresi http://www.dspace.org/

AmacıDSpace,kurumbünyesindeüretilenentelektüelçıktılarıtutmak,depolamak,indekslemek,korumak,saklamak,tekraryaymakamacıylageliştirilmişbirkurumsalarşivsistemidir.

Özellikleri

‐ Tümiçerik(word,ppt,PDF,videovb.)türlerinikabuleder,‐ DublinCoreüstveristandardınıkullanır,‐ Özelleştirilebilirwebarayüzünüdestekler,‐ OAIuyumludur,‐ Ekleme/çıkarmayeteneğivardır,‐ İçeriksunumuiçinişakışıişlemisunar,‐ Lucenearamamotoruiletammetindearamaimkanıverir,‐ Tekmerkezliolmayansunuşişlemisağlar,‐ JavaAPI(UygulamaProgramlamaArayüzü)aracılığıylagenişletilebilir,

‐ PostgreSQLveyaSQLveritabanlarınıkullanır,‐ Çokludilseçeneğivardır,‐ OpenAIRE uyumludur.

Destek https://wiki.duraspace.org/display/DSPACE/HomeKullanıcılar http://www.dspace.org/whos‐using‐dspace/Repository‐List.html

Page 7: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

BirBakıştaDSpace

Page 8: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

SunucuveDSpaceKurulumHazırlığı

DSpace1.7.0'ınLiveCDkurulumuiçinizlenmesigerekenadımlar:

• VMwareüzerindeihtiyacınızagörebirsanalsunucuoluşturunuzveyauygunbirsunucuteminediniz.

• Oluşturduğunuzveyateminettiğinizsunucuyaherhangibirişletimsistemiyüklemeyiniz;çünküLiveCDüzerindenDSpaceilebirlikteUbuntu10.10işletimsistemidekurulacaktır.

• http://sourceforge.net/projects/liblivecd/ adresindenliblivecd‐v1.2.iso (DSpaceISOdosyasını)indiriniz.

• DSpace’isanalsunucuyakuracaksanızindirdiğinizISOdosyasınısanalsunucudakibilgisayarınızakaydediniz.

• DSpace’ifizikselbirsunucuyakuracaksanızindirdiğinizISOdosyasınıbirCD’yeyazdırınız.

• Aşağıdakiadımlarınıizleyerekkurulumutamamlayınız.

Page 9: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 1• VMwareekranındaoluşturduğunuzsunucununCD/DVD(IDE)kısmınaçifttıklayınız.

Page 10: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 2• SanalsunucuayarlarıpenceresindeUseISOimagefileseçeneğiniseçinizveBrowse turşuaracılığıylaliblivecd‐v1.2.isodosyasınınyolunugöstererekOK tuşunabasınız.

Page 11: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 3• KurulumubaşlatmakiçinmenüdenVM>>Power>>PowerOnyolunuizleyinveyagezinmeçubuğundakibaşlatikonunabasınız.

Page 12: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 4• Ubuntuişletimsistemikurulumubaşlayacaktır.

Page 13: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 5• HoşgeldinizekranındaInstallUbuntuseçeneğinitıklayınız.

Page 14: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 6• AyarlarıdeğiştirmedenForward tuşunabasınız.

Page 15: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 7• AşağıdakipenceredeseçilialanlarıişaretleyerekForwardtuşunabasınız.

Page 16: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 8• AşağıdakipenceredeInstallNowtuşunabasarakkurulumubaşlatın.

Page 17: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 9• AşağıdakiekrangörüntüleninceyekadarbekleyinizvebulunduğunuzyerdoğruysaForward tuşunabasınız.

Page 18: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 10• KullandığınızklavyetürünüseçinizveForward tuşunabasınız.

Page 19: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 11• AşağıdakiformuörneğeuygundoldurupkullanıcıadıveşifrenizibelirleyerekForward tuşunabasınız.

Page 20: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 12• Ubuntu10.10veDSpace1.7.0 kurulumununtamamlandığınıgösterenaşağıdakiuyarıgelinceyekadarbekleyinizveRestartNow tuşunabasınız.

Page 21: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 13• Sunucuyenidenbaşlayıncaaşağıdakiekrangörüntülenecektir.

Page 22: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 14• BuekrandaöncelikleVM>>SettingsseçeneğiniveardındanCD/DVD(IDE) veUsephysicaldriveseçeneğiniseçinizveOKtuşunabasmaksuretiyleISOimajdosyasınıçıkartınız.

Page 23: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 15• Aşağıdakiekrandakoyukahverengizemindebiryertıkladıktansonra“Enter”tuşunabasaraksunucuyubaşlatınız.

Page 24: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 16• Aşağıdakipenceredenkurulumdabelirlediğinizşifreilesunucuyagirişyapınız.

Page 25: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

Ubuntu10.10veDSpaceKurulumu‐ 17

DSpace1.7.0KurulumtamamlandıktansonramasaüstündeyeralanClickMekısayolunatıklayarakdosyaiçerğiniinceleyiniz.BurdaverilenstandartDSpacekullanıcıadıveşifresi ilesistemgirişyapınızveşifreyideğiştiriniz.Yapmanızgereken:

• DSpace arayüzünegirişyapın,

• DSpace’imbağlantısınatıklayınızvegelenpencerede,

• dspace@localhost kullanıcıadıvelibraryşifresiilegirişyapınız,

• EditProfileseçeneğinitıklayınız,

• Yenişifrenizigirinizveonaylayınız.

Page 26: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deYapılacakİlkDüzenleme• LiveCDüzerindenDSpace1.7.0kurulumundansonrayapılmasıgerekenilkdüzenlemedogus@dogus:/home/$ kullanıcısıaltındakirunMeOncekomutunubirkereçalıştırmakveardındansilmektir.İşlemadımları:

• Applications>>Accessories>>Terminal(komutlarınıtakipederekbirterminalpenceresiaçınızveterminalpenceresinde,

• dogus@dogus:/home/$ (dizinialtındaiken),

• dogus@dogus:/$sudo/home/runMeOnce(yazıpentertuşunabastıktansonraşifrenizigiriniz),

• dogus@dogus:/$ sudorm/home/runMeOnce(yazınızveentertuşunabasaraksilmeyionaylayınız)

Page 27: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deAdminHesabıAçma• dogus@dogus:/home/dspace/bin$ (dizinialtınagirinizvebudizinaltındayken),

• dogus@dogus:/home/dspace/bin$ sudo./dspacecreate‐administrator (komutunuyazınızveentertuşunabasınız),

• E‐postaadresinizigiriniz,(Ör:[email protected])

• İlkadınızıgiriniz(Ör.:Sonmez),

• Soyadınızıgiriniz(Ör.:CELIK),

• Sistemikullanmakistediğinizdiligiriniz(Ör.:tr veyaen)

• Şifrenizigiriniz(Ör:sifre123)

• Şifrenizitekrarediniz,

• “y”seçeneğinigirerekonaylayınız.

Page 28: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceWebArayüzüGörüntülenmesiTerminalekranındaiken;

• dogus@dogus:/home/$ ifconfig (yazarakentertuşunabasınız)

• gelendetayekranındainetaddr:karşısındakiadresinotediniz.

• Internettarayıcıda(Firefox,InternetExplorervb.)yenibirpencereaçınız.

• İnternetadresiveportnumarasıilevearayüzadınıyazınız(Ör:http://89.106.5.164:8080/jspui)

• Aşağıdakigibibirarayüzkarşınızagelecektir.

Page 29: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceWebArayüzü

Page 30: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceTürkçeDilDosyaları‐ 1• DoğuşÜniversitesiKütüphanesitarafındanTürkçe’yeçevirilenDSpace1.7.0dildosyalarını; http://kutuphane.dogus.edu.tr/belgeler/dspace170_dil.zip veya http://acikerisim.ankos.gen.tr/belgeler/dspace170_dil.zip

• adresindenindirinizvebudosyalarıilgilidizinlerinaltınaatınız.• DSpace’dedildosyalarınınbulunduğudizinler:

…/dspace/webapps/jspui/WEB‐INF/classes/message_tr.proparties …/dspace/config/input‐forms_tr.xml …/dspace/config/default_tr.license (safasciiolmalı) …/dspace/config/news‐top_tr.html …/dspace/config/news‐side_tr.html …/dspace/config/emails/change_password_tr …/dspace/config/emails/export_error_tr …/dspace/config/emails/export_success_tr …/dspace/config/emails/feedback_tr

Page 31: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceTürkçeDilDosyaları‐ 2 …/dspace/config/emails/flowtask_notify_tr …/dspace/config/emails/harvesting_error_tr …/dspace/config/emails/internal_error_tr …/dspace/config/emails/register_tr …/dspace/config/emails/registration_notify_tr …/dspace/config/emails/registration_notify_back_tr …/dspace/config/emails/submit_archive_tr …/dspace/config/emails/submit_reject_tr …/dspace/config/emails/submit_task_tr …/dspace/config/emails/subscription_tr …/dspace/config/emails/suggest_tr …/dspace]/webapps/jspui/help/collection‐admin_tr.html …/dspace/webapps/jspui/help/index_tr.html …/dspace/webapps/jspui/help/site‐admin_tr.html

Page 32: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceOpenAIREUyumluluğu• …/dspace/config/altındakiinput‐forms.xmlveinput‐forms_tr.xmldosyalarındaparaleldüzenlemeyapılarakDSpaceOpenAIREuyumluhalegetirilir.

• DoğuşÜniversitesiKütüphanesitarafındanyapılançeviridosyalarınıniçindeyeralaninput‐forms.xmlveinput‐forms_tr.xmldosyalarıOpenAIREuyumludur.

• DüzenlemeOpenAIRERehberi1.1ileDRIVERRehberi2.0’agöreyapılmıştır.Ancakhenüztestedilmemiştir.

• BukonudahazırlananDSpace'inOpenAIREileUyumluHaleGetirilmesiadlıayrıntılıbirdokümanahttp://acikerisim.ankos.gen.tr/kayazilimlari.html adresindenerişebilirsiniz.

Page 33: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceKonfigürayonDosyası‐ 1• ...[dspace]\config\ yolundakidspace.cfg dosyasınıgözdengeçirinizvekurumunuzauygundüzenlemelerinotepad,wordpad,geditgibibirmetineditörüaracılığıileyapınız.Düzenleneceksatırlar:

dspace.hostname=localhost(IPadresi:Ör.:89.106.5.134)

dspace.baseUrl=http://localhost:8080 (Ör.:http://89.106.5.134:8080)

dspace.url=${dspace.baseUrl}/jspui (jspuiarayüzünüetkinleştirir)

dspace.oai.url=${dspace.baseUrl}/oai

dspace.name=ArşivinizinAdı (Türkçekarakterkullanmayınız.Ör.DoguseArsiv)

db.name=postgres(Hangiveritabanınınkullanılacağınıbelirtir)

db.url=jdbc:postgresql://localhost:5432/dspace(vtbağlantıyolu)

db.driver=org.postgresql.Driver(vtsürücüsü)

Page 34: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceKonfigürayonDosyası‐ 2 db.username=dspace(Veritabanıadı)

db.password=sifre(Veritabanıbağlantışifresi)

mail.server=smtp.dogus.edu.tr

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

default.language=tr (üstverikaydıiçinsistemtarafındankullanılır)

default.locale=tr,en (Webdedilseçeneğiniaktifhalegetirir)

webui.supported.locales=tr,en (webdedildosyalarınıyönlendirir)

Page 35: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deArayüzDüzenlemeDSpace'dearayüzdeğişiklikleri"…/[dspace]/[apache‐tomcat]/webapps/jspui/layout"altındakijps uzantılıdosyalardagereklikodlamayaparakgerçekleştirilir.Örneğin;aşağıdakigibibirbannerhazırlamakiçinheaderdefault.jsp dosyasındauygunkodlamayıyapmakgerekir.

ÖrnekBannerKodlaması:<td>

<a href="<%= request.getContextPath() %>/"><img src="<%= request.getContextPath() %>/image/dspace-blue.gif" alt="<fmt:message key="jsp.layout.header-default.alt"/>" width="198" height="79" border="0"/></a>

</td>

<td align="center" width="99%"> <H1>DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ AÇIK ERİŞİM SİSTEMİ<br><em>Doğuş University Open Archive System</em></br></H1>

</td>

<td><a target="_blank" href="http://www.dspace.org "><img src="<%= request.getContextPath() %>/image/dspace-blue_.gif" alt="<fmt:message key="jsp.layout.header-default.alt"/>" width="198" height="79" border="0"/></a>

</td>

Page 36: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deSidebarDüzenlemeWebarayüzündeAdministrator>>EditNews>>SidebarNews seçeneklerinisırasıylatıklayınızveaşağıdakiörneğeuygundüzenelemeniziaçılanpenceredeyapabilirsiniz:

<p><scripttype="text/javascript">document.write('<ahref="#"onClick="varpopupwin=window.open(\'/jspui/help/earsiv_rehberi.html\',\'dspacepopup\',\'height=600,width=550,resizable,scrollbars\');popupwin.focus();returnfalse;">eArşivRehberi<\/a>');</script><noscript><ahref="/jspui/help/Egitim_Dokumani.html"target="dspacepopup">eArşivHakkında</a></noscript></p><p><b><fontface="Verdana"size="3pt">KısaYollar</font></b></p><p><ahref="http://www.dogus.edu.tr/"target="_blank">DoğuşÜniversitesi</a></p><p><ahref="http://kutuphane.dogus.edu.tr/"target="_blank">DoğuşÜniversitesiKütüphanesi</a></p><p><ahref="http://journal.dogus.edu.tr/"target="_blank">DoğuşÜniversitesiDergisi</a></p><p><ahref="http://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/index.php"target="_blank">Doğuş_ÜniversitesiMakaleVeritabanı</a></p><p><fontface="Verdana"size="1pt"><b>İletişim:</b><br>SönmezÇELİK<br>DoğuşÜniversitesiKütüphanesi<br>Acıbadem‐ 34722<br>Kadıköy,İSTANBUL<br><br>(0216)5445555/1402<br><ahref="mailto:[email protected]">[email protected]</a></font></p>

Page 37: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceArayüzÖrneği

Page 38: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

KurumsalArşivPolitikası

• Gerekçe• Bağlam• Amaçlar• Uygulanma• Kapsam• İlkeler

Depolama AçıkErişim Lisanslama ÇokYazarlıÇalışmalarınDepolaması

• Tanımlar• İvediDepolama• AçıkErişim• KişiselArşivleme• AkademikÇalışmalar

Page 39: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

KurumsalArşivRehberi

Page 40: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deBölümveAltBölümOluşturmaÜstDüzeyBölümOluşturma• Bölümler&Koleksiyonlarbaşlığınıtıklayınız,• YönetimAraçları’ndanÜstDüzeyBölümOluşturseçeneğinitıklayınız,• AşağıdaörneğiverilenformudoldurunuzveOluştur butonunabasınız.

İkinciDüzeyBölümOluşturma• Bölümler&Koleksiyonlarbaşlığınıtıklayınız,• AltbölümoluşturacağınızBölümBaşlığınatıklayınız,• YönetimAraçları’ndanAltBölümOluşturseçeneğinitıklayınız,• YukarıdaörneğiverilenformudoldurunuzveOluşturbutonunabasınız.

Page 41: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deKoleksiyonOluşturma‐ 1• Bölümler&Koleksiyonlarbaşlığınıtıklayınız,

• KoleksiyonoluşturacağınızAltBölümBaşlığı’nıtıklayınız.

• YönetimAraçları’ndanKoleksiyonOluşturseçeneğinitıklayınız,

• Aşağıdakipenceredesiziniçinuygunseçenekleriişaretleyiniz.

Page 42: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deKoleksiyonOluşturma‐ 2• İkinciadımdaaşağıdakibirkısmıverilenformudoldurunuzve

Sonraki> seçeneğinetıklayınız.

• Üçüncüadımdakoleksiyonahangiüyeleringönderiyapacağınızseçiniz.

• DördüncüadımdaGöndermeİşAkışıKabul/Ret/ÜstveriDüzeltmeAdımı’ndakimlerinyetkiliolacağınıbelirleyiniz.

• Koleksiyondetayınıgözdengeçiriponaylayınız.

Page 43: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceKurumsalArşivEğitimleri• Buaşamayagelinceyekadarsunucukurulumu,DSpacekurulumuve

yapılandırması,KurumsalArşivPolitikasıYazma,KurumsalArşivRehberihazırlamagibibirçokaşamayıgeridebıraktık.

• EğitimdebizeyardımcıolmasıiçinönceliklevarsakütüphanenindokümanlarınıKurumsalArşive(KA)kaydetmekgerekir.

• ÖteyandaneğitimsürecindeörnekteşkiletmesibakımındanbirkaçtanınmışakademisyenleişbirliğinegiderekyayınlarınıkoordineliolarakKAkaydedin.

• Kendinizihazırhissettiğinizzamansistemintanıtımıveeğitimsürecinibaşlatın.

• Eğitimlerdehazırlayacağınızrehbersizeyolgöstericiolacaktır.

Page 44: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deÜyeKaydı‐ 1• İnternettarayıcınızdanDSpaceanasayfasınagirişyapınız.

• SolkenarçubuğundaDSpace’imlinkinetıklayınız.

Page 45: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deÜyeKaydı‐ 2• DSpaceoturumaçmaekranındaYeniKullanıcımısınız?Kaydolmak

içintıklayınız linkiniseçiniz.

• E‐postaAdresikutusunageçerlie‐postaadresinizigirinizveKayıttuşunabasınız.

Page 46: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deÜyeKaydı‐ 1• Onaye‐PostasıGönderildi uyarısınıalanakadarbekleyiniz.

• E‐postakutunuzadönünüz.

• DSpacetarafındangönderilene‐postaiçindekilinketıklayınız(Junkpostalaradüşmeihtimalnideunutmayınız).

Page 47: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deÜyeKaydı‐ 2• Açılansayfadakiformudoldurunuzvesistemegiriştekullanmak

istediğinizşifreyiikikereyazarakKayıtbutonunabasınız.

Page 48: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deÜyeYetkilendirilme• YöneticihesabıileDSpace’egirişyapınız,

• Bölümler&Koleksiyonlarbaşlığınıtıklayınız,

• Yetkilendirmeyapacağınızkoleksiyonbaşlığınıtıklayınız,

• YönetimAraçları’ndanDüzelt seçeneğinitıklayınız,

• KoleksiyonDüzenleformuseçeneklerindenGönderici seçeneğindekiDüzelt butonunutıklayınız,

• eKişiÜyelerikısmınayetkivermekistediğinizkişiyieKişiSeç…seçeneğinikullanarakekleyiniz,

• GrupGüncellebutonuaracılığıylaeklediginizkişiyiaktifhalegetiriniz.

Page 49: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 1KullanıcıhesabıileDSpace’egirişyaptıktansonrasırasıyla;

• DSpace’im başlığınıtıklayınız,

• YeniGönderiBaşlatseçeneğinitıklayınız,

• GönderiiçinaçılırmenüdenkoleksiyonseçimiyapınızveSonraki>butonunabasarakgönderiadımlarınageçiniz.

Page 50: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 2İlkadımdagönderiiçinaşağıdakiözelliklerdenuygunolanınıseçiniz,

Page 51: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 3İkinciadımdagönderiüstverisini(metadata)aşağdakiformagirinizveSonraki>butonunabasınız,

Page 52: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 4Üçüncüadımdagönderininanhtarkelimelerini,özetini,destekçileriniveaçıklamasınıaşağıdakiformagirerekSonraki> butonunabasınız.

Page 53: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 5DördüncüadımdagönderidosyasınıGözat… butonuaracılığıylayükleyerekSonraki> butonunabasınız.

Page 54: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 6Beşinciadımda,buaşamayakadargirmişolduğunuzverilerbirlistehalindesizesunulacaktır.KontroledinizveolasıdüzeltmeleriniziBunlardanBiriniDüzeltseçeneğiileyapınızveSonraki> butonunatıklayarakbirsonrakiadımageçiniz.

Page 55: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 7AltıncıadımdalisansbilgisinigözdengeçirinizveLisansıKabulEdiyorumseçeneğiniyıllayarakbirsonrakiadımınageçiniz.

Page 56: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiAdımları‐ 8Yedincivesonadımdagönderiyitamamladığınızadairbilgiverirveaynıkoleksiyonabaşkabirgönderiyapıpyapmayacağınızısorar.

Page 57: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiKontrolüveYayımlama‐ 1ÜyelertarafındanyapılangönderilerDspece’deGönderiHavuzundabirikir.Buradakigönderilerinyayımlanabilmesiiçinkurumsalarşivyetkilisi/yetkililerininkontrolveyayımiçinonayınıbekler.Kontrolveyayımlamasüreciaşağıdakigibiyapılır:

• DSpace’im başlığınatıklayarakHavuzdakiGörevler’ilisteleyiniz.

Page 58: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiKontrolüveYayımlama‐ 2GönderiyikontroletmekiçinGörevAlbutonunatıklayarakdetayınıgörüntüleyiniz.

Page 59: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deGönderiKontrolüveYayımlama‐ 3• Göster/Aç butonunabasarakgönderinindosyasınıaçınızveüst

verilerindoğruolupolmadığınıkontrolediniz.

• BuGöreviKabuletbutonunabasarakaşağıdakimaddelerdenuygunolanınıseçerekişakışsürecinedevamediniz.

Page 60: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deAramaSeçenekleriDSpaceLucene aramamotorunukullanırveçokyönlüaramadesteğiiçinApacheSolrkullanarakfonksiyonellistelemeözelliğisunar.DSpace’dekiaramaseçenekleri;

• Basit,• Gelişmiş,• Listeleme

Page 61: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpace’deRaporlama‐ Yönetici seçeneğinitıklayınız.‐ YöneticiAraçları başlığıaltındakiİstatistikler başlığınıtıklayınız.

Page 62: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

KurumsalArşivRehberlerineKayıtKurumsalaçıkarşivsitelerininlistesiniverendizinlerveiçerikleriüzerindetopluaramayapmayaaracılıkedenrehberlereKurumsalArşivinizikaydediniz.

Başlık Açıklama

OpenDOAR (Directory of Open Access Repositories) Kurumsal açık arşiv sitelerinin listesini veren ve içerikleriüzerinde toplu arama yapamaya aracılık eden bir dizindir.

ROAR (Registry of Open Access Repositories)

Tüm akademik konu alanlarında yayınlanmış serbest erişimlidigital kaynakları toplu olarak bir arada sunan ve ABAraştırma Komisyonu tarafından desteklenen bir işbirliğiprojesidir.

DRIVER (Digital Repository Infrastructure Vision for European Research)

Tüm akademik konu alanlarında yayınlanmış serbest erişimlidigital kaynakları toplu olarak bir arada sunan ve ABAraştırma Komisyonu tarafından desteklenen bir işbirliğiprojesidir.

OpenAIRE: Open Access Infrastructure for Research in Europe

Avrupa Birliği 7. Çerçeve Programı ve Avrupa AraştırmaKonseyi destekli makalelerin tanımlanması, saklanması,erişimi ve görüntülenmesi için kurulan bir arayüz ve destekmekanizmasıdır.

Page 63: DSpace Kurumsal Arşiv Sisteminin Kurulması ve Uygulanması · DSpace • Açık erişim sistemlerinin temelini oluşturan kurumsal arşiv sistemleri için kullanılan yazılımlar,

DSpaceKurumsalArşivSistemininKurulmasıveUygulanması

UlusalAçıkErişimÇalıştayı,8‐9Kasım2012HacettepeÜniversitesiKongreveKültürMerkezi,Sıhhiye,Ankara

HAZIRLAYANLAR:ANKOSAEKAGrubuÜyeleri:

SönmezÇELİK(DoğuşÜniversitesi)GültekinGÜRDAL(İYTE)BurcuKETEN (ODTÜ)

LeventKUTLUTÜRK(YaşarÜniversitesi)AtaTÜRKFİDANI(YaşarÜniversitesi)

Diğer:OnurBUĞAN(DoğuşÜniversitesi)