II Wojna Światowa

1939-1945

II Wojna Światowa to największy, najkrwawszy i najtragiczniejszy konflikt zbrojny w historii świata. Pochłonął ok. 55 milionów ofiar. Trwał on od 1 września 1939 r. do 2 września 1945

r. Walki toczyły się w Europie, w Afryce, w Azji oraz na wszystkich oceanach. W wojnie brały udział kraje ze wszystkich kontynentów, a najważniejsze z nich to: Niemcy, Włochy,

Japonia (tzw. państwa Osi), Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i ZSRR (alianci).Wojnę rozpoczęły hitlerowskie Niemcy atakiem na Polskę. 17 września 1939 r. pomógł im Związek Radziecki atakując Polaków od wschodu. Bohaterska obrona nie poradziła sobie z tak potężnymi najeźdźcami. Kilka miesięcy później, w kwietniu 1940 r. III Rzesza najechała Danię i Norwegię. Dania bardzo szybko uległa Niemcom. Norwegia broniła się dłużej, lecz i tak skapitulowała. Tymczasem Sowieci zajęli już Litwę, Łotwę, Estonię, Besarabię oraz, po wyczerpującej wojnie, część Finlandii. 10 maja 1940 r. niemieckie wojska pomaszerowały przez Belgię, Holandię i Luksemburg na Francję, która niespodziewanie szybko się poddała. Adolf Hitler miał plan zająć jeszcze Wyspy Brytyjskie, jednak nie udało się mu zniszczyć angielskiego lotnictwa i operacja została odwołana. Niemieckim i włoskim łupem padła również Jugosławia i Grecja.

Równolegle z wojną w Europie toczyły się starcia w Afryce. Początkowo siły niemiecko-włoskie odnosiły sukcesy, lecz po długotrwałym konflikcie zostały wyparte z "Czarnego Lądu". 22 czerwca 1941 r. III Rzesza rozpoczęła realizację planu Barbarossa, czyli inwazji na Związek Radziecki. W początkowej fazie wojny Niemcy bardzo szybko wdzierali się w terytorium ZSRR. W tym samym czasie Japonia, tocząc już wojnę z Chinami, zaatakowała amerykańską bazę morską w Pearl Harbor. Stany Zjednoczone przystąpiły wtedy do wojny ze wszystkimi państwami Osi.

Niemiecka ofensywa na wschodzie zatrzymała się na Moskwie, gdzie Armia Czerwona odepchnęła nazistów, rozpoczynając kontrofensywę.

Niemcy przegrali również bitwę pod Stalingradem. Od tego czasu Sowieci wypychali najeźdźców ze swojego kraju. W 1944 r. przekroczyli granicę przedwojennej Polski. Również Japończykom źle się powodziło.

Po początkowych sukcesach odnosili porażkę za porażką.

6 czerwca 1944 r. Amerykanie i Brytyjczycy przeprowadzili desant na plaże w Normandii w północnej Francji. Udało im się przełamać niemiecki opór i rozpocząć przemarsz po okupowanej Europie.

Niespodzianka spotkała ich w lasach Ardenów, gdzie Niemcy rozpoczęli kontrofensywę, która jednak skończyła się klęską nazistów. Niedługo po

tym Rosjanie zaczęli oblegać Berlin, który poddał się 2 maja 1945 r. Niemcy skapitulowały 7 maja 1945 r.

Japonia opierała się nieco dłużej, jednak po zrzuceniu przez Amerykanów bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki również

skapitulowała 2 września 1945 r.

Przebieg wojny

20-lecie międzywojenne wydarzenia poprzedające II Wojnę Światową.

Kampania wrześniowa atak III Rzeszy, a następnie Związku Radzieckiego

na Polskę.

Wojna zimowa wojna pomiędzy ZSRR a Finlandią w latach 1939-

1940.

Operacja Weserubung niemiecka inwazja na Danię i Norwegię w 1940 r.

Fall Gelb atak na Belgię, Holandię, Luksemburg i Francję.

Operacja Lew Morski i Bitwa o Anglię niemieckie plany desantu na Wyspy Brytyjskie oraz

powietrzna Bitwa o Anglię.

Wojna na Bałkanach wojna Państw Osi z Jugosławią i Grecją.

Walki w Afryce wojna w Afryce prowadzona pomiędzy Włochami i

Niemcami a Wielką Brytanią i USA.

Front wschodni wojna między III Rzeszą i jej sojusznikami a ZSRR.

Wojna na Pacyfiku wojna aliantów z Japonią.

Kampania włoska aliancka inwazja na Sycylię i walki we Włoszech.

Front zachodni desant sił sprzymierzonych w Normandii i

wyzwalanie zachodniej Europy.

Bitwy, operacje, wydarzenia: Bitwa nad Bzurą

Bitwa o Anglię

Zamach na Heydricha (Operacja Anthropoid)

Bitwa pod Kurskiem

Operacja Market Garden

Ofensywa w Ardenach

Operacja Torch

Operacja Husky

Konferencja teherańska

Bitwa pod Falaise

Bitwa w zatoce Leyte

Bitwa nad Bzurą

Bitwa nad Bzurą (inaczej bitwa pod Kutnem) - największa bitwa Kampanii Wrześniowej 1939 r. Toczyła się od 9 od 18 września między wojskami polskimi (Armia Poznań - gen. Tadeusz Kutrzeba i Armia Pomorze - gen. Władysław Bortnowski) i niemieckimi (8. i 10. Armia z Grupy Armii Południe).

9 września wycofujące się w kierunku Warszawy Armie Poznań i Pomorze zaatakowały oddziały 8. Armii niemieckiej. Polacy odnieśli sukces i zdobyli kilka miast. Zmusiło to Niemców do sprowadzenia w rejon Bzury 10. Armii. 13 września doszło do bitwy o Sochaczew, a następnie do walk na prawym brzegu Bzury. Obrona niemiecka była silna i Polakom nie udało się przedrzeć. 16 września gen. Kutrzeba postanowił spróbować przebić się do Warszawy. W bardzo zaciekłych walkach do niewoli niemieckiej dostało się blisko 100.000 żołnierzy. Tylko ok. 50.000 żołnierzy udało się wyjść z okrążenia.

Bitwa o Anglię

Bitwa o Anglię - bitwa powietrzna tocząca się pomiędzy lotnictwem niemieckim (Luftwaffe) i brytyjskim (RAF) nad terytorium Wielkiej Brytanii od lipca 1940 r. do maja 1941 r. Po pokonaniu Francji przez III Rzeszę i odrzuceniu propozycji pokojowej przez Wielką Brytanię, Niemcy rozpoczęli przygotowania do morskiej inwazji na Wyspy Brytyjskie. Operacją ją poprzedzającą miała być kampania powietrzna, której celem było częściowe zniszczenie alianckiej floty zagrażającej desantowi, zdobycie przewagi w powietrzu, zniszczenie brytyjskiego przemysłu lotniczego, zablokowanie transportów z zaopatrzeniem oraz osłabienie woli walki u Anglików.

W pierwszej fazie bitwy Niemcy skupili się na blokowaniu alianckiego transportu na kanale La Manche, a następnie na niszczeniu wrogiego lotnictwa myśliwskiego. Ponosili przy tym ogromne straty, a szanse na zwycięstwo malały. Brytyjskie straty były mniejsze, lecz równie dotkliwe, gdyż dysponowali oni mniejszymi siłami od nazistów. We wrześniu Niemcy skupili się na bombardowaniach Londynu. Najprawdopodobniej miał to być rewanż za wcześniejszy aliancki nalot na Berlin. Hitler, wydając taki rozkaz, popełnił błąd, który doprowadził do klęski Niemców w całej kampanii. Brytyjczycy zdołali bowiem odbudować swoje lotnictwo i zdobyć panowanie na niebie. Niemcy zrezygnowali wtedy z realizacji planu inwazji na Wielką Brytanię, który już od dłuższego czasu był prawie niemożliwy do wykonania.

Podczas Bitwy o Anglię Brytyjczycy stracili blisko 1.000 samolotów, a 400 zostało uszkodzonych. Straty Niemieckie to 1.700 zniszczonych maszyn i ok. 470 uszkodzonych.

Zamach na Heydricha (Operacja Anthropoid)

Zamach na Heydricha - akcja mająca na celu zamordowanie protektora Czech i Moraw, Reinharda Heydricha.

Akcję mieli przeprowadzić między innymi: Jozef Gabčík, Jan Kubiš i Josef Valčík specjalnie szkoleni w obozach SOE w Wielkiej Brytanii. Zamachowcy zostali zrzuceni do Czech w nocy z 28 na 29 grudnia 1941 r. Przez długi czas obserwowali Heydricha i zdecydowali się przeprowadzić akcję 27 maja 1942 r.

Widząc nadjeżdżający samochód Heydricha (jechał bez eskorty), Josef Valčík dał sygnał do ataku. Jozef Gabčík wybiegł na ulicę chcąc zastrzelić Heydricha, lecz jego broń nie wypaliła. Wtedy Jan Kubiš rzucił granat pod samochód. Protektor Czech i Moraw został poważnie ranny, a zamachowcom udało się uciec. Heydrich zmarł dopiero 4 czerwca w wyniku odniesionych ran. Zamachowcy ukryli się w Cerkwi św. Cyryla i Metodego w Pradze. Niemieckie służby dowiedziały się o tym i rozpoczęły szturm na Cerkwię. Podczas akcji Jan Kubiš został ranny i zmarł niedługo po tym, a inni obrońcy popełnili samobójstwo.

W odwecie za zamach siły SS zamordowały ok. 170 mężczyzn w jednej z czeskich wsi.

Bitwa pod Kurskiem

Bitwa na Łuku Kurskim - prawdopodobnie największa bitwa pancerna II Wojny Światowej trwająca od 5 lipca do 23 sierpnia 1943 r. na froncie wschodnim.

Po ogromnych klęskach Niemców pod koniec 1942 r. sytuacja na froncie wschodnim ustabilizowała się. W linii frontu powstało wtedy charakterystyczne wybrzuszenie wokół Kurska, zwane Łukiem Kurskim. Niemcy rozpoczęli planowanie Operacji Zitadelle, której celem miało być rozbicie znacznych sił Armii Czerwonej w tym rejonie. Atakujący pokładali dużą nadzieję w nowych czołgach PzKpfw V Panther i PzKpfw VI Tiger. Pierwsze wersje tych wozów były jednak niedopracowane i posiadały wiele wad. Kilkakrotne przekładanie daty rozpoczęcia operacji oraz sprawnie działający radziecki wywiad pomógł Rosjanom w przygotowaniu obrony i sprowadzeniu w rejon Kurska posiłków.

5 lipca wojska niemieckie zaatakowały na południowym i północnym odcinku Łuku Kurskiego. Początkowo odnosiły sukcesy, lecz później liczniejsze siły Armii Czerwonej zaczęły spowalniać wrogą ofensywę. 12 lipca rozegrała się bitwa pod Prochorowką, gdzie nacierające niemieckie dywizje zostały w końcu powstrzymane, a następnie odepchnięte.

Po zwycięstwie Armia Czerwona przeszła do ofensywy, a Wehrmacht stracił ogromną szansę na przejęcie inicjatywy. Bitwa pod Kurskiem była drugim po bitwie stalingradzkiej najważniejszym wydarzeniem na froncie wschodnim.

Operacja Market Garden Operacja Market Garden - największa operacja powietrznodesantowa w czasie II

wojny światowej. Rozpoczęła się 17 września 1944 r. Miała pomóc aliantom w przełamaniu Linii Zygfryda oraz w zajęciu Zagłębia Ruhry, co pozwoliłoby na szybsze pokonanie III Rzeszy. Pomysłodawcą operacji był marszałek Montgomery.

Pierwszym zadaniem aliantów było zdobycie mostów, co miało umożliwić późniejsze natarcie. Napotkali oni jednak na silny opór Niemców. Nie powiodły się ataki na most na Kanale Wilhelminy oraz na rzece Waal. Zrzuceni w rejonie Renkum Brytyjczycy również napotkali na znaczne trudności. Zacięte starcia toczyły się również w Arnhem. Zła pogoda opóźniała kolejne zrzuty spadochronowe. 25 września, po kilkudniowych, ciężkich walkach marszałek Montgomery zdecydował o wycofaniu wojsk na zachodni brzeg Renu.

Operacja Market Garden zakończyła się zwycięstwem Niemców. Alianci stracili ok. 16 tyś. żołnierzy. Niemieckie straty to ok. 9 tyś.

W tej operacji brała udział polska 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa, która również poniosła ciężkie straty.

Ofensywa w Ardenach

Ofensywa w Ardenach - niemiecka operacja ofensywna przeprowadzona w Ardenach przeciwko wojskom alianckim na przełomie 1944 i 1945 r.

W jesieni 1944 r. sytuacja III Rzeszy była fatalna. Na wschodzie atakowała ją posiadająca znaczną przewagę Armia Czerwona. Tymczasem na zachodzie alianci przełamali niemiecką obronę w Normandii i niczym burza przeszli przez okupowaną Francję. Borykali się oni jednak z problemami z zaopatrzeniem, które zmusiły ich do powstrzymania ofensywy w październiku 1944 r. Wojska radzieckie również chwilowo zaprzestały ataku. Był to odpowiedni moment dla Niemców, aby zgromadzić znaczne siły i zaatakować nieprzygotowanych aliantów na zachodzie. Sukces pozwoliłby im wynegocjować pokój z Wielką i Brytanią i USA. Następnie skoncentrowaliby się oni tylko na walce z Armią Czerwoną. Za miejsce ofensywy wybrano zalesiony teren Ardenów, gdzie alianci najmniej spodziewali się ataku. Atutem Niemców miało być zaskoczenie i szybkość. Atakujący mieli jednak ogromne problemy z materiałami pędnymi, bez których nie mogły być użyte siły pancerne i zmechanizowane, a to właśnie one miały być trzonem ofensywy.

Atak rozpoczął się 16 grudnia. Zaskoczeni Amerykanie początkowo łatwo ulegali Niemcom, lecz gdy się otrząsnęli, stawiali coraz większy opór. Najlepiej Niemcy radzili sobie w środkowym sektorze ataku, którego broniły słabe jednostki alianckie. Amerykańskie dowództwo szybko zdało sobie sprawę z powagi sytuacji i rozpoczęło przemieszczanie wojsk w rejon Ardenów. Silna obrona w mieście St. Vith uległa po zaciętych walkach, ale znacznie spowolniła postępy Niemców. Kluczowym starciem podczas operacji w Ardenach była bitwa o Bastogne. Amerykanie postawili tam duży opór, którego Niemcy nie mogli przełamać. 26 grudnia do oblężonego miasta dotarły pierwsze oddziały gen. Pattona. Niemiecka ofensywa załamała się. Atakującym nie udało się osiągnąć wyznaczonych celów.

1 stycznia 1945 r. alianci rozpoczęli kontrofensywę, której celem było wyrównanie linii frontu i rozbicie niemieckich sił. Operacja zakończyła się 15 stycznia. Niemcom udało się jednak wycofać część pozostałych oddziałów.

Operacja Torch Operacja Torch - aliancka operacja desantowa przeprowadzona w

północno-wschodniej części Afryki kontrolowanej przez zależny od III Rzeszy rząd Francji Vichy.

8 listopada 1942 r. siły alianckie rozpoczęły desanty w okolicach Casablanki, Safi, Fedala i Port Lyautey w Maroku oraz Algieru i Oranu w Algierii. Wojska francuskie początkowo stawiały opór, lecz szybko przechodziły na stronę aliantów. 10 listopada cała francuska Afryka Północna była kontrolowana przez sprzymierzonych. Jej został François Darlan. 24 grudnia został jednak zamordowany i jego miejsce zajął Henri Giraud.

Niedługo po tym alianci rozpoczęli natarcie w kierunku Tunezji. Zostali tam jednak powstrzymani przez siły niemieckie. Tymczasem do Tunezji zbliżały się wycofujące wojska Erwina Rommla. Niemcy zostali otoczeni. Hitler nie zgodził się na ewakuację sił z Afryki. Po bardzo zaciętych walkach alianci zdobyli Tunis i Bizertę, a siły Osi skapitulowały.

Operacja Husky

Operacja Husky - inwazja aliantów na Sycylię rozpoczęta 10 lipca 1943 r.

Po zwycięstwie w Afryce Północnej alianci postanowili przeprowadzić inwazję na Sycylię, by wciągnąć w walkę włoską armię i powiększyć swoje panowanie na Morzu Śródziemnym. Atak miał być tez przygotowaniem do ofensywy w kierunku Rzymu.

W inwazji miały wziąć udział siły amerykańskie (dowodzone przez Georga Pattona) oraz brytyjskie (dowodzone przez Bernarda Montgomery'ego). Według planu Pattona należało zaatakować w rejonie Messyny, aby od razu odciąć drogę ucieczki z Sycylii wojskom Osi. Ostatecznie postanowiono przeprowadzić inwazję w południowo-wschodniej części wyspy. Zaplanowano ją na 10 lipca 1943 r.

Desant z morza powiódł się bez większych problemów, gdyż wybrzeża broniły nieprzygotowane do obrony siły nieprzyjaciela. Gorzej było z alianckimi operacjami powietrznodesantowymi. Tylko nieliczne jednostki dotarły na miejsce przeznaczenia. Alianci szybko zajęli Syrakuzy, Augustę i Vizzini. Następnie wojska Pattona ruszyły na Palermo. Tymczasem Brytyjczycy natrafili na duży opór sił Osi i nie mogli go przełamać. Po opanowaniu Palermo Patton udał się w kierunku Messyny, którą zdobył po bardzo zaciekłych walkach. Obrońcom udało się jednak ewakuować do Włoch ok. 100.000 żołnierzy. Działania na Sycylii zakończyły się 17 sierpnia.

25 lipca we Włoszech dokonano zamachu stanu w wyniku, którego Benito Mussolini został odsunięty od władzy, a następnie osadzony w więzieniu. Na czele nowego rządu stanął Pietro Badoglio, który niedługo potem podpisał zawieszenie broni z aliantami, co spowodowało rozpoczęcie okupacji terytorium Włoch przez wojska III Rzeszy.

Konferencja teherańska Konferencja teherańska -

spotkanie przywódców tzw. Wielkiej trójki, tj. Winstona Churchilla, Franklina Delano Roosevelta i Józefa Stalina w Teheranie w dniach 28.11.1943 - 1.12.1943.

Na konferencji rozmawiano głównie o utworzeniu drugiego frontu we Francji (Churchill musiał zrezygnować z planów inwazji na Bałkanach, gdyż stanowczo sprzeciwiał się temu Stalin i poparł go w tym Roosevelt) oraz o podziale Europy między sojuszników po wojnie.

Bitwa pod Falaise Bitwa pod Falaise - bitwa trwająca od 7 do 22 sierpnia 1944

r. w okolicach miasta Falaise w Normandii. Celem aliantów było okrążenie i rozbicie części niemieckich sił w tym rejonie, co pozwoliłoby im kontynuować wyzwalanie zachodniej Europy.

7 sierpnia siły alianckie rozpoczęły szturm w kierunku Falaise. Operacja nie powiodła się, gdyż obrona niemiecka była zbyt silna. Udało się natomiast częściowo okrążyć obrońców. Dopełnienie okrążenia powierzono polskiej 1 Dywizji Pancernej.

19 sierpnia Polacy poczynili pierwszy krok w tym kierunku zajmując miasto Chambois, a następnie zwyciężając w bitwie o masyw Mont Ormel. Zostali jednak zaskoczeni przez korpus Waffen SS i utracili przez to część zdobytego wcześniej terytorium. Umożliwiło to wycofanie się kilku niemieckich oddziałów. Pomimo kolejnych zaciekłych ataków Polakom udało się utrzymać pozostały teren.

21 sierpnia obowiązki 1 Dywizji Pancernej przejęły wojska kanadyjskie. Dzięki temu Polacy rozpoczęli pościg za wycofującymi się Niemcami. Wielu niemieckim dywizjom udało się jednak wyjść z okrążenia.

Straty Niemców to ok. 20.000 zabitych żołnierzy i blisko 40.000 wziętych do niewoli.

Bitwa w zatoce Leyte Bitwa w Zatoce Leyte - największa bitwa powietrzno-morska II

wojny światowej stoczona w dniach 23.10-25.10 1944 r. między flotą amerykańską a japońską w okolicach wysp filipińskich. Celem atakujących Japończyków było rozbicie części floty amerykańskiej i powstrzymanie desantu na Filipiny.

Pierwszą klęskę flota japońska poniosła na Morzu Sibuyan, gdzie straciła m. in. 2 ciężkie krążowniki oraz superpancernik Musashi. W wyniku nalotu zatopiony został amerykański lotniskowiec USS Princeton. Druga bitwa rozegrała się w cieśninie Surigao. Okręty wiceadmirała Shoji Nishimury starły się z zespołem adm. Oldendorfa. Po trwającym kilka godzin starciu Japończycy zostali rozbici tracąc m. in. pancerniki "Yamashiro" i "Fuso". Kolejne starcie miało miejsce niedaleko wyspy Samar. Japończycy początkowo mieli przewagę, jednak liczne ataki powietrzne zmusiły ich do wycofania się.

Amerykanie mieli ogromną przewagę liczebną i jakościową. Załogi japońskich samolotów obsadzone były przez niedoświadczonych pilotów. Ich naloty były mało skuteczne. Tymczasem amerykanie czynili ogromne spustoszenia wśród sił nieprzyjaciela.

Bitwa w Zatoce Leyte dobiegła końca. Zakończyła się kompletną klęską cesarskiej floty, która straciła wiele okrętów i samolotów. Japończycy ponieśli straty, których nie mogli już odrobić. Straty amerykańskie to m. in. 3 lotniskowce, 5 niszczycieli i 2 okręty podwodne.

Linie umocnień w czasie II Wojny Światowej Linia Gotów - jedna z niemieckich linii obrony we Włoszech ciągnąca się na długość ok. 300 km.

Linia Gustawa - niemiecka linia obronna we Włoszech, mająca powstrzymać marsz aliantów w kierunku Rzymu. Najważniejszym punktem Linii Gustawa było wzgórze Monte Cassino kilkakrotnie atakowane przez siły sprzymierzonych i w końcu zdobyte przez 2. Korpus Polski w maju 1944 r.

Linia Hitlera - jedna z niemieckich linii obrony we Włoszech znajdująca się za Linią Gustawa. Linia Maginota - francuskie umocnienia przy granicy z Niemcami i Luksemburgiem (przy granicy z Belgią znajdowały się słabsze i niedokończone fortyfikacje zwane Linią Daladiera), których celem było powstrzymanie ewentualnego ataku Niemców. W 1940 r. Linia Maginota nie spełniła swojej roli, gdyż wojska III Rzeszy, stosując taktykę Blitzkriegu, ominęły jej najpotężniejsze umocnienia wkraczając z terytorium Belgii.

Linia Mannerheima - fińska linia umocnień na Przesmyku Karelskim mająca chronić Finlandię przed atakiem ze strony ZSRR. Podczas Wojny Zimowej przez długi czas powstrzymywała Armię Czerwoną. Po wojnie zniszczona przez Rosjan.

Linia Mołotowa - radziecka linia obrony biegnąca przy granicy z Niemcami, której budowę rozpoczęto po zakończeniu Kampanii Wrześniowej. Miała na jakiś czas powstrzymać atakujących w razie ewentualnej wojny. W czerwcu 1941 r. nie była jeszcze gotowa i nie spełniła swojej roli. Ponadto zaskoczeni Rosjanie zdołali obsadzić tylko niektóre z wybudowanych fortyfikacji przed przybyciem Niemców.

Linia Zygfryda - niemiecki system obronny na granicy z Francją i Luksemburgiem budowany od 1936 do 1939 r. Obiekt zaciętych walk z aliantami od września 1944 r. do marca 1945 r.

Wał Pomorski - niemiecki system umocnień budowany w latach 1932-1937, a następnie modernizowany. Na początku 1945 r. miał powstrzymać ofensywę Armii Czerwonej w kierunku Berlina. Przełamany w marcu 1945 r.

Wał Atlantycki - niemiecki system fortyfikacji ciągnący się od granicy z Hiszpanią poprzez całe wybrzeże zachodniej Europy aż do północnej Norwegii. Wał Atlantycki miał chronić III Rzeszę przed aliancką inwazją. Nie zatrzymał jej jednak w 1944 r. w Normandii.

Josef Mengele – Anioł Śmierci W obozie Auschwitz było bardzo wielu ludzi, przed którymi więźniowie czuli

ogromny strach. Można by tu długo wymieniać nazwiska od zwykłych szeregowych po dowódców obozu, ale był też ktoś kogo nazywano „aniołem śmierci„.

Josef Mengele, bo o nim mowa, urodził się 16 marca 1911 roku w Gunzburgu nad Dunajem. Pochodził z głęboko wierzącej katolickiej rodziny. Po ukończeniu szkoły średniej z dobrym wynikiem egzaminu dojrzałości Mengele w październiku 1930 rozpoczął studia medyczne w Monachium. W szkole rozpoczęła się jego fascynacja nazizmem.

Był jeden z najokrutniejszych zbrodniarzy z obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Do końca życia nie miał żadnych wyrzutów sumienia i pozostał zagorzałym nazistą.

W obozie Auschwitz Mengele zajmował się badaniem cygańskich dzieci chorych na raka wodnego, chorobę prawie nieznaną w Europie.

Uśmiercał dzieci i przeprowadzał na nich badania histopatologiczne. Znane były przypadki wysyłania całych głów dzieci oraz ich narządów do Akademii Medycznej w Grazie.

Osoby o niecodziennych cechach fizycznych, na przykład karły, czy bliźnięta były wśród szczególnych zainteresowań Mengelego.

Badania na dzieciach doktor przeprowadzał bez znieczulenia, a trwały one często ponad kilka godzin, były ogromnie bolesne i często prowadziły do śmierci.

Większość swoich „pacjentów” Josef Mengele po prostu uśmiercał, aby przejść do kolejnego etapu swoich eksperymentów – sekcji zwłok.

http://druga-wojna.site.vot.pl

Skutki II wojna światowa miała tragiczne skutki dla obywateli państw biorących udział w wojnie. Straty wśród ludności

cywilnej wyniosły łącznie prawie 33 miliony ludzi. Wojna (zarówno bezpośrednie działania wojenne, jak i nie mające uzasadnienia militarnego alianckie naloty dywanowe czy zaplanowane akcje pacyfikacyjne ze strony Niemców) doprowadziła do wielkich zniszczeń w miastach – wśród najciężej dotkniętych aglomeracji znajdowały się Warszawa (85% zniszczonej zabudowy), Leningrad, Stalingrad, Cherbourg, Caen, Hamburg, Drezno, Manila, Tokio czy Berlin. Konflikt przyczynił się do powstania nowej broni masowego rażenia − broni jądrowej. Użyli jej Amerykanie przeciwko ludności Hiroszimy i Nagasaki, wskutek czego bezpośrednio zginęło co najmniej 150 tysięcy osób, kilkadziesiąt tysięcy zostało ciężko rannych (znaczna ich część wkrótce potem zmarła), a dalsze zgony nastąpiły wskutek promieniowania. Niektóre walczące strony dopuściły się licznych zbrodni wojennych oraz zbrodni przeciwko ludzkości. Szczególnie dobrze udokumentowana jest zbrodnicza działalność Niemców zakładających obozy koncentracyjne, będące narzędziem ludobójstwa podbitych narodów.

Wskutek wojny z powodu zniszczeń i strat materialnych pozycję na arenie międzynarodowej straciły Wielka Brytania, Japonia, Niemcy i Francja. Od teraz los Europy zależał w głównej mierze od USA i ZSRR. Po konferencji w Jałcie w lutym 1945 roku nastąpił polityczny podział Europy na blok zachodni i blok wschodni (początek zimnej wojny). Na zebraniu Wielkiej Trójki potwierdzającym spotkanie w Teheranie ustalono, że terytoria, zdobyte przez Armię Czerwoną znajdą się w strefie wpływów ZSRR, a te wyzwolone przez aliantów zachodnich – w strefie wpływów państw zachodnich. W ten sposób Polska i pozostałe kraje Europy środkowo-wschodniej stały się zależne od ZSRR, natomiast Grecja, Włochy, Francja i Benelux, a po kilku latach także cała Austria – w bloku zachodnim. Jugosławia i Albania, opanowane po wycofaniu się Niemców i Włochów przez armię partyzantów Josipa Broz Tito, pozostały po wojnie zasadniczo niezależne od ZSRR, choć oba te kraje poszły w następnych latach drogą komunistyczną.

Alianci podjęli działania mające na celu zapobiec powstawaniu konfliktów na arenie międzynarodowej. W miejsce Ligi Narodów powołana została Organizacja Narodów Zjednoczonych mająca przeciwstawiać się przejawom łamania praw człowieka. Państwa należące do ONZ zobowiązały się nie dopuszczać do władzy partii o poglądach neonazistowskich, a nawet je delegalizować. Zakazano propagowania symboli swastyki. Zajęto się także sprawą okaleczonego przez Holocaust narodu żydowskiego, co doprowadziło do stworzenia państwa Izrael, na terytorium Palestyny.

Ustalono także:

Niemcy i Austria zostały podzielone na cztery strefy okupacyjne: brytyjską, francuską, amerykańską (gdzie w 1946 w Norymberdze odbyły się procesy norymberskie skazujące zbrodniarzy wojennych) i radziecką. Według takiej samej zasady podzielono Berlin i Wiedeń. USA dodatkowo przejęły kontrolę nad miastami Bremą i Bremerhaven w strefie brytyjskiej.Włoska Republika Socjalna została rozwiązana. Nowe władze tymczasowe Włoch zgodziły się na przekazanie włoskiej części Dalmacji Jugosławii oraz Dodekanezu Grecji. Anektowana wcześniej Albania stała się ponownie niepodległym państwem.Znacznie zmieniono granice państw w radzieckiej strefie wpływów. Zachodnia granica Polski miała przebiegać wzdłuż biegu rzek Odry i Nysy Łużyckiej, południowa naturalnymi granicami w Sudetach i dalej na wschód według stanu z 1938, wschodnia rzeką Bug i wzdłuż tzw. linii Curzona oraz północna na północnych Mazurach. Polacy zyskali także miasto Gdańsk kontrolowane przed wojną przez Ligę Narodów. Czechosłowacja, ponownie oficjalnie niepodległa, odzyskała Ruś Zakarpacką od Węgier, ale odstąpiła ją ZSRR. Węgry utraciły również Siedmiogród na rzecz Rumunii. Ta zaś utraciła Besarabię na rzecz ZSRR. Na Bułgarię wielkie mocarstwa nałożyły sankcje gospodarcze za przyłączenie w 1940 roku Dobrudży kosztem Rumunii i odcięcie jej dostępu do morza.Na Dalekim Wschodzie Japonia, okupowana przez USA do 1952 roku, straciła, oprócz zdobytych od Amerykanów archipelagów, wszystkie swoje zamorskie terytoria, począwszy od Tajwanu, Hajnanu, Mandżurii i wschodnich Chin na rzecz Republiki Chińskiej, Sachalinu i Kuryli na rzecz ZSRR, Azję Południowo-Wschodnią na rzecz Wielkiej Brytanii i Francji, kończąc na stracie Korei. Cesarz Hirohito musiał zrzec się statusu boga, w 1946 roku uchwalono konstytucję zmieniającą diametralnie ustrój kraju. Zbrodniarze wojenni zostali skazani w Międzynarodowym Trybunale Wojskowym dla Dalekiego Wschodu w Tokio w 1948. Wojna stworzyła sprzyjające warunki do uzyskania niepodległości przez DRW (1945), Indonezję (1945/49), Filipiny (1946) i Birmę (1948).W Afryce Północnej Libia i Somalia, dawne posiadłości włoskie, dostały się pod okupację aliantów zachodnich (w 1951 Libia ogłosiła niepodległość, a w 1950 Somalia znalazła się pod władzą ONZ). W 1941 niepodległość odzyskała Abisynia (od 1936 włoska). Na Bliskim Wschodzie okazję do ogłoszenia niezależności zyskała Syria (1946).

Katerzyna PaszkewiczBibliografia Encyklopedia II wojny światowej, praca zbiorowa,

Warszawa 1975 E. Kosiarz, Bitwy morskie, Gdańsk 1970 E. Kosiarz, Druga wojna światowa na Bałtyku, Gdańsk

1988 E. Kosiarz, Działania flot w drugiej wojnie światowej,

Gdańsk 1989 E. Kosiarz, Wojna na morzach i oceanach 1939-1945.

Charakterystyka i kronika wydarzeń, Gdańsk 1988