Droga Droga MlecznaMleczna

Droga MlecznaDroga Mleczna –galaktyka spiralna z poprzeczką, –galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in. nasz Układ Słoneczny. w której znajduje się m.in. nasz Układ Słoneczny. Droga Mleczna inaczej nazywana jest Galaktyką Droga Mleczna inaczej nazywana jest Galaktyką (dla odróżnienia od innych galaktyk pisaną przez (dla odróżnienia od innych galaktyk pisaną przez

duże "G"). Zawiera od 200 (wg starszych duże "G"). Zawiera od 200 (wg starszych szacunków) do 400 miliardów (wg nowszych szacunków) do 400 miliardów (wg nowszych

szacunków) gwiazd , średnicę około 100 000 lat szacunków) gwiazd , średnicę około 100 000 lat świetlnych i grubość ok. 12 000 lat świetlnych. świetlnych i grubość ok. 12 000 lat świetlnych.

Na niebie widziana jest jako jasna smuga przecinająca niebo. Wynika to z Na niebie widziana jest jako jasna smuga przecinająca niebo. Wynika to z faktu, że oglądamy dysk Galaktyki z jej wnętrza, jako że Układ Słoneczny faktu, że oglądamy dysk Galaktyki z jej wnętrza, jako że Układ Słoneczny

znajduje się w pobliżu płaszczyzny tego dysku. Droga Mleczna świeci znajduje się w pobliżu płaszczyzny tego dysku. Droga Mleczna świeci najjaśniej w okolicy gwiazdozbioru Strzelca, w którym to kierunku znajduje najjaśniej w okolicy gwiazdozbioru Strzelca, w którym to kierunku znajduje

się jej centrum. Pas Drogi Mlecznej sięga na północy do gwiazdozbioru się jej centrum. Pas Drogi Mlecznej sięga na północy do gwiazdozbioru Kasjopei, a na południu do gwiazdozbioru Krzyża Południa. Odzwierciedla Kasjopei, a na południu do gwiazdozbioru Krzyża Południa. Odzwierciedla

to silne nachylenie płaszczyzny równika galaktycznego do płaszczyzny to silne nachylenie płaszczyzny równika galaktycznego do płaszczyzny równika. Płaszczyzna Galaktyki jest także silnie nachylona do płaszczyzny równika. Płaszczyzna Galaktyki jest także silnie nachylona do płaszczyzny

ekliptyki, czyli orbity ziemskiej.ekliptyki, czyli orbity ziemskiej.Starożytni Grecy wierzyli, że Droga Mleczna powstała z kropli rozlanego Starożytni Grecy wierzyli, że Droga Mleczna powstała z kropli rozlanego

mleka, którym Hera karmiła Heraklesa.mleka, którym Hera karmiła Heraklesa.

Droga Mleczna Droga Mleczna widziana przez widziana przez

Kosmiczny Teleskop Kosmiczny Teleskop Spitzera, NASA .Spitzera, NASA .

WiekWiek

• W 2004 roku grupa astronomów (Luca Pasquini, W 2004 roku grupa astronomów (Luca Pasquini, Piercarlo Bonifacio, Sofia Randich, Daniele Galli i Piercarlo Bonifacio, Sofia Randich, Daniele Galli i

Raffaele G. Gratton) oszacowała wiek Galaktyki na Raffaele G. Gratton) oszacowała wiek Galaktyki na podstawie pomiaru zawartości berylu w gwiazdach podstawie pomiaru zawartości berylu w gwiazdach gromady kulistej NGC 6397. Ten pomiar pozwolił gromady kulistej NGC 6397. Ten pomiar pozwolił

oszacować wiek naszej Drogi Mlecznej na 13,6 ± 0,8 oszacować wiek naszej Drogi Mlecznej na 13,6 ± 0,8 miliarda lat. miliarda lat.

Struktura Drogi MlecznejStruktura Drogi Mlecznej

BudowaBudowa

• Droga Mleczna to duża galaktyka spiralna z poprzeczką o masie ok. Droga Mleczna to duża galaktyka spiralna z poprzeczką o masie ok. 1012 mas Słońca. Dysk galaktyczny ma ok. 100 000 lat świetlnych 1012 mas Słońca. Dysk galaktyczny ma ok. 100 000 lat świetlnych

średnicy. Droga Mleczna widziana z boku przypomina dysk z średnicy. Droga Mleczna widziana z boku przypomina dysk z soczewkowatym zgrubieniem w części środkowej. Centrum Drogi soczewkowatym zgrubieniem w części środkowej. Centrum Drogi

Mlecznej leży ok. 27 000 lat świetlnych od Słońca, a z Ziemi Mlecznej leży ok. 27 000 lat świetlnych od Słońca, a z Ziemi widoczne jest w gwiazdozbiorze Strzelca. Ze względu na położenie widoczne jest w gwiazdozbiorze Strzelca. Ze względu na położenie Układu Słonecznego wewnątrz dysku Galaktyki, badanie struktury Układu Słonecznego wewnątrz dysku Galaktyki, badanie struktury

Galaktyki jest znacznie utrudnione. Galaktyki jest znacznie utrudnione.

"Panorama" "Panorama" Drogi Mlecznej Drogi Mlecznej

widzianej z widzianej z Ziemi Ziemi

• Prędkość orbitalna Układu Słonecznego wynosi ok. 268 km/s. Prędkość orbitalna Układu Słonecznego wynosi ok. 268 km/s. Prędkość orbitalna gwiazd w dysku poza zgrubieniem centralnym Prędkość orbitalna gwiazd w dysku poza zgrubieniem centralnym zależy słabo od odległości od jądra (tzw. płaska krzywa rotacji) i zależy słabo od odległości od jądra (tzw. płaska krzywa rotacji) i przeważnie wynosi ponad 200 km/s, co naturalnie oznacza, że przeważnie wynosi ponad 200 km/s, co naturalnie oznacza, że

okresy obiegu różnią się znacznie dla gwiazd znajdujących się w okresy obiegu różnią się znacznie dla gwiazd znajdujących się w różnych odległościach od centrum Galaktyki. Galaktyka nie rotuje różnych odległościach od centrum Galaktyki. Galaktyka nie rotuje

jak ciało sztywne, a jej widoczna struktura jest, tak jak u innych jak ciało sztywne, a jej widoczna struktura jest, tak jak u innych galaktyk spiralnych, efektem dynamicznym przypominającym nieco galaktyk spiralnych, efektem dynamicznym przypominającym nieco

falę stojącą (fala gęstości). falę stojącą (fala gęstości).

Nasza Galaktyka jest najprawdopodobniej galaktyką spiralną z Nasza Galaktyka jest najprawdopodobniej galaktyką spiralną z poprzeczką SBc lub SBb (zgodnie z klasyfikacją Hubble'a). poprzeczką SBc lub SBb (zgodnie z klasyfikacją Hubble'a).

a także kilka mniejszych:Ramię Oriona Bliskie Ramię Trzech Kiloparseków Dalekie Ramię Trzech Kiloparseków

Znane są cztery główne ramiona Galaktyki : Znane są cztery główne ramiona Galaktyki : Ramię Strzelca (Ramię Strzelca-Kila) Ramię Strzelca (Ramię Strzelca-Kila)

Ramię Węgielnicy (Ramię Łabędzia, Ramię Zewnętrzne) Ramię Węgielnicy (Ramię Łabędzia, Ramię Zewnętrzne) Ramię Perseusza Ramię Perseusza

Ramię Krzyża (Ramię Tarczy) Ramię Krzyża (Ramię Tarczy)

a także kilka mniejszych: a także kilka mniejszych: Ramię Oriona Ramię Oriona

Bliskie Ramię Trzech Kiloparseków Bliskie Ramię Trzech Kiloparseków Dalekie Ramię Trzech KiloparsekówDalekie Ramię Trzech Kiloparseków

Wyobrażenie Drogi Wyobrażenie Drogi Mlecznej Mlecznej

Dokładne ustalenie liczby ramion w naszej Galaktyce jest bardzo Dokładne ustalenie liczby ramion w naszej Galaktyce jest bardzo trudne, ponieważ obserwujemy dysk galaktyczny od wewnątrz, a trudne, ponieważ obserwujemy dysk galaktyczny od wewnątrz, a

widzenie jest ograniczone przez znaczne ilości pyłu. Badania widzenie jest ograniczone przez znaczne ilości pyłu. Badania struktury prowadzone są za pomocą obserwacji wodoru atomowego struktury prowadzone są za pomocą obserwacji wodoru atomowego

oraz tlenku węgla. Odległość między Ramieniem Oriona a oraz tlenku węgla. Odległość między Ramieniem Oriona a Ramieniem Perseusza wynosi ok. 6 500 lat świetlnych. Ramiona Ramieniem Perseusza wynosi ok. 6 500 lat świetlnych. Ramiona można opisać spiralą logarytmiczną. Dysk otoczony jest kulistym można opisać spiralą logarytmiczną. Dysk otoczony jest kulistym halo, składającym się ze starych gwiazd oraz z około 200 gromad halo, składającym się ze starych gwiazd oraz z około 200 gromad

kulistych. kulistych.

Interesującą i złożoną strukturę ma Centrum Galaktyki. Znajduje się Interesującą i złożoną strukturę ma Centrum Galaktyki. Znajduje się tam supermasywna czarna dziura, a zjawiska towarzyszące jej tam supermasywna czarna dziura, a zjawiska towarzyszące jej

istnieniu manifestują się jako źródło promieniowania Sagittarius A*, istnieniu manifestują się jako źródło promieniowania Sagittarius A*, a także liczne gwiazdy i pył. Wiadomo także, że nasza Droga a także liczne gwiazdy i pył. Wiadomo także, że nasza Droga

Mleczna "wchłonęła" niektóre mniejsze Galaktyki, po których zostały Mleczna "wchłonęła" niektóre mniejsze Galaktyki, po których zostały tylko mniejsze grupki gwiazd odmiennych niż te w naszej Drodze tylko mniejsze grupki gwiazd odmiennych niż te w naszej Drodze

Mlecznej. Nasza Galaktyka jest także w trakcie wchłaniania Mlecznej. Nasza Galaktyka jest także w trakcie wchłaniania Galaktyk Karłowatych w gwiazdozbiorze Strzelca i Wielkiego Psa. Galaktyk Karłowatych w gwiazdozbiorze Strzelca i Wielkiego Psa.

Sąsiedztwo galaktykiSąsiedztwo galaktyki

• Droga Mleczna, Galaktyka Andromedy oraz M33 są głównymi Droga Mleczna, Galaktyka Andromedy oraz M33 są głównymi elementami Grupy Lokalnej Galaktyk. Jest to zbiór około 35 elementami Grupy Lokalnej Galaktyk. Jest to zbiór około 35

galaktyk położonych blisko siebie i związanych grawitacyjnie. galaktyk położonych blisko siebie i związanych grawitacyjnie. Większość z nich to galaktyki karłowate lub nieregularne. Wiele Większość z nich to galaktyki karłowate lub nieregularne. Wiele

spośród tych pierwszych, ze względu na ich małą jasność, spośród tych pierwszych, ze względu na ich małą jasność, pozostaje zapewne nadal nie odkrytych. pozostaje zapewne nadal nie odkrytych.

Przewiduje się, że za około 3 miliardy lat może dojść do Przewiduje się, że za około 3 miliardy lat może dojść do zderzenia Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną. zderzenia Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną.

Najbliższą galaktyką podobną do Drogi Mlecznej (spiralną) jest Najbliższą galaktyką podobną do Drogi Mlecznej (spiralną) jest Galaktyka Andromedy (M31), widoczna w gwiazdozbiorze Galaktyka Andromedy (M31), widoczna w gwiazdozbiorze

Andromedy. Andromedy.

Wykonała: Wykonała:

Urszula Urszula MarkiewiczMarkiewicz