DROGA DO UZALEŻNIENIA

UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH

Wprowadzane do organizmu człowieka środka odurzającego, substancji psychotropowej lub środka zastępczego, niezależnie od drogi podania.

(ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 27 kwietnia 1997 roku)

UZALEŻNIENIEKompleks zjawisk

fizjologicznych, behavioralnych, poznawczych, w którym

zachowania związane z używaniem substancji psychoaktywnej lub kilku substancji

uzyskują wyraźną przewagę nad innymi, które uprzednio miały dla osoby większą wartość.

(Międzynarodowa klasyfikacja chorób ICD – 10)

FAZY UZALEŻNIENIA

I. EKSPERYMENTALNA

II. PRZYJEMNOŚCI

III. PROBLEMOWA

IV. UZALEŻNIENIE

I. „SPRÓBUJĘ SOBIE”

Co bierze?

Jak często?

Z kim?

Pieniądze.

Wiedza.

Problemy.

Najczęściej jedną substancję.

Od czasu do czasu.

Zawsze w towarzystwie - jest częstowany.

Kieszonkowe, prezenty, itp.

Poszukuje pozytywnych informacji o narkotykach.

Rodzice jeszcze nie wiedzą, w szkole też nie.

Janusz Sierosławski, Instytut Psychiatrii I Neurologii

Odsetki uczniów w wieku 15-16 lat, którzy używali poszczególnych środków chociaż raz w swoim życiu

2,2

15,114,2

7,5

3,6

1,6 2,11,2

2,5 2,52,91,9

0,8 0,8 0,8

2,8

18,5

10,1 10,4

5,7

9,1

7,4

4,03,4

18,3

1,92,8

15,1

17,3

19,2

9,3

6,0

2,5 2,8 2,91,8

0

5

10

15

20

25

Lek

i usp

.lu

b n

asen

ne

Ko

no

pie

Wzi

ewn

e

Am

feta

min

a

LS

D

Ko

kain

a

Her

oin

a

Ecs

tasy

Ste

ryd

yan

abo

l.

1995 19992003 2005

Janusz Sierosławski, Instytut Psychiatrii I Neurologii

Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy używali poszczególnych środków chociaż raz w swoim życiu

3,5

36,7

15,4

19

31,5

5,6

12,4

3,72,4 1,6

8,3

4,3

0,60,8

17,1

20,8

4,02,72,8

7,9

0,6

5,4

2,62,7

6,8

1,8

10,5

22,420,8

3,5

20,1

5,8

2,22,4

4,26,3

0

5

10

15

20

25

30

35

40L

eki u

sp.

lub

nas

enn

e

Ko

no

pie

Wzi

ewn

e

Am

feta

min

a

LS

D

Ko

kain

a

Her

oin

a

Ecs

tasy

Ste

ryd

yan

abo

l.

1995 1999 2003 2005

II. „JEST MI DOBRZE”

Co bierze?

Jak często?

Z kim?

Pieniądze.

Wiedza.

Problemy.

Dobiera inne substancje.

Bierze coraz częściej.

Nadal w towarzystwie, składa się na „działkę”.Kieszonkowe, pożyczki,

czasem kradzieże.Zaczyna działać

mechanizm zaprzeczania.

Pieniądze, rodzice mogą nadal nie zauważać.

Odsetki uczniów w wieku 15-16 lat, którzy używali przetworów konopi:

W życiu

W ciągu 12miesięcy W ciągu 30

dni1995

19992003

2005

14,2

10,0

4,3

19,2

14,5

8,3

15,1

12,3

7,4

10,1

6,9

3,10

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20Odsetki badanych

Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy używali przetworów konopi:

W życiuW ciągu 12miesięcy W ciągu 30

dni1995

19992003

2005

31,5

22,6

10,5

36,7

26,1

13,3

22,4

17,4

8,6

17,1

10,4

3,30

5

10

15

20

25

30

35

40Odsetki badanych

Odsetki uczniów w wieku 15-16 lat, którzy używali amfetaminy:

7,46,0

3,6

6,8

3,52,1

3,9

1,7 1,1

0

2

4

6

8

1999 2003 2005

W ciągu 30 dniW ciągu 12 miesięcy

W życiu

Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy używali amfetaminy:

W życiuW ciągu

12miesięcy

W ciągu30 dni

19992003

2005

12,4

6,8

2,8

15,4

9,5

5,1

10,5

7,7

3,60

2

4

6

8

10

12

14

16

Odsetki badanych

III. „ODCZUWAM KONSEKWENCJE”

Co bierze?

Jak często?

Z kim?

Pieniądze.

Wiedza.

Problemy.

Duże dawki narkotyków.

Pojawiają się tzw. ciągi brania.

Bierze sam, kupuje tylko dla siebie.

Kradzieże, napady, handel narkotykami, prostytucja.

Rodzice wiedzą, w szkole problemy.

Dane Komendy Głównej Policji

Przestępstwa stwierdzone w związku z naruszeniem przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

05000

10000150002000025000

300003500040000

4500050000

2000 2001 2002 2003 2004

OGÓŁEMPRZESTĘPSTWSTWIERDZONYCH

CZYNY NIELETNICH(wiek:13-17 lat)

IV. „BIORĘ, BY ŻYĆ. ŻYJĘ, BY BRAĆ”

Co bierze?

Jak często?

Z kim?

Pieniądze.

Wiedza.

Problemy.

Duże dawki narkotyków.

Codziennie, kilka razy dziennie.

„Samotność narkomana”.

Kradzieże, napady, prostytucja.

Życie podporządkowane narkotykom.

CECHY UZALEŻNIENIAwg ICD - 10

• silne pragnienie lub poczucie przymusu przyjmowania substancji psychoaktywnej;

• upośledzona zdolność kontroli (lub jej całkowity brak) nad używaniem substancji (niemożność powstrzymania lub przerwania używania, utrata kontroli dawek);

• fizjologiczne objawy zespołu abstynencyjnego, pojawiające się, gdy użycie substancji jest przerywane lub ograniczane;

CECHY UZALEŻNIENIAwg ICD – 10 (cd.)

• wzrost tolerancji (w celu uzyskania tych samych efektów konieczne jest zwiększanie przyjmowanej dawki substancji lub/i przyjmowanie ich częściej);

• postępujące zaniedbywanie innych przyjemności lub zainteresowań na rzecz używania substancji;

• usilne używanie substancji mimo wyraźnych szkód (fizycznych, psychicznych, społecznych) o których wiadomo, że mają związek z przyjmowaniem substancji.

CECHY UZALEŻNIENIAwg ICD – 10 (cd.)

Jeżeli: 3 lub więcej z wymienionych objawów

występowało łącznie:

• przez co najmniej 1 miesiąc

• utrzymywało się krócej niż 1 miesiąc, ale powtarzało się przez jakiś czas w ciągu 1 roku

UZALEŻNIENIE !

ZALEŻNOŚĆ FIZYCZNA

Wynik adaptacji ośrodkowego układu nerwowego do danej substancji.Jej nagłe odstawienie powoduje pojawienie się objawów zespołu abstynencyjnego.

wymioty

silne bóle mięśni

psychozyzaburzenia snu biegunka

zaburzenia koordynacji wzrokowo - ruchowej

potygorączka

ZALEŻNOŚĆ PSYCHICZNA

Potrzeba, pragnienie, często przymus przyjęcia substancji psychoaktywnej.

UWAGA! Jest ona uważana za najsilniejszy czynnik prowadzący do powtórnego przyjęcia narkotyku.

Potrzebuję !Chcę !

Muszę !

ZALEŻNOŚĆ SPOŁECZNA

Chęć przebywania w grupie ludzi używających substancji psychoaktywnych ze względu na chęć zaspokojenia różnych potrzeb:

akceptacjabezpieczeństwo

poczucie przynależności

zrozumieniepoczucie tożsamości