مدیری دکتر خانم فضا شناخت دوم 1جلسه

شکلی � ابعاد

� . شناسي ريخت یا شناسي شکل است شهر فضاي و فرم شکل و طرح به مربوط شکلي ابعاد . است سکونتگاه شکل و فرم مطالعه شهري

مي: � بکار فرم بندي دسته براي که فرم از مشخصي سطح يا تصوير يک خارجي شخصيت شکلرود.

مسطح : )� تصویری هویتی حدود به است ارجاعی فرم( figureشکل یک سطحی بندی پیکره یاحجمی.

و � حجم برخورد نقطه در را ترکيب يک عناصر هدايت و جايگشت شيوه که هاي الگو شناخت - فرآيند – و توسعه از پيوسته بهم تصوير يک خلق منظور به میکند، تحلیل بيروني تظاهر فضا

. است. شهري فضاي در تغييرات و تحوالت آناليز بر تمرکز زمينه اين در کار اولين لذا تغييرات

شهر � شکل تعاریف

: conzenکوانزن)� قطعات،( الگوي قطعات، درون سازها و ساخت اگوی زمين، کاربري گويد مي . ) کند ) می تعريف را شهر شکل بلوکها خيابانها الگوي

معماري � سبک خيابان، نقشه را شهر شکل ي عمده ی مولفه سه توماس، و هربرت. کنند مي عنوان زمين کاربري و شان طراحي و ساختمانها

مي � ها اين به را شهر شکل فيزيکي عناصر شهري، طراحي ي دامنه جستجوي در شيروانيباز،: فضاي وپارکينگ، سيرکوالسيون ساختمان، شکل گذاري، توده زمين، کاربري شناسد

. گذاريها نشانه فعاليتهاو از حمايت رو، پياده راههاي

شهر � شکل تعاریف

معماري: � و حرکت معماري عنصر دو ي ساخته که هنري اثري ارادي، است عملي شهر بيکن. است استراحت

اجتماعي: � فعاليتهاي مکاني دهي سازمان بر توجه با را شهر فضايي ساختار نظريه راجرز . کند مي تعريف شهر مناطق در اقتصادي

و توليد گروهي، يا انفرادي فيزيکي، موجوديتهاي که اي شيوه به است مربوط شهر شکل بررسيچگونه که اين به نيز و ها موجوديت متقابل روابط و مکاني هاي آرايش به چنين هم و میشوند استفاده

. شوند مي اعمال ها آن در ونمادين پولي هاي ارزش

1 ← فضا و توده شهر بافت

2 ← نشينان شهر گروهي يا فردي زندگي ي شيوه اجتماعي بعد

شهر � شکل تعاریف

�- اقتصادي اجتماعي هاي فعاليت مکاني سازماندهي بر توجه با را شهر فضايي ساختار ي نظريهفضاي با مردم تطابق در که را هاي مندي قاعده که هدف اين با ميکند، تعريف شهر مناطق در

. بيابد دارند، وجود شهري

�. است مسکوني غير و مسکوني شهري فعاليتهاي الگوي شهر شکل سايرين و بروتچي ديد از. شوند مي بيان دهد مي جايشان که مصنوع محيط وسيله به که آنهاست کنش هم بر

مفرد: � عناصر چيدمان يا مكاني الگوي به را شهر شكل ها، سيستم ي نظريه اتكاي به بورن . كاربريهاي و ساختمانها مصنوع،‌ محيط شامل عناصر اين كند مي تعريف شهري نظام يك درون

. شود مي عمومي موسسات و اقتصادي فعاليتهاي اجتماعي،‌ گروههاي نيز و زمين

مدیری دکتر خانم فضا شناخت دوم 2جلسه

ي مجموعه با و شوند پياده شهر شكل روي كه وقتي ها، زيرنظام درون تعامل و رفتار الگوهاي اينفضايي ساختار شوند، تركيب سازند،‌ مي مرتبط شهر نظام به را ها زيرنظام كه دهنده سازمان قوانين

. دهند مي تشكيل را شهري

�

معماري : و جغرافيا شهر شكل به عمده رويكرد دو

معماري جغرافيا

↓ ↓

ساخت و طراحي زمين كره سطح بر ها پديده توصيف آغاز در

منفرد ↓ ساختمانهاي

شهري ↓ جغرافياي

شهر ↓ كل مطالعات

شهري ↓ درون مطالعات

شهري ↓ طراحي

شهري ↓ ريزي برنامه

فيزيكي ↓ كليتي را شهر

است ↓ مردمي به معطوف اش توجه

. شهر بافت بررسي كنند مي زندگي بافت در كه

↓

شهر فضايي ساختار

شهري مورفولوژي

سیستم � و ساختار

به � ولي يابند تغيير توانند مي عناصر آنها در كه روابط از اي مجموعه از است عبارت ساختار . خود از مهمتر عناصر بين روابط كنند حفظ را خود مفهوم و مانده باقي كل به متكي كه شكلی

. . ماند مي باقي ثابت آنها روابط ولي اند دروني تغيير قابليت داراي عناصر است عناصر

� . سیستم مطالعه لذا دانست آنها بین روابط نظام و اجزا از متغیر دسته یک توان می را سیستم. است آنها توجیه و روابط این درک جهت در معموال ها

مدیری دکتر خانم فضا شناخت دوم 3جلسه

و � پيوسته بهم اي شبکه و فقرات ستون يک از مرکب است ای مجموعه شهر استخوانبنديگستره تمامی در و بخشند مي انسجام آن کليت در را شهر که شهري متنوع و مختلف عناصر

. يابد مي امتداد مسکوني هاي محله يعني آن اجزاي ترين انتهايي تا شهر

بندی � استخوان و ساختار

و کانونها محورها، انتخاب در که شود، مي خالصه ذيل مورد سه در شهر استخوانبندي محدوده ويژگي. اند دخيل ها پهنه

شهر عملکردی و شکلی عناصر

�1 ) ( آنها. همجواري ترکيب عملکردي، اجزاي فعاليتها و عملکردي مشخصات

�2 ) ( شهري. بافت و ساختار شهري، موقعيت کالبدي، عناصر کالبدي مشخصات

�3 ) نمادين. ) شبکه وبصري فضايي مشخصات

ترانسیک �

� ) - ( : - به که شکل سخت توده ساختمانها بین ارتباط مطالعه به زمین شکل تئوری. ) می‌پردازند ) زمین خالی باز فضای با اند پوشانده را زمین سطح نسبی طور

در – خالی و پر بین روابط نمایش ،برای گرافیکی ابزار یک زمین شکل نقشه . گیبرد و نولی نقشه می‌باشد شهری بافت

شهر : � مختلف های قسمت که خطوطی سازمان از است عبارت ارتباط تئوریباز . فضای و خیابان رو پیاده مانند کند می متصل هم به را

فرهنگی : � ، انسانی خصوصیات درک بر مبتنی شهر فضایی طراحی مکان تئوری . باشد می فیزیکی فضای

نظر � در راه، بهترین اما ، باشند می ارزش دارای تنهای به دیدگاه‌ها این از یک هربخشها میان ارتباط ببخشد، ساختار فضا و توده به که است تئوری سه هر گرفتن

. دهد پاسخ محیط انسانی نیازهای به و نماید تنظیم را

نولی � نقشه

�

شهر دهنده شکل عناصر پایداری

� . به و ساختمانها شود می تلفیق هم با قطعات کند می تغییر دائم قطعات الگوی . دارند را پایداری کمترین آنها، کاربری خاص طور

� . که است این دلیل به آنها پایداری هستند عنصر پایدارترین ها خیابان که حالی در . در اجرا به سختی و مالکیت ساختار خاطر به لذا کنند می تعیین را مالکیت مرز

. هستند پایدار باال مقیاس در تغییرات آوردن

از � مختلف بدليل مذهبی، بناهاي مانند عمومي ساختمانهاي برخي بناها پايداري... بيشتر دارند، که نمادینی بار آنها، در شده صرف هزينه خاصشان، طراحي جمله

. زندگي سر که بمانند باقي توانند مي صورتي در ديگر بناهاي شوند مي حفظرا مختلفي هاي کاربري پذيرش در پذيري انعطاف اغلب و نبرده بين از محيط

. باشد داشته

مدیری � دکتر خانم فضا شناخت دوم 4جلسه

�

کانزن �

� : زمين کاربري دسته ساختمانهاي اولين خلق و مجدد توسعه به منجر اغلب کاربري تغيير. دارد تاثير خيابان الگوي تغييرات و تفکيک در کمتر البته و قطعات تلفیق شود، می جديد

� : قطعات گیری شکل یا ساز و ساخت الگوی دسته و دومين پروسه اغلب قطعات . برگیج چرخه دارند مشخصي ساز و ساخت ي توسعه فرآيند

تجاري- ← �1 کاربري اقتصادي آوري سود بدليل خیابان، به قسمت نزديکترين قسمت اولين

�2. دارد- وجود هم توسعه هاي فشار ضمن در خواهد نمي زياد دسترسي کند، مي تغيير کاربري . شود ظاهر مرور به هم ساز و ساخت ارتفاع و ابعاد در تغييراتي است ممکن

�3 . تغييرات- ← اوج نقطه هوا، و نور و دسترسي بدون تراکم افزايش

�4 . قطعات- تجميع يا تلفيق

برگیج � چرخه

کانزن �

� : بلوک درون قطعات الگوي دسته پالکها سومين يا قطعات به اغلب شهري بلوکهاي . خيابان روبه پشت به پشت و داشته مشترکي مرزي خط که است ممکن شوند مي تفکيک

. . فروش و خريد با باشد قطعات پشت در خدماتی خيابان يک گاهي است ممکن باشند داشته . نشانه رفتن بين از به منجر تواند مي قطعات تفکيک و تجميع کند مي تغيير مرزها قطعات،

. اين که است مانده باقي پيش سالها از قطعات الگوي اروپا شهرهاي اکثر در گردد شکلي هاي. است تفکيک برابر در قطعات بيشتر مقاومت ي دهنده نشان خود

�: خيابان الگوي مابين چهارمين فضاهاي شهري، بلوکهاي ريزي طرح معني به خيابان الگوي . : بلوکها است عمومي فضاهاي ي شبکه و عمومي فضاهاي حرکتي، کانالهاي شامل آنها،

. کنند مي تعريف را شهري فضاهاي