Dr. S.M . AhmadiI.F.I.C

اخالق حرفه اي در نازايي

% زوجها نابارور هستند15 تا 10

ميزان شيوع در ايران 11.2 % در شيراز21.9%در تهران

15.1%در اصفهان18.4%در سنندج

11.4%در تبريز

ميزان شيوع % 17.3در انگلستان %14.1در فرانسه

%13.9در آمريكا

شیوع نازايي

میلیون زوج نابارور وجود دارد.20بر این اساس

میلیون زوج نابارور هستند.2

( دارند.Embryo Donation % آنها نیاز به اهدا جنین )5 هزار میباشد.20 تا 10این جمعیت حدود

مسؤولیت اخالقی پزشک در برابر خواستبیمار در استفاده از فناوریهای کمک باروری

در زمينه ي فناوریهای کمک باروری با دو گروه عمدهمواجه ايم:

خدمات دهندگان

گیرندگان خدمات

اصول اخالق پزشکیاحترام به خود آييني افرادخيررسانيضررنرسانيعدالتاحترام به کرامت

نکاتی در حمایت از یک زوج نابارور1 - .افکار زیادی در ذهن همیشه آماده گوش دادن باشید

آنها وجود دارد و از نظر روانی می خواهند که مرتب صحبت کنند و شما می توانید به آنها کمک کنید تا هرچه

درد و دل دارند با شما در میان بگذارند.

2 - شما هیچگاه پیشنهادی به آنها نکنید مگر اینکه به طورشما نباید کامل نسبت به آن موضوع آشنایی داشته باشید.

به آنچه که درباره مشکالت درمانی خود اظهار می دارند اطمینان داشته باشید زیرا در هر صورت آنها اگر نیازی به

درمان داشته باشند با پزشک خود در میان خواهند گذاشت.

3 - حساس باشید و هیچ مطلب شوخی و فکاهی در موردبه خاطر داشته باشید که زوج های ناباروری نگویید.

نابارور در مورد هر چیزی حساسیت بیش از حد به خرج می دهند. در واقع سعی کنید که خودتان را جای آنها

بگذارید.

4- .زوج های نابارور بدون اختیار در یک واقع بین باشیدبحران روانی قرار می گیرند و رفتار و اعمال آنها قابل پیش بینی نیست. زمانی که سخت درگیر مشکالت خود هستند و توجه کافی به شما ندارند آنها را آزار ندهید. با

وجود اینکه آنها شما را رد نمی کنند ولی دلشان می خواهد تنها باشند.

5 - نسبت به تصمیمات یک زوج نابارور واقع بینانه رفتارهنگام مواجه با یک تصمیم کرده و از آنها حمایت کنید.

مشکل از آنها حمایت کنید. ممکن است آنها به نحو دیگری از این قضیه برداشت کنند. با وجود تمام مسائل فوق

هیچگاه پس از تصمیم گیری نهایی آنها جمالتی از قبیل » q متوجه نشدم که آیا اتفاقی من متوجه نشدم؟ من اصال

افتاده است؟« را بیان نفرمائید.

6 - پزشک یا نحوه درمان آنها را هیچگاه مورد انتقاد قراراین مسئله فقط باعث تشدید استرس و فشار ندهید.

روحی آنها می شود.

7 - شما باید بدانید که افراد و زوج ها نسبت به ناباروریهر کاری که عکس العمل های مختلفی را نشان می دهند.

انجام می دهند و یا به هر کجا که می خواهند بروند با آنها مساعدت کنید.

8 .باید - با وجود تمام مسائل فوق، آنها به شما نیاز دارندq مراقب آنها هستید. نشان دهید که کامال

بر اساس علت و میزان قابل عالج بودن نازاییباید یکی از چهار روش زیر را انتخاب کنید:

1 تحمل و پذیرش درمان و روش های نازایی به منظور -داشتن فرزند واقعی خود

2 تالش در زمینه داشتن کودکی که حداقل متعلق به یکی -از والدین باشد. یعنی حامله شدن به کمک تلقیح مصنوعی

با نطفه مرد دیگر و یا استفاده از تخمک اهدایی.3.قبول یک طفل بیگانه به فرزند خواند گی -4.تصمیم به ادامه زندگی بدون فرزند -

بررسی مسائل اخالقی به وجود آمده پیرامونقراردادن دستمزد برای دهندگان تخمک و اسپرم

حق شناخت والدین بیولوژیک در افراد حاصل ازاهدای گامت

شأنیت اخالقی رویان بررسی موضوعات اخالقی پیرامون اهدای

اسپرم بررسی ضرورت ارزیابی اخالقی شیوه های نوین

باروری در ایران جنبه های اخالقی تکنولوژی کمک-باروری از

دیدگاه اسالمیجنبه های اخالقی اهداء تخمکمباحث اخالقی پیوند رحم بررسی مسائل اخالقی روش نمونه گیری نطفه

جهت استفاده در روش های کمک باروری

اخالق در شیوه های نوین درمان ناباروری:

چالش های اخالقی به وجود آمده به دنبال تکنیک (ARTهای کمک باروری)

چالش های اخالقی پیرامون روش های کمکباروری

تعیین جنسیت جنینمالحظات اخالقی در روش های کمک باروری آیا حق فرزندان ناشی از روش های نوین باروری

است که در مورد پدر و مادر خود و شرایط تولدشان همه چیز را بدانند؟

مسئله اخالقی درمان ناباروری بررسی درمانناباروری از زاویه مسئولیت اخالقی در قبال فرد

آیندهکلونینگ و سلول های بنیادیامبریو فریز و شأنیت جنین فریز شدهکاهش جنین

اخالق در شیوه های نوین درمان ناباروری:

بررسی مسائل اخالقی به وجود آمده پیرامونقرار دادن دستمزد برای دهندگان اسپرم و تخمک

آنچه بسیاری از محققان و صاحب نظران در مورد آناتفاق نظر دارند این است که بعضی دستمزد ها از نظر

اخالقی برای دهنده قابل قبول است، اما جبران به خاطر زحمت ها و تالش هایی که فرد دهنده در این راه می کشد

) مانند صرف زمان، تحمل تزریق هورمونی، بی حسی یا جراحی( می تواند فواید قابل ذکری داشته باشد اما این به شرطی است که این جبران به خاطر دادن تخمک نباشد و

به خاطر تقدیر از حضور فرد در این امر نوع دوستانه باشد، کما این که گاهی قرار دادن بعضی تشویق ها برای دهنده ها باعث تشویق سایر مردم جامعه جهت حضور در

این امر و اهداء تخم به بانک تخم می شود.

حق شناخت والدین بیولوژیک در افراد حاصل از اهدایگامت

يكي از مناقشه برانگیزترین مسائل مربوط به اهدایگامت/ جنین محرمانگي این فرايند است. در این موضوع،

محرمانگي به معنای عدم افشاي اطالعات مربوط به فرايند اهدا است. این مسأله سه وجه اساسی دارد:

1محرمانگي اطالعات مربوط به دهندگان جنين .2محرمانگي اطالعات مربوط به گيرندگان جنين .3.محرمانگي اطالعات مربوط به فرزند حاصل از اهدا . اين سه وجه با يكديگر مرتبط اند. بيشتر متخصصان

درمان ناباروري معتقداند براي پيشگيري از مشكالت بعدي مانند دعاوي افراد عليه يكديگر بايد اطالعات مربوط به

دهندگان و گيرندگان جنين را محرمانه تلقي كرد. مخالفان البته بر آن اندكه آشنايي گيرندگان و دهندگان با يكديگر در

ارتباط عاطفي و كمك آنان به هم مؤثر است.

عاملي مؤثر در قضاوت در مورد محرمانه نگه داشتناطالعات در درمان ناباروري به روش اهداي جنين حفظ

حقوق و رعايت مصالح كودك است. مخالفان محرمانه نگه داشتن اطالعات معتقداند اداي وظيفة صداقت به ارائة

اطالعات مربوط به منشأ بيولوژيك كودك به او حكم مي كند .حتي اگر اين موضوع به وسيله افراد و نهادهاي

مربوط افشا نشود، ممكن است ديگران آن را افشا كنند و به اين شكل، ضربه اي به زندگي كودك بزنند. نگراني از

يافتن� منشأ آن، اختال لهاي ژنتيك در كودك و ضرورتنگراني از عدم تشابه فرزند با والدين و امكان بروز

مشكل براي فرزند در صورت جدايي آنها دغدغه هايي هستند كه مخالفان حفظ محرمانگي در اهداي جنين را به

اين باور سوق می دهند.

موافقان محرمانگي اطالعات بر آن اند كه افشاياطالعات ممكن است والدين، به ويژه پدر نابارور يا

دهندگان جنين را دچار مشكل كند . افزون بر كودك، بايد نگران وضعيت اخالقي و رواني سرپرستان او نيز بود كه اينك در حكم » فرزند « والدين اش هستند؛ آنان جنين يا گامت را به عنوان حق بر شناختن والدين « پذيرفته بوده اند و فرزند، با ادعاي يا تشويق صاحبان بيولوژيك اش به اقامة » بيولوژيك ادعاهاي خاص، موقعيت اخالقي، رواني يا حقوق آنان را به عنوان كساني كه پدر و مادر قانون ي

اش به شمار مي آيند، ضايع مي كند. از سوي ديگر، والدين بيولوژيك نيز با اهداي گامت يا جنين، كلية حقوق و

تكاليف مربوط را از خود سلب كرده و به پدر و مادر قانوني سپرده اند . اثبات حق� بر مي تواند آنان را در

معرض » شناخت والدين بيولوژيك « تعرضاتي از جانب اهدايي و سرپرستان كنوني او قرار دهد.فرزند

همچنين، قابل توجه است كه با آشكار شدن اطالعاتمربوط به فرايند اهدا مشكالتي بزرگ مانند تعيين ارث و

نسب فرزند حاصل پديدار مي شود . اين مشكالت مي تواند افراد را به كلي از فكر استفاده از رو ش هاي كمك

باروري بازدارد زيرا متوجه ميشوند كه اين عمل آنان را در مواجهه با دشواريهايي چندسويه قرار مي دهد. اين اتفاق، از قضا پس از تصويب قانون�� در دسترس بودن� هويت طر فين� اهدا در سوئد رخ داد. آمار اهداكنندگان� گامت كاهش

يافت و برخي نيز كه تمايل به اهدا و در عين حال ، محرمانه ماندن هويت خود داشتند، به اين منظور به خارج

از اين كشور رفتند.

از سوي ديگر، برخالف مدعاي مخالفان، پژوهشها نشانگرمطلوب بودن افشاي منشأ بيولوژيك براي كودك نيستند .

اكثر پژوهشها نشان مي دهد كه ارتباط عاطفي كودكان حاصل از اهدا با سرپرستان خود، درست مانند ارتباط كودكان عادي با والدين بيولوژيك شان است. حتي در

برخي موارد روابط گروه اول، چه از سوي فرزند و چه از سوي والدين، گرم تر و بهتر از گروه دوم است.

اگر اطالعاتي در مورد منشأ بيولوژيك فرد به او دادهنشود، وي مي تواند در همة طول عمر خويش، مانند

ديگران، خود را فرزند پدر و مادري بداند كه با آنها ارتباطي عاطفي داشته است. نگفتن�� اين راز�� بيولوژيك نه

تنها اصلي اخالقي را نقض نمي كند ؛ بلكه به گونه اي، سالمت رواني فرد را ضامن مي شود و شرايط عادي� روحي� او را ثبات ميبخشد. به خالف، به نظر مي رسد

ارائة اطالعات به فرد در اين مورد، مستعد اين است كه او را از شرايط عادي زندگي خارج سازد.

در چنين وضعيتي است كه پرسشهايي تازه و بي شمار ذهن سوز در برابر او ظاهر مي همراه با برخي توهمات

شوند: منشأ بيولوژيك من چيست؟ از چه هنگام من با كساني زندگي كرده ام كه گمان مي

كردم والدينم هستند؟ چرا چنين اتفاقي در مورد من رخ داده است؟ذهن و ضمير من چگونه ناخودآگاه تحت تأثير اين اتفاق قرار گرفته است؟اين اتفاق چه آثار سوئي بر من داشته است؟... حال چه بايد بكنم؟ و

آشكار است كه هريك از اين پرسشها چگونه مي تواندق يك انسان را در مسيري ناهموار و ناشناخته ذهن خال�

اندازد و او را از حياتي عادي بازدارد كه مي تواند منجر به شكوفايي استعدادهايش شود. نفرت كودكان� سر� راهي از

والدين بيولوژيكشان و احتمال بيشتر�� برو ز پاره اي ناهنجاريها از سوي آنها فقط يكي از نمونه هاي تأثير� منفي�

جدا افتاده از ريشة بيولوژيك از منشأ اصلي آگاهي افرادشان است . بحرا نهاي رواني فرزندخوانده ها يا كودكان

حاصل ازروش هاي اهدايي كه از اتفاق� هنگام فرزندخواندگي يا تولدشان باخبر و در خانواده، مدرسه يا

ميان دوستان دچار مشكالتي شده اند، نمونة ديگري است.

مجموع اين بررسيها نشان م ي دهد ادلة موافقان حفظمحرمانگي از ادلة مخالفان قوي تر است. با برگرفتن

اصطالحات فيلسوف حقوق آمريكايي، وزلي نيوكام هوفلد مي توان گفت كودك حاصل از اهداي جنين در جست و جوي منشأ بيولوژيك خود واجد » حق - آزادي « است؛

يعني آزاد است كه اين جست و جو را ادامه دهد. اما نميتوان براي او » حق- ادعا « قائل شد؛ يعني نمي توان

جامعه و حكومت را مكلف به كمك به او در جست و جوي منشأ بيولوژيك دانست.

شانیت اخالقی رویان به طور معمول، در درمان ناباروري از طريقIVF بيش از

يك رويان به وجود مي آيد تا اگر برخي رويانها در طول بارداري از بين رفتند، همچنان بتوان با استفاده از رويان

هاي باقي مانده به درمان ادامه داد . ممكن است ضروري باشد گروه درمانگر براي شكل گيري يك بارداري موفق

را تكرار كند. همچنين، در بسياري از موارد، IVFچند بار IVFبراي بيشتر كردن احتمال باروري در درمان به روش

چند رويان را در رحم زن قرار ميدهند. در اين صورت، حتي با از دست رفتن رويان يا رويان هايي مي توان

همچنان به رشد و تولد جنين يا جنين هاي سالم اميدوار بود.

اين گونه درمان ناباروري مسئلة اخالقي مهمي را در موردوضعيت اخالقي رويان شكل مي دهد. در هر دو فرض

طرح شده در باال شأن انساني رويان چالش برانگيز است :1

اگر درمان موفقيت آميز باشد و رويان هايي كه از قبل .به وجود آمده اند به صورت منجمد باقي بمانند، وضعيت

انساني و اخالقي اين رويانها چگونه است؟2 اگر در روند درمان چند رويان در رحم زن رشد كنند به .

گونه اي كه تبديل به رويان هايي چندقلو شوند، آيا مي توان از تعداد رويانها كاست؟ تا چه تعداد و تا چه هنگام؟

آشكار است كه هر دو مسئله به طور خاص از شخصيتانساني رويان و تكاليف ديگران در قبال آن مي پرسند .

مسئلة دوم به طور خاص مي تواند به صورت يك تعارض اخالقي جلوه گر شود آنگاه كه سالمت مادر به خطر افتد.

در پاسخ به اين پرسشها، منطبق با ارزيابي اخالقي سقطجنين، ديدگاه هاي مختلفي شكل گرفته است. برخي، به

ويژه در ميان مسيحيان كاتوليك، بر آن اند كه رويان از ابتداي شكل گيري نطفه واجد شخصيت انساني است و از

بين بردن آن با مقاصد درماني يا غيردرماني را بايد قتل نفس به شمار آورد. از اين رو، كاهش تعداد رويانها يا

كه به IVFاستفادة پژوهشي از رويان هاي باقي مانده از از بين رفتن آنها مي انجامد، مانند سقط جنين غيراخالقي

است . ديدگاه هاي افراطي بيانگر غيراخالقي بودن كاهش تعداد رويانها حتي در صورتي است كه سالمت مادر در خطر باشد. با اين حال، اين رويكرد بيانگر تنها ديدگاه

ممكن نيست. در نقطة مقابل، برخي معتقدند رويان تا پيش از تولد يا تا ما ههاي پاياني بارداري هنوز واجد

شخصيت انساني نشده است و به اين دليل، نمي توان آن را داراي حقوقي دانست كه براي ديگران تكاليفي ايجاد

مي كند.

هر دو ديدگاه ياد شده در باال داراي روايت هاي افراطي ياتعديل شده، قوي يا ضعيف است كه بايد به دقت مورد

بررسي قرار گيرد. نكتة مهم اين است كه همة اين ديدگا ه ها بر اساس مسئلة شخصيت و هويت انساني طرح مي

شوند و بايد در بررسي آنها بدون در افتادن به دام گرفتاري هاي احساسي و لفظي به عناطر اساسي ذكر

شده براي شخصيت و هويت انسان توجه كرد. داوري دربارة اين ديدگاه ها بايد بر اساس قوت داليلي صورت

گيرد كه در پشتيباني از عناصر شخصيت ساز وجود انسان ارائه مي شود.

بررسی موضوعات اخالقی پیرامون اهدای اسپرم توجهات اخالقی پیرامون استفاده از تکنیک های جدید مانند

استفاده از اسپرم اهدایی در طی دهه های گذشته رو به افزایش است.

سال گذشته پیشرفت زیادی داشته 50این تکنیک در طی تا جایی که منجر به ایجاد بانک اسپرم گردیده است.

مسایل اخالقی و قوانین مربوط به این تکنیک در کشورهای مختلف متفاوت است.

1 برای هر گونه اهداء باید پرونده کامل تشکیل و کلیه-مسائل شرعی و حقوقی در نظر گرفته شود.

2 پرونده مربوط به اقدامات مربوط به اهدا باید فوق -سری باشد و باید پرونده اطالعات جمع آوری شده در یک

مکان امنی نگهداری شود.3 اطالعات مربوط به اهدا باید به صورت فوق سری به -

سازمان پیوند اعضا اطالع داده شود تا داده های فوق در یک پایگاه )مرکزی( فوق سری وارد شود و از آنجا

هماهنگ با اداره ثبت احوال صدور شناسنامه انجام گیرد که بعدا" اگر دهنده اسپرم به چند نفر اسپرم اهدا کرد

ازدواج محارم انجام نگیرد.4 دهنده اسپرم که شرایط آن نوشته خواهد شد به -

صورت مکتوب طی یک قرارداد رسمی و قانونی باید نوشته شود بویژه مربوط به کودک متولد شده بعدی از

نظر ارث و نداشتن ادعایی برای عدم قبول آن به ویژه از طرف پدر و مادر زوجین، برادران و خواهران زوجین که

طالب ارث هستند.

شرایطIUI از نظر سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

انجامIUI باید در مراکز ناباروری باشد و انجام آن در مطب ممنوع است.

.علت آن موارد ذکر شده باالستشرایط دهنده اسپرم1 سال 35 سال تا 18-سن دهنده اسپرم که باید بین

سال را قبول دارند.40باشد بعضی مراکز تا 2 مذهب باید در نظر گرفته شود همانطور یکه ذکر شد -

شیعه مذهب نمی تواند به اهل تسنن اهداء داشته باشد3 مسئله مقلد مهم است و بر اساس اینکه از چه کسی -

تقلید می کند باید بر اساس آن عمل کرد.4 ملیت فرد دهنده ایرانی باید ایرانی باشد و نمی تواند -

به غیر ایرانی اهدایی داشته باشد.

5 یک دهنده اسپرم باید از نظر اخالقی کامال" شناخته -شده باشد و سوء سابقه نداشته باشد

6 آدرس کامل دهنده اسپرم ، شماره کارت ملی ، کد -پستی ، تلفن و در صورت تغییر آدرس گزارش آدرس

جدید و ایمیل اطالع به مرکز گیرنده اسپرم بدهد. دادن کد مخصوصی به دهنده اسپرم و وارد کردن آن کد

برای مرکز پیوند و ثبت احوال که یک دهنده اگر به چند مرکز مراجعه کرد با کد مشخص و خصوصیات که وارد

می شود از احتمال ازدواج محارم جلوگیری می شود. بهتر است یک دهنده فقط به یک مرکز مراجعه نماید و به

یک فامیل نازا اهداء نماید..مشاوره روانی جزء الینفک برای دهندگان اسپرم است

بررسی ضرورت ارزیابی اخالقی شیوه های نوین باروریدر ایران

از آنجایی که همواره و به طور واضح اسالم به تشکیلخانواده و پایداری آن تشویق می کند به نظر می رسد آنچه موجب گردیده است که در برخی جوامع باالخص

ایران به دالیل فرهنگی-اخالقی استفاده از فن آوری تولید مثلی ممنوع و متوقف شود، عدم توجه به مبانی فرهنگی-

اعتقادی استفاده از روش درمانی، زمینه را برای انجام ندادن مطلوب این درمان فراهم آورده است.

به عنوان مثال در حالیکه در موقعیت حاضر مشکالتحقوقی حاصل از قوانین استفاده از این تکنولوژی موجود سبب محدودیت های فراوانی در تهیه و تدوین توافق نامه فی مابین زوج نابارور و بانوی صاحب رحم و نیز نظارت

مرکز درمان بر اجرای آن شده است.

با فرض رفع این محدودیت و در صورتی که بستگان وآشنایان زوج نابارور، متقبل این ایثار و از خود گذشتگی

شده و رحم خود را به عنوان رحم جایگزین در اختیار زوج نابارور قرار دهند، محدودیت های قانونی در قوانین ثبت

احوال فعلی مجوز صدور گواهی والدت را به نام زوج صاحب گامت نمی دهد و به ناچار پزشک یا ماما موظف

است گواهی والدت را تنها برای بانویی که فرزند را زایمان کند، صادر نماید. در این صورت فرزند حاصل تنها

با مشخصات مادر باردار شناسایی شده و صاحب شناسنامه می گردد.

با توجه به اینکه همواره علم جلوتر از قانون حرکت میq سالها طول می کشد تا جامعه حقوقی و قانون کند و نوعا

گذاران بتوانند پاسخگوی نیازها و چالش های فراروی جامعه پزشکی و علمی باشند از این رو بیش از پیش باید در جستجوی راهکارهای مناسب فقهی و حقوقی فراروی

جامعه پزشکی بود

جنبه های اخالقی تکنولوژی کمک-باروری از دیدگاهاسالمی

،در جهان اسالم سال ها به خاطر درک نادرست تعالیم آنکاربرد این فناوری ها به تاخیر افتاد، غافل از اینکه اسالم از تشکیل خانواده و تولید مثل کمک شده در قالب بنیان

q حمایت می کند. خانواده شدیدا

جنبه های اخالقی اهداء تخمک در رابطه با دهندگان گامت عالوه بر توضيح خطرات

بالقوه اهداي تخمك، بايد به اين نكته توجه داشت كه اهداي گامت در ازاي دريافت پول، استقالل فردي را

مخدوش مي سازد، زيرا ممكن است عده اي از روي نياز مالي به اهداي گامت واداشته شوند.

اما در صورتي كه كل سيستم در خطر از كار افتادن بهعلت فقدان اهداكننده باشد، در نظر گرفتن تشويق های

مالي محدود مي تواند قابل توجيه باشد در ارتباط با استقالل فردي گيرنده يا دهنده گامت يا

رويان، موارد خاص زير نيز قابل طرح ميباشند:

آيا زنان يائسه حق دريافت رويان براي باردار شدن رادارند؟

آيا زوج هاي فقير يا بيمار مي توانند از حق استفاده ازفناوری هاي كمك باروري براي فرزند آوري استفاده كنند؟

آيا هويت دهنده گامت بايد براي فرد يا خانواده گيرندهفاش شود؟

آيا مي توان از دهنده هاي » خاص « استفاده كرد؟ )نظيرجسد انسان يا جنين سقط شده يا گامت نگهداري شده

كودك يا فرد بالغي كه ممكن است به علت شيمي درماني يا ... قابليت باروري خود را از دست بدهد، يا گامت

نگهداري شده فردي كه درگذشته است (. آيا اهداي گامت مادر به دختر، پدر به فرزند، يا بين اعضاي

فاميل اخالقي است؟

مباحث اخالقی پیوند رحم پیوند رحم در مواردی مانند جراحی و برداشت رحم

متعاقب بعضی از عفونت ها و کورتاژ ها، عدم وجود شایستگی فیزیولوژیکم در رحم، فقدان مادرزادی رحم

و ... مسایل خاص خود را دارد، در حالی که مباحث مربوط به اهداء و دریافت رحم در حاالت یائسگی،

q بارداری پس از یائسگی در گیرنده رحم و ... مباحثی کامالمتفاوت هستند.

رضایت یا عدم رضایت همسر شرعی دهنده و گیرندهرحم نیز مسایل خاص خود را دارد و تشویق و یا عدم

تشویق زنان یائسه به اهداء رحم به نیازمندان رحم، موضوعی است که عالوه بر داشتن مباحث مورد اختالف

در اصل خود، تفاوتهایی نیز با اهداء سایر اعضا دارد.

در حوزه پزشکی و بیولوژیکی محض نیز، تفاوت ساختارژنومی رحم پیوندی با فرد گیرنده رحم مسایل خاص خود

q احتمال وجود تفاوت در رسپتورهای را خواهد داشت و مثالIGF2 و IGF1 تفاوت عملکرد MeCP2 و MeCP1

از حیث بیان ژنی، تفاوت کار H19عملکرد ژنتیکی ژن موجود HERVsکردها مارکرهای اپی ژنیک، تفاوت در نوع

در ژنوم رحم پیوندی و سایر اندامهای فرد گیرنده رحم... مباحث خاص خود را به دنبال دارد و در کنار این موارد، در صورت وجود اشکال در قدرت باروری همسر گیرند رحم

و ضرورت باروری رحم پیوندی بصورتی خارج از شیوه طبیعی آمیزش، مباحث دیگری مطرح خواهد شد که بر

صعوبت و تعقید مباحث خواهد افزود در مسئله پیوند رحم، موضوع وراثت کروموزومی و ژن ها

و انتقال آن به نسل های بعدی و به دنبال آن مباحث فقهی و اجتماعی و ... تبدیل به موضوع هزار تویی می گردد که

موضوع را از حوزه پزشکی خارج می نماید و پای علوم انسانی و اجتماعی را به موضوع باز می کند.

بررسی مسائل اخالقی روش نمونه گیری نطفهجهت استفاده در روشهای کمک باروری

از آنجا که در اسالم تصریح شده که اخالقیات زوجین ازبدو زندگی، در طول زندگی و بعد از ازدواج در تربیت آتی

فرزندشان بی تاثیر نبوده، بلکه از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از طرفی نحوه برنامه ریزی در تمام مراحل بچه دار شدن از جمله قبل از بارداری، در حین

بارداری و بعد از تولد در روحیات فرزند موثر خواهد بود. الزم است نمونه از طریقی به دست آید که با روش

طبیعی باردار شدن نزدیک باشد. خود ارضایی تاثیر روانشناختی و اخالقی منفی بر زوجین

خواهد داشت.

ایجاد محیط مناسب فیزیکی و عاطفی جهت نمونه گیرینطفه در محیط های آزمایشگاهی و مراکز درمان ناباروری

مورد نیاز است.

چالش های اخالقی به وجود آمده به دنبال تکنیکARTهای کمک باروری

طبق اصول اتونومی، عدالت،سود رسانی و عدم اضراربایستی مراحل مختلف روشهای باوری آگاهانه ، قانون

مدار،توجه به سود و ضررها مد نظر قرار گیرد. همچنین اخذ رضایت بایستی مورد اهمیت قرار گرفته و

استفاده از post.mortpmspermمسائلی چون از کشوری به کشور دیگر و eggمجردها، یائسه ها، انتقال

مسائل غربالگری جزء چالش های مهم این بحث می باشد.

چالش های اخالقی پیرامون روشهای کمک باروری با توجه به شیوع روز افزون استفاده از روشهای کمک

باروری در ایران و در نظر گرفتن اختالفات فرهنگی و عقیدتی ما با سایر ممالک، در نظر گرفتن مسائل اخالقی

در مراحل درمان ناباروری از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و نقش ویژه ایی در درمان موفق ناباروری دارد.

رژیم غذایی و تعیین جنسیت جنین آنچه كه به علت امكان پذيري نسبي عملي و نيز توجه

عمومي، بيشتر مورد بحث قرار گرفته است، حق انتخاب جنسيت جنين مي باشد.

مطالعات نشان داده اند رعایت کامل رژیم غذایی توسط درصد امکان 80 تا 75مادر تعیین جنسیت را در حدود

پذیر میسازد. اول آن كه آيا افرادي كه به علت ناباروري از فناور ی هاي

كمك باروري استفاده مي كنند حق تعيين خصوصيات فردي فرزند آينده خود را دارند؟ و ديگر اين كه آيا م ي

توان به زو جهاي داراي قابليت باروري اجازه داد كه براي به دست آوردن فرزندي با ويژگ ي ها يا جنسيت مورد

نظر، از اين فناوری ها استفاده كنند؟

اصل عدالت اقتضا مي كند كه پاسخ پرسش اول را باتوجه به پاسخي كه به پرسش دوم خواهيم داد، تعيين كنيم . به طور خالصه مي توان گفت كه اگر بر طبق مطالعات

توصيفي با متدولوژي صحيح، اين نتيجه حاصل شد كه واگذاري حق انتخاب جنسيت به والدين، عدم تعادل

جمعيت شناختي را در نسل هاي آينده ايجاد نمي كند )يعني مو جب غلبه معني دار تعداد پسران به دختران يا بالعكس نمي شود ( اصل استقالل فردي و خودمختاری

توليد مثلي اقتضا مي كند كه اين خدمات به متقاضيان آنها ارائه شود؛ اما اگر احتمال وقوع عواقب نامطلوب جمعيت شناختي وجود داشته باشد، با توجه به اصل ضرر نرساني

)عدم تعادل جنس ي جمعيت عواقب نامطلوب متعددي دارد كه شرح آنها خارج از حوصله اين مقاله است ( بهتر

است كه حق انتخاب جنسيت را تنها به موارد خاصی نظير احتمال انتقال بيماري وابسته به جنس يا خانواده هايي كه

فرزندان متعددي از يك جنس دارند، محدود ساخت.

مالحظات اخالقی در روش های کمک باروری

اشاره ای به اخالق در علل و درمان نازایی زنان از منظرطب سنتی ایران و طب نوین

علل ودرمان ناباروری در طب سنتی اینست که حکما دراین باره به شناخت مزاج فرد اهمیت میدهند.

حکما عالج را در اصالح مزاج ودفع خلط فاسد و استعمالروغنها و استفاده از تغذیه مناسب با مزاج میدانند.

در طب سنتی هر مزاجی باید سته ضروریه ) آب وهوا ،خواب وبیداری، حرکت و سکون،قی و

استفراغ،حاالت روحی و روانی و خوردنی ها وآشامیدنی های( آن تنظیم گردد که ممانعت اخالقی آن نیز کامال

رعایت شده است زیرا مسئله مالکیت نطفه و تخم مطرح نیست و هر فرد مزاج خاص خودش را دارد

دیدگاه طب سنتی کل نگر است و اقتصاد زیادی نیاز نداردولی طب جدید به علت مسائل اقتصادی جهانی با مسائل راز داری نحوه برخورد با بیمار و رضایت آگاهانه روبه رو

شده است

آیا حق فرزندان ناشی از روش های نوین باروری است کهدر مورد پدر و مادر خود و شرایط تولد شان همه چیز را

بدانند؟ كودك حاصل از اهداي جنين در جست و جوي منشأ

بيولوژيك خود واجد » حق - آزادي « است؛ يعني آزاد است كه اين جست و جو را ادامه دهد. اما نميتوان براي

او » حق- ادعا « قائل شد؛ يعني نمي توان جامعه و حكومت را مكلف به كمك به او در جست و جوي منشأ

بيولوژيك دانست

مسئله اخالقی درمان ناباوری بررسی درمان ناباروری اززاویه مسئولیت اخالقی در قبال فرد آینده

هر اقدام و دخالتی که برای درمان ناباروری که به هدفباروری صورت می گیرد، باید به محصول آینده )بچه( نیز

توجه داشته باشد، زیرا مسئولیت سازی در آن وجود دارد. حال اگر میزان اطمینان در اقدامات پزشکی نتواند به

اندازه میزان مسئولیت ما در قبال فرد آینده باشد، آیا q مجاز به پیگیری هستند؟ اصال

فوت يكي از زوجين1.

فوت هر دو زوج و تمايل اطرافيان به انتقال جنين2.

وظيفه مراكز نسبت به جنين فريزي كه يكي از زوجين 3.

فوت كرده است . ) نگهداري يا انهدام(

ارث و جنین فريز4.

امبريوفريز

?

EGG DONATION

تخمک اهدائ از استفاده موارد

ژن بدن است يا منتقل کننده ازالهآیا تخمک از 1.؟

صیغه محرميت2.

محارم ) خواهر- خواهر شوهر- ...(3.

رعایت عده ؟4.

تقسیم تخمک ها5.

پیوند تخمدان6.

تخمك اهداء

تخمک اهدائ روشهای انواع

( گیرنده برای اختصاصی (knownدهنده

) unknown ناشناس ) دهنده

پول پرداخت درقبال

پول دریافت بدون

) سیکل ) دریک تخمکها از نیمی اهدائ تخمک تقسیمEgg Shairing

: مشاوره

گیرنده وهمسرش باید اطالعات کافی درمورد جنبه های

اخالقی ، قانونی ، درمانی ، مقابله با استرس و درک کامل

موضوع را دریافت کنند.

•A grandmother has given birth to her own daughter's IVF twins.

•A 43-year old grandmother has given birth to her own daughter's IVF twins.

Surrogacy

•A grandmother has given birth to her own daughter's IVF twins.

•A 43-year old grandmother has given birth to her own daughter's IVF twins.

Surrogacy occurs when I woman agrees to carry to term the fetus for another person.

That fetus may be from the egg and sperm of the couple who want to raise the child or it may b donor eggs or donor sperm.

Surrogacy

Types of Surrogacy

Traditional surrogacy

Gestational surrogacy

His sperm + Her eggsEmbryo

His sperm

Surrogate’s egg and uterus

Surrogate’s uterus

ART

زن شوهر دار1.

خواهر – مادر - ... –)حکم 2.شیردادن ؟؟(

لزوم صیغه خواندن 3.

حق صاحب رحم به این فرزند در آینده 4.

Surrogate اي اجاره رحم يا

نکاتی که باید در قرار داد مورد توجه قراربگیرد :موضوع قرارداد که در ایران وخارج درحال انجام 1.

است تاریخ قرارداد2.وضعیت سرپرستی جنین 3.دریافت وجه برای مدت قرارداد نسبت به ماههای 4.

مختلف ویا اجرت المثل ویا اجرت ا لمسمی وتوافق طرفین درباره اجرای اجرت

تعیین تکلیف جنین در صورت بروز اختالف 5.

عقد دوطرف قرارداد به صورت مستقیم ویا غیر 6.مستقیم توسط نماینده ویا مراکز

اهلیت دوطرف قرارداد چون قرارداد غیر مالی 7.است

شرایط موضوع قرارداد 8.

مشروعیت اخذ مال برای صاحب رحم اجاره ای 9.

بین دهنده جنین و رحم اجاره ای باید قرارداد نوشته شود

حضانت ونگهداری جنین اول برعهده مادر وسپس بر عهده پدر •است

زوجه باید نابارور باشد ویا شرایط نگهداری جنین ورحم را •نداشته باشد که باید ذکر شود

بی ضرر بودن حاملگی برای اجاره دهنده رحم وفرزندان وی •وگرنه مسئولیت مدنی وکیفری دارد

سالم بودن ومحجورنبودن وصحت وسالمت رحم اجاره ای در •متن قرارداد ذکر شود

شوهر دار بودن رحم اجاره ای ورضایت کامل شوهر •رضایت صاحب رحم اجاره ای وشوهر او وقرارداد با شوهر در •

مورد خودداری از نزدیکی ورفتا رمناسب وهمکاری با وی وخودداری ازرفتار زیان بار

شرایط اختصاصی

اگر شوهر نداشته باشد می تواند به عقد موقت یا دائم

دهنده جنین درآید )پدر جنین (

تعهدات صاحب رحم اجاره ای باید تا پایان بارداری و وضع

حمل اجرا شده و نوزاد به صاحبان جنین داده شود

باید تمام تکالیف قرارداد را اجرا کنند

از ارتکاب کارهای زیان بار که برای بارداری مضر است

اجتناب کنند و گرنه بر حسب مورد کیفری یا مدنی یا هر

دو مسئول خواهد بود

هیچکدام از طرفین قرارداد حق فسخ قرارداد پیش ازتولد و بعد از تولد را ندارند

گیرنده جنین ) رحم اجاره ای ( حق استنکاف نوزاد راندارد

کلیه هزینه ها بارداری , تغذیه ,دارو بیمارستان به عهدهصاحبان جنین است

در صورت معلولیت صاحبان جنین حق ندارند از مسئولیتخود سر باز زدند و از تحویل گرفتن کودک خود سر باز

زنند

فقدان مادرزادی رحم هیپوپالزی رحم که به درمان هورمونی جواب نمی دهند چسبندگی داخل رحم )سندرم آشرمن(که با درمان جراحی

بهبود نمی یابند بیمارانی که هیسترسکوپی شده اند ولی تخمدان دارند به علت

میوم یا خونریزی شدید ( کارسینوم رحم که قبل از هیسترکتومی تخمک گرفته شده و

جنین تشکیل شده باشد کانسر تخمدان که رحم و تخمدان ها برداشته شده ولی تخمک

فریز و یا جنین فریز از فرد وجود دارد . کانسر سرویکس که رحم برداشته ولی تخمدان ها هر دو وجود

دارد و یا تخمدان برداشته ولی تخمک فریز و یا بافت تخمدان فریز و یا جنین فریز دارد

سقط مکرر که هیچ علت و درمانی ندارد شکست درIVF های تکراری بیمارانی که بعلت شیمی تراپی و یا رادیو تراپی به درمان

پاسخ نمی دهند بیمارانی که جان مادر به علت حاملگی در خطر است مثل

افزایش شریان ریوی نارسایی قلبی کلیه و کبد

موارد استفاده از رحم جایگزین

Sperm Count Sperm MotilitySperm morphology

Semen Analysis

الف - اهداء اسپرم مایع مني اهداء اسپرم شستشو داده شدهرعایت دین – ملیت – سادات نسبت فامیلی ) پدر-برادر- ساير محارم - ناشناس-انتخاب

شده(فرزند در آینده بداند يا نداند) ارث ) ملحق – منفك احتمال طالق ، تنش، حیثیت خانوادگی، خودکشی، زنا،...با

مغایرت اهداء اسپرم

ب - اهداء جنین رعایت مذهب – ملیت – سیادتمحارمغریبه يا آشناارث

SPERM DONATION

با اس©تفاده از کان©دوم یکب©ار مص©رف و ی©ا از طری©ق دیگ©ر 1.اس©پرم گرفت©ه ش©ود، ط©رز نمون©ه گ©یری راهنم©ایی می یکب©ار مص©رف دهان©ه گش©اد کوت©اه ق©د ش©ود. از ظ©رف

مواد اسپرم کش باشد باید استفاده شود.

نمون©ه گ©یری در ی©ک ات©اق اختصاص©ی ب©دون اس©ترس بای©د 2.گرفته شود.

بع©د از نمون©ه گ©یری نمون©ه ب©ه آزمایش©گاه فرس©تاده می 3.تح©رک نظ©ر از اس©پرم نمون©ه آزمایش©گاه در ش©ود

حجم – گلب©ول س©فید و آن©تی – PHمورفول©وژی تع©داد و بادی بررسی می شود.

بعد از بررسی های الزم از دهنده اسپرم در صورتی که مجاز شناخته شود

بع©د از بررس©ی کام©ل نمون©ه جهت فری©ز آم©اده می ش©ود 1.ک©ه ب©رای فری©ز بای©د از کیفیت و کمیت خ©وبی برخ©وردار

باشد. که این بررسی حدود سه سال طول میکشد.

مس©ئول اس©پرم بان©ک بای©د از خصوص©یات کام©ل اس©پرم 2.فری©ز ش©ده آگ©اهی داش©ته باش©د و زم©ان الزم ب©رای تس©ت ه©ای الزم دهن©ده اس©پرم را ی©ادآوری نمای©د و در ص©ورت جوابآزم©ایش بع©دی نامناس©ب نمون©ه فری©ز ش©ده ح©ذف بای©د خ©ون ف©رد از جهت بان©ک ب©ا اس©پرم ش©ود. هم©راه

آزمایش های الزم گرفته شود.

و 3. اورولوژیس©©ت توس©©ط بای©©د اس©©پرم دهن©©ده فرد متخصص داخلی بررسی شود )قبل از دادن اسپرم(

فرد دهنده اسپرم با مسئولیت عواقب وخیم که گزارش .نداده است طی یک قرارداد بپذیرد

نمون©ه 1. دادن ب©ه حاض©ر اس©پرم دهن©ده ک©ه در ص©ورتی خ©ون و ی©ا ادرار جهت آزم©ایش نش©د بای©د ح©ذف ش©ود.

م©اه بان©ک ش©ود )فری©ز 6نمون©ه گرفت©ه ش©ود بای©د ب©ه م©دت HIVش©ود( ت©ا ت©ا دیگ©ر تس©ت ه©ای س©رولوژی مخصوص©ا"

تکرار شود.HVCو

ب©رای نمون©ه ب©ود منفی و تس©ت ش©د نمون©ه خ©ون اگ©ر آماده است.Donateاسپرم

یک ک©پی کام©ل از نمون©ه اس©پرم و آزم©ایش بای©د ض©میمه( فرس©تاده Rogostnatingپرون©ده ش©ود و ب©ه مرک©ز پیون©د )

شود.

فرد دهن©ده اس©پرم از نظ©ر ق©د، رن©گ پوس©ت چه©ره، گ©روهخون، با گیرنده تا حدودی مطابقت داشته باشد.

از بای©د اگ©ر ف©رد گیرن©ده خواه©ان فرزن©د دیگ©ری اس©ت نمونه اسپرم قبلی فریز شده استفاده نماید.

می خ©انواده ده ت©ا پنج ب©ه ح©داکثر اس©پرم دهن©ده یک اینترن©تی پایگ©اه در بای©د و کن©د اه©داء اس©پرم توان©د خصوص©یات آن ثبت ش©ود ک©ه در مراک©ز دیگ©ر جهت اه©داء

مجدد اقدام نکند.

یک دهنده نباید از دو روز قبل از اهداء اسپرم مقاربتداشته باشد.

دهنده نباید الکل مصرف کند

از نظر جسمی سالم باشد 1.

روانی 2. ) مش©اوره باش©د. برخ©وردار روحی از س©المت زن و شوهر(

مبتال به بیماری مسری نباشد.3.

از نظ©ر بیم©اری ه©ایی از قبی©ل ای©دز، هپ©اتیت و بیم©اری 4.های مقاربتی غربالگری شده باشد.

سابقه بیماری های دیابت و فشار خون نداشته باشد.5.

از 6. س©ن ب©ودن ب©اال ص©ورت م©اموگرافی 40در س©ال انجام گرفته باشد و سالم باشد.

از 7. کم©©تر زودرس زایم©©ان پ©©ره 36سابقه هفت©©ه، اکالمپسی و فشار خون بارداری نداشته باشد.

:شرایط گیرنده اسپرم

اعتیاد به مواد مخدر نداشته باشد.1.

پاپ اسمیر شده باشد و سالم باشد.2.

خ©ون 3. آزم©ایش CBC ،رس©وب س©رعت ، Hb ، Ht و FSHآزم©ایش ه©ای هورم©ونی LH و AMH پروالک©تین

TSH ،گ©روه خ©ونی ، RH انعق©ادی ، ف©اکتور ه©ای HIV ، HCV.بررسی های ایمنی در صورت لزوم

معاین©ه کام©ل ب©ه وی©ژه معاین©ه ژنیت©ال ش©ده باش©د و در 4.صورت عفونت لگنی درمان کامل انجام شود.

یک س©ونوگرافی واژین©ال کام©ل ب©رای بررس©ی وض©عیت 5.رحم و تخم©دانها انج©ام گرفت©ه باش©د و اگ©ر کیس©ت دارد و درم©ان ش©ده باش©د و اگرمی©وم و ی©ا پ©ولیپ داش©ت ک©ه

اختالل در حفره آندومتر ایجاد کرد عمل شود.

جهت 1. هیستروس©©ونو ی©©ا س©©الپنگوگرام هیس©©ترو یک بررس©ی حف©ره رحم و لول©ه ه©ا انج©ام گرفت©ه باش©د و در

صورت ناهنجاری قبل از هر اقدام درمان شود.

ب©رای 2. الزم ه©ای تس©ت و گ©ذاری تخم©ک از اطمین©ان ان©دازه گ©یری پروژس©ترون خ©ون BBTتخم©ک گ©ذاری مث©ل

س©یکل و بررس©ی 13-14س©ونوگرافی واژین©ال در روز تست سرویکس، و واژن سرچ LHترشحات برای

. باشد ..... گرفته انجام و آندومتر بیوپسی

نی©از بیم©ار الپاروس©کوپی – هیستروس©کوپی 3. در ص©ورت جهت بررس©ی حف©ره رحم، لول©ه ه©ا، و تخم©دانها و وج©ود چسبندگی آندومتر و اقدام درمانی انجام گرفته باشد.

.رضایت کامل شوهر و زن جهت اهداء گرفته شود

حض©انت جهت ق©انونی و ش©رعی م©وازین خ©اص فرم و ارث مس©©ئله و ش©©ود گرفت©©ه ش©©ده متول©©د فرزن©©د ی©ا ........... و ی©ا اه©داء ف©رد ک©ه براس©اس ق©وانین ب©ه ن©وزاد متول©د ش©ده بع©دی مش©خص ش©ود و ق©رارداد در ی©ک مرج©ع

قانونی نوشته و نگهداری شود.

در ص©ورتی ک©ه ن©وزاد دچ©ار نقص عض©و و ی©ا ناهنج©اری وعقب افت©ادگی ذه©نی و بیم©اری ه©ایی ک©ه تحت ت©اثیر عوام©ل و ع©وارض قب©ول اس©ت دیگ©ر عل©ل و عف©ونی محیطی، اق©دامات درم©انی الزم و نگه©داری و حف©اظت بای©د م©ورد

قبول زن و شوهر قرار گیرد.

چه موق©ع ی©ک ف©رد ح©ق دارد ک©ه پ©در واقعی را بشناس©د وآیا حق دارد؟ ) در قانون پیش بینی نشده است (

س©الگی ح©ق دارد ک©ه ب©ا 18-19در انگلس©تان در س©ن مراجع©ه ب©ه مرک©زی ک©ه اه©داء ش©ده اس©ت پیگ©یری جهت

2009ش©ناختن پ©در واقعی خ©ود را داش©ته باش©د. )از س©ال )

هر بیم©ار قب©ل از پ©ذیرش بای©د ب©ه دقت پرسش©نامه را پ©رنماید.

س©المتی م©ورد در س©واالتی ش©امل پرسش©نامه این دهنده اسپرم و بستگان او می باشد.

پس از پ©ر ک©ردن پرسش©نامه توس©ط ش©خص و بررس©ی ودر صورت تایید بیمار وارد مرحله غربالگری می شود.

: تست های غربالگری شامل

معاین©ه پزش©کی ب©رای بررس©ی وج©ود ش©واهدی از بیم©اری 1.های مقاربتی قابل انتقال

انجام تست های اولیه آزمایشگاهی شامل :2.

�̶ CBC�̶ Blood Typing�̶ HIV 1&2 Antibody Testing�̶ HIV/HCV NAT ( as of 05/25/05 )�̶ Hepatitis B surface antigen

�̶ Hepatitis B core antibody testing�̶ Hepatitis C antibody testing�̶ Cytomegalovirus antibody testing (total). If total is

positive, then IgG & IgM are tested�̶ Syphilis serology (RPR and TP-PA)�̶ HTLV I & II antibody screening�̶ Full genital culture which includes testing for

gonorrhea�̶ And Urine testing for Trichomonas

Cystic Fibrosis�̶ Chromosome Analysis (karyotype)�̶ Hemoglobinopathies including sickle cell and

thalassemia (for all donors join the program as of 10/26/07)

�̶ Tay sachs (for all donors joining the program as of 4/28/08)

�̶ Spinal Muscular Atrophy (for all new donors joining the program as of 12/10/08)

در این رون©د ی©ک س©ری از تس©ت ه©ای ژن©تیکی ب©رای بیم©اری ه©ای ش©ایع و مرتب©ط ن©یز انج©ام می ش©ود ک©ه

شامل :

خانمهاي منوپوز يا پره منوپوز كه همسرانآنها داراي اختالل باروري هستند.

نارسايي اوليه بيضه يا اختالل ژنتيكي نارسايي زودرس تخمدان ، ديسژنزي يا

نارسايي تخوان ثانويه به شيمي درماني ، راديوتراپي ، يا اووفوركتومي در حين

جراحي IVF هاي مكرر ناموفق سن باال باال بودن ميزانFSH روز دوم يا سوم

و يا بخصوص بيشتر از 15قاعدگي بيشتر از 20

ناقلين بيماري ژنتيكي و اختالالتكروموزومي

اختالالت وابسته به كروموزومX فيبروز كيستيك سقطهاي مكرر به علت آنومالي كروموزوم

موارد استفاده از اهداء جنين

اگر جنین فریز باشد

س�یکل کس�انیکه در ط�بیعی س�یکلهای از اس�تفاده

منظم دارن�د و از ج�نین فری�ز ش�ده اس�تفاده می کنن�د ب�ا

گ�یری و LHان�دازه گ�ذاری تخم�ک زم�ان تع�یین و ,

روز بعد از آن4-3انتقال

آماده سازی آندومتر در گیرنده جنین و همزمانی با دهنده جنین

سن باال

سیکل قاعدگی نامنظم

سیکلIVFیا میکرو ناموفق

اختالل تخمک گذاری

آماده سازی آندومتر با استفاده از هورمون استروژن و پروژسترون با دوز ثابت یا متغییر استروژن در موارد زیر

میلی گرم روزانه یا اتینیل 8الی 4استروژن مصرفی استرادیول والرایت

میلی گرم روزانه 4الی 2استرادیول ترانس درمال

روز متغیر است 38الی 6مدت مصرف استروژن بین

کنترل سونوگرافی برای بررسی اندومتر وضخامت اندومتر وتجویز

روز قبل از انتقال جنین 5 الی 3پروژسترون به مدت

بار در روز ویا 2 میلی گرم 50پروژسترون مصرفی به صورت آمپول

بار در روز است 3 میلی گرم 400سیکلوژست

گیرنده جنین ودهنده جنین بهتر است از اگونیست هایGnRH طوالنی

مدت مصرف وبعد از انکه هیپوفیز هورمون تراپی وتحریک تخمک گذاری

شوند

سلولی 12 الی 2انتقال جنین در مرحله

2 روز بعد از شروع مصرف پروژسترون 5 الی

سیکل 19 تا 17در روز

ادامه درمان استروژن پروژسترون در فرد

حاملگی12 الی 10گیرنده تا هفته

تحریک تخمک کذاری در فرد دهنده جنین

از روشDown regulation طوالنی

واستفاده از گونادوتروپین

روز قبل از دهنده جنین رگل شود 3گیرنده جنین باید

که این کار با مصرف قرص جلوگیری انجام می شود

مصرف قرص جلوگیری به اضافه انتاگونیست هایGnRH

آندومتر میشود در یک دز Down regulationبا عث

استروژن وپروژسترون بعد از رگل شدن برای آماده شدن

آندومتر جهت پذیرش تخمک بارور شده استفاده می شود

ودر دهنده جنین از گنادوتروپین برای تحریک تخمک گذاری

امبریولوژیست در انتقال جنین با بررسی جنین ها بهپذیرش اعالم و موادی که با یستی در فرم ها جنین

انتقال داده شود که براساس 12 تا 7انتقال جنین در ساعات صبح از

تنظیم شده است PICK UPزمان ساعت بستری 2-1دریافت کننده جنین بعد از انتقال

می شود همراه بیمار در اتاق انتظار می نشیند و برنامه

تلویزیون و یا روزنامه می خواند کلیه دستورات پزشک توسط ماما به بیمار و همراه

بیمار داده می شود انتقال جنین نیازی به بیهوشی و بی حسی ندارد اگر بیمار هیجان داشته باشد می تواند یک آرام بخش

استفاده کند

زوج دهنده گامت1.

زوج گیرنده جنین2.

نوزاد متولد شده3.

سه گروه مختلف با عالئق متفاوت

(POF)نارسايي زودرس تخمدان 1.

Poor responderبيماران 2.

اختالالت شديد در توليد اسپرم 3.

زوجهايي كه حامل بيماريهاي ژنتيكي هستند كه باعث 4.مرگ جنين مي شوند.

بيماراني كه با شكست هاي متوالي در سيكلهاي 5.IVF/ICSI.روبرو مي باشند

انديكاسيون استفاده از اهداء جنين

شرايط سني غربالگري والدين ژنتيكي از نظر بيماريهاي

وراثتي حتي در خويشاوندان بررسي از نظرHIV و HBS و HCV Matchingفتوتيپ والدين ژنتيكي و زوج گيرنده

نكات مورد توجه :

افشاء هويت والدين ژنتيكي

افشاء هويت زوج گيرنده جنين

وضعيت حقوقي نوزاد متولد شده در خانواده

جديد

حوادث غير مترقبه براي والدين جديد كه با آينده

كودك ارتباط دارد

در رابطه با مسائل اخالقي و :حقوقي

انتخاب ، مشاوره ، بررسي اهداء كنندگان1.

بررسي گيرنده هاي جنين 2.

هماهنگي خصوصيات فيزيكي اهدا ء كننده و 3.گيرنده

آمادگي اندومتر در فرد گيرنده و انتقال جنين 4.

گيرنده هاي جنين بايد كامال“ با جنبه هاي 5.رواني ، قانوني و اخالقي اهداء جنين آشنا

باشند.

:انجام اهداء جنين مستلزم

.خانمهاي منوپوز يا پره منوپوز كه همسران 1آنها داراي اختالل باروري هستند.

. نارسايي اوليه بيضه يا اختالل ژنتيكي 2.نارسايي زودرس تخمدان ، ديسژنزي يا 3

نارسايي تخوان ثانويه به شيمي درماني ، راديوتراپي ، يا اووفوركتومي در حين

جراحي 4 .IVF هاي مكرر ناموفق .سن باال5 روز دوم يا سوم FSH.باال بودن ميزان 6

و يا بخصوص بيشتر از 15قاعدگي بيشتر از 20

. ناقلين بيماري ژنتيكي و اختالالت 7كروموزومي

X.اختالالت وابسته به كروموزوم 8.فيبروز كيستيك 9

.سقطهاي مكرر به علت آنومالي كروموزوم 10

موارد استفاده از اهداء جنين

اكثر اهداكنندگان جنين زوجهايي هستند كه از خانواده خود را تكميل كرده و جنين IVFطريق

هاي اضافي منجمد شده دارند.

انتخاب اهداء كنندگان

بررسي از نظر بيماريهاي ژنتيك و عفوني

آزمايش كامل خون ، پالكت ، گروه خون

آنتي ژن هپاتيتB

آنتي بادي هاي هپاتيتC

VDRL

HIV

گونوره و كالميديا

) تستهاي ژنتيكي دقيق) تاالسمي و آنمي سيكل سل

نحوه بررسي اهداء كنندگان

بيماريهاي داخلي و ژنتيك- آرتريت شديد- فشار خون باال

- شيزوفرني- دپرسيون- الكليسم- اپي لپسي

- بيماري قلبي- كري - موارد ديگر - كوري

- ديابت نوع اول- بيماري آلزايمر

بررسي ژنتيكي و سابقه فاميلي افراد اهداء كننده

- لب شكري يا شكاف كام

-Clubfoot

- بيماريهاي دريچه اي قلب

- اسپنيا بيفيدا

- موارد ديگر

ناهنجاري ها

اختالالت مندليكوررنگي-

- هموفيلي- آنمي داسي شكل

- فيبروز كيستيك - گلوكوم

- بيماري تاي ساكس

بررسي گيرندگان - هموگلوبين - بررسي دقيق باليني و معاينه لگني

- گروه خون- پوليپ آندومتر HIV- - كيست تخمدان

C و B- هپاتيت - اندازه رحم FBS- - ضخامت آندومتر

GTT- - پاپ اسمير -TSHکلسترول -

- كاريوتايپ- ايمني به سرخچه - مشاوره رواني

نحوه مشاوره و بررسي گيرندگان جنين

افشاء هويت والدين ژنتيكي

افشاء هويت زوج گيرنده جنين

وضعيت حقوقي نوزاد متولد شده در خانواده

جدید

حوادث غير مترقبه براي والدين جديد كه با آينده

كودك ارتباط دارد

در رابطه با مسائل اخالقي و : حقوقي

انتخاب ، مشاوره ، بررسي اهداء كنندگان1.

بررسي گيرنده هاي جنين 2.

هماهنگي خصوصيات فيزيكي اهدا ء كننده و 3.

گيرنده

آمادگي اندومتر در فرد گيرنده و انتقال جنين 4.

گيرنده هاي جنين بايد كامال“ با جنبه هاي 5.

رواني ، قانوني و اخالقي اهداء جنين آشنا

باشند.

: انجام اهداء جنين مستلزم

IVFاك©ثر اهداكنن©دگان ج©نين زوجه©ايي هس©تند ك©ه از طري©ق

خ©انواده خ©ود را تكمي©ل ك©رده و ج©نين ه©اي اض©افي منجم©د

شده دارند.

انتخاب اهداء كنندگان

Cloning

Cloning

Stem Cells

Differentiated cardiomyocytes from Royan H1 ES cells

– زن – مرد – پزشك زنان – متخصص اورولوژيمتخصص آزمايشگاه و پرسنل

وظيفه دست اندركاران طبابت و خود زوجين نسبت به مرجع تقليد خاص خويش

خريد و فروش عضو

تخمك

جنين اهدايي

رحم اجاره اي ) مورد اجاره در تملك مستاجر قرار نمي

گيرد(

مسائل مالي

فقه درلغت به معناي فهم همراه با ژرف نگري ، تامل و تفكر است و در

اصطالح به معناي آشنايي با قوانين اجرايي اسالم است كه از منابع

اصلي يعني قرآن ، رفتار پيشوايان معصوم عليه السالم و عقل به

دست مي آيد.

درعلم فقه ، مقررات و قوانين فردي و اجتماعي در زمينه هاي عبادي ،

اقتصادي ، سياسي ، قضايي و غيره ، بحث و بررسي مي شود.

فقه در بيان رسا و زيباي امام خميني چنين است :

فقه تئوري واقعي و كامل اداره انسان و اجتماع از گهواره تا گور است.

فقه و پزشكي

دسته بندي فقه

- عبادت ) كه نياز به قصد قربت دارد(1

- عقود ) رابطه بين دو نفر است ( مثل خريد و 2

فروش

- ايقاعات ) كه رابطه يك طرفي است مانند طالق 3

و سوگند خوردن (

- سياسات )مربوط به اداره جامعه است (4

تلقيح داخلي 1.

تلقيح خارجي 2.

چگونگي تلقيح مصنوعي

: تلقيح خارجي اسپرم شوهر و تخمك همسرش را در آزمايشگاه و 1

در شرايط ويژه قرار مي دهند و پس از تركيب و كيفيت مناسب جنين ، آن را در رحم قرار مي دهند

) كودك آزمايشگاهي (

اسپرم شوهر و تخمك زني غير از همسرشرا در آزمايشگاه قرار رحم همسر ، قرار مي

دهند.

3 اسپرم مرد و تخمك زني را كه هيچكدام با -هم نسبت ندارند در آزمايشگاه ، تركيب مي

كنند و سپس در رحم زن قرار مي دهند.

4 اسپرم شوهر و همسرش را تركيب مي -كنند و در رحم زن ديگري قرار مي دهند

) رحم اجاره اي (

- اسپرم شوهر و همسرش را تركيب مي كنند ودر 5رحم همسر ديگر مرد قرار مي دهند.

- اسپرم شوهري كه فوت كرده با تخمك همسرش 6تركيب مي كنند ) اين شيوه در امريكا ، استراليا بسيار

مرسوم است و بانك اسپرم بسيار متداول است .(- اسپرم مرد و تخمك زن را تركيب مي كنند و 7

هنگامي كه قدرت باروري در مرد وزن از بين رفت ، از جنين استفاده مي كند.

- اسپرم مرد و تخمك زني غير از همسر را تركيب مي 8كنند و در هنگام از بين رفتن قدرت باروري از آن

استفاده مي كند و رحم همسر قرار مي دهند.- اسپرم منجمد مردي را كه فوت شده با تخمك 9

همسرش در رحم زن ديگري قرار مي دهند.- اسپرم مرد و تخمك منجمد همسرش را پس از 10

فوت همسر ، در رحم همسر دوم آن مرد قرار مي دهند.

تلقيح عبارت است از : آميختن اسپرم مرد و تخمك زن ، تلقيح به چند گونه انجام مي شود.

تلقيح اسپرم مرد و تخمك همسرش تلقيح اسپرم مرد وتخمك كسي غير از همسرش ) زن

ناشناخته ، يا شناخته شده ، از محارم يا از غير محارم ، زن مجرد يا شوهردار(

تلقيح اسپرم مرد غير از شوهر ) مرد ناشناخته ، ياشناخته شده از محارم يا از غير محارم (

تلقيح

هر كدام از صورت ها را بررسي مي كنيم :تلقيح اسپرم مرد و تخمك همسرش جايز

است .دليل :

آيه مباركه ، ) نساء كم حرث لكم فآتوا حرثكم ان شئتم (

) زنان شما ، محل بذرافشاني شما هستند ، پس هر زمان كه بخواهيد مي توانيد با آنها

آميزش كنيد (روايات :

رواياتي داريم كه مي فرمايد : مرد مي توان همسرش را باردار كند ، خواه با آميزش

جنسي و يا از راه ديگر .دليل بر حرمت اين عمل نداريم .

قانون نحوه اهداء جنين به زوجين نابارور

ماده ا: ب©ه م©وجب اين ق©انون كلي©ه مراك©ز ص©الح ذي ناب©اروري درم©ان تخصص©ي ض©وابط رع©ايت ب©ا ب©ود خواهن©د مج©از ش©رعي و ش©رايط من©درج در اين ق©انون انتق©ال ج©نين ه©اي حاص©له از ب©ه نس©بت تلقيح خ©ارج از رحم زوجه©اي ق©انوني و زوجين كت©بي م©وافقت از پس ش©رعي ص©احب ج©نين ب©ه رحم زن©اني ك©ه پس از پزش©©كي اق©©دامات انج©©ام و ازدواج ناب©اروري آنه©ا ) ه©ر ي©ك ب©ه تنه©ايي ي©ا ه©ر

دو ( به اثبات رسيده اقدام نمايند.

- تقاضاي دريافت اهدايي بايد مشتركا از 2ماده

طرف زن و شوهر تنظيم و تسليم دادگاه شود و

دادگاه در صورت احراز شرايط ذيل مجوز دريافت

جنين را صادر مي كند :

الف- زوجين بنا به گواهي معتبر پزشكي ، امكان

بچه دار شدن نداشته باشند و زوجه استعداد

دريافت جنين را داشته باشد.

ب- زوجين داراي صالحيت اخالقي باشند

ج- هيچ يك از زوجين محجور نباشند.

د- هيچ يك از زوجين مبتال به بيماريهاي صعب

العالج نباشند.

ه – هيچ يك از زوجين معتاد به مواد مخدر

نباشند .

و – زوجين بايستي تابعيت جمهوري اسالمي

باشند.ايران را داشته

- وظايف و تكاليف زوجين اهداء گيرنده 3ماده

جنين و طفل متولد شده از لحاظ نگهداري

و تربيت و نفقه و احترام نظير وظايف و

تكاليف اوالد و پدر و مادر است .

- بررسي صالحيت زوجين متقاضي در 4ماده

محاكم خانواده ، خارج از نوبت و بدون رعايت

تشريفات آئين دادرسي مدني صورت خواهد

گرفت و عدم تائيد صالحيت زوجين قابل تجديد

نظر مي باشد.

– آئين نامه اجرايي اين قانون ظرف مدت 5ماده

سه ماه توسط وزارت بهداشت ، درمان و

آموزش پزشكي با همكاري وزارت دادگستري

تهيه و به تصويب هيات وزيران خواهد رسيد .

بنا به 19/12/1383هئيت وزيران در جلسه مورخ

مورخ 69773پيشنهاد مشترك شماره

وزارتخانه هاي بهداشت ، درمان و 10/5/1383

آموزش پزشكي و دادگستري و به استناد ماده

( قانون نحوه اهداء جنين به زوجين نابارور – 5)

– آئين نامه اجرايي قانون ياد شده 1382مصوب

را به شرح زير تصويب نمود :

آيين نامه اجرايي قانون نحوه اهداء جنين به زوجين

نابارو

وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي – وزارت دادگستري

: فصل اول – تعاريف و كليات- در اين آئين نامه ، واژه ها و اصطاحات 1ماده

زير در معاني مشروح مربوط به كار مي رود:الف – قانون : منظور قانون نحوه اهداء جنين

است.1382به زوجين نابارو – مصوب ب- جنين : نطفه حاصل از تلقيح خارج از

رحمي زوجهاي قانوني وشرعي است كه از مرحله باروري تا حداكثر پنج روز خواهد بود.

اين جنين مي تواند به دو صورت تازه و منجمد باشد.

پ- اهداء جنين : واگذاري داوطلبانه و رايگان يك يا چند جنين از زوجهاي واجد شرايط مقرر

در قانون و اين آئين نامه به مراكز مجاز تخصصي درمان ناباروري براي انتقال به

زوجهاي منقاضي داراي شرايط مندرج در قانون

فصل دوم – شرايط اهداء و : دريافت جنين

- زوجهاي اهداء كننده بايد داراي شرايط زير 2ماده

باشند:

الف – علقه ورابطه زوجيت قانوني و شرعي

ب – سالمت متعارف جسمي و رواني و ضريب

هوشي مناسب

پ- نداشتن اعتياد به مواد اعتياد آور و روان گردان

ت – مبتال نبودن به بيماريهاي صعب العالج نظير

ايدز ، هپاتيت و ...

تبصره – مراكز مجاز تخصصي درمان ناباروي

مكلفند قبل از دريافت جنين از اهداء كنندگان ،

وجود شرايط مذكور در اين ماه را احراز نمايند.

- اهداء جنين بايد با موافقت و رضايت كتبي 3ماده

زوجهاي اهداء كننده ودر مراكز مجاز تخصصي

درمان ناباروري ، با احراز هويت آنان و به صورت

محرمانه انجام گيرد.

- زوجهاي متقاضي جنين اهدايي 4ماده

( قانون 2بايد واجد شرايط مقرر در ماده )

باشند.

- رسيدگي به درخواست دريافت 5ماده

جنين اهدايي ، در دادگاه صالح و خارج از

نوبت و بدون رعايت تشريفات آئين

دادرسي مدني به عمل مي آيد. صدور حكم

به رد درخواست و عدم تاييد صالحيت

زوجين قابل تجديد نظر ميباشد.

فصل سوم تكاليف و وظايف مراكز مجاز درمان ناباروري :

: مراكز مجاز تخصصي درمان ناباروري مكلفند 6ماده

نسبت به موارد زير اقدام نمايند:

الف – نگهداري جنين هاي اهدايي از سوي اهداء

كنندگان مسلمان وغير مسلمان به طور جداگانه و

رعايت تناسب ديني و مذهبي زوجهاي متقاضي با

جنين اهدايي در زمان انتقال

ب- دريافت و نگهداري راي قطعي مرجع قضايي از

متقاضي

پ- صدور گواهي و معرفي نامه الزم مبني بر تاييد

سالمت جسماني و رواني براي متقاضيان دريافت

جنين طبق مقررات قانون و اين آيين نامه.

ت- دريافت ، نگهداري و انتقال جنين هاي اهدايي در

شرايط كامال محرمانه

تبصره : اطالعات مربوط به جنين هاي اهدايي ، جزو

اطالعات به كلي سري طبقه بندي مي شوند.

– صدور گواهي عدم توانايي باروريش و 7ماده

همچنين توانايي زوجه در زمينه دريافت و

نگهداري جنين ، پس از انجام تستها و

آزمايشهاي دقيق پزشكي در صالحيت مراكز مجاز

تخصصي درمان ناباروري مي باشد.

فصل چهارم – شرايط الزم جهت دريافت ، نگهداري وانتقال جنين

– هر يك از مراكز مجاز تخصصي 8ماده درمان ناباروري مي توانند بانك جنين طبق دستورالعملهاي وزات بهداشت ،

درمان و آموزش پزشكي داير نمايند. اين بانك مسئول دريافت و نگهداري جنين و

انتقال آنها به زوجين نابارور طبق مقررات مندرج در قانون و اين آيين نامه

مي باشد.

- مركز مديريت پيوند وزارت 9ماده بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي

موظف است طبق دستورالعملهاي وزات ياد شده نسبت به دريافت ، نگهداري

– ارائه مدارك و اطالعات مربوط به اهداء 10ماده

كنندگان و دريافت كنندگان جنين اهدايي تنها با

رعايت قوانين مربوط به حفظ و نگهداري اسرار

دولتي و به مراجع قضايي صالحيت دار مجاز مي

باشد.

بررسی مسائل قانونی و شرعی کاهش جنین در حاملگیچند قلویی

چند قلویی یکی از مشکالتی است که همراه با عوارضبرای مادر و جنین می باشد که با توجه به روش های نوین

EMBRYO و ICSI و IVF و IUIناباروری شامل HATCHING و استفاده از داروها برای تحریک تخمک

گذاری میزان درصد چند قلویی بشدت افزایش یافته است.

65بویژه نسبت درصد سه قلویی وچهارقلویی به میزان %% افزایش یافته است به علت عوارض مادری ویا 50تا

جنینی وبرای حفظ سالمت مادر وجنین های سالم وبرطرف کردن عوارض گاهی مجبور به کم کردن یک یا چند جنین می شویم که بیشتر برای سه قلویی به باال در

صورتی که جنین ها سالم باشند کاربرد دارد برای پیشگیری از عوارض جنینی ومادری در صورتی که جنین

معیوب باشد حتی در دو قلویی هم کاهش جنین انجام میگیرد ) کاهش جنین انتخابی (

: کاهش جنین به روش های ذیل انجام می گیرد دیالتاسیون سرویکس وحذف یک جنین که منسوخ شده

است یا کاهش جنین به کمک سونوگرافی از طریق آبدومینال و

واژینال با تزریق محلول پتاسیم بداخل قفسه صدری و قلب جنین و یا ساکشن محتویات داخل ساک

کاهش جنین با استفاده از لیزر و یا کوتر با فتوسکوپ درمورد جنین های یک تخمکی که یک جنین ناهنجار است .

کاهش جنین می تواند باعث عوارض برای مادر ویا جنینهای باقیمانده مثل پارگی زودرس کیسه آب ،عفونت

داخل مایع آمنیوتیک ،سقط، خونریزی ،مرگ داخل رحمی ،جنین اختالل رشد داخل رحمی جنین های باقی

مانده شود.

برحسب ضرورت و پیشگیری از عوارض مادری و جنینمداخله براساس مبانی اخالقی و شرعی و درخواست

آگاهانه زوج کاهش جنین باید انجام گیرد. تا یک دهه قبل هیچ قانونی برای کم کردن جنین در ایران

وجود نداشت. با توجه به فقه پویا و فناوی آیات عظام بویژه مقام معظم

رهبری و نظریه قوه قضائیه کاهش جنین در مواردی که ضرورت ایجاب کند الزم است.

جهت کاهش جنین باید به سن بارداری مسائل قانونی وشرعی فاکتور روحی وروانی والدین وپیروی از مذهب

خواهان کاهش جنین وآگاه کردن کامل والدین از عوارض زودرس ویا دیرس شامل دیه ورضایت زوجین کامل اقدام

کرد .

Thanks With Attention