dr. ebru kÜÇÜk

25
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU VE OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU VE APOLİPOPROTEİN E ALLELLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ APOLİPOPROTEİN E ALLELLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Ebru Küçük, Öner Balbay, Ali Nihat Annakkaya, Ege Güleç Balbay, Fatma Sılan, Peri Arbak Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD DR. EBRU KÜÇÜK DR. EBRU KÜÇÜK

Upload: beatrice-cantu

Post on 03-Jan-2016

67 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU VE APOLİPOPROTEİN E ALLELLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Ebru Küçük, Öner Balbay, Ali Nihat Annakkaya, Ege Güleç Balbay, Fatma Sılan, Peri Arbak Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD. DR. EBRU KÜÇÜK. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: DR. EBRU KÜÇÜK

OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU VEOBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU VEAPOLİPOPROTEİN E ALLELLERİ ARASINDAKİ APOLİPOPROTEİN E ALLELLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİİLİŞKİ

Ebru Küçük, Öner Balbay, Ali Nihat Annakkaya, Ege Güleç Balbay, Fatma Sılan, Peri Arbak Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD

OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU VEOBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU VEAPOLİPOPROTEİN E ALLELLERİ ARASINDAKİ APOLİPOPROTEİN E ALLELLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİİLİŞKİ

Ebru Küçük, Öner Balbay, Ali Nihat Annakkaya, Ege Güleç Balbay, Fatma Sılan, Peri Arbak Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD

DR. EBRU KÜÇÜKDR. EBRU KÜÇÜK

Page 2: DR. EBRU KÜÇÜK

• Türk Toraks Derneğinin 14.Yıllık Kongresine Derneğimizin sağladığı bursla ile katıldım

• Son üç yılda herhangi bir endüstri desteği almadım

Page 3: DR. EBRU KÜÇÜK

Uyku sırasında sık tekrarlayan üst solunum yolu obstrüksiyonu

epizotları ve sıklıkla kan oksijen satürasyonunda azalma ile karakterize bir sendromdur.

Page 4: DR. EBRU KÜÇÜK

• Cinsiyet• Yaş• Obezite• Boyun Çevresi• Alkol• Sigara• Anotamik faktörler• GENETİK

Page 5: DR. EBRU KÜÇÜK

• OUAS patogenezinde rol aynayan risk faktörlerinin çoğunun büyük oranda genetik olarak ilişkisi belirlenmiştir.

• OUAS varyansının %35–40 lık kısmı genetik faktörlere bağlanabilir.

• Kranitofasial yapı, vücut yağ dağılımı ve üst solunum yolu kaslarının sinirsel kontrolüde genetik faktörlerle ilişkilidir

Page 6: DR. EBRU KÜÇÜK

• Kromozom 19 üzerindeki tek bir lokalizasyondan E2, E3, E4 olmak üzere 3 alleli de kodlanan polimorfik bir proteindir

• Her biri 299 aminoasit • En sık görülen alleli E3• APO E lipidlerin transportuna katılır, doku hasarının

onarımıyla da ilgili olup; periferik sinir hasarı ve rejenerasyon alanında belirgin olarak artar

• Beyin, dalak, böbrek ve karaciğerde dahil olmak üzere çeşitli organlardan sentezlenir ve yüksek konsantrasyonda interstisyel sıvıda bulunur.

Page 7: DR. EBRU KÜÇÜK

• APO E’ nin 22, 23, 33, 24, 34, 44 olmak üzere 6 tane fenotipi vardır.

• APO E3 bilinen tüm fonksiyonlarında normal izoform olarak görünüyor iken APO E2 ve E4 disfonksiyoneldirler.

• APO E2 genetik tip 3 hiperlipoproteinemi ile, hem artmış hemde azalmış ateroskleroz ile ilişkilidir.

• APO E 4 ise artmış ateroskleroz, bozulmuş kognitif bozukluk ile işkilidir .

Page 8: DR. EBRU KÜÇÜK

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Genetik Anabilimdalınca:52’si abortus öyküsü olan 52’si kontrol grubu olmak üzere

toplam 104 bayan olgu üzerinde yapılan çalışmada:

80 olguda:33 fenotipi (%77),

16 olguda ise 34 fenotipi (%15,3), 8 olguda ise 23 fenotipine (%7,7).

22, 24, 44 fenotiplerine ise rastlanmamış .

Page 9: DR. EBRU KÜÇÜK

Mahley ve ark. 1995 yılında yaptıkları Türk kalp çalışmasında Türkiye’nin 6 farklı yerinden olmak üzere toplam 8366 kadın ve erkek katılımcının plazma proteinleri, lipoproteinlerini ve

selektif apolipoproteinlerini araştırmışlar.

Türk toplumunda Avrupa ve Amerikadaki topluma göre daha fazla 3 alleli saptanırken; daha az 2 ve 4 allel.

En sık rastlanan allel %86 ile 3 alleli , en az %6,1 ile 2 alleli.

Türk toplumu ile fenotip ve allel dağılımı açısından en yakın

Japon topluluğu.

Page 10: DR. EBRU KÜÇÜK
Page 11: DR. EBRU KÜÇÜK

• OUAS hastalarında ve normal bireylerde (AHİ<5) APO E geninin allelerinin ve fenotiplerinin (APO E 2, 3, 4 allelleri ve 22, 23, 24, 33, 34, 44 fenotipleri) görülme oranını saptamak amacıyla bu çalışmayı yaptık.

Page 12: DR. EBRU KÜÇÜK

• Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Polikliniği’ne Ekim 2006 - Mayıs 2009 uyku apneli ön tanılı ardışık 75 olgudan

• Katılmaya onay veren 62 erişkin olgu tüm gece boyu full PSG

Page 13: DR. EBRU KÜÇÜK

AHİ’e göre tüm olguların görülme yüzdesi

% 32 % 29% 16 % 23

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

AHİ <5 AHİ 5-15 AHİ 16-30 AHİ>30

n=20 n=18 n=10 n=14

Çalışmadaki OUAS ön tanılı 35’i erkek, 27’si kadın toplam 62Olgu, yaş ortalaması 51±12

Page 14: DR. EBRU KÜÇÜK

% 61,0

% 39,0

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

AHİ≤15 AHİ>15

n=38 n=24

AHİ’e klinik öneme göre olguların görülme yüzdesi

Page 15: DR. EBRU KÜÇÜK

Tüm olgularda APO E’nin fenotip ve allellerinin görülme sıklıkları (n = 62)

Fenotip

%

E 3/371

E 3/4

11,3

E 2/3

14,5

E 2/4

3.2

E 2/2

0

E 4/4

0

Allel

%

E384

E4

7,2

E2

8,8

APO E 22 ve 44 fenotipleri (-)

Page 16: DR. EBRU KÜÇÜK

Tüm olgularda APO E Allellerinin görülme sıklığı

APO E Alleleri ve Fenotipleri

AHİ<5 AHİ≥5p

n (%) n (%)

2 ALLELİ Yok 19 (% 37,3) 32(% 62,7)

0,080Var 1 (% 9,1) 10 (% 90,9)

3 ALLELİ Yok 0(% 0) 2 (% 100)

0,545Var 20 (% 33,3) 40 (% 66,7)

4 ALLELİ Yok 18 (% 34) 35 (% 66)

0,705Var 2 (% 22,2) 7 (% 77,8)

Apo E 2 aleli (+) olan grupta OUAS (AHİ≥5) görülme sıklığı: Apo E 2 aleli bulunmayanlara göre yüksek.

Page 17: DR. EBRU KÜÇÜK

AHİ’nin şiddetine göre olgularda saptanan Apo E’nin allelerinin görülmesıklıkları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu.

Tüm olgularda AHİ (<5, 5–15, 15–30, >30 ) göre APO E fenotiplerinin görülme sıklığı

APO E ALLELLERİ AHİ <5 AHİ 5–15 AHİ 16–30 AHİ>30 p

n (%) n (%) n (%) n (%)

2 ALLELİ

Yok 19 (%95) 12 (%66,7) 8 (%80) 12 (%85,7)0,602

Heterozigot1 (%5) 6 (%33,3) 2 (%20) 2 (%14,3)

3 ALLELİYok 0 (%0) 2 (%11,1) 0 (%0) 0 (%0)

0,717Var 20 (%100) 16 (%88,9) 10 (%100) 14 (%100)

3 ALLELİ

Yok 0 (%0) 2 (%11,1) 0 (%0) 0 (%0)

0,892Heterozigot 3 (%15) 7 (%38,9) 3 (%30) 3 (%21,4)

Homozigot 7 (%85) 9 (%50) 7 (%70) 11 (%78,6)

4 ALLELİ

Yok 18 (%90) 13 (%72,2) 9 (%90) 13 (%92,9)0,613

Heterozigot2 (%10) 5 (%27,8) 1 (%10) 1 (%7,10)

Page 18: DR. EBRU KÜÇÜK

Tüm olgularda APO E Allellerinin görülme sıklığı

APO E Alleleri ve FenotipleriAHİ≤15 AHİ>15

p

n (%) n (%)

2 ALLELİ Yok 31 (%81,6) 20 (%83,3)

0,860Heterozigot 7 (%18,4) 4 (%16,7)

3 ALLELİ Yok 2 (%5,3) 0 (%0)

0,518Var 36 (%94,7) 24 (%100)

3 ALLELİ

Yok 2 (%5,3) 0(%0)

0,506Heterozigot 10 (%26,3) 6 (%25)

Homozigot 26 (%68,4) 18 (%75)

4 ALLELİ Yok 31(%81,6) 22 (%91,7)

0,462Heterozigot 7 (%18,4) 2 (%8,3)

Klinik önemi olan AHİ>15 olan grubun tamamında en az bir üç alleli (+).

Bu grupta, 33 fenotipi bulunma oranı AHİ≤15 olan gruba göre daha yüksek. (sırasıyla: %75; %68,4).

Ancak aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi.

Page 19: DR. EBRU KÜÇÜK

OUAS 'ın şiddetine göre APO E Allelerini ve Fenotiplerinin görülme sıklığı

APO E ALLELLERİAHİ 5–15 AHİ 16–30 AHİ>30

pn (%) n (%) n (%)

2 ALELİ Yok 12 (%66,7) 8 (%80) 12 (%85,7)

0,209Heterozigot 6 (%33,3) 2 (%20) 2 (%14,3)

3 ALELİ Yok 2 (%11,1) 0 (%0) 0 (%0)

0,135Var 16 (%88,9) 10 (%100) 14 (%100)

3 ALELİ Yok 2 (%11,1) 0 (%0) 0 (%0)

0,072Heterozigot 7 (%38,9) 3 (%30) 3 (%21,4)Homozigot 9 (%50) 7 (%70) 11 (%78,6)

4 ALELİ Yok 13 (%72,2) 9 (%90) 13 (%92,9)

0,116Heterozigot 5 (%27,8) 1 (%10) 1 (%7,1)

• Hafif OUAS’: heterozigot 2 alleli (23, 24) görülme sıklığı Orta ve ağır OUAS’lı gruba göre daha yüksek

•Orta ve ağır OUAS’lı (AHİ>15) grubun tamamında en az bir 3 alleli (+)•Hafif OUAS’lı (AHİ 5–15) grubun %11,1’de 3 alleli (-)

Page 20: DR. EBRU KÜÇÜK

Tüm Olgularda AHİ’ye Göre Heterozigot APO E 4 Allelinin Görülme Sıklığı

10,0

27,8

10,07,1

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

AHİ <5 AHİ 5-15 AHİ 16-30 AHİ>30

n=20 n=18 n=10 n=14

Heterezigot 4 alleli (p=0,613)

Page 21: DR. EBRU KÜÇÜK

Tüm olgularda AHİ’ne göre heterozigot APO

E 4 Fenotiplerinin (24, 34) görülme sıklığı

%18,4

%8,3

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

AHİ<15 (%) AHİ>15 (%)

(p:0,462)

Page 22: DR. EBRU KÜÇÜK

OUAS 'lı grup da AHİ’ye göre APO E 4

Allelinin görülme sıklığı.

% 27,8

% 8,3

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

AHİ<15 (%) AHİ>15 (%)

(p:0,094)

Page 23: DR. EBRU KÜÇÜK
Page 24: DR. EBRU KÜÇÜK

• Bu çalışmanın sonuçu APO E2 allelinin OUAS hastalığı için bir risk faktörü olabileceğini düşündürmektedir.

• Ancak APO E allelleri ile OUAS arasındaki ilişkiyi destekleyen daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

• Çalışmanın primer sonucu olmasa da APO E2 ile hiperlipideminin bağlantısını destekleyen sonuçlar saptanmıştır.

Page 25: DR. EBRU KÜÇÜK

• TEŞEKKÜRLER