KIT KAYNAKLARIN OKLU HEDEFLERN GEREKLETRLMESNDEK KULLANIMI VE HEDEF PROGRAMLAMADA ANALTK SERM SRECNN UYGULANABLRL

Dnya Klasmannda retimProf. Dr. evkinaz Gmolu Farkl kaynaklardan yararlanlarak hazrlanmtr

WCM- TARHSEL GELM James Wattn ilk buharl makineyi kefetmesiyle ilikilendirilen endstri devrimi, 18. ve 19. yzylda emein gcnn yerini makinenin almas dnemini balatmtr. 20. yzylda ortaya kan yn retim sistemi daha fazla enerji kullanmn gerektirmitir. Edison un kefiyle, insanln gnlk yaamna da giren elektrik kullanm, enerji tketiminde fosil yaktlarn devreye girmesine neden olmutur. Fosil yaktlarn doada snrl kaynaklarnn bulunmas nedeniyle, yenilenebilir enerji kavram, yaamn vazgeilmez bir paras olmutur.

23

nsanolunun merakl yaps onlar aratrmaya bu da retim ilikilerinin gelimesine, pozitif bilimlerin ekillenmesine ve bugnk dzeyine erimesine, sanatn domasna, hayata anlam katmasna neden olmutur. 4

Yzyllar iinde dnya insanlnn abalar yaam kalitesini artrmaya ynelik olarak devam etmi, zellikle dnen, alan, reten, iyi yaayan insanlar daha az kaynakla daha kaliteli ve daha ok mal ve hizmet retme araynda olmulardr.5James Watt'n ilk buharl makineyi kefetmesini izleyen dnemlerin ardndan 19.yzyl sonlarnda, ynetim biliminin F.Taylor tarafndan ortaya atlmasyla retim ynetimi ve ynetim teorileri ekillenmitir.

6 20.yzyln balarnda bir yanda FORD otomobil fabrikasnda seri retim uygulamaya balatlrken 1905te Albert Einstein zel Grelilik Kanunu ortaya atmtr.

7Ayn yllarda K.W.Heisenbergin Kuantum yaklamlar bilimsel toplantlarda konuulmu, 1927de literatre girmitir.

8

Max Planck, Albert Einstein ve Arthur Comptonun yapt aratrmalar elektromanyetik dalgann, foton ad verilen ok byk sayda paracklardan olutuunu ortaya koymutur.

91854te B.Riemannn almas ve C.F.Gaussun ortaya att Olaanst Teoremden (exceptional theory) sonra 1920lerde Henrietta Leavittin adyla anlan Leavitt yntemi v.b. almalar devam etmitir.

10Christian Huygensin gelitirdii Huygens prensibi yansma ve krlma teorilerini ortaya koyarken;Snell Kanunu ve Fermat Prensibi reflektrn ve fiberoptik kablolarnn retilmesine zemin oluturan bilimsel almalardr. Gne nlarnn elektrik akmna dntren gne pilleri buna bir rnektir. Ters alan bir gne pilleri, LED (Light Emitting Diod), az enerji tketir ve kktr. Dijital okumalar iin hesap makinesi, saat gibi rnlerde kullanlr. Grld gibi alternatif enerji artk retimin her aamasna girmitir. . Gne nlarnn elektrik akmna dntren gne pilleri buna bir rnektir. Ters alan bir gne pilleri, LED (Light Emitting Diod), az enerji tketir ve kktr. Dijital okumalar iin hesap makinesi, saat gibi rnlerde kullanlr. Grld gibi alternatif enerji artk retimin her aamasna girmitir. 11

E.Hubble ile Einsteinn almalar Einsteinin denklemlerinde yer alan Kozmolojik Sabitin gereksizliini ortaya koymu ve grelilik kuramna bir boyut kazandrmtr.

. 12

In Doppler kaymasnn en ilgin uygulamas olan Hubble Kanununun retime yansyan mamul, trafik polislerinin insan yaamn trafik kazas riskine kar korumak iin kullandklar hz dedektrleridir.

1887de H.R.Hertzin ortaya att Fotoelektrik olaynn da iinde bulunduu kuantum fiziinin uzants olan gece gr drbnleri ile dnya insanlnn yaamna girmitir.13

14

15

16

17

18

Adn sayabileceimiz daha pek ok rn uzay mhendislii ve kuantum mhendisliinin dnya insanlnn yaam kalitesine kazandrd rnlerdir. Bu anlamda bir kurum iin evre bir yandan; Doaya saygl evreci yaklamlar ,Dier yandan; kurumun i ve d evresindeki gereklere, deiimlere duyarl yaklamlarfade etmektedir.

19

Geride braktmz son yzyl boyunca pozitif bilimlerden genellikle ve ncelikle uzay ile ilgili bilinmeyenleri aklamak iin yararlanlm pekou gnlk yaammza mal ve hizmetler olarak yansmtr.

Olaslk teorileri, dorusal programlama ve simlasyon bunlardan bazlardr. Bu almada milyonlarca mal ve hizmetin insanln kullanmna sunulduu i dnyasnda, verilerin ve bilgilerin deerlendirilmesini ve kullanmn kolaylatran bir organizasyon yapsna ilikin bir dnce ortaya konulacak ve tantlacaktr. 20 NERLEN YAPI RGTSEL ESTETE NEM VEREN,KLER ARASINDAK DYALOGLARDA VE YAPMA BMLERNDE BRTAKIM LKELER BENMSEYEN BR YAKLAIMI DESTEKLEMEKTEDR.21

NISAR,MONROY V.D. NIN GRLERINE GRE, Optimal byklkteki yaplar, evresel dinamizmi daha yksek lde fark eder ve stratejik araylara girerler.22Zeka ve duygusal zeka ile ilgili almalarn Spiritual Intelligence isimli kitabnda aklayan D.Zohar, 1998 ve 1999 yllarnda yazd bilimsel almalarnda dnyadaki sorunlar yeni fizik olarak tanmlad grelilik kuramna ve kuantum mekaniine gre aklamaktadr. Temeli 20.yzylda atlan kuantum fiziinin ve kuantum dnya yeni grnn kuantum metaforlar dnyasn aklad ifade edilmektedir.23

BTNLEIK MODLER YAPILI ORGANZASYONLARIN ZELLKLERBilimsel ynetimin babas kabul edilen F.W. Taylor 19. y.yln sonlarnda rasyonel dncenin tohumlarn iletmelerin eitli karar aamalarna brakmtr.

Gilberth, H.Fayol, E.Mayo, Deming, McGregor, McClelland gibi pek ok baarl bilim insannn ynetsel bulular, yeniliki abalaryla yeermi, ekillenmi ve bymtr.24

Ynetim biliminin pozitif bilimler alanndaki yeni fikirlerle bulumas, insan yaamnn kolaylatran, zenginletiren, gzelletiren mal ve hizmetlerin oalmasn ve yaylmasn salamtr. 25Yzyllar iinde gelien bilimsel ynetim anlaynn gelimeleri sonucunda kurumlardaki dolayl ve dolaysz iliki saysn, aadaki formlle kolaylkla hesaplanabilecei gibi hzla arttrmaktadr.

n= alan says26 liki Says S= n (2n / 2 + n 1) rnein;Bir organizasyonda 6 kii alrken iliki says 54, alan says 15e ktnda iliki says 30.720 olarak bulunur.

Yani alan says 2 kat artnda iliki says yaklak 70 kat; 2,5 kat arttnda ise dolayl ve dolaysz iliki says yaklak 570 kat artmaktadr.Bu abalar gerek alma yaamn gerekse mal ve hizmetlerden yararlanan tm insanlarn yaamn daha kaliteli klmaldr. Her bireyin mevcut beceri ve yetkinlik yelpazesi dikkate alnarak i retmesine odaklanmaldr 27

Kurum ii ve kurum d ilikiler artka, iliki says daha yksek oranda artmaktadr.28

RETM VE YNETM TEKNOLOJLERNN ENTEGRASYONU LE ;Akll makinelerin, robotlarn, yazlmlarn, internetin desteinde yrtlen iler, ok hzl ve doru deiimi zorunlu klar.

Karbon salnmn minimize eden srdrlebilir dnyay glendirmelidir.

nsanlar arasndaki iletiimi glendirmelidir.

Bilgi akn hzlandrmaldr.Nasl ki Google da olduu gibi teknolojideki karmak yaplar kullanclara basitletirilerek sunuluyorsa, organizasyonel sistemlerin bilgi akn kolaylatrmas ve hzlandrmas zorunludur.

29nsanlar arasndaki iletiimin ve ilikilerin doru yrtlmesi mal, hizmet ve bilgi retimindeki kaliteyi ve gnlk yaamn davransal estetiini etkileyecektir.

Bu nedenle kurumlar iletme ii ve iletme d iletiimi salamak iin yksek teknolojiden yararlanmann yan sra alma yaamnn etkileyen ergonomik dzenlemelerle fiziksel koullar iyiletirmelidir.

Ancak bu iki temel koulun davransal ve sosyal sistemlerle desteklenmedike ok fazla sonu getirmesi beklenemez. 30amzdaki bu youn iliki ve iletiim petek tarz rgtlenme ile 360 derece yaklamnn uygulanmasn elverili hale getirmektedir. izim 1 bu ilikileri genel hatlaryla gstermektedir. Bu yap Beuys un yaklamnda olduu gibi modler yapl, canl, dinamik Yneten Sosyal Organizasyon st ynetimin her birimle ve birimlerin birbiriyle iletiimini ve etkileimini salayacaktr. Geuys un (1977) yerinde Bal Pompas adn verdii eserinde olduu gibi akan bilgi, ilikilerin doru, scak, enerjik olmasn salayacaktr. ncelikle kurumsal ilikilerin geni apl ele alnd durumlarda bu grnt kristal bir krenin etrafna sralanm kp, piramit ve dier kristal krelerle zenginleecek, iler senkronize edilecektir (izim 2).31 20. yzyln balarnda enerji, retim teknolojilerinin ve hayat kolaylatran ve gzelletiren tesis, cihaz, ara ve gerelerin altrlmasnda kullanlrken,

bu yzyln ikinci yarsnda retim ve ynetim teknolojilerinde ve gnlk yaamn her annda enerjiye ihtiya duyulmutur.

32

Teknolojinin gelimesi ile birlikte retim srecinde daha fazla akll makinenin,daha az insann yer almasna neden olmutur.

Ancak gerek ileri teknoloji retiminde ve yazlm programlarnda, gerekse planlama almalarnda daha fazla insana ihtiya olmas, yaamn her yerinde ve her annda daha fazla enerji ihtiyacn ortaya karmtr.33

1970lerde yaanan petrol krizinin altndan kalkma abalaryla birlikte srdrlebilir dnya ve yenilenebilir enerji kavramlarnn yaamn ayrlmaz bir paras haline gelmesine neden olmutur.

34 ABD,Almanya,Fransa,spanya,Japonya,in vb. gelimi Avrupa ve Uzakdou lkeleri 20. yy son eyreinden itibaren yenilenebilir enerji konusunda AR-GE almalarna balam ve yeni teknolojiler gelitirerek, alternatif yenilenebilir enerji retim maliyetlerini minimuma ekme abalarn younlatrmlardr.

35

KYOTO PROTOKOL 2005 ylnda yrrle giren protokol ile balayan yeni sre, 1992 ylndan bu yana 200 irketin dahil olduu Dnya Srdrlebilir Kalknma Konseyinin(WBCSD) faaliyetlerini bu dorultuda srdrmelerini salamtr.

36

Bjrn STIGSON bakanlnda fark yaratma ortak paydasnda toplanan konsey, 2050 ylna kadar enerji kullanm kaynakl karbondioksit salnmnn yarya indirilebileceini savunmaktadr.

37BUNA GRE;Kurumlarn organizasyon yaplar yeni retim biimleriyle ve ilikileriyle yenilenecek ve deiecektir.Kurum iin evre bir yandan; Doaya saygl evreci yaklamlar ,Dier yandan; kurumun i ve d evresindeki gereklere, deiimlere duyarl yaklamlarfade etmektedir.yleyse;Daha fazla insan AR-GE, planlama, yazlm, bilgi retimi, iletiim v.b. konulara younlaacak, retim hatlarnda daha akll sistemler ve onlar yneten insanlar yer alacaktr.

38retim teknolojilerindeki ve insan ilikilerindeki kompleks yapnn basit, anlalr, effaf bir yapya dntrlmesi, global ve lokal stratejilerin hzla uygulanabilmesi iin gerekli ortam salayacaktr. Pek ok kurumda ve ngiltere, Fransa, stail gibi lkelerde balatlan aratrmalar alanlarn mutluluklarnn boyutlarn belirlemeye yneliktir. retim sistemlerinin baars, inovasyonun canl tutulmasna, alanlarn ve insanlarn fayda salamaya odaklanmasna bal olacaktr. Dier yandan ynetimin, teknolojik, sosyal ve davransal sistemler arasndaki veri akn kolaylatrmas, hzlandrmas ve birimler arasndaki etkileimi yaplandrmas nemli olacaktr39

nsanln kiisel zellikleriyle ekillenen ihtiyalar, her gn daha fazla eitlilikle, daha kaliteli, daha ucuz, daha hzl karlanmakta ama btn bunlar yetersiz kalmakta, araylar srmektedir.

Bu balamda Bilim Adamlar,insanlarn minimum maliyetli ve kolay elde edilebilir enerjiyi en doru kaynaklarla ve onlarn srdrlebilirlii ile rtecek yaamn her annda hazr olmas gereken ou fonksiyonu yar otomatik ve otomatik retim teknolojilerinin ve robotlarn stlenecei ve enerji kullanm alanlarnn hzla artaca bir dnyann var olacan savunmaktadr.

40

Srdrlebilir dnya iin retimde, lojistikte ve tedarik zincirinin hibir halkasnda karbon ayak izine yer yoktur ve sistemler yenilenebilir enerji ile yrtlmektedir. Rekabeti firmann tedarikisi olan ve Trkiye de faaliyet gsteren bir iletme bu sorumluluu yerine getirmektedir. NASA ya da BOEINGin tedarik halkalarnda yer alan bir Trk retim firmas ya da lojistik firmas yenilenebilir enerji kaynaklar konusunda duyarldr 41

YEL TEDARK ZNCR VE YEL LOJSTK21. yzyln en ok konuulacak konusu olacana inanlan yeil tedarik zinciri ve yeil lojistik, retim avantajlarnda yakalanan avantaj lojistik faaliyetleri ile kaybetmemek iin tm firmalarn yenilenebilir enerji kullanmna ve yeil lojistik uygulamalaryla kendini ne karmasn salayacaktr.42DOAY INCELEMEK BIZE KURUMLARA YADA TEDARIK ZINCIRLERINE UYGUN ORGANIZASYON YAPLAR SUNACAKTR.43

SCM TEORS almalarndan bir bulgu belki tedarik zinciri ynetimine uygun bir organizasyon yapsn ortaya koymak iin kullanlabilecektir!!!!GELENEKSEL ORGANZASYON YAPISINDA BR BLGNN BRMLER ARASINDAK HIZININ 1 GN OLDUU VE 14 GNDE ST YNETME ULATII DNLRSE,Organizasyon yapsnda bilginin birimler arasndaki hznn 1 saat olmas halinde T=14ten T=8 gne der.

Bu durumda firma zaman T-T=6 saat yavalatarak, bir hz (rekabet avantaj) salayacaktr.

44Veri kaynanda yaanan olaylarla ilgili bilgilerin tm her bir verinin kararsz muan parac gibi alglanmas halinde hzlandrc zellii tayan rgtsel yap ile toplam verilerin yaklak %63 birimi yneticiye T zamanda ularsa ve avantaj salanan T-T zaman aralnda doru bilgiler retilebilirse retici doru stratejiler belirleme konusunda avantaj salayacaktr.

Doal olarak karar vericinin hz ve veri kaynaklarnn hznn rakiplerinden daha iyi olmas zorunludur.

Yani geleneksel organizasyon yapsnda 1 haftada st ynetime ulaan bir bilgiye, yeni modelle saatler baznda ulalabilir.

45W. PARETO NUN GELENEKSEL %80/%20 KURALINA BALI KALARAK, Genellikle bilgilerin %80nini biliyor olmann yneticiye kontrol edilebilir bir evre sunduu sylenebilir. 46

YNETME AKAN VERLER, GEREK VERLERN YAKLAIK %60-70N OLUTURUYORSA ; Yneticiyi belirli lde rahatlatr.

Tam bilgi ortamna yaklalr.

Yneticiler gelen verileri deerlendirir.

ncelikli olanlar seer .

Bilgi olarak belirsizlikleri analiz etmede ve gelecei ngrlemede kullanr.

47yleyse belirsizliklerin giderilmesinde stratejik oyun plan, fayda kuram, grelilik ve kuantum teorilerinin temelini oluturan baz kavramlar ele alnarak bilimsel yaklamlar gerekletirilebilir. 48zellikle etkileimli kurumlarn ve rgtlerin stratejilerini saptamak iin OYUN KURAMI,

Yneticilerin fayda fonksiyonlarn dikkate alarak, karar verme biimlerini ve riske kar tutumlarn ngrmlemede FAYDA KURAMI,

stenilen hedeflere ulamada HEDEF PROGRAMLAMA v.b. yneticilerin destek aldklar bilimsel yaklamlar olmaldr.49 nsanlarn istekleri farkl, ihtiyalar farkldr

Bill Gates Dnya Ekonomi Forumu

50

1930larn banda Sloann GM iin belirledii sosyo-ekonomik ve kltrel dzeyleri birbirinden farkl 5 ayr mteri grubu, 2030lara gelindiinde 500 veya 1000lerle ifade ediliyor olacaktr. Dolaysyla hcresel retim sistemleri bu mteri gruplarna gre ekillenecektir.steklerin ihtiya haline gelebilmesinde, satn alnabilir ve minimum maliyetle kullanlabilir olmas nemlidir. Bunu baaracak olan; doru hedef ve bilgilerle ynlendirilmi insan gcdr. Byle bir insan gc veriler zerinden analiz yaparak daha nce yaplmam olanlar bularak uygulayan, yani fark yaratan sinerjik bir grup olur.

51 Yenilikci kurum kulturunu konu alan bu calismada milyonlarca mal hizmet ve bilginin insanln kullanmna sunulduu i dnyasnda, verilerin ve bilgilerin deerlendirilmesini ve kullanmn kolaylatran organizasyon yapsna ilikin grler ortaya konulmutur. Bu yapda,herkesin ve her kesimin takdirini, gvenini, saygsn kazanm, diplomasi ve uzlama ile nceliklere ve gelecee odaklanrken, riskleri kararllkla ynetebilen st dzey ynetimin liderlii kanlmazdr.52

53Sonu olarak;ok ve daha doru bilgiye neredeyse k hznda ulaan ve doru stratejik oyun planlar hazrlayarak, belirsizliklere meydan okuyan hedef odakl yneticiler, kurumlarnda baary yakalayacaklardr.

Doru ve hzl hareket edemeyen firmalar ise, uzayda Samanyolu takm yldzndan uzaklaarak hzla gzden kaybolan yldzlar gibi i dnyasndaki varlklarn yitireceklerdir.

DNYA KLASMANINDA MALAT PERFORMANS LTLERMaliyet Liderlii *Kalite *yeri Kontrol *Hz *Esneklik *Tedarik Zinciri Ynetimi *evre, Salk Ve Gvenlik *Kresel Rekabet Edebilirlik *** novasyon-Teknoloji ** st Ynetim ***Mteri Odakllk **

retm planlamaretim planlamas istenilen zamanda, nicelik ve kalitede maddelerin ya da hizmetlerin retiminin yaplmasnn salanmas ve ilemlerin uygulamaya konulmas iin konunun kuramsal yannn yazl, biimsel ve matematiksel biimde hazrlanmas olarak tanmlanabilir .RETM PLANLAMA PERFORMANS LTLERretim Programna Uyum,rn Gerekletirme OranMalzeme Birim MaliyetiKalite OranIskartaKapasite Kullanm,Makine Kapasite Kullanm OranFazla Mesai Oranilik VerimliliiStok SeviyeleriZamannda TeslimMakine durularleme SresiMalzeme Temin Sresi

Dnya KlasmanInda malatIn retm Planlama zerne Etks

Hayes ve Jaikumar- malat rn hatlarna gre organize edildii iin retim planlama gibi entegrasyon mekanizmalarna daha az ihtiya duyulur.Maskell- Dnya klasmannda reticiler geleneksel retim planlama sistemindeki detayl planlama, izleme, kayt, dzeltme, yeniden rotalama, yeniden izelgeleme ve izleme gibi ilemlere daha az ihtiya duyarlar.

DNYA KLASMANINDA MALAT ve RETM PLANLAMA LTLERDnya Klasmannda malat Performans ltleriretim Planlama Performans ltleriDnya Klasmannda malatla ilikisiMaliyet Liderlii *retim Programna UyumMalzeme Birim MaliyetiKalite *retim Programna UyumKalite OranMteri Odakllk **retim Programna UyumKalite Oranevre, Salk Ve Gvenlik *Kapasite Kullanmilik Verimliliiyeri Kontrol *Zamannda TeslimIskartaHz *Zamannda Teslimleme Sreleri- Malzeme Temin Sresi Tedarik Zinciri Ynetimi *Zamannda TeslimMalzeme Temin Sresi Esneklik *Zamannda Teslimapraz eitimnovasyon-Teknoloji ** Kresel Rekabet Edebilirlik *** st Ynetim ***Dnya KlasmanInda malatIn retm Planlama zerne EtksDnya klasmannda retim sistemini benimseyen iletmeler tam zamannda retimi benimsemektedirler. Sistem , mkemmel bir senkronizasyon, esneklik, minimum envanter, ksa retime hazrlk sreleri, kk parti byklkleri, rn eitlilii ve ksa evrim sreleri salamaktadr.Kanban sisteminin baarl olabilmesi iin ana retim planndaki deimelerin minimum dzeyde olmaldr.Dnya KlasmanInda malatIn retm Planlama zerine EtksDnya klasmannda imalat yapan firmalar retim planlama srecinde uzun dnemli planlar yerine daha ksa dnemli planlar yaplmaldr ya da retim planlar ani deiikliklere uyum salayacak ekilde gncellemelere ak olmaldr.Dnya KlasmanInda malatIn Malyet zerne Etks

Muayenenin azaltlmasrne deer katmayan aktivitelerin azalmasFaaliyet tabanl maliyetleme sistemi kullanarak doru maliyetlemeHedef Maliyetleme kullanlarak maliyetlerin drlmesiYenilenebilir enerji kaynaklar kullanm ile enerji maliyetlerinde dhttp://www.izlesene.com/video/nano-teknoloji-urunleri/320076962

63

DNYA KLASMANINDA RETM TANIMI VE ZELLKLER (Wold Class Manufacturing-WCM) yaamnda Dnya klasmann retim, dnya snfnda retim, alannda en iyisi, en iyi uygulamalar gibi ifadelerle gndeme gelmitir. Literatrde WCMin strateji veya felsefe olup olmamas konusunda ortak kanya varlmam olup, kimi yazarlar ynetim, kimi yazarlar da retim stratejisi olarak ele almaktadr.

Birok yazara (Schonberger, 1986;Foster and Horngren, 1988; Maskell, 1991) gre WCM, bir teknikten ziyade bir ynetim felsefesi olarak tanmlanmtr.

WCM, tutum ve inanlar deitirerek, mteri taleplerine hzl cevap verebilme ile yksek derecede mteri odakll birletirmeyi salamaktadr.

WCM, ncelikli olarak retime odaklanan yaygn felsefelerden biridir. Yeni retim teknolojileri gibi daha yapsal deiimleri ve hem tam zamannda retimi hem de toplam kalite ynetimini ierir.

65 WCM ve Rekabeti Avantaj

WCM, firmalarn srekli iyiletirme aktivitelerine rehberlik eden ve stratejik amalar setiyle gerekleen retim mkemmelliine yaklamalarn salar.

WCM baar faktrleriDk maliyetDaha iyi kaliteDaha ksa ykleme zamanZamannda teslim Sre/rn yeniliklerinde artSre/rn esnekliinde artDaha yaygn hizmet alanA Study Of Operational And Strategic Performance Measurement Systems In Selected WCM Firms An Examination Of Linkages For Competitive AdvantageArchie Lockamy, Doktora Tezi ,199166Bir iletme faaliyet gsterdii sektr ortalamasnn zerinde karlar elde etmeyi srdryorsa, o iletme iin rakiplerinin zerinde rekabet avantajna sahiptir denir. Pek ok i gelitirme stratejisinin hedefi srdrlebilir rekabet avantaj salamaktr. bir iletme rakiplerinin sunduu faydalar daha dk maliyette sunabildiinde (maliyet avantaj) ya da rekabet ettii rnlerin sahip olmad faydalar sunabildiinde (farkllk avantaj) ortaya kmaktadr .

nl rekabet uzman Micheal Porterin ekibinden Dr.Yagil Weinbergera gre rekabet avantaj salamak iki anlam tamaktadr: (1) operasyonel anlamda israftan kanarak srekli verimli olmaktr. (2) Rakiplerden farkllamaktr.

Bir iletmenin elde ettii rekabet gcn korumasnn ncelikli konusu olan mteri kaybna uramamas iin; iletmenin i ve d evresinde meydana gelen her trl geliime ve deiime hzl cevap verebilmesi, deiime kolay adapte olabilmesi, hep bir adm nde olmas dolaysyla rekabeti bir iletme olmas arttr.

Bir adm nde olmak, oluabilecek frsat ve tehditleri nceden tahminleyerek firmann olas kazan ve kayplarn deerlendirmek demektir.

Bu da beraberinde, iletmenin varln etkin bir ekilde devam ettirebilmesini getirecektir. Varln etkin bir ekilde idame ettiren iletme, mterilerinin isteklerini n planda tutup, rnn tasarmndan mterisine ulancaya kadar ki btn srelerinde hep en iyi olmak isteyecektir.

Her alanda en iyi olmak kaygs; iletmeleri ve dolaysyla alanlarn, eitli stratejilere ve felsefelere yneltmitir. Bununla birlikte var olan rekabet glerini mmkn olan en st seviyeye karp, bunu eitli kurumlar veya dller araclyla iinde bulunduklar piyasaya lanse edip, farkllklarn tescillemilerdir.

69 Kendine zg yetkinlik ya da rekabeti avantaj, bir iletmenin rakipleriyle kyasland zaman, rn veya hizmeti daha dk maliyetle, daha ykse kalitede ve daha hzl salayabildiini gsterir. Bunu ayrca daha iyi performans, daha gvenli, daha fazla eitte, ksacas daha uygun artlarda da elde edebilir.

70Yneticiler, faktrler arasnda karlkl ballklar ve ilikileri, mevcut durumu gsteren bir balang noktas olarak ele alp, performans lmlerini belirleyebilirler. Bu almayla, WCOyu ynetme ve uygulamada kullanlmak zere bir programlama modeli gelitirmeye yardmc olabilir.

Rekabetilik iin aamalar

1.seviye:Ynetime katlmKaliteMteri tatminiOperasyonel esneklikYenilik ve teknoloji2.seviyeTesis kontrolBayi ynetimiFiyat-maliyet liderlii3.seviyeKresel rekabetilik

71

WCM uygulamalargcnn yeteneklerini ve kapasitelerini gelitirmeTeknik rekabet yntemini salamaYnetime katlan gerek igcn gelitirmeretim yiletirme Yaklamlarna odaklanmaKalite ile rekabet etme

A Theoretical Model To Optimize Foreign Direct Investment Inflows WCM Best Practices And Spillover Effects in Value Added ActivitiesEtienne Musonera,Doktora Tezi, 200572CHRYSLERin WCM UygulamasEkim 2009da almalar balad.Odaklanlan konularGvenlikKaliteHarbor ReportYaplan FaaliyetlerErgonomik risklerin %52 azaltlmasStok azaltmaKullanm noktalarna malzeme datmOperatrlerin yry zamann % 57 azaltmaEkipmanlar orijinal hallerine getirildi.alma artlar iyiletirildi.

2010 iin Beklenen Sonular:Kazalarda % 30 azalmalk seferde retimin kalitesini % 15 arttrmaalanlarn katlmn % 100 salama.Verimlilii % 10 arttrmaProjeleri % 80 artrma

Hedefleri:2010-2011 (Bronz Seviye), 2012-2013 (Gm seviye)

73TETRAPAK

ETTetrapak zmir Fabrikas, TPM yntemlerini WCM ile 8 temel dzeyde uygulamaktadr. Odaklanm iyiletirmeOtonom bakmPlanl bakmKalite bakmngrl YnetimEitimOfis WCM gvenlii ve evre2003 TPM Mkemmellik dl.Her alanda 'yksek verimlilik, sfr kusurlu rn, sfr arza ve sfr i kazas' slogan. 2012 ylnda almay hedefledikleri, World Class Manufacturing dlne giden yolda birici adm,2008 TPM Mkemmellik dl'n alarak balad. 74TOFAMays 2006da 20 pillarla WCMe balamlardr.

Btnsel bir yaklam olan WCM,10 adet operatif-teknik kriter ve bunlarn gereklemesi iin 10 adet ynetimsel kriterinin uygulanmas srecidir. KALTE (retim kalitesini en iyi seviyeye karmak), MALYET(transformasyon maliyetini azaltmak),TESLMAT(teslimat ak sresini azaltmak) ve GVENL(i kazalarn sfrlamak) konularna odaklanlyor.75TOFATA WCM YOLUHangi problemin adreslenileceinin tanmlanmasNerede olduunun belirlenmesinceliklendirilmesiAnaliz edilmesi ve doru metodun belirlenmesiGereken maliyetin ne kadar olduunun belirlenmesizmn titizlikle uygulanmasSonucun hedef ile karlatrlarak deerlendirilmesi76Tofata WCM YapsYnetimsel KriterlerOperatif KriterlerYnetim kararllHedeflerin netliiWCM hedefiPilot alanlara ayrlan insan kaynaklarOrganizasyonun kararllKuruluun iyiletirme ynndeki yetkinliiSre ve bteYaylm dzeyiDetay dzeyiMavi yakann motivasyonu gvenliisraf ve kayp analiziOdaklanm iyiletirmeBamsz faaliyetlerProfesyonel bakmKalite kontrolLojsitikErken ekipman/rn ynetiminsan Kaynaklar Gelitirmeevre

77Yaplan Faaliyetler:Mali anlamda iyileme Elde edilen know-howlarn fabrikalarn tmne yaylmas.Yeni kayp ve israflarn bulunarak tanmlanmas.lave know-howlar retme.Elde Edilen BaarlarTofa, WCM almalar ile 2007-2009 yllar arasnda 31 milyon Euro tasarruf salad. % 76 ergonomi iyilemesi, %90 i gvenlii iyilemesi salarken, katma deersiz aktiviteler de %48 orannda elimine edildi. 2008 ylnda alanlarn % 100 katlmyla 96 .174 neri ve 7.988 iyiletirme almasyla 14 milyon 121 bin Euro transformasyon maliyetinde iyileme ve 3 milyon Euro direkt malzemede kazan salanmtr.53 puan ile Bronz seviyede (Kasm 2007)62 puan ile Gm seviyede (Mart 2009)66 puan ile Gm seviyede (Kasm 2009)

78

MAKO OTOMOTV

Otomotiv paralar retiminde lider.

Ocak 2008-WCM hazrlklarna balamtr.

lk denetimde 21 puan, ikinci denetimde 37 puan almtr.

2009 da WCM kapsamnda, Dnyada En yi k Yapan Fabrika olarak seilmitir.

79Kauuk&Plastik Sektrnde WCM ProjesiMteri Durumu: Almanyada metakrilat kimya piyasa lideri. Dnyann birok yerinde fabrikalar var. Yaklak 47.000 alan. Srekli retim 350 gn/yl. 20 ekstrzyon hatt vardr.nemli Sorunlar: Rekabeti gcn artrmak, retimde, rgtte,lojistik srelerde kayplar azaltmak, retim maliyetlerini %10 azaltmak. Yaplan Faaliyetler: 6 TPM Pillarnn uygulanmas. yiletirme takmlar ve zerk retim takmlarna odaklanma.

Elde Edilen Baarlar:Ekstrzyon kapasitesi %25 e kadar , Verimlilik %42ye kadar artrld. retim maliyetlerini % 15 azaltld.

80Yayn ve Bask Sektrnde WCM ProjesiMteri Durumu: Baskda lider firma. 5 fabrikas ve 1000den fazla alan var. Pilot fabrikada 2500 alan, 4 Rotogravr bask nitesi Ylda 2.4 milyar sayfa bask kapasitesi.nemli Sorunlar: Fabrikalarn rekabetiliini artrma, hatlarn gvenliini ve etkinliini artrma, talepteki dalgalanmalarla ba edememe, ikayetlerin ve fazla mesailerin yksek maliyeti.Faaliyetler: Pilot bir hat zerinde Hat Kayp Analizi yapld. Hzl takip takmlar kuruldu. Dier hatlarda genileme. Kayplar sistematik yaklamlarla izlemeye alnd. Takm almas dllendirme. Ynetimin sistematik katlm. Elde Edilen Yararlar: Bask hattndaki etkinlik %10 artt. Fazla mesai azaltlarak verimlilik artt. ikayet maliyetleri % 75 azaltld.

81Ev Aletleri Sektrnde WCM ProjeleriMteri Durumu: Ev aletleri reticisi. Fabrikalarn operasyonel performanslarnn (hizmet dzeyi ve dnm maliyetleri) gelitirilme ihtiyac sz konusu. nemli Sorunlar: Uzun ykleme sreleri Olduka dk hizmet dzeyi. Stoklarla ilgili problemler.Faaliyetler: Kayp gerimi ve deer yaylm haritalama. Montajlama alannda 5S uygulamas.Kanban sistemi. FIFO ynetimi.Elde Edilen Yararlar: Toplam dnm maliyetlerinde %30 azalma. Montaj alannda yerden % 46 orannda tasarruf. Toplam ara stokta %48 azalma.

82Gvenlik boyutundaWCMi gerekletirmek iin belirlenen temel amac destekleyecek kriter ve alt kriterler

83Rekabeti artrabilmek, retim ve ynetim stratejilerindeki stn ve srekli baarya baldr. retim stratejisi, firmann retim kaynaklar ve kapasitelerinin rekabete ilikin olarak dinamik olarak konumlandrlmasdr.

Skinnera gre, retim fonksiyonu mutlaka iletmenin stratejik amalarna hizmet etmeli ve retim fonksiyonu mutlaka dier fonksiyonlar kadar nemli grlmelidir. retimin iletmenin genel stratejisine olumlu bir katks salanabilirse rekabeti bir avantaj elde edilebilecektir .

retim stratejileri dngs (Voss, 1995, s. 14)letmeler maliyet, esneklik, kalite, hizmet, yenilik, datm veya bunlarn bir kombinasyonundan herhangi biri veya birileriyle rekabet etmeyi seebilir. MaliyetEsneklikHizmet:Yenilikilik Datm Hz Sinerjik Perspektif

Hzla rekabet iin, irketlerin mutlaka uygulamas gerekenler unlardr :Yatay organizasyonlarOtonom takmlar kurmaEsnek olmaleri ve geriye dnk entegrasyon uygulamalarElektronik ve fiziksel uyumAciliyet duygusu yaratmaRisk ve baarszl kabul etmeye hazrlkl olmaHzl geribildirim mekanizmalar gelitirmeRadikal deiimlere ak olma

DNYA KLASMANINDA RETM GEREKTREN NEDENLER Sektrlerinde veya alanlarnda en iyi olmay hedefleyen iletmeler, retim ve ynetim alannda uygulanmas gereken strateji, yntem ve teknikleri en iyi ekilde gerekletirip, en iyi sonucu elde etmek durumundadr. Bu nedenle de iletmeler kendilerini en iyi yapacak felsefe, strateji ve yntem aray iine girmilerdir. 1980lerden beri literatrde yer alm, lkemizde de son on yldr uygulanmaya balanm olan WCM felsefesi, bu balamda iletmelere yol gsterici ve sonu verici bir rehber olmutur.

Bir iletmenin dnya apnda baar salamas iin gerekli koullar u ekilde sralamak mmkndr: letmenin gl ve zayf ynlerinin belgelerle ortaya konmas; Rekabet edebilmek iin iletmenin hangi lt setiini ak seik tanmlamas;Belirlenmi amalara ulamak iin gerekli sistemlerin, prosedrlerin ve kontrollerin gelitirilmesi;JIT, MRP, CIM, TQM veya mevcut dier bir teknoloji yardmyla srekli iyiletirmenin salanmas iin veri toplanmas ve veri kullanm.

Amerikada Endstriyel Verimlilik ile ilgili MIT Komisyonunun sekiz ana retim endstrisinde (otomotiv, kimya, uak paralar, elektronik, makine paralar, yar iletkenler, elik ve tekstil) uygulad alma sonucunda, en iyi iletmelerde yaygn olarak ele alnan alt temel nokta u ekilde sralanmtr:Maliyet, kalite ve datma e zamanl olarak odaklanmaMterilerle yakn ilikiler kurmaStratejik avantaj salamak iin teknolojiyi etkin kullanmada uzun sreler harcamaTedarikilerle yakn ilikiler kurmayi iletiim ve yksek esneklik salayan rgtsel yaplar (daha az hiyerarik ve daha az blml)renmeye, takm almasna, alan katlmna ve esneklie odaklanan insan kaynaklar gelitirme politikalarnn varl

YNETM KRTERLERYnetimin kararl, Hedeflerin netlii, WCM hedefi, Pilot alanlara ayrlan insan kaynaklar, Organizasyon kararll, Kuruluun iyiletirme ynndeki yetkinlii, Sre ve bte, Yaylm dzeyi, Detay dzeyi, Mavi yakann motivasyonu.

WCM iin Kritik elerLiderlikWCMin ilk eleman olan liderlik faktrnn altnda yer alan temel deikenler, st ynetimin deiimi desteklemesi, st ynetimin ortak inanca sahip olmas, ortak plan ve politikalar, alanlarn deiime cesaretlendirilmesidir .

WCM almalarn uygulamak iin; yetenekli, deiime kar direnci zerinden gelebilecek, vizyon sahibi ve salam stratejiye sahip olan liderlere ihtiya vardr.

retim HcreleriWCMin ikinci eleman olan hcresel retim (retim hcreleri), benzer sre ihtiyalar olan ve/veya benzer geometrik ekillerinden dolay para aileleri iinde snflandrlan retim paralarna uygulanan grup teknolojisi uygulamalardr .

retim hcreleri, hazrlk zamanlarnn azalmas, sre ii envanterlerin azalmas, malzeme tamada kolaylk, malzeme aktarma maliyetlerinin azalmas, gei zamanlarnn azalmas, insan ilikilerinin iyilemesi, kaliteden direkt iinin sorumlu olmas nedeniyle kusurlu retim miktarnn azalmas ve kapasite planlama, malzeme planlama ve kontrollerin basitletirilmesi gibi yararlar salar. alanlarn KatlmWCMin nc eleman alanlarn katlmdr. WCMin btn alanlarndaki baar iin toplam alan katlm arttr ve rgt tarafndan balatlmaldr. Toplam alan katlm, direkt olarak mteriyi etkileyen kalite, maliyet ve datm konularn iin esas tekil eder.

alanlarn katlmn engelleyebilecek potansiyel bariyerler unlardr:Gven eksikliiZayf iletiimKorkuEitim eksikliilm eksiklii

Malzeme htiyalar Planlamas

WCMin elemanlarndan drdncs olan Malzeme ihtiyalar planlamas (MRP), ana retim programndaki paralarn zamannda retilmesi iin gerekli olan bileenlerin, bileenlerin miktarlarnn ve teslim zamanlarnn belirlenmesi almalarn kapsamaktadr .

MRP, 1970lerde talebi oluturan paralar hesaplayan, bu paralara ihtiyacn ne zaman oluacan izleyen ve tedarikilerden alma veya yerinde retmek iin gerekli ykleme srelerini hesaba katan sat emirleri ile i emirlerini ynlendiren bilgisayarl bir stok kontrol sistemi olarak tantlmtr.

MRPnin en nemli amac, stok seviyesini mmkn olan en dk seviyede tutmaktr. Bu amac salarken, rn paralarnn (ne erken ne de ge ) istenen zamanda retime dahil olabilmesi iin gerekli zamanlamay yapar.

Tam Zamannda retim

WCMin beinci eleman da tam zamannda retimdir. JIT sistemi; Stoksuz retim Sistemi veya Toyota retim Sistemi diye de adlandrlmakta olup, rnleri retmekte tketilen ilk madde ve malzemeler ve ara rnler ile nihai rn stoklarnn veya bunlar iin tketilen kaynaklarn minimum olmas esasna dayanmaktadr.

JIT'i baarl bir ekilde uygulamak isteyen iletmelerin; gvenilebilir tedariki alar, salam nleyici bakm programlar ve kusurlu paralardan kanma iin mkemmel bir kalite kontrol program oluturmalar gerekmektedir .

Rick Walleigh, Hewlett-Packard irketindeki deneyimlerini aktarrken JIT iin unlar sylemektedir :JIT, sadece stoklar azaltmann iyi bir yolu deildir ayn zamanda varlklarnzdan daha iyi geri dnler almanz salar. Problemlerin zmyle birlikte mkemmel retim rgtlerinin temeli atlm olur.

JIT sisteminin temelinde, malzemeleri, ara mamulleri ve mamulleri tam ihtiya olduu zaman yaratmak veya teslim almak/teslim etmek bulunmaktadr. Bunun temel faydas, stok seviyesini ve tedarik sresini azaltmasdr.

Dier taraftan iletmelerin ok eitli rnler retmesini ve bunlarn retim srelerinin ksa bir hazrlk zaman ile bir rnn retiminden dierine hzl bir ekilde gemeye olanakl klmas JIT uygulamasn kolaylatrmaktadr. Bunun anlam da daha kk miktarlardaki esnek retimdir. Bylece deien talepler dorultusunda retim esneklii artacaktr.

Srekli mteri taleplerini karlamada da etkin bir yntemdir. Ayrca JIT hatalar nemini vurgular. Problem ortaya kar kmaz tanmlanmal ve zmlenmelidir.

st ynetimin desteinin salanmasJITin uygulanabilirliini kesinletirmek iin irket ilemlerini deneyimlemekJIT lideri ile gl iliki Kalite programnn n hazrl (varl)Geleneksel metotlarn kaldrlmasnda gerekli sorulara hazrlkl cevaplarJIT felsefesini anlamay da iinde barndran igc katlmDzenli personel toplantlar ve iyi iletiimTakm almasn zendirmeD yardmlara ak olma (danman yardm)Sonular elde etmeye gdml mhendislerJIT ile balantl dier teknikleri uygulamaJITin faydalarn gsterebilmeirkette ve irketin balantl olduu birimlerde de JITi uygulatabilmeGerekletirilen mteri hizmetinin seviyesini tanmlama

Ynetimin desteinin olmay ve liderlie odaklanmaTedarikilerin ortaya kard zorluklarAtlye personelinin eitimi ve katlmnn eksikliiEtkin olmayan insan kaynaklar ve boa giden zamanDier irket zorluklarJITi tamamlamak iin TKYne duyulan ihtiyaJITin irket ilemlerine uygulanamamasGeleneksel uygulamalardan vazgeilememesi (azim eksiklii)JIT liderine gereken sorumluluklarn verilmemesiAtlye alanlar tarafndan duyulan kukuculukYeterince aklanmayan JIT nedeniyle ortaya kan zayflklarD danmanlardan alnabilecek pratik yardmlarn eksikliiEtkinlie odaklanmayan abalarretim srelerine uygulanacak deiikliklerle fabrika dzeninin eleememesi ve yeniden dzenlenmesi gerekliliiJIT ile dier irket sistemlerinin uyumlaamamas.

JITi baarsz klan faktrler JITin baarl olmas iin gerekli faktrler JIT uygulamalarnn kalite ynetimi zerine etkilerini sralayacak olursak;

(1) JIT, kalite performansn iyiletirerek, israf ve ara stok ihtiyacn azaltr. Stokta geen sreyi azaltmas nedeniyle tama ve stoklama sresi boyunca oluabilecek hasarlar da engellemi olur. Azalan stok seviyeleri, kalite performans nedeniyle ortaya kan problemler zerinde de etkili olur.

(2) Kalite performans iyiletirmeleri, JITin sipari bykl zerine etkilerinden tretilir. JIT uygulamalar sipari miktarn azaltarak hem srecin gncellii ve miktar geribildirimi artrr hem de sre varyansn azaltr.

ekilde WCMin temel stratejilerinin arasndaki ballk gsterilmektedir. Toplam alan katlm yukarda yer alr ve dier stratejilere sirayet eder. Toplam retken bakm dier stratejilerin yerinde korumak iin temel tekil eder. Herhangi bir elemann yer deitirmesi iinde bulunulan kareyi yok edecei gibi herhangi bir elemann ortadan kaldrlmas WCMi de yok eder.

Toplam Kalite Ynetimi

Hem TKY hem de JIT, rgtsel felsefe olarak srekli iyiletirmeye odaklanma olarak tanmlanmtr. TKY, rn, sre ve hizmet kalitesini srekli ve sistematik olarak iyiletirmeye odaklanr. JIT, daha iyi kalite, daha dk envanter ve daha ksa ykleme zamanlar sayesinde, rgtsel etkinlik ve etkililii arttrmak iin verimlilii artrma ve israf azaltmay vurgular.

TKY, irketin btn seviyelerinde ve btn fonksiyonel alanlarnda ba eken temel g olarak kalite iyiletirmeye odaklanan ynetim prensiplerinin bir setidir. Bu prensipler unlardr :

Kaliteyi, mteri tanmlar ve mterinin ihtiyalar en stn eydir.st ynetim, kalite iin mutlaka bir lider salamaldr.Kalite stratejik bir konudur ve stratejik planlamann ilk odak konusudur.Kalite, irketin tm seviyesinde yer alan herkesin sorumluluundadr.irketin btn fonksiyonlar, stratejik amalar gerekletirmek iin srekli kalite iyiletirmeye odaklanmaldr.Kalite problemleri, alanlarn ve ynetim ortaklaa abalar sonucu zlmektedir.Problem zme ve srekli kalite iyiletirme, istatistiksel kalite kontrol metotlarnn kullanmn temel alr.alanlarn eitimi ve gelitirilmesi, srekli kalite iyiletirmelerinin temelini oluturmaktadr.

Kalite ynetim uygulamalarnda, st ynetim destei direkt olarak alan geliimini destekleyen bir evredeki i tutumuyla ilgilidir. Olumlu i tutumlar, etkin (srecin varyansn azaltan, sre problemlerini bulan ve zen) i takmlarnn gelimesi iin olduka nemlidir.

Dnya Klasmannda Temizlik -6S (World Class Clean)

AamaJaponcasngilizcesiTrkesi1SeiriSortAyklama2SeitonStraightenDzenleme3SeisoSweepTemizlik4SeiketsuScheduleStandartlama5ShitsukeSustainDisiplin6ShitseSafetyGvenlikDnya klasmannda retim performans seviyelerine gre WCM kriterlerinin ald deerler tabloda gsterilmitir:

Dnya Klasmannda Performans Amalaruan ki Dnya Klasmannda Performans Amalar (Toyota, Motorola, v.d.)Hurda0Milyonda 10-25 paraYeniden leme0Milyonda 10-25 paraHazrlama Sresi0Btn makinelerde 10 dakikadan azStok00,5-3 gnPlanlanmam Bozulmalar0Ayda 212 dakikaSre Kaypl Kazalar00Katlm%100Ylda ii bana 32 neriAktarmasz geen sre (throughtime)%100%30-60Mteri tatmini%100Pazar paynn yzdesiyle llrStandardizasyonWCMin yedinci ve son eleman standardizasyondur. Standardizasyon; belirli bir faaliyetle ilgili olarak ekonomik fayda salamak zere btn ilgili taraflarn yardm ve ibirlii ile belirli kurallar koyma ve bu kurallar uygulama ilemidir. Standardizasyon esas itibariyle mal ve hizmet retiminde aranacak zellikleri ortaya koymakla beraber, dier alanlarda (hukuk, yntem vb.) da zaman zaman kullanlabilmektedir .

WCM kriterleri, Digalwarn almasna gre 11 ana balk altnda toplanmaktadr. Bu kriterler, alt balklar ile birlikte u ekilde sralanmtr .st Ynetimin TaahhdMteri OdakllkFiyat/MaliyetKaliteyeri KontrolHznovasyon ve TeknolojiEsneklikTedarik Zinciri YnetimiKresel Rekabet Etme Yeteneievre, Salk Ve Gvenlik

WCM UYGULAMA KARARLARI WCMi uygulamada temel alnan aamalar yle sralanmtr :Balama noktas (mevcut durumu anlama): leyen sistemlerin, srelerin ve mevcut performansn lmn ve aktivite, sre ve fonksiyonlarn dokmantasyonunu gerektirir. Amalar (organizasyonun nasl olmas gerektiini anlama): WCM performans standartlarna bal olarak vizyon, misyon belirleme.Strateji: srecin ilerlemesini salayacak uygun deiim nlemleri kurma.

Toplam retken Bakm (World Class Maintenance)

Toplam retken bakm (Total Productivity Maintenance-TPM); nleyici bakm, bilgisayarl bakm ynetim sistemleri ya da dier bakm sistemleri veya stratejileri ile kartrlmaktadr. TPM, retimin tm alanlarn iyiletirici destekleyici bir stratejidir. Etkin olabilmesi iin TKY ve JIT ile beraber olmas gereklidir.

Labib, Bilgisayarl Bakm Ynetim Sisteminin uygulanmasn, WCM statsnn amalarn gerekletirebilmek iin gerekli olan karar almada destekleyici ve etkin bir ara olarak tanmlamaktadr. Bu sistem ayrca, kayplarn azaltmn formle edecek teknikleri temel alarak performans seviyesini ve trendleri analiz etmek iin kullanlr. TPMin yllar iindeki seyrine tablo araclyla baklabilir.

YILLAR196119711981198619915SEitim ve retimOtonom bakmEkipmanlarn etkinliini gelitirmeErken ekipman ynetim program gelitirmeBakm programlamaOfiste TPMGvenlik/hijyen ve alma evresiKalite bakmMaliyet azaltmTemiz fabrikansansz ilemE zamanl mhendislikBirok iletme, bakm bir maliyet merkezi olarak grmektedir. Dnya snf bakm sistemi (WMS), eitli iletmelerin dnya klasmannda reticiye dnmek iin bakmda takip ettii ve adapte ettii en iyi uygulamalar olarak tanmlanabilir. Dier bir deile israfsz bakm olarak da ifade edilebilir.

TPMin amac, ilerin dzgn ve gvenilir evrim sresi iinde gereklemesini salayacak mevcut ekipmanlar tamamen gvenilir klmaktr. TPM, WCM iin kanlmaz bir edir nk ekipmanlar doru drst alt zaman maliyetle azalr, verimlilik artar, hatalar ve ykleme sreleri azalr.

KaizenKaizen, Japoncada iyiletirme demektir. yiletirme hareketi olarak da isimlendirilen Kaizen, ev hayat, i hayat ve sosyal hayatta da olabilecek srekli iyiletirmeleri kapsayan bir felsefedir.

Kaizeni gelitirmek iin temel koulu salamak gereklidir.Bunlar;Mevcut durumu yetersiz bulmak; bir sistem kusursuz bir ekilde alyor olsa bile, o sistemde gelitirilecek birok faktr bulunur.nsan faktrn gelitirmek; insan kaynaklar bir kuruluun en deerli varldr. Ama her alan bu gelitirme faaliyetlerinin bir yesi haline getirmektir.Problem zme tekniklerini yaygn biimde kullanmak; iletmelerde karlalan problemlerin ounu zmek iin basit istatistik ve karar verme teknikleri yeterli olmaktadr.Dnya Klasmannda Gvenlik (World Class Safety)

TEEKKR EDERM

Prof. Dr. evkinaz GMOLU