1
TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİNDE
KARAYOLU TAŞIMACILIĞI
İZZET SALAHUND İKİNCİ BAŞKANI
2
GENİŞLEYEN AB
25 üye ülke
455 milyon nüfus
ABD’ye rakip 9.5 trilyon $’lık tek ve engelsiz bir pazar için büyük bir adım
10 yeni üye ile AB GSYİH’sı 433 milyar Euro arttı
Genişleyen AB’nin dünya ticaretindeki payı %19
Doğrudan yabancı yatırımların %24’ü AB’ye akıyor
3
ARTIK 25 ÜYELİ AVRUPA BİRLİĞİ’NDE
Araç kuyrukları yok
Sınırlarda beklemeler yok
Sınır geçiş formaliteleri yok
Yeni üyeler bu avantajlardan yararlanıyor
GENİŞLEYEN AB
4
Türkiye’nin ulaştırma sektöründeki payı eşya
taşımacılığında % 92 Uluslararası karayolu taşımacılığı sektöründe
firma sayısı 1340’a ulaştı Sektördeki özmal araç filosunun kapasitesi
2 milyar tonu geçti
TÜRKİYE KARAYOLU TAŞIMACILIĞISEKTÖRÜ
5
40.000 çekiciden oluşan filosu ile Türk uluslararası karayolu eşya taşımacılığı sektörü Avrupa’nın en büyük filolarından birine sahip
Bu araçların büyük kısmı EURO 1, 2 ve 3 türü araçlardan oluşmakta
Euro 4 ve Euro 5 türü araçlar da pazara girmeye başladı
TÜRKİYE KARAYOLU TAŞIMACILIĞISEKTÖRÜ
6
TÜRKİYE KARAYOLU TAŞIMACILIĞISEKTÖRÜ
Türkiye ihracatının % 53’ü Türk karayolu nakliyecileri tarafından taşınmakta
2005 yılında Türk taşıtları toplam 1 milyon civarında ihraç taşıması gerçekleştirdi
7
UND’nin temsil ettiği Uluslararası Karayolu Taşımacılığı sektörü :
3.5 milyar dolar yatırım 300.000 kişiye istihdam Ülkeye kazandırdığı döviz 8 milyar $
8
Bugün Türkiye, Doğu-Batı arasındaki 600 milyar dolarlık mal hareketinin geçiş noktasında;
Avrupa, Balkanlar, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Doğunun bağlantı merkezi
konumundadır.
Sahip olduğu bu stratejik konum sayesinde bu coğrafyanın en önemli ve değerli lojistik üssü olma
potansiyeline sahiptir ve her geçen gün bu
potansiyel hayata geçmektedir.
Bugün Türkiye, Doğu-Batı arasındaki 600 milyar dolarlık mal hareketinin geçiş noktasında;
Avrupa, Balkanlar, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Doğunun bağlantı merkezi
konumundadır.
Sahip olduğu bu stratejik konum sayesinde bu coğrafyanın en önemli ve değerli lojistik üssü olma
potansiyeline sahiptir ve her geçen gün bu
potansiyel hayata geçmektedir.
TÜRKİYE
9
AB MÜKTESEBATINA UYUM
Ulaştırma sektörü AB müktesebatına en hazır sektörlerden biri
AB Müktesebatına uyum = % 70
Ulaştırma Master Planı ≈ EU White Paper on Transport
10
UND VE AB’YE SEKTÖREL UYUM
“Türk Karayolu Taşımacılığı Sektörüne Destek : Mevzuat Boşluk Analizi” Projesi
Türk ulaştırma mevzuatı, AB müktesebatı ile karşılaştırmalı olarak tarandı
Tam uyum için hazırlanan Eylem Planı ulaştırma bakanlığına iletildi
Türk Karayolu Taşımacılığı Sektörüne Destek Projesi Mayıs 2006’da resmen başladı
Proje bütçesi: 5.5 milyon EUR 14 farklı kuruluş
11
EKSİKLİKLER
Karmaşık bir yetki belgesi sistemi :
39 ayrı belge türü
12
AB’YE SEKTÖREL UYUM
Mevzuat:
2003 ► Yeni Karayolu Taşıma Kanunu
2004 ► Yeni Karayolu Taşıma Yönetmeliği
2004 ► Karayolu Taşımacılığı Mesleği Eğitim Yönetmeliği
13
AB’YE SEKTÖREL UYUM
AB’nin MESLEĞE GİRİŞTEKİ 3 TEMEL KRİTERİ :
-Mesleki yeterlilik- Mesleki saygınlık
- Mali yeterlilik
Türk mevzuatına aktarıldı…
14
EKSİKLİKLER
Mali Yeterlilik Kriteri
AB’de: Tek araç için 9000 EUR ve her ilave araç için
5000 EUR
Türkiye’de: başvuran şirketin mali kapasitesi dikkate
alınmamıştır Yüksek belge ücretleri ve banka teminatları
15
UND VE AB’YE SEKTÖREL UYUM
2004 yılında UND Eğitim Merkezi Mesleki Eğitim
Sertifikaları vermek için akredite olan ilk
kuruluş oldu
IRU Academy ile işbirliği
16
EKSİKLİKLER
profesyonel sürücülere yönelik olarak mesleğe giriş için gerekli minimum eğitim
düzeyini ve mesleğin icrası süresince alınması gereken periyodik eğitimleri konu
alan yeni 2003/59 sayılı Direktif
Ulusal Program kapsamına alınmamıştır Türkiye’de sürücülere yönelik mesleki
eğitimlerin yeniden düzenlenmesi gereklidir
17
EKSİKLİKLER
Dijital Takograf:
Türkiye dahil , AB üyesi olmayan AETR ülkelerinde 2010 yılında geçerli olacak
Mevcut mevzuatta belirtilmiyor Kontroller yetersiz Teknik hazırlıkların tamamlanması gerekiyor Kalifiye uzman eksikliği var
18
EKSİKLİKLER
Ulaştırma sektöründe güvenilir istatistik eksikliği:
Uluslar arası karayolu taşıma istatistikleri ULAŞNET sayesinde temin ediliyor
KUGM Otomasyon Sistemi Ancak diğer taşıma modlarında ve yurtiçi
taşımalarda istatistik mevcut değil TÜİK faaliyetleri yeniden yapılandırılmalı
19
EKSİKLİKLER
Yeni belge rejimi, yurtiçi eşya taşımacılığı pazarının yeniden düzenlenmesi ve tehlikeli
eşya taşımacılığı
Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü’ne ek yükler getirdi
Kalifiye uzman açığı
20
ULUSLARARASI KONVANSİYONLAR
Türkiye karayolu taşımacılığı ile ilgili 17 adet uluslararası konvansiyona taraf durumdadır
ADR ve 1982 Sınır Geçişlerinin Uyumlaştırılması Konvansiyonu TBMM’de onaylandı, yakında yürürlüğe girecek
21
EKSİKLİKLER
ADR Kuralları: Ulaştırma Bakanlığı ve diğer ilgili kurumların
personelinin tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin mevzuatı etkin şekilde uygulayabilmesi için uzman bilgiye ihtiyacı bulunmaktadır
Güvenlik Danışmanları için bir sınav merkezi kurulması konusunda uzmanlığa ihtiyaç var
Türkiye’deki ilgili kurumlar, tehlikeli eşya taşımacılığı alanında uzmanlığa ve yeniden yapılandırılmaya ihtiyaç duymaktadır
22
AB’YE UYUM
TÜRKİYE, AB’YE TAM ÜYELİK YOLUNDA
YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMEYE
GAYRET ETMEKTEDİR!
23
AB’NİN GENİŞLEMESİ (Mayıs 2004)
Türk nakliyecileri için yeni bir cephe ! Avantajlı 10 yeni AB ülkesi - düşük işgücü maliyeti - geçiş belgesi/vize sorunu yok - nakliye maliyetleri % 25 azaldı - kabotaj taşıma hakkı Karlı AB pazarı ►Yeni iş fırsatları Artan rekabet !
24
TÜRK NAKLİYECİLERİNİN SORUNLARI
Yurtiçinde:
Fiyat odaklı rekabet Yüksek akaryakıt maliyeti Vergiler Kalitesiz hizmet anlayışı Kamu kuruluşlarında kalifiye uzman eksikliği
25
TÜRK NAKLİYECİLERİNİN SORUNLARI
Uluslararası pazarda:
Genişleyen AB ► haksız rekabet ortamı Sosyal damping Geçiş belgesi kotaları Vize prosedürleri
26
TÜRK NAKLİYECİLERİNİN SORUNLARI
1996 yılından beri AB-TÜRKİYE GÜMRÜK BİRLİĞİ ► Malların serbest dolaşımı
AET Kurucu Anlaşması’nın 28 ve 29. Maddeleri
General Agreement on Tariffs and Trade
- Madde 5 ► Transit Serbestisi
27
TÜRK NAKLİYECİLERİNİN SORUNLARI
Türkiye’nin ihracatının %60’ı AB ülkelerine Bu ihracatın %90’ı karayoluyla Türkiye ihracatı son 3 yılda ► % 50 arttı AB’ye taşımalar son 3 yılda ► % 26 arttı
►Taşıma artışı < ihracat artışı
28
TÜRK NAKLİYECİLERİNİN SORUNLARI
Türkiye ihracatı son 3 yılda ► % 103 arttı AB, kotaları sadece ► % 32 arttırdı ! ihracatı taşıyan araçların sınırlanması ↓ ↓ ↓ ihraç mallarının sınırlanması ↓ ↓ ↓ Dış ticaretin engellenmesi
29
TÜRK NAKLİYECİLERİNİN SORUNLARI
Bir AB ülkesinin bizim için 10.000 ikili taşıma kotası belirlediğini varsayalım:
►Bir TIR ortalama 95 m3 hacim ve 20 ton ağırlık taşıma kapasitesine sahiptir.
►Bu kota’nın doğru ifadesi: “950.000 m3 ve 200.000 ton ağırlığında mal” anlamına gelmektedir…
30
AB’NİN ÇİFTE STANDARDI !
AB: Türk nakliyecilerinin geçiş belgesi
sorununu “malların serbest dolaşımı” kapsamında görüşmeyi reddediyor!
Ama, Türk liman ve havaalanlarının AB gemi ve uçaklarına açılması için “malların serbest dolaşımı” ilkesine dayanıyor!
31
AB’NİN ÇİFTE STANDARDI !
AB’nin taşıma kotaları, “unutulmuş” bir haktır !
Türkiye AB ile imzaladığı Gümrük Birliği Anlaşması ile malların ve malları taşıyan araçların serbest dolaşımı
hakkını elde etmiş
ancak
10 yıl boyunca bu hakkını talep etmemiştir…
32
UND VE KOTA SORUNU
UND, probleminin çözümü için halen AB’nin ilgili organları ile görüşmeler sürdürüyor
Eylül ayı sonuna kadar bu görüşmelerden netice alınamazsa, konuyu Lahey Adalet
Divanı’na taşıyacağız.
Zira, bu sorun nedeniyle Türkiye’nin yıllık ihracat kaybının 5 milyar doları bulması
bekleniyor!
33
UND VE VİZE SORUNU
Türk nakliyecilerinin ikinci en büyük sorunu vize prosedürleri!
Araç sürücülerinin, Pilotlar ve Gemi çalışanları gibi vizelerden muaf olması
gerekirken, geçerlilik ve kalış sürelerinde normal turistlerden daha ağırlaştırılmış ve
kısaltılmış vizelerle araçlarımızın seyri engellenmekte!
AB, kişilerin serbest dolaşımını daha da kısıtlamaktan bahsediyor !
34
UND’NİN VİZYONU
“sadece Türkiye’yi değil, dünyayı taşımak”tır.
35
UND
Sektörde eğitim düzeyini arttırmaya,
Kaliteli insan kaynağı yaratmaya çalışıyoruz
İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Yüksekokulu’nun sektöre armağan ettik
IRU Academy ile yakın işbirliği sürdürüyoruz
36
UND VE VİZE SORUNU
UND
Türkiye’nin AB üyeliğini destekliyor !
Ancak
AB’den de destek görmeyi, haksız muamelelerin kaldırılmasını bekliyoruz….
37
TEŞEKKÜR EDERİM.
