17TPA news
Calibration
Calib
ration
September 2011 ● No. 177
ประเภทของเครื่องแก้ววัดปริมาตร
เครือ่งแก้ววดัปรมิาตร(Volumetricglassware)ทีใ่ช้ภายในห้องปฏบิตักิารมหีลายประเภทด้วย
กันขึ้นกับการใช้งานเช่นขวดวัดปริมาตร(Volumetricflask)ส�าหรับเตรียมสารละลายที่ต้องการความ
เข้มข้นท่ีแน่นอนหรือถ่ายของเหลวที่ต้องการปริมาตรที่แน่นอนจากภาชนะหนึ่งไปยังอีกภาชนะหนึ่ง
กระบอกตวง(Cylinder)ส�าหรบัวดัปรมิาตรของของเหลวหรอืใช้ในการถ่ายของเหลวจากภาชนะหนึง่ไป
ยังอีกภาชนะหนึ่ง(ในกรณีที่ไม่ต้องการความแม่นสูง)ปิเปตต์(Pipette)ส�าหรับตวงหรือถ่ายปริมาตร
ตามความต้องการบิวเรตต์(Burette)ส�าหรับการไทเทรต
ถ้าใช้วิธีการสอบเทียบมาเป็นเกณฑ์การแบ่งชนิดของเครื่องแก้ววัดปริมาตรจะแบ่งได้2ชนิด
1. เครื่องแก้วส�าหรับบรรจุ (To Contain) ใช้ตัวย่อ TC หรือ C หรือ In เช่นขวดวัดปริมาตร
ขวดวัดความถ่วงจ�าเพาะเครื่องแก้วชนิดนี้เมื่อใส่ของเหลวเข้าไปจะได้ปริมาตรตามที่ระบุ
2. เครื่องแก้วส�าหรับถ่ายเท (To Deliver) ใช้ตัวย่อ TD หรือ D หรือ Exเช่นปิเปตต์บิวเรต
กระบอกตวง เครื่องแก้วชนิดนี้ เมื่อใส่ของเหลวเข้าไปจะไม่รู้ปริมาตรที่แน่นอน แต่เมื่อถ่ายออกมา
ปริมาตรที่ถ่ายออกมาจะได้ปริมาตรตามที่ระบุ
พรพรรณ ผายพิมพ์
หัวหน้าห้องสอบเทียบปริมาตร
ฝ่ายบริการสอบเทียบและวิเคราะห์สิ่งแวดล้อม ส.ส.ท.
เก่ียวกับเครื่องแก้ววัดปริมาตร
ความรู้ทั่วไป
18 TPA news
Calibration
No. 177 ● September 2011
มุมความรู้CEถาม-ตอบ ห้องปฏิบัติการ
(LABORATORIES)
TPAnews
เครื่องแก้วบางประเภทมีท้ังชนิดTo containและTode-
liverเช่นกระบอกตวงขวดวัดปริมาตรหรือเครื่องแก้วบางชิ้นผู้ผลิต
ออกแบบให้ใช้งานได้ทั้งชนิด To containและ Todeliver ดังนั้น
ผู้ใช้งานต้องดูให้แน่ใจก่อนน�าไปใช้
ถ้าแบ่งตามระดับชั้นคุณภาพของเครื่องแก้วแบ่ง จะแบ่งได้
ดังนี้
1. Class A ใช้สัญลักษณ์ Aเป็นเครือ่งแก้วท่ีมคีวามแม่นย�า
สูงมีค่าความคลาดเคลื่อนของปริมาตร(Tolerance)ต�่าใช้ส�าหรับ
งานทดสอบงานวิเคราะห์ที่ต้องการความแม่นสูง
2. Class B ใช้สญัลกัษณ์ Bเป็นเครือ่งแก้วทีม่คีวามแม่นย�า
ต�่ากว่าและมีค่า Tolerance เป็นสองเท่าของเครื่องแก้วClassA
(ASTM,ISO,BS)
3. General Purpose เป็นเครือ่งแก้วทีไ่ม่จดัรวมในClassA
และClassBค่าความคลาดเคลื่อนขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์การใช้
งาน
4. Special Tolerance เป็นเครื่องแก้วที่การก�าหนดค่า
ความคลาดเคลื่อนส�าหรับการใช้งานเฉพาะด้าน
ส่ิงที่ควรจะต้องค�านึงถึงเมื่อต้องการที่จะเลือกใช้งานเครื่อง-
แก้ววัดปริมาตร คือ ชนิดของเครื่องแก้วปริมาตร หรือปริมาณสาร
ความถูกต้อง ความแม่นย�าและความละเอียดของเครื่องแก้ว โดย
สามารถพิจารณาได้จากรายละเอียดที่ระบุไว้บนเครื่องแก้ววัด
ปริมาตร เพื่อเลือกใช้เครื่องแก้วได้อย่างเหมาะสมและตรงตาม
วัตถุประสงค์
ที่มา
1. เอกสารการอบรมและสมัมนาหลกัสตูร“การสอบเทยีบเครือ่งแก้ว
วัดปริมาตร”โดยอาจารย์อุมาพรสุขม่วงกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์กระทรวง
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
2. wwwdeqp.go.th“ความรูท้ัว่ไปเกีย่วกบัเครือ่งแก้ววดัปรมิาตรตอน
ที่1”โดยฉันทนาบัวล้อม
ห้องปฏบิตักิารทดลองทางด้านวทิยาศาสตร์ต้องควบคมุอณุหภมูิความชืน้ความดนัอากาศทศิทางการไหลความดงัของเสยีง
และการก�าจัดอากาศเสียที่เกิดจากการปฏิบัติให้สามารถท�าการทดลองได้ภายใต้สภาวะอากาศทุกฤดูกาลแบ่งเป็นห้องปฏิบัติการ
ชีวภาพ (Biological Lab)จะท�าการทดลองที่เกี่ยวข้องกับวัตถุที่มีชีวิตหรือสกัดมาจากสิ่งมีชีวิตห้องปฏิบัติการเคมี (Chemical lab)
ท�างานกับสารอินทรีย์และสารอนินทรีย์ห้องปฏิบัติการสัตว์ทดลอง (Animal Lab)จะใช้สัตว์ทดลองในการปฏิบัติงานส่วนห้องปฏิบัติ
การทางฟิสิกส์ (Physical Lab)จะปฏิบัติการที่เกี่ยวข้องกับสารและพลังงานเช่นแสงเลเซอร์นิวเคลียร์อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เป็นต้น
(ที่มา : ACAT)
สนใจติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่
ฝ่ายบริการสอบเทียบและวิเคราะห์สิ่งแวดล้อม ส.ส.ท.
คุณนวลจันทร์ ฤทธิเกิด คุณสุวรัตน์ เชยขุนทด คุณจุฬาพร โอทองโทรศัพท์ 0 2717-3000 ต่อ 82, 107, 108, 109 โทรสาร 0 2719 9484 หรือ 0 2717-3609
