
Download - SPOR FĠZYOLOJĠSĠ
Transcript
Slayt 1%56VA
- Vücut içi ve vücut d kaynaklardan enerji üretimi,
- Fonksiyonel ve yapsal doku bileenlerinin sentezi,
- Oluan metabolik atk maddenin uzaklatrlmas.
Metabolizma: Organizmada oluan bütün kimyasal reaksiyonlara denir.
Anabolizma: Küçük moleküllerden büyük moleküllerin sentezi ve enerji depolanmasdr (protein, ya, karbonhidrat eklinde)(YAPIM).
Katabolizma: Büyük moleküllerin (karbonhidrat, ya, protein) küçük moleküllere dönümesi ve bu esnada enerji üretimidir (YIKIM).
METABOLZMA
FZKSEL AKTVTENN GERÇEKLETRLMES ÇN ENERJ ARTTIR
YEMEKLERDEN GELEN ENERJ, HÜCRELERDE, YÜKSEK ENERJ BLEM OLAN VE KASLARDA DEPOLANAN ATP’ YE DÖNÜTÜRÜLÜR.
ATP ENERJ
Bir gram için;
-karbonhidratlar 4 kalori
-proteinler 4 kalori
-yalar 9 kalori
ATP
ADP
RESENTEZ
ATP SSTEM OKSJEN SSTEM
ANAEROBK SSTEM ATP SSTEM: KAS ÇERSNDEK ATP DEPOSU LE SINIRLI OLAN
ENERJ SSTEMMZDR. 1.2-1.8 Kcal 1-2 sn
ATP-CP STEM:
Tükenen ATP' yi CP bir fosfatn vererek yeniler. - Hücrede fazla ATP sentezlenince bunun büyük ksm CP’ ye
dönütürülerek depolanr. ATP tükendii anda bu depo kullanlr. - Fosfokreatin + ADP
LAKTK AST SSTEM: Terim, anaerobik ortamda elde edilen enerji esnasnda yan ürün olarak laktik asitin oluduunu açklar. Karbonhidratlarn bir özellii O2 siz ortamda da enerji için kullanlabilmeleridir. Bu sistemde glikoz veya glikojenin glikolitik yol ile ykm olur. (hz:2,5mol/dk)
5.7-6.9 Kcal 8-10 sn
Besin maddelerinin mitokondrilerde oksidasyonu ile ATP sentezidir. Glikoz, ya asitleri, aminoasitler, O2 ile birleerek AMP (Adenozin mono fosfat) ve ADP (adenozin di fosfat)’ nin ATP’ye çevrilmesinde tüketilecek büyük miktarlardaki enerjiyi serbestletirirler(39 mol ATP).
K U
L L
A N
IL A
N E
N E
KAS SSTEM
EPTEL DOKU
KAS ÇETLER
1.Çizgili kaslar 2.Düz kaslar olmak üzere iki ksma ayrlr.Böyle bir ayrmn fonksiyonel bir anlam da vardr.Çizgili kaslar (kalp kas hariç)istemli kaslardr ve daha süratli kaslardr.
KAS ÇETLER
Kaslar eklini deitirmek isteyen kuvvetlere kar iç sürtünmeler nedeni ile bir direnç gösterir.
Bir baka deyimle kas deforme etmeye çalan kuvvet ile bu kuvvetin kasta uyandrd kar kuvvet arasndaki dengedir.
Kasn Fonksiyonlar:
Tip I Kaslar:Yava Kaslan Krmz Kaslar
Bu kas fiberi gücü yava üretir. Ve kaslmas uzun zaman alr .Güç çk azdr. Enerji üretimi için yüksek aerobik kapasiteye sahiptir. Ancak çabuk kuvvet ve anaerobik güce için yeterli potansiyele sahip deildir.
TP I A-B-X
Bu fiberler gücü çok çabuk salarlar ve
kaslma süreleri çok ksadr.
oldukça fazladr.
DOLAIM SSTEM
1) HÜCRE SOLUNUMU 2) BESLENME 3) BOALTIM 4) SIVI VE ELEKTROLT D. 5) ISI REGÜLASYONU 6) TAIYICI (HORMON)
KAN, KALP, DAMARLAR
Dolam sisteminin egzersize olan cevab veya uyumu Akut ve Kronik olmak üzere iki ekilde olur. Herhangi bir kiinin bir egzersiz esnasnda dolam sisteminin gösterdii reaksiyon akut bir olgudur
Dier taraftan bir süre sportif antrenmanlar yapan birinde gerek istirahatta gerek egzersiz esnasnda kalp dolam sisteminin gösterdii reaksiyon ve dolam sisteminin kazandrd özellikler kronik bir uyum olarak deerlendirilir.
AKUT VE KRONK UYUM
RESEPTÖRLER (KAS,BEYN....)
NEGATF FEEDBACK)
Volümü:Kalbin bir dakikada pompalad kan miktardr.
Kalp Atm Volümü:Kalbin bir defada (kaslma) pompalad kan miktardr.
Kalp Atm Says (Nabz):Kalbin pompalad kann damarda yapt titreimdir.
Antrenmann Kalp Üzerine Etkisi
Sedanter 75 70 Maratoncu 50 105
Maks.Egzersizde Sedanter 195 110 Maratoncu 180 162
Egzersizin Kalp Üzerine Etkisi
Egzersizin Kalp Üzerine Etkisi Antrenman Öncesi Antrenman Sonras Elit Sporcu
KAH din. (a/dk) 71 59 36
KAH max(a/dk) 185 183 174
SV din. (ml/a) 65 80 125
SV max (ml/a) 120 140 200
Q din. (L/dk) 4.6 4.7 4.5
Q max (L/dk) 22.2 25.6 34.8
Kalp Hacmi (ml) 750 820 1200
Kan Miktar (L) 4.7 5.1 6.0
KALP ATIM SAYISI ÜZERNDEN EGZERSZ DDETNN BELRLENMES
MAKSMUM KAH (MHR)= 220-YA
Antrenman ve Solunum Sistemi
stirahat halinde bir kii dakikada 16-18 defa soluk alr.Hz her solukta 500-600 ml aras hava alr.Bir kiinin bir dakikada ald hava miktar ise o kiinin dakikalk soluk volümünü (hacmini) meydana getirir.
Alnan hava,akcierlerdeki alveollere gelir.
Etraf çok sk klcal damarlar ile çevrilmi bu alveollerin says 7-8 milyondur.
Alveollerin etrafnn klcal damarlarla çevrili olmas,klcal damar ve alveoller arasndaki gaz al veriini kolaylatran ,buna iman veren en büyük faktördür.
Gerek alceollerdeki oksijen ve gerekse karbondioksitin meydana getirdii iki ayr basnç,bu basnç farklln dorur.Bu oluuma,alveol oksijen basnc veya alveol karbondioksit basnc denir.
Alveoldeki oksijen basncnn fazla oluu,klcal damarlarla alveol etrafnda mükemmel bir gaz alveriini salar.
Alveoldeki oksijen basnc fazla olduu taktirde,soluk says artar.Deniz seviyesinden yükseldikçe hava ve basnç,buna paralel olarak oksijen azalr.
Belirli yükseklie kadar organizma eksilen oksijenin meydana getirecei kötü neticeleri önlemek için kandaki hemoglobin miktarn artrr.
Antrenmanlarda,önce bilinçli olarak daha derin nefes almaya sporcuyu altrma çalmalar,aradan ksa bir zaman geçince otomatikman derin nefes alma alkanl dourur.
Bu alkanlk sporcunun hem vital kapasitesi (derin bir soluk almadan sonra zorlu bir ekilde çkartlabilen hava volümü) hem de alnan oksijen miktar artar.
Egzersizin Solunum Sistemi Üzerine Etkisi
Antrenman Öncesi Antrenman Sonras Elit Sporcu
Solunum din. (L/dk) 7 6 6
Solunum dmax (L/dk) 110 135 195
Tidal Hacim din. (L) 0.5 0.5 0.5
Tidal Hacim max (L) 2.75 3 3.9
Vital Kapasite (L) 5.8 6.0 6.2
Rezidüel Hacim (L) 1.4 1.2 1.2
ENDOKRN SSTEM
Organizmada bir çok aktivitenin koordinasyonu ve düzenini salayan iki sistem vardr.Bunlar srasyla
1.Sinir Sistemi
2.Endokrin Sistemdir.
Egzersiz ve youn antrenmanlar gibi çeitli stres durumlar hormonal salnm etkileyerek ,baz hormonlarn istirahat düzeylerinin art ve azalmasna neden olmaktadr.
ENDOKRN SSTEM
ç Salg bezleri tarafndan üretilen ,kan dolamna salglanan ve hedef hücrelere etki yapabilen bileiklere denir.
Endokrin Sistem
ç salg bezleri sistemi ad da verilir.Hormon ad verilen kimyasal araclar salglar.
Belirli doku hücrelerindeki biokimyasal reaksiyonlar,iç ve d deiime göre düzenlemek (balatma,hzlandrma,yavalatma, ve durdurma) için mesajc denilen etkin kimyasallar sentezleyen ve bunlar kan dolamna veren bez veya beze eklindeki kimi organ ve dokularn tümüne endokrin sitem denir.
Endokrin sistemde sinir sistemi gibi fonksiyonlar düzenler.Sinir sistemi bu fonksiyonlar yaparken nöronlar araclyla aksiyon potansiyeli tarken yantlar ani ve hzl olarak gerçekleir.
Ancak endokrin sisteme yant ise daha yava,hatta uzun sürede gerçekleir.
nsanda Var Olan Endokrin Bezler
1.Hipofiz Bezi
2.Troid Bezi
3.Paratiroid Bezi
4.Adrenal Bez
Bu bilgiler atnda organizmada olumlu-kalc etkiler brakmasnda,
hormonal fonksiyonlarda önemli bir rolünün olduu kabul edilebilir.
TESEKKÜRLER
- Vücut içi ve vücut d kaynaklardan enerji üretimi,
- Fonksiyonel ve yapsal doku bileenlerinin sentezi,
- Oluan metabolik atk maddenin uzaklatrlmas.
Metabolizma: Organizmada oluan bütün kimyasal reaksiyonlara denir.
Anabolizma: Küçük moleküllerden büyük moleküllerin sentezi ve enerji depolanmasdr (protein, ya, karbonhidrat eklinde)(YAPIM).
Katabolizma: Büyük moleküllerin (karbonhidrat, ya, protein) küçük moleküllere dönümesi ve bu esnada enerji üretimidir (YIKIM).
METABOLZMA
FZKSEL AKTVTENN GERÇEKLETRLMES ÇN ENERJ ARTTIR
YEMEKLERDEN GELEN ENERJ, HÜCRELERDE, YÜKSEK ENERJ BLEM OLAN VE KASLARDA DEPOLANAN ATP’ YE DÖNÜTÜRÜLÜR.
ATP ENERJ
Bir gram için;
-karbonhidratlar 4 kalori
-proteinler 4 kalori
-yalar 9 kalori
ATP
ADP
RESENTEZ
ATP SSTEM OKSJEN SSTEM
ANAEROBK SSTEM ATP SSTEM: KAS ÇERSNDEK ATP DEPOSU LE SINIRLI OLAN
ENERJ SSTEMMZDR. 1.2-1.8 Kcal 1-2 sn
ATP-CP STEM:
Tükenen ATP' yi CP bir fosfatn vererek yeniler. - Hücrede fazla ATP sentezlenince bunun büyük ksm CP’ ye
dönütürülerek depolanr. ATP tükendii anda bu depo kullanlr. - Fosfokreatin + ADP
LAKTK AST SSTEM: Terim, anaerobik ortamda elde edilen enerji esnasnda yan ürün olarak laktik asitin oluduunu açklar. Karbonhidratlarn bir özellii O2 siz ortamda da enerji için kullanlabilmeleridir. Bu sistemde glikoz veya glikojenin glikolitik yol ile ykm olur. (hz:2,5mol/dk)
5.7-6.9 Kcal 8-10 sn
Besin maddelerinin mitokondrilerde oksidasyonu ile ATP sentezidir. Glikoz, ya asitleri, aminoasitler, O2 ile birleerek AMP (Adenozin mono fosfat) ve ADP (adenozin di fosfat)’ nin ATP’ye çevrilmesinde tüketilecek büyük miktarlardaki enerjiyi serbestletirirler(39 mol ATP).
K U
L L
A N
IL A
N E
N E
KAS SSTEM
EPTEL DOKU
KAS ÇETLER
1.Çizgili kaslar 2.Düz kaslar olmak üzere iki ksma ayrlr.Böyle bir ayrmn fonksiyonel bir anlam da vardr.Çizgili kaslar (kalp kas hariç)istemli kaslardr ve daha süratli kaslardr.
KAS ÇETLER
Kaslar eklini deitirmek isteyen kuvvetlere kar iç sürtünmeler nedeni ile bir direnç gösterir.
Bir baka deyimle kas deforme etmeye çalan kuvvet ile bu kuvvetin kasta uyandrd kar kuvvet arasndaki dengedir.
Kasn Fonksiyonlar:
Tip I Kaslar:Yava Kaslan Krmz Kaslar
Bu kas fiberi gücü yava üretir. Ve kaslmas uzun zaman alr .Güç çk azdr. Enerji üretimi için yüksek aerobik kapasiteye sahiptir. Ancak çabuk kuvvet ve anaerobik güce için yeterli potansiyele sahip deildir.
TP I A-B-X
Bu fiberler gücü çok çabuk salarlar ve
kaslma süreleri çok ksadr.
oldukça fazladr.
DOLAIM SSTEM
1) HÜCRE SOLUNUMU 2) BESLENME 3) BOALTIM 4) SIVI VE ELEKTROLT D. 5) ISI REGÜLASYONU 6) TAIYICI (HORMON)
KAN, KALP, DAMARLAR
Dolam sisteminin egzersize olan cevab veya uyumu Akut ve Kronik olmak üzere iki ekilde olur. Herhangi bir kiinin bir egzersiz esnasnda dolam sisteminin gösterdii reaksiyon akut bir olgudur
Dier taraftan bir süre sportif antrenmanlar yapan birinde gerek istirahatta gerek egzersiz esnasnda kalp dolam sisteminin gösterdii reaksiyon ve dolam sisteminin kazandrd özellikler kronik bir uyum olarak deerlendirilir.
AKUT VE KRONK UYUM
RESEPTÖRLER (KAS,BEYN....)
NEGATF FEEDBACK)
Volümü:Kalbin bir dakikada pompalad kan miktardr.
Kalp Atm Volümü:Kalbin bir defada (kaslma) pompalad kan miktardr.
Kalp Atm Says (Nabz):Kalbin pompalad kann damarda yapt titreimdir.
Antrenmann Kalp Üzerine Etkisi
Sedanter 75 70 Maratoncu 50 105
Maks.Egzersizde Sedanter 195 110 Maratoncu 180 162
Egzersizin Kalp Üzerine Etkisi
Egzersizin Kalp Üzerine Etkisi Antrenman Öncesi Antrenman Sonras Elit Sporcu
KAH din. (a/dk) 71 59 36
KAH max(a/dk) 185 183 174
SV din. (ml/a) 65 80 125
SV max (ml/a) 120 140 200
Q din. (L/dk) 4.6 4.7 4.5
Q max (L/dk) 22.2 25.6 34.8
Kalp Hacmi (ml) 750 820 1200
Kan Miktar (L) 4.7 5.1 6.0
KALP ATIM SAYISI ÜZERNDEN EGZERSZ DDETNN BELRLENMES
MAKSMUM KAH (MHR)= 220-YA
Antrenman ve Solunum Sistemi
stirahat halinde bir kii dakikada 16-18 defa soluk alr.Hz her solukta 500-600 ml aras hava alr.Bir kiinin bir dakikada ald hava miktar ise o kiinin dakikalk soluk volümünü (hacmini) meydana getirir.
Alnan hava,akcierlerdeki alveollere gelir.
Etraf çok sk klcal damarlar ile çevrilmi bu alveollerin says 7-8 milyondur.
Alveollerin etrafnn klcal damarlarla çevrili olmas,klcal damar ve alveoller arasndaki gaz al veriini kolaylatran ,buna iman veren en büyük faktördür.
Gerek alceollerdeki oksijen ve gerekse karbondioksitin meydana getirdii iki ayr basnç,bu basnç farklln dorur.Bu oluuma,alveol oksijen basnc veya alveol karbondioksit basnc denir.
Alveoldeki oksijen basncnn fazla oluu,klcal damarlarla alveol etrafnda mükemmel bir gaz alveriini salar.
Alveoldeki oksijen basnc fazla olduu taktirde,soluk says artar.Deniz seviyesinden yükseldikçe hava ve basnç,buna paralel olarak oksijen azalr.
Belirli yükseklie kadar organizma eksilen oksijenin meydana getirecei kötü neticeleri önlemek için kandaki hemoglobin miktarn artrr.
Antrenmanlarda,önce bilinçli olarak daha derin nefes almaya sporcuyu altrma çalmalar,aradan ksa bir zaman geçince otomatikman derin nefes alma alkanl dourur.
Bu alkanlk sporcunun hem vital kapasitesi (derin bir soluk almadan sonra zorlu bir ekilde çkartlabilen hava volümü) hem de alnan oksijen miktar artar.
Egzersizin Solunum Sistemi Üzerine Etkisi
Antrenman Öncesi Antrenman Sonras Elit Sporcu
Solunum din. (L/dk) 7 6 6
Solunum dmax (L/dk) 110 135 195
Tidal Hacim din. (L) 0.5 0.5 0.5
Tidal Hacim max (L) 2.75 3 3.9
Vital Kapasite (L) 5.8 6.0 6.2
Rezidüel Hacim (L) 1.4 1.2 1.2
ENDOKRN SSTEM
Organizmada bir çok aktivitenin koordinasyonu ve düzenini salayan iki sistem vardr.Bunlar srasyla
1.Sinir Sistemi
2.Endokrin Sistemdir.
Egzersiz ve youn antrenmanlar gibi çeitli stres durumlar hormonal salnm etkileyerek ,baz hormonlarn istirahat düzeylerinin art ve azalmasna neden olmaktadr.
ENDOKRN SSTEM
ç Salg bezleri tarafndan üretilen ,kan dolamna salglanan ve hedef hücrelere etki yapabilen bileiklere denir.
Endokrin Sistem
ç salg bezleri sistemi ad da verilir.Hormon ad verilen kimyasal araclar salglar.
Belirli doku hücrelerindeki biokimyasal reaksiyonlar,iç ve d deiime göre düzenlemek (balatma,hzlandrma,yavalatma, ve durdurma) için mesajc denilen etkin kimyasallar sentezleyen ve bunlar kan dolamna veren bez veya beze eklindeki kimi organ ve dokularn tümüne endokrin sitem denir.
Endokrin sistemde sinir sistemi gibi fonksiyonlar düzenler.Sinir sistemi bu fonksiyonlar yaparken nöronlar araclyla aksiyon potansiyeli tarken yantlar ani ve hzl olarak gerçekleir.
Ancak endokrin sisteme yant ise daha yava,hatta uzun sürede gerçekleir.
nsanda Var Olan Endokrin Bezler
1.Hipofiz Bezi
2.Troid Bezi
3.Paratiroid Bezi
4.Adrenal Bez
Bu bilgiler atnda organizmada olumlu-kalc etkiler brakmasnda,
hormonal fonksiyonlarda önemli bir rolünün olduu kabul edilebilir.
TESEKKÜRLER