Download - Rebazi AZADI 720

Transcript
Page 1: Rebazi AZADI 720

قەزاى قائیمقامى محەمەد حەسەن، کێشەیەی ئەو ب��ارەى لە خانەقین بە ڕوودا خانەقین ق��ەزاى لە کە ~ ڕاگەیاند تا ئێستا هیچ نەبێت ئەوە تەنیا نییە، کێشەیەک چوون عەرەب و کورد خێزانى دوو لە دادگا داوایان لەسەر یەکتر تۆمار کردووە و کێشەکە ئێستا لە یاسایە و لەسەر پارچە زەویەکە ئەمە شەڕى

کورد و عەرەب نییە.محەمەد دیجلە هێزى ب���ارەى ل��ە وتى قانەقین قائیمقامى حەسەن، ئێمەوە الى ئێستا تا شتێک هیچ کردەوە ئەوە لەسەر جەختى نییە، نازانین دروستکردنى ئەو بە گرنگى هێز، چونکە ئەو دەبێت بە تەوافوقى سیاسی بێت ئەگەر نا ئەبێتە بڕیارى ناوچانە ئەم کێشەى و یەکالیەنە دەستووری ماددەى پێی بە دەبێت بکرێنەوە یەکالى 140 م��اددەى و لەو هیچی 2008ەوە ساڵى لە وە

ئێمە ، نەکراوە جێبەجێ بەندانە س��ەرب��ازى هێزى ب��ە پێویستمان خزمەت بە پێویستمان بەڵکو نییە هەیە ب��ەوە پێویستمان گ��وزاری��ە جێناکۆکەکان ناوچە کێشەى کە ناوچانە ئ��ەو و بکرێتەوە یەکالى کوردستان هەرێمى سەر بگەڕێنەوە ناوچەى ئەمنى ب��ارودۆخ��ى وە و بکرێتەوە، هێور جەلەوال سەعدیەو هەواڵەمان ئ��ەو داخ��ەوە بە ب��ەاڵم هێزى ک��ردن��ى دروس���ت ب��ە بیست دڵنیایەوە بە دیجلەکە عەمەلیاتى

بڕیارێکى چونکە نابێت، سەرکەوتو لە ناوچانە ئ��ەو و یەکالیەنانەیە

نێوان حکومەتى ناوەند و حکومەتى دەبێت بۆیە کوردستاندان، هەرێمى

سیاسی ئیتیفاقی بە بڕیارانە ئەو بێت .

www.jamawarnews.com № 720 :هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات № سێشەممة № 11/ڕەزبەر /2712 کوردی № 2012/10/02 زایینی № ساڵی 32 № 8 الپەڕە № ژماره

له په راوێزی شۆڕشی کوالیتیدا، مۆنۆپۆلێک بۆ

به رژه وه ندی گشتی! ل6№

دابەشکردنى عیراق لە بەرنامەى ئایندەى ئۆبامادایە ل5

بەڕێوەبەرى نوسینگەى پەیمان بۆ هاوسەرگیرى:

لە ڕێگای نووسینگەکەمانەوە 93 پرۆسەی هاوسەرگیری ئەنجامدراوە ل4

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

خەسرەو گۆران، سەرۆکى پێشوى لیستى برایەتى نەینەوا:زیادکردنى هێز لە ناوچە دابڕێنراوەکان لە قازانجى

خەڵکى ئەو ناوچانەدا نییە

ڕاوێژکارى ڕاگەیاندنى سەرۆکی پەرلەمانى کوردستان:

مانگى داهاتوو یارى نێوان پەرلەمان و حکومەت ئەنجام دەدرێت

حەمید عەبدوڵاڵ، سەرپەرشتیارى ئیدارەى ڕاپەڕین:

بۆ ساڵی داهاتوو بوودجەکەمان بەناوى بوودجەى ئیدارەی سەربەخۆی ڕاپەڕینەوە دەبێت

محەمەد حەسەن، قائیمقامى قەزاى خانەقین:

هیچ شەڕێک لە نێوان کورد و عەرەب لەخانەقین ڕووی نەداوە

لێژنەی سەرۆکی سەعدون موحسین نوێنەرانى ئەنجومەنى لە 140 مادەی عێراق بە ~ ڕاگەیاند دەنگدان لەسەر پرۆژە یاسای ژێرخانى ئابوورى

دواخرا«. لە بارەى مادەى 140وە ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات » ئەرکى حکومەتە بە جێبەجێ ماددەیە ئەو کات زووترین

بکات«.لێژنەی سەرۆکی سەعدون موحسین نوێنەرانى ئەنجومەنى لە 140 مادەی عێراق بە ~ ڕاگەیاند دەنگدان لەسەر پرۆژە یاسای ژێرخانى ئابوورى دواخرا، چونکە ڕێژەى یاسایی ئەندامانى پەرلەمان لەناو پەرلەمان ئامادەنەبوون

بۆ هەفتەیەکى تر دواخرا.ماددەى جێبەجێکردنى بە سەبارەت 2012/9/ 30 ڕۆژى وتى ناوبراو 140 140 ماددەى کردنى جێبەجێ لیژنەى جێبەجێ لیژنەى دیارە کۆبووەیەوە، ک��ردن��ى م���ادەى 140 پ��ەی��وەن��دى بە بەاڵم هەیە، عێراقیەوە حکومەتى کردنى جێبەجێ چ��اودێ��رى لیژنەى

لە پەرلەمانیە لیژنەیەکى م��اددەک��ە پەرلەمانى عێراق ئەو لیژنەى پەرلەمانیە مادەکە کردنى جێبەجێ چ��اودێ��رى شارۆچکەکان شارو هەموو لە دەکات قۆناغى کە قۆناغەشدا لەم دی��ارە ،چاودێرى ئێمە کردنەوەیە قەرەبوو قەرەبوو کردنەوە دەکەن، بەاڵم ئەرکى ئەو ک��ات زووت��ری��ن بە کە حکومەتە ماددەیە جێبەجێ بکات ئەرکى ئێمەشە

چاودێرى بکەین .ڕونیشیکردەوە ماددەى 140 لە قۆناغى ئاسایی ب��ۆ ک��ردن��ەوەدای��ە ق��ەرەب��وو کردنەوەى ئەو ناوچانەى کە سیاسەتى ب��ە ع����ەرەب ک���ردن دی��م��وگ��راف��ی��ای قۆناغى ئەمەش گۆڕیوە، دانیشتوانى

ماددەکەیە، کردنى جێبەجێ یەکەمى دانیشتوان سەرژمێرى دووەم قۆناغى لەسەر ڕاپرسیە سێیەم قۆناغى وە کاتێک هەر ناوچانە ئەو چارەنووسی کردنەوە ئاسایی کردنەوەو قەرەبوو حکومەتى دەکەین داوا هات کۆتایی ناوەندى سەرژمێرى لەو ناوچانەدا بکات ئایندەدا مانگى چەند لە پێدەچێت .کردنەوە ئاسایی کارەکانى ئەگەر ناوەندى حکومەتى لە داوا بوو تەواو بکەین ئامادەکارى بکات بۆ سەرژمێرى کاتێک هەر ناوچانەدا لەو دانیشتوان پێویست بێت داوا لەحکومەتی ناوەندی لە بدات ئەنجام سەرژمێری دەکەین

ناوچە دابڕێندراوەکان.نێوان هەولێر و سەبارەت بە ڕێکەوتنى بەغداد لەسەر گرێبەستە نەوتیەکان وتى پارەى داوە بڕیارى ناوەندى حکومەتى کۆمپانیا نەوتیەکان بدات وە دەستیشى پێکردووە ئەمە هەنگاوێکى گرنگە تاوەکو نەوت یاسای نوێنەران ئەنجومەنى لە ئەو چونکە دەکرێت، پەسەند غاز و کۆمپانیایانە بیانین و یارمەتیدەر دەبن بۆ گەشەسەندنى کەرتى نەوت لە عێراقدا .

خ��ەس��رەو گ���ۆران، س��ەرۆک��ى پێشوى لیستى برایەتى نەینەوا بە ~ ڕاگەیاند بە زیادبوونى سەرباز لە ناوچە خەڵکى نەهامەتیەکانى دابڕێنراوەکان ئەم ناوچانە کەم ناکات، یاخود خزمەت گوزاریەکان زیاد ناکات ، بە پێچەوانەوە توندوتیژى زیاتر دەکات لە نێوان شیعەو

و ک��ورد نێوان لە هەروەها و سوونە عەرەب«.

ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات » لە ساڵى لەو نیزامى هێزى 2007ەوە و 2006ناوچانە هەن هێزەکانى سەر بە حکومەتى بۆیە پێشمەرگە، هێزەکانى و ناوەند بوونى هەر هێزێکى زیادە لەو ناوچانەدا بە قازانجى خەڵکى ئەو ناوچانە نییە و

ئاژاوە دروست دەکات. ل3

نێوان لە دۆستانە یارییەکى بڕیارە حکومەتى و کوردستان پەرلەمانى داهاتەکەى و بدرێت ئەنجام هەرێم لەو بێت شەهیدان کەسوکارى بۆ بارەیەوە ڕاوێژکارى ڕاگەیاندى سەرۆکى پەرلەمانى کوردستان بە ~ ڕاگەیاند بڕیارە لە مانگى یانزەدا ئەو بەاڵم بدرێت، ئەنجام دۆستانە یارییە

ڕۆژەکەى دیارینەکراوە«.ڕاگەیاندنى ڕاوێژکارى جەوهەر، تارق بە کوردستان پەرلەمانى سەرۆکى ~ ڕاگەیاند ئامادەکارییەکان ب��ەڕێ��وە دەچ��ێ��ت و ب���ەردەوام���ە لە ئەو بۆ حکومەت و پەرلەمان نێوان هەیە ه��اوب��ەش لیژنەى مەبەستە حکومەت و پەرلەمان و نێوان لە وە ک��ردووە کۆبونەوەیەکیان چەند چەند بەردەوامە کۆبونەوەکانیشیان

لیژنەى دان��اوە فەرعیان لیژنەیەکى لیژنەى لەگەڵ دارای���ى و کارگێڕى

ڕاگەیاندن.خۆى کۆبونەوەى ڕاگەیاندن لیژنەى ئەنجام دا چەند ڕاسپاردەیەک دەداتە دەست لیژنەى بااڵ لە چۆنێتى مامەڵە کردن لەگەڵ ئەم ڕوودا بە شێوەیەک پیرۆزەکەى مەهامە بتوانرێت کە خزمەتکردنى ئەویش بەدیبهێنێت زیاترى کەسوکارى شەهیدان لە ڕووى

یارى دۆستانەى پەرلەمان و حکومەت.لەو دەستبهێت ب��ە داهاتێک ه��ەر کەسوکارى دەچێتە خزمەتى یارییەدا

شەهیدان.ناوبراو تویشى بڕیارە لە مانگى یانزەدا بدرێت، ئەنجام دۆستانە یارییە ئەو

بەاڵم ڕۆژەکەى دیارینەکراوە.ڕاوێ���ژک���ارى ڕاگ��ەی��ان��دى س��ەرۆک��ى پ��ەرل��ەم��ان��ى ک��وردس��ت��ان ل��ە ب��ارى هێشتا وتى یارییە ئەو بلیتى نرخى دیارینەکراوە ئەو لیژنانەى کە دانراوە

تاوتوێى دەکەن.تارق جەوهەر ئاماژەى بەوە دا لە ڕووى بۆ دەکەن ئەوە بۆ کار ڕاگەیاندنەوە ئەوەى ئەم بۆنەیە بکەینە دەرفەتێک بۆ هەموو خەڵکى کوردستان لە ڕێگاى وەرزشەوە ئاگایان لەوە بێت دەسەاڵتى بە کوردستان هەرێمى لە سیاسى گیانى وەرزشى مامەڵە لەگەڵ یەکترى دەکەن وە وەرزش دەکەینە وێزگەیەک.

سەرپەرشتیارى عەبدوڵاڵ، حەمید دیدارێکى ل��ە ڕاپ��ەڕی��ن ئ��ی��دارەى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە پرۆژە بۆ »بەدواداچونمان دەکات دەمانەوێت ک��ردووە، ڕاگیراوەکان ج��ی��اواز و بکەین ت��ازە پ���رۆژەى لەوانەی پێشتریش تەنها پارە خەرج کردن نەبێت وە پرۆژەکان دیاربن«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات » ئێمە چادوێری و بەدوادا چونمان هەیە بۆ ئەو کەسانەى کە زیادە ڕۆی لەسەر

موڵکی گشتی دەکەن«.سەرپەرشتیارى عەبدوڵاڵ، حەمید ~ بە ڕاپەڕین ئیدارەى ڕاگەیاند لە ڕووی ئەنجومەنەوە هەر دەبین، سلێمانى پارێزگاى بە سەر بەاڵم ئەو نوێنەرانەى کە لە سنوورى ئ��ی��دارەک��ەم��ان ه��ەڵ��دەب��ژێ��ردرێ��ن و

ئ��ی��دارەى س��ن��وورى نوێنەرایەتى ڕاپ��ەڕی��ن دەک���ەن دەت��وان��ی��ن لێرە بچوکیان ئەنجومەنێکى خ��ۆم��ان هەمان لە ب��ەاڵم پێکبهێنین، لێ و دەکرێت هەر هەڵبژاردن کاتدا پارێزگای ئەنجومەنى ناوى بە هەر

سلێمانیەوە دەبێت.ناوبراو وتیشى بەرنامەی گەورەمان بۆ گەشت و گوزار ئەوەیە کە ئێستا ڕێگایەکی کە کێلێ ڕێ��ی ج��ادەى

کوێستانى و شاخاویە لە قەاڵدزێوە ئێران تا مەرزى دەست پێ دەکات ل��ە ن��اوچ��ەى س��ەردەش��ت . ئ��ەو لە ژێر دروست لە ئەمساڵدا ڕێگایە ئەو دەکرێت چ��اوەڕوان کردندایەو بکرێت تەواو 2014 ساڵی پرۆژەیە و قیرتاو بکرێت بەتەواو بوونی ئەو ڕاڕەوێکی دەبێتە ناوچەکە پرۆژەیە بە تەوژمێکیش و گ��ەش��ت��ی��اران گەشتیارى بازرگانی جووالنەوەى دەدات لە ناوچەکەدا . جگە لەوەش کێوە لە هەیە دارستانێکمان ئێمە ڕەش پێ دەڵێن دارستانی ڕانیە وە سەیرانگای خەڵکە، بەاڵم بەداخەوە هاواڵتیان ڕێز لە شوێنەکە ناگرن و بە بۆیە ڕاناگیرێ خاوێنی و پاک دەمانەوێت شێوەکان لە شێوەیەک تایبەت کەرتی بدەینە شوێنە ئەو ڕاگرتنی پاک و پێدان گرنگی بۆ

دارستانەکە. ل3

سەرۆکی لێژنەی مادەی 140 لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق:

کارەکانی مادەی 140 بەردەوامە و هەر کاتێک پێویست بێت داوا لەحکومەتی ناوەندی دەکەین سەرژمێری ئەنجام بدات لە ناوچە دابڕێندراوەکان

له دیوانى وه زاره تى کاره با به ڕێوه به رانى دڵنیایی جۆریی حکوومه تى هه رێم کۆبوونه وه

دیوانى ل��ه 2012/10/1 رێ��ک��ه وت��ى وه زاره تى کاره با کۆبوونه وه ى هه فتانه ى به ڕێوه به رانى دڵنیایی جۆری وه زاره ت حکوومه تى پارێزگاکانى و ده سته و تێیدا به ڕێوه چوو کوردستان هه رێمى پرۆژه کانى و کار له سه ر کرا گفتوگۆ

دڵنیایی جۆریی هه موو وه زاره ته کان.گونجاو پالنى ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا ل��ه بۆ ته سه ل تێرو پرۆژه یه کى بۆ دانرا

رۆشنبیری ئاستى ب��ه رزک��ردن��ه وه ى ف��ه رم��ان��ب��ه ران��ى ح���ک���ووم���ه ت له رێگه ى ل��ه ج��ۆری دڵنیایی ب���اره ى پرۆشۆری و پۆسته ر باڵوکردنه وه ى درا بڕیاریش ه��ه روه ه��ا ، وش��ی��ارى نزیکدا داهاتوویه کى له پرۆژه که که له جێبه جێکردنه وه . بوارى بکه وێته کۆبوونه وه که دا دیکه ى ته وه رێکى پالنى به ڕێوه به رانى دڵنیایی جۆرى له

سه باره ت روو خرایه وه زاره تێک هه ر و سه ره نج هه روه ها پرۆژه کانیان، به جۆری دڵنیایی به ڕێوه به رانى تێبینى وه زاره ته کانیش له سه ر په یڕه وى )کارى دڵنیایی جۆری له حکوومه تى هه رێمى به مه به ستى ڕوو، خرانه کوردستان( بۆ پێشنیار و راو ب��ه رزک��ردن��ه وه ى هه موارکردنه وه ى چه ند ماده و بڕگه و

ده سته واژه یه کى په یڕه وه که .

Page 2: Rebazi AZADI 720

www.jamawarnews.com 2 | ساڵی 32 | ژماره 720 | 2012/10/02 | سێشەممەهەواڵ و ڕاپۆرت

ئاماده بوونى به 2012/9/29 ڕۆژی به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود، له ژێر کۆمه ڵگایه ، شکۆى زانست دروشمى مه راسیمى یه که مین خولى ده رچووانى زانکۆى گه شه پێدانى مرۆیى به ڕێوه چوو.قه ره داغ له قه زاى که مه راسیمه دا له و زانکۆ سه رۆکایه تى وتارى به ڕێوه چوو به خێرهاتنى وێ��راى خ��وێ��ن��درای��ه وه و زانست گرنگى له باس ئاماده بووان کۆمه ڵگه و به ره وپێشبردنى له ک��را گرنگى و بایه خى که سانى ئه کادیمى و زانستى بۆ پێشخستن و گه شه سه ندنى ئاستى سیاسى و ئابوورى و رۆشنبیرى

کۆمه ڵگا خرایه روو.زیاتر هیواى مه راسیمه که دا له هه ر یه که مین ده رچ��ووان��ى بۆ سه رکه وتن مرۆیى گه شه پێدانى زانکۆى خولى که سه رجه م زانرا به پێویست خوازراو ئه و ده رچوانه له ڕێگه ى زانسته که یانه وه

خزمه ت به گه لى کورد و ئامانجه کانى به و ته ندروست نه وه یه کى و بکه ن

ئه مه ک پێشکه ش به کۆمه لگه بکه ن.خولى یه که مین ئه مه ئاماژه یه جێى

ده رچوانى زانکۆى گه شه پێدانى مرۆیى بوو که له ساڵى 2008 کرایه وه و ئه مرۆ زانکۆکه یان بڕوانامه ى خوێندکار 248

به ده ست هێنا.

ده رفه تى ره خساندنى به ئامانجى بااڵ خوێندنى خ��وازی��اران��ى زیاتر له به ر و ک��وردس��ت��ان هه رێمى ل��ه رۆش��ن��ای��ى دوای����ن ک��ۆب��ون��ه وه ى خوێندنى وه زاره ت���ى ئه نجومه نى ب���ااڵو ت��وێ��ژی��ن��ه وه ى زان��س��ت��ى که ( رێکه وتى شه ممه سێ دوێنێ د. به سه رپه رشتى ) 2012/9/25خوێندنى وه زی��رى سه عید عه لى بااڵو توێژینه وه ى زانستى له دیوانى درا بڕیار ب��ه ڕێ��وه چ��وو، وه زاره ت پێشکه ش ماوه ى به درێژکردنه وه ى کردن بۆ خوێندنى بااڵ/ ماسته ر تا هه روه ک ،)2012/10/7( رێکه وتى له زانستى توانستى ئ��ه زم��ون��ى ده درێ��ت، ئه نجام )2012/10/14(

له که موکورتیه ک هیچ مه رجێک به مه رجه پێویستیه کانى پێشکه شکردن

له دۆسیه ى خوازیاردا نه بێت.

رێکه وتى تا خوازیارێک هه ر بۆیه مه رجه کانى هه موو )2012/10/7(پێشکه شکردنى تیادا نه بێت ناتوانێت

)2012/10/14( رێ��ک��ه وت��ى ل��ه به شدارى تاقیکردنه وه کانى توانستى

زانستى بکات. پێشترو له رێکه وتى )2012/8/14(، وه زاره ت��������ى خ��وێ��ن��دن��ى ب���ااڵو توێژینه وه ى زانستى بڕیاریدا له سه ر خوێندنی پالنی په سه ندکردنی ماسته ر بۆ ساڵی خوێندنی )2012-هه رێمی زانکۆکانی ل��ه ،)2013ک��وردس��ت��ان، ک��ه ت��ی��ادا م���اوه ی ڕێ��ک��ه وت��ی ل��ه ک���ردن پێشکه ش )2012/8/28 تاکو 2012/9/27( رۆژى ه����ه روه ک دی��اری��ک��ردب��وو، زانستی توانستی تاقیکردنه وه ی دیارى )2012/10/10( ڕێکه وتی له

کردبوو.

لە ئەنجامى تەقینەوەیەکى خۆکوژى لە قامیشلۆ لە کوردستانى سووریا، ژمارەیەکى و ک���وژراون ک��ەس 4

دیکەش بریندار بوون. ،2012/9/30 ڕۆژی ئ��ێ��وارەى ئوتومبێلێکى نەناسراو، کەسێکى بنکەیەکى نزیک لە بۆمبڕێژکراوى قامیشلۆ ش���ارى ل��ە س���ەرب���ازى تەقاندەوە و بووە هۆى کوژرانى 4 ژمارەیەکى برینداربوونى و کەس

دیکە.مافى چاودێرى رێکخراوى سەرۆکى مرۆڤى سووریا، بە ئاژانسى هەواڵى ئەمە راگەیاندووە، پرێسى فرانس یەکەمین جارە تەقینەوەى خۆکوژى

لە شارى قامیشلۆ روودەدات.

وه زاره تی شاره وانی و گه شتوگوزاری ئاماده بوونی به کوردستان هه رێمی سه رکۆنسۆلی کۆماری ئیسالمی ایران، پڕۆژه ی جێبه جێ کردنی گرێبه ستی کۆمپانیای سێ له گه ڵ ئاکرێی ئاوی Omrab-Evyol- Hardam

ی ئێرانی واژۆ کرد. دووشه ممه ڕۆژی پێشنیوه ڕۆی 2012/10/1، ، به به شداری نوێنه ری و کوردستان په رله مانی له ئاکرێ هه رێمی ئاوه ڕێی و ئاو به ڕێوه به ری ئێران سه رکۆنسۆلی و کوردستان

کوردستان، هه رێمی پایته ختی له ئاکرێ ئاوی دابین کردنی گرێبه ستی ناوبراو کۆمپانیانی سێ نێوان له گه شت و ش��اره وان��ی وه زاره ت����ی و و گ�����وزاری ح��ک��وم��ه ت��ی ه��ه رێ��م��ی

کوردستاندا واژۆ کرا.ئەم پرۆژەیە بە بڕی 89زیاتر ملیارو 470 ملیۆن دینار و لەماوەی 630 کۆمپانیای ه��ەرس��ێ ل��ەالی��ەن ڕۆژ Omrab-Evyol-Hardamت��وان��ای و دەک��رێ��ت جێبەجێ وه سێجا مەتر 3000 دەستەبەرکردنی ئ��اوی و هه یه کاتژمێرێکدا ئ��اوی گوندی 17 و ئاکرێ قەزای ناوەندی

ناوچەکە دابین ده کات. , شەرەفنە , بێخمە گونده کانی گالووکی , ق��ەس��رۆک , ستێریا س����ەروو , گ��ال��ووک��ی خ����واروو , زیوە,نیروە,خارە , سۆسناوە,قەاڵت , بجیل , جۆنا , بەشکەل , رەوەند , باسکی ئاغا , کالڤێ ، که ڵک له م

پڕۆژه یه وه رده گرن.

کۆلێرا نه خۆشی رووبوونه وه ی بۆ لیژنه یه کی کوردستان هه رێمی له ب��ااڵ ب��ه س��ه رۆک��ای��ه ت��ی وه زی���ری ته ندروستی و ئه ندامێتی وه زاره ته و پێکهێنرا پ��ه ی��وه ن��دی��داره ک��ان ڕۆژی که کۆبونه وه یدا یه که م له له 2012 یه که می تشرینی 1ی چه ند به ڕێوه چوو، هه ولێر شاری خۆپاراستن بۆ گرنگی رێنمایه کی

له و نه خۆشیه خرانه ڕوو. ،2012/10/1 ڕۆژی سه رله به یانی که رۆژنامه وانیدا کۆنگره یه کی له قادر، خالس د. له هه ریه ک بۆ ته ندروستی وه زاره ت���ی وته بێژی کاروباری گشتی به ڕێوه به ری و ب��ه ڕێ��وه ب��ه ران��ی و ت��ه ن��دروس��ت��ی هه ولێر ته ندروستی خۆپاراستنی رێکخرابوو، دهۆک و سلێمانی و رێ��ن��م��ای��ه ک��ان��ی ئ���ه و ل��ی��ژن��ه ی��ه کرا ئه وه بۆ ئاماژه ش خرانه ڕوو، له هه ولێر و دهۆک هیچ حاڵه تێکی و تۆمارنه کراوه نه خۆشیه ئ��ه م سلێمانی له توشبوانیش ژماره ی

19 که سه .د. دارا ره شید، به ڕێوه به ری گشتی رایگه یاند: ته ندروستی کاروباری له داوامان هه نگاودا یه که مین له ک��ردووه ته ندروستی وه زاره ت���ی قوتابخانه کان تانکی ئ��اوی که ق��ه ده غ��ه ب��ک��رێ��ت، ه����ه روه ک له هۆشیاری میدیاکانه وه رێ��گ��ای زی��ات��ر ب��ه ه��اواڵت��ی��ان ب��درێ��ت و و کشتوکاڵ وه زاره ت����ی ل��ه گ��ه ڵ هه ماهه نگی ئ��او سه رچاوه کانی

ئاوی پاکراگرتنی زیاتر بۆ کراوه سه رچاوه ی چونکه خ��واردن��ه وه ،

ئه و په تایه ئاوی خواردنه وه یه .جرجیس، رزگ����ار د. ه��اوک��ات ب���ه ڕێ���وه ب���ه ری خ��ۆپ��اراس��ت��ن��ی کۆنگره له سلێمانی ته ندروستی رۆژن���ام���ه وان���ی���ه ک���ه دا ئ����ه وه ی رووب��ه ب��وون��ه وه ی بۆ خسته ڕوو: سلێمانی شاری له کۆلێرا په تای که پێکهێنراون لیژنه یه ک چه ند هه رێم ته ندروستی وه زاره ت��ی له جیهان ته ندروستی رێکخراوی و و عێراق ته ندروستی وه زاره تی و پێکهنراوه په یوه ندیداره کان الیه نه به ر گیراوه ته باش رێوشوێنی و نه خۆشیه ، ئه و کۆنترۆڵکردنی بۆ که تائێستا له شاری سلێمانی 19 حاڵه ت تۆمارکراوه و خۆشبه ختانه مندااڵندا ل��ه حاڵه تێکیان هیچ

نه بووه .د. سه رهه نگ جامباز، به ڕێوه به ری هه ولێر ته ندروستی خۆپاراستنی به ڕێوه به ری ئامێدی بێریڤان د. و

دهۆک ته ندروستی خۆپاراستنی تائێستا راگ��ه ی��ان��د: ئ���ه وه ی���ان نه خۆشیه ئ��ه و حاڵه تێکی هیچ هه ولێر و ده��ۆک پ��ارێ��زگ��ای ل��ه تۆمارنه کراوه ، به اڵم له گه ڵ ئه وه شدا به ر گیراوه ته پێویست رێوشوێنی

بۆ رووبه رووبوونه وه ی په تایه که .ل���ه ک���ۆت���ای���ی ئ����ه و ک��ۆن��گ��ره قادر، خاڵس د. رۆژنامه وانیه دا ته ندروستی، وه زاره تی ووته بێژی ئ����ه وه ی راگ��ه ی��ان��د: وه زاره ت����ی ئاماده کاریه کی هه موو ته ندروستی نه خۆشیه که رووبه رووبوونه وه ی بۆ

گرتۆته به ر.وه زاره ت���ی ت��ۆم��اره ک��ان��ی به پێی دواین حاڵه تی هه رێم، ته ندروستی له هه رێمدا که کۆلێرا نه خۆشی چ���اره س���ه ری و ت��ۆم��ارک��راب��ێ��ت بووه 2007دا له ساڵی بۆکرابێت، کتوپڕ به شێوه یه کی ئه مساڵیش و شوێنێک چه ند له نه خۆشییه که به رده وامن هه وڵه کان و تۆمارکرا

بۆ کۆنتڕۆڵکردنی نه خۆشییه که .

س��ه رچ��اوی��ه ک ل��ه وه زاره ت����ی ک��ار و کاروباری کۆمه اڵیه تی هه رێم رایگه یاند، کۆمپانیاکانی ب��ڕی��اردا نوێترین له که ک��ردۆت��ه وه ئ��اگ��ادار کرێکارانمان له مه ودوا تا کرێکاری ناوخۆیی هه بێت

ناو بهێننه بیانی کرێکاری نابێت هه رێمی کوردستان.

به ڕێوه به ری نه جمه دین« »ئاسۆ سلێمانی پیشه یی مه شقی و راهێنان بیانی کرێکاری هێنانی رایگه یاند:

قه ده غه نه کراوه به ڵکو سنووردار کراوه به وه ی تا کرێکاری ناوخۆ هه بێت رێگه

به هێنانی کرێکاری بیانی نادرێت. ئاسۆ نه جمه دین گوتی: له وڕووه شه وه کرێکارانمان کۆمپانیاکانی ئاگاداری به پێویستیان له کاتی که کردۆته وه کرێکار ئاگادارمان بکه نه وه بۆ ئه وه ی بانگه واز هه فته دوو ماوه ی بۆ ئێمه راگه یاندن که ناڵه کانی ل��ه بکه ین به ده نێرین، بۆیان په یدابوو ئه گه ر پێچه وانه وه ئه وکات ئازادن به گوێره ی جۆری ئیشه که کرێکاری بیانی بهێنن.

کراوینه وه ئاگادار له وه شکرد: باسی که ئه مساڵیش پێدانی بیمه ی بێکاری زانکۆکان و په یمانگا ده رچووانی به که دانامه زرێن به رده وام ده بێت، بۆیه دوای ته واوبوونی پڕۆسه ی دامه زراندن ده ست ن��وێ رێنمایی ده رچ��وون��ی و که ناوه کان تۆمارکردنی به ده که ین بۆ ماوه ی شه ش مانگ بڕی 150هه زار رێنماییه کان پ��ێ��ی ب��ه دی��ن��اری��ان

پێ ده درێت.

به ڕێز 2012/9/27 ڕۆژی ئێواره ى محه مه دى حاجى مه حمود له باره گاى گوڵه خانه ى گوندى له خۆى تایبه تى له پێشوازیکرد ش���اره زوور ده ڤ��ه رى به رزنجى محه مه د شێخ مامۆستا پێشه واى کۆمه ڵى ئیسالمى کوردستان

و وه فدێکى یاوه رى.له دواین گۆڕانکارى له دیدارێکدا باس ناوچه که و سیاسییه کانى پێشهاته و کراو کوردستان هه رێمى و عێراق رووداوان��ه ى ئه و سه ر خرایه تیشک تا راب���ردووداو ساڵى دوو ل��ه م��اوه ى پێداپه ڕبووه و ناوچه که ى هه نووکه له سه ر گۆڕانکاریانه ئه و به رده وامى چاره نووس پرسه ک��وردو ئاینده ى

سازه کانى شیکرایه وه .له باس دیداره که دا ترى له به شێکى هێزو نێوان ناکۆکییه کانى و گ��رژى ئه و کراو عێراق سیاسیه کانى الیه نه نرخێنران ب��ه رز کۆششانه و ه��ه وڵ دۆخه که و چاره سه رکردنى له پێناو که له ئارادان ناکۆکى الیه نه سیاسییه کان الیه نه کان ته واوى زانرا به پێویست و

کار بکه ن له پێناو گه رانه وه ى ره وشى سیاسى واڵت بۆ رێره وى راسته قینه ى بنه ماى له رێز خۆى و هه موو الیه ک ده ستوور و نیشتیمانى شه راکه تى بگرن له پێناوى پاراستنى یه کپارچه یى

و یه کڕیزى ناو ماڵى عێراق.هه ر له و دیداره دا پرۆژه خزمه تگوزاریى

هه رێمى حکومه تى چاکسازییه کانى و کوردستان باسى لێوه کراو به پێویست زان����را دادپ������ه روه رى و ع��ه دال��ه ت��ى کۆمه اڵیه تى زیاتر ره نگدانه وه ى له دامو ده زگاکانى حکومه تدا هه بێت له پێناوى خزمه تکردن به جه ماوه رى کوردستان

و ئامانجه بااڵکانى گه له که مان.

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود بەشداریکرد لە مه راسیمى یه که مین خولى ده رچووانى زانکۆى گه شه پێدانى مرۆیى

وه زاره تى خوێندنى بااڵ ماوه ى پێشکه ش کردن بۆ خوێندنى ماسته ر درێژ ده کاته وه

لە قامیشلۆ، تەقینەوەیەکى خۆکوژى روویدا

سێ کۆمپانیای ئێڕانی پرۆژه ی ئاوی ئاکرێ جیبه جێ ده که ن

لیژنه یه کی بااڵ بۆ ڕوبه ڕوبونه وه ی نه خۆشی کۆلێرا پێکده هێنرێت

»له مه ودوا تا کرێکاری ناوخۆی هه بێت کریکاری بیانی ناهێندرێته هه رێم«

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود پێشوازى له پێشه واى کۆمه ڵى ئیسالمى و وه فدێکى یاوه رى کرد

№№

№№

Page 3: Rebazi AZADI 720

www.jamawarnews.com3 | 32 سێشەممە | 2012/10/02 | ژماره 720 | ساڵی

دیدار

پێشوى سەرۆکى گۆران، خەسرەو لیستى برایەتى نەینەوا لە دیدارێکى تایبەتى ~ ئامژە بۆ ئەوە لە زیادبوونى سەرباز بە « دەکات ناوچە دابڕێنراوەکان نەهامەتیەکانى ناکات، کەم ناوچانە ئەم خەڵکى زیاد گوزاریەکان خزمەت یاخود توندوتیژى پێچەوانەوە بە ، ناکات ن��ێ��وان شیعەو ل��ە زی��ات��ر دەک���ات کورد نێوان لە هەروەها و سوونە

و عەرەب«.

*ئ�����ای�����ا ئ�������ەم ه����ێ����زە زی�����ان ن��اگ��ەی��ەن��ێ ب��ە ی��ەک��ڕی��زى و یەک ناوچە لە ن��ەت��ەوەک��ان پارچەیی

دابڕێنراوەکان؟لە هێزانە ئەو بوونى دڵنیایەوە بە نییە، ناوچانە ئەو خەڵکى قازنجى لە دەکات دروست ناکۆکى چونکە ناوچانە ئەو پێکاهەتەکانى نێوان ، موسل لە چ و ک��ەرک��وک لە چ

ناوچانە ئەو کە ئێستا من ڕای بە بینیوە خۆیەوە بە پێشکەوتنى و 2006 ساڵى لە کە تایبەتى بە 2007ەوە هێزى نیزامى لەو ناوچانە هەن هێزى سەر بە حکومەتى ناوەند

و هێزەکانى پێشمەرگە، بۆیە بوونى هەر هێزێکى زیادە لەو ناوچانەدا بە قازانجى خەڵکى ئەو ناوچانە نییە و

ئاژاوە دروست دەکات.حکومەتى هەواڵنەى ئەم ئایا *

بەو ناهێنێت شکستێک ن��اوەن��د کار کە هەرێم سەرۆکى هەواڵنەى دەکات بۆ بە ئاشتى ژیانى خەڵکى

لەو ناوچانەدا ؟ ب��ە زی���ادب���وون���ى س���ەرب���از ل��ەم خەڵکى نەهامەتیەکانى ناوچانە یاخود ناکات، کەم ناوچانە ئەم ، ناکات زیاد گوزاریەکان خزمەت زیاتر توندوتیژى پێچەوانەوە بە و سوونە شیعەو نێوان لە دەکات عەرەب و کورد نێوان لە هەروەها پێکهاتەکانى هەموو نێوان لە و ئێمە ڕای بە بۆیە ناوچانە، ئەم کردنى چارەسەر بۆ ڕێگە باشترین کێشەى ئەو ناوچانە جێگیر کردنى ڕۆژئ��اواى لە نییە گ��ەورە هێزێکى دیجلە ڕۆژه��ەاڵت��ى یاخود دیجلە م��اددەى جێبەجێکردنى بەڵکو هەرێم سەرۆکى جەنابی وە 140ە، بە داوە هەوڵى سەرەتاوە لە هەر و عادالنە و شەفاف شێوەیەکى جێبەجێ ماددەیە ئەو دەستوورى ناوچانە ئ��ەو کێشەى و بکرێت

یەکالى بکرێتەوە .ه��ەب��ووە گرنگى ڕۆڵ��ێ��ک��ى *ک���ورد ل��ە خولى پ��ێ��ش��وودا ب��ۆ ب��ەش��دارى پ��ێ��ک��ردن��ەوەى م��ەس��ی��ح��ی��ەک��ان لە پارێزگاى ئەنجومەنى و پارێزگار

نەینەوا و وە هەوڵى پێکەوە ژیانى و پارێزگاکەدا لە داوە ئاشتیانەى ب��ۆ دروس��ت ک��ردن��ەوەى متمانە لە نێوان الیەنەکاندا ئایا ئەم هەوڵە لە ئێستاشدا بەردەوامە لە کاتێکدا

ناو کاراى الیەنێکى کوردى الیەنى ئەنجومەن نییە ؟

مەسیحیەکان بە تایبەتى لە پارێزگاى موسڵ پێکهاتەیەکى گرنگ و مێژووین لە پارێزگاکەدا بۆیە ئێمە بە بایەخەوە دەمانڕوانیە خوشک و برا مەسیحیەکان

ببونە بوو زۆری��ش ماوەیەکى وە و ئامانجى گروپە تیرۆرستیەکان ، بۆیە هەمەڕەنگى پارێزگایەکى لە نابێت وەکو نەینەوا نابێت ئەوان فەرامۆش

بکرێن .

سەرپەرشتیارى عەبدوڵاڵ، حەمید ئیدارەى ڕاپەڕین لە دیدارێکى تایبەتى دەکات ئ��ەوە بۆ ئاماژە ~»بەدواداچونمان بۆ پرۆژە ڕاگیراوەکان تازە پ��رۆژەى دەمانەوێت ک���ردووە، پێشتریش لەوانەی جیاواز و بکەین وە نەبێت ک��ردن خ��ەرج پ��ارە تەنها

پرۆژەکان دیاربن«.ئێمە دەکات » ئەوە بۆ هێما ناوبراو بۆ هەیە چونمان بەدوادا و چادوێری لەسەر ڕۆی زیادە کە کەسانەى ئەو

موڵکی گشتی دەکەن«.

ئیدراەى چۆن یاساییەوە ڕووى *لە ڕاپ���ەڕی���ن ک����راوە ب��ە ئ��ی��دارەی��ەک��ى

سەربەخۆ؟لە هەروەکو ڕاپەڕین ئیدارەى دیارە وەزی��ران��دا ئەنجومەنى فەرمانەکەى ه��ات��ووە ک��ە دەڵ��ێ��ت ه��اوش��ێ��وەى ڕاپەڕین ئیدارەى گەرمیان ئیدارەى ل���ە چ���وارچ���ێ���وەى دام���ەزران���دن���ى دەستکەوتەکانەوە زیاتر لە وەزیرەکان و پارێزگاکان و بۆ خواروتر کراوە بۆ ئەوەى یەکەیەکى تەواو لە ناوچەکەدا هەبێت ئیش و کارەکانى ڕای بکات، بەو پێیەى کە مەرکەزى ئیدارەى ڕاپەڕین کە شارى ڕانیەیە ، 130 کم لە شارى سلێمانیەوە دوورە دانیشتوانەکەش لە ، کردووە تێپەڕى کەسە هەزار 130ناوەندێک کە دەهێنێت ئەوە ئەمەش کارەکان و ئیش ئ��ەوەى بۆ هەبێت بەڕێوەبەرێت و خەڵک نەچێتەوە شارى کارەکانیان، ڕاپەڕینى بۆ سلێمانى زانراوە کە کەسێک بە پێویست بۆیە ل���ەو ش��وێ��ن��ەدا ه��ەب��ێ��ت و ه��ەم��وو بە هەبێت پارێزگارى دەسەاڵتەکانى

بڕیارى ئەنجومەنى وەزیران.*لە ڕووى ئیداریەوە سەر بە پارێزگاى پارێزگاى ئەنجومەنى و سلێمانی ئەنجومەنێکى ی��ان دەبێت سلێمانى

تایبەتیان ئەبێت ؟

بە سەر هەر ئەنجومەنەوە ڕووی لە ئەو بەاڵم دەبێت، پارێزگاى سلێمانى نوێنەرانەى کە لە سنوورى ئیدارەکەمان هەڵدەبژێردرێن و نوێنەرایەتى سنوورى دەتوانین دەک��ەن ڕاپەڕین ئیدارەى بچوکیان ئەنجومەنێکى خۆمان لێرە هەمان ل��ە بەڵکو پێکبهێنین، ل��ێ ک��ات��دا ه��ەڵ��ب��ژاردن ه��ەر دەک��رێ��ت و پارێزگای ئەنجومەنى ن��اوى بە هەر نوێنەرانى بەاڵم دەبێت، سلێمانیەوە ئێمە لەو هەڵبژاردنانەدا کە دەردەچن ئیدارەکەماندا سنوورى لە دەتوانین دروست لێ بچوکیان ئەنجومەنێکى

بکەین.2012دا س���اڵ���ى ب����وودج����ەى *ل����ە ب��وودج��ەت��ان ب��ۆ دی����ارى ن��ەک��راوە، چی 2013 ساڵى بوودجەى بۆ بەاڵم

داواکاریەکتان ئەبێت؟کە ئ��ەوەى پێش 2012دا ساڵى لە ئیدارەى ڕاپەرین ڕاگەیەندرا ئەو کاتە بوودجەى ساڵی 2012 دابەش کرا بو بۆیە لەم ساڵدا هیچ بودجەیەک نەبوە بە

ناوى ئیدارەى سەربەخۆی ڕاپەڕینەوە کردوە بۆ بەدواچوونم .ئەوەش کەمن بەهەمان شێوەى ئیدارەی ئەمساڵ کە دروست تەمەنی ساڵی )5( ئەچێتە بوە ساڵیان یەکەم ئەمساڵ بونیەوە بووە، ناوى خۆیانەوە بە کە بوودجە چونکە خەرج کردنی بوودجە ئەرکێکی نیە. ئاسان هەروا کارێکی و قورسە دینار )40تا50(ملیار کردنی خ��ەرج پێویستی بە کەسانی پسپۆڕو شارەزا هەیە کە ئێمە تا ئێستا نەمان توانیوە بۆیە ، بکەین دروس��ت کادرانە ئەو ئێمە بۆ ساڵی داهاتوو بوودجەکەمان بەناوى بوودجەى ئیدارەی سەربەخۆی

ڕاپەڕینەوە دەبێت.*ل���ەو ک��ات��ەوەى ب��ەڕێ��زت��ان دەس��ت بەکاربون چ کارێک کراوە کە تازەتر

و جیاواز بێت لەو کارانەى پێشوو ؟مانگە ش��ەش م���اوەى ئێمە دی���ارە شەش وە ، ب��ەک��ارب��ووی��ن دەس���ت مانگیش کاتێکی زۆر کەمە بۆ ئەوەى هەڵبسەنگێنین لەسەر شتێکی هیچ پێشتر ئ��ی��دارەک��ە ک��ە بەتایبەتی هاتوومەتە تەنیا بە منیش نەبوەو هیچ ئەمسالیش تا ک��ارەک��ەو س��ەر فەرمانبەرێک بە ڕەسمی بۆ ئەو ئیدارەیە دانەمەزرێنراوە، بۆیە ئێمە ئێستاش لە ئیدارەکەداین کردنی دروست قۆناغی و فەرمانبەر ک��ۆک��ردن��ەوەی لە ه��ەر بەڕێوەبەرایەتیەکانى ک��ردن��ەوەى ن���اوئ���ی���دارەک���ە، ب����ەاڵم ل���ەو م��اوە نمونە بۆ ناوە هەنگاومان کەمەشدا دەست یەکەمی لەمانگی هەر ئێمە ڕەسمیمان نامەى بەکاربونمانەوە

کردوە وەزارەتەکان هەموو ئاڕاستەى گشتی بەڕێوەبەرایەتی ئ��ەوەى بۆ بکەنەوە ئیدارەکەماندا سنوورى لە گشتی ب��ەڕێ��وەب��ەرای��ەت��ی .وەک����و پەروەردەو شارەوانیەکان و کشتوکاڵ لەوەش .جگە تر بەڕێوەبەرایەتی و بۆتە ناوچەکەمان ئەوەى حوکمی بە بەرە خانوو بانکی نمونە بۆ ئیدارە ئیستا بو نوێنەرایەتی پێشتر کە کراوە بە بەڕێوەبەرایەتی ڕاستەو خۆو سەربە پایتەختی هەرێمی کوردستانە، کشتوکاڵمان ب��ەڕێ��وەب��ەرای��ەت��ی دیاری کەسێک ئێستا ک��ردوەت��ەوەو بەڕێوەبەرو ببێتە ئ��ەوەى بۆ ک��راوە

دەست بەکاربێت .میریمان خانووبەرەى بەڕێوەبەرایەتی فەرمانی ئێستاشدا لە ک��ردوەت��ەوەو وەزارەتی ناوخۆمان بۆ هاتووە کە هەر سێ بەرێوەبەرایەتی پۆلیس ڕاپەڕین و دەبن شارستانی بەرگری و هاتووچۆ بە بەڕێوەبەرایەتی گشتی و لەمەو دوا هیچ پەیوەندیەکیان بە بەڕێوەبەرایەتی ڕاستەوخۆ . نابێت سلێمانیەوە بەڕێوەبەرایەتی بە دەبەسترێنەوە

پۆلیسی گشتی هەرێمەوە .*لەگەڵ ئەوەشدا کە ماوەیەکی کەمە دەست بەکاربوون بەاڵم ئایا پڕۆژەوە بەرنامەتان نیە بۆ ئەو کەم کوڕیانەوە ئ��ەو پ��ڕۆژان��ەى کە خ��راون��ەت ب��وارى

جێبەجێ کردنەوە تەواو نەکراون وە هەیە بەرنامەمان ئێمە بێگومان ڕاگیراوەکان پرۆژە بۆ بەدواداچونمان کردووە، وە بەرنامەمان هەیە بۆ پرۆژەى

تازەش و وە دەمانەوێت پرۆژەى تازە پێشتریش لەوانەی جیاواز و بکەین کە تەنها پارە خەرج کردن نەبێت وە بکرێت هەست .وە دیاربن پرۆژەکان کە گۆڕان کارى کراوە بۆ نمونە ئێستا پ��ڕۆژەى جێبەجێ کردنی قۆناغی لە کە ڕانیەداین بازاڕی ناو سایدی دوو ماوەى )10(ساڵە خەڵک لەچاوەڕوانی چاکردنیدایەوە ئێمە توانیمان ڕازامەنی بێنینەوەو بۆ وەزیرانی ئەنجومەنی ئێستا بوارى جیا کردنەوەى زەویەکیان کردنی جێ بەجێ بە دەست دواتر و چونمان ب���ەدوادا ه��ەروەه��ا دەکرێت ک��ردوە بۆ پ���ڕۆژەى ئ��اوى درب��ەن و پرۆژەى ئاوی خاص کە وەستا بوون و هەموو کێشەى دابین کردنی پارەیان تەواو بوەو ئێستا لە چاوەڕوانی تەواو

بونیداین .گ������وزارەوە و گ���ەش���ت ڕووى *ل����ە خستنی پێش ب��ۆ چیە بەرنامەتان

گەشت و گوزار لەو دەڤەرەدا .بۆ گەشت گەورەمان بەرنامەی -ئێمە ج��ادەى ئێستا کە ئەوەیە گ��وزار و کوێستانى ڕێگایەکی کە کێلێ ڕێی پێ دەست قەاڵدزێوە لە شاخاویە و ناوچەى لە ئێران م��ەرزى تا دەک��ات سەردەشت . ئەو ڕێگایە لە ئەمساڵدا چ��اوەڕوان کردندایەو دروست ژێر لە 2014 ساڵی پ��رۆژەی��ە ئ��ەو دەکرێت تەواو بکرێت و قیرتاو بکرێت بەتەواو بوونی ئە پرۆژەیەش ناوچەکە دەبێتە تەوژمێکیش و گەشتیاران ڕاڕەوێکی گەشتیارى بازرگانی جووالنەوەى بە لەوەش جگە . ناوچەکەدا لە دەدات کێوە لە هەیە دارستانێکمان ئێمە وە ڕانیە دارستانی دەڵێن پێ ڕەش بەداخەوە بەاڵم خەڵکە سەیرانگای هاواڵتیان ڕێز لە شوێنەکە ناگرن و پاک و خاوێنی ڕاناگیرێ بۆیە بە شێوەیەک شوێنە ئەو دەمانەوێت شێوەکان لە بدەینە کەرتی تایبەت بۆ گرنگی پێدان

و پاک ڕاگرتنی دارستانەکە.لە س��ن��وورەک��ە ن��اوچ��ەى *هەندێک هەرێمی حکومەتی کۆنترۆڵی ژێ��ر کوردستاندا نیە چۆن مامەڵە لەگەڵ

ئەو گوند و ناوچانەدا دەکەن .کۆنترۆڵی ژێ��ر ل��ە ن��اوچ��ان��ەی ئ��ەو ئەمری وەکو ئێمە دیارە نین ئێمەدا واقیع مامەڵەیان لەگەڵ دەکەین و بە شێوەیەک لە شێوکان هەموو ماف و دەستکەوتێکی خۆیان پێ دەگەیەنین.*مەسەلەى زیادەڕۆى لە سنوورەکەی ئ���ێ���وەدا ل��ە چ ئ��اس��ت��ێ��ک��دای��ە چ��ۆن

مامەڵەى لەگەڵ دا دەکەن .دەست شوێنێک هەموو لە بێگومان درێژی کراوەتە سەر موڵکی شارەوانی و موڵکی گشتی .بەاڵم ئێمە و دەزگای پۆلیس دەستەوسان نابین و بەردەوام چونمان ب��ەدوادا و چادوێری ئێمە زی��ادە کە کەسانەى ئ��ەو بۆ هەیە دەکەن گشتی موڵکی لەسەر ڕۆی و دەکەینەوە دادگایان ڕوب��ەڕووى و ئێستاش ئەو مەسەلەیە بە شێوەیەکی

بەرچاو کەمی کردووە .

*دوا وتەتان؟لە داوا ئێوەوە ڕۆژنامەی ڕێگەى لە هاوکاری حکومەت کە دەکەم خەڵک بن لە پڕۆژەکاندا و پڕۆژەکان بپارێزن و موڵکی حکومەت بە موڵک و ماڵی خۆیان بزانن وە داواشیان لێ دەکەم کارەبابن، بەکارهێنانی ئاگادارى کە چونکە کارەبا ئەوەندە هەیە کەبەشی

هەرێمی کوردستان بکات .

خەسرەو گۆران، سەرۆکى پێشوى لیستى برایەتى نەینەوا:

زیادکردنى هێز لە ناوچە دابڕێنراوەکان لە قازانجى خەڵکى ئەو ناوچانەدا نییە

حەمید عەبدوڵاڵ، سەرپەرشتیارى ئیدارەى ڕاپەڕین:

بۆ ساڵی داهاتوو بوودجەکەمان بەناوى بوودجەى ئیدارەی سەربەخۆی ڕاپەڕینەوە دەبێت

دیمانە: ~

دیمانە: عومەر عەبدوڵاڵ

مەسیحیەکان بە تایبەتى لە پارێزگاى موسڵ پێکهاتەیەکى

گرنگ و مێژووین

ئەو ناوچانەی لە ژێر کۆنترۆڵی ئێمەدا نین دیارە ئێمە وەکو ئەمری واقیع مامەڵەیان لەگەڵ دەکەین و بە شێوەیەک لە شێوکان هەموو ماف و دەستکەوتێکی خۆیان پێ

دەگەیەنین

لەمانگی یەکەمی دەست بەکاربونمانەوە

نامەى ڕەسمیمان

ئاڕاستەى هەموو وەزارەتەکان

کردوە بۆ ئەوەى بەڕێوەبەرایەتی

گشتی لە سنوورى

ئیدارەکەماندا بکەنەوە

Page 4: Rebazi AZADI 720

www.jamawarnews.com 4 | ساڵی 32 | ژماره 720 | 2012/10/02 | سێشەممەڕاپۆرت

دەربەندیخان ق��ەزای هاواڵتیانی لەو س���ەوزاى ڕوپ��ۆش��ى پێیانوایە نییە، سەرۆکى پێویست وەک شاردا پشتڕاست ئەوە ئەو شارە شارەوانى

دەکاتەوە.شارەوانى ئەحەمە،سەرۆکى س��االر دەڵێت ~ بۆ دەربەندیخان ب��وارى لە پ��رۆژە چەندین »ئێستا سەوزکردندان و لە جێبەجێکردندان«.

ڕێژەى سەزاى لە دەربەندیخان بە پێى ستاندەرى کوردستانیش نییە

ج����ەالل ه��ۆرێ��ن��ى، چ��االک��ەوان��ى ~ بە مەدەنى کۆمەڵگاى دەربەندیخان لە سەزاى ڕێژەى وت بە و جیهانى ستاندەرى پێى بە نییە کوردستانیش ستاندەرى پێى کوردستان هەرێمى حکومەتى کە کە ڕێژەیەى ئەو پێدەکات، ئێشى هەیە ڕێژەیەکى کۆنە و هیچ نەکراوە دەربەندیخان دەوروب��ەرى ئەوەى بۆ لە س���ەزاى ڕێ���ژەى بکرێت، س��ەوز دەربەندیخاندا بە پێى پێویست نییە.

دەک��ات ئ��ەوە ب��ۆ هێماش ن��اوب��راو شارەوانى لە هەیە کەمتەرخەمێک هاواڵتیانیشەوە هەم و دەربەندیخان تائێستا هەیە ه��اواڵت��ى کۆمەڵک شارى ن��او لە دەک��ەن حەیواندارى هەیە کە داران��ەى ئەو دەربەندیخان زۆرب���ەى ح��ەی��وان��ەک��ان دەی��خ��وات، شارەوانیش نیتوانیوە بە پێى پێویست چونکە بدات، باخچەکان بە گرنگى گەڕەکەکانى شارى دەربەندیخان زیاد گەڕەکەکاندا بونى زیاد لەگەڵ بووە لە ن��ەک��راوەت��ەوە باخچەیەک هیچ

ماوەى دوو سێ ساڵى ڕابردووەدا.چەند ماوەی وتیشى هۆرێنى جەالل دەربەندیخان هاواڵتیانى ساڵێکە دەناڵێنن، کارگانەوە ئەو دەست بە

دەربەندیخانیان ژینگەى کارگانە ئەو دەیان کارگانە ئەو ک��ردووە، پیس هێناوە، دەربەندیخان بۆ نەخۆشیان بۆ دابنرێت پالن نەتوانراوە تائێستا

دورخستنەوەى ئەو کارگانە. بونى ئاژەڵ لە دەربەندیخان وایکردووە ئەو سەوزایانە زیاد

نەبێتبە ڕۆژن��ام��ەن��وس ئەحمەد، ئەدیبە دەرب��ەن��دی��خ��ان وت ~و سروشتێکى گەشتیارییە شوێنێکى جوانى هەیە، بەاڵم بەداخەوە ژینگەى چەند بونى هۆى بە دەربەندیخان جوانەى سروشتە ئ��ەو ه��ۆک��ارێ��ک ون��ک��ردووە، ئ��ەو ک��ارگ��ان��ەى ک��ە لە بۆ هۆکار بوونەتە دەربەندیخاندا دەربەندیخان، ژینگەى پیسبونى ئەو بەهۆى دەربەندیخانیش بەنداوى واک��ردووە ئەمە پێنەدانەوە گرنگى جوانى و پاک دەربەندیخان ژینگەى

بە خۆوە نەبینێت.س��ەوزاى ڕووب���ەرى وتیشى ن��اوب��راو ل��ە ئ��اس��ت خ��واس��ت��ى ه��اواڵت��ی��ان��ى لە باخچەیەک نییە، چەند شارەکەدا دەربەندیخاندا هەن، بەاڵم دەبینین ئەو باخچانە سەوزاییەکى واى تێدا نییە، دەمەوە بە شارەوانیش گرنگینەدانى بونى هەروەها ئەوشوینانە نەچونى ئاژەڵ لە دەربەندیخان وایکردووە ئەو

سەوزایانە زیاد نەبێت.شارەوانى بە خەمسارد دەزانین لە

زیادکردنى ڕووبەرى سەوزایداسەروەر قەرەداغى، بەرپرسى ناوەندى کوردستانێکى کۆمەڵەى گەرمیانى سەوز بە ~ وت هۆکارەکانى دژ بە ژینگە لە دەربەندیخان بە گشتى ژماریەک هەبوونى بۆ دەگەڕێتەوە کارگە لە نزیک گەڕەکەکان و پیسبونى ئاوى دەریاچەى دەربەندیخان هەروەها لە ب��ەرد کانە زۆر ژماریەکى بونى

بە بووە شاخەکانى دەربەندیخان کە هۆکار بۆ لە ناوچونى سەدان درەختى

جۆراو جۆر.هەندێک شارەوانى وتیشى ناوبراو هەوڵیان داوە بۆ زیادکردنى ڕووبەرى سەوزاى، بەاڵم کارەکانیان لە تەموحى دەزانین خەمساردى بە نییە ئێمەدا سەوزایدا، ڕووب��ەرى زیادکردنى لە چەندین داواکاریمان ئاراستە کردوون،

نەیانتوانیوە کارى لەسەر بکەن ئەو ڕێژە سەوزاییەى ئێستا لە

دەربەندیخاندا هەیە لە ئاست خواستى شارەوانیدا نییە

شارەوانى سەرۆکى ئەحمەد، ساالر وت ~ بە دەربەندیخان ل��ە ب��وودج��ەى 2012ب���ە ب��وودج��ەى چەندین ئێستا نیو و ملیار حەوت پ��رۆژە لە ب��وارى س��ەوزک��ردن��دان و لە بەشێکى جێبەجێکردندان، لە لە بەشێکیشى جێبەجێکردندایەو ڕووبەرەى ئەو کۆى ڕاگەیاندندایە،

سەوزى دەکات )14( دۆنمە.قەزاى لە کارگانەى ئەو لەبارەى

شارەوانى سەرۆکى دەربەندیخاندان ناوچەیەکى وت��ى دەرب��ەن��دی��خ��ان ک��ردووە، پێشنیار پیشەسازیمان و زەوییەکەداین ئەتفاى لە ئێستا

ئەتفاى زەوییەکە لە کۆتایدایە.ن��اوب��راو ئ��ام��اژە ب��ۆ ئ��ەوە دەک��ات بۆ خ��ەری��ک��ی��ن زۆرە م��اوەی��ەک��ى بەاڵم کارگانە، ئەو دورخستنەوەى ناتوانین دەوێ��ت ت��رى م��اوەی��ەک��ى ئەو کەى کە بکەین ئەوە پێشبینى کارگانە دوردەخەینەوە تەنها کارەکە

الى ئێمە نییە.

سەوزاییەى ڕێژە ئەو وتیشى نابراو ئێستا لە دەربەندیخاندا هەیە نەک لە لە نییە شارەوانیدا خواستى ئاست ئاست خواستى هیچ کەسێکدا نییە. گەشتیاریکردنى ب��ە ب����ارەى ل��ە ئەحمەد س��االر دەرب��ەن��دی��خ��ان��ەوە وت���ى گ��ەش��ت��ی��ارى ل��ەب��ەرئ��ەوەى شارەوانى لە جیاکراوەتەوە ئێستا گەشتوگوزار گشتى بەڕێوەبەرایەتى ئێمەش دەی���ک���ەن ئ����ەوان ه��ەی��ە دەربەندیخان ئەوەیە دواکاریمان

بکرێتە شارێکى گەشتیارى.

بەڕێوەبەرى ئەحمەد، حەمە فایەق هاوسەرگیرى بۆ پەیمان نوسینگەى ~ تایبەتى دیدارێکى لە ئاماژە بۆ ئەوە دەکات »زیاتر ڕەگەزى نوسینگەکەمان س��ەردان��ى نێرینە بە ف��ۆڕم پڕکردنەوەى بۆ دەک��ەن مەبەستى ئەنجامدانى هاوسەرگیرى«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات » ئێستا لە 80% بۆ 90%ى خوێندکارانى زانکۆ لە میسر زەواجى عورفیان کردووە«.

*ئامانج لە دروستکردنى نوسینگەى پەیمان بۆ هاوسەرگیرى چییە؟

2009/1/1دا لە پەیمان نووسینگەی کراوەتەوە لەدواى ئەوەى ڕەزامەندى وەزارەتى ناوخۆى حکومەتى هەرێمى کوردستانمان بۆ وەرگرت، ئامانج لە بۆ پەیمان نوسینگەى ک��ردن��ەوەى خێزانە دروستکردنى هاوسەرگریرى و یاسایى و شەرعى ش��ێ��وازى بە ئاشکرا، چونکە لە ژیانى ئەمڕۆماندا دروستبونى جۆر ح��ەوت لە زیاتر زەواجى بەاڵم هەیە، هاوسەرگیرى ئێمە ئەوەیە ئەمڕۆ پیادە دەکرێت لە

سلێمانى.*چ��ەن��د ن��وس��ی��ن��گ��ەت��ان ه��ەی��ە لە

هەرێمى کوردستان؟مامۆستایەکى م��وع��ت��ەم��ەد وەک ناوچەى گەرمیان لە بەڕێزمان هەیە پێنجوێن ناوچەى لە یەکێکیش و ڕانییەو ناوچەى لە بەرێزێکیش و دەشتى و کۆیە لە بەڕێزێکیش تر شوێنەکانى لە تەماین بە کۆیە مامۆستا کە دابنێن موعتەمەدێک شەریعە کۆلێژى دەرچ��وى و بێت بێت و لە ناو کۆمەڵگادا ناسراو بێت بۆى لەوێ نەبوو لێرە کەسێک کە

بدۆزینەوە.*توانیوتانە وەک پێویست پرۆسەى هاوسەرگیرى ئەنجام بدەن لە نێوان

گەنجاندا؟یاساکانى پێچەوانەى ناکەین کارێک و کوردستان هەرێمى حکومەتى ئاینى پیرۆزى ئیسالم بێت تا ئێستا )93( هەیە بومان بەشدار )923(ک��ەس ب��ەه��ۆى ئ��ێ��م��ەوە پ��رۆس��ەى هاوسەرگیریان ئەنجام داوە و خێزان

دروستکراوە.کەسانەى ئەو مەرجانە چین *ئەو دەیانەوێت لە ڕێگاى ئێوەوە پرۆسەى

هاوسەرگیرى ئەنجام بدات؟ژوورەوە دێ��ت��ە ب��وو ب��ەش��دار ک��ە ڕێ��ن��م��ای��ی��ەک��ان��م��ان ه��ەڵ��واس��ی��وە لەڕێنمایەکەدا یەکەم شت دەڵێت بە ناوى خواى گەورە و بەخشندەوە کە کە نوسراوە لەسەر قورئانى ئایەتى ئاماژە بە دروستکردنى خێزان دەدات بووى بەشدار دەڵێت ئ��ەوە دواى بخوێنەوە زانیارییە دوو ئەم بەڕێز

ئینجا فۆڕم پڕ بکەوە.بڕۆ هەیە ژنت گەر دەڵێت یەکەم ئایا بهێنە پشتگیرى دادن��وس لە ژن��ى دووەم ڕازی��ی��ە ه��اوس��ەرک��ەت بهێنیتەوە، ئێمە فۆڕم نادەین بۆ ژنى

دووەم.دەدرێتە هەزار )25( بە فۆڕمەکە موقابەلەکەش ڕۆژى ب��وو بەشدار کەهات )15( هەزارى ترى لێوەدەگرین فۆرمەکە هەزار. )40( دەکاتە واتە ی��ەک��ەم الپ����ەڕەى الپ���ەڕەی���ە دوو پرۆفایلى بەشدار بووە ناو و ئیش و بڕوانامە و بااڵ و تەمەن بۆ ئافرەت پیاو بەاڵم دادەنێت، ناسناو تەنها ژمارەى لێوەردەگرین ناسنامەکەى پێدەکەین. واژۆش��ى و ناسنامەکە

و پرسیارە )20( دووەم الپ��ەڕەى پرسیارەکان کراوە بەشدار بوو تەنها

سەح بەکار دەهێنێت.دەکاتەوە پڕ فۆڕمەکە بوو بەشدار )4( واهەیە هەفتەى ئ��ازادان��ە بە خەڵک ڕۆژانەش هەیە چاوپێکەوتن سەرتاسەرى لە تێدەکات ڕوم��ان عێراق و تەنانەتیش لە هەندەرانیش.

1995 لە تەمەنى لە بومان بەشدار و مامۆستا هەیە، 1940م��ان تا وە پارێزەر و دکتۆر و مامۆستاى زانکۆ و ڕاید و موقەدەم بە دەیان خوێندکارى زانکۆکانى و پەیمانگا کچى و کوڕ تێدایە، هەموو جۆرە کەسێک ڕوومان

تێدەکات. *لە ئاینەکانى تر خەڵک ڕووتان

ت���ێ���دەک���ات ب���ۆ ئ�����ەوەى پ��رۆس��ەى هاوسەرگیرى ئەنجام بدات؟

ف��ۆڕم��ەک��ەم��ان ب��ە ش��ێ��وەی��ەک��ى داڕێ����ژراوە جیهانى س��ت��ان��داردى نەرێتى و داب ڕەچاوکردنى لەگەڵ کوردستان، هەرکە بێت وەریدەگرین، بەاڵم هەموو کەسێک لەگەڵ ئاین و ڕەنگ و دەنگ و نەتەوەى خۆى ئەو بکەین مەسیحییەک ناکەین خێرە بە موسڵمان و ئەو شەڕەش ناکەین ، مەسیحى بکەینە موسڵمانێک تائێستا جگە لە ئاینى ئیسالم هیچ

ئاینێکى تر ڕوو تێنەکردووین.*ئەو کەسان ڕوو لە نوسینگەکەتان یان نێرینەن ڕەگ���ەزى لە دەک��ەن

مێینەن؟بیکەى بە سێ بەشەوە دوو بەشى بەشێکیان و نێرینەیە ڕەگ���ەزى

مێینەیە.*ئ���ەن���ج���ام ن����ەدان����ى پ���رۆس���ەى هاوسەرگیرى لە هەرێمى کوردستان

بۆچى دەگەڕێننەوە؟ئەنجامنەدانى پرۆسەى هاوسەرگیرى چەند هۆکارێک هەیە یەکێک لەوانە تەمەنى ه��ەی��ە ک���ەس ه��ەن��دێ��ک تر کەست هەندێک بەسەرچووە، هەیە ڕۆژگارێک دایک و خۆشکى و براو کرد بەخێو باوکى و برا یان خۆشى پێگەشت هەموو خوشک لە نییە کەسێک ئێستا ماوەتەوە تەمەنى خۆیدا ئەویش بە کەسێکى

تریش ه��ۆک��ارى نابێت، ڕازى تر هەیە هۆکارى مادى و کەمى شوێنى ل��ەوە گەنجەکان نیشتەجێبوون دەڵێت هەیە کەس زۆر دەترسن پارەى ژنهێنانم هەیە، بەاڵم پارەى ژیانم نییە من خوێندنم تەواو کردووە بە وانییە ئیشێکى م دان��ەم��ەزراو چى ژیان بەڕێوە بەم خۆشبەختانە ئەو بۆ هەیە ئ��ارادا لە وا شتێکى دەکەن هاوسەرگیرى کە گەنجانەى بۆ 2014ش��وق��ەی��ان و 2013 ب��ۆ بۆ هۆکارێکە ئەوە بکەن دروس��ت

هاندانى ئەو گەنجانە.*ئەو کەسانەى ڕوو لە ئێوە دەکەن

گەنجانن یان بەسااڵچون؟زۆری���ان نیسبەتێکى گ��ەن��ج��ان پڕ فۆڕم دێن لەوانەى پێکهێناوە

دەکەنەوە.ت��ەم��ەن��ى چ��ل��ەک��ان��ی��ش��م��ان الی��ە،

ئافرەتەکان پەنجاکانە زۆربەیان.یاساى بە بەرامبەر *تێڕوانینت چییە ف���رەژن���ى ق���ەدەغ���ەک���ردن���ى

پیتوانیە ئەمە گرفت بێت؟حکومەتى دێت ڕۆژێک یاسایە ئەو و پەرلەمان و کوردستان هەرێمى بۆ چەپڵەیان ڕێکخراوەانەى ئەو ئەوە لێدا فرەژنى قەدەغە بێ، چۆن ئۆکتۆبەر ش��ەڕى پێش میسر لە ژنى ف��ەرە دەرک���رد بڕیارێکیان قەدەغەیە دواى کە شەڕى ئۆکتۆبەر دروست بوو ئافرەت زۆر بوو ئێستا بانگە ناو لەوێ زەواجى عورفى بە کە لە 80% بۆ 90%ى خوێندکارانى عورفیان زەواج��ى میسر لە زانکۆ ک����ردووە، ڕۆژێ���ک ب��ە س��ەر ئەو دێت ئەوەندەى دەچنەوە یاسایەدا نایەت ئەوەندە دووەم زەواجى بۆ

بۆ زەواجى یەکەم .

سەرۆکى شارەوانى دەربەندیخان:

ئەو ڕێژە سەوزاییەى لە دەربەندیخاندا هەیە لە ئاست خواستى شارەوانیدا نییە

بەڕێوەبەرى نوسینگەى پەیمان بۆ هاوسەرگیرى:

لە ڕێگای نووسینگەکەمانەوە 93 پرۆسەی هاوسەرگیری ئەنجامدراوە

ئا: عومەر غواڵمى

ئا: ئازاد ڕەحمان

Page 5: Rebazi AZADI 720

www.jamawarnews.com5 | 32 سێشەممە | 2012/10/02 | ژماره 720 | ساڵی

رۆژن��ام��ەى )واش��ن��ت��ۆن پ��ۆس��ت( لە نوێترین سەروتارى خۆیدا نوسیویەتى: واشنتۆن لەگەڵ هاوپەیمانانى خۆى و عیراقدا، دراوسێى واڵتانى لە هەندێ مەیدانیانەى دابەشکردنى سەرقاڵى ع��ی��راق��ە ب���ۆ س���ێ ب��ەش��ى ب��اک��ور )کوردەکان(، ناوەڕاست )سوننەکان( و لەم ه��ەرک��ام )شیعەکان(، باشور دەزگاى حکومڕانى و خاوەنى ناوچانە

ئاسایشى تایبەت بەخۆى دەبێت.کۆنگریسى لە ئاگادار سەرچاوەیەکى ئەمریکاوە بە رۆژنامەکەى ڕاگەیاندووە: ئەمریکا س��ەرۆک��ى ئۆباماى ب��اراک لەگفتوگۆدایە لەگەڵ هەریەک لەواڵتانى سعودییە عەرەبستانى ت��ورک��ی��ا، واڵتێکیتردا، چەند و بەریتانیا و ئاشکرا دەرەنجامەکانى هێشتا بەاڵم ئەو واش��ن��ت��ۆن چونکە ن���ەک���راوە، ئەگەر ک��ە ل��ەب��ەرچ��اوە راستییەى دوات��ر ئ��ەوا نەکات، داب��ەش عیراق

دووچارى ناسروشتیانە بەشێوەیەکى دابەش بوون دەبێت. باراک ئۆباماش لە نەخشەڕێى سیاسەتەکانى ئایندەى سەرۆکایەتى ئێستاى ملمالنێى بۆ خولى لەکاتى دەی���ەوێ ئەمریکا، ئەمریکادا، سەرۆکایەتى دووەم���ى دابەش کردنى عیراق بۆ سێ هەرێمى س��ەرب��ەخ��ۆ ب��خ��ات��ە ئ��ەول��ەوی��ی��ەت��ى ئەم کە تائێستاش کارەکانییەوە. لە وات��ا ن��ەداوە ئەنجام پ��رۆژەی��ەى یەکەمیدا، ماوەى خولى سەرۆکایەتى کە دەگەڕایەوە ئەوە بۆ هۆکارەکەى بەرچاوڕوونییەکى ئەمریکا هێشتا سەبارەت بە بارودۆخى دواى ڕووخانى ئێستا ب��ەاڵم نەبوو، بەعس رژێمى گەیشتۆتە ئەو بۆچوونەى کە دڵنیایە بە ناتوانن سوننە و شیعە و کورد هەربۆیەشە پێکەوەبژین، ئاشتیانە بیرى لە دابەشکردنى عیراق کردۆتەوە.نوسیویەتی: رۆژنامەیە ئەم هەروەها

پ��رۆژەی��ەى ل��ەم نیگەرانە تورکیا )رەجەب بەوتەى چونکە ئەمریکا، دروستبوونى بۆنى ئەردۆغان( تەیب ئەمەش لێدێت، کوردیى دەوڵ��ەت��ى ئاسایشى ب��ۆس��ەر ه��ەڕەش��ەی��ەک��ە ن���ەت���ەوەی���ى ت���ورک���ی���ا، چ��ون��ک��ە دروس��ت��ب��وون��ى ه��ەر دەوڵ��ەت��ێ��ک بۆ هاندانێکى عیراق باکورى لە ک��ورد کە تورکیا کوردانى بۆ راستەوخۆشە دامەزراندنى مافى داواى ئەوانیش لە ڕووەوە ل��ەم ب��ک��ەن، دەوڵ����ەت بۆ بەرنامەیەکى تورکیا ئێستاوە دژایەتى ئەم جۆرە نەخشە سیاسیانە خوێناوییەکانى ش��ەڕە داڕش��ت��ووە، لەگەڵ ئ��ەن��ق��ەرەش دوای��ی��ەى ئ��ەم گەریالکانى و جودایخوازەکان کوردە )PKK(، زیاتر ئەنجامدانى مانۆڕێکى سەربازییە دژ بە هەر نەخشەیەک کە نەتەوەى سیاسییانەى قازانجى لە کورد لە تورکیا و عیراقدا بێت. ئۆباما

ئەجێنداى خستۆتە مەسەلەیەى ئەم لەمڕووەوە ئایندەیەوە، کارەکانى

لە ت��ون��دڕەوەک��ان��ى ت��ورک��ە تورکیا بە دژ دەنگ کە داوە هان ئەمریکا

بۆ ئۆباما ب��اراک ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەوەى سەرۆکایەتى ئەمریکا بدەن.

راپرسییە بۆ تایمز سەنتەرى نوێترین لە نێودەوڵەتییەکان، خۆیدا ب��ەرف��راوان��ى راپ��رس��ى بە هەڵوەشانەوە ع��ی��راق، لە دواچارەسەرى عیراق دەزانێت

بەپێى راپرسییەکى ئەم سەنتەرە )لیمۆند(ى رۆژن��ام��ەى لە کە تیایدا باڵوکرایەوە، فەرەنسیدا کە راپرسییەکدا لە ه��ات��ووە: نزیکەى )100،000( هەزار کەس )10،000( و عیراق ناوخۆى لە و بەریتانیا ل��ە ک��ەس ه���ەزار بەشداریان ئەوروپا واڵتانیترى ت��ێ��دا ک�������ردووە، ن��زی��ک��ەى لەگەڵ بەشداربووان )%68(و عیراقدان هەڵوەشاندنەوەى چارەسەرکردنى ب��ەدواڕێ��گ��اى ک��ێ��ش��ەک��ان��ى ئ����ەم واڵت����ەى ى )%21( ب��ەڕێ��ژەى دەزان���ن. سیستەمى لەگەڵ بەشداربووان ف��ی��دراڵ��ی��زم��دان، ب��ەڕێ��ژەى کۆن سیستەمى لەگەڵ ئەنجامەکانى لەگەڵ سیستەمى دیکتاتۆریدان.فیدراڵیزمدان و بەڕێژەى )%4( )%7( ل��ە ه���ەروەه���ا

راپ��رس��ی��ی��ەک��ەدا ه���ات���ووە: ه��ەڵ��وەش��ان��ى ع���ی���راق وات���ا دروس��ت��ب��وون��ى س��ێ ه��ەرێ��م ک�����وردەک�����ان، ش��ی��ع��ەک��ان، ه��ەرک��ام��ی��ان و س��ون��ن��ەک��ان تایبەت یاسایى دەسەاڵتێکى

بەناوچەکەى خۆیان هەبێت. ئەم بەئاستەنگەکانى سەبارەت راپرسییەکە ڕێگاچارەیەش، دەری��خ��س��ت��ووە: ه��ەری��ەک لە فەرەنسا بەریتانیا، واڵت��ان��ى و عیراق دراوسێکانى واڵتە و سەرکردەکانى لە زۆر بەشێکى بەهەڵوەشاندنەوەى دژ عیراق ی���ەک���پ���ارچ���ەی���ى ع��ی��راق��ن. ل��ەه��ەم��ان��ک��ات��دا ئ��ەگ��ەر ئ��ەم بەشێوازێکى هەڵوەشاندنەوەیە ئەوا نەدرێت، ئەنجام ئاشتیانە بەدوور نازانرێ شەڕى نەتەوەیى و مەزهەبی لەو واڵتەدا ڕووبدات الیەنە ه��ەم��وو ب��ەوه��ۆی��ەوە و مەزهەبییەکان و ن��ەت��ەوەی��ى

چونکە دەب�����ن، زی��ان��م��ەن��د لەبەردەم ڕوانگەى نێودەوڵەتیدا ئەو دەرەنجامى دەبن. ناشرین کە دەریخست راپرسیییەش ئاشتیانەى جیابوونەوەیەکى پێکەوە ک��ە ن��ەت��ەوان��ە ئ���ەم ل��ەوەى ب��اش��ت��رە ناگونجێن، لەیەکتر ش��ەڕەوە بەهۆى کە نزیکەى مێژووى ببنەوە. جیا دام��ەزران��دن��ى س��اڵ��ەى )92(ئەم کە دەدا نیشانى عیراقیش واڵتەکە، پێکهێنەرانەى نەتەوە تا نەماوە یەکتر بە متمانەیان مەرج ببەنەسەر. ژیان پێکەوە مەبەستە ئەو بۆ عیراق نییە ببێ، هەڵوەشاندنەوە دووچارى کۆن سیستەمى دەشێ بەڵکو کە بکات جێبەجێ فیدراڵیزم واڵتەدا لەم نەتەوەکان هەموو دەسەاڵتیان بەمەرجێ بژین تا نەشکێت یەکتردا بەسەر

مافى یەکتر پێشێل نەکەن.

ئیمپراتۆرییەتى رووخ���ان���ى پ���اش عوسمانى و دابەشکردنى مومتەلەکاتى پیاوە پیرەکە لە نێوان هێزە ئەوروپاییە بڕیارەکانى بەپێى کۆلۆنیالەکاندا بیکۆ( – )سایکس رێکەوتننامەى گەلى لە بەشێک ل��ەس��اڵ��ى/1916دا، کیانى بە لکێندرا واڵتەکەى و کورد سوریاى ئنتیدابکراو لە الیەن فرانساوە بە هەمان شێوەى دابەشکردنى هەر سێ پارچەکەى دیکەى کوردستان لە نێوان ئێراندا. و عیراق و نوێ- –تورکیاى لە هەر کوردیش نەتەوەیى مەسەلەى ئاراوە، هاتبووە هەژدەمەوە سەدەى واتە پێش دامەزراندنى ئەو دەوڵەتانەى و کارگێڕى و یاسایى شێوە بەم کە لە کوردستانیان ئێستا نێودەوڵەتیەى نێوانیاندا دابەش کراوە. مەسەلەکە لە و عوسمانى دەوڵەتى هەردوو سایەى فارسى سەرى هەڵدا و خۆى لە نێوان نێودەوڵتییەکاندا سیاسیە پەیوەندییە یاسایى تێکستێکى چەند و بینییەوە نێودەوڵەتى ئاستى سەر لە ئاشکرا هاتووە، مەسەلەیە ئ��ەو دەرب���ارەى و س��ی��ڤ��ەر/1920 پەیماننامەى وەک پاشان ،1923/ ل��ۆزان پەیماننامەى کێشەیەکى بە ب��ووە دیکە جارێکى کۆمەڵەى رووب��ەڕووى و نێودەوڵەتى نەتەوە یەکگرتووەکان بوویەوە لە ساڵى

1924 تاکو ساڵى 1925. هەر لە سەرەتاى سەدەى نۆزدەمەوە و شان بە شان لە گەل روخانى خێراى

سیستەمى دەرەبەگى لە کوردستاندا و سەرمایەدارى، کۆرپەلەى سەرهەڵدانى شانۆى بووە مێژوویى- - کوردستانى ملمالنێى و سیاسى تەنگژەیەکى ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى ب���ەرەو ق��ووڵ��ب��وون��ەوە دەستبەسەرداگرتنى ب��ەاڵم دەچ��وو. بێگانە و دەستێوەردانى داگیرکاران لە کاوبارى رۆژهەاڵت بە گشتى� تەگەرەى و پێشکەوتنە ئەم تەواوبوونى خستە بە کوردستان کۆمەڵگاى نەیهێشت پێشەوە ب��ەرەو سروشتى شێوەیەکى بڕوات، کە ئەگەر ببووایە، کوردستان لە هەموو روویەکانەوە سیمایەکى دیکەى دەبوو، لەوانەش بەدەستهێنانى ئازادى گەالنى ت��ەواوى وەک��ۆ وسەربەخۆیى دیکە. لەو کاتەوەش - کوردى سوریا- نەتەوەییە نیشانە میللەتێک وەک��و ئاشکەرایەکانى خۆى هەیە و لە سایەى یەک دەوڵەت و یەک واڵتدا و لە سەر و باب خاکى خۆى، مێژوویی خاکى گەلى گەل لە بەشان شان باپیرانى، حکومەتى دەژی���ت. سوریا ع��ەرەب��ى ع��ەرەب��ی��ش ل��ە دی��م��ەش��ق ل��ە ساڵى ئەوەى بەبێ راگەیاندرابوو 1918وە جڵەوەى بەسەر هەبێت دەس��ەاڵت��ى فرانسا هاتنەژوورەوەى و کاروبارەکان وەکو دەوڵەتێکى داگیرکارى ئینتیدابکار دوا 1920دا ساڵى لە دیمەشق بۆ روداوەکانی سوریا سەرئەنجام لەساڵی 1943 سەربەخۆی وەرگرت دوای کۆتای هاتنی سەردەمی ئینتیداب دەبوایە دوای

گەرانەوەى سەردەمی سەردەمە ئەو حوکمرانی بۆ گەالنی سوریا بوایە بەاڵم گەلی ،ب��ووە بوو ع��ەرەب کە گەلێک زۆرینەى سەردەستەو گەل و نەتەوە و مەزهەبەکانی تر پشگوێ خران کاتێک مەبەستمان دەک��ەی��ن ع��ەرەب باسی

عەرەبەکان ه��ەم��وو بڵین ئەوەنیە بەڵکو بوون چەوساندنەوە بەشداری سیاسەتی بەهۆی لەوانیش بەشێک وێرانی م��اڵ توشی دژایەتیکردنەوە بوونەتەو ناوچەکانیان کاری کاول و ب��ەاڵم ب��ەرام��ب��ەر ب��ەک��وردان ل��ەدوای لەساڵی بەعس حزبی هاتنەسەرکاری

خران پشگوێ کورد مافەکانی 1963رەگەزنامە تەنانەت کرا دژایەتیان و ک��ورد خێزانی زۆری ل��ەژم��ارەی��ەک��ی هاتنەسەرکاری هەروەک وەرگیرایەوە حافز ئەسەد لەساڵی 1970 بارودۆخی کوردانی لەو واڵتە خراپتر کرد ، لەدوا ساڵی لە سوریا گەالنی سەرهەڵدانی

گرنگی پێکهاتەیەکی کورد دا 2011گۆرەپانەکانن بۆ بەدیهێنانی مافەکانیان لە رێز ئایندە سوریایی پیویستە و

مافەکانیان بگرێت

سەچاوە: ئاژانسەکان

دابەشکردنى عێراق لە بەرنامەى ئایندەى ئۆبامادایە

هەڵوەشانەوە دواچارەسەرى کێشەکانى عێراقە

کوردانی ڕۆژئاوا و ئایندەی سوریا

کورد لە میدیاکانەوە

№№

Page 6: Rebazi AZADI 720

www.jamawarnews.com 6 | ساڵی 32 | ژماره 720 | 2012/10/02 | سێشەممەبیرو ڕا

ڕاستیه ل���ه و ح��ک��وم��ه ت��ی ه��ه رێ��م ته ندروستی ب��اری که باشگه یشتوه چ تا دانیشتوان گیانی سه المه تی و ئاستێک گرنگه ، ئاخر هه مو پێشکه وتن کۆمه ڵگه یه کدا ل��ه گ��ۆڕان��ه ک��ان و تاکی یه که ی یه که ژیانی به به نده نا قسه یه کی کۆمه ڵگه یه که وه ، ه��ه ر ڕواڵه ت به بێت گه ره کت تۆ لۆژیکیه که چی پێشبه ریت به ره و کۆمه ڵگه یه ک زۆرینه ی ئه و خه ڵکانه ی کۆمه ڵگه که یان پێکهێناوه له بنچینه دا گیرۆده ی نه بونی له ته ندروستیبن بنه ڕه تیه کانی مه رجه

ئامرازه کانی زینده گیکردندا. لێپرسینه وه ی و کۆنترۆڵ هه ڵمه تی یان گشتیه کان شوێنه خ��واردن��گ��ه و مێدیاکان له هه ندێک پرۆسه یه ی ئه و ئه گه رچی کوالیتی، شۆڕشی ناویانناوه وەلێ کە دره نگه ئێجگار هه نگاوێکی له وه ی که هه ر ده ڵێن: دره نگ باشتره

نه بێت. به ڕێوه بردنی و حوکم له باس کاتێک کۆمه ڵگه یه کدا، له ده که ین ده س��ه اڵت له ڕوی ژیانی خه ڵک پاراستنی به ته نها سه رکه وتنی بۆ نیه هێما ئه منیه وه پاراستن مانای به ڵکو ده سه اڵته ، ئه و ئارامی ژیانێکی فه راهه مکردنی و سه رجه م ب��ۆ ت��ه ن��دروس��ت��ده گ��رێ��ت��ه وه به بێ کۆمه ڵگه یه ئ��ه و ئ��ه ن��دام��ان��ی ب��ه داخ��ه وه ، بڵێین ده بێت ج��ی��اوازی. ڕاگه یاندن ئامرازاکانی کامێراو زومی له ته ک هه ڵماڵینی ڕوی دزێوی چه ندین خواردنگه و شوێنی گشتی ڕاستییه کی که نیشاندا، هاواڵتی ئێمه ی به تریان ئه ویش بێده ربه ستی و شکستی نزیک به چاره که سه ده یه کی حکومه ته به رامبه ر که خۆی گرنگی و بنه ڕه تی ئه رکێکی خۆی له پاراستنی ژیانی هاواڵتیه کانیدا ده بینێته وه له ڕوی باری ته ندروستیه وه .

ئه مڕۆ گه لێک تا ئه وانه دا له گه ڵ هه مو هه یه دیکه گرنگی ب���واری و الی��ه ن له کۆمه ڵگه که دا به ته واوی فه رامۆشکراوه و ده رئه نجامی فره نه رێنی هه یه له سه ر به من ئامانجی خه ڵکه که . زینده گی

دیاریکراوی لێره دا الیه نی ده رمانسازی و خواردنه وه ئه لکهولیه کانه که ڕاسته وخۆ په یوه ندیان به ژیانی هاواڵتیانه وه هه یه .

ده رمان و ده رمانخانه کانزه وه ن����دی و زۆر ه���ۆی ب��ه ئ��ه م��ڕۆ و ده رم���ان ج��ۆره ک��ان��ی، و نه خۆشی بازاڕی ده رمانسازی گه رمه ، یه کێکه له که م بازرگانی>>سه رمایه ی نمونه کانی له ل��ه ڕاده ب��ه ده ره <<، که م قازانجی و دوو یه ک هه یه شار سه رکۆاڵنه کانی ده رمانخانه ی تێدا نه بێت. زۆرینه ی ئه و ده رمانخانانه هیچ مه رجێکی ته ندروستی بڕوانامه یه کی هیچ خ��اوه ن نیه، تێدا ئه ساسدا له چونکه ته ندروستینین مۆڵه تی ده رمانخانه که به ناوی که سێکی ئه و جار زۆر ب��ه اڵم ده رمانسازه وه یه واڵته وه له میل ه��ه زاران به خه ڵکانه دورن. ئه مه له کاتێکدا له ڕوی کوالیتیه وه زۆرینه ی ده رمانه کانی بازاڕه کانی هه رێم له ئاستێکی زۆر نزمدایه و ڕۆژانه ش مامه ڵه به ده رمانی ماوه به سه رچوه وه ده کرێت، سه ختتربون هۆکاری که ئه مه شده بێته ت��ه ن��دروس��ت��ی دۆخ���ی ناجێگیری و ده رم��ان��ه ک��ان خ���ودی و نه خۆشه که له پاڵ ، تر گ��ه وره ی به اڵیه کی ده بێته نه خۆش زۆر زۆرجار، ئه مانه شدا هه مو زۆرینه ی ده رمانخانه کانی شار ده گه ڕێت بۆ وه ده ستخستنی ده رمانه کانی، ئه وه ش ده رمانێک جۆره هه مو نه بونی به هۆی حاڵه ته دا ل��ه و ده رمانخانه کاندا، له ده رمانخانه کان تا نیه یاسایه ک هیچ نرخه کان، جێگرکردنی بۆ بکات ناچار هه ر بۆیه له حاڵه کتوپڕه کاندا خاوه ن ب��ڕی��ارده ده ن خۆیان ده رمانخانه کان

نرخه کان چۆنبێت.خواردنه وه ئه لکهولیه کان

دانیشتوانی زۆری��ن��ه ی له گه ڵئه وه ی له به اڵم دینداره ، ک��وردی کۆمه ڵگه ی هه مو کات و سه رده مه کاندا چینێک بۆ به سه ربردنی کاتێکی خۆش و چینێکی تریش بۆ له یادکردنی ئازاره کانی په نای ئه لکهولیه کان خ��واردن��ه وه و مه ی بۆ له ڕوی کۆمه اڵیه تی و هه م بردوه . هه م هاوڕاین هه مو ته ندروستیه وه ل��ه ڕوی

له سه ر زیان و کاریگه رییه نه رێنیه کانی مرۆڤه کان، که سایه تی بۆ ماددانه ئه و به و ماددانه ئه و کوالیتی کاتێک به اڵم بازاڕه کانی له که ده بێت نزمه شێوه هه رێمدایه ئه وا بێگومان زیانه کانی چه ند باره ده بێته وه و ده بێته هۆکاری ئاڵۆزی هه روه ها ئه و خه ڵکانه . بۆ ته ندروستی نا به شێوه یه کی بازرگانیه که ج��ۆری ئاسایی له هه رێمه که دا گه شه ی کردوه ، چه ند و گ��ه ره ک��ه ه��ه ر به شێوه یه ک زۆرینه ی تێدایه . مه یفرۆشی دوکانێکی نیه شاره زاییه کیان هیچ خه ڵکانه ئه و خۆی ئه ویش که کاره که دا، له شێوازی که ده بینێته وه مه رجدا کۆمه ڵێک له به مندااڵن نابێت مه ی : ساده ترینیان بفرۆشرێت، نابێت مه ی به خه ڵکانی ته واو مه ست بفرۆشرێت، که ئه وه ش له پێناوی تر. خه ڵکانی سه روماڵی بۆ ئارامی هه روه ها زۆرینه ی ئه و مه ی فرۆشانه شه و پێچه وانه ی ئه وه ش که کراوه یه ڕۆژ و

یاسای گه شتیارییه . مۆنۆپۆل و به رژه وه ندی گشتی

ڕاسته مۆنۆپۆل و پرۆسێسی پاوانخوازی دژی بازاڕی ئازاد و بنه ما دیموکراتیه کانه ، خه ڵکی له ه��ه ری��ه ک ڕاسته ئ��ه وه ش له پای گه وره یداوه باجی هه رێمه ئه م پرۆسه ی پاوه نخوازی و قۆرخی کایه کان کۆمه ڵگا، نێو بچوکی بازنه یه کی بۆ پێشنیاری گه ره کمه من لێره دا به اڵم خواردنه وه و ده رمانسازی مۆنۆپۆلی حکومه ت، ب��ۆ بکه م ئه لکهولیه کان ئه وه ش له پێناوی به رژه وه ندی گشتی و کۆمه ڵگه یه کی ته ندروستدا. له زۆرینه ی ته ندروسته کاندا و دیموکرات کۆمه ڵگا وێ��ڕای ئ��ازادی ب��ازاڕ و شێوازی حوکم قۆرخی کایه یه دوو ئه و واڵتانه دا له و ده س���ه اڵت���ه ، ئ����ه وه ش ب��ه ئ��اڕاس��ت��ه ی په روه رده کردنی خه ڵکانی ته ندروست و له شساغ بۆ کۆمه ڵگه که ، چونکه ئه وان خه ڵکی له بازوی گه له که یان ئاینده ی له شساغی واڵته که ی خۆیانه وه ده بینن و پێنوایه کاتێک مرۆڤ نه خۆش و ناچاالکه ئاره زوی کاری نوێ و به ره وپێشچونناکات ل��ه ک��ۆم��ه ڵ��گ��ه ک��ه دا. ه��ه رب��ۆی��ه له قاڵبوی و ئه وروپی واڵتانی زۆرب��ه ی

کایه یه دوو ئه و دیموکراسی سیستمی ده رمانسازی/خواردنه وه ئه لکهولیه کان له ح��ک��وم��ه ت و حکومه ته ق��ۆرخ��ی سیاسه تێک ب��ه الی��ه ن��ه ک��ه دا ه���ه ردوو سیاسه تی پێیده وترێت که کارده کات حکومه ت واته قازانج، نائاره زومه ندی قۆرخی ئه و کایانه ی نه کردوه تا سود و قازانج وه دست بێنێت ، به ڵکو له پێناوی ده سته به ری باشترین جۆره کانی ده رمان

و خواردنه وه کانه . قۆرخی حکومه ت نمونه بۆ کاتێک ده رمانخانه کان ده کات، ئه وکات حکومه ت ه��ه وڵ��ده دات پ��ه ی��وه ن��ددار الیه نی ی��ان ب��واری پسپۆری ک��ادێ��ری باشترین ته ندروستی بۆ ده رمانخانه کان دابینبکات، مامه ڵه یه کی هۆکاری ئه وه شده بێته که لێکگه شتن و نه خۆشدا له ته ک شیاو له و حاڵه دا له ئاستێکی به رزدا ده بێت. هه روه ها حکومه ت هه وڵده دات باشترین له جۆره کانی ده رمان ده سته به ربکات و ده رمانی به فرۆشتن و کڕین مه ترسی ماوه به سه رچو نامێنێت، چونکه کاتێک کاریگه ری به سه رده چێت ده رمانێک ڕاسته وخۆ و بازرگانێک هیچ بۆ نابێت له و له ناویببه ن. کادێرانه یه ئه و ئه رکی دۆخه شدا هه مو ئه و ده رمانانه ی پێویستی کۆمه ڵگه که یه له ته واوی ده رمانخانه کاندا

ده ستده که وێت. کاتێک حکومه ت قۆرخی مه یفرۆشتنده کات تایبه ت به ڕێوه به رایه تیه کی ئه وکات به ڕێوه به رایه تیه ئه و داده مه زرێنێت. ده ره وه له ده بێت مه ی کڕینی ئه رکی ه��ه رێ��م، ل��ه ب��ازاڕه ک��ان��ی فرۆشتنی و شارو هه مو له لقی که له ناوه ندێکدا ژماره ی به پێی بکاته وه شارۆچکه کان ناوه ندێکی کاتێک دانیشتوانه که ی. ب��واره ده ک��ات ئ��ه و مۆنۆپۆلی حکومی مادده به ئالوده بون ڕیسکی ئه وکات ناوه نده ئه و که مده بێته وه ، کهولیه کان جۆره کانی له باشترین ده بێت ئه رکی مه ی فه راهه مبکات که ئه وه شده بێته هۆی کاریگه رییه کانی مه ترسی که مبونه وه ی ئ���ه و م���اددان���ه ل��ه س��ه ر ت��ه ن��دروس��ت��ی له وێ خه ڵکانه ی ئه و به کارهێنه رانی، که ڕاده هێنرێن به شێوه یه ک کارده که ن

ئالوده بوو و خه ڵکانی مندااڵن به مه ی ته واو مه ست نه فرۆشن و به شێوازێکی بکه ن، میوانه کان له پێشوازی گونجاو کاتی کردنه وه و داخستنی ئه و جێگایانه ده بێت به یاسا ڕێکبخرێت به شێوه یه ک که کاریگه ری نه بێت بۆ بازاڕی یانه کانی ئه و بۆ نه بێت کاریگه ری و خوارنه وه فه رمانیان و ئ��ه رک ک��ه خه ڵکانه ی هه یه ) له هه فته یه کدا ده بێت ڕۆژێک ئه و

جێگایانه دابخرێت(.کۆتایی

هه رێم ئاسایشی پاراستنی هه روه کچۆن دامه زراوه کانیه تی و حکومه ت ئه رکی ته ندروستی پاراستنی به هه مانشێوه ئ��ه رک��ه ل��ه یه کێکیترە ه��اواڵت��ی��ان ئه و ئه ڵبه ته حکومه ت، ئه ساسیه کانی پرۆسه یه ی ئه مڕۆ حکومه ت پێیهه ستاوه سه ره تای ده کرێت و ئومێده جێگای وه گشتگیربێت گ��ه وره ی پرۆسه یه کی و ئه و جومگه بۆ سه رجه م شۆڕبێته وه کارییگه رییان ڕاسته وخۆ که بوارانه ی تاکده بێت ته ندروستی دۆخ��ی له سه ر له هه رێمه که دا، چونکه ده بێت حکومه ت زیاتر بایه خ به تاک بدات له هه رێمه که دا ئه کتیڤه کانن و له شسا غ تاکه ئه وه و و پێشکه وتن داینه مۆی ببنه ده توانن کاتی له کۆمه ڵگه که دا، له چاکسازی و دەرمانسازی بواری هه ردو مۆنۆپۆلی فرۆشتنی مادده کهولیه کان بۆ حکومه ت حکومه ت کات ئه و دام��ه زراوه ک��ان��ی و ه��ه ردوو کۆنترۆڵی ئاسانتر ده توانێت باشترین له هه وڵبدات و ب��وار بکات جۆره کانیان پێشکه شی خه ڵکی چه ندین ساڵ سته مدیده ی کۆمه ڵگه که مان بکات، قسه ی داهاتودا له پرسه ئه م ده کرێت زیاتری له مه ڕ بکرێت و هاوشێوه ی واڵتانی ئه وروپی بکرێته خواست و ئامانجی حزبه سیاسیه کان له هه ڵبژاردنه کانی داهاتودا تا هاواڵتیان خۆیان له سه نگی مه حه کی چه ندین و باسانه ئه م ده کرێت بده ن باری پاراستنی به تایبه ت تری پرسی په رله مانی له هاواڵتیان ته ندروستی بکرێت. له باره وه گفتوگۆی کوردستان مێدیاش ده توانێت ڕۆڵی زێڕین بگێڕێت

له وروژانی ئه م جۆره پرسانه دا.

شۆڕشە ئەو سوریاو گەلى ڕاپەرینى )2011 )ئ���ازارى لەمانگى ج��ەم��اوەری��ەى ئێستا تا پ��ێ��ک��ردووەو دەستى ب���ەدواوە بەردەوامە کاریگەرى خۆى لەسەر دەوروبەرە کردووەو دروست واڵتە ئەم ئیقلیمییەکەى لەنێوان ناوچەکە لەواڵتانى یەکە ه��ەر پشتیوانى و دژایەتى ڕژێمى بەشار ئەسەدو

ئەو شۆڕشەدا دابەش بووە.ئ���ەوەى زی��ات��ر ل��ەم ن��ێ��وەن��دەدا جێگاى عێراقییە حکومەتى هەڵوێستى سەرنجە ل��ەزۆرب��ەى واڵت��ان��ى دەوروب���ەرى کە جیا س��وری��ا ه��ەڵ��وێ��س��ت��ەک��ان��ى پ����ەرژو ب��اڵو پشتگیرو ل��ەس��ەرێ��ک��ەوە ک���ردووەت���ەوەو ئەسەدەو ڕژێمى ناراستەوخۆى پشتیوانى لەسەرێکیترەوە پەیوەندى بە ئۆپۆزسیۆنەوە دەکات و وتەبێژى حکومەتەکەى بەغدا مافى

ئازادى بۆ گەلى سوریا بەرەوا دەبینێت.لەو هەڵوێست و بریارانەى بەغدا کە دەچێتە خانەى خزمەت بەڕژێمى ئەسەد، دەنگنەدانى سوریا ئەندامیەتى هەڵپەساردنى بۆ بوو کاردانەوەیەکى وەک عەرەبى لەکۆمکارى توندوتیژییەکانى سوپاى بەرامبەر عەرەبى سوریا، خەڵکى بە بەرامبەر واڵت��ە ئ��ەو سەپاندنى بڕیارى ڕەتکردنەوەى هەروەها سزاى ئابووری لەالیەن واڵتانى عەرەبییەوە

بەسەر ڕژێمى بەشار ئەسەددا.داوا مالیکى ن���ورى ل��ەس��ەرێ��ک��ی��ت��رەوە سەردانى دەک��ات سوریا لەئۆپۆزسیۆنى گفتوگۆو ب��ەم��ەب��ەس��ت��ى ب��ک��ەن ب��ەغ��دا کێشەى بۆ ڕێگاچارەیەک دۆزی��ن��ەوەى ناوخۆیى ئەو واڵتە، بێگومان بانگهێشتەکەى حکومەتى عێراقى تەنها نمایشێکى ئیعالمى و ئۆپەراسیۆنێکى سیاسییەو تا ئێستا بەغدا الیەنەکانى تا نەبووە پێشنیارێکى پرۆژەو بۆچوونى ب��ی��روراو سوریا ئۆپۆزسیۆنى

خۆیانى لەسەر بدەن.چاودێرانى سیاسى و زۆربەى شرۆڤەکارانى رەوشى سوریاو کارلێکە هەرێمایەتییەکانى هەڵوێستەکانى حکومەتى بەغدایان لەخانەى مامەڵەیەکى تایفگەریدا پۆلێن کردووەو پێیان دەسەاڵتدار الیەنى و مالیکى نورى وایە لەبەغدا نایانەوێت رژێمى ئەسەدا بروخێت و بەدیلێکى ناتەبا لەگەڵ بەرژەوەندییەکانیان ئیقلیمییەکانیان هاوپەیمانە بەرژەوەندى و

بێتە کایە.پێویستى ک��ات��ەدا ل��ەم ئەسەد ڕژێمى هەیەو سیاسى و لۆجستى بەپاڵپشتى بەغداش یەکەمیانى پێناکرێت و بارودۆخە لەبەردەم ڕێگرە ناوخۆییەکەى ئەمنییە بەاڵم شێوەیەدا، لەو هاوکارییەکى هەر پێ دبلۆماسى و سیاسى پشتگیرى دەکرێت و تا ئێستاش لەزۆربەى وێستگە

پشتگیرى یان دەولییەکاندا و ئیقلیمى بێالیەنانە مامەڵەى یان بووە رژێمە ئەو چ��ووەت��ە بێالیەنییەکەشى ک����ردووەو

خزمەتى ڕژێمى سوریا.عێراق بەعسى ڕژێمى ڕوخاندنى لەدواى نوێ عێراقى بنیاتنانەوەى سەرەتاى و سوریا ڕژێمى سیاسییەوە پرۆسەى و ئەم دەرەکییەکانى لەنەیارە بوو یەکێک تێکدەرانەو لەکارە گۆڕانکاریانەو دەستى هەبوو عێراقدا ن��او توندوتیژییەکانى تێکدارو ڕەگەزە هەناردەکردنى لەڕێگاى هەوادارەکانى بەعسەوە، جگە لەداڵدەدانى پاشماوەکانى ئەو ڕژێمەو جوواڵندنیان دژى عێراق، زۆرجار بەغداش بەتوندى ئیدانەى ئەم دەستتێوەردانانەى دیمەشقى کردووەو پەیوەندییەکانى ئاستى هۆیەشەوە بەو

ئەم دوو واڵتە گرژى بەخۆیەوە بینیوە.گەالنى شۆرشى دەستپێکردنى ل��ەدواى و توندوتیژییەکان هەڵکشانى سوریاو کاردانەوە ئەمنییەکانى ڕژێمەکەى ئەسەد، هەر پشتگیرى بەغدا دەک��را چ��اوەڕوان ئەو ڕوخاندنى بۆ بێت هەوڵێک و بزاڤ ئێستاى پشتیوانییەکانى بەاڵم ڕژێمە، لێکدانەوە یەک تەنها لەدیمەشق بەغدا چاودێرانى ئەوەیە هەر کە هەڵدەگرێت بۆ ئاماژەمان سیاسى بۆى ڕۆیشتوون و

کرد.

بەدەست باوکان و دایکان لە زۆرێک ترسى منداڵەکانیانەوە دەناڵێنن و بێزارن لەوەى منداڵەکانیان لە زۆربەى شتەکانى لە تایبەتى بە دەترسن دەوروپشتیان دەترسێت زۆرتر منداڵ شەواندا کاتى و ه���اوارى دای��ک و باوکى دەک��ات ، دەبێت هۆکارى ترسى منداڵ لە شەواندا بکەین؟ چارەسەرى چۆن بێت؟ چی منداڵەکانمان ئ��ەوەى بۆ بکەین چى هەمیشە بوێر و ئازابن و لە هیچ شتێک 6-3 تەمەنى لە منداڵ ، نەترسن؟ فێرى و بیردەکاتەوە زۆرترین ساڵیدا بۆیە دەبێت هەستکردن و قسەکردن زۆر ئاساییە ئەگەر پێى وابێت زۆرشت هەیە ئازارى دەدەن و ناتوانێت نزیکیان کاتێک ب��اوک و دای��ک ، بکەوێتەوە دەیانەوێت منداڵەکانیان بێدەنگ بکەن ئەوا نەجوڵێن و بنیشێنن دایان یان هەمیشە بە شتى جیاواز دەیانترسێنن و گ��ورگ و سەگ و پشیلە لە وەک وەک خەیاڵى دیکەى شتى هەندێ کە ئەو جۆرە شتانەى و دێو و خێو منداڵەکە کاتێک بەاڵم ، نییە بونیان بە تەنیا دەبێت بیردەکاتەوە پێى وایە لە هەر ساتێکدابێت ئەو شتانەى دایک و باوکى باسیان دەکەن دێن و ئازارى

بەوە پێویستى هەمیشە بۆیە دەدەن و لێبکات پارێزگارى کەسێک دەبێت هەمیشە لەگەڵیدابێت نزیکترین کەسى لە بۆیە باوکین و دایک منداڵەکەش ئەوان دەباتەوە بۆ پەنا هەر کۆتاییدا لە شەودا مندااڵن ترسى بەتایبەتى ،و هاوارکردنیان لە کاتى خەویشدا هەر بۆ ئەو قسەو باسانەى دایک و باوکی خەوتن پێش چونکە دەگ��ەڕێ��ت��ەوە، و پشیلە کە کردووەتەوە لەوە بیرى دواتریش دەدەن ئازارى و دێن گورگ دێنە خەوى شتانە ئەو دەخەوێت کە و دەیترسێنن و واى لێدەکەن هاوار بۆ دایک و باوکى بکات و حەز بە خەوتن لە دووبارە پێیوایە چونکە نەکاتەوە، بوونەوەرە و ئ��اژەڵ ئەو خەوەکەیدا بۆیە ، دەدەن ئ���ازارى خەیاڵیانە باشترین ئامۆژگارى بۆ دایکان و باوکان ئەوەیە کە هەرگیز منداڵەکانیان بە هیچ نەترسێنن بونەوەرێک هیچ و شتێک خۆشەویست ئ��اژەڵ��ەک��ان ه��ەم��وو و ڕێگەى ل��ە منداڵەکانیان ب��ۆ بکەن چیرۆکى ئاژەاڵنەوە و ئەو چیرۆکانە بۆ کۆتاییەکى کە بگێڕنەوە منداڵەکانیان ئەوەى بۆ هەیە پێکەنیناوى و خۆش منداڵەکە هەست بە ئارامى و دڵنیایى بکات کاتێک بە تەنها دەبێت و کەس

نییە ئاگاى لێیبێت .

له په راوێزی شۆڕشی کوالیتیدا، مۆنۆپۆلێک بۆ به رژه وه ندی گشتی!

چۆن منداڵەکانمان لە ترس بپارێزین؟شۆڕشى سوریا و هەڵوێستى حکومەتى بەغدا

شادمان ڕۆسته م به گ

کامیل مەحمود

و : هەوراز زایر

[email protected]

بەکارهێنانی زاراوەکانی )بەیاننامە و ڕێکەوتنامە(

بە هەڵەکۆمەڵی تری هەڵەکانی لە یەکێک تێگەیشتن ه��ەڵ��ە ب��ە ک��������وردەواری، )بەیاننامە( چەمکی ه���ەردوو لە ب��ووە بە ئ����ەوەی وەک )ڕێ��ک��ەوت��ن��ام��ە(. و )ڕێ��ک��ەوت��ن��ام��ەی ئ�����ازاری1970ز(ی�����ان بە و ئ��ازاری1970ز( )بەیاننامەی ووتووە )بەیاننامەی10ی شوباتی1963ز(یان ووتوە )ڕێکەوتنامەی10ی شوباتی1963ز(. ئەمەو شێوە. ل��ەو نموونەی دەی��ان دەگاتە تا ئەوەیە، باسەش ئەم سەرەکی پرسیاری کە ئایا چ جیاوازییەک لە نێوان ئەو )دوو( ڕووی لە کامیان ی��ان هەیە؟ چەمکەدا بۆ بهێنرێت؟ بەکار ڕاستترە مێژووییەوە دەبێت سەرەتا پرسیارەش ئەو وەاڵم��ی لەوەوە دەست پێبکەین، کە لەگەڵ ئەوەی یاسایین، ئ��ەوەن��دەی چەمکەکە ه��ەردوو لەبەر ب���ەاڵم ن��ی��ن، م��ێ��ژووی��ی ئ��ەوەن��دە قۆناغی و س��ەردەم چەندین لە ئ��ەوەی بەکارهێنراون و هاتووە ناویان مێژووییدا بۆیە دروستکراوە، لێ ڕووداوی و چەندین بە بەهێزیان پەیوەندی ئاستێکیش تا ئەمەو هەبووە. تۆمارەکانییەوە و مێژوو بەهێزتر پەیوەندییە ئ��ەو ک��وردی��ش بۆ بە کاتەکانی زۆرت��ری��ن چونکە ب���ووە، بەیاننامە و ڕێکەوتنامەکانەوە تێپەڕاندووە. ڕێکەوتنامانە و بەیاننامە ئ��ەو ئەمەو لەگەڵ بووە شەڕەکانی و ئاشتی هۆکاری و بەیاننامە زۆری بۆیە هەر نەیارەکانی. لەالیەک کوردا مێژووی لە ڕێکەوتنامەکان دیکەوە لەالیەکی بەکارهاتنی هەڵە بە و ملمالنێکان و ش��ەڕ لە قۆناغی چەندین تێشکێکی لێرەدا کە دروستکردووە، بۆ ڕاستکردنەوەیان هەوڵی و سەر دەخەینە

دەدەین. سەرەتا ئەگەر بمانەوێت )بەیاننامە( ئەوەی، دەگەینە ئەوا بکەین، پێناسە بەخشینە و ڕوونکردنەوە و ’’هەوڵ کە لەبەر شتێکە، چەند ڕەتکردنەوەی یان دی��اری��ک��راودا، بارودۆخێکی ڕۆشنایی شوباتی1964ز( )بەیاننامەی10ی وەک ل��ەس��ەردەم��ی ئ��ێ��راق ی ح��ک��وم��ەت��ی )عەبدولسالم عارف(، کە بە بزووتنەوەی یان دا، ئێراقی ک��وردی ڕزگاریخوازی حوزەیرانی1966ز( )بەیاننامەکەی29ی بەزاز(ی )عەبدولڕەحمان حکومەتی ی سەردەمی لە ئێراق وەزیرانی س��ەرۆک )ع��ەب��دول��ڕەح��م��ان ع���ارف(ی س��ەرۆک بزووتنەوەیدا‘‘، هەمان بە کە کۆماردا، ’’ڕێکەوتنی وات��ا )ڕێکەوتنامە( ب��ەاڵم خاڵ چەند لەسەر زیاتر یان الیەن دوو بایەخداری و گرنگ ت��ەوەرەی��ەک��ی و گەیشتن مەبەستی بە لەسەر، کێشە سەقامگیری ب��ۆ چ��ارەی��ەک ڕێگە ب��ە و کۆمەاڵیەتی و ئابووری یان سیاسی وەک سەربازی. و فەرهەنگی و ئایینی لە ئ���ازاری1970ز( )ڕێکەوتنامەی11ی بزووتنەوەی و ئێراق حکومەتی نێوان بە کۆتایی کە ک��وردی، ڕزگاریخوازی ب��اش��ووری پێنجەمی ش��ەڕی قۆناغی

کوردستان هێنا‘‘. لە پەراوێزی ئەو دەقانە دەگەینە زاراوەی بەکارهێنانی ک��ە ئ����ەوەی، )ڕێکەوتنامەی11ی بۆ )بەیاننامە( بەاڵم هەڵەیە، کارێکی ئ���ازاری1970ز( لە ئەوەی بۆ زاراوەیە ئەو بەکارهێنانی )11ی ئازاری1974ز( لەالیەن حکومەتی ئێراقەوە دەرچوو تەواوە، چونکە ئەوەی دوای چەندین ئ��ازاری1970ز( لە )11ی الیەنەی )دوو( گفتوگۆی و دانیشتن کورد ڕزگاریخوازی بزووتنەوەی نێوان بە سەرۆکایەتی )مستەفا بارزانی نەمر( سەرۆکایەتی بە ئێراق حکومەتی و س��ەرۆک جێگری حوسێن(ی )س��ەدام دواجار و بەرهەم هاتە ئێراق، کۆماری ئێراق ک��ۆم��اری س��ەرۆک زاری لەسەر )11ی ل��ە ب��ەک��ر( ح��ەس��ەن )ئەحمەد بە بۆیە خوێنرایەوە، ئ����ازاری1970ز( چ��ووە ڕاگ��ەی��ان��دن��ەک��ەوە ڕۆژی ن���اوی هەریەک بەاڵم مێژووەوە، الپەڕەکانی شوباتی1964ز( )10ی لە مافانەی لەو )11ی و حوزەیرانی1966ز( )29ی و یەک درا، ک��ورد ب��ە ئ�����ازاری1974ز( ئێراقەوە دەسەاڵتدارانی لەالیەن الیەنە باشووری بارودۆخی ڕچاوکردنی دوای چەکدارییەکەی بزووتنەوە و کوردستان گەورەیە هەڵەیەکی بۆیە ڕاگەیەنرا، واقیعە بێگوێدانە زاراوەک���ە ه���ەردوو ئەوەش بهێنین. بەکار مێژووییەکەی تەنیا لە بەر پیاهەڵدان بۆ چەند الیەنێک

یان لێدانی چەند الیەنێکی دی.

د. کەیوان ئازاد

Page 7: Rebazi AZADI 720

www.jamawarnews.com7 | 32 سێشەممە | 2012/10/02 | ژماره 720 | ساڵی

وەرزش

یانەى بایرەن میونخ ئاستێکى بەرزى پێشکەش کردووە لەسەرجەم یاریەکانى خولى بۆندس لیگاى ئەڵمانى تا ئێستا هەژدە خاڵى کۆکردۆتەوەو لەسەرجەم ی��اری��ەک��ان ب���راوە ب��ووە ، ب��ەب��ڕواى و ئەڵمانى ناوڕاستى هێڵى یاریزانى ئاست شڤانشتایگەر باڤارى یانەى بەهێزى ڕکابەرى بۆ یانەکەى بەرزى دەگەڕێتەوە ئەڵمانیا خولى یانەکانى دۆرتمۆندى بروسیا یانەى بەتایبەت . ڕاب����ردوو وەرزى دوو پ��اڵ��ەوان��ى ئەستێرەى باڤارى دەڵێت : پێشینەى خولى نازناوى بردنەوەى کارەکانمان وەرزە، لەم ئەڵمانیە لیگاى بۆندس

دەتوانین هەیە متمانەمان ئێمە ڕکابەرى بکەین لەسەر

شڤانشتایگەر . نازناوەکان سەرجەم دەڵێت یانەى زیاتر وای��ە ب��ڕوام :

بروسیا دۆرتمۆند بااڵى ڕۆلێکى ه���ەب���ووە

لەبەرزبوونەوەى ئاستى یانەى بایرەن خولى بەنازناوى سەبارەت ، میونخ یاریزانى ئەوروپا پاڵەوانەکانى یانە کۆتایى ل��ە ئەڵمانى نێودەوڵەتى بۆخولى گەیشتنمان : دەڵێت دا و دوورە ئ��ەوروپ��ا پ��اڵ��ەوان��ى یانە تیپێکى ئێمە بەاڵم ، زەحمەتە زۆر جگە کردن لەڕکابەرى نین نائاسایى ئاماژەیە .جێگەى نەبێت لەبەرشلۆنە بایرەن میونخ بە کۆکردنەوەى هەژدە یانەى وە دێت یەکەم پلەى لە خاڵ دوو پاڵەوانى دۆرتمۆندى بروسیا حەوت بەجیاوازى ڕاب��ردوو وەرزى خاڵ لە دواوەى باڤارى دێت و لە پلەى

سێیەمى ڕیزبەندى دێت .

یاریزانى بەڕازیلى و یانەى ڕیاڵ مەدرید ئاشکراى دا لێدوانێکى لە مارسیلۆ لەبەرشلۆنە شاهانە یانەى ، کرد کالسیکۆ ل��ەی��ارى ب���ەر ب��اش��ت��رە شەممەى ی��ەک ڕۆژى ک��ەب��ڕی��ارە مارسیلۆ . بگەن بەیەک داه��ات��وو مارکا ڕۆژنامەى کە دا لەلێدوانێکى سەرکەوتنى دواى کردۆتەوە باڵوى ڕیاڵ مەدرید بەسەر یانەى دیبەرتیڤۆ .)1×5( بەئەنجامى الک��ەرۆن��ی��ا مارسیلۆ دەڵێت : بەرشلۆنە بەرامبەر ، خراپبوو لەبارودۆخێکى ئیشبیلیە بەاڵم ڕیاڵ مەدرید بەرامبەر الکەرۆنیا . کرد پێشکەش ب��ەرزى ئاستێکى یانەى بەرگریکارى بەڕازیلى هاورابوو لەگەڵ ک���ردەوە دووپ��ات��ى ڕۆن��اڵ��دۆ

سەرکەوتن دەتوانێت مەدرید ڕیاڵ بەسەر بەرشلۆنە بەدەست بهێنێت لە

یاریگاى کامپ نوو .

لەیاریزانى نزیک سەرچاوەیەکى یانەى چەپى الى بەرگرى هێڵى بە ک���ۆڵ« ئاشلى « چێڵسى تۆرى ئەى ئێس بى ئێنى ڕاگەیاند ئینگلیزى نێودەوڵەتى یاریزانى ئ������ارەزوو دەک����ات ب��ۆن��دەک��ەى پاڵەوانى لەگەڵ درێژ بۆماوەیەکى ئ��ەوروپ��ا درێ��ژب��ک��ات��ەوە ت��اوەک��و لەیاریگاى وەرزشى ژیانى کۆتایى ، بێت بەردەوام بریدج ستامفۆرد ئاشکرا ئەوەشى سەرچاوە هەمان کردووە ئەگەر نەگەیشتنە ڕێکەوتن . دەک���ات ڕۆیشتن داواى ئ��ەوا هەواڵى لەسەرچاوەکانى هەندێک ف��ەڕەن��س��ى ب��اڵوی��ان ک��ردۆت��ەوە ئینگلیزى نێودەوڵەتى یاریزانى کردنى بۆپەیوەندى ڕێگادایە لە جێرمان س��ان پ��اری��س بەیانەى لە هێنا شکستى و ه��ات ئەگەر لەگەڵ بۆندەکەى نوێکردنەوەى ئەم کۆتایى لە کە یانەى چێڵسى دێت بەکۆتا ب��ۆن��دەک��ەى وەرزە لەگەڵ یاریزانە بەتەمەنەکانى ئیمزا .چێڵسى نایەوێت بۆندێکى ماوەدرێژ

ئەو دەیەوێت کۆڵ بەاڵم ، بکات

، تر لەیاریزانەکانى جیابکرێتەوە دەڵێت نزیکەکانى لەکەسە یەکێک گۆڕانکارى دەی��ەوێ��ت ئاشلى : ، بکات چێڵسى لەسیاسەتەکانى هیچ بۆندى نایەوێت بلوز یانەى کەتەمەنى بکاتەوە درێژ یاریزانێک لە)30(ساڵ زیاتربێت ، بەاڵم کۆڵ ئێستا تا و )31(س��اڵ��ە تەمەنى یەکێکە لە باشترین یاریزانى هێڵى بەرگرى الى چەپى جیهان . هەمان سەرچاوە ئەوەشى ئاشکرا کردووە لەگەڵ گفتوگۆى ئێستا تا ئاشلى هیچ یانەیەک نەکردووە وە نایەوێت ئەگەرچى چەند ، بکات کارە ئەم دەدەن ه��ەوڵ گ��ەورە یانەیەکى ب��ۆن��دى ل��ەگ��ەڵ ئ��ی��م��زاب��ک��ەن بە گەورە هیوایەکى ، ئازاد بۆندێکى لە وەرزشى ژیانى بۆئەوەى هەیە چێڵسى بەکۆتا بهێنێت ،چاوەروان چى بلوز لەگەڵ بزانیت دەک��ات ڕوودەدات ، بەرلەوەى گفتوگۆکانى پێ دەس��ت تر یانەکانى لەگەڵ

بکات .

دادگ����اى ت��ێ��ه��ەڵ��چ��ون��ەوەى ش��ارى یانەکەى سزاى دا بریارى بەرشلۆنە بەبڕى ب��دات کەتەلۆنیا هەرێمى سکااڵى بەهۆى ، )389600(ی���ۆرۆ کارەکانى پێشووى بەڕێوبەرى دوو ئەستێرەى ئەرجەنتینى لیۆنێل میسى بۆندى نوێکردنەوەى دواوەى لە کە لەساڵى بوون بلوگرانە ئەستێرەى )20( بەرشلۆنە یانەى .)2007(بڕە ئەو بۆئەوەى لەبەردەمە ڕۆژى پارە داواکراوە بدات ، یانەى بلوگرانە چەند شوێنێکى دیارى کردووە لە نێو کالسیکۆ بۆیارى نوو کامپ یاریگاى پارەیە بڕە ئەم قەرەبووى تاوەکو بکاتەوە . دواى نوێکردنەوەى بۆندى لەساڵى بەرشلۆنە لەگەڵ میسى کارەکانى بەڕێوبەرى )2007(هەردوو سکااڵیان ئەرجەنتینى ی��اری��زان��ى لەسەر یانەى بەرشلۆنە تۆمارکردووە خوان پێشوو سەرۆکى لەسەردەمى داوایەى ئەم دادگا سەرەتا الپۆرتا، ڕەت کردەوە ، بەاڵم سەرۆکى ئێستاى دەیەوێت رۆسێل ساندرۆ بلوگرانە کۆتایى بەم کێشەیە بهێنێت ئامادەیە

ئەم برە پارەیە بدات .

ئیسپانى سەنترالى دیفنسا ڕۆژن��ام��ەى هەڵسەنگاندنێکى بۆ یاریزانانى ڕیاڵ مەدرید ئەنجامدا ، دواى ئەوەى توانیان بەئەنجامى بهێنن بەدەست )5×1(س��ەرک��ەوت��ن برنابیۆ سەنتیاگۆ ل��ەی��اری��گ��اى هەفتەى یاریەکانى میانەى لە شەشەمى خولى اللیگا . بەگوێرەى هەڵسەنگاندنى ڕۆژنامە ئیسپانیەکە نۆ ڕۆناڵدۆ پرتوگالى ئەستێرەى باشترین هێناوە بەدەست پلەى دووەم پلەى لە وە ، بووە یاریزان دى ماریا دێت کە )8,5(پلەى بەدەست

هێناوە پیپى لە پلەى سێیەم بەکۆکردنەوەى )8(خاڵ ، وە ڕاهێنەر مۆرینهۆ و ئەلۆنسۆ و ڕامۆس هەریەکەو )7,5(بەدەست هێناوە هیگواین و کاسیاس ، )6,5( بنزیما ،

یاریزان وە ، نیو پلەو شەش هەریەکەو ڕیکاردۆ کاکا کە لە سەرەتایى گێمى دووەم بەشدارى کرد خراپترین یاریزانە پێنچ پلەى

بەدەست هێناوە .

شڤانشتایگەر :

بروسیا دۆرتمۆند هۆکارى ئاست بەرزى یانەکەمانەمارسیلۆ :

ئێمە بەهێزترین لە بەرشلۆنە بەر لە کالسیکۆ

ئاشلی کۆڵ دەیەوێت بە درێژای ژیانى لە چێڵسی بمێنێتەوە

سزای دارایی دەکاتمیسی بەرشەلۆنە تووشی

خراپتیرین بوو ڕۆناڵدۆ باشترین و کاکا

№№

یۆڤانتۆس دەیەوێت نانی

پەل کێشی ڕیزەکانى بکات

بەڕیتانى مەیلى دەیلى ڕۆژنامەى یۆڤانتۆسى یانەى کردۆتەوە باڵوى کالچیۆى خولى ڕیزبەندى یەکەمى ل��ەم��اوەى دەدات ه���ەوڵ ئیتاڵى داهاتوودا لە یاریزانان گواستنەوەى و پرتوگالى یاریزانى لەگەڵ بۆند نانى لویس یونایتد مانچستەر یانەى باڵو زیاترى .ڕۆژنامەکە بکات ئیمزا )12(ملیۆن بڕى یۆڤانتس کردۆتەوە بەدەست بۆ ئیستەرلینى جونەى هێنانى تواناکانى لویس نانى تەرخان کردووە . دەیلى مەیل زیاترى ئاشکرا کردووە یانەى خانمە پیرەکە دەیەوێت لویس نێوان ناکۆکیەى ل��ەو س��وود سورەکان شەیتانە یانەى و نانى ببینێت بەهۆى ئەو پێکدادانەى لەگەڵ یاریزانى هاوڕێ ی بیترۆچى لە یاریگاى ئاماژەیە جێگەى . ڕویدا مەشقەکان ئینگلیزى ڕاگەیاندنەکانى دەزگ���ا نانی ڕۆیشتنى ک��ردووە پێشبینیان لە پێکهاتەى سێر ئەلێکس فێرگسۆن

بۆتە ڕاستەقینە .

Page 8: Rebazi AZADI 720

ئەو خاڵە سورەى ئافرەتە هنیدیەکان بەنگالدیش لەهاواڵتیانى هەندێک و لەنێوچاوانیان سریالنکا و نیپاڵ و

دەینەخشێنن بە )بندی( ناودەبرێت. ئەو خاڵە لەئێستادا تەنها بۆ جوانى ب��ەک��اردێ��ت و ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەش��دا تا وەکو لەئەوروپیەکان هەندێک ئێستا نیشانەیەک بۆ باوەڕهێنان و گۆڕینى هیندۆسى ئاینى بۆ ئاینەیەکەیان بەکارهێنانى لەبچینەدا بەکاریدێنن. ئاینى هیندۆسى بۆ ئەو خاڵە سورە شوێنکەوتوانى چونکە دەگەڕێتەوە، پێیان وابوو بەهۆى ئەو خاڵەوە مرۆڤ دەتوانێت ڕێگە لەدەرچوانى وزەکانى ناخى بگرێت، کە بەالى ئەوانەوە لەو شوێنەوە دەردەچێت هەروەها پێشیان و دەک��ات باشتر تەرکیز کە واب��وە دەکات خۆى بیرى کۆنترۆڵى مرۆڤ مرۆڤەکان و دەکات باشتر شانس و ئەو دانانى دەپارێزێت. لەشەیتان ئافرەتان لەنێوچەوانى سورە خاڵە بەهیچ شێوەیەک ماناى ئەوە نیە کە ئەو ئافرەتە هاوسەرگیرى کردوە، کە بەرباڵوە زانیارییەکى هەڵەى ئەوەش کە وێنە هەندێ بەهۆى خەڵک الى

لەفێلمەکاندا دەبینرێت.

ئا: ڕێوان مەحمود

№ خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

№ دیزاین

سەعید ئەحمەد

№ سەرنووسەر

پشدەر بابەکر

№ جێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

[email protected] www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

کاروان مەحمود، هونەرمەند:

ئەوەى لە دڵی ئێمە دایە بە ئامێرەکانمان دەرى دەبڕین

65 ملیۆن دۆالر دەدات بەو کەسەى کچەکەى دەخوازێت

خاڵى سورى نێوچاوانى هیندیەکان ماناى چییە؟

دوو خوشک پێشبڕکێى شاجوانی لوبنانیان داگیرکرد

کاروان مەحمود ناسراو بە کاروانى بالە بان، هونەرمەند لە ساڵى 1970 ئیبراهیم پاشا لە شاری لە گەڕەکى بە سەرەتا دایکبوە. لە سلێمانى ئامێرى ساز لە ساڵی 1989 دەستی بۆ پاشان ک��رد، موزیک ک��اری بە

ساڵى لە فارسى ن��ەى ئامێرى 1996. دواتر حەز بە ئامێرى تا و ک����ردووە ب��ال��ەب��ان ئێستاش بەردەوامە چونکە تایبەتیی زۆر حەزێکى

هەیە بۆ بالەبان.ب��ە چ�����ۆن و *ک�����ەى دنیاى هونەر لە بوارى ئاشنابوویت؟ موزیک هاندەرت کەسەى ئەو بوو تا چەند توانیوتە

لەگەڵ هاندانى ئەو ئ���ەم رێ��چ��ک��ەی��ە

بگریت؟ساڵى 1990 لە سەربازى هەڵ هاتبووم لە سلێمانى پەیوەندیم کرد بە تیپى تیپەکە ئ��ەن��دام��ى ب��ە و م��ەول��ەوى وەرگیرام، پاشان چوومە تیپى شەم، پاشان ساڵى 1996 بووم بە ئەندامى تیپى فولکلۆرى کورد تا ساڵى 2000 بووم بە ئەندامى گروپى گەڕیان لە هەروەها تیڤی. خاک ئ�����ەو ک��ەس��ان��ە ه������ان������دەر و پاڵپشتم بوون و هاوڕیکانم

ماڵى خۆشمان بوون.*کاک کاروان خۆى لەژێر کاریگەرى چ شارەزایەکى موزیکدا دەبینێتەوە؟

م��ن س��ەرس��ام ب���ووم ب��ە دوک���ەس، یەکەمیان خالید رەشید وەک ئەمیرى بە کە یویوما دووهەمیان و بالەبان ئەمریکا لە عازفى جەلویە تواناترین

بینیم و وێنەشمان هەیە بەیەکەوە.*موزیک چى پێبەخشیویت؟

لە ئەوەى ئارامى، و و سۆز هەست ناو دڵم دابێت بە مۆسیقا

دەرى دەبڕم.*پ���ێ���م

خ��ۆش��ە ب��ی��رەوەری��ەک��ى خ��ۆت��م��ان بو بگێڕیتەوە؟

سەمفوونى تیپى گ��ەڵ ل��ە ئێمە ئەمریکا. بۆ کرد سەفەرمان عێراقى مقامێک من دانرابوو وا مۆسیقاکە دەستى تیپەکە ئینجا و ب��ژەن��م پێدەکرد زۆر کارێکى جوان بوو، کە تەواو بووین لە مۆسیقاکە زۆر دەس خۆشیمان لێ کرا لە الیەن ئەمریکى و عەرەب و کوردەوە، یەکێک هات لێ پرسیارى ب��وو ع��ەرەب الم بۆ کردم وتى من لە ئالەتەکەى تۆیا کە پێشکەشت کرد ئەنفال و کیمیاباران و نەهامەتی کوردم تێدا بینى، منیش بە دای��ە ئێمە دڵی لە ئ��ەوەى وتم

ئامیرەکانمان دەرى دەبڕین.*موزیک لە کوردستان لە چاو سااڵنى

پێشوو چۆن دەبینیت؟ پێشوودا، سااڵنى چاو لە مۆسیقا پێش کەوتووە بەاڵم بەداخەوە رۆحى هونەرمەندان ناو تەباى نەماوە تیا وەک پێشو نیە تە نها مادە زۆر باوە.جیاوازیەکى هیج بان بالە ئایا *ه��ەی��ە ل��ەگ��ەڵ ئ��ام��ێ��رەک��ان��ى ت��ری

موزیکدا؟بالە بان هیج جیاوازیەکى نیە لەگەڵ تا کۆنەوە لە بەاڵم تردا ئامێرەکانى بە تەنها کردووە لێ غەدریان ئێستا کاریان هێناوە بۆ هەڵپەڕکى و شادى یان پێ پەیدا کردووە، بەاڵم پارە و بالە بان بەو شێوەیە نیە کەوا بەکار بهێنرێت دەتوانێت بە بالە بان خەڵکى

بگریەنیت و هەڵیشی بپەڕێنیت. کورد گۆرانیە مۆسیقاو هۆگری کۆنەوە لە بەاڵم هەمووکاتێک بە رێزەوە سەیری لە ب��ان بالە نموونە بۆ ن��ەک��ردووە ئەم لێدانى حەرامە وت��راوە کۆنەوە ئالەتە وای لە خەڵک کردووە نە چێت

بە الى بالە باندا.*ئەو غەدرە لە چیدا دەبینتەوە؟ لە سەردەمە پێ بە دەبینین حاڵێکدا جیاوازەکان لە کوردستاندا نەک هەر بۆ بالە بان بەڵکو هەموو ئامێرێکی م���وزی���ک ت���ەن���ان���ەت ه��ون��ەرم��ەن��دی کۆرانیبێژیش بە کەم سەیر کراوە؟ پێت وا نییە ئەمە غەدرێکە لە هونەر بە گشتی کراوە؟ هۆکارێکە بۆ دواکەوتنی

هونەر لە کوردستان؟کاتێک ه��ەم��و ئێمە وای����ە، ب��ەڵ��ێ هونەرمەندی خۆمان ال سووکە یان بە کەمى دەزانین ئێمە زۆر واڵت رۆیشتوین تەنها میلەتى خۆمان غەدر یاخود رێز

لە هونەرمەند ناگرێت.ک��اروان مامۆستا ئ��اوات��ى *خولیاو

چییە؟لە نەگبەتى و نەهامەتی بە ک��ورد دنیادا ناسراوە حەز دەکەم بە مۆسیقاو گۆرانى بناسرێ لە بەر ئەوەی ئێمەش هیچمان کەمترنیە لە واڵتانی تر. ئاواتم هەیە جوانم کوڕێکى و کچ ئەوەیە ترین بە جوان ناوى الفە و الوکۆ بە خوا ئەگەر بکەم پەروەردەیان شێوە

یارمەتیمان بدات.

ی���ەک���ێ���ک ل����ە پ����ی����اوە ه����ەرە کۆنگ هۆنگ دەوڵەمەندەکانى

بەناوى چاو تسونگ ڕایدەگەیەنێت دۆالر م��ل��ی��ۆن 65 ئ��ام��ادەی��ە

کچەکەى کە پیاوەى بەو ب��دات هەواڵیکى بەپێى دەخ��وازێ��ت. گیگى تورکی، هەبەری ئێن سۆن کە ساڵەیە 33 کچە ئ��ەو چ��او و تەالرسازییە بەشى دەرچ��ووى یەکێک بە کە تسونگە چاو کچى لە ملیاردەرەکانى جیهان و هۆنگ بوارەکانى لە کۆنگ دادەنرێت کە ب��ازرگ��ان��ى و ن��ی��ش��ت��ەج��ێ��ک��ردن نێودەوڵەتى و گواستنەوە و کڕین ئیش زاردا و زەوى فرۆشتنى و ملیاردەرە پیاوە ئ��ەم دەک���ات. ئەو نییە گرنگ بەالیەوە دەڵێت کچەکەى نیازە بە کە پ��ی��اوەى بهێنێت هەژارە یاخود دەوڵەمەند، پیاوێکى کە ئەوەیە گرنگ بەاڵم کچەکەى دڵى و بێت بەخشندە ڕابگرێت. لەبەرامبەر ئەم ئۆفەرەى پێکەنینەوە بە گیگى باوکیشیدا کەسێک دەچ��ێ��ت ل��ەوە دەڵ��ێ��ت هەبێت ئەم ئۆفەرەى بەدڵ نەبێت.

واڵتی 2012 شاجوانی پێشبڕکێى دەگمەن ئەنجامێکی بە لوبنان خوشک دوو کاتێک هات کۆتایى هاوەڵی و یەکەم پلەی توانیان یەکەمی شاجوان بەدەستبهێنن. لە توانی شیبانی رینا پێشبڕکێکەدا پلەی یەکەم بەدەستبهێنێت و ببێتە لوبنان ی 2012 ساڵی شاجوانی هاوەڵی پلەی خوشەکەکەشی و بەدەستبهێنێت. شاجوان یەکەمی دوو خوشک یەکەم جارە بۆ ئەمە پێشبڕکێى لە بەشداری پێکەوە لەوەتەی بکەن لوبنان شاجوانی

لەساڵی 1953 ەوە ئەو پێشبڕکێیە لوبنان شاجوانی دەستیپێکردووە. خوێندکاری ئەندازیارییە لە زانکۆی 178 ب���ااڵی و ال��ق��دس« »روح کیلۆیە. 54 کێشی سانتیمەترەو ش��اج��وان س���ەرەڕای ن��ازن��اوەک��ەو خەاڵتێکی س��ەری، خستنە ت��اج لوبنانی لیرەی ملیۆن 50 بڕی بە هەزار »33« نزیکەی دەکاتە کە دۆالر پێدەدرێت لەگەڵ شوقەیەکی ئۆتۆمبیلێکی و ب��وون نیشتەجێ وەرزشی و ساڵێکی تەواو دڵنیایى

ماکیاج و چەندین خەاڵتی تر.

کورد لە کوێى هاوکێشەی گۆڕانکارییەکانی ڕۆژهەاڵتی

ناوەڕاست دایە؟

ه��ەن��دێ��ک ل��ە واڵت���ان���ی ن��اوچ��ەی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست وخۆرئاوای عەرەبی بەر ڕاب��ردووداک��ەوت��ن��ە لەچەندساڵی شااڵوی گۆڕانکاری یەکان و، ژمارەیەک لەڕژێمەتۆتالیتاری ودیکتاتۆری یە کانی خۆپیشاندانە ژێرفشاری لە ناوچەکە گەلەکانیاندا ی��ەک��ان��ی ج���ەم���اوەری گەالن بەهاری هێناوبووە هەرەسیان م ستە و کەر ڕژێمەسەرکوت وپایزی کارەکانی ئە وواڵتانەودام و دەزگاکانیان بەریەک هەڵوەشاو دەسەاڵت کەوتە لە ئەم ئەگەرچی ج��ەم��اوەرەوە. دەستی عەرەبی بەهاری بە یانە گۆڕانکاری ناوزەد کراوەو مورکێکی عەرەبی لێدراوە واڵتانەولەسەرەتای ئەم پێشى بەاڵم ،ڕابردووداگەلی س��ەدەی نەوەدەکانی باشووردابووە کوردستانی لە ک��ورد وئەنفالچى ڕژێمەفاشى ودژى پێشەنگ بەرپاکرد کوردی بەغدابەهاری یەکەی لەژێردەستی کوردستانى ناوچەکانی و داگیرکەران ئازاد کردو بووە ڕێچکەشکێن کراوی لێ ستەم بۆگەالنی وپێشەنگ جەماوەری ڕاپەڕینەى ناوچەکە،ئەم کوردستان بووە سەرەتایەک بۆ کۆتایی و ڕژێمە م بە کجارەکی یە هێنانی وپەرلەمانی حکومەت مەزراندنی دا پشتیوانی کەوتەوەو لێ کوردستانی یەکی گەورەی نێو دەوڵەتیشى لێ کرا هاتنە کانی ئامانجە زۆری بەشى و و ئ��اوەدان کوردستان وئێستاش دى درانە فڕێ داگیرکەرانیش سەرفرازەو هەرچەندە ، وە م��ێ��ژووە زب��ڵ��دان��ی دووژمنانی کوردستان بەردەوام لە هەوڵ ئەم باربردنی بۆلە داب��وون وکۆشش ئەزموونە نوێ یەی کوردستان وناوچەکە ب��ەاڵم ل��ە ب���ەردەم ئ��ی��رادەی پۆاڵینی هیچیان داداوەو چۆکیان گەلەکەماندا باکورو لە کورد ئێستاش نەکراوە پێ ڕۆژئاواش لە هەوڵ وبزافی بەردەوام دان

بۆ بەدەست هێنانی مافە ڕواکانیان. کە سااڵنێکی زۆرە لێیان زەوت کراوەو خۆیان بەزمانی قسەکردن تەنانەت نە ڕەوا پێ بوونیشان هاوواڵتی ومافی بینراوە ، ڕاپەڕینی کوردانی رۆژئاوا پێی ناوەتە قۆناغێکی گەورەی مێژوویی یەوەو کەیان وڕاپەڕینە شۆڕش وتنی سەرکە ئەوەندەی ترهاوکێشەکە لە بەرژەوەندی و هاوسەنگتردەکات و گەورەتر کورد بوونی دایک ولە بوون دروست خەونی کیانێکی سەربە خۆی کوردی بەرجەستە تر دەکات ، چونکە ئێستا کێشەى کورد گەورەترین فەلەستین کێشەی دوای کێشە ی ناوچەی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاستە م��اوەت��ەوە چ��ارەس��ەرک��ردن کەبەبێ بکەینەکێشە ک��ورد کێشەى بۆئەوەی زیاتری وپشتیوانی نێودەوڵەتی یەکی کات هەموو لە بکەین بەر دەستە بۆ یەک و ڕیزی بەیەک پێویستمان زیاتر پێویستە هەیەو نەتەوەیی هەڵوێستی حزبی بچووکە یە ب��ەرژەوەن��دی وازل��ە بەدەستهێنانی وکاربۆ بهێنین کان یە بکەین یەکانمان نەتەوەیی ئامانجە ین بکە لەبیر کانمان وملمالنێ وکێشە تیایدا هەڵدەینەوەو نوێ والپەڕەیەکی بۆتاهەتایە کە بکەین تۆمار مێژوویەک وکۆیلەیی ژێردەستەیی لە نەوەکانمان ڕزگار بکەین ،بەم جۆرەدە بێت بە شوێن نەتەوەکەماندا بااڵکانی یە بەرژەوەندی کردن وش���ەرم دودڵ���ى وب��ێ بگەڕێین وڵى هە لە والیەنێک س کە لەهیچ بەردەوام دا بین بۆدۆزینەوەی کە ناڵی کانمان یە ب��ەرژەوەن��دی تابزانین نوێ لەگەڵ کێدا یەکدەگرێتەوە لەگەڵ ئەوەدا کاربکەین بۆدروست کردنی پە یوەندی وئاشتیانەکان دیبلۆماتی ڕێگا دۆستانەو سیماوشێوازی بوونەتە کە بەر بگرینە بەدەست بۆ الن گە ئێستای کارکردنی ونیشتمانی نەتەوەیی ئامانجە هێنانی یەکێتی مەبەستەش ئەو بۆ یەکانیان بەئیرادەی بەستن وپشت یی نەتەوە و کات لەم چارەیە ڕێگا باشترین گەل ژیرانە پێویستیشە هەستیارەداو وەختە مامەڵە لەگەڵ ڕووداوو گۆڕانکاری یەکاندا بکە ین وبە عەقڵیە تێکی سەردەمیانەوە ونەکەوینە بدەین ئەنجام کارەکانمان کە ئەوەشى دووژمنانەوەو بۆسەی ناو بەدەستمان هێناوە لێمانی زەوت بکەنەوە نەوەکانی مێژوو بەرنەفرەتی وبکەوینە

داهاتوومانەوە.

نازدار »ئەڤینا دل« باڵودەکاتەوە ه��ون��ەرم��ەن��د ن���ازدار

کلیپە ک���ارەک���ان���ى ت���������ازەک���������ەى »ئەڤینا ب��ەن��اوى ک��ۆت��ای��ى دل«

چەند لە پێهێناوەو داه���ات���وو رۆژى ب��اڵوی��دەک��ات��ەوە. ئ������ەم ک��ل��ی��پ��ە ک����ە ل����ەالی����ەن

پرۆدەکشن ڤین کۆمپانیاى الیەن لە بەرهەمهاتووە، »فەرهەنگ دەره��ێ��ن��ەر ف������ەرم������ان« ک����ارى ک��راوە. بۆ دەرهێنانی دل« »ئەڤینا گۆرانى ئ��اوازى و تێکست لە خۆیەتى هونەرمەند یەکەمجار ب��ۆ ک��ە

خۆى دایناوە.

جبار محەمەد

Top Related