هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

سلێمانى خۆپیشاندانه کانى ن��اوچ��ه ک��ان��ى و که ده وروب����ه رى داواى چاکسازى و نه هێشتنى که م…

چی لە جەماوەر داوا…

10»

به دراوه که ئاماره ى ئه و پێى به له هیواوه نه خۆشخانه ى له ~نه خۆشخانه ى تاکه که سلێمانى شارى دا، عیراق و کوردستان له شیرپه نجه یه که س 2378 دا 2010 ساڵى له ته نها

«8سه ردانى ئه و…

ئامارەکانی نەخۆشخانەی هیوا…وه رگرتووه ، خراپى ئاراسته یه کى ژیان به مرۆڤ ئاشنابوونى ڕاده ى ئه و تا ڕه نگه دروست، و ڕاست ڕێگایه کى خودى رێگاى راستیش توشى گومان و

دوودڵى بکات، خه مه کان…

بوونى ئافره تیش له ژیاندا…

5»

»67

»هاتنى پێشمه رگه بۆ که رکوک دڵنیاییه کى…2 بروسکه ی پیرۆزبایى مه کته بى ڕاگه یاندنى ناوه ندیى…

دوا به دواى ئه و خۆپیشاندان و په الما ره ئاژاوه گێڕانه ى ناوچه یه کى چه ند ریازو حه ویجه و له ناوچه کانى که

ترى ده وروبه رى که رکوک ڕویاندا و دواى…

بە بۆنەی یادى دامه زراندنى ڕادیۆى ئاسمانیى جه ماوه رى حزبى ناوه ندیى ڕاگه یاندنى مه کته بى کوردستانه وه ،

سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان…

www.jamawarnews.com

سێشەممە 17/ڕەشەمێ/2710 کوردی • 2011/03/08 زایینی • ژمارەی 645 • ساڵی 30 • 12 الپەڕە

ئامادەکاریەکان بۆ کۆنگرەی شەشەمی حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان لە سلێمانی

ئاسایش:هیرشکردنه سه ر خێمه کانى به ر ده رکى سه را و سوتاندنیان دووره له ئه رک و فه رمانه کانى سه رشانى ئێمه «2

په رله مانتارێکى عه ره بى: حکومه تى هه رێم یاخیبووه و پێشمه رگه بۆى نییه ببێته به دیلى سوپا «2

؟؟؟؟؟

هه ڤاڵ محه مه دى حاجى مه حمود: به ده نگه وه چوونى جه ماوه رو به هه ند وه رگرتنى کێشه و خواسته کانیان و ئه نجامدانى چاکسازى له کوردستاندا ئه رکێکى هه نووکه یى ئه م قۆناغه ن

په یامى هه ڤاڵ محه مه دى حاجى مه حمود، به بۆنه ى بیسته مین ساڵیادى ڕاپه ڕینى ئازارى ساڵى 1991ى کوردستانه وه

ڕاگه یه نراوى مه کته بى سیاسىحزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان

به بۆنه ى یادى ڕاپەڕینەوە

پڕۆژه پێشنیارى فراکسیۆنى حزبى سۆسیالست دیموکراتى کوردستان بۆ چاکسازى له هه رێمى کوردستاندا

س��اڵ��ڕۆژى بیسته مین ب��ه ب��ۆن��ه ى ئ��ازارى ج��ه م��اوه ری��ه ک��ه ى ڕاپه رینه ساڵى 1991ى کوردستانه وه ، هه ڤاڵى مه حمود، حاجى محه مه دى به ڕێز سکرتێرى گشتیى حزبى سۆسیالیست په یامێکى کوردستان، دیموکراتى ئاراسته ى جه ماوه رى کوردستان کرد

اە پەیامەکەدا هاتووە: ڕاپه ڕینى یادى له کاتێکدا ئه مساڵ ئ����ازارى س��اڵ��ى 1991 ش��ک��ۆدارى ده که ینه وه که کوردستان به دۆخێکى ده روازه ى له ناوچه که هه ستیارو کوردیش و ڕیشه ییدایه گۆڕانێکى ڕۆژهه اڵتى گرنگى نه ته وه یه کى وه ک ڕزگ��ارى ب��ۆ له خه باتى ن��اوه ڕاس��ت ئامانجه به گه یشتن و هه میشه یى له چ��اوى ده بێت ستراتیژیه کمانى

قۆناغێکى نوێ و ئاسۆى خه باتى بۆ ئاستێکى به رزتر ڕۆشنکاته وه .

دا سێ الپەڕە لە پەیامەکە دەقەی دەخوێنیتەو.

سۆسیالیست حزبی فراكسیۆنی دیموکراتی کوردستان لە پەرلەمانی پێشنیارێکی پ��رۆژە کوردستان، لە چاکسازی بۆ کردووە پێشکەش

هەرێمی کوردستاندا.داواک��ارى هاتووە: پ��رۆژەک��ەدا لە چاکسازى یه کێکه له و پرسه گرنگ و خواسته گشتى و جه ماوه ریانه ى که له کوردستاندا هه یه و ئه مه ش ئامانج به دامه زراوه یى و به هێزکردن لیێ ک��ردن��ى زی���ات���رى ن��اوه ن��ده ک��ان��ى ن���اوه ن���ده ک���ۆى و ده س���ت���ه الت کۆمه اڵیه تى و ئابورى و سیاسى ترى ژیانییه کانى و فه رهه نگى و موئه سه سه و ده سته اڵت کۆمه ڵگاو

کوردستانه . نیشتمانیه کانى ل���ە پ����رۆژەک����ەی ف��راک��س��ی��ۆن��ی

»ح���س���دک«دا ه���ات���ووە: ح��زب��ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالست به ته نها جارێک چه ند و پێشتر له له ناو ، تردا الیه نه کانى له گه ڵ و په رله مانى کوردستان و له ده ره وه ى پێشکه ش پ���رۆژه ى ، پ��ه رل��ه م��ان سۆنگه ى له ئیستاشدا له ک��ردوه به کۆمه ڵ ب��ه ک��ارى ب��وون ب���اروه ێ و ه��ه وڵ��دان ب��ۆ خ��زم��ه ت��ک��ردن به له حوکم دامه زاروه کانى جه ماوه رو پێشنیارە پرۆژە ئەم کوردستاندا

ده خه ینه ڕوو.پێویسته ه���ات���ووە: ه���ەروەه���ا وه ک ک��وردس��ت��ان پ��ه رل��ه م��ان��ى ناوه ندى و نیشتمانى ده زگایه کى ، کوردستاندا له ته شریعى بااڵى یاسایانه ى ئه و و بکرێت تر چاالک

ل��ه پ��ه رل��ه م��ان ده رده چ�����ن پێش ناوه نده کانى به رده م بخرینه وه خت سود بۆ گشتى ڕای��ى توێژینه وه و وه رگرتن له داواکارى و خواسته کانى کۆمه ڵگاى ڕێکخراوه کانى و خه ڵک

مه ده نى و به هه ند وه رگرتنیان.لەبارەی چاکسازی لە حکومەتیشدا: ئ��ه داى ک���ارو ب��ه چ��او پێویسته حکومیدا ده زگ��ا و وه زاره ت��ه ک��ان بخشێنرێته وه و حکومه ت به رپرسیار پ��ه رل��ه م��ان��دا، ب��ه رام��ب��ه ر ل��ه بێت پ��ه ی��وه ن��دى ن��ێ��وان ح��ک��وم��ه ت و ئێداره ى نامه رکه زى له پارێزگاکاندا سه ر له دام��ه زران��دن ڕێکبخرێت، دوور یاسایى و شه فاف بنه ماى بڕیارى سیاسى و ده ستى حزب له

ل2 بێت. دەقی پرۆژەکە …

یادى ساڵه ى به بۆنه ى بیست ڕاپه ڕینى ئازارى ساڵى 1991ى گه لى حزبى مه کته بى سیاسى کوردستان، کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست

ڕاگه یه نراوێکى باڵوکرده وه . لە ڕاگەیەنراوەکەدا هاتووە: ئه م ساڵ قوربانى و ڕاپه ڕین یادى له کاتێکدا ده که ینه وه ، خه بات سیمبوله کانى و به قۆناغێکى که ڕه وشى کوردستان له ئاست ده بێت، تێپه ێ هه ستیاردا پرسى چ��اره ن��ووس س��ازى خ��اک و کوردستان، به شێکى ناسنامه ى مافه ئارادایه و له گه وره هه ڕه شه ى

گه له که مان به دیهاتووه کانى به خوێن گ��ه ڕان��دن��ه وه ى شه پۆلى ل��ه ب��ه رده م خه ونى شۆڤێنیه ت و دووباره ته عریب که رکوک دیمۆگرافیاى تێکدانى و ئه مه ش دان، داب��ڕاوه ک��ان ناوچه و ده خاته گه وره نیشتمانیى ئه رکێکى و سیاسى سه رکردایه تى ئه ستۆى کوردستان، جه ماوه رى پێشمه رگه و پاراستنى و یه کڕیزى به ته نها که پێکه وه و قبوڵکردن یه کتر گیانى مسۆگه ر سه رکه وتنى خه باتکردن

ده کرێت.ل2 دەقی ڕاگەیەنراوەکە …

10ی کاتژمێر 2011/3/4 ب����ه رواری سه رله به یانی لێژنه ی ئاماده کاری گۆنگره کۆنفراسه کان دانی ئه نجام به مه به ستی کۆنگره له شاری ئه ندامانی بۆهه ڵبژاردنی مه کته بی هه ڤااڵنی ل��ه گ��ه ڵ سلیمانی وجه ماوه رییه کان پیشه یی رێکخراوه ومه ڵبه ندی سلێمانی حزبی سوسیالیست

، ک��ۆب��ووه وه کوردستان دیمکراتی سه ره تا.هه ریه که له به رپرسی مه کته بی مه ڵبه ندی و پیشه ییه کان رێکخراوه پێشکه ش کورتیان ووتارێکی سلیمانی لیژنه که وه به رپرسی له الیه ن دواتر کرد. ووتاره دا که له م کرا پێشکه ش ووته یه ک خه باتی و م���ێ���ژوو خ��رای��ه تیشک

باس ه��ه روه ه��ا و ح��زب چه ندساڵه ی کرا گرنگییه کانی کۆنگره و له به ستنی که بریاره له ئاینده یه کی نزیکدا ببه سترێت . دواتر له الیه ن ئه ندامانی لیژنه وه میکانیزم , ررونکرایه وه هه ڵبژاردنه که شێوازی و وپرۆسه یه کی ئ��ارام له که شێکی پاشان دیمکراسی دا ده نگدان ده ستی پێکردوو

بۆکۆنگره ی خۆیان نوێنه ری ده نگده ران دیمکراتی شه شه می حزبی سۆسیالیست کۆنفرانسه هه ڵبژراد.بڕیاریشه کوردستان سه رجه م تاوه کو بێت ب���ه رده وام ک��ان خۆیان نوێنه ری ناوچه کان مه ڵبه ندو بۆکۆنگره ی ئاینده ی حزبی سوسیالیست

دیاری بکه ن

هه رێمى ب��ۆس��ه ر داب���ڕاوه ک���ان ن��اوچ��ه و ک��ه رک��وک گ���ه ڕان���ه وه ى کوردستانه خه ڵکى و ڕاپه ڕین به رده وامى به رزو ئامانجى ، کوردستان

ڕاپ��ه ڕی��ن��ن پ��ه ی��ام��ى ، پ��ێ��ک��ه وه ژی��ان و ئ���اوه دان���ى و ئ��اش��ت��ى

www.jamawarnews.com هەواڵ و ڕاپۆرت2 سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645ڕاگه یه نراوى مه کته بى سیاسى

حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستانبه بۆنه ى یادى بیست ساڵه ى ڕاپه ڕینى ئازارى ساڵى 1991ى گه لى کوردستان، ڕاگه یه نراوێکى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست حزبى سیاسى مه کته بى

باڵوکرده وه ، ئه مه ده قه که یه تی:

جه ماوه رى تێکۆشه رى کوردستانئه مڕۆ بیست ساڵ تێده په ڕێت به سه ر ڕاپه ڕینى به هارى ساڵى 1991ى کوردستاندا، سه رى سه رتا داو بڵێسه ى خۆڕگره وه ڕانیه ى ده ڤ��ه رى له ڕاپه ڕینه ى ئه و کوردستانى گرته وه به شارى که رکوکى کوردستانه وه ، جارێکى تر سه لماندى که گه لێک خاوه نى خاک و مێژوو فه رهه نگى خۆى بێت، هیچ هێزێک ناتوانێت له ناوى ئازادى و سه رفرازى ببات و ئیراده ى به رزى خه بات و فیداکارى به ئه نجامى

ده گات.ڕاپه ڕین، که ئازادى و دستکه وته کانى ئه مڕۆى کوردستانى فه راهه کرد و برینه کانى کیمیاباران و ئه نفالى سارێژ کرد، به رهه مى خه بات و تێکۆشانێکى له مێژینه ى بزووتنه وه ى ڕزگاریخوازى خه ڵکى کوردستالن بوو، ئه م ده ستکه وت و ئازادییه ى ئه مڕۆ که له و ڕاپه ڕینه وه سه رچاوه ى گرتووه ، ئه رکى گه وره مان ده خاته ئه ستۆ

بۆ پاراستن و به ره وپێشبردن تا به دیهێنانى ته واوى مافه ڕه واکانى گه له که مان.ئه م ساڵ له کاتێکدا یادى ڕاپه ڕین و قوربانى و سیمبوله کانى خه بات ده که ینه وه ، که ڕه وشى کوردستان به قۆناغێکى هه ستیاردا تێپه ێ ده بێت، له ئاست پرسى گه وره هه ڕه شه ى کوردستان، به شێکى ناسنامه ى و خاک سازى چاره نووس شه پۆلى له به رده م گه له که مان به دیهاتووه کانى به خوێن مافه ئارادایه و له دیمۆگرافیاى تێکدانى و ته عریب دووباره و شۆڤێنیه ت خه ونى گه ڕاندنه وه ى که رکوک و ناوچه دابڕاوه کان دان، ئه مه ش ئه رکێکى نیشتمانیى گه وره ده خاته ئه ستۆى سه رکردایه تى سیاسى و پێشمه رگه و جه ماوه رى کوردستان، که ته نها به یه کڕیزى و پاراستنى گیانى یه کتر قبوڵکردن و پێکه وه خه باتکردن سه رکه وتنى

مسۆگه ر ده کرێت.ئێمه له کاتێدا پشتیوانیى له هه ر داوایه کى جه ماوه ر ده که ین بۆ چاکسازى و ڕووبه ڕووبوونه وه ى گه نده ڵى و به دیهێنانى ئامانجه کانى ڕاپه ڕینى ئازادیخوازیى و یاسایى به شێوازى ڕه وا هه رداوایه کى پێویسته پێمانوایه کوردستان، له چوارچێوه ى پاراستنى ئه م ئه زموونه دا بێت که به رى خوێن و خه باتێکى دوورو درێژى گه له که مانه ، دوور له هه ر ئیستیغاللێکى سیاسیانه ى داواکارى جه ماوه رو هێرش بۆسه ر موڵک و ماڵى گشتى و تایبه ت و هه ر خوێنڕێژیه ک که به داخه وه

له ڕووداوه کانى ئه م دواییه دا رویاندا.

جه ماوه رى تێکۆشه رى کوردستانو نیشتمانى ده زگا له شه رعیه تى ڕاپه ڕین، خۆى ده ستکه وته کانى پاراستنى ڕه مزه بااڵکانى گه لدا ده بینێته وه که به ئازادى و له چوارچێوه ى دیموکراسیه ت و شه رعیه تى گه ل به دیهاتوون، ئه رکى گه وره ى هه موومانه و پێویسته یه کڕیز و هاو هه ڵوێست، پێکه وه هه نگاوى چاکسازى سیاسى و دیموکراسى له کوردستان بنێین و پێکیشه وه ڕووبه ڕووى هه ر هه وڵێک ببینه وه که دژ به خاک و خه ڵک و

ناسنامه ى هه ر هه ر به شێکى کوردستان ده بنه وه .

پیرۆزبێت یادى بیست ساڵه ى ڕاپه ڕینى ئازارى ساڵى 1991ى کوردستان

مه کته بى سیاسیحزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان

2011/3/5

بروسکه ی پیرۆزبایى مه کته بى ڕاگه یاندنى ناوه ندیى »حسدک« به بۆنه ى یادى دامه زراندنى

ڕادیۆى جه ماوه رى کوردستانه وه

ج��ه م��اوه رى ئاسمانیى ڕادی���ۆى دام��ه زران��دن��ى ی��ادى به بۆنه ى سۆسیالیست حزبى ناوه ندیى ڕاگه یاندنى مه کته بى کوردستانه وه ، ئاراسته ى پیرۆزبایى بروسکه یه کى کوردستان، دیموکراتى

به ڕێوه به رو کارماندانى ئه و رادیۆیه کرد، ئه مه ده قه که یه تی:

جه ماوه رى ڕادی��ۆى گوێگرانى و کارمه ندان و به رپرس به ڕێزان کوردستان

ڕادیۆى دامه زراندنى به سه ر تر ساڵێکى تێپه ڕبوونى به بۆنه ى جه ماوه رى کوردستان که هاوکاته له گه ڵ یادى شکۆدارى ڕاپه ڕینى به هارى ساڵى 1991ى گه له که مان و ئه و کارو خزمه تانه ى پێشکه ش به جه ماوه رى ده که ن، جوانترین پیرۆزباییتان لێده که ین و هیوادارین سه رکه وتووبن له گه یاندنى په یامى ئاشتى و پێشکه وتن و که لتورى

دیموکراسى و خزمه تکردن له کوردستاندا.پیرۆزى بزاڤێکى پێده رى درێژه که جه ماوه ر ڕادیۆى هیوادارین خه باتى سیاسى و ڕزگارى و ڕادیۆکانى ده نگى شۆڕشى کوردستان ناوخۆییه کانى و داستان و هه واڵى پێشمه رگه و شه هیدان و ڕادیۆ »حسدک« بوو له دواى ڕاپه ڕین و له یادى ڕاپه رینى گه لى کوردستاندا له سه رکه وتووبێت په خشکرا، سه ته الیته وه له ڕێى یه که مجار بۆ و ئ��ازادى به خزمه تکردن و تێکۆشان په یامى ڕاگرتنى زیندوو

گه شه پێدان و بنیادنان له کوردستاندا. مینبه رێکى کارکردنیدا له ماوه ى کوردستان جه ماوه رى ڕادیۆى بیروڕاى ئاڵوگۆڕى و ڕاستیه کان گرنگى سه رچاوه یه کى کراوه و بڕواو جێگه ى ببێته توانیویه تى بووه و پیشه یى په یامى ئازادو ناوه وه ى وواڵت و ئه و ئه رکه له ده ره وه و متمانه ى گوێگرانى کورد گرنگه تان جێگاى ده ستخۆشى و نیشانه ى ڕاستگۆییه له په یام و ڕه واکانى داواو خواسته و به ڕاى گشتى له خزمه تکردن دڵسۆزى خه ڵک و هیوادارین ساڵى نوێى ته مه نى ئه و ڕادیۆیه قۆناغێکى نوێ له ڕابردوودا که گرنگه ى ئه رکه به و درێژه دان و کارکردن له بێت

بینیویه تی.دووباره له و یاده دا، پیرۆزباییتان لێ ده که ین و ساڵو بۆ سه رجه م سه ختى له ڕۆژانى که ده نێرین هه ڤااڵنه پێشمه رگه و شه هیدو ئه و و ئازادى ده نگى کوردستانه وه ئه شکه وته کانى له چیاو و خه بات

به رگرى و خه باتى قه ڵه میان بڵند کرد.

سه رکوتووبن بۆ گه شه پێدانى ئازادى و بنیادنان له کوردستاندا.

مه کته بى ڕاگه یاندنى ناوه ندیىحزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان

2011/3/5

پڕۆژه پێشنیارى فراکسیۆنى حزبى سۆسیالست دیموکراتى کوردستان بۆ چاکسازى له هه رێمى کوردستاندا

و گشتى خواسته و گرنگ پرسه له و یه کێکه چاکسازى داواک���ارى جه ماوه ریانه ى که له کوردستاندا هه یه و ئه مه ش ئامانج لیێ به هێزکردن ناوه نده ناوه نده کانى ده سته الت و کۆى زیاترى به دامه زراوه یى کردنى و سیاسى و ئابورى و کۆمه اڵیه تى و فه رهه نگى و ژیانییه کانى ترى کۆمه ڵگاو

ده سته اڵت و موئه سه سه نیشتمانیه کانى کوردستانه حزبى سۆسیالست دیموکراتى کوردستان له پێشتر و چه ند جارێک به ته نها ده ره وه ى له و کوردستان په رله مانى له ناو ، تردا الیه نه کانى له گه ڵ و په رله مان ، پرۆژه ى پێشکه ش کردوه له ئیستاشدا له سۆنگه ى باروه ێ بوون به کارى به کۆمه ڵ و هه وڵدان بۆ خزمه تکردن به جه ماوه رو دامه زاروه کانى

حوکم له کوردستاندا چه ند خاڵێک ده خه ینه ڕوو: * په رله مانى کوردستان :

1- پێویسته په رله مانى کوردستان وه ک ده زگایه کى نیشتمانى و ناوه ندى بااڵى ته شریعى له کوردستاندا ، چاالک تر بکرێت و ئه و یاسایانه ى له په رله مان ده رده چن پێش وه خت بخرینه به رده م ناوه نده کانى توێژینه وه و و خه ڵک خواسته کانى و داواک��ارى له وه رگرتن سود بۆ گشتى ڕایى

ڕێکخراوه کانى کۆمه ڵگاى مه ده نى و به هه ند وه رگرتنیان.2- کارا کردنى ڕۆڵى ڕه قابى په رله مانى کوردستان بۆ چاودێرى کردنى په یڕه وى یاساو بڕیاره کان و چاودێرى ئه داى کارى حکومه ت و دامه زراوه کانى

تر له کوردستان .3-کارکردن بۆ په سندکردنى ده ستورى هه رێمى کوردستان بۆ ئه وه ببێته و قانون ده وڵه تى چوارچێوه ى له کوردستان ڕێکخستنه وه ى بۆ بنه ما

دامه زراوه یدا .نه زاهه و لیژنه ى تایبه تى به ، په رله مان لیژنه کانى کردنى چاالک 4دامه زراندنى ده سته یه کى نه زاهه ى سه ربه خۆ له ده روه ى حکومه ت و له ژێر

چه ترى شه رعیه تى په رله ماندا.* هه ڵبژاردن :

بنه ماکانى ترین سه ره کى له یه کێک وه ک هه ڵبژاردن پێویسته -1دیموکراسیه ت له کوردستاندا بنه ما یاسایى و فه رهه نگیه کانى به هێز بکرێت ، به جۆرێک که هه لى یه کسان له به رده م هه مووالیه کدا بڕه خسێنێت و به ر بگرێت له هه موو قۆرخ کاریى و به کارهێنانێکى ده زگا نیشتمانییه کان و

ماڵى گشتى بۆ ئامانجى هه ڵبژاردن .2-کارکردن بۆ په سندکردنى یاساى کۆمیسۆنى هه ڵبژاردن له کوردستان ،

که زه مانى هه ڵبژاردنێکى یاسایى و شه رعى بکات له کوردستاندا .*ده سته اڵتى دادوه رى :

1-پارێزگارى کردن له سه ربه خۆیى قه زاو دادگاکان له هه ر ده ستێوه ردانێک .

2-چاالک تر کردنى ده زگاى داواکارى گشتى له کوردستان .*حکومه ت :

1-پێویسته چاو به کارو ئه داى وه زاره ته کان و ده زگا حکومیدا بخشێنرێته وه و حکومه ت به رپرسیار بێت له به رامبه ر په رله ماندا.

له نامه رکه زى ئێداره ى و حکومه ت نێوان په یوه ندى ڕێکخستنى -2پارێزگاکاندا.

3- دامه زراندن له سه ر بنه ماى شه فاف و یاسایى دوور له ده ستى حزب و بڕیارى سیاسى .

4-ئازاد کردنى بازارو ڕێکخستنى په یوه ندى نێوان که رتى گشتى و تایبه ت له چوارچێوه ى یاسادا و ڕێگرتن له هه ر قۆرخ کارى و ده ستێوه ردانێکى

نایاسایى له وه به رهێنان و چاالکى ئابوریدا.5- هه وڵدان بۆ دروستکردنى بنه مایه کى ئابورى به هێز له کوردستاندا و گۆڕینى ئه م هه رێمه له به رخۆره وه بۆ به رهه م هێن له رێگاى پشتگیرى

که رتى کشتوکاڵ و پیشه سازیى و وه به رهێنان .و ته ندروستى و ئاوکاره با پێویسته کانى خزمه تگوزارییه 6-باشکردنى

فێرکردن و ڕێگاو بان و چاودێرى کارى حکومه ت له وباره ییه وه .7-دانانى ستراتیژێکى نیشتمانى بۆ نیشته جێ کردن و به یاسا ڕێکخستنى کارى پڕۆژه کانى نیشته جێکردن له سه ر بنه ماى یه کسانى هاواڵتیان له

مافى نیشته جێ بوون له شاروو شارۆچکه و گونده کانى کوردستان .8- دانانى پالنێکى نیشتمانى بۆ که مکردنه وه ى بێکارى و ڕه خساندنى هه لى

کار بۆ گه نجان .9- ڕێکخستنى سیسته مى خانه نشین و باشکردنى گوزه رانى خانه نشینان.10- شه فافیه ت له گرێبه سته نه وتیه کان و داهات و خه رجکردنى داهاته کان.

*دامه زراوه نیشتمانیه کانى تر:

1- پێکهێنانى ئه نجومه نێکى ئاسایشى نیشتمانى له چوارچێوه ى سه رۆکایه تى هه رێمى کوردستانداو ڕێکخستنى کاره کانى به یاسا.

هێزێکى وه ک پێشمه رگه ڕێکخستنه وه ى زیاترى بۆ پشتیوانیکردن -2نیزامى کوردستانى ، له چوارچێوه ى وه زاره تى پێشمه رگه و فه رمانده ى بااڵى هێزى پێشمه رگه ى کوردستان دوور له هه ر کاریگه رى و ئینتمایه ک

بۆ حزب.3- پاراستنى سه ربه خۆیى خوێندنى بااڵ و زانکو په روه رده و ناوه ندکانى خۆێندن و باشکردنى ڕه وشى خوێندن و قوتابى و خوێندکارانى کوردستان

.4-چاوخشاندنه وه به موچه و خانه نشینیى پله ى تایبه ته کان به له به رچاوگرتنى

سااڵنى خزمه ت و پله کانى پێشوتریان و بژێوى بارى ئابورى هاواڵتیان .5-ڕێکخستنى ئه و موڵکانه ى که ئێستا باره گاى ڕێکخراوه کان و الیه نه کانن

له ڕێگاى یاسا وه یه کالى بکرێته وه .هاواڵتیانى زیاترى خزمه تکردنى بۆ درێژخایه ن به رنامه یه کى 6-دانانى

که رکوک و ناوچه دابڕاوه کان.له گه ڵ رێزدا

فراکسیۆنى

حزبى سۆسیالست دیموکراتى کوردستان2011/3/2

سلێمانى ئاسایشى به ڕێوه به رایه تى رایگه یاند؛ روون��ک��ردن��ه وه ی��ه ک��دا له به ر خێمه کانى س��ه ر هێرشکردنه ده رکى سه را و سوتاندنیان دووره له

ئه رک و فه رمانه کانى سه رشانیان.جه ختی له وه شکردووه ته وه که که هیچ ده ستگیرکردووه که سیان نه هێزێک نه له که سیشیان داوه ، به پێچه وانه وه هاوواڵتیانى پاراستنى ئه رکمان له به رئه وه کوردستانه ، خۆشه ویستى ب��ه و هه واڵه ک��ه س ک��ه داواک��اری��ن له و ن��ه خ��وات، فریو دروستانه نا رووداوه ش لێکۆڵینه وه مان به رده وامه .له الیه ن شه ممه ڕۆژى ئه وه ی دوای سلێمانییه وه شاری خۆپیشانده رانی س��ه رت��اس��ه ری مانگرتنی ب��ڕی��اری

راگه یه نرا و شه و چه ند خێمه یه کیان له وێ رۆژ ش��ه وو ئ��ه وه ی بۆ هه ڵدا بمێننه وه ، به اڵم له به ره به یاندا له الیه ن چه ند که سێکه وه هێرسیان کرایه سه ر

و خێمه کان سووتێنران.کاتیى ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ى وت��ه ب��ێ��ژى به رده رکى سه را له روونکردنه وه یه کدا 2:30ى کاتژمێر رای��گ��ه ی��ان��دووه ؛ شه قامى له چه کدار هێزێکى شه و مه وله وییه وه و به به رچاوى هێزه کانى سه ر کردۆته هێرشیان ئاسایشه وه به رده رکى مانگرتووانى خێوه ته کانى سه را و وێڕاى سووتاندنى خێوه ته کان مانگرتووان بریندارکردنى و لێدان و ده ستگیرکردووه که سێکیشیان چه ند

که ژماره یان نازانرێت.

لیستى له س��ه رک��رده به تیخ جه مال عێراقیه ،ئینشیقاقى له بزووتنه وه ى ویفاق ڕاگه یاندو خۆى و حه وت په رله مانتارى جیابوونه ته وه و عێراقیه لیستى له تر کوتله یه کیان به ناوى »کوتله ى عێراقیه ى سپی« دروستکردووه ، جه ختیشى له سه ر سه رکه وتوو عێراقیه که کرده وه ئه وه نه بووه له جێبه جێکردنى ئه و پالنه دا که

دایڕشتووه .ب��ه ت��ی��خ ل��ه م��ی��ان��ه ى ک��ۆن��گ��ره ی��ه ک��ى

هه شت ڕای��گ��ه ی��ان��د؛ ڕۆژن��ام��ه وان��ی��دا لیسته که له عێراقیه په رله مانتارى نوێیان کوتله یه کى جیابوونه ته وه و ب��ه س��ه رۆک��ای��ه ت��ى ح��ه س��ه ن ع��ه ل��ه وى

دروستکردووه .ل���ه ب��ه ت��ی��خ و ع���ه ل���ه وی، ج��گ��ه له ؛ بریتیین تر په رله مانتاره کانى ش��ه م��ه ری، ک��ازم ج��ب��وری، قوته یبه عالیه میاحی، عه زیز عرێبی، ئه حمه د

نوسه یف و غه زه نفه ر به تیخ.

کوتله ى س��ه رب��ه پ��ه رل��ه م��ان��ت��ارى عه ره بی، عومه ر جبورى ڕایگه یاند؛ نورى داواکاریه که ى ره تکردنه وه ى له الیه ن وه زی��ران س��ه رۆک مالکى کوردستانه وه هه رێمى حکومه تى له پێشمه رگه هێزى بۆ کشانه وه ى حکومه تى له یاخیبوونه که رکوک، ده سه اڵتى له ده رچوونه و عێراق

یاساو ده ستورى عێراق.عومه ر ل����ه زارى س��ۆم��ه ری��ه ن��ی��وز بوونى ب��اڵوی��ک��رده وه ؛ جبوریه وه پێشمه رگه له سه رتاسه رى که رکوک 121 ماده کانى دژى ناشه رعیه و ده ستوره ، 9ى م��اده ى و 110 و له چوارچێوه ى پێشمه رگه چونکه ناوخۆیى ئاسایشى سیسته مى بچێته نییه ب��ۆى ه��ه رێ��م��دای��ه و ه��ه رێ��م��ى س���ن���وورى ده ره وه ى

کوردستان.ووتیشی؛ پێشمه رگه بۆى نییه ببێته چونکه عێراقی، سوپاى به دیلى عێراق سوپاى ده ستور به گوێره ى پێکهاته کانى سه رجه م نوێنه رایه تى پاراستنى ئه رکى و ده کات عێراق

هه موو عێراق و سنووره کانیه تی.هه واڵى ئاژانسى تره وه له الیه کى

سه رچاوه یه کى ل��ه زارى ڕ وی��ت��ه رز، هه رێمى باڵویکرده وه ؛ به رپرسه وه حکومه تى داواک���ه ى ک��وردس��ت��ان ن��اوه ن��دی��ى ڕه ت���ک���ردووه ت���ه وه بۆ له پێشمه رگه هێزى کشانه وه ى

سنووره کانى که رکوک.نزیکه ى کردووه ؛ به وه ش ئاماژه ى چه کى به پێشمه رگه ه��ه زار 12قورسه وه ده ورى شارى که رکوکیان هێرشه ى له و به رگرتن بۆ گرتووه ، ڕابردوو هه ندێک الیه ن که هه فته ى هه ره شه ى ئه نجامدانیان کرد هاوکاتر له گه ڵ خۆپیشاندانى هه ندێک الیه نى

شۆڤێنى ناو شاره که .وه زی��رى مسته فا شێخ جه عفه ر کوردستان، هه رێمى پێشمه رگه ى پێشمه رگه ڕایگه یاند؛ له وباره یه وه ل��ه ش��وێ��ن��ه ک��ان��ى خ���ۆى م���اوه له ده وروب������ه رى ک���ه رک���وک، ب��ه اڵم به نده کاتییه و هێزانه ئه و بوونى له هه ره شانه ى ئه و مانه وه ى به

که رکوک ده کرێت.گه ره نتى کاته ى ئه و تا ووتیشی؛ خه ڵکه که ى ناوچه که و پاراستنى ن��ه ک��رێ��ت، ه��ێ��زى پ��ێ��ش��م��ه رگ��ه

ناکشێته وه .

ب���ه ره���ه م���ى 1991 س����اڵ����ى ب�����ه ه�����ارى ڕاپ�����ه ڕی�����ن�����ى ب����وو گ�����ه ل�����ه ک�����ه م�����ان ف������ی������داک������ارى و خ������ه ب������ات

ئاسایش:هیرشکردنه سه ر خێمه کانى به ر ده رکى سه را و سوتاندنیان دووره له ئه رک و

فه رمانه کانى سه رشانى ئێمه

کوتله یه کى هه شت په رله مانتاری، به سه رۆکایه تى حه سه ن عه له وى له لیستى عێراقیه جیابووه وه

په رله مانتارێکى عه ره بى: حکومه تى هه رێم یاخیبووه و پێشمه رگه بۆى نییه ببێته به دیلى سوپا

سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645 3 www.jamawarnews.com

ڕاپه رینه ساڵڕۆژى بیسته مین به بۆنه ى 1991ى ساڵى ئ��ازارى جه ماوه ریه که ى محه مه دى به ڕێز هه ڤاڵى کوردستانه وه ، حاجى مه حمود، سکرتێرى گشتیى حزبى کوردستان، دیموکراتى سۆسیالیست په یامێکى ئاراسته ى جه ماوه رى کوردستان

کرد ، ئه مه ده قه که یه تی:

جه ماوه رى تێکۆشه رى کوردستانکه سوکارى سه ربه رزى شه هیدان

به سه ر س��اڵ بیست ئ��ازار، 5ى ئه مڕۆ سه رکه وتنه کانى گه وره ترین له یه کیک ڕووداوه و گ��ه ل��ه ک��ه م��ان خ��ه ب��ات��ى که تێپه ڕده بێت، کوردستان گرنگه کانى به به رامبه ر گه له که مان وه اڵم��ى ب��ووه و دیکتاتۆریه ت چه وسانه وه و و سته م ئازادى ده روازه ى بۆ بوو سه ره تایه کیش هاوکێشه ى گۆڕینى و عێراق هه موو

سیاسى له ناوچه که دا.له ئازارى گه له که مان شکۆدارى ڕاپه ڕینى ده یان سه رکه وتنى تاجى بووه 1991دا، بزاڤى م��ێ��ژووى له ڕاپ��ه ڕی��ن و ش��ۆڕش به دیهێنانى و کوردستان ڕزگاریخوازى شه هیدو س��ه رک��رده و ه��ه زاران ئامانجى ت��ێ��ک��ۆش��ه رى ئ��ه و ب��زاڤ��ه ، ب��ۆی��ه وه ک نوێى ل��ه م��ێ��ژووى م���ه زن ڕووداوێ���ک���ى یادده کرێته وه و به شانازیه وه گه له که ماندا له گه ڵ نه ورۆزدا ووره و گیانى خه باتگێڕى نه وه ی ل��ه دواى نه وه بداته خۆڕاگرى و گیانبه خشى بیره وه رى و گه ل ڕۆڵه کانى قوربانیانى و تێکۆشه ران و شه هیدان مه شخه ڵى ببێته که سوکاریان و ئازدى

ڕێ و هه نگاوى سه رکه وتن.ک��وردى زیندوێتى که ڕاپه ڕینه ى ئ��ه و س��ه رک��وت��ک��ردن س���اڵ ده ی����ان دواى ڕاسته قینه ى وه اڵمى بووه سه لمانده وه و ئه نفال و کیمیاباران گه وره کانى تاوانه گوندو وێرانکردنى کوردو کۆمه ڵکوژى و شارو ئاواییه کانى کوردستان و سوتاندنى و کانى ک��وێ��رک��ردن��ه وه ى و ب��اخ ره زو گه لێک نه ژادى له ناوبردنى و کارێزه کان و بڕین و کوشتن ڕێگاکانى به هه موو له ناوبردن که له مێژووى مرۆڤایه تیدا که م

وێنه ن.ڕاپه ڕینى ی��ادى له کاتێکدا ئه مساڵ شکۆدارى ئازارى ساڵى 1991 ده که ینه وه هه ستیارو دۆخێکى به کوردستان که گۆڕانێکى ده روازه ى ل��ه ن��اوچ��ه ک��ه ڕیشه ییدایه و کوردیش وه ک نه ته وه یه کى له خه باتى ناوه ڕاست ڕۆژهه اڵتى گرنگى به گه یشتن و هه میشه یى ڕزگ��ارى بۆ چاوى ده بێت ستراتیژیه کمانى ئامانجه بۆ ئاسۆى خه باتى له قۆناغێکى نوێ و ئاستێکى به رزتر ڕۆشنکاته وه ، وا گه النى ڕۆژهه اڵتى ناوه ڕاست و باکوورى ئه فریقا، سه ده ى دووه مى ده یه ى له سه ره تاکانى بیست و یه کدا، تابۆى بێده نگیه کى نزیک

ده شکێنن وواڵته کانیان سه ده ى نیو به به ره و دروستکراوه کان به زۆر سنووره و ده چ��ن، کێشانه وه دووب���اره و گۆڕین ب��ه رده م ده خ��ات��ه گه له که مان ئه مه ش ڕه واو مافى به دیهێنانى نوێى هه لێکى پێویستى ئه وه ش و گه وره که ى ئامانجه پشتیوانى و ده نگى هاو و یه کڕیزى به

گه له که مانه .سه ره ڕاى که له کاتێکدان ڕووداوان��ه ئه م ده ستکه وته گه وره کانى ئازادى و ئاوه دانى و په رله مان و حکومه تى کوردستان، زۆر ئازارى ڕاپه ڕینى گه وره ى ترى ئامانجى ترى قوربانى و شۆڕش ده یان 1991و گه له که مان به دینه هاتووه و مه ترسیه کانیش گ��ه وره ى به شێکى هێشتا ب��ه رده وام��ن، ن��اوچ��ه ى جێگه ى ب��ه ن��اوى ک��وردس��ت��ان ل��ه ده ره وه ى که رکوکیشه وه به ملمالنێ هه رێمن و هێشتا نه گه ڕاونه ته وه بۆ سه ر هه ڕه شه ى به ڵکو کوردستان، سنوورى شۆڤێنیزم و ته عریب و ته رحیلى دووباره و پیالنگێڕیى گه وره دژ به کوردستانیه تى

ئه و ناوچانه له ئارادان.په رله مانى ل��ه الی��ه ن ک��ه فیدراڵیه ت به رهه مه له یه کێک وه ک کوردستانه وه و سیاسیه گرنگه کانى ئه و ڕاپه ڕینه ته به نى له ده ستوردا تۆمارکرا، هێشتا کراو دواتر نه چه سپاوه و زۆر الیه ن تائه مڕۆ له هه وڵى سیسته مى گ��ێ��ڕان��ه وه ى ڕه ت��ک��ردن��ه وه و پێشمه رگه م��ه س��ه ل��ه ى م��ه رک��ه زی��دان، مانه وه ى و له بوون به رگرى هێزى وه ک خاک ناسنامه ى پاراستنى و کوردستان نه بووه ته وه و یه کال هێشتا خه ڵکه که ى و ده کرێت، دژایه تى جیاواز به ناوى ڕۆژانه سه روه ت و سامانى ئه و خاکه ى به خوێنى پاراوبووه و کورد ڕۆڵ��ه ى ه��ه زار س��ه دان له ناوبردنى مایه ى کراوه ته ساڵ ده یان گه له که مان هێشتا وه ک موڵکى خۆى دانى ئه و هه ڕه شه دایه ، له به رده م و پێدانانرێ ماده ده ستوریانه ى په یمانى به یه کگرتوویى به عس ڕووخانى دواى عێراقى مانه وه ى هاوتاو ئاره زوومه ندانه ى پێکه وه ژیانى و نه که وتوونه ته هێشتا ب��وون هاوسه نگ سیاسى پرۆسه ى و خۆیان ڕێ��ى س��ه ر بۆ دڵنیایى ئاستى نه گه یشتووه ته دیهێنانى مافه سیاسى و ده ستوریه کانى بنه ماکانى پته وکردنى و گه له که مان په رله مانى و دیموکراسى و فیدراڵى که بوونه بنه ماى دروستکردنه وه ى عێراقى

نوێ.س��ه ره ڕاى کوردستانیش ئاستى له سه ر هه وڵى زۆر، هێشتا زۆر پرسى تایبه ت به ئابوورى بنه ماى و ژێرخان گه شه پێدانى دام��ه زراوه ی��ى سیسته مى گه شه ندنى و له بارێکى دژواردان، دواى 20 ساڵ ئازادى کوردستان، حکومه تى و په رله مان و خزمه تگوزارى و زۆر پێداویستى سه ره تایى ژیان له بارى نه بوودان و تائێستاش به شى

له هه لى بێبه شن کوردستان زۆرى خه ڵکى کارکردن و ژیانى شایسته و له هێڵى هه ژارى ژێرخانى ده گوزه رێنن، ژی��ان خوارتر و ئابوورى کوردستان به شێوه یه کى پێویست بنیادنه نراوه و سه رچاوه کانى به رهه مهێنانى ناوخۆیى سست و ڕه وشى بازاێ له گرانى و نه بوونى به رهه مى ناوخۆییدان، سه ره ڕاى ل��ه وواڵت��داو ف��ه ێ و پیت سه رچاوه کانى به روبومى و به رهه مهێنان هۆکاره کانى که ره سته کانى و کانزایى و سروشتى بازاڕێکى بووه ته کوردستان پیشه سازی، به رهه مه کانى ساغکردنه وه ى گ���ه وره ى په کى به رهه مهێن ده س��ت��ى ده ره وه و

که وتووه .ئ���ازادى ئ��ه زم��وون��ى ل��ه زۆر ڕه خ��ن��ه ى و پێشکه وتن س��ه رڕاى هه یه ، کوردستان ده ستکه وتى به رچاو هێشتا ئازادیه گشتى ئ��ازادو ده ربڕینى مافى تایبه ته کان، و لێپێچینه وه و و یه کسان هه لى ب��ه ی��ان، بێالیه نیى و دادوه رى ره ت��ى چ��اودێ��ری، یه کسانى یاساو س���ه روه رى دادگ��اک��ان، نه چه سپاون، مافه کان و ئه رک له خه ڵک قه زاو و چاودێرى و ئیدارى سیسته مى دامه زراوه کانى یاساو ده وڵه تى پێگه کانى نه بوونه ته و پاشکۆن مه ده نى کۆمه ڵگاى

هێزى فشارو ئاراسته کار.ه��ه زاران په یمانگاکان زانکۆو کردنه وه ى به خوێندن درێ��ژه دان له هه لى خوێندکار و دام�����ه زران ه��ه ل��ى ده ک��رێ��ن، بێبه ش زانکۆو ده رچووانى پسپۆڕى په ره پێدانى و ج��ی��اوازن ئه کادیمیاکان په یمانگاو سیسته مێکى یاسایى دادوه رانه نه کراونه ته گه نده ڵى مه ترسیداره کانى دیارده پێوه ر، بنه بێ ن��ادادگ��ه رى و بیرۆکراسیه ت و خێزان کۆمه اڵیه تیه کانى کێشه نه کراون،

و دیارده ى کۆچکردنى الوان و به فیڕۆدانى ت��وان��اى م��رۆی��ى ل��ه پ��ه ره س��ه ن��دن��دای��ه و ج��ۆراو نه خۆشیه و ه��ه ژارى و بێکارى له سه ر ڕاسته قینه ن هه ڕه شه ى جۆره کان ته ندروستى سیسته مى خه ڵک، ژیانى و ده روون��ى نه خۆشیه و گرفت له ئاستى ڕۆژانه و هاواڵتیاندانین جه سته ییه کانى ده یان که س ڕێگاى نه خۆشخانه ى وواڵتانى ده وروب���ه ر ده گ��رن��ه ب��ه رو ده ی��ان��ى تریش

به بیمارى سه رده نێنه وه .ئه وانه داواى ڕه واو مافى ئاسایى و یاسایى خه ڵکى کوردستانن و داواکارى جه ماوه ر بۆ داوایه کى گه نده ڵی، دژایه تى و چاکسازى جه ماوه رو چوونى به ده نگه وه ڕه وای���ه و خواسته کانیان کێشه و وه رگرتنى به هه ند کوردستاندا له چاکسازى ئه نجامدانى و بۆ و قۆناغه ن ئه م هه نووکه یى ئه رکێکى قه یرانێکیش، کێشه و هه ر چاره سه رکردنى شه پۆلێکى که ئێستادا له به تایبه تى جیهان ناوچه که و له گۆڕانکارى گه وره ى له ئارادایه ، پێویسته ده زگا نیشتمانیه کانى هێزه ج��ه م��اوه رو و کوردستان هه رێمى سیاسیه کان به هه ستیاریه وه مامه ڵه بکه ن.ده ب��ێ��ت ب��ه ه��ی��چ ش��ێ��وه ی��ه ک ڕێ��گ��ا به خۆمان میلله تى له گه ڵ ڕووبه ڕووبوونه وه نه ده ین، هێزى ئه م ئه زموونه و سه رکردایه تى سیاسى و قورسایى ئه م هه رێمه له ناوخۆو له م سه رچاوه که ى ل��ه ده ره وه ، به غداو له میلله ته وه یه و هه ر تێکچوونێک له په یوه ندى ناوه نده له نوێنه رانیان و خه ڵک نێوان به ده س��ه اڵت، عێراقیه کانى و نیشتمانى گرفت و مه ترسى ده زانین و ده بێت به په له

چاره سه ر بکرێن.هه رێمه و ئه م هاواڵتیانى گیانى پاراستنى شکۆیان، ڕێزو و نیشتمانییه کان ده زگ��ا

و ده س��ه اڵت جه ماوه رو هاوبه شى ئه رکى گه وره تر هه نگاوى پێویسته الیه نه کانه و بنرێت بۆ چاکسازى گشتیى له کوردستان نیشتمانى که و هێنانه کایه ى میساقێکى مه سه له و نیشتمانى ره مزه و سه روه رى وه ک نه ته وه که مان سازه کانى چاره نووس

خاڵى هاوبه ش و کۆکه ره وه بپارێزێت.به هانه نه کرێته کێشه یه ک هیچ پێویسته و توندوتیژى که ڕێگایه ک گرتنه به رى بۆ بۆ مه ترسیدار ڕه وشێکى سه ره نجامیش هه رێمه که مان چاره نووسى و گه له گه مان و خوێن ده ستکه وته کانى و بخوڵقێنێت نادیارو ئاسۆى به ره و گه له ئه م خه باتى هه وڵى پێویستیشه ب��ه رێ��ت، هه ڵدێر چاکسازى ئه نجامدانى بۆ بدرێت جددى ره واو داوا بده نگه وه چوونى ڕاسته قینه و

شه رعیه کانى جه ماوه ر.

جه ماوه رى تێکۆشه رى کوردستانله کاتێدا به شانازیه وه باس له سه روه ریه کانى ڕاپه رین و ئازادى و ئاسایش و ئارامى و و هه ریم سه رۆکایه تى دام��ه زراوه ک��ان��ى په رله مان و حکومه تى کوردستان و ڕۆڵى سه رکرده کانى کورد له ناوه ندى ده سه اڵتى کۆمار سه رۆکایه تى به تایبه تیش به غدا دووپاتده که ینه وه ڕاستیه ئه و و ده که ین و خۆنه ویستى و لێهاتووى که ئه گه ر پاڵنه رى نیشتمانى و پشتیوانیى گه وره ى ئ��ه م گ��ه ل��ه و ڕۆڵ��ه ک��ان��ى ن��ه ب��ووای��ه ئه و کاتدا له هه مان نه ده بوون، ده ستکه وتانه چاوه ڕوانى گه له که مان بۆ خزمه تى زیاترو ده زانین ڕه وا به مافێکى باشتر گوزه رانى چۆن وه ک هاوبه شه ، به رپرسیارێتیش و به ده ستهێنانى و قوربانى له هه مووان پاراستنى ئه رکى بووین شه ریک ئازادایدا

خواسته کانى به دیهێنانى و ئامانجه کان گه لیش به رپرسیارێتى هاوبه شن.

ه��ه ر ل��ه و س��ۆن��گ��ه ی��ه ش��ه وه داواک��اری��ن ب��ه ده س����ه اڵت و حزب ه��ه رێ��م��ه ک��ه م��ان مه ده نى کۆمه ڵگاى ڕێکخراوه کانى و جه ماوه ره وه ، به ئه رکى ڕاسته قینه هه ستین داوا به دیهێنانى بۆ یه کده نگى له گه ڵ و له سه ر پیداگرى و له عێراق ڕه واکانمان مافه کان، له کوردستانیش هه نگاوى بوێرانه بۆ چاکسازى و بنیادنان و به ره وپێشبردن، قبوڵکردن، یه کترى گیانى پته وکردن ب��ه خ��ۆدا چ��وون��ه وه و ئ��اوڕدان��ه وه ل��ه ڕاى هه لى و کۆمه اڵیه تى عه داله تى خه ڵک، یه کسان بۆ هه مووان، ڕێزگرتن له مافه کانى مرۆڤ و ئازادیه کان، بکه ینه دروشمى کارو به به رنامه ى تۆکمه هه نگاوى ڕاسته قینه ى

بۆبنێین.کوردستاندا ئ��ازارى ڕاپه ڕینى له یادى جه خت له سه ر پاراستنى ده ستکه وته کانى دوا به دیهێنانى به پابه ندبوون و ڕاپه ڕین ده یان خه ونى ڕاپه ڕینه و ئه و ئامانجى سه رهه ڵدانه کانى و ش���ۆڕش س��اڵ��ه ى

کوردستان ده که ینه وه .ڕاپه ڕینى ساڵه ى 20 ی��ادى پیرۆزبێت

کوردستانخه باتگێڕانى پێشمه رگه و ل��ه س��او

ڕۆژانى سه ختى تێکۆشانس��ه رج��ه م ب��ۆ ئ���ه م���ه ک���دارى دروودو

شه هیدانى ڕێگاى ڕزگارى کوردستانزی��ن��دووب��ێ��ت ب���ی���ره وه رى ڕاپ���ه ڕی���ن و

مه شخه ڵى نه ورۆزى ئازادی

دڵسۆزتانمحه‌مه‌دى‌حاجى‌مه‌حمود

2011/3/5

تایبەت

ڕاپەڕین‌بووه‌‌وه‌اڵمى‌ڕاسته‌قینه‌ى‌تاوانه‌‌گه‌وره‌کانى‌

کیمیاباران‌و‌ئه‌نفال‌و‌کۆمه‌ڵکوژى‌کوردو‌وێرانکردنى‌

گوندو‌شارو‌ئاواییه‌کانى‌کوردستان

کوردستان‌به‌‌دۆخێکى‌هه‌ستیارو‌ناوچه‌که‌‌له‌‌ده‌روازه‌ى‌گۆڕانێکى‌ڕیشه‌ییدایه‌‌و‌کوردیش‌وه‌ک‌نه‌ته‌وه‌یه‌کى‌

گرنگى‌ڕۆژهه‌اڵتى‌ناوه‌ڕاست‌ده‌بێت‌چاوى‌له‌‌قۆناغێکى‌نوێ‌‌و‌ئاسۆى‌خه‌باتى‌بۆ‌ئاستێکى‌به‌رزتر‌ڕۆشنکاته‌وه‌

هه ڤاڵ محه مه دى حاجى مه حمود: هێزى ئه م ئه زموونه و سه رکردایه تى سیاسى و قورسایى ئه م هه رێمه

له ناوخۆو له به غداو له ده ره وه ، سه رچاوه که ى له میلله ته وه یه

ه���ه زاران ئامانجى به دیهێنانى 1991 ساڵى ب��ه ه��اره ڕاپ��ه ری��ن��ى بوو کوردستان گه لى خ��وازى ڕزگ��ارى بزاڤى تێکۆشه رى و شه هید

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645

له راستیدا زۆربه مان ئه زانین که به شێکى زۆرى ئه وانه ى که ناوه نده کانى خوێندن ته واوده که ن هه ر له کۆتایى بنه ره تییه وه ل��ه رووى په یمانگاکان و زانکۆ تاکو خاوه نى رۆشنبیرییه وه و زان��ی��ارى مه له یه کى وه هانین که جێگه ى متمانه ى کۆمه ڵگه که شیانبن،که و خ��ۆی��ان فاکته رى و هۆکار ئه مه ش بێگومان چه ندێتى ب��رو به پێى و هه یه خ��ۆى رێگه ى و چاره سه ر هۆکارانه ش ئه و چاکسازى خۆى هه یه ،که لێره دا پێش بکه ین له چاره سه ره کان باس ئه وه ى پێویست به وه ده کات بزانین پێگه یاندن

و په روه رده ى کاریگه ر چییه ؟پێگه یاندن و په روه رده ى کاریگه ر به و پێگه یاندن و په روه رده یه ده وترێت که وا له خوێندکار ده کات له ساته وه ختى خوێندنیدا به شدارییه کى گرنگ بکات له موماره سه کردنى ئه داى زانست و زانیارى که به شێوه یه ک رۆژانه یدا وانه کانى و رۆژ له دواى رۆژ و هه فته دواى هه فته زانیاریه کان که ڵه که بوه ى به و هه سته ئه توانین عه قڵیدا،یان له پانتایى بکات بڵێین رێگه ى پێگه یاندنى خوێندکاره کان پاڵنه رێک ببێته که به شێوه یه کبێت یان راسته وخۆبێت به چ خوێندکار بکانه چاالکانه به شدارى ناراسته وخۆ ته نها ن��ه ک خ��ۆى پێگه یاندنى ل��ه

پشتببه ستێت به مامۆستاکه ى.پسپۆرانى تایبه ت له مبواره دا پێیانوایه که پێوه رى سه ره کى بۆ هه ڵسه نگاندنى ئاینده یه ى ل��ه ب��ه رام��ب��ه ر خوێندکار پێگه ندراوى زانیارى و رۆشنبیریه که یدا بۆ رۆشنبیریه که ى ته نها که ئه وه یه نه بێت خوێندنه که ى وانه کانى و ماده پۆپانه دا و لق ب��ه و ده بێت به ڵکو ناره سته وخۆشى په یوه ندى که بڕوات هه یه ،به اڵم وانه کانیه وه ناوه رۆکى به کاتێک که له بیربچێت ئه وه مان نابێت مامۆستا و په روه رشتیار خۆى خاوه نى نه بوو وه ها رۆشنبیریى هه یمه نه یه کى ئاراسته کراو ژینگه یه کى له پۆلدا که درووستکات بۆ پێگه یاندنێکى کاریگه رى خوێندکاره کان به وه ى جۆرێک له به یانات و داتاى ورد به کاربێنێت که له رۆژنامه و گۆڤار و ئینته رنێت وه ریگرتبێت و کار

له سه ر هێڵه شیکاریه کانى بابه تى ماده و وانه کان بکات ئه وا حه ز و ئاره زوى خۆ و خۆرۆشنبیرکردن بۆ خوێندکار ئه یخاته و ئه پوکێنێته وه پسپۆرکردن

جێکه وتى به مه رگبوونه وه .که به هێزانه ى خاڵه له و تر یه کێکى بکات له سه ر کارى مامۆستا ده بێت ئه وه یه به هێزى و ئیراده سازى بۆ الیه نى ده روونى و سایکۆلۆژى خوێندکاره کانى درووس��ت��ب��ک��ات ب��ه و ش��ێ��وه ی��ه ى که ده توانێت که واتێبگه یه نێت خوێندکار تێبگات وانه یه له و قورستر ته نانه ت که ئه م به قورسى ئه زانێت،نه ک هه ر ئه وه ش به ڵکو ده توانێت جوانتر و باشتر بێڵێته وه ،بێگومان مامۆستاکه ى له کاتێک خوێندکار گه شته ئه و بروایه ى وانه ى به سه ر زاڵبێت ده توانێت که هه نوکه ک��ه وان��ه ی��ه ى ل��ه و قورستر ئه وا ئه یخوێنێت و له به رده ستیدایه خوێندکاردا ناخى له ترس هه ستى سه رپێى ئه که وێته ئیتر و ده کوژرێت خۆی و له غیابى مامۆستاکه شیدا ئه م بوون و که ینونه ى تایبه تى خۆى هه یه و هه ست به متمانه بوونى خۆى ده کات. مامۆستا هه رکاتێک وت��راوه ه��ه روه ک پێش ئه وه ى ساڵى خوێندن بێته پێشه وه

هه وێنى گۆرانکارى له میتۆد و به رنامه و عه قڵى کارکردنى ئه و ساڵه یدابوو ئه وا له کۆتایى ئه و ساڵه دا خوێندکاره کان زانیاریه کانیان و مه عریفه خه رمانى ده وڵه مه ندو پڕخێرترده بێت،ده شێت ئه و گۆرانکاریه ش ته نها له سه ر ره هه ندێکى په روه رده بێت و به س نه ک پانتاییه کى و گۆرانکاری بۆ داگیربکات گ��ه وره گه اڵڵه نیوه شى نه توانێت له دواجاردا

بکات و ببێته گۆرانێک به ره و دواوه .ئه وترێت مامۆستایه ک گیرۆده ى ئاستى به ده بێت خوێندکاره کانى حوێندنى شێوه یه ک ناتوانن له ماده که ى تێبگه ن مامۆستایه کى ئه م له کاتێکدا ئه مه وانه کانیدا،ئه م ئه داى له سه رکه وتووه باس ترى مامۆستایه کى الى گرفته ى ده کات و ئه ویش چاره سه رى ئه و گرفته ى بۆ له ئه ستۆده گرێت و چاره سه ره که شى ئه خاته ده ک��ات،ک��ه ئ��ه رک��ێ��ک ب���ه وه که ب��ه وه ى خوێندکاره کانى ئه ستۆى ئاماده بکات راپۆرتێک هه ریه کێکیان بتوانین ک��ه »چ��ۆن ئ���ه وه ى ل��ه س��ه ر خۆمان پێش هه رکه سێک کێشه کانمان چ��اره س��ه ر ب��ک��ه ی��ن« ب��ه و م��ه رج��ه ى که کرابێت که سێک له که ڵ گفتوگۆ ژیانى کێشه یه کى توانیبێتى خ��ۆى

ول��ه راپ��ۆرت��ه ک��ه دا چاره سه رکردبێت مانگێگ پێدرابێت،له دواى ئاماژه ى له الیه ن ک��اره ئ��ه م ئه نجامدانى ل��ه ئاستى ئه نجامى خوێندکاره کانه وه تێگه شتن و ته نانه ت مامه ڵه کردنیشیان گۆرانى زۆر مامۆستاکاندا ل��ه گ��ه ڵ ته نها ه��ات��ب��وو،ک��ه وات��ه ب���ه س���ه ردا سه رکه وتن له ئه داى وتنه وه ى ماده کان به س نییه به ڵکو پێویسته کار له سه ر بکرێت هاوسه نگبوونه هاوکێشه ئه و خۆیه وه ئاستى له خوێندکاریش که به شدارى کاریگه رى هه بێت له ئاینده ى

رۆشنبیربوونى خۆیدا.به پێى بۆچوونى پسپۆرانى په روه رده بێت له 65%ى توانیبێتى مامۆستایه ى ئه و ئه وه کردبێت فێرى خوێندکاره کانى چ ده که ن گفتوگۆ و حیوار چۆن که و ماڵه وه له یان بێت له وانه کانیاندا له نێوان هاورێ و خێزانه کانیاندا،له گه ڵ له سه ر چ��ۆن بتوانێت ک��ه ئ���ه وه ى بابه تێکى دیاریکراو له ماوه یه کى که مدا دارشتنێکى باش بنوسێت،وه کاربکات هه میشه خوێندکار ل��ه س��ه رئ��ه وه ى بیربکاته وه له ئاینده ى خۆى و زانست ئه وه ى بۆ واڵته که ى ته کنه لۆجیاى و له ماوه یه کى که مدا بتوانێت داهێنکارى

پێشبرکێ له بکات به شدارى و بکات داهێنکاریه نێوده وڵه تیه کاندا.

ئه وه یه باسکردنیه تى جێگه ى ئه وه ى قوتابخانه کان به رێوبه رى رۆڵى نابێت ده توانێت ئه و له یادبکه ین،له به رئه وه ى جه وهه رى و سه ره کى به شدارییه کى که ب���ه وه ى پ��ێ��ن��اوه دا ل��ه و هه بێت سه ره تا خۆى وه کو مامۆستایه ک نه ک به رێوبه رێک ئه دایه ه کى به هێزى هه بێت له ئه داى په روه رده و ئیداره دا بۆ ئه وه ى ببێته نمونه یه کى ئیجابى و کاریگه ر و بکات ئه وه له سه ر کار چاالک،پاشان که هه میشه مامۆستاى قوتابخانه که ى و لێهاتوویى و ش��اره زای��ى خ���اوه ن ئه دایه کى وتنه وه ى به هێزبن و هه میشه ئه وه دابێت له گفتوگۆى له گه ڵیاندا چ���ۆن ب��ت��وان��ن ئ��اس��ت��ى ش��اره زای��ى نمونه ى بکه نه خوێنداکره کانیان جددى و کرداریى بۆ ئه وه ى نه وه یه کى و زان��س��ت پێشکه شى ئ��ای��ن��ده خ��واز

کۆمه ڵگه که یان بکه ن.سه رپه رشتیارى ئه ڵێین له کۆتایدا په روه رده یى تۆش ئه وه ت له بیرنه چێت که پێتده وترێت ئه ندازیارى به رنامه و مه نهه ج و په روه رده یه کى ته ندرووست

و سه رکه وتوو له قوتابخانه کاندا.

مرۆڤ که به ڵگه نه ویسته شتێکى کۆمه اڵیه تییه و ب��وون��ه وه رێ��ک��ى ویستویه تى و ئه یه وێت هه میشه تاکه کانى له گه ڵ تێکه اڵوبێت که پ��ه ی��وه ن��دی��ان خ���ۆىو ده ره وه ى و شێوه ب��ه و ببه ستێت له گه ڵدا و به پێویست خۆى که پێوه ره ى راست و ته ندرووستى ده زانێت،ئه مه ئاستى ل��ه س��ه ر ت��اک��ێ��ک وه ک���و ئه م ناوخۆیى،بێگومان و لۆکاڵى ئاستى ل��ه س��ه ر ه��اوک��ێ��ش��ه ی��ه ش به وه ى جێبه جێده بێت کۆمه ڵگه ه���ه ر ک��ۆم��ه ڵ��گ��ه ی��ه ک ده ی��ه وێ��ت له گه ڵ بکات مامه ڵه و تێکه ڵ خۆیدا ده ره وه ى کۆمه ڵگه که ى فراوانه که ى بازنه له چوارچێوه و بۆئه وه ى شارستانیه تدا و کلتور شارستانیه ته کان تێکه اڵوبوونى ئه و نێوان بۆ ئه مه به رهه مبێت و تایبه تمه ندى که کلتوره ى دوو به ها و مۆرالى هاوبه ش له نێوانیاندا جۆرێک ک��ه ئ��ه وان��ه ش هه یه ،بۆ ده شێت ئه وا نییه هاوبه شییه له م کلتوره کان پێکدادانى له جۆرێک له رێگه ى ب���ه اڵم س��ه ره��ه ڵ��ب��دات ئ��ه داى و مه عریفه و رۆشنبیرى ده توانرێت روناکبیرانه وه جددى به بگۆرێت ملمالنێیه هه وڵى ئه م

پێکه وه ژیان.زۆرب�����ه ى ش���اره زای���ان���ى ب���وارى کلتوورناسان و س��ۆس��ی��ۆل��ۆژى به هێز په یوه ندییه کى پێیانوایه که

کۆمه ڵگه دا و رۆشنبیرى له نێوان کۆمه ڵگه ه��ه ی��ه ،ل��ه ب��ه رئ��ه وه ى مه عریفه وه و رۆشنبیرى له رێگه ى بونیادى ئه دا و ئه فکارى تاکه کانى درووستده کات و ده یه وێت به جۆرێک ببێته هۆى ک��ه ب��ک��ه ن م��ام��ه ڵ��ه ت��ه ن��درووس��ت گه شه پێدانێکى ل��ه الی��ه ن��ه م��ه ع��ن��ه وىو وات��ای��ى شارستانیه ته که ى، به هه مانشێوه ش رۆشنبیرى ک���ۆى رۆش��ن��ب��ی��ری��ى کۆمه ڵگه که یه به بێ بوونى کۆمه ڵگه تاک بوونى نییه به نه بوونى تاکیش رۆشنبیریى و مه عریفه هه رگیز رۆشنبیریى ل��ه دای��ک��ن��اب��ێ��ت،وه ب��ه ره��ه م��ى ده ره��اوی��ش��ت��ه ک��ان��ى ره فتار له و له هه ریه که کۆمه ڵگه یه داب��و و ه��ون��ه ر و ب��ی��روب��اوه ر و و هه یانه تاکه کانى که نه ریته ى که به وپێیه ى ده ستیانده که وێت نه ک کۆمه ڵگه یه نێو تاکێکى

له ده ره وه ى کۆمه ڵگه .ل���ه ب���ون���ی���ادى ک���ۆم���ه ڵ���گ���ه ى هاوکێشه یه ک ده بێت مه ده نیدا هاوکێشه ى له دایکبێت،ئه ویش گواستنه وه و گۆرانکارى و بزاوتن و سیاسى ژیانى قۆناغێکى له کۆمه اڵیه تى و ئابوورى و الیه نه کانى نوێ ت��رى قۆناغێکى بۆ ت���ره وه پێشووى له وه ى جیاوازتربێت که له رووى ناوه رۆک و ئه و ره هه ندانه ى فه زایه کى و باشتر ژیانێکى که ئارامى و ئ���ازادى بۆ گونجاوتر به پێى ده خولقێنێت، کۆمه ڵگه که له هه ره یه کێک توێژه ره وانیش راى

رۆشنبیریش به هێزه کانى خاڵه ب��زاوت��ن ح��اڵ��ه ت��ى ل��ه و بریتییه که هه میشه گ��واس��ت��ن��ه وه ی��ه ى و ئه و وله ئه نجامى ل��ه گ��ۆڕان��دای��ه تاکه کان په یوه ندى تێکه ڵبوونه ى له ناوخۆیاندا کۆمه ڵگه کان و ئه میش روو له پێشه وه و گه شه کردن ده ک���ات و ب�����ه رده وام ب��ه دی��ل و به ره وپێشه وه چوونى ئه لته رناتیڤى و نوێگه ریی ول��ه دواج��اردا پێیه وه سیستمه کانى به نوێ قۆناغێکى نێو کایه ى کۆمه ڵگه ده به خشێت که ژینگه یه ک دێته به رهه م که ژینگه ى ب��ه ره و کۆمه ڵگه یه پێگه شتنى و م��ه ده ن��ى کۆمه ڵگه ى بونیادى جێگیربوونى چه مک وره هه نده کانى

خۆبه هێزکردنى.هه رکاتێک باسه شایانى ئ��ه وه ى له بێت بریتی په یامى رۆشنبیریى په یامێک نه ک ته واوکاریى په یامى ب��ۆ رووخ����ان و درووس��ت��ک��ردن��ى ملمالنێ و ک��ێ��ش��ه و ق���ه ی���ران کۆمه ڵگه ناته ندرووسته کان،ئه وسا کۆمه ڵگه ى سرووشتى کااڵوبااڵى به رژه وه ندیه پارێزه رى و مه ده نى وه رده گرێت،چونکه گشتیه کان شارستانیه تێکى ب��وون��ی��ادى بونیادى بۆ گ��ۆران��ک��ارى و ن��وێ به پڕکردنه وه ى نوێ کۆمه ڵگه یه کى له سه ر ده بێت که موکورتیه کان و له خۆبردن و رێزگرتن بنه ماى و گفتوگۆ ده رگاکانى کردنه وه ى و گشتى ئامانجى هه یمه نه کردنى رۆشنبیرییه کى به سه ر نیشتمانى

ن��ه خ��وێ��ن��دن��ه وه ى و پ��اوان��خ��واز ئه ویتردا.

جۆرێک رۆشنبیریى هه رکاتێک له ئایدیاو بیرى هه ست به به رپرسیارى کۆمه ڵگه تاکه کانى ل��ه ه��ه ن��اوى ئه وه ى به هۆى بوو و درووستکرد له سه ر کۆمه ڵگه ئاره سته پێدانى بنه ماکانى خزمه تکردن و پارێزگاریى به رئه نجامه کانى و ده رهاویشته له مێژوو بوونیادبنرێت ئه وا کۆمه ڵگه ف��ۆرم��ێ��ک��ى ن���وێ وه رده گ���رێ���ت خ��ۆراگ��رت��ن��ى ج��وم��گ��ه ک��ان��ى و رووبه رووبونه وه ى بۆ به هێزترده بن هۆى ببێته ک��ه قه یرانێک ه��ه ر و پێشنه که وێت کۆمه ڵگه ئ��ه وه ى بزاوتن نه کات،هه ر ئه م خۆراگریه شه که له دواجاردا تاکه کان واپه روه رده و بچنه وه به خۆیاندا که ده ک��ات خزمه تى چۆن ئه وه دابن له بیرى وشارستانیه ته که یان کلتور زیاترى

بکه ن.ل��ه ب��ون��ی��ادى ک��ۆم��ه ڵ��گ��ه دا سێ گرنگ و سه ره کى زۆر ره هه ندى هه ن که به خولقاندن و کارکردنى ج����ددى ل���ه س���ه ری���ان ل��ه الی��ه ن ئه وا رۆشنبیرییه وه کایه کانى کۆمه ڵگه مه ده نیه تى بوونیادى فه راهه مدێت، باشتر و ئاسانتر ئ��ه وان��ی��ش ک���ارک���ردن ل��ه س��ه ر له چ��االک و ئه کتیڤ ئه دایه کى به رێوه بردندا«به رێوه بردنى ته واوى کۆمه اڵیه تى و سیاسى ب���واره ئابووریه کانى و پ��ه روه رده ی��ى و بنه ماکانى په ره پێدانى و واڵت«

ئازادى به و شێوه یه ى که خزمه ت و پێکه وه ژیان پره نسیپه کانى به پێکه وه بوون بکات هه روه ها له گه ڵ مه عریفه یه کى پێبه خشینى الیه نى له رێگه ى تاکه کان به ته ندرووست که ناوه ندانه ى ئه و و راگه یاندن لێوه رۆشنبیرى به رهه مه کانى

باڵوده بێته وه بۆ کۆمه ڵگه .ل�����ه دون�����ی�����اى ک���ۆم���ه ڵ���گ���ه پ��ێ��ش��ک��ه وت��وه ک��ان��دا چ��ه ن��دان واڵتپارێز و چ��االک رۆشنبیرى هه بووه ده ستیان که هه بوون بۆ ژینگه یه ک خولقاندى ل��ه کۆمه ڵگه که یان که تیایدا کۆمه ڵگه پێشبکه وێت و چى دى به ده ست ملمالنێ و ن��اوخ��ۆی��ى ق��ه ی��ران��ه تووشى ناته ندرووسته کانه وه شکست نه بن،ئه زموون وه رگرتنى ئه و به رهه م و ئه زمونه ى که ئه وان باشه هه نگاوێکى گرتویانه ته به ر بۆ بوونیاد و به ره وپێشه وه چوونى ده یه وێت که کۆمه ڵگه یه ک هه ر ب��وون��ی��ادن��ه ر،ب��ێ��گ��وم��ان ببێته کارێکى وه رگرتنیش ئ��ه زم��وون به رپرسیارانه بێ و سه رپێیى ن��ی��ی��ه ب��ه ڵ��ک��و پ��ێ��وی��س��ت��ى به توێژینه وه و شیکردنه وه ى هه موو که ئیجابیانه یه تى الیه نه ئ��ه و خۆت کۆمه ڵگه که ى به خزمه ت تایبه تمه ندى ئه و به پێى ده کات کۆمه ڵگه که که سیفه تانه ى و هه ڵده کات له گه ڵیدا و هه یه تى هه نگاوهه ڵده گرێت به هۆیه وه و

روه و پێشه وه .

بیروڕا

کتێب و نه وه ی نوێ! ئێستاش ئه و سااڵنه م له یاده ، کاتێک خوێندکاری قۆناغه کانی سه ره تایی و ناوه ندی و ئاماده یی و زانکۆیی بووم، ووته یه کی عه ره بی کرابووه دروشمی سه راپای پرۆسه خوێندنه عێراقییه کان. ئه وه ش له هه شتا و نه وه ده کانی سه ده ی ڕاب��ردوو. ووته که ش به ئاستێک به رز و به نرخ بوو، شیاوی ئه وه بوو ئه و کاره ی بۆ بکرێت، به وه ی هاتبوو ’’الکتاب خیر جلیس فی الزمان مکان‘‘. واته )باشترین هاوه ڵێک بۆ هه موو کات و شوینێک کتێبه (. ووته که ش به و مانایه بوو، که ئه و شته ی له ژیان و جیهاندا جگه له چاکه خراپه ی نه بوو کتێب بوو، به اڵم دوای چه ندین ساڵ له و ڕووداوه و بۆ ماوه یه که خه ریکه کتێب ده بێته هاوڕییه کی خراپ، چونکه توانای هاوڕێیه تی درێژخایه نی نه ماوه . ئه وه ش به وه ی بۆ چه ندین ساڵ ده چێت له گه ڵ ئه وه ی کاری نووسین و چاپ و باڵوکردنه وه زۆر ئاسان بووه ، به اڵم فرۆش و خوێندنه وه ی به ڕاده یه ک که م بووه وێنه ی نه بێت. بۆ نموونه ئه گه ر کتێبێک به تیراژی )500( دانه چاپ بکرێت، ئه وا تا )200( دانه ی لێده فرۆشرێت زۆری ده وێت! ئه مه و جگه له وه ی نیوه ی زیاتری له سه ر ڕه فه ی زه حمه تیشه زۆر هه روه ها لێیده دات! تۆز کتێبخانه کان له الیه ن )100( به فرۆش گه یشتووه دانه ی ئه و )200( باسه ش ئه م سه ره کی پرسیاری بخوێنرێته وه ! که سه وه بۆ واته بۆ؟ به )کتێب( ئه و سووکایه تییه که ئه وه یه ، ووته یه شمان ئه و ڕاستی بۆ چ��ووه ؟ ده رده به و کتێب ده کرێت بارودۆخی کتێب و کتێبخانه ی ئێمڕۆ به گشتی و کتێبخانه ی کوردی بکه ینه پێوه ر. له م باره شه وه ڕووداوێک کوردستان هه رێمی له گونده کانی خۆمان له یه کێک له مانگا خه ریکی ئافره تێک ’’ڕۆژێ��ک به وه ی ده گێڕنه وه ، شیره که ی تا ناگیرێت بۆ مانگاکه ی و ده بێت دۆشین کاته شدا له م ده بێت. بێتاقه ت ت��ه واو بۆیه بدۆشێت، کوڕه که ی دێت و له دایکی ده پرسێت، که دایه بێتاقه تی چیت؟ ئه ویش له وه اڵمدا پێی ده ڵێت، که ده یه وێت شیری مانگانه بدۆشێت، به اڵم مانگاکه ی بۆ ناگیرێت. ئه ویش پێی ده ڵێت: دایه ئه وه زۆر ئاسانه ، په له مه که من ئه و کاره ت بۆ ده که م. دایکشی به کوڕه که ی ده ڵێت چۆن؟ ئه ویش ده چێت کتێبێکی خوێندنی خۆی بۆ ده هێنێت و ده یخاته به رده می مانگاکه و به دوایدا خه وی لێده که وێت. ئه وسا به دایکی ده ڵێت: ده وه ره دایه ئیتر بیدۆشه ‘‘! دیاره ئه و ڕووداوه دروستکرابێت یان هه ر له بنه ڕه تدا درۆ بێت، ئه وا هیچ له و ڕاستییه ناگۆڕێت، که بۆ بێ نرخکردنی کتێب و نرخ که به وه ی، ئه وه ش هه ڵبه ستراوه . خوێندنه وه و بایه خی کتێب به ئاستێک دابه زیووه وێنه ی نه بێت، به وه ی کتێب نه وه ک هه ر هۆش و ووریایی نه داته وه به مرۆڤ، به ڵکو هۆکاری خه وتنی ئاژه اڵنیش بووه ! تا ئه وه ی خه و به ئاژه ڵێکی وه ک )مانگا( بخات! ئه وه ش سووکایه تی بێت به کتێب به گشتی کتێبی خوێندنگاکان به تایبه تی یان خستنه ڕووی واقیعی کتێب بێت له ڕۆژگاری ئێمڕۆماندا، هیچ له و ڕاستییه که م ناکه نه وه ، که وایه ! وه گه ر نا به چ پیۆه رێک ڕه وایه له )500( دانه ی تیراژی کتێبێک نیوه زیاتری له کتێبخانه و گه نجینه کاندا تۆز لێی بدات؟ یان له بازاری کتێب و باڵوکراوه کاندا ئه و به رهه مانه بازاریان و که سایه تییه که ی و مرۆڤ به که سووکایه تی هه بێت، به ها و ڕه وشتییه وه بکه ن؟ وه ک ئه وه ی ئه گه ر له ڕۆژنامه کارێکی که س )فالنه بنوسرێت به رهه مێکدا و گۆڤار و چاکه ی کردووه (، که س نایکرێت و نایخوێنێته وه و باسی ناکات! به اڵم ئه گه ر نووسرا که سێکی به رپرس دزی کردووه هه زاران به ئه وا ئه نجامداوه ، به دڕه وشتیان کارێکی یان کڕیار و خوێنه ر و هه واداری بۆ دروست ده بێت؟ بۆیه هه ڵه نییه ، ئه گه ر بڵێین ’’ئای کتێب و باڵوکراوه کان بۆچی به و

ده رده چوون‘‘؟

د. كەیوان ئازاد

KaiwanAzad@yahoo.com

چۆنیه تى پێگه یاندنى نه وه یه کى ئاینده خواز له خوێندندا

رۆڵى رۆشنبیریى له بونیادى کۆمه ڵگه ى مه ده نیدا

رووخۆش محه مه د

هیوا شارباژێریى

بنرێت زی���ات���ر ه��ه ن��گ��اوى پ��ێ��وی��س��ت��ه ، ڕاپ���ه ڕی���ن���دا ل���ه ی���ادى ب���ۆ گ��ه ش��ه س��ه ن��دن و ئ����اوه دان����ى ل���ه ه��ه رێ��م��ى ک��وردس��ت��ان��دا

سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645 5 www.jamawarnews.com

ئافره تان به هه زاران ساڵ تێده کوشن بۆ به ده ستهێنانی مافه ڕه واکانی خۆیان و قوربانی ه��ه زاران به تێکوشانه ئه م لێکه وتۆته وه و ده که وێته وه ، توندوتیژى له دژى ئافره تان دیارده یه کى به رباڵوى تایبه ت به و جیهانییه کۆمه ڵگه ى کۆمه ڵگا دواکه وتووه کان که به بیانووى بنه ماڵه ، نێو به هاکانى نه پاراستنى ئ��ازار ئافره تان شێوه توندترین به لێره دا ده کوژرێن. ته نانه ت ده درێن و ده س��ت شوێنى یه که مین بنه ماڵه دژى توندوتیژییه ک��رده وه ى پێکردنى بێ به مێرد و برا باوک، ئافره تان. هه بێ ، س��زادان له ترسێکیان ئ��ه وه ى له خۆیان نابه رابه ره کانى قانوونه نێوماڵه کاندا به ڕێوه ده بن و به بیانووى ده ده ن. ئ��ازار ئافره تان ج��ۆراوج��ۆر توندوتیژى له نێو بنه ماڵه دا له ته واوى چین و توێژێکى نێو کۆمه ڵگادا له نێو توێژى ده وڵه مه ند، هه ژار، خوێنده وار و لێره دا به ڕێوه ده چێ . دا نه خوێنده وار توندوتیژى کۆمه ڵگه ش پێکهاته ى و ڕه ف��ت��ارى ت���ووڕه و ن���اڕه وا له دژى ئافره تانی قبووڵ کردووه . ئه مه ش بۆته هۆى ئه وه توندوتیژیى نێو بنه ماڵه به که بکرێ ، سه یر ئاسایى دیارده یه کى کێشه هه ره مه زنه کان لێره وه سه رچاوه گرفت و کێشه و ئ��ه م له نا و ده گ���رن. یادمان دێته وه ڕۆژێ��ک به ربه ستانه دا 8ی جیهانی ڕۆژی لێنراوه ناوی که مارس، له م رۆژه دا قسه له سه ر یادێک

ده کرێت که تایبه ته به ڕۆژى جیهانى نا بێمافى و به تایبه ته که ئافره تان، عه داله تى و نا یه کسانى و ئه و سوکایه تیه له گه ڵ ده کرێت، ئافره تان به رامبه ر به ده ستهێنانى مافه کانیان له رابردوودا،

ئ��ه گ��ه ر چ���ى قسه ل��ه س��ه ر م��اف و هه موویان هه رگیز بکه ین بێمافه کان ب����ه راورد ن��اک��رێ��ن. وات���ا ل��ه سایه ى ئافره تان هه رگیز ئاسوده مافه کانیاندا مافیانه ى بێ ئه و له به رامبه ر نه بوون

ده رهه قیان ده کرێت، بێمافه کان هێنده نمونه بۆ ناکرێت، ب��ه راورد که زۆره دوو کوردستان ئافره تانى تائێستاش که سیان به شاهید ده گیرێت، هه رچه نده باگراوندى ئه م بۆچوونه دین و مه زهه بى

گه وره ترین ئه مه ب��ه اڵم ئیسالمییه ، مرۆڤ به ده ره��ه ق که سوکایه تییه میرات به شه له تائێستاش ده کرێت، ده درێت، ئافره تان به پیاوان نیوه ى رێگربن نییه مافه یان ئه و ئافره تان

له وه ى که هاوسه ره کانیان ژنى دووه م و سێیه م بهێنێته ماڵه وه ، له سایه ى ئه م له ئافره تان خۆسوتاندنى کارانه وه ، پێویسته زۆرى به شێکى کوردستان که نایه کسانیانه مافیانه و بێ ئه و به

هه یه ، سه ره ڕاى جۆره کانى توندوتیژى ئابوورى و...هتد، خێزانى و کۆمه اڵیه تى ده ستهێنانى به ده کرێت چى ئه گه ر بۆ حکومى په رله مانى و پۆسته کانى ئافره تان ده ستکه وت و ئیمتیاز بێت به اڵم

ده بێت ئه وه ش بزانین که هه ندێک له م ئافره تانه که سانى چاالک و فه مه نیست نین، وه ناتوانن وه کو ئافره تانى لیبڕال دیفاع مه ده نى و مۆدێرن ده رکه ون، وه له چه مک و مافه کان بکه ن، به اڵم ده بێت

حکومه ت و په رله مان بکرێت به سه کۆى ده بێت خواسته کانیان، به دیهێنانى بێنه چاالکانه ئافره تان رێکخراوه کانى مافه کانیان، له داکۆکى بۆ مه یدان رێکخراوى وه کو رێکخراوه کان ده بێت

سه ربه خۆو چاالک و مه ده نى بێنه مه یدان ده بێت ئافره تان بێنه سه ر شه قام بۆ داکۆکى له و مافانه ى که به ئاسانى نایه نه ده ست، ده بێت هه شتى مارس بڵنگۆى مافه کانى ئافره تان بێت. لێره دا ئه مرۆ مارسه و 8ى ئافره تان جیهانى ڕۆژى مێژووه که شى نه پیرۆز بوونى که سێکه و نه له سه ر بنه ماى خۆشگوزرانى و جه ژن دانراوه . 8ى مارس ڕۆژێکه که داواکارى و خواز به رانبه ر مرۆڤه کان خۆیان دێنه سه ر شه قامه کان و ده نگی خۆیان به دنیا ده گه یه نن. له مێژووى بیره وه رى ڕۆژان��ى تێکوشانێکدا هه ر نیشانه ى وه ک��و که ڕۆژانێک هه یه . ئه و ئه کرێت و دی���ارى خه باته ئ��ه و بۆ بانگه وازێک ده بێته خۆى رۆژان��ه ، 8ی له ساڵێک هه موو خه باته . ئه و خه بات ئامانجه کانى ئ��اره زو مارسدا هه ر ڕائه گه ینرێت. ب��ه رز ده نگى به ئه م رائه گه یه نرێت جیهان به ساڵه که کێشانه ئه و و زیندوون ئامانجانه بوونه ته هۆى دروستبوونى ئه م خه باته هه روه کو خۆى ماوه ته وه . ئه م خه باته له ئازادیخواز ئافره تانی مێشکى له سااڵنى گ��رت��ووه . نه قشى ئه مریکا خه باتى س��ه رده م��ێ��ک ل��ه داه��ات��وو، مافه کانى دابینکردنى بۆ ئافره تان هه ڵدا سه رى کۆمه اڵیه تى و سیاسى خه باتێکی دوای ده رئ��ه ن��ج��ام ب��وو، مافه به دیهاتنی پێناو له درێژ دوور و له یه کسانی ئافره تان و ڕه واک��ان��ی نه ته وه یه کگرتووه کان 1979 ساڵى جیهانى ڕۆژى ن��اوى به مارسی 8ی

ئافره تان په سه ند کرد.

ژی����ان ئ��اراس��ت��ه ی��ه ک��ى خ��راپ��ى وه رگرتووه ، تا ئه و ڕاده ى ئاشنابوونى مرۆڤ به ڕێگایه کى ڕاست و دروست، توشى راستیش رێگاى ڕه نگه خودى خه مه کان بکات، دوودڵ��ى و گومان هیچ ده ستى بوونه که ڵه گه ت هێنده ڕه نگه کان ناگاتێ، ئیراده یه کیان شه به نگیش ره نگه زۆربوونه ئه وه نده برینه کان بگۆڕێت، خۆى ره نگه کانى ئ��ازاره ک��ان ڕه ن��گ��ه ب��ه س��ۆن هێنده بێت، ک��ۆب��وون��ه وه ب��ه پێویستیان ڕه نگه سه رقاڵن، ئه وه نده مرۆڤه کان سه رى سه رقاڵیان ئێشاند بێت، ژیان بۆ ک��ردووه ته رخان خۆى ئه وه نده ى هێنده نیو مردن له کردن پێشوازی هه وڵ بۆ هه ڵنه گه ڕانه وه ى چه مکه کانى نادات. له دواى ئه م چه ند دێڕه وه ئێمه بریتییه بوون هه موو بڵێین ئه توانین چۆن وه ک دڵ���ى، دوو و خ��ه م ل��ه »ئه لکساندر دۆما« ده ڵێت: خراپترین خه مه کان، گومان و دوو دڵیه . واقیع مه حاڵه ، لێى خۆشاردنه وه شتێکه بگریته ڕێگایه کى خه یاڵ هه ر چونکه واقیعى لقى الوه چه ندین له ب��ه ر خۆى حه قیقه تانه و س��ه ر دێ��ت��ه وه له ئافره تیش بوونى ده کات، نمایش ژیاندا حه قیقه ته و به شدارى کردنیان له بنیادناندا واقیعه و نکوڵى لێناکرێت. به درێژایى مێژوو ڕوون و ئاشکرایه له پشتى هه موو سه رکه وتنه کانى پیاوه وه ئ��اف��ره ت ه��ه ب��ووه ، دی��س��ان ئه مه ش حه قیقه ته ، ئه گه ر درێژه ى پێنه ده ین له هه موو کات و ساتێکدا ڕۆڵى ئافره تان

هیچ که متر نه بووه له ڕۆڵى پیاوان.و خ��ۆش بۆنه زۆرب��ه ى ئاشکرایه ناخۆشه کانى میلله ته چاره ڕه شه که ى و )3(وه مانگى ده ک��ه وێ��ت��ه ک��ورد له وه ش نه گبه تى تر ئه وه یه که هه ندێک ده که ونه هه ر یاده جیهانیه کانیش له ئه م مانگه وه و ئه مه ش ڕه نگه هه ر له

به ختى ڕه شى کورددا بێت، یه کێک له و یادانه ش 3/8 یه که به رۆژى جیهانى له م که مێک با ن��اس��راوه ، ئافره تان سێیه م مانگى هه نووکه یاده گه ڕێین، بارێکى تر ڕووى له هه رێمى کوردستان ئه نجامه که ى ئه سه ف به اڵم کردووه ، ب��اره ش ئ��ه م بزانین تا نییه ڕوون ده چێته و خ��ۆش یادێکى ده بێته مانگه ى ئه م خۆشه کانى ی��اده سه ر میلله ته که مان یاخود به پێچه وانه که پشت به خوا پێچه وانه که نابێت، له مه ڕ هه رێمى له ڕووى که ئاڵۆزییه ى ئه م کوردستان به گشتى و شارى سلێمانى به تایبه تى کردووه هه موو چین و توێژه دیاریان ئێگجار ڕۆڵێکى جیاوازه کان

گشتى ب��ه رژه وه ن��دى بۆ ئیدى هه یه بێت یان بۆ به رژه وه ندى تایبه تى ئه وه به اڵم ت��ره ، باسێکى و تره شتێکى جێى داخه به هه ردوو مه به سته که ئه و نیوه ى ده وترێت پێى که ڕه گ��ه زه ى تریشێتى نیوه که ى دایکى و کۆمه ڵ نه بوو، ئه وتۆیان هه ڵوێستێکى هیچ جگه له هه ندێک ده نگى ئۆرگانى که ئه مه ش جێى نیگه رانییه ، به اڵم پاش ئه وه ى له هه ندێک شوێن و له هه ندێ ده زگاى ڕاگه یاندنه وه باس له م حاڵه ته کرا خۆشبه ختانه ژنه شۆڕشگێره کانى ئێستا سوتاوه کانى جه رگ و جاران خۆیان ده نگى و شه قام سه ر هاتنه ده رخست، به اڵم خاڵى له و ئافره تانه ى

پێوستدا نا کاتى له و هه میشه که له باسیان ڕاگ��ه ی��ان��دن��ه ک��ان��ه وه ل��ه و بنیادن له ده ک��رد ئافره تان ڕۆڵى مه ده نیدا، کۆمه ڵگاى گه شه پێدانى عه قڵیانه ى و ده روون��ى له و شیکاریه به پیاو ده ک��ه ن، پێوى بۆ ئافره تان شه ڕه نگێز و توڕه ناسراوه ، ئه گه ر بێت و گریمانه یه ک دابنێین بۆ ئه و ڕووداوانه ى بڵێین ئه توانین ڕویاندا دا 2/17 له له هه بوایه بوونیان ئافره تان ئه گه ر کاره ساته ئه و ره نگه خۆپیشادانانه دا نه خوڵقایه به و پێیه ى بوونى ئافره ت ده کات دروس��ت پیاو الى شه رمێک وه ک چۆن بێ شه رمى پێ ئه به خشێت، لێره وه و له 3/8دا ئه توانین بڵێین به

کاتى له ئێوه شیکارانه ى ئه و پێى پاوانتان ده کرد و خۆتان بۆ ئارامیدا پێویسته داده ن��ا ئارامى هه وێنى به ویژدانى خۆتان دادگاى به رده م بچنه بێ و هه ست بوونى غیب به دان و ڕژان��ى له مه ڕ بنێن هه ڵوێستیتاندا که تر شتێکى پیاوانه . ئه و خوێنى پێبدرێت ئاماژه ى ئه زانم پێوستى به ئه ویش باس کردن و شیکاردنى هزرى ئافره تانى الیه ن له بوو فێمێنستى که کاتانه دا له و )ئه ڵبه ت ک��ورده وه هیچ کێشه یه ک نیه ( به اڵم جێى داخه له هیچ لقێکى ئه و ڕه وته دا ئافره تانى ه��ه ل��وم��ه رج��ه دا خۆیان ل��ه م ک���ورد ده رنه خست جگه له و گروپه ى که به

»پاپ فێمێنیسم« ناوزه ند ده کرێت که ئه مه ش هه ڵگرى ماناى ڕق لێبوونه وه ى پیاوانی هه ڵگرت بوو، ئه وه ى جێگاى سه رسوڕمانه ئه و ئافره تانه ى که له ژێر بیروباوه ڕه کانى »لیبراڵ فێمێنیست«دا ناو له خۆیان ده نواند و بۆ که ناڵ و نه ک ده دوان ده زگاکاندا و ڕێکخرا و ڕه ن��گ بێ به ڵکو ده نگن بێ هه ر فیمێنیزم لقه ى ئه م که غایبیشن، هه مان داواکاریه کانى ئه و ئافره تانه یان هه ڵگرت بوو که ئێستا پیاوانى ئێمه هه ڵیان گرتووه ، » ده هه ر بڵێن پیاو خراپه« ته نها ئافره تانێک بینرا که به شێوه یه کى ئافره تانه هاتنه سه رشه قام ئه سڵه ن هیچ کاتێک باسیان له هزرى ڕه نگه و ن��ه ک��ردووه فێمێنیسزمى نه شزانن چیشه ، که ئه مه ش خاڵێکى الوازى ترى ئافره تانى ئێمه یه . ئه گه ر ئاماژه به الیه نێکى تر بده ین له پاش ئه ویش هه نووکه ، تا و ڕووداوه ک���ان له که ئافره تانه یه ئه و خه یاڵ پاڵوى کات و ساته خۆش که ش و ئارامه کاندا ئافره تان له هه ندێ له وێ و لێره و »ڕادیکاڵ باڵى ژێر ده خسته خۆیان داده نا چاره سه ریان و فیمێنیسم« پێیان و کێشه کان هاوکێشه ى بۆ له وا ب��وو ک��ه ده ب��ێ��ت ه��زرى ڕادی��ک��اڵ فێمێنیسم جێبه جێ بکریت بۆ گۆڕانکاى کۆمه اڵیه تى، که چى مه خابن ئێستا نه ک ڕادیکاڵ فێمێنیسمیان بیرنه ماوه ، به ڵکو ته نها هه وڵیان قایل کردنى پیاوه کانیان تا نه چێته به رده رکى سه را و پشتگیرى له داواکانى خه ڵک نه کات، ڕابردووم له نوسینى ئه م بابه ته دا گه واهى بۆ دام که له ئافره تانى ئه م شاره م بیستووه که وتوویانه »بوونى ئافره ت له هه موو کات و شوێنێکدا هه وێنى ئارامى و سه رکه وتن و خۆشبه ختیه بۆیه ده بێت پیاو قه درى ئه و نایشارمه منیش بزانێت« ئافره ت به اڵم هاوڕایانم، هه نووکه ش و کات ده زانن هه وێنه ئه و به خۆیان ئه گه ر بگه ڕێته وه ، ڕه نگه ئارامى تا له کوێن

سه رقاڵى یاده که یان بن!.

ن: بێستون سڵێمان

ن: نینا

ئافرەتانبوونى ئافره تیش له ژیاندا حه قیقه ته و به شدارى کردنیان له بنیادناندا واقیعه

8ى مارس سه رهه ڵدانێک بوو

زام����ن����ى ، گ����ه ل����ه ک����ه م����ان ب����ه ه����ێ����زى ئ�������ی�������راده ى ده ک����ات ڕاپ����ه ڕی����ن ده س���ت���ک���ه وت���ه ک���ان���ى و س���ه رک���ه وت���ن

سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645 7 www.jamawarnews.com www.jamawarnews.com 6 سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645

پارێزگار له که رکوکدا، هه یه ده سه اڵتى کورده ، پارێزگا ئه نجومه نى ، کورده سه رۆکى شاره وانى و سه رۆکى پۆلیس ک���ورده ،ئ��ه وان��ه ه��ه م��ووى ده ک��ات��ه کورد وه 2003 ساڵى له که ئ��ه وه ى بووه که مته رخه م کورد و به رپرسیاره له خزمه ت کردنى ئه و شاره و له هه موو ئه وان، پێشتر به اڵم ، که موکوڕیه کان سته مکار که رکوکدا له ع��ه ره ب وات��ه

بوون .سه باره ت به هاتنى هێزى پێشمه رگه ب��ۆ ش��ارى ک��ه رک��وک م��ن ده م��ه وێ��ت به هه ڵه به داخه وه جار هه ندێک بڵێم ده کرێت شته کانمان بۆ شیکردنه وه هاتووه پێشمه رگه ده ڵێین ئێمه ،بۆکه رکوک به خێربێت ، به اڵم خۆله ناو شاریش دا پێشمه رگه دروست بکرێت ده توانرێت شاره ئه و له گه نجانى ،

دروست بکرێت ، ده توانرێت له گه نجانى ئ��ه و ش���اره 3 ه���ه زار ت��ا 4 ه��ه زار پێشمه رگه دروست بکرێت ، له هه ژده ساڵه وه بۆ سى ساڵ هێزى پێشمه رگه ئه وه یه گرنگ که رکوک، بۆ هاتووه چییه گرنگى بمێنێته وه ، هێزه ئه و که ئه وهێزه بمێنێته وه ، ئ��ه وه ى بۆ هاتووه ده بوو پرۆتۆکۆڵێک له نێوان عێڕاقى عه ره بى و هه رێمى کوردستاندا یان له نێوان پێکهاته کانى که رکوک دا، کورد و عه ره ب و تورکومان که ئه م هێزه هاتووه پرۆتۆکۆڵێک هه بوایه که ئه م هێزه بمێنێته وه ، ئه مه کێشه که یه خۆ ئه گه ر بکێشێته وه هه م بۆ هێزى خه ڵکى بۆ هه م خراپه ، پێشمه رگه له هه ردوو چونکه خراپه ، که رکوک شکاندنى تێک مایه ى حاڵه ته که دا

ده رونیه ، یان الیه نى که م مایه ى ئه وه ببه خشێت تر ئازارێکى که ده بێت که رکوک، خه ڵکى و ک��ه رک��وک به نه یتوانى پێشمه رگه هاتوو ئه گه ر گه رێنرایه وه زۆر به یان بمێنێته وه له به ر ئه وه ده بێت به ڕاستى تێبگه ین له وه ى که ده بوایه له ساڵى 2003 وه بۆ بهاتایه پێشمه رگه هێزه ى ئه م هاتووه تائێستا که به اڵم که رکوک، گرفتێک نیه و به خێربێن، به اڵم ئه گه ر خۆ خراپه ، نه کرێت پڕۆتۆکۆڵێک هه بێت ئ��ه وه ش لێکدانه وه ى ئه گه ر ناوه ڕاست ڕۆژهه اڵتى بارودۆخى که هه لێک و ئاڵۆزه عه ره بى واڵتانى و له ئارادایه بۆ ئه وه ى کورد بوونى خۆى سه قفى یان به هێزبکات شاره دا له و داواکاریه کانى خۆى فراوان بکات، ئه وا سه باره ت نایبینم، شێوه یه به و من

و که له که رکوک مه ترسیانه ى ب��ه و دابڕاوه کان هه یه ، پیالن هه یه ناوچه ناوچانه دا، له و کورد په الماردانى بۆ من ده ڵێم ده کرێت له خه ڵکى که رکوک هێزێکى ت��ر ن��اوچ��ه داب��ڕاوه ک��ان��ى و پێشمه رگه ى تۆکمه ى مه شق پێکراو و ئاماده کراو دروست بکرێت و ئه وخه ڵکه هه میشه ئاماده بن بۆپارێزگارى کردن و توانا هه موو ئه وهێزه له که رکوک، ده سه اڵتێکیان له به ر ده ست دا بێت، ئه و با بڵێن ناتوانێت ئه وکاته که س هێزانه ئ��ه و چونکه ب���ڕوات، هێزه ناوچه خه ڵکى که رکوکن خه ڵکى دابڕاوه کان خۆیانن، به اڵم ئه و هێزه ى هێنراووه کوردستانه وه هه رێمى له شۆڤێنیه کان ع��ه ره ب��ه ب��ۆ بیانو دروس���ت ده ک���ات ب���ه وه ى ک��ه ده ب��ێ

ئه و هیوادارم من به اڵم بگه ڕێته وه ، له که رکوکدا نه گه ڕێته وه و هێزانه ئه و ده وترێت هه رچه نده بمێننه وه ، ب��ه ڕه زام��ه ن��دى پێشمه رگه ه��ێ��زه ى ئه مه ریکیه کان و فیدڕاڵ حکومه تى هاتونه ته که رکوک به اڵم من ده پرسم، وه زیرى به ڕێز پرۆتۆکۆڵه کانیان کوا تر ب��ه رپ��رس��ه ک��ان��ى و پێشمه رگه که ده ڵێن ئێمه به ڕێکه وتن و برۆتۆکۆڵ ئه مه ریکیه کان و فیدڕاڵ له حکومه تى هاتوینه ته که رکوک کوا پڕۆتۆکۆڵه که ؟ باڵوى با ناکه نه وه ، ب��اڵوى بۆچى بکه نه وه و بڵین ئه وه پرۆتۆکۆڵه که یه ، داواى تۆ ده ب��ێ له وه دایه کێشه که ئه وه بکه یت گرنتى چى یه بۆئه وه ى بمێننه وه که رکوکدا له هێزانه ئه م بۆ کشانه وه و نه مایه وه که چونکه که مه ترسیانه ش ئه و خراپه ، کورد

و به گشتى دابڕاوه کان ناوچه له سه ر که رکوک به تایبه تى هه یه ته نها عه ره به شۆڤێنیه کانن که باس له خۆپیشاندان شۆڤێنیانه ن عه ره به ئه و ده ک��ه ن، که له شته کاندا په المارى کوردستانیان تااڵنیان و داوه و خه ڵکیان کوشتووه ئێستاش عه ره بانه ى ئه م ک��ردووه ، ب���ارودۆخ و ده ک���ه ن خۆپیشاندان له و زۆری���ان به شێکى ده شێوێنن دا 1936 که له سااڵنى ک��ه س��ان��ه ن بۆناوچه ى هێناونى هاشمى یاسین کراون، نیشته جێ له وێ و حه ویجه ئه وناوچه یه ى کورد به داخه وه به اڵم به جێ هێشتووه ، کاتى خۆى سه عید بچنه ک��ورد دا هه وڵى زۆر ق��ه زاز حه ویجه و له ڕاستیدا ئه وناوچه یه ، نین، کوردن ناوچه ى عه باسیه ریازو

شۆڤێنیه کان عه ره به ئێستا ب��ه اڵم سه رچاوه ى بوون، نیشته جێ تیایدا که ئێستاش خۆپیشاندانانه ى ئ��ه م و خ��زم��ه ت��گ��وزارى که مى ده ک��رێ��ت شه ڕ به ڵکو نین ئابورى داواک���ارى فرۆشتنێکه به کورد، خۆ ئه گه ر که مى خزمه تگوزارى و بێ کارى و گه نده ڵى تورکومانیش ک��وردو ده ب��و ب��وای��ه ، ب��ه اڵم ب��ک��ردای��ه خۆپیشاندانیان ده کرێت له که رکوک که ئێسته ئه وه ى شه رفرۆشتنه به کورد، ئه مه پیالنێکه بۆیه هه یه ، درێژى دورو مێژوویه کى من ده ڵێم ئه وکێشه و گرفتانه کۆتاییان ده مێنێته وه ، ک��ه رک��وک ب��ه اڵم دێ ده مێنیه وه و ع��ه ره ب��ى نه شۆڤێنى نه خه ڵکى به م شاره ده مێننه وه ، به اڵم خه ڵکه که شى ده مێنێته وه و که رکوک ب��ه س��ه رب��ه رزى و ب��ه س��ه رب��ه س��ت��ى ده مێننه وه ، چوارچێوه ى مانه وه که شى ده که وێته سه ر ئه وه ى که کورد چۆن ئه م له گه ڵ ده ک��ات مامه ڵه به عه قڵ به عه قڵ ک��ورد ئه گه ر مه سه له یه دا، مه سه له یه دا ئ��ه م ل��ه گ��ه ڵ م��ام��ه ڵ خاوه نى ده بێته خ��ۆى ئ��ه وا بکات به پێچه وانه ى ئه گه ر به اڵم که رکوک، مامه ڵه ی��ه وه هۆشیارى و مه نتیق بکات ئه وا که رکوک له ده ست ده دات، ده ک��ه وێ��ت��ه س��ه ر ئ���ه وه ى ک��ه ک��ورد چ��ۆن دڵ��ى ت��ورک��وم��ان و ع��ه ره ب کاریگه رى به سه باره ت بکات، ڕازى که رکوک بۆ پێشمه رگه ش هاتنى پێشمه رگه ش هاتنى به بێ ده ڵێم من هه ر که رکوک خه ڵکى که رکوک بۆ هه میشه چونکه ب��ووه ، پێشمه رگه هه ره شه ى له سه ر بووه ، له به ر ئه وه ده مێنینه وه و له که رکوکدا هه ر ئێمه پێشمه رگه ش به شێکه له و هێزه ى که عێراقیه کاندا، هێزه له گه ڵ ئه رکیه تى له گه ڵ ده ب��ێ ب��ه اڵم بپارێزن خه ڵک هێزه کانى و ف��ی��دڕاڵ حکومه تى ده بێ بکات، ڕێکه وتن ئه مه ریکادا خه ڵکى نیشانى و بکات پرۆتۆکۆڵ ئه م ى به پێ ئێمه بڵێن و ب��دات پڕۆتۆکۆاڵنه له که رکوداین، که ده شڵێن و عه ره بى واڵتانى بارودۆخى ئێستا ناوچه که شێواوه و فشار بۆکشانه وه ى که مه ، له که رکوک پێشمه رگه هێزى 22 له بۆچونێکه ئ��ه وه ده ڵێم من په رله مانتارى )105( ته موزدا ى دژى گ��ه وره ی��ان پیالنێکى عێراقى ئه وه ش دواى دا، ئه نجام که رکوک له که رکوکدا گه وره خۆپیشاندانێکى کرا له ساڵى 2007 دا ته قینه وه ى زۆر دران، ئه نجام که رکوکدا له گ��ه وره به تایبه تى له مانگى ته موزدا که مانگى له دایک بوونى حزبى به عسه ، هه موو بۆئه وه ى له باربوون زه مینه ئه وانه بهێنرێته پێشمه رگه ه��ێ��زى ک��ه ده بێ وایه پێم من بۆیه که رکوکه وه و که رکوکدا له ناو پێشمه رگه هێزى له خه ڵکى که رکوک دروست بکرێت و که رامه تى و که رکوک له پارێزگارى منه ، ڕاى ئه وه بکات، که رکوکیش دا بۆچونانه ش ئه و له گه ڵ من به اڵم نیم که ده ڵێن هێنانى هێزى پێشمه رگه بۆ که رکوک سیناریۆیه که بۆ ڕوپۆش کردنى ڕوداوه کانى هه رێمى کوردستان من ده ڵێم خوێندنه وه ى جیاجیا هه یه و یه کێتى هێزانه ، ئه و هێنانى بۆ گ��ۆڕان هه یه ، بۆچونێکیان پارتى تریان چونێکى بۆ تر هێزه کانى و هه یه ، خۆ موسڵیش ده بێ بپارێزرێت بۆ پێشمه رگه ى ه��ێ��زى ده ب���ێ و بنرێردرێت، به اڵم ئه ى بۆچى نه کراوه ، دواخ��وێ��ن��دن��ه وه ى ئ���ه وه ش ب��ۆب��ارو دۆخه که ش ئه وه یه که من چۆن ڕه ش له هه مان به اڵم دۆخه که به بارو بینم به ڕۆشن ئاینده و گه شبینیشم کاتدا ده بینم و بێ هیوا نابم له وه ى که له

ترى داب��ڕاوه ک��ان ناوچه و که رکوک به ئاواته کانى ده گ��ه ن کوردستان

خۆیان.

س��ه رۆک��ى جێگرى م��ه ه��دى، ع��ه ل��ى حزبى تورکومان ئیللى :

من وه کو ئه ندامێکى ئه نجومه نى پارێزگاى و ئه منى لیژنه ى ئه ندامى و که رکوک وه کو جێگرى سه رۆکى حزبى تورکومان ئیللى ، ئه و خۆپیشاندانانه ى که له ڕۆژى 2/25 دا له که رکوک ڕویاندا ، ئێمه له ئه نجومه نى پارێزگاى که رکوک چاومان که وت به نوێنه رانى ئه و خۆپیشانده رانه و چه ند جارێک له گه ڵیاندا کۆبونه وه ن بینیمان ئه و داواکاریانه ى ئه وان هه یانه داواک��ارى خه ڵک و جه ماوه رن و مافى سه ره تایى خه ڵکن ، وه کو دابین کردنى خۆراک و چاکردنى خۆراکه کانى کۆبونى و دام��ه زران��دن و هاواڵتیان خۆراکى پێشپێشکه ش کردنى خزمه ت گوزارى . ناڕه زاییانه ى و ئه و خۆپیشاندان به اڵم که له چه ند قه زاو ناحیه یه ک ڕویاندا بووه هۆى توندوتیژى و ته قینه وه و هه ڵکوتانه دام��ه زراوه و پۆلیس بنکه کانى سه ر هۆى بووه که وته وه و لێ حکومیه کانى دام����ه زراوه ى ژم��ای��ه ره ک سوتاندنى ئه و دژى ئێمه بێگومان و حکومه ت خۆپیشاندانانه ین ، هه روه ها ئه وه ش که له که رکوک ڕوویدا، به اڵم خۆشبه ختانه هێزه کانى پۆلیسى که رکوک به و په ڕى ئ��ازای��ى و ج��وام��ێ��ری��ه وه ڕووب����ه ڕووى ئه وکه سانه بونه وه که ده یانه وێت ئاژاوه بکه نه درێژى ده ست و بکه ن دروست ماڵى و حکومیه کان داموده زگا سه ر چوارجار وتمان وه کو ئێمه ، گشتى دا که رکوک خۆپیشانده رانى له گه ڵ لێکۆڵینه وه مان و کرد کۆبونه وه مان که بینیمان ، کرد له داخوازیه کانیان خزمه تگوزارى داواى داواکاریه کانیان چاککردنى کارو هه لى دۆزینه وه ى و خۆراکى هاواڵتیانه ، بۆیه ده بێ پارێزگار پارێزگاى ئه نجومه نى ئه ندامانى و وانه عێراقیش حکومه تى و که رکوک بزانن و وه ربگرن خۆپیشاندانانه له و خه ڵک چى ده وێت، سه باره ت به هاتنى که رکوک بۆ پێشمه رگه ش هێزه کانى تورکومانیه کان حزبه وه ک��و ئێمه و ڕاگه یاندووه خۆمانمان هه ڵوێستى ناوچه کانى ده بێ که کردووه ، داوامان پارێزگاى و ک��ه رک��وک ده وروب�����ه رى که رکوک ناوچه یه کى له چه ک داماڵراوبن له م ک��ه رک��وک ب��ارودۆخ��ى چونکه ،ئه و بوونى بۆ نیه یارمه تیده ر کاته دا هێزانه له که رکوکدا یان هه ر هێزێکى تر هێزى هێزانه ئه و جا چه کداربێت، که یان هێزه کانى سه حوه بن پێشمه رگه بن که له باشورى که رکوکدا بونیان هه یه ، هێزه کانى به په له داواده ک��ه ی��ن ئێمه بکشێننه وه و که رکوک له پێشمه رگه هێزه کانى پۆلیس کۆنتڕۆڵى بارودۆخى که رکوک و ناوچه کانى ده وروبه رى بگرنه ده ستى خۆیان سه ره تا به و ده نگانه ش به عس ڕژێمى گ��ه ڕان��ه وه ى ک���ه داواى هه موو به ئێمه ده ک��ه ن ه���ه واداران و ئه وده نگانه ین هه موو دژى جۆرێک بۆ بمانگه ڕێننه وه ده ک��ه ن داوا که سه رده مى پێشوو ئێمه له گه ڵ گفتوگۆ الیه کاندا هه موو له گه ڵ دیالۆکداین و ، به تایبه تیش الیه نه کانى ناو که رکوک و داواش ده که ین که بوون و داواکردنى که رکوک پاراستنى بۆ هێزێک هه ر به خواست و داواکارى هه موو الیه نه کان ده بێ بێت، هه موومان ڕێکه وتنى و به ڕه زامه ندى هه رسێ الیه نى کورد و نه یارى بێت، تورکمانه کان و عه ره ب هه ر الیه نێک له والیه نانه ده بێته هۆى دروست بوونى کێشه له که رکوکدا جا کێشه ى یان بن سیاسى ئه وکێشانه

ئه منى بن.

ئ��ه ح��م��ه د ع��ه س��ک��ه رى، ئ��ه ن��دام��ى ئه نجومه نى پارێزگاى که رکوک:

له م که هه ڕه شه یه ى ئ��ه و بێگومان ناوچه کانى و که رکوک له ناو دواییه دا بووه دروس��ت که رکوکدا ده وروب��ه رى کۆنه ل��ه کۆمه ڵێک ه��ه ڕه ش��ه ى ،نه قشبه ندیه کان به ناوى به عسیه کان له گه ڵ قاعیده ڕێکخراوى به ناوى و خۆی که کاتى شۆفێنیه کانى به عسیه ده سه اڵتیان به ده سته وه بوو هه ڕه شه یان ، پێشوو شێوه ى به هه مان ده ک��رد ڕۆژى 25 ى شوبات که ڕۆژى کوده تاى به عسیه کانه ، که له ساڵى 1963 وه که و کرد دروست قه ومیکانیان حه ره س په المارى که رکوکیاندا ، ئه وه یان کرده بۆنه یه ک و ویستیان هێرش بکه نه سه ر که رکوک و هه ندێک داموده زگاى حکومى و تایبه تى و باره گاى حزبه کوردیه کان ئه نجومه نى و پارێزگا ب��اره گ��اى و پارێزگاى که رکوک بسوتێنن ، ئه مه ش بۆ پیالنیان وه خ��ت پێش بێگومان داڕشتبوو . ئه و هێزانه ى که دانرابوون له هێزه کانى سوپاى عێڕاقى دانرابوون به تایبه تى ، ناوچانه له و به رگرى بۆ حه ویجه و ریاز و چه ند شوێنێکى تر، . که رکوک هاته پێشمه رگه ش هێزى به اڵم له که رکوک نه یانتوانى ئه و پیالنه جێبه جێ بکه ن و هیچ ده ستکه وتێکیان و پێشمه رگه هێزى هاوکات ، نه بوو هێزه کانى پۆلیس و ئاسایشى که رکوک توانیان بارودۆخه که کۆنتڕۆڵ بکه ن ، به اڵم به داخه وه له حه ویجه سه رکه وتوو بوون و باره گاى پۆلیس و شاره وانیان و دام��وده زگ��ا پ��ه الم��ارى و سوتاند په المارى ، قه زاکه یاندا گرتوخانه ى فه رمانگه ى شارستانى و ڕه گه زنامه یان

دا . تا ڕاده یه ک توانیان وه ک نه خشه ى و حکومه ت ، به رنامه که یان یه که مى داموده زگاکانى حکومه ت له حه ویجه دا له ناوبه رن ، به اڵم کاتێکیش ویستیان ئه و پیالنه له که رکوکیشدا جێبه جێبه که ن که هێزى ئه وه ى به هۆى نه یانتوانى ،و پۆلیس هێزه کانى و پێشمه رگه پێشینه یه کى ک��ه رک��وک ئاسایشى که رکوکدا چ���وارده ورى به ئه منیان دروست کردووه ، به اڵم له ناو که رکوکدا توانیان ژماره یه ک له الیه نگرانى خۆیان گێره شێوێنیان هه ندێک و کۆبکه نه وه هێزه کانى پارێزگاو به ردبارانى و کرد پۆلیسیان کرد ، به اڵم هه رزوو ڕۆیشتن تا ل��ه وک��ات��ه وه پێهێنا کۆتاییان و ڕوینه داوه ئه وتۆ شتێکى هیچ ئێستا ، به اڵم ناو به ناو عه ره به شۆڤێنیه کان هه ڕه شه و ده ده ن ئاگری لێدوانى و خۆپیشاندان هه ڕه شه ى و ده که ن ناڕه زایى ده که ن ڕۆژێک به ناوى هه ینى هه ینى به ناوى تر ڕۆژێکى و توڕه یى چه ند و که رامه هه ینى و شه هیدان ناوێکى تر، به اڵم ئه وانه تا ئێستا هیچ . لێدوانن ته نها و نه بووه ڕۆڵێکیان له به اڵم ئه گه ر ئه وهێزه ى پێشمه رگه بێگومان نه مێنێت که رکوکدا شارى هه ڵى ده قۆزنه وه و کارى تێکده رانه ى هاوشێوه ى ئه وه ى کردیان له حه ویجه دوب���اره ى که رکوکیش ش��ارى ل��ه و ده که نه وه . به اڵم زۆرتر له و ناوچانه ى حکومه تى ده سه اڵتى له ژێر زیاتر که

عێراقدان کاره کانیان کردووه . بیگومان ئه و هه ڕه شانه به ته نها هه ڕه شه نین بۆسه ر کورد له که رکوکدا به ڵکو پێکهاته کانى بۆسه رجه م هه ڕه شن سامانى و س����ه روه ت و ک��ه رک��وک گشتى و خه ڵکى شاره که ، بێگومان خاڵێکى زۆر گرنگ ئه وه یه که هاتنى دڵنیاییه کى که رکوک پێشمه رگه بۆ زۆرى داوه به خه ڵک، به وه ى که ئه و هه ڕه شه و گوڕه شانه ى پێشتر ده کران که نه شکران ، نه کران خۆشبه ختانه بێگومان به هۆى هێزى پێشمه رگه وه ڕوب��ه ڕووى زانیان که کاتێک ب��ووه هێزى پێشمه رگه ده بنه وه نه یان توانى پیالنه که یان جێبه جێبکه ن .بۆیه ئێستا که رکوک له ژێر کۆنتڕۆڵى هێزى پۆلیس ئارامه بارودۆخه که و ئاسایشدایه و کرده وه و ته قینه وه ئه و ته نانه ت و ده دا ڕویان جاران که تیرۆرستیانه ى ، ئێستا خۆشبه ختانه ئه وانیش نه ماون و که م بوونه ته وه به اڵم کێشه که زیاتر ئه و و ڕیاز و حه ویجه له ناوچه کانى خه ڵکیان که زیاتر مایه وه شوێنانه دا له وێدان ، هه یه و هه وادارانى خۆمان ته نانه ت ئێستا له هه ندێک به ئاشکرا ، هه یه هاتوچۆیان شوێنى باره گاو له به عسیه کانن کۆنه که هه ندێکیان به ئاشکرا و هاتوونه ته وه سوریاوه سوپاى ، ده ک��ه ن خۆیان کاره کانى عێڕاقى که هێزێکى پێ جێگیر کرابوو ، به اڵم نه یتوانى به رگرى له قه زایه کى دوو نه یتوانى ، بکات حه ویجه وه کو بنکه ى پۆلیس و چه ند فه رمانگه یه کى ئه و بێگومان بپارێزێت حکومه ت تێدا ئه وانى الیه نگرى که هێزانه ش له و به رگرى ناتوانێت چۆن نه بێت خۆپیشاندان و په المارانه بگرێت النى ، هه بوایه هه ڵوێستێکى ده بوو که م به اڵم به داخه وه کاتێک که پۆلیسه کان پێگه کانیان و خۆیان له به رگرییان کردووه ، هێزه کانى سوپا هاوکارى ئه و تێکده ر و ئاژاوه چیانه یان کردووه .

ع��ه ق��ی��د ش���ێ���رزاد م����وزه ف����ه رى، به ڕێوه به رى بنکه ى پۆلیسى عروبه

له که رکوک:که رکوک شارى به ڕه وشى سه باره ت له ئێستادا ک��ه رک��وک ش��ارى دی��اره

کارێکى ه��ی��چ تائێستا ئ���ارام���ه و کردن ب��اس شایه نى که وان��ه ب��ووه ڕاب����ردودا ل���ه ڕۆژان���ى ب���ه اڵم بێت ناحیه کانى حه ویجه و له شارۆچکه ى ده روبه رى کۆنه به عسیه کان و عه ره به گروپى ب��ه ه��اوک��ارى شۆڤێنیه کان توانیان نه قشبه ندى تیرۆرستى بکه ن دروست له وناوچه یه کێشه یه ک بنکه ى سوتاندنى ه��ۆى ببێته و پۆلیسى حه ویجه و بنکه کانى پۆلیسى ده وروب��ه رى، له ناحیه کانى هه ندێک عێراق ک��ه س��وپ��اى ب��ه داخ��ی��ش��ه وه ڕۆڵى پێویست وه کو له وناوچه یه دا خۆیان نه بینى بۆ ڕێگرتن له و ئاژاوه هه ڵوێستى به پێچه وانه شه وه گێڕانه ، ئه وه بوو بۆنیشاندان، هاوکاریشیان ڕاگه یاندندا که ناڵه کانى له وێنه کانى و به عسیه کان ک��ه چ��ۆن بینیمان شۆڤێنیه کان له گه ڵ گروپى تیرۆرستى هه مه ره کانى له سه ر دا نه قشبه ندى و دوروش��م عێراق ى ن��وێ سوپاى هوتافه کانى ڕژێمى به عسى ڕوخاویان به نیازبوون دوات��ری��ش ده وت����ه وه و ئه وپه المارو ئه وکرده وه توند و تیژایانه ڕه وش و که رکوک شارى ناو بهێننه تێک که رکوک ش��ارى ناو ئه منى و بده ن، به اڵم دیاره هێزه کانى پۆلیس و ئاسایشى که رکوک له حاڵه تى ئاماده سوپاسى هه روه ها ب��وون، دا باشى و ک��وردس��ت��ان هه رێمى حکومه تى که ده ک��ه ی��ن پێشمه رگه وه زاره ت���ى ده وروب����ه رى هێنایه هێزه کانیان ک��ه رک��وک ب��ۆئ��ه وه ى که ڕوب���ه ڕووى که ببێته وه حاڵه تانه ئ��ه و هه موو له که رکوک ده یانه وێت شۆڤێنیه کان نه ته وه ى گیانى بۆ بیخوڵقێنن دا عه ره به و تورکومانه کان بۆ و کورد ئه و ، که رکوک شارى ڕه سه نه کانى له ده وروبه رى شارى تائێستا هێزه ش جێگیرکراون ماونه ته وه و که رکوک هه رئه گه رێکى بۆڕووبه ڕووبونه وه ى هاوکارى و ڕووبدات ئه گه ر له وجۆره که رکوک شارى ئه منیه کانى ده زگ��ا ئه وهێزه به ڕاستى چونکه بکه ن، ده بنه پشتیوان و هاوکاریکى به هێزى ئاسایشى و پ��ۆل��ی��س ه��ێ��زه ک��ان��ى به ڕێزمان براى ه��ه روه ک ، که رکوک کاک لیوا جه مال فه رمانده ى پۆلیسى که رکوک چه ندین جار له که ناڵه کانى که ڕاگه یاندووه ئه وه ى ڕاگه یاندنه وه که هاتۆته پێشمه رگه هێزه ى ئ��ه و ن��اوچ��ه ک��ه ب��ۆ ئ��ه وه ن��ه ه��ات��ووه که له شارى که رکوک پێشێلکارى بکات الیه ن هیچ سه ر هه ڵکوتێته یان دا ته نها ئ���ه وان به ڵکو گ��روپ��ێ��ک، و له سه رجه م ک��ردن پ��ارێ��زگ��ارى ب��ۆ پێکهاته کانى شارى که رکوک هاتونه ته جێگه ى هاتنیشیان و ن��اوچ��ه ک��ه خۆشحاڵى ئێمه و هه موو پێکهاته کانى شارى که رکوکه ، ته نها تیرۆرسته کان و پاشماوه کانى ڕژێمى به عسى ڕوخاو نیه ، خۆش پێ ئه وه یان که نه بێت ئه گه رنا هه موو خه ڵک دڵخۆشن به وه ى کوردستان پێشمه رگه ى هێزى که و ئاشتى به رقه راربونى بۆ هاتووه ئارامى له شارى که رکوک ، بۆیه ئێمه هه ماهه نگیه کى و هاوکارى هه موو پێشمه رگه ى هێزى له گه ڵ خۆمان ده که ینه وه ، دووپ���ات کوردستاندا هێزانه ئه و ئێمه و په یوه ندیه کانى هاوکات ، باشدایه زۆر له ئاستێکى له سه ر هاوپه یمانانیش هێزه کانى ئه گه رچى ئه مه ریکا هێزه کانى هێڵن ڕه وشه کانیان که مێک له سه ره تاوه به قورسى ناوبرد ، به اڵم ئێستا بۆیان هێزانه ئه و که هاتنى ده رک��ه وت��ووه ئارامى و ئاشتى پاراستنى بۆ ته نها ئێستا بۆیه که رکوکدا، شارى له یه ئه وانیش له گه ڵ هێزه کانى پێشمه رگه

له گه ڵ که رکوک شارى له ده وروبه رى پۆلیسى و عێراق سوپاى هێزه کانى ش���ارى ک��ه رک��وک��دا ل��ه ون��اوچ��ان��ه دا جێگیربوون و بونیان هه یه ، هه ندێک عێراق سوپاى بااڵکانى له به رپرسه له سه ره تاوه پێیان باش نه بوو که ئه و هێزانه ى پێشمه رگه هاتونه ته ناوچه که به ڕێز نورى مالیکى سه ره ک به اڵم ،ئاگاداره بۆخۆى عێراق وه زی��ران��ى له هاتنى ئه وهێزانه و به ڕێز فه رمانده ى پۆلیسى که رکوک له گه ڵ نورى مالیکى دیداری کردوه و باسیان له وه کردووه که مه ترسى له سه ر ئارامى و ئاسایشى هێزانه ئه و بۆیه له ئارادایه که رکوک پێویسته ماڵه وه شیان و ه��ات��وون ئه گه رێکى هه ر ڕوبه ڕوبونه وه ى بۆ خراپ، به اڵم به نه مانى ئه و هه ڕه شه و پێشمه رگه هێزه کامى مه ترسیانه ى به س��ه ب��اره ت ده کشێننه وه خۆیان خۆپیشاندان و ناڕه زه ییه کان و پیالنى کۆنه به عسیه کان بۆ پێکدادانى ڕه وشى بینیمان هه موومان که رکوک شارى که به ناوى خۆپیشاندان دژى گه نده ڵى کرایه سه ر کارى چۆن هێرش بێ و ئه نجومه نى و پۆلیس بنکه کانى حکومیه کانى ده زگ��ا و ش��اره وان��ى هه موویان حه وێجه و ش��ارۆچ��ک��ه ى بۆ پیالنێکه ئه مه بۆیه سوتاند پێکدادانى ڕه وشى ئه منى ئه م ناوچانه و ن��ان��ه وه ى ئ��اژاوه ی��ه ، ئ��ه وان��ه ش و ع���ه ره ب ب��را ت����ه واوى پشگیرى تورکومانه کانیان لێ ناکرێت ، عه ره بى ڕه سه ن و برا تورکومانه کانیش له گه ڵ تێک ناوچه که ڕه وش��ى ئه وه دانین به ڕێگاى ده یانه وێت ئه وان ، بچێت هێمنانه خۆپیشاندانى و یاسایى بگه یه ننه خ��ۆی��ان داواک��اری��ه ک��ان��ى ده سه اڵت ، بۆیه ئێمه وه کو هێزه کانى ترى هێزه کانى و که رکوک پۆلیسى که رکوک سارى ده وروبه رى پۆلیسى ڕێ و شوێنى توندو تۆڵمان گرته به ر و ئاسایش هێزه کانى به هاوکارى ،له هه مان کاتدا به پشتیوانى هێزه کانى له و ڕێ��گ��رى ت��وان��راوه پێشمه رگه نه توانن ئ��ه وان و بگیرێت پیالنانه ئارامى وابکه ن که ئاسایش و کارێکى

دابڕاوه کان ناوچه و که رکوک شارى بشێوێنن، ئه وانه ش که ده یانه وێت ئه و کارانه بکه ن گروپێکن که پێیان ده ڵێن عه ره بى سیاسى ئه نجومه نى گروپى له پاشماوه کانى که ئه وان له که رکوک، داڵنه ن له قین له وکه سه و به عس که چاویان به ئازادى که رکوک هه ڵنایه ت به یاننامه کانیاندا و ل��ه ب��اڵوک��راوه و هه میشه باس له وه ده که ن که که رکوک بۆ بگه ڕێته وه نابێت عێراقه و شارێکى

ناشبێت و کوردستان هه رێمى سه ر ک��ورد ب��ااڵده س��ت بێت ل��ه م ش��اره دا، ئێمه هێزه کانى ه��ه م��ووک��ات ب��ۆی��ه ئ��ه وان ب��ۆئ��ه وه ى داو له ئاماده باشى ، بسه پێنن مه به سته کانیان نه توانن زۆرنین ژماره یه کى ئه وه نده ئه وانه ش که به په نجه ى ژم��اره ی��ه ک��ن ئ��ه وان��ه هه ندێک ، ده ژم���ێ���ردرێ���ن ده س���ت خۆیان وه کو که له گه ڵیاندان له وانه ش له پاشماوه کانى ڕژێمى به عسى ڕوخاون

و سه ر به گروپه تیرورستیه کانن.

ل��ه ت��ی��ف ف��ات��ی��ح ف����ه ره ج، ن��وس��ه ر و ڕۆژنامه نووس:

ب��ارودۆخ��ى ک��ه رک��وک ده ت��وان��م بڵێم دوورو مێژویه کى درێژاییه کى به هه ر بووه ناهه مووار بارودۆخێکى درێ��ژ که رکوک دانیشتوانى س��ه رج��ه م بۆ

کورد ن��ه ت��ه وه ى به تایبه تى ک��ورد و ، بووه هه ڕه شه دا هه میشه له به رده م هه ڕه شه ى له ناوبردن و به زۆر ته رحیل دواى له . ک��ردن به عه ره ب و ک��ردن ساڵى2003 له به عس ڕژێمى ڕوخانى گروپه و تیرۆرسته کان دیسانه وه دا، تیرۆرسته کانى وه ک گروپى نه قشبه ندى و توندڕه وه کان هه ڕه شه و گوڕه شه یه کى که رکوک دانیشتوانى بۆسه ر زۆری��ان دروستکردووه و ئه مه ش درێژه ى کێشا

تا وه 2003 ساڵى له ب��ه داخ��ه وه ،و کوشتن حاڵه تى ده یان 2010 ساڵى که رکوکدا له تیرۆرکردن و ته قیه نه وه ڕویان داوه ، ئه مانه ش هه موویان بوارى که ئه وه ى بۆ ڕه خساندووه له باریان هێزى پێشمه رگه ى کوردستان بێته ناو دابڕاوه کانى ناوچه و که رکوک شارى تر بۆ پارێزگارى کردن له خه ڵکى ئه و ناوچه یه به اڵم به داخه وه نه کرا ، له گه ڵ ئه وه شدا ئێستا ڕه وشى سیاسى له شارى به وه وه په یوه ندى ئه مه ش که رکوکدا نه مانتوانییوه هێشتا ئێمه که هه یه بکه ین پره کتیزه پێکه وژیان دروشمى ئێمه له ماناى پێکه وه ژیان گه یشتوین ، به اڵم نه مان توانییووه ئه و ده سته واژه یه له خۆماندا له ناخى بکه ین به رجه سته ئێستادا دواى ئه وه ى که سته مێکى زۆر

له و شاره کراوه .

به اڵم ئه و یه کگرتوویى و یه ک ڕیزیه ى وه ک ک��ه رک��وک پێکهاته کانى نێوان ئه و هه موو له گه ڵ ، ماوه ته وه خۆى س��ت��ه م��ه ش ک��ه ل��ه ش��ارى ک��ه رک��وک کورد . به رپرسیرین هه موومان کراوه ، به رپرسیاره عه ره ب ، به رپرسیاره له داوى به اڵم ، به رپرسیاره تورکمان کورد یه که م به پله ى وه 2003 ساڵى ته رخه مه ک��ه م ک��ورد ، به رپرسیاره کورد ئه وه ى له به ر که رکوک به رامبه ر

تەوەرتەوەرئەحمەد عەسکەری، ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای کەرکوک:

هاتنى پێشمه رگه بۆ که رکـوک دڵنیـاییه کــى زۆرى داوه به هەموو پێکهـاتەکانی ئەو شارهكارمەند عومەر

خۆپیشاندان ئه و ب��ه دواى دوا ئ��اژاوه گ��ێ��ڕان��ه ى پ��ه الم��ا ره و حه ویجه له ناوچه کانى ک��ه ترى ناوچه یه کى چه ند ریازو و ڕویاندا که رکوک ده وروب��ه رى هه ڕه شه و لێدوان ئه و دواى و له که هه ندێک مه ترسیانه ى پڕ کۆنه به عسیه کان و شۆڤێنى عه ره به کرد که رکوکیان شارى و له کورد و کوردستان هه رێمى حکومه تى ،کوردستان پێشمه رگه ى وه زاره تى پێشمه رگه هێزى زانى به پێویستى ئه وناوچانه ى ڕه وانه ى که رکوک و ده وروبه رى بکات که تیایدا هه ڕه شه ئاینده ى و کورد پێکهاته ى له به اڵم ده کرێت، که رکوک شارى ئیدارى به رپرسانى هه ڵوێستى ئایا شارى ڕوناکبیرانى و حزبى و که رکوک به رامبه ر ڕوداوه کانى ئه م ده وروبه رى ناوچه کانى دواییه کى هه ڕه شه ى مه ترسى و که رکوک الیه نگرانى ڕژێمى به عسى ڕووخاو بۆ سه ر ئه من و ئاسایشى که رکوک هاتنى و که رکوک پێکهاته کانى و که رکوک بۆ پێشمه رگه هێزى جێگیربونى ده ڕواننه چۆن چۆنه و له ناوچه کانى پێشمه رگه هێزى ده وروب�����ه رى ک��ه رک��وک��دا ، گفتوگۆدا له ته وه رێکى ~له به ر ژماره یه ک ڕاوبۆچونى و حزبى و ئ��ی��دارى پرسانى روناکبیرانى که رکوکى وه رگرتوه و ته وه رێکیدا له چوارچێوه ى

ده یانخاته ڕوو.

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی

ڕاپه ڕین وه ژه رخانێکى مێژوویى بوو له بزووتنه وه ى ڕزگارى خوازى گه له که ماندا .ڕاپه ڕین زامه کانى ئه نفال و کیمیاباران و وێرانکارى کوردستانى ساڕێژکرد

هه رێمى ب��ۆس��ه ر داب���ڕاوه ک���ان ن��اوچ��ه و ک��ه رک��وک گ���ه ڕان���ه وه ى کوردستانه خه ڵکى و ڕاپه ڕین به رده وامى به رزو ئامانجى ، کوردستان

کۆنگره و نوێ بونه وه )2(

به سااڵنی چ��اوێ��ک به گشتی ئ��ه گ��ه ر به هاری مه زنه که ی راپه رینه دوای ئه و ده بینین بگێرینه وه 1991 ساڵی چینه ی که ده وری کاریگه رییان هه بووه له سه رجه م رووداوه مێژوویه کاندا. ئه م رووداوانه چ بۆ پارستنی به رژه وه ندییه خه ڵکی ج���ه م���اوه ری گشتیه کانی بۆ بێت هه وڵدان کوردستانبێت؟یان رێپوان ؟ی��ان ئاشتی سه قامگیری ده رکی وه ردانێکی بۆهه رده ست بێت وگوزه رانی ژی��ان کردنی باشتر یان .الوان تر چه ندانی ئه مانه و . خه ڵک پێشه نگی ک��وردس��ت��ان وگ��ه ن��ج��ان��ی الوان دی��اره به روونی .که واته بوون وگه نجان هه میشه رۆڵی کارایان بینیوه وواڵت جوانی سیمای له نیشاندانی رێکخراوه کانی ئه وه ی دواب��ه داوی دا. ئه کتیڤ ک��اره ک��ت��ه رێ��ک��ی وه الوان سیاسی دای ئه ناوکۆمه ڵگه وه هاتنه به خۆوه زۆری گۆرانێکی حزبه کان ئیش تاقه ی که رووه وه ل��ه و بینی کردن و ئاشنابوون به جیهانی ده ره وه به شداربن ده بێت والێکردبوو الوان��ی ورێکخستنی ده سه اڵت له به رێوه بردنی سیاسه تی حزبه کان له سه ر شێوازێکی هه موو ده زانین .... ومۆدێرن نوێ به گۆرانکاری بێویست کونگره یه ک ده کات ئه م گۆرنکاریانه ش گیانی نوێ نوێ وبه رگی ده گرێت هه ڵ بوونه وه بونه وه ش له به رده کات . ئه وه ی ئێستا پێویسته له سه ر الون وگه نجانی حزبی سوسیالیست ده بێت تاکتیکێکی له بارو گونجاو ئاماده بکه ن به شێوه یه ک له گه ڵ ژینگه و دیارده تازه ده رکه وتووه کاندا ئاینده ئامانجی سیاسی که بگونجێت بوژانه وه یه کی ئه وه ی بۆ بکات دیاری بنه ره تی له ئه دای کارکردنی ئه م حزبه دا ببینرێت . وێڕای ئه وه ی الوان هه میشه رۆڵێکی به رچاو گه شیان بینیوه له مه ڕ به به رده وامی که ئه وگورانکاریانه ی خه باتی له ده ک��رێ��ت ب��ه دی رۆژان���ه جه ماوه ر وهۆشیارکردنه وه ی مه ده نی نوێ له سه رمیتۆدێکی به رێوه بردن و که مه ده نیانه چاالکییه ئه و ئه مانه ئه نجام ئێمه دا له شه قامی رۆژران���ه هه میشه وگه نجان الوان . ده درێنن بوون ه��ه رئ��ه وان . ب��وون پێشه نگ ب��ۆخ��وی��ان ش��وێ��ن راپ���ه ری���ن داوی ب���دۆزن���ه وه ه��ه م ل��ه ن��او ح��زب هه م به سوود وانه ال ئه م حکومه ت له ناو وه رگ���رت���ن ل��ه ئ��ه زم��وون وخ��ه ب��ات��ی ببنه توانیان خویان پیش هه ڤااڵنی له ناوگۆره پانی زۆر هه ره ژماره یه کی سیاسی له کوردستاندا. بویه پێویسته ئاینده ی گۆنگره ی یه که می هه نگاوی حزبی سوسیالیست کردنه وه ی هه موو ئه و ده رگایانه بێت به ڕووی الواندا که نه توانراوه تر پێشوو له کۆنگره کانی . بکرێته وه یان لێ پێویست وه ک حزبی وخوێنکارانی الوان له سه ر وه پ���رۆژه و پێویسته سوسیالیست ئاینده ی بۆکۆنگره ی به رنامه یان حزبی سوسیالیست گونجاوبێت له گه ڵ له ناو که به خێرای گۆرانکاریانه ی ئه و وه ئه رکێکی گوزه رده که ن جه ماوه ردا ئه وه یه کۆنگره دا له ناو الوان تری هه ڵسو ک��رده وه و به کارو که به وردی سه رکردایه تی ئه ندامانی ی که وتوو بچنه وه و ده زگ��اک��ان��دا س��ه رج��ه م و بخه نه ڕوو کوریه کان که موو هه موو ده توانن وگه نجان الون وایه پێم من له کۆنگره یه دا ده وورو کاری گه رییه کی به رنامه و له دانانی هه بێت باشیان شیاو گونجاو پرۆگرامێکی په یره و ئه ندامان که کوردستان رۆی بۆئه م .... ببن پابه ندی به باشی بتوانن که واته هه موو کونگره یه ک گۆرانکاری به رگی گۆرانه کانیش هه موو ده وێت ..الون��ی��ش ده پیۆشێت نوێبونه وه ئ���اره زووی���ان ن��وێ��ب��وون��ه وه و گ��ۆران

کارییه .

رفعت محمد

www.jamawarnews.com ڕاپۆرت8 سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645

دڵ��ش��اد م��ه ح��م��ود، ب��ه ڕێ��وه ب��ه رى ئ���ی���داره ى ڕادی�����ۆی ج���ه م���اوه رى ک��وردس��ت��ان: س��ەب��ارەت ب��ە ی��ادى دامه زراندنى ڕۆژی ساڵ پێنجه مین ڕادی����ۆی ج���ه م���اوه رى ک��وردس��ت��ان ڕاپه ڕینه یادى له گه ڵ وتی:هاوکاته کوردستان ج��ه م��اوه رى مه زنه که ى جه ماوه رى و خۆمان له پیرۆزبایی کوردستان ده که م, وه ده ست خۆشی کارمه ندانى یه که ى له یه که خ��ۆم ده که م ڕادیۆیه ئه م نه ناسى ماندو خستۆته سه ریه ک ڕۆژیان و شه و که ئه رک خ��ۆب��ووردوان��ه له وهه میشه هێناوه به جێ خۆیان وچاالکیه کانى ب��ۆ پ��ێ��ش��ک��ه ش��ک��ردن��ى ب��ه رن��ام��ه ى ب��ه پ��ێ��زوب��ه س��وود ب��ۆ ج��ه م��اوه رى

خۆشه ویست .له شاخ ڕادیۆیه ئه م دیاره مێژووى ودواترله شار له گه ڵ به ره و پێش چوون کوردى ڕاگه یاندنى فراوانکردنى و بینیوه تیادا ڕادیۆی جه ماوه ر خۆی ده نگى سلێمانى ڕادیۆی پێشتر که دیموکراتى سۆسیالیست ح��زب��ی

کوردستان بوو وه ک ڕادیۆیه کى ناوخۆ )لۆکاڵ(که له وکاته شدا جێگه ى خۆی , کردبوه وه بیسه رانیدا دڵی له ناو ئه ویش که بچێت له یادمان نابێت ماندوو بوونى ئه و کارمه نده دڵسۆزو ئێستا که دیاربوو پێوه چاالکانه ى کاره که یان له به رده وامن هه ندێکیان کوردستان ج��ه م��اوه رى ڕادی��ۆی له بۆیه به پێویستى ده زانم که له م یاده دا ئه و ته واوى و له وان ده ست خۆشی به ڕێزانه بکه م که بۆ ساتێکش ماندو ڕادیۆ ستۆدیۆى له له گه ڵمان بوون

یان له ڕێگه ى به رنامه کانه وه .بونێکى م��ان��دوو و ب��ه ئ��ه رک دی��اره فراوان ڕادیۆیه ئه م ده نگى ت��ره وه جه ماوه رى ئاسمانى ڕادیۆی بۆ کرا کوردستان که ئه ویش جێگه ده ستى له گه ڵ دی��اره پێوه به ڕێزانه ى ئه و س��ه ره ت��اى دام��ه زران��دن��ى ڕادی���ۆی ج��ه م��اوه ر ده س���ت ب��ه ک��ار ب���وون و به ڕاگه یاندنیان ک��ارى دڵسۆزانه به رنامه ى به داو ئه نجام ڕاستگۆیی ڕادیۆیان ئه م پێشکه وتوو و جوان

ڕازانده وه . ده س����ت خ��ۆش��ی خ��ۆم��ی��ان پێ ئێمه ش ه��ی��وادارم وه ڕاده گ��ه ی��ه ن��م پڕۆگرامى و به رنامه توانیبێتمان باشه کانى کاره سه ر بخه ینه باش ئ���ه وان ک��ه ڕادی���ۆی ج��ه م��اوه ر به ڕێچکه که وته سه ر ئ��ه وان توانایی که خۆیه وه ج��ه م��اوه ره ک��ه ى له ناو خۆشه ویسته ڕادی��ۆی ئه م ئه ویش ب��وو ل��ه ب��ه روارى )2006/1/15(ل����ه بینیه وه خۆی ئه زموونى په خشى و دوات��ر له )2006/3/5(پ��ه خ��ش��ی ئ��اس��ای��ی خ��ۆی ده س���ت پ��ێ ک��ردو وه ن��وێ گ��ۆڕان��ک��ارى به رنامه و به خۆشه ویستى جه ماوه رى ناو هاته کوردستان ده ره وه ى و کوردستان له زی��ات��ر ڕادی��ۆی��ه ئێستائه م ک��ه )20(ب��ه رن��ام��ه ى ه��ه ی��ه و زوورب���ه ى ڕاو له گه ڵ ڕاسته وخۆ به رنامه کانى , ده دوێ��ن جه ماوه ر بۆچوونه کانى کاراو کوردستان جه ماوه رى ڕادیۆی ل��ه ن��اوه وه که په خشه که ى چ��االک��ه ده نگى ک��وردس��ت��ان ده ره وه ى و

ده ب��ی��س��ت��رێ��ت ئ��ه وی��ش ب��ه ه��ه وڵ��ى بێووچانى ئه و کارمه نده دڵسۆزانه وه کێشه کانى و ڕووداو گواستنه وه ى و په یامنێره کانیه وه له ڕێگه ى جه ماوه ر کوردستان ناوچه کانى زۆربه ى که له ئه رکه کانى به هه ڵده ستن ده ره وه و

خۆیان . ڕادیۆی جه ماوه ر ،ڕادێۆى جه ماوه ره پێشنیاره کانیان ڕاو وه رگرتنى به و به رنامه کانى بڕگه و تر ئ��ه وه ن��ده ى ده وڵ��ه م��ه ن��ت��ر ده ب��ێ��ت . دووب���اره ڕادی��ۆی ساڵه ى پێنجه مین ی��ادى ده که م پیرۆز کوردستان جه ماوه رى و ئاواته خوازم له داهاتوودا بتوانین به بکه ین پێشکه ش باشتر شتى

جه ماوه ره که مان .

ئارى نه سره دین، بێژه رى هه وال:ڕادی���ۆ م���ه زران���دن���ى دا ل���ه ی���ادى ڕادی���ۆى ، خ��ۆش��ه وی��س��ت��ه ک��ه م��ان پیرۆزباى کوردستان ج��ه م��اوه رى له خۆم و ته واوى کارمه ندان و هاوڕێ له پیرۆزباى ، ده که م هاوکارانم و

ده که م ئازیزه کان گوێگره بیسه رو ئومێده که م ب��ن ه��ه رک��وێ��ی��ه ک ل��ه خۆى پێگه ى و سه نگ ڕادیۆکه مان ه��ه ب��ێ��ت ل���ه الى گ��وێ��گ��ر و ل��ه دڵ��ى جه ماوه ر و له ڕۆشنبیرکردنى کۆمه ڵگا به سه رجه م چین و توێژه کان، به ڵێن به رده وام ئاینده دا ساڵى له ئه ده ین به رنامه ى ج��وان��ت��رو ل��ه ک��ارى بین به پێزو جوانتر له سه رجه م بواره کانى گوێگره ل��ه خ��زم��ه ت��ى ه����ه رده م ،

خۆشه ویسته کانماندابین.

بڕیار نیزام، مۆنتێرى په خش:س��ه ره ت��ا پ��ی��رۆزب��ای��ى ئ��اراس��ت��ه ى ڕادی��ۆى کارمه ندانى و به ڕێوه به ر ج��ه م��اوه رى ک��وردس��ت��ان ده ک���ه م ، ه��ه ر ل��ه س��ه ره ت��اى دام��ه زران��دن��ی��ه وه ت��وان��ی��وی��ه ت��ى پ��ه ی��ام��ێ��ک��ى ج��وان بکات خ��ۆى گوێگرانى ئاراسته ى دامه زراندنى یادى پیرۆزباى دوباره گوێگران جه م له سه ر ڕادیۆکه مان له ساڵى بتوانین ه��ی��وادارم ده ک��ه م باشه وه تازه و به به رنامه ى داهاتوودا

یادى ڕادیۆ بکه ینه وه .پێشکه شکارى ح���ه س���ه ن، ڕێ��ب��از

به رنامه ى ئه ده ب و هونه ر :ڕازاوه ت��ری��ن و جوانترین س��ه ره ت��ا ئاراسته ى پیرۆزباى چه پکه گوڵى کارمه ندانى و ک��ارا و ب��ه ڕێ��وه ب��ه ر و خۆشه ویست جه ماوه رى ڕادی��ۆى ئازیز گوێگرانى بیسه رو سه رجه م ڕادیۆى نیه له وه دا گومان ، ده که م جه ماوه رى کوردستان هه رله سه ره تاى دامه زراندنیه وه توانیویه تى پێگه یه کى و بکات دروست به هێزى جه ماوه رى و سیاسى هه مه چه شنه ى به رنامه ى هونه رى و ئه ده بى و کۆمه اڵیه تى ئافره تان و ڕۆشنبیرى و ئاینى و بڵین ب��ائ��ه وه ش بکات، پێشکه ش و کێرڤ ده توانێت بیسه ر دواج��ار ئاشتى به رنامه کان و پێشکه ش کارو ئومێدمان و بکات دیارى بێژه ره کان به رنامه ى بتوانین له داهاتوودا وایه به بیسه ره پێشکه ش جوانتر باشترو دوباره بکه ین خۆشه ویسته کانمان

پیرۆزه .

پیرۆزه پێنجه مین ساڵ ڕۆژی دامه زراندنى ڕادیۆی جه ماوه رى کوردستان

دراوه که ئاماره ى ئه و پێى به نه خۆشخانه ى له ~ به که سلێمانى ش��ارى له هیواوه شیرپه نجه یه نه خۆشخانه ى تاکه له کوردستان و عیراق دا، ته نها که س 2378 دا 2010 ساڵى له نه خۆشخانه یان ئ��ه و س��ه ردان��ى به م شیوه یه ى خواره وه کردووه ، ڕوونکراوه ته وه ، ناوه ندى سلێمانى 919 نه خۆش و قه زا و ناحیه کانى پ��ارێ��زگ��اى ن���ه خ���ۆش، 783ده��ۆک ، ن��ه خ��ۆش 54 هه ولێر 283 ک��ه رک��وک ن��ه خ��ۆش، 43تر پارێزگاکانى باقى نه خۆش، 294 نه خۆش و 2 نه خۆشیش له ئیرانه وه هاتوون، که ئه م ئاماره ته نها تایبه ت به به شى نه خۆشیه ناشێرپه نجه ییه کان. و شێرپه نجه هه ر له ئاماره که دا هاتووه که له ماوه ى ئه و ساڵه دا 115 که س به له گیانیان شێرپه نجه نه خۆشى

ده ستداوه له و نه خۆشخانه یه دا.له ئاماره که دا که به شى نه خۆشى هیوا نه خۆشخانه ى له ساالسیما به پێى دانیشتوان بۆ ساڵى 2010 کردوویه تى هاتووه ، 63 نه خۆش نه خۆشخانه که یان س��ه ردان��ى شێوه یه ب���ه م ک��ه و ک����ردووه دا عێراق پارێزگاکانى به سه ر

سلێمانى ناوه ندى دابه شبوونه ، ناحیه کانى قه زاز و نه خۆش 11هه ولێر پارێزگاى نه خۆش، 38نه خۆش 6 نه خۆش، که رکوک 2و ب��اق��ى پ��ارێ��زگ��اک��ان��ى ت��ر 6 نه خۆش، شایه نى باسلێوه کردنه به دراوه ئاماره ى ئه و پێى به ~ له ساڵى 2010دا هیچ نه خۆشێکى تاالسیما له پارێزگاى نه خۆشخانه ى سه ردانى ده��ۆک

هیواى نه کردووه ،فریاکه‌وتن نه‌خۆشخانه‌ى‌

به که خشته یه ى ئ��ه و پێى به ~ دراوه ، ئامارى ساڵى 2010 ى نه خۆشخانه ى فریاکه وتن له شێوه یه ، ب��ه م سلێمانى له نه خۆش 28654 2010دا ساڵى خه وێنراون. نه خۆشخانه یه دا له و نه خۆشى ژم��اره ى له یه ک هه ر عیاده کانى ده ره وه و نه شته رکارى مامناوه ند نه شته رکارى و گه وره به م ب��چ��ووک ن��ه ش��ت��ه رک��ارى و ژم����اره ى ، ب����ووه ش��ێ��وه ی��ه ت��ه واوى بۆ ده ره وه عیاده کانى ن��ه خ��ۆش 118807 س��اڵ��ه ک��ه بووه ، ژماره ى ئه و نه شته رکاریه گه ورانه ى که ئه نجام دراون 1292 نه شته رگه رى بووه ، نه شته رگه ریه و 3970 مامناوه ندییه کانیش بچوکه کانیش نه شته رگه رییه

2724 نه شته رگه رى بووه .

ئامارەکانی نەخۆشخانەی هیوا و فریاکەوتن مانگ رپنجییش رپنجیینا ش یماساالس ۆکپەنهان

نر م نر م نر م نر م٥٦ ٦١ ١٩ ٤٣ ١ ٦ ٧٦ ١١٠ Jan ٧٠ ٦٥ ٢١ ٤٣ ٥ ٤ ٩٦ ١١٢ Feb ٤٤ ٤٩ ٢٢ ٣٣ ٠ ١ ٦٦ ٨٣ Mar ٦٦ ٧٢ ٢٩ ٣٨ ٦ ٥ ١٠١ ١١٥ Apr ٧٨ ٩٢ ٣٧ ٥٤ ٢ ٣ ١١٧ ١٤٩ May ٥٩ ٧٠ ٣٣ ٤٨ ١ ٢ ٩٣ ١٢٠ Jun ٦٤ ٨٧ ٣٣ ٤١ ١ ٣ ٩٨ ١٣١ Jul ٧١ ٨٦ ٣١ ٣٣ ٥ ٥ ١٠٧ ١٢٤ Aug ٤٢ ٥٦ ٢١ ٣٢ ١ ١ ٦٤ ٨٩ Sep ٦١ ٧٧ ٢٤ ٣٥ ٣ ٣ ٨٨ ١١٥ Oct ٦٩ ٨١ ١١ ١٨ ١ ١ ٨١ ١٠٠ Nov ٧٦ ٧٢ ٢٣ ٣٢ ١ ٢ ١٠٠ ١٠٦ Dec کۆ ٧٥٦ ٨٦٨ ٣٠٤ ٤٥٠ ٢٧ ٣٦ ١٠٨٧ ١٣٥٤

کۆی گشتی ٢٤٤١

و ڕاپ������ه ڕی������ن دای�����ن�����ه م�����ۆى ، ک�����وردس�����ت�����ان ج�������ه م�������اوه رى ب��ه ده س��ت��ه��ێ��ن��ان��ى ده س���ت���ک���ه وت���ه ک���ان���ى ڕاپ����ه ڕی����ن ب���وون

ڕێباز حه سه ن بڕیار نیزام ئارى نه سره دین دڵشاد مه حمود

سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645 9 www.jamawarnews.com

باسى سێیه م - بەشی دووەم

به عس حکومه تى به رده وامى ئه لف- تۆقاندن و سیاسه ته کانى له پیاده کردنى شااڵوه کانى له رێگاى ک��ورد قڕکردنى چۆڵکردنى ک��ی��م��ی��اب��اران، ئ��ه ن��ف��ال، راگواستنى رووخاندنیان، گونده کان و کوردنشینه کان و ن��اوچ��ه دانیشتوانى نیشته جێکردنیان له ئۆدوگا زۆره ملێکاندا، ل��ه س��ێ��داره دان و زیندانیکردن، گرتن و کوردستان، خه ڵکى گولله بارانکردنى چه وساندنه وه ى سیاسه تى په یڕه وکردنى تۆقاندن و کوشتن و هه روه ها نه ته وه یی. ناوه ڕاست و شیعه کانى چه وساندنه وه ى باشورى عێراق، ئه مانه وایانکرد، که رق و توڕه یی کۆمه اڵنى خه ڵکى عێراق به گشتى و حکومه تى دژى به تایبه ت کوردستان

به عس توندتر ببێت.)556(بێ- ناڕه زایی جه ماوه رى گه النى عێراق به تایبه ت، کوردستان خه ڵکى به گشتى و

دژى ره فتار و شێوازىحکومه تى سیاسه ته کانى حکومڕانى و حکومه تێکى که خه سڵه تى ب��ه ع��س، تاکڕه و و تۆتالیتار و داپڵۆسێنه رى له خۆیدا بوو پاڵنه رێک ئه مه کردبوو. به رجه سته له هه ر عێراق ن��اڕازی گه النى بۆئه وه ى خۆیان رێکبکه وێت بۆیان ده رفه تێکدا

له ده ستى ئه و حکومه ته رزگار بکه ن.جیم- ئاماده سازى به ره ى کوردستانى بۆراپه ڕین و هاندانى خه ڵک دژ به حکومه تى به عس و دامو ده زگاکانى و دانانى نه خشه ى راپه ڕین و ئازادکردنى شاره کانى کوردستان نزیکبوونه وه ى ل����ه واده ى به تایبه ت راپه ڕیندا، پرۆسه ى راپه ڕینى سه رخست.

جه ماوه رى ئ��اگ��ادارک��ردن��ه وه ى دال- راپه ڕین و بۆهاوکاریکردنى کوردستان هێزى پێشمه رگه له رێگاى ناردنى نامه ى کوردستانى ب���ه ره ى نێو حزبه کانى جه ماوه رى که سایه تى و بۆرێکخستن و له رێگاى ئاشکرا به نهێنى و کوردستان، گه لى رادی��ۆى به تایبه ت راگه یاندنه وه

کوردستان.)557(ه����ا و- ده س��ت��پ��ێ��ک��ردن��ى راپ��ه ڕی��ن��ى له الیه ن ع��ێ��راق ب��اش��ورى ن��اوه ڕاس��ت و ل������ه رۆژى)1991/2/28( شیعه کانه وه له کوردستانیش بۆئه وه ى بوو هانده ر به کرداریش پێبکات و ده س��ت راپ��ه ری��ن له شارى ل����ه رۆژى)1991/3/5( راپه ڕین

رانیه وه ده ستیپێکرد.)558(راپه ڕینى به هارى)1991( به رووداوێکى جواڵنه وه ى له مێژووى گرنگ مێژوویی رزگ��اری��خ��وازی��ی ک��وردی��دا داده ن��رێ��ت، ب��ه ش��ێ��وه ی��ه ک راپ���ه ڕی���ن س��ه ره ت��اى رزگاربوونى ئ���ازادى و وه ده ستهێنانى ده سه اڵتى له ژێر ب��وو، ک��ورد میلله تى تاکڕه و و حکومه ته له سیستم و یه کێک مرۆڤایه تی. م��ێ��ژووى تۆتالیتاره کانى ئه نجام و چه ند خۆیدا له گه ڵ راپه ڕین

ئاکامێکى لێکه وته وه ، له وانه :هه بوو کاریگه رى راپ��ه ڕی��ن ی��ه ک��ه م- ئاستى له سه ر ک��ورد مه سه له ى ل��ه وه دا گرنگ و پرسێکى بکاته نێوده وڵه تى نێوده وڵه تى راى سه رنجى وگوڕ و گه رم له راگه یاندنى رابکێشێت و خۆى ب��ۆالى

جیهانیدا ره نگبداته وه و پشتگیرییو باسى پرسى ئ��ه وه ى کارگه یشته لێوه بکرێت. دامه زراندنى قه واره یه کى کوردى سه ربه خۆ به ختیار مه ال له مباره یه وه بێته ئاراوه . وتووێژه کان]مه به ستى دواى ده نوسێت:« وت��ووێ��ژه ک��ان��ى ن��ێ��وان ب��ه ع��س و ب��ه ره ى راپه ڕینى1991[ ل��ه دواى کوردستانییه هه ندێ سوید و ک��ه ده وڵ��ه ت��ى زانیمان، تر ئه وروپى ئه سکه نده نافى و ده وڵه تى به پێشنیازکردنى وه رگرتووه ، بڕیارێکیان کوردستان س��ه رب��ه خ��ۆی��ی م��ه س��ه ل��ه ى نه ته وه ئاسایش و له ئه نجومه نى له عێراق

یه کگرتووه کان«.)559(دووه م- له سه ر ئاستى نێوخۆیی راپه ڕین شۆڕشگێڕى ئاستى ب��وو، رووداوێ����ک به تایبه ت پیشاندا، ک��وردى ن��ه ت��ه وه ى ک��ه چ��وار س���اڵ ب��������وو)1991-1987( جواڵنه وه ى رزگاریخوازی کورد به قۆناغى

نائومێدیدا تێده په ڕى.له مێژووى بوو بۆیه که مجار سێیه م- خ��ه ب��ات��ى رزگ��اری��خ��وازان��ه ى ک���ورددا، راپه ڕینێکى وا مه زن رووبدات، که زۆربه ى

ناوچه کانى کوردستان رزگار بکرێت.چواره م- به شداریکردنى زۆربه ى چین و توێژه کانى خه ڵکى کوردستان له روناکبیر و شۆڕشگێڕ و پێشمه رگه وه تاده گاته خه ڵکى ته نانه ت نه خوێنده وار، که سانى ساده و به شێک له و که سانه ش، که سه ر به حکومه ت ب���وون و پ��ی��اوى ئ��ه و ب���وون ل��ه ج��اش و جه ماوه رى به شانى شان مسته شاره کان

کوردستان به شدارى راپه ڕینیان کرد.پ��ێ��ن��ج��ه م- راپ���ه ڕی���ن ب���وو ب��ه ه��ۆى له ژێر رزگاربوون ئازادى و وه ده ستهێنانى ده سه اڵت و هه ژموونى یه کێک له خراپترین و حکومه ته کانى سیستم و تاکڕه وترین جیهان، که حکومه تى به عس بوو له عێراقدا.چه ندین راپه ڕینه وه به هۆى شه شه م- هاواڵتیانى له پێشمه رگه و کورد که سى حکومه تدا، له زیندانه کانى کوردستان زیندانیکرابوون ب��وو س��اڵ که چه ندین

ئازادکران.)560(حه وته م- به هۆى راپه ڕینه وه به شێکى حکومه تى به کرێگیراوانى پیاوان و زۆرى ئاشکرابوون، له کوردستاندا به عس ئ��ه م��ه ج��گ��ه ل��ه وه ى ژم��اره ی��ه ک��ى زۆر ده زگ��ا دام��و نهێنى سیخوڕى و فایلى داپ��ڵ��ۆس��ێ��ن��ه ر و س��ه رک��وت��ک��ه ره ک��ان��ى رووداوى ب��ه زۆر که په یوه ندیان به عس، رزگاریخوازیی جواڵنه وه ى نێو مێژوویی کوردییه وه هه بوو ئاشکرا کران، له وانه ش ئاشکرابوونى چاره نوسى هه ردوو ئه ندامى ه��ه ژار و حسک)عه لى س��ه رک��ردای��ه ت��ى بێسه رو ئه وکاته که تا گه اڵڵى(، ک��اردۆ شوێن بوون و زانیارى ورد له باره ى ژیان و دواج��ار ن��ه ب��وو.)561( چاره نوسیانه وه توانرا راپ��ه ڕی��ن��ه وه به هۆى هه رچه نده رۆژێکدا)1991/3/21-5( چه ند له ماوه ى به شارى کوردستان شاره کانى زۆرب��ه ى که رکوکیشه وه ئازاد بکرێت، به اڵم حکومه تى ل�����ه رۆژى)1991/3/28( توانى به عس ناوچه کانى سه ر بکاته به رباڵو هێرشى که مدا له ماوه یه کى توانى کوردستان و دیاره داگیربکاته وه .)562( ناوچه کان هۆکارى به کۆمه ڵێک په یوه ندى ئه مه ش بریتى که دیارترینیان هه بوو، تایبه ته وه

بوو له :هاوپه یمانه کانى ئه مریکا و ئ��ه ل��ف- مه به ستیان زیاتر ک��ه ن��داودا له شه ڕى کوه یت وکشانه وه ى واڵتى رزگارکردنى سوپاى عێراق بوو له و واڵته و سه پاندنى هه ندێ سزا بوو له پێناوى به رژه وه ندییه مه به ستیان خۆیاندا، تاییه تییه کانى عێراق گه النى ت��ه واوه ت��ى رزگارکردنى به تایبه ت، ک��ورد نه ته وه ى به گشتى و ده سه اڵتى له ژێر قۆناغه له و به تایبه ت ئه مه ش ن��ه ب��وو، به عسدا حکومه تى له دانیشتنێکدا که عێراق کاتێکبوو،

له سه فوان هاوپه یمانان هێزى له گه ڵ ئه وان داواکارییه کانى مه رج و ملکه چى جۆرێک ئه مریکا له به رامبه ریشدا بوو، بێده نگى که مته رخه مى و ل��ه ن��ه رم��ى و راپه ڕینه کانى سه رکوتکردنى له ئاستى ناوه ڕاست و باشورى شیعه کان و راپه ڕینى

کوردستان له الیه ن به عسه وه نواند.)563(نفوزى له باڵوبوونه وه ى ئه مریکا بێ- له ناوه ڕاست و شیعه گه رایی بیرى ئێران و به تایبه ت ده ت��رس��ا، عێراقدا باشورى راپه ڕینى باشور و ناوه ڕاست و راپه ڕینى یه کتردا نزیکى له کاتێکى کوردستان له وه ئه مریکا له الیه کیتریشه وه بوون. ده ترسا دۆخى عێراق وه کو دۆخى لوبنانى قه واره یه کى بۆچه ند عێراق لێبێت و دابه ش سوننه کورد و شیعه و جیاوازى ترسى ئه مریکا جگه له وه ى ئه مه ببێت، ئه وه ى هه بوو راپه ڕین کاریگه رى له سه ر دروست تورکیاش سه قامگیریی ب��ارى قۆناغه دا ل��ه و تورکیا چونکه بکات، بوو. ئه مریکا گ��ه وره ى هاوپه یمانێکى بۆیه به ئاسانى رێگایان به سوپاى عێراق ن��اوه ڕاس��ت و راپه ڕینه کانى تاوه کو دا

باشور و کوردستان سه رکوت بکات.)564( کوردستان ئاستى ل��ه س��ه ر ج��ی��م- له ڕووى ژماره و که ره سته ى ناهاوسه نگى هێزى له نێوان جه نگییه وه سه ربازى و سوپاى کوردستانى و به ره ى چه کدارى عێراقدا هه بوو، سه ربارى ئه وه ى ژماریه کى له جاشه کان و حکومه ت له پیاوانى زۆر له نێو ت��ااڵن��ی��ک��ه ر راوڕووت و ه��ێ��زى ریزه کانى پێشمه رگه دا بوون و له والشه وه به رنامه و نه خشه یه ک بۆروبه ڕووبوونه وه ى هێرشى سوپاى به عس به ره و کوردستان تاڵه بانى( )موکه ڕه م به جۆرێ نه بوو. ده ن��وس��ێ��ت:«س��ه رک��رده ک��ان��ى ب��ه ره ى له خه مى ئ���ه وه ن���ده ى ک��وردس��ت��ان��ى ئه وه نده بوون، وتووێژدا ده ستپێکردنى به رنامه یه ک نه بوو ئه وه دا به الى بیریان سوپاى هێرشى ب��ۆروب��ه ڕووب��وون��ه وه ى هه رچه نده له کاتێکدا دابڕێژن، به عس ده ربڕیبوو، بۆوتووێژ ئاماده یی به عس به اڵم کوردستان، ب��ووه ن��ارد منیشى له هه مانکاتدا له ئاماده باییدا بوو بۆئه وه ى هێرش بکاته سه ر کوردستان و ناوچه کان جگه له وه ى ئ��ه م��ه ب��گ��رێ��ت��ه وه ».)565( تاکتیکى شه ڕکردن الى هێزى پێشمه رگه رزگار که شوێنێکیان بوو، به شێوه یه ک لێبکه ن. به رگرى نه یانده توانى ده کرد

)566(

له نێوان په یوه ندى نه بوونى هه روه ها ئه وه ى س��ه ره ڕاى پێشمه رگه دا، هێزى یه کگرتوو هێزێکى پێشمه رگه هێزى ن���ه ب���وو، ک���ه ل���ه ژێ���ر س��ه رپ��ه رش��ت��ى ی��ه ک ف��ه رم��ان��ده و س���ه رک���رده دا بێت، فره س��ه رک��رده و ف��ره هێزێکى به ڵکو پیشمه رگه به شێوه یه ک لێپرسراوبوو، سه رکرده که ى رێنمایی فه رمان و ته نها

خۆى جێبه جێده کرد.پێشمه رگه ه��ێ��زى ل��ه الی��ه ک��ی��ت��ره وه قورسانه ى چه که له و سود نه یتوانى حکومه تى به عس وه ربگرێت، که له کاتى گرتبوون، به سه ردا ده ستى راپه ڕیندا سوتێنران و زۆرب��ه ی��ان به پێچه وانه وه زیاتر پێشمه رگه هێزى ل��ه ک��ارخ��ران. له شێوازى شه ڕى پارتیزانیدا شاره زابوو، ئه زموونێکى شاره زاییو به پێچه وانه وه شاره کان و ش��ه ڕى له شێوازى ئه وتۆى

شه ڕى به ره ییدا نه بوو.)567( په الماردانه وه ى له شکرکێشى و ئاکامى کوردستان له الیه ن سوپاکانى حکومه تى خه ڵکى الى گ��ه وره ى ترسى به عسه وه به شێوه یه ک دروستکرد، کوردستان کۆڕه وى رووداوى ل��ه رۆژى)1991/4/2( خه ڵکى ک��ه ب��ه ه��ه زاران ل��ێ��ک��ه وت��ه وه ، به عس حکومه تى له ترسى کوردستان روویان له سنوره کانى ئێران و تورکیا کرد.

)568( لێره وه ئه م رووداوه بوو به هۆکارێکى

جیهان و وی��ژدان��ى بۆجواڵنى سه ره کى به گشتى و نێوده وڵه تى بیروڕاى گۆڕانى به و به تایبه ت. هاوپه یمانان ئه مریکا و هۆیه وه ئه نجومه نى ئاسایشى نێوده وڵه تى بڕیارى)688(ى ل���ه رۆژى)1991/4/5( دژى عێراق ده رکرد و به گوێره ى بڕیاره که بۆکورد ئ���ارام په ناگه یه کى ن��اوچ��ه و په المارى هێرش و له مه ترسى دابینکرا و بڕیاره ئه و پارێزرا و به عس حکومه تى خۆى بایه خى گرنگى و قۆناغه دا ل��ه و

بۆمه سه له ى کورد هه بوو.)569(له هێرشى و ب���ه ر ن��ێ��وه ن��ده دا ل���ه م له رێگاى حکومه ت به عس، پ��ه الم��ارى بۆالى تاڵه بانییه وه موکه ڕه م ناردنى وت��ووێ��ژ داواى ک��وردس��ت��ان��ى ب���ه ره ى رازی کوردستانیش ب��ه ره ى ده ک���ات و نێو چوونه ه���ه ردووال ل��ێ��ره وه ده ب��ن، هه رچه نده سیاسییه وه .)570( وتووێژى له نێوان وتووێژ مانگێک چه ند م��اوه ى به عسدا حکومه تى کوردستانى و به ره ى له شاره کانى ب���ه اڵم ب���وو، ب����ه رده وام کوردستاندا راپه ڕین جارێکی تر له الیه ن ده ستیپێکرده وه و کوردستانه وه خه ڵى حکومه ته ئ��ه و ده زگ��اک��ان��ى ل��ه دام��و به عسیش حکومه تى ک��رای��ه وه و پ��اک دامو کشاندنه وه ى بڕیارى پێشوه خت تاوه کو ده رک���ردب���وو.)571( ده زگ��اک��ان��ى ل���ه م���ان���گ���ى)1992/5( ه��ه ڵ��ب��ژاردن دامو حکومه ت و له دواتردا ئه نجامدرا و دامه زرا و به ڕێوه بردن کارگێڕى و ده زگاى

ئه و بۆشاییه کارگێڕییه پڕکرایه وه . پاش نه گه یشتنه ئاکامى وتووێژه کان و ل�����ه رۆژى)1991/7/15( ئ��ه وه ى دواى س���ه رج���ه م ه��ێ��زه ک��ان��ى ئ��ه م��ری��ک��ا و ناوه ندى ته نها کشانه وه و هاوپه یمانان مایه وه ، له زاخۆ )MCC(س��ه رب��ازىزن��ج��ی��ره ی��ه ک پ��ێ��ک��دادان��ى چ��ه ک��دارى ل��ه ن��ێ��وان ه��ێ��زى چ���ه ک���دارى ب���ه ره ى له کۆتایی عێراق سوپاى کوردستانى و حکومه تى رووی��دا و مانگى)1991/8(دا ب��ه ع��س ب��ه ت��ون��دى ب���ه ت���ۆپ و ف��ڕۆک��ه گه رمیان، ناوچه کانى بۆسه ر هێرشى که ناوچه کانى که الر و کفرى و سلێمانیشى مانگى)1991/10( له سه ره تاى گرته وه ده ستپێکرد،)572( به اڵم به هۆى بوونى پێشمه رگه و هێزى خۆڕاگرى به رگرى و له رۆژانى)1991/10/8-6( جه ماوه ره وه نه یتوانى سه رکه وتن وه ده ستبهێنێت، بۆیه به سه رۆکایه تى)مه حمود شاندێکى خۆى یه ک فه یله قى هوزاع(سه رۆکى فه یزى فه رمان(سه رکرده ى له گه ڵ)جه بار نارد و کۆبووه وه و کوردستانى به ره ى مه یدانى

له سه ر چه ند خاڵێک رێکه وتن له وانه :ئه فسه ره ئ��اڵ��وگ��ۆڕک��ردن��ى ئ��ه ل��ف- زیندانیکراوه کان به زیندانیه سیاسییه کانى حکومه ت، له زیندانه کانى که ک��ورد، به تایبه ت له زیندانى ئه بو غرێب گیرابوون.حکومه ت هێزه کانى کشانه وه ى بێ- له هه موو پارێزگاى سلێمانى، به شێوه یه ک ب����ه ره ى ک��وردس��ت��ان��ى ه��ه ڵ��ده س��ت��ێ بۆپارێزگارى پاسه وان به دیاریکردنى

سلێمانى و به ڕێوه به رى ئاسایش.)573( ده زگا دامو سه رجه م به عس لێره وه له ناوچه کانى خ��ۆى کارگێڕییه کانى ک��وردس��ت��ان ک���ش���ان���ده وه ، ب��ه م��ه ش له کوردستاندا کارگێڕى بۆشاییه کى کوردستانى به ره ى که دواتر هاته ئاراوه ، کارگێڕییه کى پێکهێنانى ل��ه رێ��گ��اى

کاتییه وه ئه و بۆشاییه ى پڕکرده وه .

په راوێزه کانى باسى سێیه م )531( انظر کتاب مکتب تنظیم الشمال

العدد)4008/28(، فى التاریخ)1987/6/20( فى الملحق رقم)27(، ئه رشیفى محه مه دى

حاجى مه حمود.الثوره القیاده کتاب مجلس انظر )532(ال��ت��اری��خ)1987/3/29(، رق���م)160( فى

محه مه دى ئه رشیفى رق��م)28(، الملحق فى خوالنه وه ، نه وشیروان: مه حمود، حاجى جینۆساید، وۆچ: ئیست میدل ل219. درێژه ى ده رب��اره ى بۆزانیارى ل136،137، به کورد دژ به عس حکومه تى سیاسه ته کانى گوڵ: عومه ر د.م��ارف بڕوانه قۆناغه دا له و به یاساى ک���ورد م��ه س��ه ل��ه ى پ��ه ی��وه ن��دى په خشى چ��اپ و ده زگ��اى نێوده وڵه تانه وه ، ل75-73. ،2002 سلێمانى، چ1، س��ه رده م، گوندانه ى، ئ��ه و ن��اوى بۆلیستى ه��ه روه ه��ا که ل��ه س��ااڵن��ى)1987-1988(ب��ه ر ش��ااڵوى شه ماڵ بڕوانه که وتوون، کیمیابارانکردن بڕیارى)688( و یاسایى عه بدوڵاڵ: سروشتى چۆنێتیی کاراکردنى، باڵوکراوه کانى مه کته بى ،2002 سلێمانى، هۆشیارى)ى.ن.ک(، بیرو

ل82.جینۆساید، وۆچ: ئیست میدل )533(ل154،153، شورش حاجى: االنفال، ص76،

جیرارد جالدیان: المساه ، ص129.قۆناغه کانى ورده ک��ارى بۆزانینى )534(شااڵوى ئه نفال بۆسه ر ناوچه کانى کوردستان االنفال، ص124-91، حاجى: شورش بڕوانه جینۆساید، وۆچ: ئیست میدل ه��ه روه ه��ا

ل154،153.)V.I.S.D.P(رێ���ک���خ���راوى )535(هێرش گه وره ترین کوردستان ئه ڵمانى: ى یه که مى جه نگى له دواى کیمیاوى به چه کى چاپخانه ى چ1، کورده کان، دژى جیهانه وه خانى، دهوک، 2008، ل3-5، بۆزانینى هه ندێ له ناوى قوربانیانى کیمیابارنى شارى هه ڵه بجه فرع الکردستانى، االشتراکى الحزب بڕوانه ، مجزره ذحایا االع���ام، قسم السلیمانیه ، صالح شهید مطبعه وارقام، اسما و حلبجه ،

الیوسفى، ص7. امن تحقیق محکمه کتاب انظر )536(ال��ت��اری��خ)1991/2/13(ف��ى فى السلیمانیه الملحق رقم)29(، ئه رشیفى محه مه دى حاجى

مه حمود.)537( مابختیار: ثوره ، ص3.

ت��وێ��ژه ر چ��اوپ��ێ��ک��ه وت��ن��ى )538(ل���ه گ���ه ڵ م��ح��ه م��ه دى ح��اج��ى م��ه ح��م��ود

له رۆژى)2009/5/11(، گوڵه خانه .)539( شه وکه تى حاجى مشیر: چیوه رۆ، ده روازه یه ک به ره و که رکوک، چ1، چاپخانه ى

قانع، سلێمانى، 2003، ل9.حرب موسوعه االحمد: عبدالعزیز )540(الکویت من االحتال للتحریر، کتاب وپائقى، عیسى: محمود حامد ص39، ،1992 گ1، القاهره - مدبولى، مکتبه الکوردیه ، المشکله کوتشیرا کریش ص272، ،1992 مصر، حسین، لصدام االس��ود الکتاب واالخ��رون:

ص46.به کارهێنانى بڕیارى پرۆژه بڕوانه )541(کۆنگرێسى ل��ه الی��ه ن ع��ێ��راق دژى هێز محمود: کریم له ریبوار ده ق ئه مریکاوه ، فرچ مشروع انڤر ص)168(، العاقات، قانون العقوبات االقتصادیه على العراق بسبب الشعب چد الکیمیایی االسلحه استخدامه الکردى، فى الملحق رقم)30(، ده ق له ریبوار

کریم: العاقات، ص168. عه بدولقادر ف��ه ره ی��دون نامه ى )542(ب���ۆم���ح���ه م���ه دى ح���اج���ى م���ه ح���م���ود، له محه مه دى ده ق ل�����ه رۆژى)1991/1/22(،

حاجى مه حمود: رۆژژمێرى، ل731.)543( نوێنه رى حسک له و کۆبوونه وه یه دا مه سعود له گه ڵ مامه ند له ره سوڵ بریتیبوو بارزانى نوێنه رى پارتى و نه وشیروان مسته فا نوێنه رى ئه لحه کیم باقر محه مه د له یه کێتى و صاح له عێراق، ئیسامى بااڵى ئه نجومه نى

الخرسان: التیارات، ص525.مه حمود: ح��اج��ى م��ح��ه م��ه دى )544(

رۆژژمێرى، ب3، ل258،257، ل264.)545( بڕوانه نوسراوى لقى سلێمانى حسک ژ)31(، له پاشکۆى ل���ه رۆژى)1990/12/21( هه روه ها بڕوانه نوسراوى لقى سلێمانى حسک، ژ)32(، له پاشکۆى ل���ه رۆژى)1991/1/15(،

ئه رشیفى محه مه دى حاجى مه حمود.مه حمود: ح��اج��ى م��ح��ه م��ه دى )546(

رۆژژمێرى، ب3، ل256.مه کته بى ژ)10(ى بروسکه ى )547(سیاسى حسک ل��ه رۆژى)1991/1/23(، ده ق رۆژژمێرى، مه حمود: حاجى له محه مه دى ب3، ل722، بڕوانه نوسراوى ژماره )630(ى ل���ه رۆژى)1991/1/5(، لقى سلێمانى حسک له پاشکۆى ژ)33( ئه رشیفى محه مه دى حاجى مه حمود، صاح الخرسان: التیارات، ص526.له هێزى پێکهاتبوون هێزه ئه م )548(شه هید عه لى عه سکه رى به سه رپه رشتى که مال به سه رپه رشتى هه رێمى)4( عومه ر، کوێخا به سه رپه رشتى هه رێمى)6( چاوشین و قادر به سه رپه رشتى هه رێمى)10( بایز و موحسین

ده شتى ه��ه رێ��م��ى)8(ى فه قێیانى و صابر هه ولێر. عه بدوره زاق مه زرنگ: راپه ڕین به هارى سلێمانى، چاپخانه ى)ره نج(، چ1، ئ��ازادى،

2004، ل99،98.کریستۆڵ: ویلیام کاپان و لۆران )549(وه رگێڕانى)عه بدولکه ریم عێراق، جه نگى سلێمانى، شڤان، چاپخانه ى چ1، عوزێرى(، م��ه ڵ��ب��ه ن��دى ل��ه ب��اڵوک��راوه ک��ان��ى ،2007ره سوڵ گه اڵڵى: به هرۆز ل50، کوردۆلۆجى،

مامه ند، ل147،146.مه حمود: ح��اج��ى م��ح��ه م��ه دى )550(

رۆژژمێرى، ب3، ل270،269.العاقات، محمود: کریم ریبوار )551(

ل73،70.له عێراق، ک��ورد یه ڵدز: که ریم )552(چاپخانه ى)کارۆ(، چ1، بورهان(، و.)شاهۆ ئه حمه د: که ریم ل75، ،2007 سلێمانى،

رێڕه وى، ل330.ره س�����وڵ: ق�����ادر ه������اوڕێ )553(راپ��ه ڕی��ن��ه ک��ه ى ل��ه س��ه ر لێکۆڵینه وه یه ک چ1، کوردستان، باشورى به هارى)1991(ى بنکه ى له باڵوکراوه کانى ،1994 هۆڵه ندا، کوردۆلۆژى له هه نده ران، ل31،30، عه بدوره زاق ره س��وڵ: فاتیح ل5، راپ��ه ڕی��ن، م��ه زرن��گ: له پێناو ده سه اڵتدا، چ1، چاپخانه ى وه زاره تى کاکه ل18-16، ،2007 هه ولێر، پ��ه روه رده ،

مه م بۆتانى: به ها رێزان، ل151-148.)554( بڕوانه له پاشکۆى ژ)30(، ده ق له

ریبوار کریم: العاقات، ص168.ال��ح��زب، ک��ری��م: محمد حبیب )555(العاقات، محمود: کریم ریبوار ص177،

ص71،72. )556( محمد احسان: کوردستان، ص77،

که ریم ئه حمه د: رێڕه وى، ل330.)557( که ریم ئه حمه د: رێڕه وى، ل331.

)558( کریس کوتشیرا واخرون: الکتاب، ص47.

)559( ثوره کوردستان، ص376.)560( هاوڕێ قادر ره سوڵ: لێکۆڵینه وه یه ک ل��ه س��ه ر راپ��ه ڕی��ن��ه ک��ه ى ب���ه ه���ارى)1991(ى ،1994 هۆڵه ندا، چ1، کوردستان، باشورى

ل31- 36.)561( بڕوانه پاشکۆى ژ)15(، شه وکه ت

حاجى مشیر: چێوه رۆ، ل179.)562( فاتیح ره سوڵ: له پێناو، ل20.

که ده کرێت، له وه باس ته نانه ت )563(له )کانوونى سپیدا کۆشکى له دانیشتنێکى ئه وه له سه ر بۆش ئیداره ى )1990 یه که مى حوکم له سه ر حسێن که سه دام رێکه وتوون، جۆرج ل��ه وه ى جگه له وه ى ئه مه النه برێت، بانگه وازێکى ل����ه رۆژى)1991/3/29( بۆش ئاشکراى ئاراسته ى هه موو عێراقییه کان کرد، عێراقى سه ربازانى گشتى و به شێوه یه کى کاروباره کان جڵه وى که راپه ڕن و به تایبه ت، بگرنه ده ست، ئه مه ش ئاماژه یه ک بوو، که له و قۆناغه دا ئه مریکا نیازى رووخاندنى حکومه تى به عسى له عێراقدا نه بوو، به ڵکو عێراقییه کان خۆیان ده بێ ئه و ئه رکه بگرنه ئه ستۆ. لۆران کاپان و ویلیام کریستۆڵ: جه نگى، ل80، به اڵم دواتر که به عس راپه ڕینى ناوه ڕاست و باشور و بێده نگى ئه مریکا سه رکوتکرد کوردستانى هه ڵبژارد، محمد احسان: کوردستان، ص77، له کوردستانى رۆژ چوار تاڵه بانى: موکه ڕه م ئازاددا،چ1، ده زگاى چاپ و په خشى حه مدى، سلێمانى، 2008، باڵوکراوه کانى مه کته بى بیرو ل61، زنجیره )274(، هۆشیارى)ی.ن.ک(

که ریم ئه حمه د: رێڕه وى، ل332. بزوتنه وه ى، کۆچێرا: کریس )564(نه ته وایه تى ئیتنۆ ئینتیسار: نادر ل111، چ1، ق��ه ره داغ��ى(، وه رگێڕانى)عه تا ک��ورد، چاپخانه ى تیشک، سلێمانى، 2004، ل323،

به ڕێوه به رایه تى خانه ى وه رگێڕان. رۆژ، چوار تاڵه بانى: موکه ڕه م )565(

ل61. )566( شه وکه تى حاجى مشیر: چێوه رۆ، بزوتنه وه ى، کۆچێرا: کریس ل177-175،

ل110-108.)567( نادر ئینتیسار: ئیتنۆنه ته وایه تى،

ل322.)568( ما بختیار: پوره ، ل375، فاتیح ره سوڵ: بنچینه ى، ل368، ئازادى مام وه لى:

بیروه رى، ل122.له پاشکۆى بڕیارى)688( بڕوانه )569(ژ)34(، صاح الخرسان: التیارات، ص528، محمد احسان: کوردستان، ص)64(، بۆبایه خ و ورده کارى بڕیاره که بڕوانه شه ماڵ عه بدوڵاڵ: ل22-21، بڕیارى)688(، یاسایی سروشتى بوژاندنه وه ى بڕیارى)688( و سام: محمد نێونه ته وه ییه کان، له ده زگه کورد مه سه له ى ،1998 نیسانى ژ)75(، گۆڤارى)مه تین(،

ل8.

مێژوو

سەالم عەبدولکەریم*

ڕووداوه ســیــاسییــه کــانــی ســــــااڵنــی»1991-1986«

راپه ڕینى به هارى 1991

ده روازه ى ب���ووه ک��وردس��ت��ان ى 1991 ئ�����ازارى ڕاپ��ه ڕی��ن��ى دیکتاتۆرییه ت ب��ه کۆتاییهێنان و ع��ێ��ڕاق س��ه رت��اس��ه رى ئ���ازادى

www.jamawarnews.com دیدار10 سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645

ب���ن���ه‌م���اک���ان���ى و‌ س����ت����ه‌م‌ ب�����ه‌‌ ک����ۆت����ای����ى‌ ڕاپ������ه‌ڕی������ن‌‌ڕژێ����م����ى‌ب���ه‌ع���س���ى‌دی���ک���ت���ات���ۆر‌ه��ێ��ن��ا‌ل����ه‌‌ک���وردس���ت���ان‌

ده زان�����ی�����ن وه ک :~ن��اڕه زای��ی��ه ک��ان��ى خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان و ه��ه رێ��م��ى ک���وردس���ت���ان ج��ۆرێ��ک واڵتى خۆپیشاندانى له کاریگه رى به سه ره وه ناوچه کانى و عه ره بى ب���ووه ، ب��ه اڵم ج��ی��اوازی��ی��ه ک هه یه پێکهێنانى و سیاسى له بارودۆخى هه رێمى اڵت��ان��ه و ئ��ه و ج��وگ��راف��ى ئێمه ک���ه ب�����ه وه ى ک���وردس���ت���ان و سه ربه خۆنین کیانێکى خاوه نى مه ترسیمان له سه ره ئێوه ئاراسته ى مانگرتنه کانتان و خۆپیشاندانه کان ب����ه ره و چ ع��ه ق��ارێ��ک ده ب����ه ن و خۆپیشاندانانه ئ��ه و س��ه رچ��اوه ى

له چییه وه هاتووه ؟پێبکه ین ده س���ت ب���ه رل���ه وه ى -هه رێمى خۆپیشاندانه کانى ل��ه سه رچاوه ى یه وه له چى کوردستان

له ماوه ى ده زانین هه موومان گرتووه 20 ساڵى ڕابردوودا چه ندین قه یرانى له ژیانى ب��ن��ه ڕه ت��ى و س��ت��رات��ی��ژى کوردستاندا هه رێمى هاواڵتیانى ه���ه ب���ووه ، ئ���ه و ق��ه ی��ران��ان��ه که که په نگى به شێوه یه ک که ڵه که بوون خ����واردۆت����ه وه ل���ه ب���ه رئ���ه وه ى که مێژوویه کى هه یه له چاره سه رنه کردن، م��ێ��ژووی��ه ک��ى ه��ه ب��وو ل����ه وه ى که ئ���ه و ب��ڕی��ارو چ���اره س���ه ران���ه ى که کوردستاندا له هه رێمى ده س���ه اڵت قه یرانانه ئه و چاره سه رکردنى بۆ نه بوون، پێویست به پێى داویه تى و که ڵه که بوون قه یرانه کان بۆیه و گ��ه وره ت��رب��وون ڕۆژ ل��ه دواى ڕۆژ ت��وان��اى وا ئاستێکى گه یشتۆته بێکارى له ئاست نه ماوه ئارامگرتنى مافى نه بوونى و هه ژارى له ئاست و ڕاده ربڕین به پێى پێویست، له ئاستى نادادپه روه ریانه ى و گه نده ڵى ئه و له ژیانى ده یبینى که کۆمه اڵیه تى ئه وانه ى و ئه وانه ى که له ده سه اڵتدان واڵته ئ��ه م سامانى و ک��ه س��ه روه ت له گه ڵدا مامه ڵه ى به ناشه فافانه ئه و خاوه نى که هاواڵتى و ده که ن ببێبه شه سامانه یه و س���ه روه ت له دادپه روه رى کۆمه اڵیه تى و دابه شى و داه���ات ئ��ه و یه کسانى ب��وون��ى سامانانه ، ته نانه ت مل مالنێى حزبى حوکومڕانى سیستمى سیاسی و ک��ردووه ، ب��وون ئیفلیج دووچ���ارى ل���ه ڕووى ک��وردس��ت��ان��دا له هه رێمى بۆیه جێبه جێکردنه وه ، و یاسادانان ل��ه وه ى نیه سه رکه وتوو ده بینین خۆشى ب��ڕی��اره ک��ان��ى که بتوانێت سه رکه وتوو حکومه ت جێبه جێبکات پێویست که به پێى ل���ه وه ى نیه بکات، جێبه جێ خۆشى بڕیاره کانى ده ستێوه ردانى حزبى واى کردووه که ببێته ڕێگر له به رده م خزمه ت کردنى هاواڵتیان وه به دى هێنانى ئاواته کانى هه موویان ئه مانه که واته هاواڵتیان مایه ى بۆته خواردۆته وه و په نگییان بێته ئاماده بێ هاواڵتى که ئه وه ى له سه ر هاواربکات و سه رشه قام شه قام ، له به ر الوازى متمانه شى به نه زاهه تى و ڕاستگۆیى و هه ڵبژاردن له شه قامه وه داوه بڕیارى هه ڵبژاردن هاواربکات وده نگى خۆى به رزبکاته وه

بۆئه وه ى بیگه یه نێت به ده سه اڵت.ه��اواڵت��ى ب���ه رل���ه وه ى :~خۆپیشاندان و سه رشه قام بێته نوخبه و ک��ه س��ان��ى ب��ۆچ��ى ب��ک��ات

ڕوناکبیرو پسپۆڕان پالن و پرۆژه ى به رچاوى نه خستۆته چاکسازییان بۆچاکسازى ده س��ه اڵت و حکومه ت کردن و هاوکارى کردنى حکومه ت له به ره و پێشبردنى ئه داوکاره کانى؟

که که سانى ل���ه وه ى دڵنیام م��ن -شاره زایانى و پسپۆڕان نوخبه و بۆ پڕۆژه یان له و زۆرێک گه له که مان به پێشکه ش بارودۆخه که چاکردنى ده سه اڵت کردووه له کوردستاندا، من که سێکى وه کو خۆم به حاڵى به ش تایبه تى پ��ڕۆژه ى خۆم ته کنۆکرات خۆمم پێشکه ش کردووه به ده سه اڵتى ک��وردس��ت��ان، من ئ��ه وه م��اوه ى 20 له بوارى ب��وژان��ه وه و له بوارى ساڵه ئ��اب��ورى و سیاسى گ��ه ش��ه ک��ردن��ى ڕێکخراوه له گه ڵ کۆمه اڵیه تیدا و نێوده وڵه تیه کاندا کارده که م و له گه ڵ پ��رۆژه م خۆشم وه ک��و و ئه وانیشدا ک��وردى ب��ه ده س��ه اڵت��ى پێشکه ش پرۆژه ى که له وه ى دڵنیام کردووه ، به اڵم پرسیار کراوه زۆر پێشکه ش لێره دا ئه وه یه ئایا کێشه که له نه بوونى چاره سه ردایه یان کێشه که له ئیراده ى جێ به جێ کردنى چاره سه ره کاندایه ، ئه و گه یشتوینه ته به ڕاستى ئێمه له ئیراده و که کێشه که قه ناعه ته ى له قودره ت و تواناى جێبه جێ کردنى چاره سه ره کان چاره سه ره کاندایه ، ڕوون و ئاشکران، هێنانى به رپرسانه له پشێوی و ئاڵۆزییه کان بۆ به رده م که ته قه یان ئه وانه یه هێنانى دادگا، کردووه له جه ماوه ر بۆبه ره ده م دادگا، به نیه ، سته م زۆر کارێکى ئه مه لێپرسینه وه و سزادانى ئه و که سانه ى به سه دان ک��ردووه و گه نده ڵییان که دۆس���ی���ه ى گ��ه ن��ده ڵ��ى ل��ه دی��وان��ى زۆره ماوه یه کى داراییه وه چاودێرى لێوه نه کراوه ، باسى له په رله ماندا ئه گه ر پێشکه ش بکرێت به داواکارى دادوه ری��ه ک��ان دام���ه زراوه و گشتى نیه ، سته م و قورس کارێکى ئه مه ده وێ، ئیراده ى ئه مه دی��اره به اڵم که سانه دا ئه و له به رژه وه ندى ئه مه کاتێک به گه نده ڵى که تاوانبارن نیه و ئاشکراده بن که موکوڕیانه ئ��ه و ئه مه س���زاده درێ���ن، که سانه ئ��ه و ئه و ئ��اش��ک��راک��ردن��ى ده ب��ێ��ت��ه ه��ۆى س����ه روه ت و س��ام��ان��ه ى ک��ه ئ��ه وان پێکه وه یان نایاسایى به شێوه یه کى ن����اوه و ده ک���ه وێ���ت ل��ه س��ه ری��ان، و به هێز ئیراده یه کى ئه مه بۆیه و گۆڕانکارى که ئه و ده وێ پۆاڵینى چاکسازیانه بکات له به رئه وه به بڕواى نه ک له ئیراده که دایه کێشه که من

له نه بوونى چاره سه ر.خ���وێ���ن���دن���ه وه ت���ان :~ئه و و ن��ه ت��ه وه ی��ی��ه ک��ان پرسه ب��ۆ له که رکوکدا که ئێستا بارودۆخه ى هێزى ک���ردوه پێویستى ه��ه ی��ه و بۆنیان ناوچانه دا له و پێشمه رگه

هه بێ؟کاتى ئه نجومه نى وه ک��و ئێمه -سه راى سلێمانى و وه کو جه ماوه رى داواکاریه له گه ڵ ئێمه کوردستان ئه م میلله ته داین، ئ��ه م ڕه واک��ان��ى باس کردن، که باسمان داواکاریانه له خزمه ت گوزاریه کانه ، باس له ئازادى لێپرسینه وه ى له باس ڕاده ربڕینه ڕیفۆرمى له ب��اس کارانه گه نده ڵ بۆخزمه تکردنى سیستماتێکییه ئابورى گه شه کردنى بۆ و هاواڵتیان باس کۆمه اڵیه تى، دادپ���ه روه رى و و سیاسى کلتورى چاکردنى ل��ه له حزبیه و سیاسى سسیتمى هه رێمى کوردستان، ئه مه ئێستا بێت و هه رکاتێکى تربێت هه رده بێ بکرێت هه ڕه شه ى که رکوک کات به زوترین نه بێت ل��ه س��ه ر و ب��ێ��ت ل��ه س��ه ر ئه م واته بکرێت، هه ر ئه مه ده بێ له به هێزکردنى به شێکن داواکاریانه به هێزکردنى و سیاسى سیستمى له کوردستاندا، یه کێتى ماڵى کوردى

ئه مه هه نگاوێکى جدى یه بۆ ئه وه ى کوردستان هه رێمى ن��اوخ��ۆى ک��ه دابڕێژرێت باشتر و بکرێت تۆکمه تر ده سه اڵت و بگات له یه کتر باشتر و به هێزبن، و بگرێ یه ک جه ماوه ر و داواکاریانه ئه و ده بینین له به رئه وه ئاشتیانه و مه ده نیانه به شێوه یه کى ده خرێنه ڕوو، هه موو هه وڵ و ته قه الى ئێمه ش بۆئه وه یه که به ئاراسته یه کى مۆدێرنى خوازى ئاشتى میانڕه وى مه ده نى ئه م دیالۆگه و ئه م داواکاریانه ج��ه م��اوه ردا و ده س���ه اڵت له نێوان حاڵه تێکى ئ��ه م��ه ش ڕووب������دات، حاڵه تێکى ئاساییه و ته ندروسته و که به و ب��ۆئ��ه وه ى پێویستیشه زۆر له ناوخۆى ته ندروسته که شه وهه وا له نێوان مامه ڵه کوردستاندا هه رێمى ج��ه م��اوه ردا له نێوان و ده س���ه اڵت بکرێن، بێگومان ئێمه له پێش هه موو که خه مى ب��ۆئ��ه وه ى که سێکه وه ین که رکوک و ناوچه دابڕاوه کان بخۆین و پارێزین، که بییان هه موومانه ئاواتى ئێمه شێوه یه ک به هیچ له به رئه وه که رکوک ئێستاى ب��ارودۆخ��ه ى له و ئێمه ئ���ه وه ى به ڵکو دان��اب��ڕی��ن، ئ��ه وه ى ب��ۆ ت��ه واوک��اری��ه ده یکه ین ئێستا که ئه مه ى ب��ه اڵم که رکوک، ئێمه ده یکه ین ئه جێندایه کى سیاسى نیه ، ئه مه ته نها داواکارى جه ماوه ره ، ئه و جه ماوه ره ڕه ش و ڕووتانه ى که

به ژیانه . پێویستى ~: به اڵم ئێستا پێشمه رگه ڕوداوێکى ئه مه ش له که رکوکدایه و ئاڵۆزى بارودۆخى ئه گه ر گرنگه ، واڵتانى عه ره بى و ناوچه که نه بوایه داواکانى کشانه وه ى پێشمه رگه زۆر به هێزده بوون و کاردانه وه ى توندى ده بوو، به اڵم ئێستا ئه و کاردانه وه یه که مه ، ئێوه خوێندنه وه تان بۆ ئه وه بۆجێ فشار دروستکردنى بۆ چیه

به جێ کردنى مادده ى)140 ( ؟- بێگومان ئێمه ماده ده ستورییه کان و کارکردنى به ماده ى 140 به هێڵێکى س��ت��رات��ی��ژى ده زان���ی���ن ب��ۆ ه��ه م��وو هاواڵتییه کى کوردستان و هه موومان و ده که ین کردنى جێبه جێ داواى ده زانین جه ماوه رى به داواکارییه کى کردن پشگیرى ک��ردن��ه وه و جه خت هێزى ل���ه وه ى و 140 ل���ه م���اده ى به رگرى کوردستان پێشمه رگه ى نه ته وه ى ئه رکێکى بکات له که رکوک و نیشتیمانى و ئاینى هه موو تاکێکى کوردێک هه موو کوردستانه و ئه م دڵسۆزیشه ، که سێکى ه��ه م��وو و پشگیرى بێگومان ئێمه له به رئه وه له بوونى ئه و هێزانه ده که ین بۆبه رگرى کردن له که رکوک ، له گه ڵ ئه وه شداین بۆ ده کرێت داوا له جه ماوه ر که چى کردن به رگرى و که رکوک پاراستنى له که رکوک له پاڵ هێزى پێشمه رگه ى جه ماوه ر دڵنیام من کوردستاندا،

ئاماده یه و درێخى ناکات.س���������ه ب���������اره ت :~خۆپیشانده ران به داواکاریه کانى حکومه ته وه که له الیه ن ده بینین هه نگاو هه یه بۆ جێبه جێ کردنیان، ت��اچ��ه ن��د ئ��ێ��وه ئ���ه و ه��ه ن��گ��اوان��ه که ئ��ه وه ى بۆ ده زان��ن به نیه تێک حکومه ت چاکسازى ڕیشه یى بکات ئێوه ش داواک��اری��ه ک��ان��ى جێگاى و

ببێته وه ؟ئێمه که 11 تائێستا داواکاریه کانى -داواکارى 26 و هه نوکه یى داواکارى بنه ڕه تى و ستراتیژى بوون، تائێستا وه اڵمێکى ف��ه رم��ى به شێوه یه کى کۆنکرێتیمان ده ست نه که وتووه نه له نه و کوردستان هه رێمى حکومه تى له په رله مانى کوردستان ، ئه وه ى که ڕاگه یاندنه وه که ناڵه کانى له ڕێگه ى یان ، بیستومانه و بینیومانه لێدوانى سه رزاره کى بووه که وتراوه وه اڵم��دان��ه وه ى بۆ ئاماده ین ئێمه بووه نوسراوێک یان داواکاریه کان

سه رۆکایه تى له الیه ن که پێمان ح��ک��وم��ه ت��ه وه

گه یشتووه که زۆرێک داواکاریه کانى له ت��ێ��دا ن��ی��ی��ه . ل������ه ه������ه ردوو ح��اڵ��ه ت��ه ک��ه دا به زۆر ئ��ێ��م��ه پ���ێ���وی���س���ت���ى ده زان�������ی�������ن ب��ه ب��ڕی��ارێ��ک��ى

ف���������ه رم���������ى ئ��ه م ئێمه ب��وت��رێ��ت

داواکاریانه مان قبووڵه ، داواکاریانه ئه م چونکه

ق��اب��ی��ل��ى وت����ووێ����ژ و دانوستاندن نین . قابیلى که مکردنه وه ب��ه اڵم بکرێت زی��اد ده ک��رێ��ت نین ئێستا هه رچه نده ناکرێته وه که م له په رله مانى کوردستاندا تاوتوێکردن له ئارادایه داواکاریه کان و باسکردنى ئ��ه وه ى س��ه ر ده مێنێته وه ب��ه اڵم ،بۆ به جێیه ده ست وه اڵم��ه ئه و که ده یان ئه و بۆ ، سلێمانى س��ه راى ئارادانییه له خۆپیشانده ره هه زار ئێوه مان داواکاریه کانى بڵێت که به فه رمى قبوڵه و وه رن با دابنیشین له سه ر بکه ین گفتوگۆ پ��ێ��ک��ه وه بکه ین جێبه جێیان چۆن که ئه وه ى . ئه و وه اڵمه ڕه سمیه کۆنکرێتیه مان بڕگه بڕگه که نه که وتووه ده س��ت بکات جێبه جێ داواک��اری��ه ک��ان��م��ان ئ���ه و وه اڵم���ه م���ان ه��ه رک��ات��ێ��ک ،ده ستکه وت ئه و کاته ئێمه ش لیژنه ى ئه وه ى بۆ ئاماده کردووه تایبه تیمان و ئه کادیمى و زانستى گفتوگۆى له گه ڵ و په رله مان له گه ڵ ته کنیکى حکومه تى هه رێمى کوردستاندا بکات ، داواکاریه کان جێبه جێکردنى بۆ ئه گه ر نه کرا جێبه جێ پێى ئه گه ر کێشه که چونکه ، نه بوو ئیراده ى ئیراده که دایه ده بێت بسه لمێنرێت له جێبه جێکردنه که ئ���ی���راده ى ک��ه خاڵه 11 به جێبه جێکردنى ، هه یه

هه نوکه ییه که . س��ه ق��ف��ێ��ک��ى ئ���ای���ا :~زه مه نیتان داناوه بۆ جێبه جێکردنى

داواکاریه کان ؟ - ئێمه ماوه ى 48 سه عاتمان داناوه بۆ وه اڵم دانه وه ى داواکاریه کانمان ، خاڵه کان له سه ر ئیشکردن بۆ به اڵم خراونه ته هه میشه داواکاریه کان ،ڕوو وه هه میشه به رده وامه و ئێمه ش و خۆپیشاندان له ده بین ب��ه رده وام

. مانگرتنه کانمان داواى ئ��ێ��وه ئێستا :~کردووه سه رتاسه ریتان مانگرتنى ل���ه ه���ه رێ���م���ى ک���وردس���ت���ان���دا ، ب���ه اڵم پ��ێ��ش��وازی��ی��ه ک��ى ئ��ه وت��ۆ بۆ داواکاریه کانتان نه بووه به رنامه تان

بۆ داهاتوو چییه ؟ئ��ێ��م��ه داواک��ان��م��ان ب��ێ��گ��وم��ان -داواک����ارى و ه��اواڵت��ی��ان��ه داواى هه نوکه یى خاڵى 11 له جه ماوه ره بنه ڕه تیدا و خاڵىستراتیژى 26 و گه یاندومانه به هه موو دنیا ، ئه مه خه ڵکه یه ئ��ه و داخ���وازى و ه��اوار ئه نجومه نى و وه ک ئێمه ش ڕۆڵ��ى کاته ى ئه و تا بوون به رده وام کاتى دێته دى خه ڵک داواک��اری��ان��ه ى ئه و هاتنه داواک��اری��ان��ه ئ��ه و کاتێکیش ئێمه ش ئه نجومه نى کاته ى ئه و دى

نامێنێت و هه ڵده وه شێته وه .کاریگه رى چه ند تا :~ب��ه س��ه ر ئ���ای���دی���ای���ى و ح���زب���ى

خۆپیشادانه کانى ئێوه وه دیاره ؟به تایبه تى و شێوه یه ک به هیچ _کاریگه رى هیچ کاتى ئه نجومه نى ئ��ه و ، نییه ب���ه س���ه ره وه ح��زب��ى له هه موو و ره نگ هه موو له خه ڵکه ب��ی��روب��ۆچ��ون��ه ک��ان��ه وه ه��ات��وون و ئێمه ش و ک��ردووه تێدا به شداریان ئه م که ئه وه ى له سه ر سورین زۆر

خۆپیشاندانانه بپارێزین له سیمایه کى حزبى یان له شێوازێکى بیرکردنه وه ، ئه مه داواکارییه کى مرۆیین و ئه مه له به رئه وه ، ده کات داواى کۆمه ڵگا بیپارێزین هه موومان گرنگه زۆر و ئه جندا به بیکه ین که ل��ه وه ى ڕه وتێکى ی��ان حزبێک به رنامه ى

سیاسى .ئ��ێ��م��ه ب���������ه اڵم :~بینیومانه سێبه رێکى ئایینى به سه ر خۆپیشاندانه کانه وه هه بوو به تایبه تى له ڕۆژى هه ینیدا ، ئایا ئه وه خواستى ئێوه یه که له به رده رکى سه را نوێژى

هه ینى بکرێت ؟ - ئێمه له کۆمه ڵگایه کداین که زۆربه ى مسوڵمانه ، ئه وه داواکارى ئه و خه ڵکه بووه که خۆیان هاتن به ئازادى له به ر نوێژى هه ینیان داواى ده رکى سه رادا کرد له به رده رکى سه رادا هه روه کو چۆن ووتارى هه ینى تێدایه و نوێژى هه ینى که سیش ه��ه زار ده ی��ان ک��راوه تێدا نوێژى هه ینیان پێکه وه کرد ، له هه مان که تێدایه تریشى خه ڵکى کاتیشدا به تایبه ت مه راسیمى ده ک��ات حه ز بۆچونه فکریه که ى خۆى له وێ بکات و قسه بکات و سرود بڵێت و دروشم شوێنه ئ��ه و ل��ه ب��ه رئ��ه وه ى ، بڵێت ئازادیش ،مه یدانى ئازادییه مه یدانى ئه و شوێنه یه که جه ماوه ر به ئازادى ده کات تیادا خۆى مافه کانى داواى به سه ر به زۆر شت ناتوانێت که سیش

خه ڵکدا بسه پێنێت .ئ��ێ��وه ه��ه ڵ��وێ��س��ت��ى :~به رامبه ر ئاسایش و پۆلیس چییه ؟ بڕوامان ئێمه ، ئه منیه کان هێزه -پارێزگاری ئ��ه وان ده بێت که وای��ه ئه م ڕۆڵ��ه ى ئ��ه وان بکه ن ئێمه له میلله ته ن و ئه وان که س و کارى ئێمه ن ، پێبه خشین گوڵمان له به رئه وه ،وه ، له گه ڵیاندایه دڵمان له به رئه وه ئه و ل��ه دواى تایبه تى به ئه وانیش ڕوویاندا که نه خوازراوانه ڕووداوه زۆر و گ��ه رم��ى ب��ه زۆر ئ��ه وان��ی��ش و ده ک��ه ن مامه ڵه پێکى و ڕێک به و که ش و ده پارێزن جه ماوه ره ئه و ئاشتى زۆر و مه ده نیانه هه وایه کى هێزه و جه ماوه ر نێوان له خوازانه بێگومان به اڵم ، هه یه ئه منییه کاندا که هه یه پێشێلکارى له وێش و لێره به داخه وه له که الر و له چه مچه ماڵ وا ج��ارى شه هید هه ڵه بجه ى له و هه بووه گه یشتۆته ئاستى ته قه کردن و بریندارکردنى جه ماوه ر که به هه موو نابێت ڕه تده که ینه وه ئه وه شێوه یه ک هێزه ئه منییه کان توندوتیژى بکه ن ، که ئه وه یه ئێمه ش ته قه الى و هه وڵ توندوتیژى خۆپیشانده ران نه هێڵین هه موو له پاڵ ئێمه وه ، به کاربهێنن هه وڵ و تێکۆشانێکداین بۆ پاراستنى سه المه تى و هاواڵتیان سه المه تى که له به رئه وه ، داواکارییه کانیان ئێمه ت��وان��اک��ان��ى ه��ه م��وو ه���ه وڵ و بۆ ، ده که ین ئه مه خۆڕسکانه که به ئاقارێکى داواکاریانه ئه م که ئه وه یه شێوازێکى به به ڵکو نه گرێت خراپ مۆدێرنى مه ده نیانه بێت که بتوانیت بیگه یه نیت به ئاوات و داواکاریه کانى

هاواڵتیان.

بێگومان ئێمه ماده ده ستورییه کان و کارکردنى

به ماده ى 140 به هێڵێکى ستراتیژى ده زانین بۆ هه موو

هاواڵتییه کى کوردستان و هه موومان داواى

جێبه جێ کردنى ده که ین و به داواکارییه کى جه ماوه رى

ده زانین

شێرکۆ جەودەت، چاالکوانی مەدەنی:

چی لە جەماوەر داوا دەکرێت، بۆ پاراستنی کەرکوک جەماوەر دریغی ناکاتعومەر عەبدوڵاڵ

و سلێمانى خۆپیشاندانه کانى داواى که ده وروبه رى ناوچه کانى و که م نه هێشتنى و چاکسازى ئه مرۆ ده که ن ئیداریه کان کوڕییه ، بیستهه میه وه رۆژى ده نێته پێ بوونى سه رقاڵ به هۆى چى ئه گه ر حکومه تى و کوردستان په رله مانى

هه رێمى کوردستانه وه به تاوتوێ جێبه جێ داواکاریانه و ئه و کردنى پالنه کانى به رنامه و کردنى بۆ کوردستان هه رێمى حکومه تى ئاوه دانى گه شه پێدانى زیاترى بارى ئابوورى و ژیانى خه ڵکى کوردستان رووه و خۆپیشاندانه کان ئاراسته ى ،وه رگرتنى رووه و و بوونه وه که م ڕه وتێکى هێمنانه و مه ده نیانه هه نگاو ئه نجومه نه ئه و هێشتا به اڵم ، ده نێ له به ر خۆپیشانده ران کاتیه ى دروستیان سلێمانى سه راى ده رکى که ده کاته وه له وه جه خت کردووه مه ده نیانه هێمنانه و خۆپیشاندانى داواکاریه کانیان تا ده بێ به رده وام کردن قسه بۆ ، ده کرێت جێبه جێ ده رئه نجامه کانى و هۆکار له سه ر ~ خۆپیشاندانانه ئه شێرکۆ به ڕێز له گه ڵ دیدارێکى جه وده ت ئه ندامى ئه نجومه نى کاتى

سه راى سلێمانى سازکرد.

سێشەممە 2011/03/08 ● ساڵی 30 ● ژماره 645 11 www.jamawarnews.com

له دواین یاری هه فته ی 27ی خولی له مه درید ڕی��اڵ یانه ی ئیسپانیدا دامه زراندنیدا ساڵه ی 109 ڕۆژی یانه ی به سه ر ئاسانی سه رکه وتنێکی هێنا به ده ست سانتاندێر ڕاسینگ یارییه که یه که می ئه ستێره ی بێ به به ڕی��اڵ .. ڕۆن��اڵ��دۆ کریستیانۆ و کردوو هێرشی یارییه که درێژایی یانه که ئه ستێره ی 23 خوله کی له مه سوت ئۆزیل گۆڵێکی بۆ هاوڕێکه ی هه وڵێکی دوای دروستکرد ئادیبایۆر هه ر پاشان . زۆر جوان تاکه که سی

یاریزان له تۆپێکی نمونه ییدا هه مان 27 له بنزیمه ، بنزیمه که ریم بۆ نیوه ی و تۆمارکرد دووه م��ی گۆڵی یه که م به و ئه نجامه به کۆتاهات .. له یارییه که دووه مدا نیوه ی سه ره تای و بینی به خۆیه وه زیاتری هێمنی تاوه کو ده بینرا تێدا هێرشی که متر لێدانی سزایه ک بۆ ڕاسینگ هه ژمارکرا گ��ه ڕان��ده وه تۆپه که ی کاسیاس و به اڵم ئه مجاره یان به بێ لێدانی سزا ڕێگای له 70 خوله کی له ڕاسینگ خۆی یه که ی گۆڵی کێنیدی یاریزان

تۆمارکرد و جیاوازییه که ی که مکرده وه هاته وه ڕی��اڵ گۆڵه ئ��ه م دوای .یه کالکردنه وه ی به مه به ستی و خۆی چڕکرده وه هێرشه کانی ئه نجامه که پاسێکی له بنزیمه که ریم تاوه کو یانه که ی سێهه می ماریا دی جوانی 75 خوله کی له خ��ۆی دووه م���ی و گۆڵی چ��واره م ئه مه که تۆمارکرد ی��اری��زان��ه ک��ه ی��ه ل���ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه دا. تر جارێکی ڕی��اڵ ئه نجامه ش ب��ه م 7 بۆ که مکرده وه جیاوازییه که ی

خاڵ.

الوانى ڕێکخراوى ته کیه ى ناوه ندى کوردستان به بۆنه ى یاده کانى ڕاپه ڕین به هه ستا ن��ه ورۆزه وه جه ژنه کانى و بۆ پێ تۆپى خولێکى ک��ردن��ه وه ى ، ناوچه یه ئه و وه رزشیه کانى تیپه ماوه یه که که له کاتێکدایه خوله ئه م پێ تۆپى به تایبه تى وه رزش ب��وارى

له گه ڵ بۆیه نه بووه پێویست وه ک نزیکبوونه وه ى به هار و ئه و یادانه ئه م له بوو گونجاو پێویستیه کى خوله خوالنه دا له م باسه جێگاى ، کاته دا تێدا به شدارییان کوردى تیپى )17(کردووه که یاریه کان ڕۆژانه له یاریگاى گشتى ته کیه به ڕێوه ده چێت ، شێوازى

یاریه کانیش به شێوازى )دوو دۆڕاندن( به ڕێوه ده چێت زوجى( )تسقیت واته ناوه ندى به ناوى خۆیه تى جێگاى ،ته کیه ى ڕێکخراوى الوانى کوردستانه وه سوپاسى سه رجه م ئه و که س و الیه نانه بۆ ک��ردوی��ن هاوکارییان که بکه ین

سه رکه وتنى خوله که

لە دوایین یاری ئەمشەوی گەڕی 29 ئینگلتەرا یانەکانی نایابی خولی �ی ئۆف سیتی ی��اری��گ��ای نێو ل��ە و سیتی مانچستەر یانەی مانچستەر میوانداری ویگان ئەتڵەتیک-ی کرد و پاش یارییەکی تا ڕادەیەک یەکالیەنە لەبەرژەوەندی یارییەکەی مان سیتی بێ گۆڵێکی ب��ە ت��ەواوک��رد خ��ۆی کرد. تۆماری سیلڤا داڤید کە وەاڵم یارییەکەوە سەرەتای لە سیتی مان دەیانویست کە ئاشکرابوو نیازیان تۆماربکەن و دواتر ڕەوتێکی گۆڵێک ئ����ارام ب��ە ی��اری��ی��ەک��ە ب��دەن،پ��اش

ماریۆ لەالیەن جارێک چەند ئەوەی داڤید و تێڤیز بالۆتێلی،کارلۆس گۆڵی س��ەر کرایە هێرش سیلڤاوە خولەکی لە میوان،سەرەنجام یانەی گەیشت ئاکام بە هەوڵەکانیان 3٨بەهێزی لێدانێکی سیلڤا داڤید و ئەلعەبسی و ک��رد گ��ۆڵ ئاراستەی هەڵەیەکی ویگان یانەی گۆڵپارێزی تۆپەکە نەیتوانی و کرد کوشندەی قاچەکانییەوە نێوان لە و بگرێت ڕەتبوو لە تۆڕی گۆڵەکەدا گیرسایەوە.نیوەی دووەم بە هەمان ڕیتمی پێشوو ڕۆبێرتۆ بوو،یاریزانەکانی ب��ەردەوام

سیتیزینس ڕاه��ێ��ن��ەری مانچینی دڵنیایی و دووەم گۆڵی دەیانویست هەوڵی میوانیش تۆماربکەن،یانەی پێچەوانەوە هێرشی ڕێگەی لە دەدا ئەنجامەکە یەکسان بکاتەوە،لە دوایین دوو ویگان یارییەکەدا خولەکەکانی لەدەستدا ئاسانی زۆر زێڕینی هەلی ئ��اوەژوو ئەنجامەکە دەیتوانی کە تەنانەت و ب��وون یەکسان بکاتەوە بکات،بەاڵم دەستەبەر ب��ردن��ەوەش کۆنۆر و 91 خولەکی لە ڕۆدالیگا سامۆن لە خولەکی 9٤ ئەو هەالنەیان

لەدەستدا و یارییەکەیان دۆڕاند.

ئەلێکس س��ێ��ر چ���ۆن ه���ەروەک���و فێرگسۆن ڕەخنەی لە ئەتکینسۆن-ی بەرامبەر گرت یارییەکە ناوبژوانی ئەوەی لەبەرژەوەندی کە چێڵسی گۆل دوو بە ه��ات کۆتایی دوای��ی ن��ۆرەی گۆڵێک،نووکە بەرامبەربە ئاڕسین ڤینگەری فەڕەنسی هات کە داوەری تایلۆری سەر بکاتە هێرش کە سەندەرالند و ئەڕسیناڵ ی��اری هات،ڕاهێنەرە کۆتایی گۆل بێ بە فەڕەنسییەکە گازندەی لە بڕیارەکانی لێدانی ب��ەوەی گ��رت ناوبژیوانەکە

ئەرشاڤین ئ��ەن��درێ��ی ب��ۆ س���زای لەالیەن کاتێک ه��ەژم��ارن��ەک��ردووە برامبڵ �ەوە درا بە زەویدا لە ناوچەی

سزا.ڤینگەر داوای لە ناوبژیوانان کرد کە بە یەکسانی و بە بێ جیاوازیی یەک مامەڵە لەگەڵ هەموواندا بکەن و دوای سپۆرت سکای ت��ۆڕی بۆ یارییەکە و هەمیشە ئێمە داخ��ەوە وتی:”بە بەردەوام باجی هەڵەکانی ناوبژیوانان کە لەبیرە سزایانەتان دەدەین،ئەو کرد هەژماری ئێمە دژی ناوبژیوان

ئەمڕۆ نیوکاسڵ؟بەاڵم ب��ەرام��ب��ەر ئەرشاڤین بە هەمان شێوە لە ناوچەی سزا کەوتە زەوی و دادوەر ئاماژەی کرد. یارییەکە بە بەردەوامیدان بە بێئومێدییەکی بە هەست بەڕاستی

قووڵ دەکەین.”بگرین ئارام پێویستە وتیشی:”ئێمە دۆخە،بەداخەوە لەم دەرچ��وون بۆ ن��ەب��وو،ه��ەروەه��ا ی��اوەرم��ان بەخت ناڕوون و بێ ناوبژیوان ئۆفسایدێکی مەبەستی لەسەر ئەرشاڤین گرت کە

گۆڵێکی دروست بوو.”

27ی هه فته ی یارییه کانی له خ��ول��ی ئ��ی��س��پ��ان��ی��دا ی��ان��ه ی یاریگای نێو ل��ه به رشلۆنه یانه ی به سه ر سه رکه وت خۆی پێشبینی .. زاراگ����ۆزا ڕی��اڵ یاری باشتر به رشلۆنه ده ک��را بکات و گۆڵی زیاتر تۆماربکات ب���ه اڵم س���اراگ���ۆزا دۆڕان��ێ��ک��ی شه ره فمه ندانه ی تۆمارکرد و له تۆمارنه کرا لێ زیاتری گۆڵێک سه ره تاوه له هه ر زاراگ��ۆزا ..یاریان به رگریکردن پالنی به پاراستنی ه��ه وڵ��ی و ده ک���رد سیدۆ ب��ه اڵم ده دا گۆڵه که یان گۆڵێکی ئ��ه وه ی پاش کیێتا ڕه تکرایه وه ئۆفساید به هۆی گۆڵێکی ٤3 خ��ول��ه ک��ی ل��ه یانه که و تۆمارکرد یاسایی پێشخست . له نیوه ی دووه مدا زاراگۆزا هه وڵێکی ئه وتۆی نه دا

ب��ه ی��ه ک��س��ان��ک��ردن��ه وه ی یارییه که ش و ئه نجامه که هه ر به و ئه نجامه به کۆتاهات س��ه رک��ه وت��ن��ه ش ب���ه م .

خاڵه کانی ک��ۆی به رشلۆنه گه یانده 7٤ خاڵ به جیاوازی

مه دریدی ڕیاڵ له گه ڵ خاڵ 10ب��ه اڵم دووه م پ��ل��ه ی خ���اوه ن ئه نجامنه دراویان یارییه کی کاتژمێر شه و سبه ی که هه یه 11 به رامبه ر ڕاسینگ سانتاندێر

ئه نجامی ده ده ن.

وةرزشڕیاڵ له یادى 109 ساڵه ى دامه زراندنیدا

سه رکه وتنێکى گه وره ى تۆمار کردکردنەوەی خولێکی تۆپی پێ

مانشسته ر سیتى به زه حمه ت سه رکه وتنى تۆمار کرد

ئرسین ڤینگه ر : ناوبژیوان هۆکارى یه کسانیمان بوو

کیتا بووه فریادڕه سى

به رشه لۆنه

له یادى ڕاپه ڕینه مه زنه که ى به هارى ساڵى 1991 دا جه خت له سه ر یه ک هه ڵوێستى و یه ک ڕیزى هێز و الیه نه سیاسیه کانى کوردستان و جه ماوه رى کوردستان

هه‌ر‌زۆر‌دووری‌لێمکاتێک‌له‌‌باوه‌شمیفکری‌گریانت‌ده‌که‌مده‌که‌مکاتێک‌قاقات‌له‌گه‌ڵ‌ته‌نافی‌دارت‌بۆ‌ده‌چنمده‌که‌مکاتێک‌بۆن‌به‌‌گه‌ردنت‌خه‌یاڵی‌پیالنت‌ده‌که‌مکاتێک‌له‌‌باوه‌شت‌ده‌گرمفیکری‌جودائیت‌ده‌که‌مکاتێک‌ماچت‌ده‌که‌م

~: سه ره تای نوسینی شیعر الی تۆ ده گه ڕێته وه بۆ که ی و هه ستی

ده ربڕینی ئه و شیعره بۆ کێ بوو؟کردووه ده ستم ته مه نی 13 ساڵیدا له به شیعر نووسین و هه ر له منداڵیه وه به جێگای ئه وه ی کتێبی ده رسی مه کته ب ڕۆم��ان و شیعر و کتێبی بخوێنمه وه تا کاته وه له و ده خوێنده وه ، ڕۆژنامه م شیعره کانم ده ربڕینی هه ستی ئێستا بۆ ئافره تان بووه ، بیرم له وه کردۆته وه ناوی ده توانێت ئاسانی به پیاو که بۆ شیعری ببات و خۆشه ویسته که ی بنوسیت بۆیه منیش بڕیارم داوه که بۆ شیعر ڕۆشنبیر ئافره تێکی وه ک هه ستی بنوسم و خۆشه ویسته که م

خۆمی به رامبه ر ده رببڕم.

چ خ��ۆش��ه وی��س��ت��ی :~ژیانی تۆدا؟ تا له واتایه کی هه یه ئاشکرا به خ��ۆت هه ستی چه ند خۆشت ک��ه که سێک ب��ه رام��ب��ه ر

ویستووه ، توانیوته ده رببڕیت؟مه حاڵه ، ژی��ان خۆشه ویستی بێ به توانیومه له شیعره کانمدا بۆیه خۆشه ویسته م ئه و باسی ئاشکرا له خۆشه مویستووه و که بکه م بۆ هه ستی خۆمی ناو شیعره کانمدا

ده رببڕم.

~: کاریگه ری چ شاعیرێکت زیاتر له سه ر بووه یا هه یه ؟

ئێرانی به ناوبانگ کاریگه ری شاعیرێکی به ناویی »فرووغ فه ڕوخزاد«م له سه ره و شیعره کانم سه ر له زۆری کاریگه ری بووه و له شاعیرانی کوردیش تا ئێستا

ن��اوی ب��ه سلێمانی شاعیرێکی محه مه د عومه ر که زۆر حه زم له

شیعره کانیه تی و زۆریش ڕێزم هه یه بۆی.

ب��ه ک��ێ :~ده وت����رێ����ت ش��اع��ی��ر چی ل���ه ع���ه ش���ق و

دروست ده بێت؟ب�������ه ک���ه س���ێ���ک که شاعیر ده وترێت دڵ و له شیعره کانی م��ێ��ش��ک��ی خ��ه ڵ��ک��دا ج��ێ��ک��ردب��ێ��ت��ه وه ، له س��ه ره ت��ا عه شق،

ده بێت و دروس��ت سه یرکردنێک دوایی ده بێته حه ز که ئه م حه زه بۆ ماوه یه کی که مه ئه گه ر به رده وام خۆشه ویستی به ئه بێت بێت ئه گه ر خۆشه ویستیه ئ��ه و و ماوه که ی نادیار بێت ئه بێت به عه شق، عه شقیش واتا له ناو هه زاران که س هه ر ئه و که سه ده بینی و ئه گه ر ئاگر له سه ر رێت بێت بۆ گه شتن به ئه و به ئاوێکی ساردی ده زانیت و

دوای عه شقیش جنونه .

~: پێم خۆشه باس له وه بکه یت که له ژیانی ڕۆژانه دا، حه زت له چییه ؟ چی بێزارت ئه کات؟ ئایا تا ئێستا گ��ری��اوه ؟ خ��ان شنۆ ژیانی ب��ووه ؟ عاشق پێک ه����اوس����ه ری

هێناوه ؟ ئیش و ک��ات��ی ل��ه ک���اری���ش���دا ی��ان ل��ه م��اڵ��ه وه یان ک����ه ت��ه ن��ی��ای��م دای���م ح���ه زم له ئارام مۆسیقای ده ن��گ و ده نگه سوننه تیه و و نییه ، لێی بێسووده و حه زم قه ره باڵخی زۆر ڕقم له درۆیه و کاتێک که درۆم له گه ڵ ده که ن زۆر بێزار ئه بم و له به رئه وه کاتی وا بووه خۆشه ویستێکم له دست داوه که درۆی له گه ڵ کردوم، به ڵێ گریاوم، عاشق »جێژوان«، کچه که مه م عاشقی ب��ووم و هه روه ها خۆشه ویستێکی تایبه تی خۆمم پێکهێناوه و هاوسه ریم ژیانی هه یه ، دابڕاین، و له یه ک دوای چه ند ساڵێک سه مه ره ی زه واجه که مان کچێکه به ناویی جێژوان که ماوه یه کی زۆره بێخه به رم لێی

و دایم چاوه ڕی هه واڵی ده که م.

کتێبه که ت ناویی بۆچی :~نا جێژوان؟

بۆ ک��ه زۆر خۆشه ویستیه کی ل��ه ب��ه ر بزانێت داهاتوشدا له هه مه و کچه که م له قه ت دڵمایه و له ئه وێت و هه رخۆشم

بیری ناکه م.

دیمانه : ~

که میدیا ده بێته که ره سته یه کی تر

له ی��ه ک��ێ��ک خ��اوه ن��ى وه ک م��ی��دی��ا ڕاب���ردوودا له ئه گه ر ده س��ه اڵت��ه ک��ان به شێکى گرنگى هه ر ده وڵه تێک نه بوبێ حکومڕانیدا، جیاجیاکانى قۆناغه له ده یسه پێنێت واق��ی��ع ئ��ه م��ڕۆ ئ���ه وا تێکه ڵبوونى و پێشکه وتن که له گه ڵ ت��اک��ه ک��ان��ى دن��ی��ا ب��ێ ج���ی���اوازى. له کاریگه رى خێرایى به زۆر میدیا هه یه ، مافیان و ئ��ه رک و تاکه کان دێت تا کاریگه رییه ش ئه م بێگومان کوردییه وه میدیاى نێو پێده نێته له شه خس و گ��روپ الوه زۆر له و مه رامى میدیاوه کارى چوارچێوه ى نییه په یوه ندى و هه یه تایبه تییان یاسایى و ڕۆژنامه گه رى ئیتیکى به له ئه وه تا ڕۆژنامه گه رییه وه کارى و له شڵه کانه ئه م مۆدێلى تازه ترین پیشه که ڕاگه یاندندا بوارى ناکاوه ى ڕێگه ى له و ڕم سه رى بۆ ده گۆڕێت بواره پیرۆز و پڕ له به رپرسیارێتیه وه و ده سته زمانى ده بێته گوڵ زمانى گشتى مافى حسابى له سه ر و تاقم هه رزانترین و باشترین ده بێته میدیا چه کى سه رده م. ئایا ڕۆڵى میدیاى چ به حزب ئه وانه ى سه ر سه ربه خۆو چ له به ره ى هیچیان که ده س��ه اڵت��ن و نییه ده بێت میدیاى سه ربه خۆ که متر له پ��ارێ��زگ��ارى چ��ۆن و بکه ین چى ڕاستى بکه ین؟ چونکه ئه گه ر میدیا له نه یه ته خۆى ڕاسته قینه که ى پێناسه ده ره وه ئه وا ده بێت بۆئه م بارودۆخه ى نێو نه له کوردستان هه رێمى ئه مڕۆى بێت به رگریکار ده س��ه اڵت سه نگه رى بێته نێو خۆپیشانده رانیشدا له نه و ده ستى چاکسازى و به ردى داروخان. چونکه ئه گه ر ئه م شێوازه ى ڕاگه یاندن شێوازه کانى و سه ندیکا هه وڵى به سزادانى بنه بڕ نه کرێت ئه وا زه حمه ته خ��اوه ن و بێالیه ن نووسه ڕۆژن��ام��ه چه پۆکى له ژێر ڕاسته قینه کان پیشه بکه ن خۆیان ک��ارى بتوانن خه ڵکدا بینیتان دوای��ی��ه ل��ه م ئ���ه وه ى وه ک په المارى خۆپیشانده راندا له ناو چۆن ڕۆژن��ام��ه ن��ووس��ان ده درێ����ت، ک��ه له نه کراون ئاڕاسته ئ��ه وان ن��اوه ڕۆک��دا له به ڵکو مه به ستدار، کارێکى بۆ هه یه و قه ڵه م کوردیدا میدیاى نێو ئامانجێکى بۆ و پێیه ت��رى ک��ارى هیچى که ئه مه ده بێژێت: کراو دیارى نییه که متر ئ��ه ده ب��ى ت��ی��رۆرى ل��ه وه ک نووسان ڕۆژن��ام��ه وای��ه هیوام بن خۆیان متمانه ى هه ڵگرى دوێنى ئاشتى وش��ه ى و خۆشه وسیتى و به بێ که حکومه ت و خه ڵک بده نه یه ک نه ک هه ر ئه وان بگره دوور نییه نه چینه وه ڕۆژنامه نووسانیش ئێمه ى قه ڵه مه کانمان که س��ه رده م��ه ى ئه و بکه نه زمانمان و بکرێنه وه سنوردار خۆیانه وه خوارستى زم��ان��ه ى ئ��ه و له ناوچودا ڕژێمى له سه رده مى وه ک خۆشحاڵیه که جێگاى پیاده ده کرا، س��ه ن��دی��ک��اى ڕۆژن��ام��ه ن��ووس��ان��ى کوردستان له دواى 3 هه فته پشێوى داکۆکى ده س��ه اڵت و خه ڵک نێوان ده کات ڕۆژنامه نووسان له ڕاسته قینه ده ک��ات، ئیدانه پێشێلکاریه کان و له هه مان کاتیشدا ئه رکى ڕۆژنامه نووس دیارى یاسایه کدا پ��ڕۆژه دوتوێى له شێوازى له ئه وانیش مافى ک��ردووه به و خستۆته ڕوو ڕاگ��ه ی��ان��دن ک��ارى میدیاى ک��وردى میدیاى ئومێده ى ئه زموونى به خزمه ت و بێت گشتى حکومڕانى و ژیان و گوزه رانى خه ڵکى له یه کێک وه ک بکات کوردستانیش

ده سه اڵته کان .

سه ردار محه مه د

خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

بەڕێوەبەری هونەری

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەرئەنوەر عەبدوڵـاڵ07480153603

Anwar.Abdula@yahoo.com

سایتی ل��ه ه��ه واڵ��ێ��ک ب��ه گ��وێ��ره ی خ���ه ن���دان، ک��ۆم��پ��ان��ی��اى »گ��ۆگ��ڵ هه رێمی نه خشه ی جیهانی ماپ«ى هه موو نه خشه ى وه ک کوردستانی دیاریکرد. جیهان ت��رى واڵت��ان��ی جیهانى م��اپ«-ى »گۆگڵ سایتى نه خشه ى کوردستانی وه ک هه موو نه خشه ى له سه ر تر ده وڵه ته کانى مایه ى ئه وه ى به اڵم داناوه ، جیهان سه رسوڕمان بوو له و کاته ى سایتى و سوپاس چه ندین گۆگڵ م��اپ به اڵم به ده ستگه یشت، پێزانینى جنێو و ناشرین نامه ى چه ندین ک��راوه . گۆگڵ سایتى ئاڕاسته ى هه ر له دواى باڵوبوونه وه ى نه خشه ى فاشییه کان ت��ورک��ه ک��وردس��ت��ان نادروست بارانى به توانج هه ستان

و گ��ۆگ��ڵ م����اپ ب��ه س��ای��ت��ى دژ ڕاستیدا له کوردستان، نه خشه ى ناسیۆناڵیزمه کانى هه ڵوێسته ئه م ئه مانه چونکه نییه ، ن��وێ ت��ورک هه مان که سن که ڕۆژانه سوکایه تى به کورد و که سایه تى کوردو ئه رمه ن ئه م هه ر ده ک��ه ن، یۆنانییه کان و و ناشرین توانجى ڕۆژان��ه که سانه به هه ر دژ باڵوده که نه وه نادروست باس که نوسراوێک یاخود بابه تێک له کوردو خواستى کورده کان بکات. به اڵم جێگه ی به بیر هێنانه وه یه بۆ توانجى و جوێن که که سانه ى ئه و گۆگڵ سایتى ئاڕاسته ى ناشیرین ده که ن، ئه م ناسیۆنالیزمانه با بچن نه خشه و کتێبه کانى خودى تورکه کان ب��خ��وێ��ن��ن��ه وه ک��ه ل��ه س��ه رده م��ى

عوسمانییه وه تا سه رده مى ئه تاتورک به نه خشه ئ��ام��اژه هه میشه ک��ه گه وره که ى کوردستان ده که ن، هه تا نه خشه ى ئه تاتورک له سه رده مى کوردستان به فه رمى بوونى هه بووه ، و به ناوزڕین پێویست هیچ که واته به کارمه ندانى دژ نادروست قسه ى ئه وه یه کاتى به ڵکو ناکات، گۆگڵ سه ر بخه نه فشار تورکه کان که هه ڵگرتنى بۆ تورکیا حکومه تى ئه نته رنێت تۆڕى له سه ر سانسۆر و سایتى ماپ گۆگڵ. جێ ئاماژه یه سه ر خستووه ته سانسۆرى تورکیا ڕیزبه ندى ل��ه و سایت ه���ه زار 7که واڵتانه یه ئه و لیستى یه که مى ناوزه ند ئه نته رنێ�ت« »دوژمنى به

ده کرێن.

شنۆ محه مه د )شاعیر(: شاعیر کەسێکە، شیعرەکانی لەدڵ و مێشکی جەماوەردا جێگیر بکات

گۆگڵ ماپ، نه خشه ى کوردستانى دیاریکرد

شنۆ محه مه د حه مید ناسراو به »شنۆ زاخۆیی« شاعیر، له سلێمانی ده ژی ده ستی ساڵیه وه 13 ته مه نی وله کردووه به شیعر نووسین و له واڵتی چیرۆکی کتێبێکی چه ند ئێران به کوردی وه رگێڕاوه ته وه مندااڵنی به زانستی کتێبێکی ئێستاش و و کوردی بۆ فارسی له ده سته وه یه شیعری کتێبێکی 2010 له هه روه ها باڵوکردۆته وه ، »جێژوان« ناوی به وه ک خۆی ده ڵێت: شیعره کانم باس ده کات و عه شق و خۆشه ویستی له له بۆیه پێیه ، ئافره تانیشی ئازاری ئازارو ئه و توانیومه شیعره کانمدا

مه ینه تانه ی ئافره ت ده رببڕم.

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی

RebaziAzad@yahoo.com www.JamawarNews.com 0784 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

بۆ ریکالم: 1456 224 0770 ● نرخی 500 دینارە

ده ره��ێ��ن��ه رى ن���اودارى ک��ورد مۆنیکا له گه ڵ به همه نى قوبادى خه ریکى ق��وب��ادى به همه نى فیلمێکى ب��ه ره��ه م��ه��ێ��ن��ان��ى »وه رزى به ناوى سینه ماییه تێیدا ک��ه ک��ه رک��ه ده ن��ه ک��ان« خانمه ئه کته رى هۆلیۆد مۆنیکا سه ره کى ئه کته رى بێلوسى فیلمه که ده بێت. جێگه ى باسه قوبادی، به همه نى ده رهێنه ر خ����اوه ن چ��ه ن��دی��ن خ��ه اڵت��ى سینه ما به تایبه ت جیهانییه به شدارى که فیلمانه ی ئه و و ف��ی��س��ت��ی��ڤ��اڵ��ه گ��ه وره ک��ان��ى دن��ی��اى ک����ردووه ، ه��ه روه ه��ا واڵتى له به سه ردانێک ئێستا

لێدوانێکیدا ل��ه ت��ورک��ی��ای مانگى »له وتی: رایگه یاند و به قۆناخى ده س��ت داه��ات��وو وێنه گرتنى فیلمه که ى »وه رزى ک��ه رک��ه ده ن��ه ک��ان« ده ک���ات، واڵتى له بڕیاره »وا وتیشی بگیرێت، بۆ وێنه ى تورکیا ئه کته رى چه ندین ه��ه روه ه��ا به شدارى تورکى به ناوبانگى به اڵم ده که ن«. فیلمه دا له م هیچ ن���اوب���راو ده ره��ێ��ن��ه رى له سه ر دیکه ى زانیارییه کى که نه کرد، ئاشکرا فیلمه ئه و ناوه ڕۆکى فیلمه که باس له چى ده کات و به چ زمانێک ده بێت.