Transcript
Page 1: Rad suresi tefsiri 1

İMAM KURTUBİİMAM KURTUBİRA’D SURESİ RA’D SURESİ

Page 2: Rad suresi tefsiri 1

RA’D SURESİ AYET /5RA’D SURESİ AYET /5

Şanı yüce Allah hayret edip Şanı yüce Allah hayret edip şaşırmaz.şaşırmaz. O'nun hakkında öyle bir O'nun hakkında öyle bir şey düşünülemez, çünkü hayret, şey düşünülemez, çünkü hayret, sebepleri gizli ve saklı olan şeyler sebepleri gizli ve saklı olan şeyler dolayısıyla nefisteki değişiklikler dolayısıyla nefisteki değişiklikler demektir. Bunu bu şekilde söz demektir. Bunu bu şekilde söz konusu etmesi, onların bu konusu etmesi, onların bu tutumlarına peygamberinin ve tutumlarına peygamberinin ve mü'minlerin hayret etmeleri içindir.mü'minlerin hayret etmeleri içindir.

Page 3: Rad suresi tefsiri 1

RA’D SURESİ AYET /11RA’D SURESİ AYET /11 Osman (r.a), Peygamber (sav)ın Osman (r.a), Peygamber (sav)ın

huzuruna girerek şöyle dedi:huzuruna girerek şöyle dedi: Ey Ey Allah'ın Rasûlü ! Bana kul ile Allah'ın Rasûlü ! Bana kul ile birlikte kaç meleğin bulunduğunu birlikte kaç meleğin bulunduğunu haber verir misin? şöyle buyurdu: haber verir misin? şöyle buyurdu: "Sağında bir melek var, hasenatı "Sağında bir melek var, hasenatı yazar. Solunda bir diğer melek var, yazar. Solunda bir diğer melek var, bu da seyyiatı yazar.bu da seyyiatı yazar. Sağdaki Sağdaki melek, soldaki meleğin emridir. melek, soldaki meleğin emridir. Sen bir iyilik işledin mi on olarak Sen bir iyilik işledin mi on olarak yazılır, bir kötülük işledin mi sol yazılır, bir kötülük işledin mi sol taraftaki, sağ taraftakinetaraftaki, sağ taraftakine: Yazayım : Yazayım mı? diye sorar. mı? diye sorar.

Page 4: Rad suresi tefsiri 1

Öbürü:Öbürü: Hayır, olur ki Allah'tan Hayır, olur ki Allah'tan mağfiret diler yahut O'na tevbe mağfiret diler yahut O'na tevbe eder, der. eder, der. Aynı soruyu üç defa Aynı soruyu üç defa tekrarladı mı:tekrarladı mı: Evet yaz, der. Evet yaz, der. Ondan Ondan yana yüce Allah bize rahat versin. yana yüce Allah bize rahat versin. Bu kişi ne kadar kötü bir Bu kişi ne kadar kötü bir arkadaştır.arkadaştır. Yüce Allah'ın kendisini Yüce Allah'ın kendisini gözetlediğini ne kadar az hatırlıyor gözetlediğini ne kadar az hatırlıyor ve bizden ne kadar az utanıyor ? ve bizden ne kadar az utanıyor ?

Page 5: Rad suresi tefsiri 1

Yüce Allah ise: "Yüce Allah ise: "O bir söz O bir söz

söylemeye dursun, mutlak onun söylemeye dursun, mutlak onun yanında görüp gözetlemeye hazır biri yanında görüp gözetlemeye hazır biri vardırvardır." İki melek de önünde ve ." İki melek de önünde ve arkanda var. Yüce Allah da:arkanda var. Yüce Allah da: "Onun "Onun önünden de, arkasından da kendisini önünden de, arkasından da kendisini Allah'ın emriyle koruyan izleyicileri Allah'ın emriyle koruyan izleyicileri vardır" diye buyurmaktadır. vardır" diye buyurmaktadır. Bir Bir melek ise senin alnını yakalamıştır, melek ise senin alnını yakalamıştır, Allah için alçak gönüllülük Allah için alçak gönüllülük gösterecek olursan, seni yükseltir, gösterecek olursan, seni yükseltir, Allah'a karşı büyüklenecek olursan, Allah'a karşı büyüklenecek olursan, belini kırar. belini kırar.

Page 6: Rad suresi tefsiri 1

RUHU’L BEYAN RA’D SURESİ RUHU’L BEYAN RA’D SURESİ AYET /11 AYET /11

Ömer b.Ebi Cündüb’ün şöyle dediği Ömer b.Ebi Cündüb’ün şöyle dediği rivayet edilmiştir:rivayet edilmiştir: “Biz Sıffin savaşında , “Biz Sıffin savaşında , Said b.Kays’ın yanında Said b.Kays’ın yanında oturuyorduk.Hz .Ali (r.a) karanlık oturuyorduk.Hz .Ali (r.a) karanlık bastıktan sonra mızrağına dayanarak bastıktan sonra mızrağına dayanarak yanımıza geldi . yanımıza geldi . Said : “sana birisinin Said : “sana birisinin pusu kurmasından korkuyor musun? pusu kurmasından korkuyor musun? Diye sordu.Hz.Ali :“Diye sordu.Hz.Ali :“Herkesin yanında Herkesin yanında Allah tarafından , onu kuyuya Allah tarafından , onu kuyuya düşmekten , dağdan yuvarlanmaktan , düşmekten , dağdan yuvarlanmaktan , kendisine bir taş değmesinden , hayvan kendisine bir taş değmesinden , hayvan saldırısından koruyan melekler vardır . saldırısından koruyan melekler vardır . Kader geldiğinde onunla kaderin Kader geldiğinde onunla kaderin arkasından çekilirler.’ cevabını verdi.arkasından çekilirler.’ cevabını verdi.

Page 7: Rad suresi tefsiri 1

EL –ESAS Fİ’T TEFSİR RA’D EL –ESAS Fİ’T TEFSİR RA’D SURESİ KEVNİ AYETLERSURESİ KEVNİ AYETLER

Şanı Yüce Allah'ın: "Doğrusu Şanı Yüce Allah'ın: "Doğrusu insanların zulmetmelerine rağmen insanların zulmetmelerine rağmen Rabbin mağfiret sahibidir." (âyet 6) Rabbin mağfiret sahibidir." (âyet 6) buyruğunu açıklarken Nesefî şöyle buyruğunu açıklarken Nesefî şöyle demektedir:demektedir:

Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurdu: Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Şayet Allah'ın bağışlaması ve affetmesi "Şayet Allah'ın bağışlaması ve affetmesi olmasaydı, hiç kimse rahat bir şekilde olmasaydı, hiç kimse rahat bir şekilde yaşayamazdı. Ve eğer O'nun tehdidi ve yaşayamazdı. Ve eğer O'nun tehdidi ve cezası olmasaydı herkes de hiç bir şey cezası olmasaydı herkes de hiç bir şey yapmaksızın, yan gelir yatardı."yapmaksızın, yan gelir yatardı."

Page 8: Rad suresi tefsiri 1

2 Nolu ayetteki "Semâvât"dan 2 Nolu ayetteki "Semâvât"dan Kastedilen Hakkında Müellif ve Kastedilen Hakkında Müellif ve

İbn Kesir Arasındaki Anlayış Farkıİbn Kesir Arasındaki Anlayış Farkı Hadîs-i şerifte de şöyle Hadîs-i şerifte de şöyle

buyurulmuştur:buyurulmuştur: "Yedi semâ onların "Yedi semâ onların içerisinde bulunanlar ve onların içerisinde bulunanlar ve onların arasındakilerin Kürsî'ye göre durumu, arasındakilerin Kürsî'ye göre durumu, ancak düzlük geniş bir arazide bırakılmış ancak düzlük geniş bir arazide bırakılmış bir halka gibidir. bir halka gibidir. Kürsî'nin de Arş-ı Kürsî'nin de Arş-ı Mecîd'e göre durumu, bu geniş ve Mecîd'e göre durumu, bu geniş ve boşluk arazideki küçük bir halka gibidir."boşluk arazideki küçük bir halka gibidir." Bir diğer rivâyette ise: "Arş'ın mikdarını Bir diğer rivâyette ise: "Arş'ın mikdarını ise Aziz ve Celil olan Allah'tan başkası ise Aziz ve Celil olan Allah'tan başkası takdir edemez." (İbn Kesir'den)takdir edemez." (İbn Kesir'den)

Page 9: Rad suresi tefsiri 1

Şerre Meyledilmesi Halinde Şerre Meyledilmesi Halinde Koruyucu Meleklerin Koruyucu Meleklerin Çekileceği (âyet 11)Çekileceği (âyet 11)

"Şüphesiz ki bir kavim kendi "Şüphesiz ki bir kavim kendi özlerindekini" yapılarındaki güzel özlerindekini" yapılarındaki güzel hallerini isyan ederek hallerini isyan ederek "değiştirmedikçe, Allah da onların "değiştirmedikçe, Allah da onların halini" afiyet ve nimet içerisinde halini" afiyet ve nimet içerisinde olmalarını "değiştirmez." olmalarını "değiştirmez." Buna göre Buna göre öz nefisler şerre meyledici bir öz nefisler şerre meyledici bir değişiklik içine girerlerse Allah da değişiklik içine girerlerse Allah da nimetlerden bir tanesi olan nimetlerden bir tanesi olan meleklerin koruma nimetini değiştirir.meleklerin koruma nimetini değiştirir.

Page 10: Rad suresi tefsiri 1

"Ve Allah bir kavmin fenalığını" "Ve Allah bir kavmin fenalığını" azaba uğramasını "dileyince artık azaba uğramasını "dileyince artık onu kimse geri çeviremezonu kimse geri çeviremez." Bu ." Bu azaba karşı hiç bir kimse savunma azaba karşı hiç bir kimse savunma yapamaz. "Allah'tan başka onları yapamaz. "Allah'tan başka onları koruyacak kimseleri de bulunmaz."koruyacak kimseleri de bulunmaz." Onların işlerini üstlenip savunacak Onların işlerini üstlenip savunacak kimse olmaz. kimse olmaz. Allah'ın şanı bu Allah'ın şanı bu olduğuna göre O, hakkı da bilir, olduğuna göre O, hakkı da bilir, hakka iletir ve hakkın gereğinin hakka iletir ve hakkın gereğinin yerine getirilmesini ister.yerine getirilmesini ister.

Page 11: Rad suresi tefsiri 1

Rablerinin Rızasını Diler, Rablerinin Rızasını Diler, Sabreder, Namaz Kılar, İnfâk Sabreder, Namaz Kılar, İnfâk Ederler Beşinci nitelikleri de Ederler Beşinci nitelikleri de

şudur:şudur: "Ve onlar, Rablerinin rızasını dileyerek" "Ve onlar, Rablerinin rızasını dileyerek"

Günahlara, haramlara karşı "sabrederler", Günahlara, haramlara karşı "sabrederler", onları işlemezler. onları işlemezler. Mallarında, canlarında ve Mallarında, canlarında ve mükellefiyetlerdeki zorluklara da mükellefiyetlerdeki zorluklara da sabrederler ve bu bunu sırf Allah için sabrederler ve bu bunu sırf Allah için yaparlar.yaparlar. Musibetlere karşı ne kadar Musibetlere karşı ne kadar sabırlıdır, tahammüllüdür,denilsin; sabırlıdır, tahammüllüdür,denilsin; sarsıntılara karşı ne kadar sebat gösteren sarsıntılara karşı ne kadar sebat gösteren birisidir, denilsin diye; birisidir, denilsin diye; yahut da sabırsızlık yahut da sabırsızlık veya tahammülsüzlük gösterdiği için veya tahammülsüzlük gösterdiği için ayıplanmasın diye sabır göstermez; sırf ayıplanmasın diye sabır göstermez; sırf Allah rızası için sabırlı davranır. Allah rızası için sabırlı davranır.

Page 12: Rad suresi tefsiri 1

Bu konuda Fî Zilâli'l-Kur'ân'da Şehid Bu konuda Fî Zilâli'l-Kur'ân'da Şehid Seyyid Kutub şunları söylemektedir: Seyyid Kutub şunları söylemektedir: ""Sabır türlü türlüdür. Sabır türlü türlüdür. Sabrın birtakım Sabrın birtakım gerekleri vardır. Amel, cihad, da'vet, gerekleri vardır. Amel, cihad, da'vet, gayret ve direniş gibi verilen sözün gayret ve direniş gibi verilen sözün yükümlülüklerine karşı sabır; nimet ve yükümlülüklerine karşı sabır; nimet ve sıkıntılara karşı sabır..sıkıntılara karşı sabır.. Nimetlere karşı Nimetlere karşı sabır gösterip de azmayan ve nankörlük sabır gösterip de azmayan ve nankörlük yapmayan ne kadar da azdır! yapmayan ne kadar da azdır! İnsanların İnsanların ahmaklıklarına, cehaletlerine karşı ahmaklıklarına, cehaletlerine karşı kalpler daralmakla birlikte sabır... sabır kalpler daralmakla birlikte sabır... sabır ve sabır ve sabır...ve sabır ve sabır... ve bütün bunların ve bütün bunların hepsi de sadece Rablerinin rızası hepsi de sadece Rablerinin rızası içindir. içindir.

Page 13: Rad suresi tefsiri 1

İnsanlar; korktular, tahammül İnsanlar; korktular, tahammül edemediler, demesinler diye değil, edemediler, demesinler diye değil, insanlar; sabrettiler dedirtip de insanlar; sabrettiler dedirtip de onlara şirin görünmek için de değilonlara şirin görünmek için de değil; ; Allah'ın rızasından başka herhangi Allah'ın rızasından başka herhangi bir hedef gözetmeyerek sabır. bir hedef gözetmeyerek sabır. Allah'ın nimetlerine, O'nun Allah'ın nimetlerine, O'nun meşîetine, rızâsına teslimiyet meşîetine, rızâsına teslimiyet göstermek suretiyle, hükmüne razı göstermek suretiyle, hükmüne razı olmak suretiyle sabır..." (Fi Zilâl'den) olmak suretiyle sabır..." (Fi Zilâl'den)

Page 14: Rad suresi tefsiri 1

Sekizinci Nitelik: "Kötülüğü iyilik Sekizinci Nitelik: "Kötülüğü iyilik yaparak bertaraf ederler.“Fî Zilâli'l-yaparak bertaraf ederler.“Fî Zilâli'l-Kur'ân'da Şehid Seyyid Kutub şunları Kur'ân'da Şehid Seyyid Kutub şunları söylemektedir:söylemektedir:

"Onların kötülüğe iyilikle karşılık "Onların kötülüğe iyilikle karşılık vermelerinden maksat günlük ilişkilerdir. vermelerinden maksat günlük ilişkilerdir. Allah'ın dinine dair hususlarda değildir. Allah'ın dinine dair hususlarda değildir. Fakat kullanılan ifade önce yapılanı Fakat kullanılan ifade önce yapılanı değil, sonucu dile getirmektedir.değil, sonucu dile getirmektedir. Çünkü Çünkü kötülüğe iyilikle karşılık vermek, onun kötülüğe iyilikle karşılık vermek, onun ruhlardaki etkisini kırar hayra yöneltir, ruhlardaki etkisini kırar hayra yöneltir, şerrin alevini söndürür, şeytanın şerrin alevini söndürür, şeytanın ayartmasını geri çevirir. karşılık ayartmasını geri çevirir. karşılık vermenin yeri yok demektir vermenin yeri yok demektir

Page 15: Rad suresi tefsiri 1

İşte bundan dolayı kötülük netice İşte bundan dolayı kötülük netice olarak def ve bertaraf edilir.olarak def ve bertaraf edilir. Burada Burada nass, bu sonucu önce belirtmiş ve nass, bu sonucu önce belirtmiş ve beklenen sonucun gerçekleştirilmesi beklenen sonucun gerçekleştirilmesi istendiğinden kötülüğe karşı iyilikle istendiğinden kötülüğe karşı iyilikle karşılık verilmesi teşvik için başa karşılık verilmesi teşvik için başa alınmıştır... alınmıştır... Diğer taraftan kötülüğün Diğer taraftan kötülüğün bertaraf edilmesi mümkün olduğu bertaraf edilmesi mümkün olduğu takdirde, kötülüğe iyilikle karşılık takdirde, kötülüğe iyilikle karşılık verileceğine dair gizliden gizliye bir verileceğine dair gizliden gizliye bir işaret de vardır.işaret de vardır. Yoksa kötülüğe karşı Yoksa kötülüğe karşı iyilik vermekten maksat, kötülüğün iyilik vermekten maksat, kötülüğün üstünlük sağlanması için değildir. üstünlük sağlanması için değildir. Şayet Şayet kötülüğün ortadan kaldırılması kötülüğün ortadan kaldırılması gerekiyor ise ve kötülüğün bertaraf gerekiyor ise ve kötülüğün bertaraf edilme ihtiyacı varsa, o takdirde ona edilme ihtiyacı varsa, o takdirde ona iyilikle karşılık vermenin yeri yok iyilikle karşılık vermenin yeri yok demektir.demektir.

Page 16: Rad suresi tefsiri 1

Ona iyilikle karşılık verilmemeli Ona iyilikle karşılık verilmemeli ki, kötülük artmasın, cüret ki, kötülük artmasın, cüret kazanmasın, üstünlük sağlamak kazanmasın, üstünlük sağlamak noktasına gelmesin. noktasına gelmesin. Kötülüğe Kötülüğe iyilikle karşılık vermek, iyilikle karşılık vermek, çoğunlukla denk kişiler arasındaki çoğunlukla denk kişiler arasındaki kişisel ilişkilerde söz konusu olur.kişisel ilişkilerde söz konusu olur. Söz konusu Allah'ın dini olunca Söz konusu Allah'ın dini olunca ise, böyle bir şeyden ise, böyle bir şeyden bahsedilemez... bahsedilemez... üstünlük üstünlük sağlamış ve bunun gururuna sağlamış ve bunun gururuna kapılmış kişiye, kesin karşılık kapılmış kişiye, kesin karşılık verip savunmaktan başka hiç bir verip savunmaktan başka hiç bir şeyin faydası olmaz. şeyin faydası olmaz.

Page 17: Rad suresi tefsiri 1

Yeryüzünde fesat çıkartanlara Yeryüzünde fesat çıkartanlara karşı fayda verecek tek uygulama, karşı fayda verecek tek uygulama, kesinlikle onları alıp yakalamaktır .kesinlikle onları alıp yakalamaktır . Kur'ân'ın bu konudaki emirleri ise Kur'ân'ın bu konudaki emirleri ise konumları üzerinde iyice konumları üzerinde iyice düşünmeye, akılları harekete düşünmeye, akılları harekete getirmeye, hangisinin hayırlı ve getirmeye, hangisinin hayırlı ve doğru olduğunun tercihine göre doğru olduğunun tercihine göre tasarrufta bulunmaya bırakılmış ve tasarrufta bulunmaya bırakılmış ve bu esasa göre davranılması bu esasa göre davranılması istenmiştir." istenmiştir." (Fî Zilâl'den)(Fî Zilâl'den)

Page 18: Rad suresi tefsiri 1

TAMAMLAYICI BİLGİLERTAMAMLAYICI BİLGİLERAllah'ın Emriyle O'nu Gözetirler Allah'ın Emriyle O'nu Gözetirler Buyruğu Hakkında Rivayetler Buyruğu Hakkında Rivayetler

(âyet 11)(âyet 11)1. Yüce Allah'ın: "Ardından ve önünden 1. Yüce Allah'ın: "Ardından ve önünden

onu takib edenler vardır; Allah'ın emriyle onu takib edenler vardır; Allah'ın emriyle onu gözetirler." (âyet 11) buyruğu ile onu gözetirler." (âyet 11) buyruğu ile ilgili olarak aşağıdaki rivayetleri ilgili olarak aşağıdaki rivayetleri kaydediyoruz:kaydediyoruz:

a) Sahîh'de Rasûlullah (s.a.v)'ın şöyle a) Sahîh'de Rasûlullah (s.a.v)'ın şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: "buyurduğu rivayet edilmiştir: "Gece ve Gece ve gündüz melekleri sizin aranızda birbirini gündüz melekleri sizin aranızda birbirini takip ederler ve sabah ile ikindi takip ederler ve sabah ile ikindi namazında bir araya gelirlernamazında bir araya gelirler. Geceyi . Geceyi sizinle birlikte geçirenler (Rablerinin sizinle birlikte geçirenler (Rablerinin huzuruna) yükselirler. huzuruna) yükselirler.

Page 19: Rad suresi tefsiri 1

Sizin halinizi en iyi O bildiği halde Sizin halinizi en iyi O bildiği halde

onlara: Kullarımı ne halde terk edip onlara: Kullarımı ne halde terk edip geldiniz? diye sorar, onlar da:geldiniz? diye sorar, onlar da: Yanlarına Yanlarına gittiğimizde namaz kılıyorlardı, onları gittiğimizde namaz kılıyorlardı, onları bıraktığımızda da namaz kılıyorlardı, bıraktığımızda da namaz kılıyorlardı, derler.“ derler.“ b) b) İmam Ahmed ve Müslim'in rivayetine İmam Ahmed ve Müslim'in rivayetine göre Rasûlullah (s.a.v) şöyle göre Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:buyurmuştur: "Aranızda cinlerden ve "Aranızda cinlerden ve meleklerden kendisi ile birlikte sürekli meleklerden kendisi ile birlikte sürekli bulunacak birisinin görevlendirilmediği bulunacak birisinin görevlendirilmediği hiç bir kimse yoktur." hiç bir kimse yoktur." Ashâb: Sen de mi Ashâb: Sen de mi ey Allah'ın Rasûlü? diye sorunca Hz. ey Allah'ın Rasûlü? diye sorunca Hz. Peygamber şöyle buyurdu:Peygamber şöyle buyurdu: "Evet, ben "Evet, ben de, fakat Allah beni şeytanıma karşı de, fakat Allah beni şeytanıma karşı destekledi, o bakımdan bana hayırdan destekledi, o bakımdan bana hayırdan başkasını emretmiyor."başkasını emretmiyor."

Page 20: Rad suresi tefsiri 1

c) İbn Kesîr der ki: Ebû Miclez dedi ki: c) İbn Kesîr der ki: Ebû Miclez dedi ki: Murâd kabilesinden bir adam, Ali Murâd kabilesinden bir adam, Ali (r.a.)'nin yanına namaz kılarken gelip (r.a.)'nin yanına namaz kılarken gelip şöyle dedi:şöyle dedi: Kendini iyice koru, çünkü Kendini iyice koru, çünkü Murâd kabilesinden bazı kimseler Murâd kabilesinden bazı kimseler seni öldürmek istiyorlar. seni öldürmek istiyorlar. Hz. Ali şöyle Hz. Ali şöyle dedi: Her bir kişi ile birlikte, kendisi dedi: Her bir kişi ile birlikte, kendisi hakkında takdir edilmemiş şeylerden hakkında takdir edilmemiş şeylerden onu koruyacak iki melek bulunuronu koruyacak iki melek bulunur. . Kader geldiği takdirde bu sefer onu Kader geldiği takdirde bu sefer onu kaderiyle başbaşa bırakırlar. Şunu kaderiyle başbaşa bırakırlar. Şunu bilin ki, ecel son derece sağlam, bilin ki, ecel son derece sağlam, koruyucu bir kalkandır.koruyucu bir kalkandır.

Page 21: Rad suresi tefsiri 1

"Şüphesiz ki Bir Kavim Kendi "Şüphesiz ki Bir Kavim Kendi Özlerindekini Değiştirmedikçe Özlerindekini Değiştirmedikçe

Allah da Onların Halini Allah da Onların Halini Değiştirmez." Buyruğu (âyet 11)Değiştirmez." Buyruğu (âyet 11)

Şanı yüce Allah'ın: "Şüphesiz ki bir Şanı yüce Allah'ın: "Şüphesiz ki bir kavim kendi özlerindekini kavim kendi özlerindekini değiştirmedikçe, Allah da onların değiştirmedikçe, Allah da onların hallerini değiştirmez."hallerini değiştirmez." (âyet 11) (âyet 11) buyruğunda Allah'ın sünnetlerinden bir buyruğunda Allah'ın sünnetlerinden bir tanesi açıklanmaktadır ki; bunun idrâk tanesi açıklanmaktadır ki; bunun idrâk edilmesi bütün insanlar açısından büyük edilmesi bütün insanlar açısından büyük bir önem taşır. bir önem taşır. Özellikle eğitim, Özellikle eğitim, yönlendirme, siyaset ve toplumsal yönlendirme, siyaset ve toplumsal meselelerle uğraşanlar için bu böyledirmeselelerle uğraşanlar için bu böyledir. . Bu bakımdan Cezayir'de Abdülhamid b. Bu bakımdan Cezayir'de Abdülhamid b. Bâdîs döneminde Ulemâ Cemiyeti bu Bâdîs döneminde Ulemâ Cemiyeti bu âyet-i kerimeyi faaliyetlerinin parolası âyet-i kerimeyi faaliyetlerinin parolası olarak kabul etmişti. olarak kabul etmişti.

Page 22: Rad suresi tefsiri 1

Bu âyetin muhtevasını açıklamak Bu âyetin muhtevasını açıklamak için bir çok eserler de yazılmış için bir çok eserler de yazılmış bulunmaktadır. bulunmaktadır. Çünkü insanın, nefsini Çünkü insanın, nefsini değiştirmeden önce, daha iyi olana değiştirmeden önce, daha iyi olana göz dikmesi mümkün değildir. göz dikmesi mümkün değildir. Ümmetin özleri olan nefisler, Ümmetin özleri olan nefisler, değiştirilmeksizin ümmet daha iyi değiştirilmeksizin ümmet daha iyi olanı ummak noktasına gelemez.olanı ummak noktasına gelemez.

Diğer taraftan daha kötüye doğru Diğer taraftan daha kötüye doğru bir değişim ile birlikte durumda da bir bir değişim ile birlikte durumda da bir değişmenin meydana gelmesi değişmenin meydana gelmesi kaçınılmaz bir şeydir. kaçınılmaz bir şeydir. Allahu Teâlâ'nın Allahu Teâlâ'nın affetmeyi dilediği haller müstesnadır.. affetmeyi dilediği haller müstesnadır..

Page 23: Rad suresi tefsiri 1

Zillete alışmış olan ve uzun Zillete alışmış olan ve uzun süre zillete mahkûm olmuş süre zillete mahkûm olmuş nefisler, şayet cihâd ilkesi üzerinde nefisler, şayet cihâd ilkesi üzerinde eğitilmeyecek olursa, durumunu eğitilmeyecek olursa, durumunu değiştirmeyi hatırına getirmez, değiştirmeyi hatırına getirmez, böyle bir şeyi istemez. böyle bir şeyi istemez. - - Anarşi ve düzensizliğe alışmış Anarşi ve düzensizliğe alışmış nefisler, şayet belli bir düzene nefisler, şayet belli bir düzene bağlı kalmak esası üzere bağlı kalmak esası üzere eğitilmeyecek olursa, hiç bir eğitilmeyecek olursa, hiç bir şekilde durumunda bir değişiklik şekilde durumunda bir değişiklik yapmayı istemez. yapmayı istemez.

Page 24: Rad suresi tefsiri 1

Liderliğe alışa gelmiş bir ümmet, Liderliğe alışa gelmiş bir ümmet, eğer liderliği elde ettiği eğer liderliği elde ettiği dönemlerdeki nefsî halini dönemlerdeki nefsî halini koruyamayacak olursa, bu liderliği koruyamayacak olursa, bu liderliği asla devam etmez. asla devam etmez. Allah'a itaat Allah'a itaat ettiği sürece Allah'ın kendisine ihsan ettiği sürece Allah'ın kendisine ihsan ettiği başarılara alışagelmiş bir ettiği başarılara alışagelmiş bir kimse, masiyet işleyecek olursa, kimse, masiyet işleyecek olursa, ondan vazgeçmediği sürece Allah'ın ondan vazgeçmediği sürece Allah'ın tevfikinin devam etmesini ümîd tevfikinin devam etmesini ümîd etmemelidir.etmemelidir.

Page 25: Rad suresi tefsiri 1

İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ AYET /13AYET /13

Gök Gürültüsü ve Yıldırım Gök Gürültüsü ve Yıldırım Esnasında Allah'ı Anmak ve Teşbih:Esnasında Allah'ı Anmak ve Teşbih: Ebu Ebu Hureyre (r,a) dedi ki: Peygamber (sav) gök Hureyre (r,a) dedi ki: Peygamber (sav) gök gürültüsü sesini duydu mu şöyle derdi: gürültüsü sesini duydu mu şöyle derdi: "Gök "Gök gürültüsünün hamd ile meleklerin de gürültüsünün hamd ile meleklerin de korkusundan kendisini teşbih ettiği Allah'ın korkusundan kendisini teşbih ettiği Allah'ın şanı ne yücedir ! O her şeye gücü yetendir."şanı ne yücedir ! O her şeye gücü yetendir." Böyle dediği halde eğer yıldırım ona Böyle dediği halde eğer yıldırım ona çarparsa, diyetini ödemek bana aittir. çarparsa, diyetini ödemek bana aittir. "Gök gürültüsünün hamd ile "Gök gürültüsünün hamd ile meleklerinden korkusundan kendisini teşbih meleklerinden korkusundan kendisini teşbih ettiği Allah'ın şanı ne yücedir" diye üç defa ettiği Allah'ın şanı ne yücedir" diye üç defa söylerse, o gök gürültüsünde olanlar afiyette söylerse, o gök gürültüsünde olanlar afiyette olur, kurtulur. olur, kurtulur.

Page 26: Rad suresi tefsiri 1

RUHUL BEYAN RA’D SURESİ RUHUL BEYAN RA’D SURESİ AYET /15AYET /15

Şükür secdesi ise , kişinin tekbir Şükür secdesi ise , kişinin tekbir alması ve kıbleye karşı yere alması ve kıbleye karşı yere kapanmasıdır .kapanmasıdır . Secdede Allah’a hamd , Secdede Allah’a hamd , şükür ve tesbih eder, sonra da tekbir şükür ve tesbih eder, sonra da tekbir alarak başını yerden kaldırır. alarak başını yerden kaldırır. İmam Şafii İmam Şafii , bir çocuk dünyaya gelmesi , düşmana , bir çocuk dünyaya gelmesi , düşmana karşı zafer kazanılması yeni bir nimete karşı zafer kazanılması yeni bir nimete nail olduğu ve düşmandan ve nail olduğu ve düşmandan ve boğulmaktan kurtulmak gibi bir boğulmaktan kurtulmak gibi bir musibetten kurtulunduğu hallerde şükür musibetten kurtulunduğu hallerde şükür secdesi yapmanın müstehab olduğunu secdesi yapmanın müstehab olduğunu söylerler.söylerler.

Page 27: Rad suresi tefsiri 1

İmam Nevevı : “İmam Nevevı : “Bir çok sapık Bir çok sapık ve cahilin , şeyhlerin huzurunda ve cahilin , şeyhlerin huzurunda secde yapmaları bu kabildendir. secde yapmaları bu kabildendir. Bu tür secdeler her halükarda , Bu tür secdeler her halükarda , ister kıbleye karşı olsun , ister ister kıbleye karşı olsun , ister başka bir yöne , ister Allah başka bir yöne , ister Allah kastedilsin , ister edilmesin kastedilsin , ister edilmesin kesinlikle haramdır.kesinlikle haramdır. Hatta bazı Hatta bazı hallerde küfürdür”der.hallerde küfürdür”der.

Page 28: Rad suresi tefsiri 1

Dudaklarının üzerinde de iki Dudaklarının üzerinde de iki melek vardır, bunlar senin ancak melek vardır, bunlar senin ancak Muhammed'e ve aile halkına Muhammed'e ve aile halkına getirdiğin salat-u selâmı tesbit getirdiğin salat-u selâmı tesbit ederlerederler. Bir melek de ağzın . Bir melek de ağzın üzerinde dikilidir. üzerinde dikilidir. - - O yılanın ağzına girmesine fırsat O yılanın ağzına girmesine fırsat vermez.vermez. Gözlerinin üzerinde de Gözlerinin üzerinde de iki melek vardır. İşte her bir iki melek vardır. İşte her bir insan üzerinde on melek insan üzerinde on melek bunlardır. bunlardır.

Page 29: Rad suresi tefsiri 1

İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ AYET /20AYET /20

Ahde Bağlılığın Gereği Ve Tevekkülün Ahde Bağlılığın Gereği Ve Tevekkülün Gerçek MahiyetiGerçek Mahiyeti: :

Ebû Dâvûd ve başkalarının Avf b. Ebû Dâvûd ve başkalarının Avf b.

Mâlik'ten rivayetlerine göre o şöyle Mâlik'ten rivayetlerine göre o şöyle demiştir: demiştir: Rasûlullah (sav)m huzurunda Rasûlullah (sav)m huzurunda yedi yahut sekiz ya da dokuz kişi idik. yedi yahut sekiz ya da dokuz kişi idik. Şöyle buyurdu: "Rasûlullah (sav.)a Şöyle buyurdu: "Rasûlullah (sav.)a bey'at etmez misiniz?"bey'at etmez misiniz?" Henüz yeni Henüz yeni bey'at etmiştik, o bakımdan: Biz sana bey'at etmiştik, o bakımdan: Biz sana bey'at ettik ya, dedik. Nihayet aynı bey'at ettik ya, dedik. Nihayet aynı sözü üç defa tekrarladı. sözü üç defa tekrarladı. Biz de Biz de ellerimizi uzatarak ona bey'at ettik. ellerimizi uzatarak ona bey'at ettik.

Page 30: Rad suresi tefsiri 1

İbnu'I Arabi der ki:İbnu'I Arabi der ki: Hatırda Hatırda tutulması gerek en büyük ahitlerden tutulması gerek en büyük ahitlerden birisi de O'ndan başka hiç kimseden birisi de O'ndan başka hiç kimseden bir şey istememektir. bir şey istememektir. Ebu Hamza el-Ebu Hamza el-Horasanî, âbidlerin büyüklerinden Horasanî, âbidlerin büyüklerinden idi.idi. Bir takım kimselerin Rasûlullah Bir takım kimselerin Rasûlullah (sav)a hiçbir kimseden, hiçbir şey (sav)a hiçbir kimseden, hiçbir şey İstemeyeceklerine dair bey'at İstemeyeceklerine dair bey'at ettiklerini bildiren hadisi işitti. ettiklerini bildiren hadisi işitti. Bunun üzerine Ebu Hamza şöyle Bunun üzerine Ebu Hamza şöyle dedi:dedi:

Page 31: Rad suresi tefsiri 1

Rabbim, burada sözü edilenler Rabbim, burada sözü edilenler peygamberini gördükleri sırada peygamberini gördükleri sırada ona ahit vermişlerdi. ona ahit vermişlerdi. Ben de sana Ben de sana hiç kimseden bir şey hiç kimseden bir şey istemeyeceğime dair ahit istemeyeceğime dair ahit veriyorum.veriyorum. Derken Mekke'ye Derken Mekke'ye haccetmek üzere Şam'dan yola haccetmek üzere Şam'dan yola çıktık. çıktık. Geceleyin yolda gittiği Geceleyin yolda gittiği sırada bir mazereti sebebiyle sırada bir mazereti sebebiyle arkadaşlarından geri kaldı, sonra arkadaşlarından geri kaldı, sonra da onların arkalarına koyuldu. da onların arkalarına koyuldu.

Page 32: Rad suresi tefsiri 1

Onlara yetişmek üzere yolda Onlara yetişmek üzere yolda giderken yolun kenarındaki bir kuyuya giderken yolun kenarındaki bir kuyuya düştü. Kuyunun dibine vardığında, düştü. Kuyunun dibine vardığında, belki birisi sesimi işitir diye imdat belki birisi sesimi işitir diye imdat isteyeyim, dedikten sonra kendisine isteyeyim, dedikten sonra kendisine ahit verdiğim zat beni görür ve beni ahit verdiğim zat beni görür ve beni işitir. işitir. Allah'a yemin ederim, insanlara Allah'a yemin ederim, insanlara (bu hususta) bir tek kelime dahi (bu hususta) bir tek kelime dahi söylemeyeceğim, dedi.söylemeyeceğim, dedi. Aradan fazla bir Aradan fazla bir vakit geçmeden, o kuyunun yanından vakit geçmeden, o kuyunun yanından bir takım kimseler geçti. Kuyunun yol bir takım kimseler geçti. Kuyunun yol kenarında olduğunu görünce, bu kenarında olduğunu görünce, bu kuyunun ağzının kapatılması gerekir, kuyunun ağzının kapatılması gerekir, dediler. dediler. Sonra da tahta kesip bu Sonra da tahta kesip bu tahtaları kuyunun ağzına yerleştirmeye tahtaları kuyunun ağzına yerleştirmeye başladılar ve üzerlerini toprakla başladılar ve üzerlerini toprakla örttüler. örttüler.

Page 33: Rad suresi tefsiri 1

Ebu Hamza bunu görünce, bu bir Ebu Hamza bunu görünce, bu bir ölümdür dedi ve arkasından onlardan ölümdür dedi ve arkasından onlardan yardımına koşmalarını istemeyi yardımına koşmalarını istemeyi düşündü, sonra da: düşündü, sonra da: Allah'a yemin Allah'a yemin ederim. (aksi ederim. (aksi takdirde)ebediyyen buradan takdirde)ebediyyen buradan çıkamayacağım, dedi.çıkamayacağım, dedi. Daha sonra Daha sonra kendisine dönerek: kendisine dönerek: Sen, sem gören Sen, sem gören kimseyle ahitleşmedin mi? dedi ve kimseyle ahitleşmedin mi? dedi ve sesini çıkarmayıp sustu, tevekkül sesini çıkarmayıp sustu, tevekkül ettietti. Arkasından durumunu . Arkasından durumunu düşünerek, kuyunun dibinde bir yere düşünerek, kuyunun dibinde bir yere yaslandı. yaslandı.

Page 34: Rad suresi tefsiri 1

Bîrde baktı ki topraklar üzerine Bîrde baktı ki topraklar üzerine düşüyor ve üzerinden tahtalar düşüyor ve üzerinden tahtalar kaldırılıyor. kaldırılıyor. Bu esnada da: Elini Bu esnada da: Elini uzat diyen birisinin sesini işitti. uzat diyen birisinin sesini işitti. (Ebu Hamza) dedi ki:(Ebu Hamza) dedi ki: Elimi ona Elimi ona uzattım, bir defada beni kuyunun uzattım, bir defada beni kuyunun ağzına kadar çıkardı, fakat ağzına kadar çıkardı, fakat çıktığımda kimseyi göremedim. çıktığımda kimseyi göremedim. Sahibi görünmeyen bir sesin bana: Sahibi görünmeyen bir sesin bana: Tevekkülün meyvesini nasıl Tevekkülün meyvesini nasıl buldun? diye sordu. (Ebu Hamza) buldun? diye sordu. (Ebu Hamza) daha sonra şu beyitleri söyledi: daha sonra şu beyitleri söyledi:

Page 35: Rad suresi tefsiri 1

RUHU’L BEYAN RA’D RUHU’L BEYAN RA’D SURESİ AYET /21SURESİ AYET /21

SILA-İ RAHİMSILA-İ RAHİM : Bu hüküm , ister mahrem : Bu hüküm , ister mahrem olsun ,isterse olmasın ,tüm akrabaları olsun ,isterse olmasın ,tüm akrabaları içerir.içerir. Sahih olan görüş budur. Sahih olan görüş budur. Bilinmelidir ki, akrabayı ziyaret edip Bilinmelidir ki, akrabayı ziyaret edip gözetmek farz olarla ilgiyi kesmek ise gözetmek farz olarla ilgiyi kesmek ise haramdırharamdır. Sıla-i rahim’in anlamı ziyaret . Sıla-i rahim’in anlamı ziyaret etmek ve hediye vermek suretiyle etmek ve hediye vermek suretiyle ilgilenmek , sözle ve fiille onlara ilgilenmek , sözle ve fiille onlara yardımcı olmak ve onları yardımcı olmak ve onları unutmamaktır . unutmamaktır . Bunun en düşük Bunun en düşük seviyesi selam vermek ve selam seviyesi selam vermek ve selam göndermektir.göndermektir. Sıla-i rahim için şer’an Sıla-i rahim için şer’an belirlenmiş bir süre yoktur. Bu konuda belirlenmiş bir süre yoktur. Bu konuda örf adete itibar edilir. örf adete itibar edilir.

Page 36: Rad suresi tefsiri 1

Sıla-i rahim , ömrün uzamasına Sıla-i rahim , ömrün uzamasına ve rızkın artmasına sebep olur. ve rızkın artmasına sebep olur. Ana Ana ve babaya itaatsizlik türünden bir ve babaya itaatsizlik türünden bir sıla-i rahime riayetsizliğin sıla-i rahime riayetsizliğin sonuçları hızla gerçekleşir . Anaya sonuçları hızla gerçekleşir . Anaya babaya itaatsizlik edene genelde babaya itaatsizlik edene genelde mühlet verilmez , hemen cezaları mühlet verilmez , hemen cezaları verilir .verilir . Melekler aralarında Melekler aralarında akrabalarına ilgiyi kesenlerin akrabalarına ilgiyi kesenlerin bulunduğu bir topluma rahmetle bulunduğu bir topluma rahmetle inmezler.inmezler.

Page 37: Rad suresi tefsiri 1

Müminlerle irtibatlı olmak:Müminlerle irtibatlı olmak: Çünkü bir kimsenin mü’min Çünkü bir kimsenin mü’min kardeşlerini ,tarikat ihvanını ve kardeşlerini ,tarikat ihvanını ve salihleri , komşularını , dostlarını salihleri , komşularını , dostlarını ziyaret etmesi , onlara karşı ziyaret etmesi , onlara karşı ikram ve iyilikte bulunması güçlü ikram ve iyilikte bulunması güçlü bir müstehaptır. bir müstehaptır. Onların Onların gözetilmesi , hallerine ve gözetilmesi , hallerine ve mevkilerine göre farklılıklar mevkilerine göre farklılıklar gösterirgösterir .Ziyaretçinin .Ziyaretçinin ziyareti ,ziyaret edenlerin ziyareti ,ziyaret edenlerin hoşlanmadıkları bir şekilde hoşlanmadıkları bir şekilde olmamalıdır. olmamalıdır.

Page 38: Rad suresi tefsiri 1

- Kız kardeşinin , kendisini - Kız kardeşinin , kendisini ziyaret etmesini ve yanında ziyaret etmesini ve yanında kalmasını istediğini biliyorsa daha kalmasını istediğini biliyorsa daha sık ziyaret etmeli ve yanında daha sık ziyaret etmeli ve yanında daha çok kalmalıdır çok kalmalıdır Ama onun ibadet Ama onun ibadet veya başka şeylerle meşgul veya başka şeylerle meşgul olduğunu ,yada yalnızlığı sevdiğini olduğunu ,yada yalnızlığı sevdiğini bilirse , onu işinden alıkoymak için bilirse , onu işinden alıkoymak için ziyareti azaltmalıdır. ziyareti azaltmalıdır.

Page 39: Rad suresi tefsiri 1

Tüm yarattıkların hukukuna Tüm yarattıkların hukukuna riayet : Hatta kendinin ve tavuğun riayet : Hatta kendinin ve tavuğun hakkını gözetmek de konuya hakkını gözetmek de konuya dahildir. dahildir. Rivayet edildiğine göre , Rivayet edildiğine göre , bir kediyi hapsetmiş ölünceye bir kediyi hapsetmiş ölünceye kadar aç bırakan bir kadın azaba kadar aç bırakan bir kadın azaba uğramış , papucuyla susayan bir uğramış , papucuyla susayan bir köpeğe su verdiği için de bir başka köpeğe su verdiği için de bir başka kadın yüce Allah’ın bağışına ve kadın yüce Allah’ın bağışına ve merhametine nail olmuştur.merhametine nail olmuştur.

Page 40: Rad suresi tefsiri 1

Üveys el-Karani yiyecek ve Üveys el-Karani yiyecek ve giyeceğini çöplükten temin giyeceğini çöplükten temin ederdi.Bir gün ona , çöplükte köpek ederdi.Bir gün ona , çöplükte köpek havladı . havladı . Üveys : “Sen önündekini , Üveys : “Sen önündekini , bende önümdekini yiyeyim.Bana bende önümdekini yiyeyim.Bana havlama Eğer ben sıratını geçersem havlama Eğer ben sıratını geçersem senden daha hayırlıyım .senden daha hayırlıyım . Geçemezsem sen daha hayırlısın Geçemezsem sen daha hayırlısın dedi.Nitekim bir deneyimde : dedi.Nitekim bir deneyimde : “Nice “Nice hayvan var ki , binicinden daha hayvan var ki , binicinden daha hayırlıdır.” denilmiştirhayırlıdır.” denilmiştir..

Page 41: Rad suresi tefsiri 1

RA’D SURESİ AYET /22RA’D SURESİ AYET /22 Rivayete göre Şakik b.İbrahim el-Belhi Rivayete göre Şakik b.İbrahim el-Belhi

kendini tanıtmadan Abdullah : kendini tanıtmadan Abdullah : “Nerden “Nerden geldin ? Diye sordu.Şakik :”geldin ? Diye sordu.Şakik :” Belh “dedi: Belh “dedi: Sonra aralarında şu konuşma geçti.”Şakik ‘i Sonra aralarında şu konuşma geçti.”Şakik ‘i tanır mısın ? Deditanır mısın ? Dedi: Şakik :”Evet” dedi . : Şakik :”Evet” dedi . Abdullah : “Onun Arkadaşları nasıl bir yol Abdullah : “Onun Arkadaşları nasıl bir yol izlerler? Diye sordu.izlerler? Diye sordu. Şakik :Mahrum Şakik :Mahrum bırakıldıklarında sabrederler, kendilerine bırakıldıklarında sabrederler, kendilerine verildiğine şükrederler” dedi: verildiğine şükrederler” dedi: Abdullah Abdullah “Bizim köpeklerimiz de böyle yapar.” “Bizim köpeklerimiz de böyle yapar.” dedi.Bunun üzerine Şakik : “dedi.Bunun üzerine Şakik : “ Öyleyse nasıl Öyleyse nasıl olmalı ? Diye sordu.Abdullah b.Mübarek bu olmalı ? Diye sordu.Abdullah b.Mübarek bu soruya : soruya : “Kamil olanlar , mahrum “Kamil olanlar , mahrum bırakıldıkların da şükreden , kendilerine bırakıldıkların da şükreden , kendilerine verildiğinde dağıtanlardır.” diye cevap verdi.verildiğinde dağıtanlardır.” diye cevap verdi.

Page 42: Rad suresi tefsiri 1

İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ AYET /22 AYET /22

Onlar Rabblerinin rızasını isteyerek Onlar Rabblerinin rızasını isteyerek sabrederler. Namazı dosdoğru kılarlar, sabrederler. Namazı dosdoğru kılarlar, kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli ve kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli ve açık in-fak ederler. açık in-fak ederler. Kötülüğü, iyilikle Kötülüğü, iyilikle savarlar. İşte yurdun akıbeti bunlaradır.savarlar. İşte yurdun akıbeti bunlaradır.

İşte bu hususta toplam dokuz ayrı İşte bu hususta toplam dokuz ayrı açıklama ve görüş. Hepsinin de anla¬mı açıklama ve görüş. Hepsinin de anla¬mı birbirine yakındır. Bunların birincisi ise birbirine yakındır. Bunların birincisi ise umumî bir anlam ifade ettiğinden umumî bir anlam ifade ettiğinden hepsini kapsamaktadır. hepsini kapsamaktadır.

Page 43: Rad suresi tefsiri 1

Bu buyruğun bir benzeri de Bu buyruğun bir benzeri de yüce Allah'ın:"Çünkü iyilikler, yüce Allah'ın:"Çünkü iyilikler, kötülükleri giderir."buyruğudur. kötülükleri giderir."buyruğudur. Hz. Peygamber'in, Muâz b. Cebel Hz. Peygamber'in, Muâz b. Cebel (r.a)a söylediği : "Ve kötülüğün (r.a)a söylediği : "Ve kötülüğün ardından hemen iyiliği yetiştir ki ardından hemen iyiliği yetiştir ki onu silsin.onu silsin. İnsanlarla da güzel bir İnsanlarla da güzel bir ahlâk ile geçin buyruğu da bu ahlâk ile geçin buyruğu da bu kabildendir.kabildendir.

Page 44: Rad suresi tefsiri 1

İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ İMAM KURTUBİ RA’D SURESİ AYET /23 AYET /23

O Ada cennetleridir. Onlar oraya ana O Ada cennetleridir. Onlar oraya ana ve babalarından, eşlerinden, ve babalarından, eşlerinden, zürriyetlerinden salih olanlarla birlikte zürriyetlerinden salih olanlarla birlikte gireceklerdir. gireceklerdir. Melekler de her kapıdan Melekler de her kapıdan onların yanma girip; Buhârî'nin, onların yanma girip; Buhârî'nin, Sahil'inde de şöyle denilmektedir:Sahil'inde de şöyle denilmektedir: "Allah'tan dilekte bulunduğunuz vakit "Allah'tan dilekte bulunduğunuz vakit O'ndan Firdevs'i isteyiniz. O'ndan Firdevs'i isteyiniz. Çünkü Firdevs Çünkü Firdevs cennetin en orta yeri ve en yüksek cennetin en orta yeri ve en yüksek yeridir. Onun üstünde de Rahmân'ın Arş'ı yeridir. Onun üstünde de Rahmân'ın Arş'ı vardır, cennetin bütün nehirleri de vardır, cennetin bütün nehirleri de oradan kaynar."oradan kaynar." Eğer bu (el-Kuşeyrînin Eğer bu (el-Kuşeyrînin açıklaması) sahih ise, bu şekilde birçok açıklaması) sahih ise, bu şekilde birçok cennetlerin olma ihtimali de vardır.cennetlerin olma ihtimali de vardır.

Page 45: Rad suresi tefsiri 1

RA’D SURESİ AYET /24RA’D SURESİ AYET /24 Sabrettiğiniz şeylere karşılık selâm Sabrettiğiniz şeylere karşılık selâm

sizlere" diyeceklerdir. sizlere" diyeceklerdir. Burada Burada "diyeceklerdir " sözü zikredilmemiştir. "diyeceklerdir " sözü zikredilmemiştir. Selâm sizlere ise siz her türlü afet ve Selâm sizlere ise siz her türlü afet ve mihnetten yana esenlik tesiniz artık, mihnetten yana esenlik tesiniz artık, demektir.demektir. Abdullah b. Selam ile Ali b. el- Abdullah b. Selam ile Ali b. el-Huseyn (r.anhum) dediler ki: Huseyn (r.anhum) dediler ki: Kıyamet Kıyamet günü geldiğinde bir münadi Sabreden günü geldiğinde bir münadi Sabreden kimseler ayağa kalksın, diye seslenir.kimseler ayağa kalksın, diye seslenir. İnsanlar arasından bir grup insan İnsanlar arasından bir grup insan kalkar. Onlara, haydi cennete doğru kalkar. Onlara, haydi cennete doğru gidin, denilir. gidin, denilir. Melekler onları karşılar Melekler onları karşılar ve: Nereye derler,onlar da: Cennete ve: Nereye derler,onlar da: Cennete derler. Melekler, hesabınız görülmeden derler. Melekler, hesabınız görülmeden önce mi? Diye sorarlar önce mi? Diye sorarlar

Page 46: Rad suresi tefsiri 1

Onlar evet, diyecekler.Melekler: Onlar evet, diyecekler.Melekler: Siz kimlersiniz? diye soracaklar, onlar Siz kimlersiniz? diye soracaklar, onlar da:da: Biz sabreden kimseleriz diyecekler. Biz sabreden kimseleriz diyecekler. Yine melekler: Sizin sabrınızın mahiyeti Yine melekler: Sizin sabrınızın mahiyeti neydi? diye soracaklar. neydi? diye soracaklar. Onlar: Biz Onlar: Biz nefislerimizi Allah'a İtaat üzere nefislerimizi Allah'a İtaat üzere sabrettirdiğimiz gibi Allah'a sabrettirdiğimiz gibi Allah'a masiyetlere karşı da sabrettirdik.masiyetlere karşı da sabrettirdik. Dünyada bela ve mihnetlere karşı da Dünyada bela ve mihnetlere karşı da sabrettirdik. sabrettirdik. Ah b. el-Huseyn der ki: Bu Ah b. el-Huseyn der ki: Bu sefer melekler onlara: Haydi cennete sefer melekler onlara: Haydi cennete girin. girin. Salih amellerde Salih amellerde bulunanların mükâfatı ne güzeldir, bulunanların mükâfatı ne güzeldir, diyeceklerdir. diyeceklerdir. İbn Selâm ise şöyle der: İbn Selâm ise şöyle der: Melekler onlara: Sabrettiğiniz şeylere Melekler onlara: Sabrettiğiniz şeylere karşılık selam sizlere! diyeceklerdir.karşılık selam sizlere! diyeceklerdir.

Page 47: Rad suresi tefsiri 1

EL-ESAS Fİ’T –TEFSİR RA’D EL-ESAS Fİ’T –TEFSİR RA’D SURESİSURESİ

Melekler de Her Kapıdan Melekler de Her Kapıdan Yanlarına Gelir...“ (âyet 23-24) Yanlarına Gelir...“ (âyet 23-24) Buyruğu Hakkında Nakil ve Buyruğu Hakkında Nakil ve Rivayetler:Rivayetler:

Cennete ilk olarak girecek kesim, Cennete ilk olarak girecek kesim, hoşlanılmayan şeylere karşı kendileri ile hoşlanılmayan şeylere karşı kendileri ile korunulan, emredildiklerinde dinleyip korunulan, emredildiklerinde dinleyip itaat eden, fakir, muhacir kimselerdir. itaat eden, fakir, muhacir kimselerdir. Bunların birisinin, yöneticiden bir Bunların birisinin, yöneticiden bir ihtiyaçları olursa, o ihtiyacı içinde ihtiyaçları olursa, o ihtiyacı içinde karşılanmamış olarak kendi içinde kalır karşılanmamış olarak kendi içinde kalır ve öylece ölür. ve öylece ölür.

Page 48: Rad suresi tefsiri 1

Allah Kıyamet gününde cenneti Allah Kıyamet gününde cenneti çağırır, o da bütün süsüyle, çağırır, o da bütün süsüyle, güzelliğiyle gelince yüce Allah şöyle güzelliğiyle gelince yüce Allah şöyle buyurur: buyurur: Benim yolumda savaşan, Benim yolumda savaşan, benim uğrumda eziyetler gören ve benim uğrumda eziyetler gören ve benim yolumda cihâd eden kullarım benim yolumda cihâd eden kullarım nerede?Azapsız ve hesapsız olarak nerede?Azapsız ve hesapsız olarak cennete giriniz.cennete giriniz. Melekler secde Melekler secde ederek gelir ve şöyle derler: ederek gelir ve şöyle derler: Rahibimiz, bizler gece gündüz seni Rahibimiz, bizler gece gündüz seni hamd ediyor ve takdis ediyoruz. hamd ediyor ve takdis ediyoruz. Şu Şu bize tercih ettiğin kimselerde kim bize tercih ettiğin kimselerde kim oluyor? oluyor?

Page 49: Rad suresi tefsiri 1

Aziz ve Celil olan Rab şöyle Aziz ve Celil olan Rab şöyle buyurur: Bunlar benim yolumda buyurur: Bunlar benim yolumda cihâd eden, benim uğrumda cihâd eden, benim uğrumda eziyetler gören kullarımdır. eziyetler gören kullarımdır. Melekler de her kapıdan yanlarına Melekler de her kapıdan yanlarına girerek:girerek: Sabrettiğiniz için selâm Sabrettiğiniz için selâm size, dünya yurdunun akıbeti ne size, dünya yurdunun akıbeti ne güzeldir, derler. güzeldir, derler. Abdullah b. el-Abdullah b. el-Mubârek, Bakıyye b. el-Velîd'den Mubârek, Bakıyye b. el-Velîd'den rivayetle dedi ki:rivayetle dedi ki: Bize Ertât b. el- Bize Ertât b. el-Münzir anlattı: Münzir anlattı: Askerler arasında Askerler arasında Ebû'l Cahcâh diye bilinen yaşlı bir Ebû'l Cahcâh diye bilinen yaşlı bir adamın şöyle dediğini dinledim:adamın şöyle dediğini dinledim:

Page 50: Rad suresi tefsiri 1

Ebû Umâme'nin yanına oturdum, Ebû Umâme'nin yanına oturdum, şöyle dedi: Mü'min cennete şöyle dedi: Mü'min cennete girdiğinde tahtında oturup girdiğinde tahtında oturup yaslanmış olacak ve yanında da iki yaslanmış olacak ve yanında da iki dizi hizmetçi bulunacaktır. dizi hizmetçi bulunacaktır. Her iki Her iki sıranın baş tarafında da bir kapı sıranın baş tarafında da bir kapı olacaktır. Melek kapıya gelir izin olacaktır. Melek kapıya gelir izin ister.ister. En uzaktaki hizmetçi yanı En uzaktaki hizmetçi yanı başındakine Girmek için bir melek başındakine Girmek için bir melek izin istiyor, der o da yanındakine: izin istiyor, der o da yanındakine: Girmek için bir melek izin istiyor, Girmek için bir melek izin istiyor, der ve nihayet bu izin isteği der ve nihayet bu izin isteği mü'mine kadar ulaşır o da: izin mü'mine kadar ulaşır o da: izin verin! Der..verin! Der..

Page 51: Rad suresi tefsiri 1

Mü'mine en yakın olanları: İzin verin Mü'mine en yakın olanları: İzin verin der, o da yanında bulunana: der, o da yanında bulunana: İzin verin İzin verin der, nihayet en uzakta kapının yanında der, nihayet en uzakta kapının yanında olana bu izin ulaşır, meleğe kapı açılır, olana bu izin ulaşır, meleğe kapı açılır, girer, selâm verir, sonra da gider.girer, selâm verir, sonra da gider.

Bu hadisi İbn Cerîr ve İbn Ebî Bu hadisi İbn Cerîr ve İbn Ebî Hatim, İsmail b. Ayyaş'tan o Ertâd b. Hatim, İsmail b. Ayyaş'tan o Ertâd b. el-Münzir'den, o Ebu'l-Cahcâh Yusuf el-el-Münzir'den, o Ebu'l-Cahcâh Yusuf el-Hânî'den şöyle rivayet etti: Hânî'den şöyle rivayet etti: Ebû Ebû Ümâme'yi şöyle derken dinledim... Ümâme'yi şöyle derken dinledim... dedi ve buna yakın ifadelerle hadisi dedi ve buna yakın ifadelerle hadisi zikretti.zikretti.

Page 52: Rad suresi tefsiri 1

Hak Ehli Güzel Makamlara Hak Ehli Güzel Makamlara Ulaşmak İçin Çalışmalıdır.Ulaşmak İçin Çalışmalıdır.

Her Salih makama ulaşabilmek Her Salih makama ulaşabilmek için, insanın belli bir gayret için, insanın belli bir gayret harcaması gerekir. Bazı harcaması gerekir. Bazı makamlara ulaşabilmek de, makamlara ulaşabilmek de, Allah Allah rızası için sabretmek,rızası için sabretmek, kötülüğü kötülüğü iyilikle bertaraf etmek gibi iyilikle bertaraf etmek gibi oldukça fazla çaba ve gayreti oldukça fazla çaba ve gayreti gerektirir.gerektirir.


Top Related